De Coloradokever 31 4 Buitenlands Overzicht Provinciale Kroniek k vreet aan onze oogst en deviezen. ft No. 50 43e Jaargang Vrijdag 4 Juli 1947 Streekblad voor West» en Zuidwest Friesland Uitgave van Drukkerij Fa, A. J. OSINGA - Bolsward en Het bezoek van minister Huysmans. naar 1 >oor ’aar ‘gt een tln- i te les de wa )lk de veen, werd deze voor de provinciale be langen zeer nuttige dag, besloten. Een opleidingscentrum voor de examens ter verkrijging van mid delbare akten is in Friesland dringend nodig. Dat had het Zuiden reeds lang ingezien en met zeer gunstige resulta ten werken daar de R.K. Leergangen. Het bestuur van de Fryske Akademy Jo a te ukje Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie Marktstraat 13 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) Dq’t skurf Is. dq skeukt i bij ;n, >lk m. in Bij het bezoek van ministers Huysmans te Leeuwarden liet deze zich uitvoerig voorlichten omtrent tal van vraagstuk ken, welke voor het Friese bedrijfsleven van groot belang zijn: in de allereerste plaats omtrent de noodzakelijke verbe tering van de Harlinger haven. Verder kwam o.a. aan de orde de on voldoende verstrekking van grondstof fen aan fabrikanten van zuivelwerktui- gen, de voorziening met gereedschappen van de nijverheidsscholen, de houtbe- hoefte der schaatsen- en gereedschap- pen-industrie en de materialenbehoefte bij andere industrieën, moeilijkheden in zake de vestigingsregelingen ten aanzien van makelaars en veilinghouders, het wegtrekken van arbeidskrachten o.a. uit de metaalnijverheid, de noodzakelijkheid van ruimere toewijzingen van linnen- en serviesgoed aan de hotel-, café- en res taurant- en pensionbedrijven, het belang van hulp en voorlichting bij de afzet van Friese ambachts- en kunstnljverheids- producten, het bestemmen van stenen gebouwen, momenteel in gebruik bij be- waringskampen e.d. voor nijverheids- doeleinden, de verschaffing van credie- ten aan het kleine- en middelbedrijf, het belang van een sterke intensivering van het ambachtsonderwijs, vooral op me- taalgebied, als noodzakelijke basis voor industrialisatie van gebieden als bijv, de Zuidoosthoek, het meer dan tot dusver rekening houden met regionaal-economi- sche belangen bij het verlenen van be- drijfsvergunningen enz. De Minister verklaarde zich bereid om, na kennisneming van de door de Kamer van Koophandel en het E. T. I. verstrek te schriftelijke toelichtingen, de verschil lende punten in nadere overweging te nemen en de meest belangrijke ter spra ke te brengen in de Ministerraad. Met een bespreking van de economische aspecten van een mogelijke cultuurver- bètering van het „lage midden” en een kort bezoek aan de Haniwo te Heeren- het kruitvat van Europa. Twee jaar na de stichting der Ver. Na ties denken we dus nog steeds in de ter men van oorlog en nog geenszins in die van de vrede. Twee jaar, gedurende welke Europa steeds verder naar de afgrond is gegleden: Economisch: zelfs het sober levende Engeland moet zijn invoer nu al weer verder beperken, de dagbladen worden weer 4 pagina’s, er komt min der benzine en tabak en ook minder vlees. Maar ook politiek: de verhouding Westen tegenover Oosten heeft zich steeds scherper toegespitst. Blijkt deze conferentie van Parijs inderdaad mis lukt, dan is er ook nauwelijks meer hoop dat men elkaar zal vinden in een op lossing van het Duitse en Oostenrijkse vraagstuk en dreigt centraal Europa een kwaadaardig gezwel in ons werelddeel te zullen blijven. Er is, terwijl wij dit schrijven, nog een vleugje hoop dat er nog iets te Parijs zal bereikt worden omdat htg. lar- stra tin- Armoede. Te Parijs verliest een huisvrouw een franc. Een voorbijganger raapt het muntstuk op en wil het de vrouw terug geven. „Laat toch liggen, monsieur, de franc is toch niets meer waard,” zegt de vrouw. In Londen vertelt de voorma lige Engelse voedseldictator Lord Wool ton: „Mijn vrouw heeft de slippen van mijn hemd afgeknipt en ze op de voor kant van mijn boord geplakt,” ’n Paar verhaaltjes, welke de huidige toestand in Europa illustreren, hoe arm het eigen lijk wel is en hoe dringend het hulp no dig heeft. Maar desondanks gaat de onderlinge ru zie door. Bevin, Bildault