Van zon en blaren
en
enthousiaste tippelaars
Buitenlands Overzicht
rs
Provinciale Kroniek
n
No. 42
43e Jaargang
Vrijdag 6 Juni 1947
West
en Zuidwest Friesland
Streekblad voor
Uitgave van Drukkerij Fa, A. J. OSINGA - Bolsward
ram vet.
dag een welkome attentie!
oet
eid
w
k
Amerikanen en Engelsen
hebben n.l. voor hun gezamenlijke zónes
Wiete tuurden
Dy’t oer de houn komt,
komt ek oer de sturt.
Hongarije.
In de geweldige worsteling van Rusland
om zijn machtspositie in Europa zo veel
mogelijk te bevestigen zij het met
defensieve dan wel agressieve bedoelin
gen heeft ook Hongarije zijn rol te
spelen. De partij der kleine bezitters, die
er de meerderheid in het parlement heeft
en welker partijlid Tildy president der
republiek is, moge er steeds naar ge
streefd hebben Hongarije ook zoveel mo
gelijk open te houden voor Westerse
invloeden, langzaam maar zeker wordt
zij afgetakeld. De Russische bezetter
heeft gaandeweg tal van haar vooraan
staande figuren gearresteerd op de be
schuldiging tegen de Russen samen te
zweren of een anti-republikeinse rege
ring te willen vormen.
Thans heeft
ernstige waarschuwing
welke de Paus via de radio dezer dagen
tot de wereld richtte:
„Een orde van recht en vrede moet ge
steld worden in de plaats van onenig
heid en geweld. Allereerst moet aandacht
geschonken worden aan het welzijn van
jeugd en gezin. Niet weinigen vrezen dat
het vertrouwen in democratie vermin
derd is ten gevolge van het ontstellende
contrast tussen het woord democratie
en de concrete werkelijkheid. Het is nog
niet te laat, maar de tijd dringt om de
wereld te doen herontwaken in broeder
schap.”
E03 res.
E—04 res.
E—05 res.
E06 res.
E07 res.
E11 brood
E11 boter
E12 boter
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Franco regime
in het naburige Spanje profiteert van de
worsteling tussen Oosten en Westen, het
feit dat ook Noorwegen nu om econo
mische ledenen de diplomatieke betrek
kingen met Franco herstelde bewijst, dat
de dictator vast in het zadel zit bij de
gratie van deze onenigheid, al groeit
het ondergronds verzet in Spanje zelf
zowel van de zijde der linkse partijen
als van die der monarchisten.
Als de Spaanse, gaan ook de dictatoren
in de
E01 brood
E02 brood
E01 boter
E02 boter
E01 melk
E—03, E—05
melk
E—01 vl.
E—02 vl.
E—03 vl.
it,
de
E—13, E—15
melk
E—11, E—12
vlees
E—11 alg.
E—12 alg.
E13 res.
E16 res.
die
die
:en
ske
ske
ina
un
ran
ttje
ske
ske
kje
its-
17.
us
te
en
ui,
cje
:n,
rd
n.
ik
ed.
urn
Jje
in-
l
in
0,
n.
in
Truman
een groots plan tot samenwerking tus
sen Noord- en Zuid-Amerika op militair
van Harlingen en
Blija liepen op klompen.
Egypte
gaarne wilde overnemen, dat nadat de
moefti van Jeruzalem, de leider der Ara
bieren in Palestina, heeft geholpen om
zich daarheen te begeven, nu Abd’el
Krim die al zo menige opstand tegen de
Fransen in Marokko leidde, heeft bijge
staan uit Franse internering te Ontsnap
pen en zich in Egypte te vestigen.
De bezorgdheid over de Arabische zelf-
standigheidsbeweging in Frans Noord
Afrika is hierdoor te Parijs zeer geste
gen.
We eindigen met een korte aanhaling
uit de
Toen de kauwgom kwam,
was ook de Opsporingsdienst van de
Prijzen te Leeuwarden present. Het
was genoemde dienst bekend, dank zij
een tip van een bewoner van de Bleek-
laan, dat een bende smokkelaars van
Amerikaanse kauwgom, daar haar
waar zou afleveren. Enige dagen aan-
In Italië
vormt de Gasperi zijn vierde kabinet, dat
waarschijnlijk alleen uit chr. democraten
dus katholieken zal bestaan en dat door
de communisten en andere uiterst linkse
partijen waarschijnlijk geduld zal wor-
E—21 melk
E21 vlees
E22 vlees
E21 kaas
E—21 eieren
Op 12 Juni zullen bonnen worden aan
gewezen voor suiker, versnaperingen,
waspoeder en tabak.
