draait op volle toeren
Buitenlands Overzicht
No. 68
43e Jaargang
Vrijdag 5 Sept 1947
Zuidwest Friesland
streekblad voor
Wesh
Uitgave
Drukkerij Fa. A. J. OSINGA - Bolsward
e n
van
N(|e hearen. nije manearen.
Fa.
Fa.
Fa.
en
Fa.
78
applaudiseerd werd.
en
(Zie vervolg pag. 3, 2e kolom)
n
paaloefeningen, waarvoor dankbaar ge-
Fa.
iren
ats-
der
ook
iamen
■n van
'turen
Ja, de „Zesdaagse” zo met élan gestart,
draait thans op volle toeren. Het rijke en
gevarieerde programma, waar zo lang
over is gewikt en gewogen, is, terwij.
Optocht
Terwijl het publiek had genoten van de-
RlngrijderiJ.
Begunstigd door zeer fraai zomerweer
werd Donderdagmiddag op het ijsbaan-
terrein een zeer geslaagde ringrijderij
gehouden. Niet minder dan 52 „reau-
wen” stonden aangetreden, waarbij wer
kelijk aardige gehelen waren. We misten
echter het Friese costuum, terwijl min
stens tweederde van de Friese vlaggen
weer de onbetamelijkheid hadden op de
kop te hangen.
De heer Wiersma van Lutkewierum had
even pech, toen juist voor het défilé zijn
paard steigerde en uit de stokken sprong.
Gelukkig liep dit incident zonder per-
De overige attracties.
„Ambtshalve” maakten we gisteravond
een verkenningstocht langs de verschil
lende attracties op de Bargefenne en
Schildwijk. Hoewel er meer publiek was
dan de vorige avonden, was het er toch
niet druk,te noemen. De kraamhouders
klaagden dan ook, dat het op een flink
dorp beter was dan hier. Alleen de bios
coopzaal was tot in de uiterste hoeken
Arabieren
met de door de meerderheid der om-
missie aanbevolen regeling niet accoord
gaan spreekt, zij willen dat geheel Pa
lestina een Arabisch land blijft, zij het
kaats»
'uturn,
’as op
rgani»
P het
’/erschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
ge-
an-
op
oet
erd
de
>ral
na-
Zas
al
en de
■gade-
Abonnementsprfls i
1.25 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Giro 87926
aat-
Mei
31
ise-
goe-
•rrein,
pelers
ewor-
wor-
ie
e-
;r
et
6-
tr-
in
n-
n-
erd
F.
er-
T.
in-
:e
t-
■t
d
'■allen
assen
ise A
ir A.
ap; in
Wij-
na.
grote
>r de
epas-
litge-
Etalagewedstrijd.
Met veel belangstelling heeft het publiek
de etalages die meededen aan de wed
strijd, in de afgelopen dagen bezichtigd,
al wikkende en wegende wie de prijzen
wel zou winnen. Inmiddels zijn de diver
se diploma’s reeds in de betreffende eta
lages geëtaleerd. De jury verklaarde aan
gaande de wedstrijd het volgende:
heeft de vredesverdragen met de vroe
gere as-satellieten te tekenen, wat auto-
Wiere warden t I
Openluchtspel.
Het openluchtspel „Het lied van alle tij
den”, opgevoerd door het gezelschap
T. O. G. van Leeuwarden, was welver
zorgd en werd goed gespeeld. Het stuk
was wel in groot contrast met hetgeen
de vorige avond geboden werd. Was het
toen het lichte en luchtige, „de soep
vooraf” thans had men het te doen met
steviger kost en we kunnen ons best
voorstellen, dat iemand, die met zijn va
derlandse of algemene geschiedenis nog
nooit aan het hoofdstuk van de Franse
revolutie is toegekomen, of dit steeds
heeft overgeslagen, moeite had steeds de
ontwikkeling van de Intrigue te volgen.
Het was een „zwaar” stuk, dat welis
waar alle inspanning vroeg, maar dan
ook ruimschoots de moeite loonde. Bo
vendien waren de costuums en de to-
neelaankleding zeer verzorgd. „Het lied
van alle tijden” zal bij velen nog lang
in herinnering blijven, het heeft dit
bleek ons bij navraag het publiek ge
pakt en dat zegt in een feestweek als
deze genoeg. Evenals de vorige uitvoe-
ringsavond heerste er in het Park vol
maakte orde en toonde het publiek zich
zeer dankbaar.
Gymnastenmars.
De gymnastenmars en de gymnastiek-
demonstratie trokken veel bekijks. De
Appelmarkt was „propvol” wachtenden,
terwijl ook langs de marsroute veel be
langstellenden zich hadden opgesteld.