en Molotoff zijn het op de vroeg of laat kans bestaat op een reus achtig conflict, waaraan geen land en geen mens ter wereld kan ontsnappen. Dat De Gaulle daarom pleitte voor een sterk Frankrijk, dat zelfstandig een rol in het wereldgebeuren kan spelen, spreekt evenzeer als dat hij daarvooi nodig achtte een stabiel politiek bewind. Hij wilde o.a. de vakverenigingen bevrij den van politieke inmenging. Dat schij nen op| dit ogenblik wel zejer vrome' wensen. Steeds meer wordt Frankrijk ’n speelbal van de elkaar bestrijdende poli tieke partijen, het economisch leven ver liest zijn vaart door de vele stakingen en wie er aan denkt dat het land in de eerste vier maanden van dit jaar voor 25 milliard francs uit de Ver. Staten in voerde, begrijpt dat het met de franc mis gaat. zv ha ji- ha )en nd. ber elle >m- ;ma nd, Jo nes ens Abonnementsprijs 1.25 per kwartaal bij vooruitbet? ling Advertentieprijs10 cent per a.m. Giro 87926 Nog een restauratie. Bij het schoonmaken van hetjjlafond der Ned. Herv. kerk te Berlikum bleek, dat restauratie hiervan dringend nodig was en de huidige toestand gevaar opleverde. Tot herstel zal dan ook worden over gegaan en, daar dit ongeveer een half jaar neemt, zal in die tijd dienst worden gehouden in het kerkgebouw van de Geref. kerk aldaar. De kerk te Oldeboom. zal worden gerestaureerd. Omtrent d«. bouwvallige toestand van de toren van Oldeboom, welke midden in het Friese land staat, in verre omtrek zichtbaar k. en daardoor het gehele landschapsbeeld beheerst, hebben in de laatste jaren al lerlei geruchten de ronde gedaan. Hoe wel gebleken is, dat de toestand minder critiek is dan verluidt, is die toch wel zodanig, dat de restauratie van het bouwwerk niet mag worden uitgesteld. De toren is van een type, dat in onze provincie schaars vertegenwoordigd is. Met als grondvorm de Hollandse renais- sance-torens en de onderdelen beïnvloed door de LodewijkXTV-stijl, kan er wel iswaar uit architectonisch oogpunt ver schil van mening zijn over de vormge ving, doch als een voorbeeld van de ont wikkeling der bouwkunst is dit voor Friesland zeldzame type stellig van groot belang. Om deze redenen stellen Gedeputeerde Staten voor een subsidie te verlenen van 20 der eerst nootzakelijke kosten, tot een maximum van f8000. Wie re tvurden i wordt niet afzonderlijk per gemeente bekend gemaakt, zij bestaat overal. Heeft U dus kevers, pak ze dan direct aan, maar wacht niet óp een speciale bekendmaking. Doet U dit niet, dan wacht U onherroepelijk een proces verbaal, terwijl de bestrijding op Uw kosten wordt uitgevoerd. En dit kost alles bij elkaar stellig veel meer dan wanneer U het zelf doet. Volkstuinders, denkt U er aan. Ook Uw kleine hoekjes aardappelen kun nen een gevaar opleveren. Ook op U rust de plicht dit te voorkomen. Er is reeds meermalen overwogen de aard appelteelt door particulieren geheel te verbieden of te beperken tot bepaal de, aaneengesloten percelen. Ik hoop, zoiets te kunnen vermijden, maar helpt U dan zelf ook mee door de be- spuitings- en bestrijdingsplicht, die ook op U rust, na te komen. Het is voor een ieder een even grote schande Coloradokevers in het gewas te hebben, als het te laten overwoe keren door onkruid. En wieden kost veel meer moeite dan het verdelgen van de kevers! Ik doe ook een drin gend beroep op de autoriteiten, die moeten meewerken om tegen nalati- gen op te treden. Dezer dagen zullen ambtenaren van de Plantenziektekun- dige Dienst zich vervoegen bij de burgemeesters van gemeenten, waar zulke nalatigen worden aangetroffen, met het verzoek tegen hen op te tre den. In sommige gemeenten is dit reeds geschied. Ik hoop en vertrouw, dat wij daarbij overal krachtige medewerking zullen verkrijgen. Dan komen wij, waar wij zijn moeten. Er is mij van verscheidene zijde ge vraagd, of het wel verstandig is in pers en radio zoveel over de Colora dokever te spreken. Zal het niet-be- smette buitenland dan niet denken, dat ons hele land overstroomd is door dit gedierte? Ik aarzel geen ogenblik, dat openlijk voor de microfoon te bespreken. Men weet in het buitenland zeer wel, dat wij door de chaotische toestanden tij dens de oorlog op sommige plaatsen