De bon E-03 vlees voor meat and vege
tables blijft geldig tm 5 Juli 1947.
De niet-aangewezen bonnen van de bon
kaarten 705 kunnen worden vernietigd.
een Economische Raad ingesteld met het
doel daar de economische heropbouw zo
snel mogelijk tot stand te brengen. Al
zal dit niet in korte tijd kunnen gebeu
ren, het streven dezer mogendheden
gaat nu in de richting ener centralisatie,
welke alle Duitsers ook op politiek ge
bied zeer toelacht en waarvan de Sov-
jet-Unie niets moet hebben, omdat zij er
het ontstaan van een anti-communistisch
Duitsland uit vreest. Hier ziet zij een mo
gelijke zwakke plek in haar wapenrus
ting, zoals Engeland en de Ver. Staten
er een vrezen in de hunne door de toe
standen in Frankrijk en Italië.
Aanhoudende stakingen
in eerstgenoemd land tonen de wankele
toestand daar. Een voorgenomen staking
in de gas- en electriciteitsbedrijven werd
door Ramadier voorkomen, door de af
kondiging van een besluit gebaseerd op
de nog steeds geldende staat van oor
log, waarbij deze bedrijven gevorderd en
de arbeiders gemobiliseerd werden.
Toen zag men van deze staking af, maar
het is slechts uitstel van een krachtmeting
welke nog allerlei verrassingen kan bren
gen.
Rusland
een dergelijke beschuldiging geuit tegen
de eerste minister Nagy en enige andere
leden der regering. Nagy, die gelukkig
voor hem tijdelijk in Zwitserland ver
bleef, trad af en is nu vervangen door
Dinnyes, een lid der linkervleugel van
de partij der kleine bezitters en de com
munisten hopen met hem een regering
te kunnen vormen, waarin de uiterst
linkse partijen een grote rol kunnen spe
len, en waardoor de partij der kleine
bezitters in verval zal geraken. Want in
deze partij zijn vele conservatieve, natio
nalistische en anti-Russische elementen
opgenomen, die haar uitsluitend voor
j anti-communistische politiek wensen te
1 gebruiken en die als de linkervleugel
thans een andere richting inslaat, haar
misschien zullen verlaten. Door de aan-
wezigheid van genoemde elementen in
deze partij behoort het overigens geens
zins tot de onmogelijkheden, dat er ge
complotteerd is in haar boezem. Wij
weten daarvan te weinig om een oordeel
te vellen, anderzijds is het duidelijk dat
nu de Russen het land langzamerhand
j moeten verlaten, zij er eerst een regering
trachten te vormen welke straks naar
de pijpen van Moskou zal dansen.
1 De Russen zijn nu eenmaal bezig
geheel Oost-Europa
in deze richting te dringen en de verbe
tering der betrekkingen en zekere eco
nomische samenwerking tussen Z. Sla-
vië en Hongarije, Zuid-Slavië en Bulga
rije, Roemenië en Hongarije en tussen
dit laatste land en Tsjecho Slowakije,
zijn alle verschijnselen van deze Russi
sche taktiek, die ook Polen gewillig
volgt. Het heeft er alle schijn van dat
de Russen het geleidelijk in dit deel van
Europa zover zullen brengen, dat zij al
hun aandacht kunnen schenken aan het
door hen bezette deel van Duitsland,
dat trouwens ook het voor hen zwaarst
te verteren brok zal blijken. Niet alleen
omdat een groot deel der bevolking al
lerminst met hen sympathiseert, maar
ook omdat wat er in de andere delen van
Duitsland gebeurt een sterke aantrek
kingskracht moet oefenen op de Russi
sche zóne.
Des Avonds.
Hoewel het Hollandia-corps niet op
het appél verscheen, zoals de algeme
ne gedachte was, zat ’s avonds voor
de Wijnberg de stemming er goed in.
Vooral na de polonaise geleid door de
74-jarige A. Chr. Binkhuizen, die net
zijn verjaardag vierde
was i
gaven de elfstedentippelaars het be
wijs dat hun
financiële steun van de Ver. Staten, nu
hij zonder communisten regeert.
We hebben er al meer op gewezen,
dat het
Welterusten.
Klokslag negen uur werden de deel
nemers via de microfoon nog kort door
de leider en door de Burgemeester van
Bolsward toegesproken en een ieder
(ontvangstcommissie, politie, padvin-
Het laatste schip....
Tot na zes uur kwamen er nog deel
nemers binnen. Dat dezen langer had
den gelopen (niet wat afstand, maar
wat tijdsduur betreft) was de meesten
wel aan te zien. Voor sommigen was
het zelfs bijna te veel de hardstenen
trappen van het stadhuis nog te be
klimmen: we zagen tenminste iemand
halverwege uitrusten.
