een vloot m s Straks zeilt er langs Frieslands steden Provinciale Kroniek s. Buitenlandsch Overzicht k g :s- No. 32 43e Jaargang Vrijdag 25 April 1947 Streekblad voor West» en Zuidwest Friesland en J. B. Frankrijk de provincie B—03 boter Engeland voorzit den rooker te nopen zijn tabaks- B—16 res. Palestina Landdai ts d Mar dit kear wie er mis Dêr’t fonsets omraek om lake is! Ek immen dy’t lake. B—11 br. B—11 boter B—12 boter B—21 br. B—21 boter B—22 boter B—21 melk B—21 vi. B—22 vt B—21 kaas B—21 eieren Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie Marktstraat 13 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) B—04 alg. B05 alg. B—06 alg. B—03 res. B06 res. B—13, B—15 melk B—11, B—12 vleesch B—11 alg. B—12 alg. B—13 alg. B—13 res. B—14 res. Abonnementsprijs 1.25 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs10 cent per n m. Giro 87926 en ie- /ij :e- ite dit e- ran jor an de m >ij n- :h 'P a Wiere warden M Dy't de wasr lekket. makket M X der gading oan. M B—01 melk B—03, B—05 melk B—01 vl. B—02 vL B—01 alg. B—02 alg. B—03 alg. is een vrij groote stap. Generaal de Gaulle heeft zich daar thans aan het hoofd van een beweging gesteld, welke beoogt wijziging der grondwet te ver krijgen en een grootere bevoegdheid voor de uitvoerende macht. Met eenig recht kan men zich afvragen of de Gaulle niet het tegendeel zal bereiken I van wat hij zich voorstelt. Zijn partij kenneüik tegen het communisme ge richt zal de rej beweging, de groote tegenspeelsters der Fransche communisten, misschien vol gelingen ontfutselen ten bate der Gaul- ligfiorhe, He repnblikeinsche volksbe- weg'ng dus verzwakken en bovendien iaagt de Gaulle de socialisten, die voor deringen °te hebben gemaakt °inzake fascisme vreezen, in de armen der com- gen waren er niet, maar toch zijn de soc. democraten nu de christen-demo craten als grootste partij voorbij ge streefd; de communisten komen ver achteraan, doch hebben speciaal in het Roergebied winst behaald. Dit wordt geweten aan de voedsel- en brandstof- schaarschte, en volgens commentaren in diverse bladen zouden de Duitsche ommunisten nog meer stemmen ver worven hebben wanneer de Duitschers niet zoon’ hekel hadden aan de Russi sche bezetters. Van de kiezers in geheel de Britsche zóne waren niet minder dan tweederde vrouwen, een oorlogsgevolg. Van de vrij matte sfeer der Duitsche binnenlandsche politiek naar de gis tende toestand in gaat het hard tegen hard. Twee jood- sche verzetslieden, wie de strop wacht te. hebben in hun kerker zelfmoord ge pleegd, de Joodsche ondergrondsche heeft een trein met Britsche soldaten opgeblazen, waarbij een aantal dooden viel. Egypte stelt de Ver. Naties voor van Palestina een onafhankelijke Ara- n bische staat te maken. Ook wordt ge- -1 meld dat 30000 Europeesche joden in men de campagne, die wel lioen gulden zal kosten, grootscheeps aan. In Geen kortstaarten meer. dat was het besluit van de algemeene ledenvergadering van de Vereeniging tot Bevordering der Paardenfokkerij in Friesland. Dit besluit werd gemotiveerd met het feit, dat het buitenland geen ge coupeerde paarden wenscht en ook om dat het met de keuringen moeilijkheden geeft, daar men tot nu toe twee soor ten paarden had: gecoupeerde en lang staarten In de toekomst zullen de paar- Politieke delinquenten naar Ameland. In de vergadering van de raad van de gemeente Ameland heeft burgemeester Walda medegedeeld, dat het in de be doeling ligt op Ameland een kamp voor 400 politieke delinquenten te stichten. De bouw van het kamp, dat in de omge ving van de Hollumer vuurtoren zal worden opgetrokken, zal ongeveer 120.000 gulden moeten kosten, terwijl de gemeente er jaarlijks een huur van 12.000 gulden voor ontvangt. De bur gemeester wees er op, dat de aanwezig- Koning Christiaan X van Denemarken is Zondagavond op 76-jarigen leeftijd overleden. Zijn op