van ons land haarden van de Colora dokever hebben gekregen. Het heeft volstrekt geen zin dit onder stoelen of banken te steken. Maar men zal ook nog iets anders weten! Wij heb ben onze spoorwegen hersteld, onze bruggen herbouwd, onze wegen op nieuw aangelegd en wij zullen ook de Coloradokevermoeilijkheden onder de knie krijgen. Men weet, dat de Neder landers niet bij de pakken neerzitten, maar dat zij hard werken om er weer bovenop te komen. Er zijn helaas hier en daar in de pers wel berichten ver schenen, die kant noch wal raakten, maar mijn deskundige collega’s in het buitenland,zijn zeer goed in staat der gelijke sensationele verhalen op hun juiste waarde te schatten. Ik wens volkomen eerlijk tegenover hen te staan en ik zal hun precies meedelen hoe de situatie is. Dat kunnen wij ons veroorloven, omdat wij de zaak krach tig aanpakken en alles doen om de moeilijkheden meester te worden. En wij zullen deze baas worden, als ieder meewerkt, aardappelverbouwers, au toriteiten, pers en controlerende amb tenaren. Dat de situatie hoopgevend is, wordt ook wel bewezen door het feit, dat ve len nog steeds niet weten hoe de Co loradokever er uit ziet. Er worden ons allerlei kevers toegezonden, tot Mei kevers toe. Ik herhaal dus even in het kort het signalement. De kever is ongeveer één centimeter lang en zeer levendig gekleurd, geel met tien overlangse zwarte strepen, de larven zijn rood tot oranjerood. Binnenkort zullen speciaal in het Wes ten des lands overal affiches verschij nen met een zeer vergrote afbeelding van de kever, en van kever, larve en eieren in natuurlijke grootte. Luisteraars, de Plantenziektekundige Dienst is paraat, hij doet alles wat hij kan. Werkt mee, blijft waakzaam, óók al is het gewas op het eerste gezicht vrij. Er kan een enkele verdwaalde ke ver in voorkomen, ook die moet ver nietigd worden, hij kan oorzaak zijn van een nieuwe haard. Wij kunnen, moeten en zullen deze slag winnen, want denkt goed er aan: de Coloradokever vreet aan onze oogst en deviezen. Ik dank U.” Zo’n vlotte en interessante rede moet in de krant dachten wij, en welnu, hier staat het dan zwart op wit. Bidault Franrijks rol getrouw een compro misvoorstel heeft ingediend. Dat houdt dan in dat ieder land aan de volgens het Engelse plan te vormen commissie slechts die inlichtingen zal behoeven te verstrekken, welke het wenst en het on derzoek zal geen inbreuk mogen maken op de souvereinitelt van een land. Dit voorstel komt de Russen dus tegemoet, Bevin verklaarde het, als de Russen het aannamen, ook te zullen aannemen. Rusland moet bij’ het sluiten van dit overzicht nog beslissen, doch Molotoff vond op het eerste gezicht niet veel verschil met het Engelse voorstel. En wat denken de Amerikanen er van? Zullen zij veel waarde hechten aan op dergelijke wijze verkregen gege vens? En zijn zij Inzake de atoombom ook niet steeds voor internationale con- tröle geweest? Marshall heeft trouwens al iets van zich laten horen. In een rede heeft hij de beschuldiging dat de Ver. St. hun positie gebruiken voor imperialisti sche doeleinden en economische over heersing scherp afgewezen. Hij liet er echter geen twijfel aan dat de Ver. Sta ten waarborgen wensen dat hun eco- De radio kan soms bar vervelend zijn. Het beste is dan de knop maar gauw om te draaien of het op een ander sta tion te proberen. Dat vindt zijn oor zaak in het feit, dat sommige sprekers hun kracht zoeken in dorheid en droog heid, maar daar alles behalve de luis teraars mee kunnen boeien, laat staan hen overtuigen. En als men dan als leek hoort omroepen dat Dr. C. J. Briejér, hoofd van de Plantenkundige dienst te Wageningen zal spreken over de Coloradokever, dan vreest men het ergste. Daar is immers al zoveel over geschreven, wat is daar nu voor nieuws van te vertellen. Maar na en kele woorden gebeurt het wonder: De spreker ergens in de studio krijgt door de aether contact met de luisteraar en heeft nauwelijks enige woorden ge sproken, of hij boeit meteen. Luistert U mee? appelen voor stopte voor een klein Brabants je, waarvoor wat aardappelen den. Een Brabants moedertje kwam buiten. Zij wist direct waarover het ging en zij vertelde mij, dat