De heren Galama
Bouma van
De roem der tocht.
De wandel-elfstedentocht gaat het
minst van alle tochten met uiterlijk
vertoon gepaard, maar het meest van
alle geeft zij de gelegenheid tot genie
ten van ruime verten, van zomer en
van zon, ook al was deze laatste mis
schien in het oog van de tippelaars
wat al te royaal met haar koestering,
getuige de fel rood verbrande huid
van vele kuiten en halzen.
Het een met het al was het Woens
dag gedurende de gehele middag ge
zellig druk in de stad. Precies vijf voor
twee (een uur eerder dan men hen had
verwacht) arriveerde de eerste groep
van vijf deelnemers. De commissie
heeft verzocht hun namen niet als zo
danig te vermelden, daar deze wan
deltocht in geen geval het karakter
van een wedstrijd mag krijgen.
Friese Mij van Landbouw
In de algemene vergadering van de
Friese Maatschappij van Landbouw te
Leeuwarden gehouden, hoorden we
uit de mond van de voorzitter, ir. W.
D. Oosterbaan nog eens weer sombe
re klanken over het arbeidskrachten
vraagstuk. Vooral het gebrek aan
melkers wordt zó nijpend, dat de nor-
Abonnementsprijs
1.25 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs10 cent per n,m.
Giro 8792Ö
Prestatie» van Stadgenoten.
Als eerste dames arriveerden onze
stadgenotes de dames Willemsen.
Toen er weer een stadgenoot arriveer
de, n.l. de 78-jarige Tjalling Bergsma
uit de Hollandiabuurt, ging er opnieuw
een waar applaus door de rijen toe
schouwers. Ook al had de oude baas
enkele gedeelten gelift (hij vertelde
het openhartig en daarom vindt hij het
vast goed, dat we het in de krant zet
ten), toch bewonderde ieder zijn pres
tatie. De grote hitte was de heer Berg
sma echter mans genoeg geweest en
daarom nam hij het zeker wijze be
sluit de tocht maar als geëindigd te
beschouwen.
E—01 alg.
E—02 alg.
E01 res.
100 gram vleesi
100 gram kaas
2 eieren
800 gram brood
500 gram rijst of kindermeel
(uit rijst bereid) of
kinderbiscuits.
Bonkaarten MA, MB, MC, MD, ME, MF,
MG, (bijz. arbeid, a.s. moeders
en zieken)
(Seriè E):
E—21 brood
E—21 boter
E—22 boter
male bedrijfsvoering niet kan worden
voortgezet.
Spreker merkte op, dat velen zijn te
leurgesteld over de trage vooruitgang
in de wederopbouw: vele optimisten
van toen zijn de pessimisten van nu.
Een van de grootste zorgen is wel on
ze precaire deviezen-positie, welke
echter overwonnen kan worden 'door
productiever werken en een soberder
de to- leven.
In het vervolg van zijn openingsrede
waarschuwde de heer Oosterbaan
voor een leger van ambtenaren, waar
door de ene helft van ons volk door
de andere zou worden beadministreerd
en gecontroleerd. Het deed hem ge
noegen te constateren, dat het voedsel-
voorzieningsapparaat reeds behoorlijk
is ingekrompen. Een andere zorg is het
wegzuigen van werkkrachten door de
Noord-Oostpolder. Een onderzoek
heeft uitgewezen, dat reeds 843 arbei
ders uit Friese bedrijven zijn vertrok
ken.
Vanzelfsprekend kwamen er vele ton
gen los over de melkkwestie. Is de zo-
merprijs van 14 cent rechtvaardig en
is de verhouding tussen de prijzen in
Friesland en N.-Holland rechtvaardig?
Deze en dergelijke vragen werden de
voorzitter voorgelegd, die ten ant
woord gaf. dat deze kwestie in de aan
staande herfst grondig bezien zal wor
den.
gen of het erg was. Het antwoord
luidde, dat het gezien het warme weer,
met de voeten (en daar moet je het
met een tocht als deze van hebben),
verbazend meeviel.
Ook hebben we gezien hoe in het R.
K. Werkliedengebouw de eerste heren
deelnemers (beneden 50 jaar) zich be
haaglijk neervlijden in het decimeters
dikke stro.
en gedecoreerd
met 22(1) „vierdaagse kruisjes”,
tedentippelaars het be-
onderdanen nog perfect
waren gezien het enthousiastme waar
mee door sommigen tot negen uur toe
op het Marktplein werd gedanst.