volger is zijn zoon Frederik IX. heid van dit kamp voor Ameland van de grootste beteekenis zal zijn, daar de uitvoering van verschillende werken van algemeen belang hierdoor moge lijk wordt. Hij noemde de ruilverkave ling, de inpoldering van het Neilands- reit, de vergrooting van het vliegveld en de verbetering van de weg over het eiland. De stichting zal ook voor dc neringdoenden een nieuwe bron van inkomsten beteekenen. legende is bewerkt door de heer H. Fa ber, afkomstig van Makkum. Duitschland zijn Zondag verkiezingen voor de Landdagen gehouden, d.w.z. die voor Sleeswijk-Holstein, Rijnland-Westfalen en Neder-Saksen. Enorme verschuivin- teleurgesteld huiswaarts keeren. Elders in de provincie was men echter geluk kiger. Een Bedrijfspensioen in den Landbouw. De 6 centrale organisaties in den land bouw hebben zich te beraden op de door de regeering genomen beslissing inzake een bedrijfspensioen. De hoofd- afdeeling Sociale Zaken deelt n.l. mede, dat de regeering definitief haar stand punt heeft bepaald t.o.v. de voorstellen der landelijke Stichting inzake de loon vorming voor het a.s. contractjaar en de daarmede verband houdende instel ling van een bedrijfspensioen. Daartoe zal er van regeeringswege een voorstel komen, teneinde aan bedoeld bedrijfs pensioen en eventueele andere een naar hun oordeel betere wettelijke basis te verschaffen. De mogelijkheid moet n.l. geopend worden om in den betrokken bedrijfstak werkzame zelfstandigen in de verzekering te betrekken, omdat uit sociale overwegingen die in het bij zonder voor den landbouw gelden de totstandkoming van een oudendagvoor- ziening voor groote groepen van zelf standigen even gewenscht moet worden geacht als voor arbeiders. Inderdaad dit beteekent weer een stap in de goede richting onzer sociale voorzieningen. ’t Kin raer biteare Mits Maert kaem under Arum In hynstefóltsje op 'e wrald, De eigner fan it bistke Woerd hjirby suver kdld! Hy hie sa graech in merje hawn; Hawar, it die der neat mear ta, In moaijen wie ’t en dérom woe Er it fuort yn ‘t Stamboek ha! Mar koartlyn kaem der in freon Ris by de boer to praten; Fonsets moast hy de folie sjen En ha jo it yn 'e gaten? Doe’t dy it bistke goed biseach, Doe sei er: „It is in merje, freon. Dat sjoch ik wol mei ien each!” De boer sei: '„Hwat fortelst my nou? Hwat mienste, ik ken sa goed Wol in hynder as in kou!” Engeland] groote Engelsche problem en,- De regee- dt gesteld óf de is pas.ee" ^°°te P/opaganda-cam- 6 - - pagne om het volk tot harder werken te bewegen, begonnen. Men wil o.a. de kolenproductie nog dit jaar met 11 mil- l'oen ton verhoogen. Onder het motto geslaagd, zooals b.v. de kortebaandra- pluimveetentoonstelling, als- voering van Frouwe Thialda voor de beslissing won Ver. Staten óf Rusland van zich te ver vreemden. De Engelsch-Amerikaansche samenwerking was de Russen al lang een doorn in het oog en zij zijn ook alTohn BuU h k k weer ontstemd over het feit, dat de mi-1 j ir ci r- ij men de campagne, die wel een 4 mil- nisters van de Ver. St., Engeland en r 6 Frankrijk te Moskou een accoord slo ten over de Duitsche kolenleveranties aan steenkoolinvoerende Europeesche landen. De Russen zien daarin een be gin van economische en straks mis schien ook politieke samenwerking van de door deze drie landen bezette Duit sche zónes. In de Britsche zóne van films en Russische paardesport bieden, maar iets wat karakteristiek is voor Friesland en de stad in kwestie zelf. Dezer dagen hadden we het genoegen op de Martini Show de opvoering van „Frouwe Thialda fan Starum” bij te wonen. Dit sterk gespeelde stuk vormt een Friesche cultuurwaarde van de eerste rang, maar zal waarschijnlijk nooit in Staveren zelf worden opgevoerd, tenzij men op voldoende publiek kan rekenen. Zou een elfstedenavond zich daar niet zeer toe leenen? Wij weten momenteel nog niet van de plannen