zij haar aardappelen voortdurend afzocht, maar dat er tot nog toe geen kevers in ge vonden waren. In de Achterhoek ver telde een meisje ons, dat haar vader elke dag op zijn buik door de aardap pels kroop. Kijk, luisteraars, dat moe ten wij hebben, die medewerking van klein tot groot, door iedereen, overal. De bestrijding van het insect is hele maal niet moeilijk en als allen mede werken, dan is het succes verzekerd. Helaas werken niet allen mee! Er zijn onverschilligen, er zijn onwilligen. Het is mijn plicht, in het belang van ons land, in het belang van het overgrote deel van de bevolking dat wél mee werkt, tegen deze nalatigheid met de meeste kracht op te treden. Ik doe hier nog eens een dringend beroep op hen, die hun bestrijdings- of bespuitings- plicht nog niet nakwamen, om dit als nog met de meeste spoed te doen. Zo als men weet, moesten in bepaalde de len van het land de aardappelen tussen 2 en 12 Juni met calcium-arsenaat be spoten worden. Dit is in de betrokken gemeenten door de burgemeesters be kend gemaakt. In het overige deel van het land bestaat deze voorbehoeden de bespuitingsplicht niet, maar daar heeft ieder, die Coloradokevers in zijn gewas heeft, de plicht deze insecten onmiddellijk te bestrijden. Deze bestrijdingsplicht geldt voor het gehele land. Woont men dus in een gebied met bespuitingsplicht en con stateert men enige tijd later toch ke vers, dan moet men daar onmiddellijk tegen optreden. Deze bestrijdingsplicht conferentie te Parijs over de Amerikaanse steun nog niet eens geworden en de vraag is of er nog kans daarop is. Bevin en Bidault wensten, zij het dat hun voorstellen iets uiteen liepen, een commissie welke een pro gramma voor het herstel van geheel Eu ropa zou opstellen. Men zou dienen na te gaan, wat Europa in de loop van enige jaren aan produc tieverhoging kan bereiken en hoe ieder land daarvan door uitwisseling van pro ducten zou kunnen profiteren. Het te kort zou dan door de Ver. Staten moe ten worden aangevuld door de levering van kapitaalsgoederen dus machines e.d. en voedsel en steenkool. De kapi taalsgoederen zoiuden dienen om de Europese productie verder te verhogen, waardoor men op de duur weer op zich zelf zou kunnen staan. Subccmmissies zouden voor 15 Augustus de nodige ge gevens in de diverse landen moeten heb ben verzameld, waarna de commissie haar rapport zou opstellen en aan de Ver. Staten doen toekomen. Molotoff wilde van dit voorstel echter niets we ten, hij wilde dat elk Europees land voor zich zelf zou schatten wat het aan cre- dieten en leveranties nodig had en een commissie zou dan die ramingen samen vatten en aan de Ver. Staten doorgeven. Molotoff beweerde dat het Britse voor stel de souvereiniteit van de Europese landen en hun normale economische ont wikkeling zou aantasten. Daarin zit na- Het kabinet-Ramadier tracht zich te handhaven, maar het wan kelt en op de loer liggen anti-democrati- sche krachten. Veelal verdenkt men ook de Gaulle daar toe te behoren, maar het fascistische complot, dat thans in Frankrijk is ont dekt, toonde geen draden met diens or ganisatie. Zelfs wilde deze fase, groep de ger.eraal vermoorden en dan de com munisten de schuld geven om daarna een staatsgreep uit -te voeren. Tot deze organisatie behoorde een wonderlijk alle gaartje van rechtse verzetslieden tot col laborateurs, maar ook hoge militairen uit het bezettingsleger in Duitsland en ■uit de opleiding in Engeland. Dat is één complot ontdekt, maar hoevele zullen er nog gesmeed worden in de huidige zwoele Franse politieke atmosfeer. Een atmosfeer, welke misschien vergeleken kan worden met die in Griekenland, waar de aanwezigheid van Engelse troe pen de omverwerping der regering on mogelijk maakt, omdat Griekenland nu eenmaal een Engels-Amerikaans bastion tegen Sovjet-invloed moet blijven. Maar de Griekse verzetsbeweging onder com munistische leiding schijnt nu van plan een z.g. vrije regering te vormen in het gebied dat zij beheerst en dat ligt tegen de nabuurlanden aan en dat vermeer dert de kans op ongelukken niet zo’n beetje. De commissie uit de 1 Veiligheidsraad heeft immers pas uitgemaakt zij het met de Russische en Poolse stem tegen, dat Z.