De muziek daartoe werd redder in
nood verzorgd door de versterker
van de Haan
Een koele dronk.
De tweede groep die precies een kwar
tier later arriveerde, zorgde voor een
verrassing, daar de electrisch lasser
M. J. Schoemaker van Schiedam, aan
Burgemeester Bruinsma een kruikje
onvervalste originele Schiedammer
„oude dare” deed aanbieden, begrij
pelijkerwijze gezien de hitte van de
Sportieve kerels
Noemen we hun namen tóch, dan is
dit ook niet omdat zij zo buitengewoon
hard hadden gelopen, maar dan doen
we dat om hun sportiviteit. De hande
laar Y. J. Bakker (Leeuwarden), de
gemeentepolitie-agent R. Ruringa
(Groningen), de rijkspolitie-agent K.
H. Iliohan (Bedum), de P.T.T.-man
A. A. J. Kluyskens (Amsterdam), en
Joh. Ven erna (Leeuwarden), kwamen
namelijk rustig en sportief de controle
binnen, volkomen fit en monter als ze
nog waren. Er was in het geheel geen
gedrang om eerst te zijn, zich tenvolle
bewust van het feit, dat het hier en
kel de volbrachte tocht gold en niet de
ere het eerste stempel te ontvangen.
ders, logiesgevers enz.) voor de spon
taan verleende medewerking dank
gebracht. Na het zeker welverdiende
„welterusten” was de grootste drukte
spoedig geluwd.
Een verkwikkende regenbui deed het
zijne hiertoe. Toch bleef het nog lang
bedrijvig in de stad en kon men des
avonds 10 uur nog genieten van straat
zang, belangeloos uitgevoerd door een
groep zangers bij het stadhuis.
De start.
Donderdagmorgen zijn de deelnemers
(er waren slechts 2 uitgevallen) be
gunstigd door fraai en fris wandel
weer gestart in de richting Workum,
als vogels van diverse pluimage: jon
ge dames, gebaarde heren, boerejon-
gens, beroepstippelaars, een bonte ver
zameling sportieve jonge mensen, was
het niet bij allen van jaren, dan toch
van hart. Jammer voor de tippelaars,
dat er later op de dag nog al eens een
regenbuitje kwam.
Tevreden wandelaars.
Bij navraag bleek ons dat het verblijf
in Bolsward zeer naar genoegen was
geweest. De gastvrijheid en gulheid
van de bevolking werden geroemd.
hartelijk en zo stijf niet als
Nooraen", aldus de opinie
zeer enthousiaste tippelaar,
merking die we gaarne aan onze le
zers doorgeven. Tenslotte is ieder
•mens een tikje ijdel en wil wel eens
geprezen worden en een hartelijke
waardering als deze doet een burger
goed.
Bonnenlijst
geldig tot en met 21 Juni 1947
Bonkaarten KA, KB, KC 707
(Serie E):
800 gram brood
400 gram brood
125 gram boter
250 gram margarine
of 200 gram vet
4 liter melk
7 liter melk
100 gram vlees
200;
De mensen zijn hier buitengewoon
in het
van een
een op-
800 gram brood
250 gram boter
250 gram margarine
of 200 gram vet
5 liter melk
300 gram vlees,
100 gram vlees
200 gram kaas
5 eieren
Ramp te Minnertsga.
Terwijl we ons neerzetten deze kro-
den omdat met de verkiezingen nog dit nie^ te schrijven gewerd ons de tijding
2_. dit van een ramp te Minnertsga. Het ge-
kabinet geen uitweg zal weten uit de rucht was ernstig: de kerk staat in een
de chr. dem. partij bij die verkiezingen reeds twee boerderijen in brand gezet,
zal oeclerven. Gasperi rekent echter op e trokken er dus op uit en vonden
het gerucht helaas bewaarheid. De
prachtige, in het begin van de 18e
eeuw gerestaureerde kerk en
ren, die nog voor enkele jaren terug
onder handen was genomen, stond in
lichte laaie. Hoewel uit verre omtrek
de brandweren naar de plaats des on-
heils waren getrokken, was er geen
houden meer aan. De gehele kerk met
haar prachtig en waardevol orgel ging
in de vlammen ten onder; slechts een
aantal stoelen en Bijbels heeft men in
veiligheid kunnen brengen. Nog on
langs was er vreugde over de terug
keer van de klok, maar nu is die mis
schien weer verdwenen. Twee boer
derijen, hoewel op behoorlijke afstand
van de kerk gelegen, n.l. die van Sik-
kema en Tuinhof, lagen juist in de re
gen van vonken, die door de wind
werden voortgedreven en ook deze 2
boerderijen heeft men niet kunnen be
houden. Wel een zwarte dag dus
voor Minnertsga. De oorzaak moet ge
legen zijn in het feit, dat leidekkers op
het dak der kerk bezig waren.