die. er hier ter plaatse bestaan om de komende etlfsteden-overnach- tingsavond op hoog peil- te brengen. Maar onze wensch en die der elfste dentochten zelf is duidelijk: het moet iets zijn dat Bolsward in de rij der steden onvergetelijk doet zijn. Het ka rakteristieke, het eigene, moet uitko men. Als men Bolsward gaat verlaten moet men er van doordrongen zijn, dat Bolsward Hanzestad was, dat het de stad is van Gysbert Japiks, dat Met belangstelling zien we daarom ook de diverse plannen van de plaatselijke organisatie tegemoet. Bolsward heeft weer kans een goede beurt te maken. Dat men die kans dan ook ten volle be nutte. Helgoland zijn door de Engelschen vernield, zij hadden waarschijnlijk liever gewild dat het geheele eiland van den aardbodem verdwenen was, het blijft toch een punt dat steeds de aandacht van eventueel nieuwe Duitsche marine-strategen zal hebben, de Duitsche geheime organisa ties laten daaraan in hun aanplakbiljet ten geen twijfel. ten en we geven het resultaat van ons gesprek gaarne door. De zeilelfstedentochters zijn óf Frie zen, die hun gewest heel vaak niet ken nen in al zijn schoonheid, óf van Fries land vervreemde Friezen, die deze ge legenheid gaarne aangrijpen om eens een duik in het „êlde Heitelên” te ma ken óf Hollanders aan wien de schoon heid van Friesland en zijn spreekwoor delijk geworden rijke historie door di verse propagandageschriften is „be kend” geworden. Inderdaad, vele watersporters wen- schen naast van de watersport óók van Friesland te genieten en het er beter floor te leeren kennen. Bij elfsteden tochten per schaats enz. is de indruk van de verschillende stadjes uiteraard slechts vluchtig. Juist de Elfsteden week met zijn overnachten biedt zoo prachtig de gelegenheid eens rustig kennis te nemen van de schoonheid van stad en land. Maar dan moet men geen Russische Bonnenlijst geldig tot en met 10 Mei 1947. Bonkaarten KA, KB, KC 705 (Serie B): B—01 br. B—02 br. B—01 boter B—02 boter Ook Friesland is thans in het luchttaxi-verkeer opge nomen en opende Zaterdag met een toestel van de N.V. Frits Diepen Vlieg tuigen, waarmee vlieglustigen een kwartiertje in de „wolken” waren. De volgende maand vindt de officieele opening plaats van de luchttaxi-dien- sten in ons land op Ypenburg. Helaas zijn de beide landingsterreinen op de eilanden Ameland en Schiermonnikoog niet geschikt bevonden; de verdere plannen om in de provincie airtrips of kleine landingsterreinen aan te leggen, zijn echter nog steeds in bespreking. Een kwart eeuw geleden kregen de Kamers van Koophandel en Fabrieken haar huidigen vorm en be teekenis. D't feit werd in de jongste vergadering van de Friesche Kamer door den voorzitter gememoreerd, bij welke gelegenheid hij tevens de leden Koopmans, Peletier en Weima met hun persoonlijk zilveren jubileum compli menteerde Van een schok, die niet werd waargenomen. het Zuid-Oosten van :publikeinsche volks- had de Bilt op den dag, dat Helgoland zou worden geliquideerd, een post ge stationeerd. Een z.g.n. seismograaf stond opgesteld, maar zij, die waren gekomen om met hun zintuigen van de waarnemingen getuige te zijn, moesten De Fokveetentoonstelling op de Martinishow te Sneek werd voor al een groot succes. De dieren voldeden zoowel wat productie als exterieur be treft aan hooge eischen. Vooral de fa miliegroepen trokken de aandacht. Zelfs buitenlanders toonden hun be langstelling. Zoo spraken Prof. Reimers uit Stellenburch (Zuid-Afrika) en de heer Hiemstra, secr. van het Afri- kaansch Friesch Stamboek hun groote bewondering uit over de grootsche prestaties der Friesche veefokkers. He laas kunnen we geen plaatsruimte af staan om de volledige uitslag te vermel den en daarom noemen we slechts en kele namen: Enterstieren: 1A. Olivier van Th. Jonkman, Itens en S. A. Jacobi, Oos- terend. Keurcollectie: IB Dedje XV van van Dijk te Workum