-Slavië, Bulgarije en Albanië zich schuldig hadden gemaakt aan steunver lening aan de Griekse rebellen, hoewel zij het ondemocratisch optreden der nomische hulp dbor bepaalde landen niet Griekse regering ook hekelde. De Ame- wordt misbruikt voor eigen egoistische rikaanse pers noemt Griekenland thans^ doeleinden. Dus toch controle? nal- dtje tuurlijk een kern van waarheid: als de Europese commissie zoals de Engelsen zich die denken, aan het werk zou gaan zou ze de gehele Europese productie kunnen ordenen, kunnen voorschrijven wat geproduceerd zou moeten worden en aan welk land deze producten gele verd zouden dienen te worden. Om bij de arme Woolton te blijven, als Enge land zijn zin kreeg zou de heer Molotoff mogen nakijken of de lord inderdaad de slippen van zijn hemd miste en zou hem, Molotqff, zelfs opgelegd kunnen worden te zorgen dat ze er weer aan kwamen ookl Is dat binnenlandse inmen ging of niet? De Russen handhaven hun oude stand punt, reeds van talloze bijeenkomsten der Verenigde Naties bekend, zij wen sen elke buitenlandse bemoeiïng in hun land en in de gebieden, welke ze tot hun invloedssfeer rekenen, te beletten. Waarom? De kwaaddenkende zal antwoorden, dat Rusland zich daar, achter het ijveren gordijn, gereed maakt voor een. oorlog met de rest der wereld, anderen veron derstellen liever dat de Russen er zich slechts inpantseren, vrezend een over val van diezelfde rest, om het commu nisme of Russisch nationalisme, wat het dan ook is, te vernietigen. Zo blijven we ronddraaien in die noodlottige cirkel, waaruit ook deze Parijse conferentie ons blijkbaar niet zal verlossen. Ze schijnt tot mislukking gedoemd en deze mis lukking betekent wellicht iets onherstel baars. Als Rusland zich ditmaal isoleert, zal de hulp, welke West-Europa dan waarschijnlijk alleen van de Ver. Staten zal aannemen, dit gebied veel afhan kelijker van de Ver. Staten maken dan wanneer Rusland meedeed. En dat is niet zoo prettig. Generaal de Gaulle heeft daarop in een rede te Rijssel ook gewezen. De Gaulle waarschuwde wel scherp tegen Rusland, dat twee derden van ’t Europese vasteland beheerste en bovendien in andere landen de steun van bepaalde groepen had, maar, zei de ge neraal, de wedijver tusen de Ver. Staten en Rusland dreigt de rest van Europa dood te drukken en vormt een beletsel voor een samenwerking zonder welke „Ik zit hier achter de microfoon, ge bruind door de zon, de zon, die schijnt over de Nederlandse aardappelvel den. Er is namelijk een meubel, waar aan ik verschrikkelijk liet land heb en dat is een schrijfbureau. Ik houd ervan de dingen in de praktijk te zien en met de mensen uit de praktijk te pra ten. Aan de hand déérvan vorm ik mij een oordeel en neem ik maatregelen. Zo heb ik nu verscheidene inspectie tochten door het land gemaakt om de Coloradokeversituatie op te nemen. Kris en kras heb ik rondgereden, tel kens stoppend bij een aardappelveld. Zo’n veld wordt dan in verschillende richtingen doorkruist door mijzelf en enige assistenten. Naast deze eigen waarnemingen beschik ik over tallo ze rapporten van de controleur^, die speciaal voor dit doel aangesteld zijn, zodat ik thans een volledig beeld heb over de situatie, zoals die op het ogen blik is. En, luisteraars, deze situatie is zeer hoopgevend! Wij zijn deze slag aan het winnen. In het Westen en Noor den van het land zijn grote gebieden practisch vrij, hier en daar komen spo radisch haardjes voor, die gemakkelijk uitgeroeid kunnen worden. Het grootste gevecht moet geleverd worden aan de Zuid- en Oostgrens, in Limburg, Brabant, delen van Gelder land en Overijsel. Maar ook daar zijn hele streken, waar de kever practisch niet voorkomt. Zo legde ik in een deel van Oost-Bra- bant ongeveer 200 km af, waarbij wij met ons drieën in de vele gecontro leerde velden in totaal slechts een zes tal kevers en enige larven vonden. Het is daarbij verheugend te kunnen con stateren, hoe goot de medewerking overal is, zowel bij de grote verbou wers, als bij de kleine man, die aard- eigen verbruik teelt. Ik huis- ston- Bolswards Nieuwsblad jen I ICO n KXXXXXXXXXXX

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1947 | | pagina 1