gram vlees
Eng. pond: pl.m. 450 gr.
meat and vegetables
(geldig tm 5 Juli ’47)
200 gram kaas
2 eieren
125 gram margarine
of 100 g:
1600 gram brood
125 gram margarine
of 100 gram vet
200 gram kaas
800 gram brood
125 gram boter
Bonkaarten KD, KE 707
(Serie E):
800 gram brood
250 gram boter
125 gram margarine
of 100 gram vet
12 liter melk
Z.-Amerikaanse republieken
meer en meer een uitgesproken anti
communistische politiek voeren, die zich
in het bijzonder uit in hun verzet tegen
de vakbeweging; zij komen daarbij in
het zog van tal van politici in de Ver.
Staten, die de vakbeweging willen bre
ken, al zal Mexico in dit streven geen
gewillige schakel tussen Noord- en Zuid-
Amerika kunnen zijn, daar in dat land
een vrij goede samenwerking tussen de
ze vakbeweging en de regering van pre
sident Aleman bestaat.
Overigens schijnt
Van blaren gesproken.
Wij maakten het juist mee dat er
iemand binnenkwam met de verzuch
ting: „Hier is een blaar met een stukje
man er aan”.
We zagen inderdaad zijn dikke bla
ren doorknippen en uitknijpen en vroe-
Perfecte service.
Direct na aankomst werden de deel
nemers verrast met een beker heerlijk
koele melk, terwijl de padvinders zich
beijverden koffers te dragen en de weg
te wijzen naar Badhuis en logies.
Persoonlijk hebben we gezien wat een
weldaad een bad voor deze mensen
was. Tevens werd de pedicure door
rode-kruis soldaten op deskundige wij
ze in de hal van het badhuis verzorgd.
Steeds meer binnenkomers.
Langzamerhand „druppelde” het door.
Wij bedoelen niet van zweetdruppels,
al zal dat ook zeker het geval zijn ge
weest, maar van tippelaars en dito
-sters.
Een aardig moment was het toen al
zingende een twintigtal sportieve ge
bruinde en geuniformde militairen in
strakke pas voor het bordes saluut
maakten en halt hielden.
gebied in portefeuille te hebben, volgens
het welk alle legers met hetzelfde mate
riaal zouden worden voorzien en de
hoge officieren in de V. S. zouden wor
den opgeleid. Koren op de molen van de
huidige Amerikaanse regering is het be
toog van de president der
Belgische Kamer
van Cauwelaert, die pleit voor een At
lantische Unie als een uitbreiding van de
Brits-Amerikaanse samenwerking; hoe
verder die Unie in Oostelijke richting in
Europa kan worden geschoven hoe be
ter, zegt van Cauwelaert die er ook
Spanje bij wil betrekken, waarom het
Spaanse vraagstuk met de nodige om
zichtigheid moet behandeld. Van Cauwe
laert zei nog dat de dagen van nieuw
gevaar misschien dichter bij zijn, dan
wij thans vermoeden.
Als men er in
Engelse regeringskringen
ook zo over denkt, zal men daar ver
licht ademhalen, nu men de handen wat
vrij krijgt omdat het schijnt dat de nieu
we onderkoning van India lord Mount-
bat, er toch in geslaagd is een oplossing
voor de zelfregering van dat rijk te be
reiken. Het heet meer durven we niet
zeggen want herhaaldelijk Is een oplos
sing op het laatste moment gestrand
dat Hindoes zowel als Mohammedanen
voorlopig genoegen nemen met de stich
ting van 2 staten binnen het Britse Ge
menebest n.l. Hindoestan en Pakistan.
Zo dit juist Is zal deze oplossing mis
schien ook enige invloed hebben op de
beslissing welke de republiek Indonesië
moet nemen ten opzichte van haar ver
houding tot Nederland. Belangrijk voor
het Britsche rijk is ook dat het op deze
wijze de grootste Mohammedaanse staat
binnen zijn grenzen zou hebben en daar
door ’n zeer grote rol in de Mohamme
daanse wereld zou blijven spelen.
Een rol, welke eigenlijk
jaar in het vooruitzicht, zij hopèn dat dit
economische chaos en de kansen voor zee van vuur en een vonkenregen heeft
de chr. dem. partij bij die verkiezingen tv^ee boerderijen in brand gezet.
Bolswards Nieuwsblad
ml
Aduiuui geen uitweg zdi weten uu uc - -o --