en Melkgevende enterrieren: 1C Kitty XX van S. Westendorp, Workum. Ook de andere speciale dagen zijn zeer den dus hun „vliegenmepper behou- verij, de p„ den. Over het algemeen bleek de kwa- 00fc <je opvoering van Frouwe liteit der dieren in Friesland er goed op fan Starum, een stuk dat naar de oude vooruit, te zijn gaan; alleen Terschel ling valt uit den toon, doordat men daar geen keuringen heeft gehouden en men er minder goede hengsten op na houdt. De conferentie van Moskou bracht in de groote kwesties ten op zichte van Duitschland. nog niet het ge ringste resultaat. Over het onderlinge verdrag der groote mogendheden tegen eventueel nieuwe Duitsche agressie kon men liet ook met eens worden. En toen men ook .i opzichte van het vredesver drag met Oostenrijk hopeloos verdeeld - bleef, met name over de kwestie der het feit, dat^ wij Friesland Oostenrijksch-Zuidslavische grenzen en over de vraag waj. men onder Duitsche bezittingen in Oostenrijk moest be schouwen. m.a.w. welke Oostenrijksche fabrieken men als feitelijk Duitsch be zit voor herstelbetalingen in beslag kon nemen, scheen het vast te staan, dat de conferentie nog deze week zou worden opgeheven. Misschien zou ze dan over eenige maanden nog weer eens kunnen worden hervat, maar de mogelijkheid hing ook in de lucht, dat men voor goed uiteenging, met als gevolg dat Duitsch land in een door de Russen en een door de Amerikanen en Engelschen bezet gedeelte zou uiteenvallen, en deze ge bieden min of meer zouden worden in gedeeld bij de blokken, een westelijk en een oosteliik. welke uit de breuk zouden ontstaan. Ofschoon de mogelijkheid dat iets dergelijks nog zal gebeuren niet gering is. is het echter toch nog niet •mover. Want te elfder ure schijnen dc ministers te Moskou in ge heime vergadering toch nog eenige vor- f. o Oostenrijk, zoodat men het nog eens een munisten. En nu naar weekje zal probeeren. De Russen bleken ook wel bereid met de Ver. Staten te overleggen over maatregelen inzake het schiereiland Korea, welke tot een Daar diende Dalton, de Britsche mi samensmelting van de Amerikaansche nister van financiën, de begrooting en Russische bezettingszones daar zou- voor het nieuwe financieele jaar in. De den kunnen leiden. Er was al met al in gewone begrooting toont een overschot, het begin dezer week daarom een wat een merkwaardig verschijnsel zqo kort optimistischer kijk op wat zich te Mos-I al na den oorlog. Toch zijn de belastin- kou afspeelde al zal die misschien ten-1 gen niet belangrijk verhoogd, de ta- slotte niet gerechtvaardigd lijken. Want baksaccijns is dat wel, maar de inkom- niet alleen de Duitsche kwest'e is nog stenbelasting voor de lagere inkomens geheel onopgelost, het bleek ook dat de I is verlaagd, een verschuiving dus van Engelsch-Russische onderhandelingen de directe naar de indirecte belastin- over aanvulling van het bestaande ver- gen, waarbij echter ook de bedoeling drag tusschen deze landen zullen moe- voorzit den rooker te nopen zijn tabaks ten stranden op de Russische wensch verbruik te verminderen, wat deviezen dat verdrag zoo in te kleeden. dat het zou besparen. Het gebrek daaraan en practisch een scheiding zou brengen de vraag of men gaandeweg het hooge tusschen Engeland en de Ver. Staten, uitvoercijfer zal halen, dat de regeering Het schijnt eindelijk zoover gekomen dat noodig acht voor het herstel der econo mische positie Van het land zijn de Uitgave van DruRKerij Fa, A. J, OSINGA - Bolsward Suriname zullen worden opgenomen. De vestingwerken van Toen daar buiten de stormwind gierde i en de regen bij vlagen den laten wan delaar in het gezicht striemde, genoot een niet talrijk publiek eergisteravond in de beschutte Doelezaal van het luch tig spel van zon en wind en golven op de Friesche meren en binnenwaters. Op het witte doek verscheen een repor tage van de zeil Elfstedenweek van verleden jaar. Technisch onvolkomen, artistiek maa matigjes verzorgd heeft de film de aan wezigen toch geboeid van begin tot eind. Artistiek genot wilde de film dan ook niet geven. Ze wilde slechts herinneringen opwek ken. Als zoodanig is ze uitstekend geslaagd De zonnige, kleurige en fleurige da gen, ze kwamen ons weer voor de geest en vooral voor wie de tocht geheel of gedeeltelijk meemaakte was het z en van deze film een opnieuw beleven van dit in zijn soort geheel eenige water- festijn. Die tocht langs die laatste van de e f steden zal ons namelijk niet licht ver geten. Niet dat de organisatie onberispelijk was, integendeel vooral in de laatste dagen toen ieder op eigen houtje ging starten en het algeheele verband zoek was, was deze eer gebrekkig dan per fect. Maar we vergeven dit het bestuur gaarne; de zeiltocht stond nog om een gemeenplaats te gebruiken in de km derschoenen en dit jaar zal men on ge twijfeld rekening houden met fouten die toen zijn gemaakt. Wat de bekoring van de toch£ vormd was voor ons I zagen van een geheel andere kant, dnn wij gewend waren. Het was ook het feit, dat wij als zeilers en watersporters overal hartelijk, soms zelfs bijna met uitbundigheid werden verwelkomd. Toch was er verschil. Het eene stadje „had er meer van ge maakt” dan het andere. Het was geen geringe eer voor een oponthoud van en kele uren of zelf van een nacht gast vrijheid te mogen verleenen. En een mensch ook een watersporter is nu eenmaal ijdel. Wat meer hij in het middelpunt der belangstelling werd ge plaatst, wat meer er te zijner eer werd gevlagd, gespeechd en feest gevierd, wat liever het hem was. Stadjes, die „er veel van maakten” ble ven bij den watersporter in blijde he’- innering leven, stadjes die het verwel ken van de eenige duizenden gasten a1' een weliswaar aangename nondznk' lijkheid zagen, maar dan toch als een noodzakelijkheid en niet als een voor recht werden onwillekeurig met een minder aangenaam gevoel geassocieerd Daar kwam nog iets bij. De ontspanning die ’s avonds het wa- tersportpubliek werd geboden was soms geheel zonder stijl. Wij maakten het in een der stadjes mee, dat er ’s avonds in de bioscoop een prima Russische film draaide en dat op het sportveld de Diguiten Kozakken de monstreerden. Zeker dit was goed be doeld en velen zullen zich er wel mee geamuseerd hebben. Toch vergeten wij nooit weer de op merking van een der medereizigers: „Ik zou een mooi ding willen geven, als ik eens zoo’n Friesche boerderij mocht gaan bekijken.” Wij hebben hier toen, al zonnebadend en luierend op „ons” vaartuig, de pers boot „Kenau” op doorgepraat. Bij het zien van de Elfstedenweekfilm kwam ons dat alles weer in de gedach- 800 gram brood 400 gram brood 125 gram boter 125 gram margarine of 100 gram vet. 250 gram margarine of 200 gram vet 4 liter melk 7 liter melk 100 gram vleesch 300 gram vleesch 200 gram kaas 1 ei 100 gram bloem of zelfrij zend bakmeel of kin dermeel (niet uit rijs- bereid). 125 gram koffie 50 gram thee 250 gram waschpoeder pl 250 gram soda 1600 gram brood 800 gram brood Bonkaarten KD, KE 705 (Serie B) 800 gram brood 250 gram boter 125 gram margarine of 100 gram vet 12 liter melk 100 gram vleesch 100 gram kaas 250 gram waschpoeder plus 250 gram soda 800 gram brood 100 gram bloem of zelfrij zend bakmeel of kin dermeel (niet uit rijst bereid). 600 gram bloem of kind'’ meel (niet uit rijst bn- reid) of zelfrijzend bakmeel. Bonkaarten MA, MB, MC, MD, ME, MF MO 705 (bijz. arbeid, a.s. moeder en zieken). (Serie B): 800 gram brood 250 gram boter 250 gram margarine of 200 gram vet 5 liter melk 300 gram vleesch 100 gram vleesch 200 gram kaas 5 eieren Op 1 Mei zullen bonnen worden aangewe zen voor suiker, versnaperingen, cacao en tabak. i I Bolswards Nieuwsblad i- »- si 1 ei

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1947 | | pagina 1