Het viel echter te betreuren, dat door
een misverstand een der drie deelnemen
de clubs nóch aan de mars, nóch aan
de demonstratie heeft meegedaan. De
demonstratie zelf, die met een kort
woord door burgemeester Bruinsma in
geleid werd, had een vlot verloop. Her
waren vooral de hoogbrug en de lange-
Communisten wonnen
Bij de Zondag in Hongarije gehouden
verkiezingen behaalde de regeringsmeer
derheid, bestaande uit communisten,
kleine boeren, soc.dem. en nationale boe
renpartij ruim 60 pct. van de bijna 5
millioen uitgebrachte stemmen. Prompt
daarop traden de soc.dem. ministers uit
het kabinet, in verband met de systema
tische fraude bij deze verkiezingen ge
pleegd. Niet alleen waren al honderddui
zenden kiezers van te voren uitgeslo
ten, maar een vertegenwoordiger van de
regering gaf toe dat op kleineschaal
ook onregelmatigheden bij deze verkie
zingen hadden plaats gehad, welke het
eindresultaat echter niet van betekenis
hadden beïnvloed. Dat twee nieuwe
oppositiepartijen de democratische
volkspartij en die der onafhankelijken
ruim een millioen stemmen hadden ver
overd, bewees z.i. wel dat de verkiezin
gen eerlijk waren gehouden. De commu
nisten schijnen
it op
is in
ie al
ift it
an 1
t bi-
fan
e dit
)izze
oan-
skes
sooniijke ongelukken af. De prijzen voor
het schoonste geheel werden resp. ge
wonnen door A. Gietema te Exmorra, L.
Kuipers te W'orkum, R, Bosma te Fols-
gare en P. Kuipers te Workum.
Na een spannende eindstrijd werden bij
de ringrijderij de prijzen als volgt ge
wonnen:
1ste prijs, f60: P. de Jong, Ferwoude;
2e prijs, f30: P. Hettinga te Burgwerd;
3e prijs, f 15: J. Reitsma te Exmorra;
4de prijs, f 10: A. Leijendekker te Wit-
marsum.
matisch een terugtrekken der bezettings
troepen ten gevolge heeft. Bulgarije,
Roemenië, Hongarije zullen van dit laat
ste profiteren, Italië had geen Russische
bezettingstroepen, wel Britse en Ameri
kaanse, Finland heeft ook geen Russi
sche bezetting meer.
Griekenland
geen as-satelliet, maar een geallieerde,
geniet ook nog altijd de eer buitenland
se troepen op zijn gebied te hebben, n.l.
Britse, die een oog in het zeil houden,
nu dit land door zijn onder Russische in
vloed staande buren zo wordt bedreigd.
De Engelse regering is echter v»n plan
die troepen, vanwege de moeilijke eco
nomische toestand in eigen land, terug
te trekken, doch de Amerikanen trachten
de Engelsen daarvan te weerhouden, zij
zouden anders deze taak moeten over
nemen, want Griekenland prijsgeven wil
len noch Washington noch Londen.
Intussen zal
Attlee
wal last krijgen met de linkerzijde van
zijn Arbeiderspartij als hij aan het Ame
rikaanse verzoek voldoet, nu in Grieken
land de linkse partijen geen deel aan
de regering meer nemen. Wel worden
Griekenland en Turkije geleidelijk een
vereenzaamde post van het Westen op
de Balkan en in het Nabije Oosten! Pa
lestina, voorlopig nog een sterke mili
taire basis van Engeland, is onderwerp
geweest van het onderzoek door een
speciale commissie uit de Ver. Naties.
Zeven leden van deze commissie, waar
onder Nederland, adviseren het land in
drieën te verdelen, een Joodse, een Ara
bische staat en de stad Jeruzalem, die
onder direct beheer der V. N. zou ko
men. Het gehele gebied zou economisch
één geheel moeten blijven. In de, zo kort
mogelijke, overgangstijd zou Engeland
het gezag er moeten blijven uitoefenen,
met steun van de Ver. Naties en zouden
nog 150.000 Joden worden toegelaten.
Drie leden der commissie zijn van oor
deel, dat Palestina ook politiek niet ge
splitst, maar een onafhankelijke federale
staat moet worden met Jeruzalem als
hoofdstad. Dat de
75-
raar
jeen
tige
>an-
bui-
ijben-
af de
v. d.
zeede
Meer
ruim 90 zetels
behaald te hebben, de kleine bezitters-
partij die vroeger de meerderheid had
en het meest door de uitsluiting van kie
zers schijnt te hebben geleden 65, de
soc.dem. 62, de nationale boerenpartij
38, dem. volkspartij 65, Hongaarse on-
afhankelijkheidspartij 57, de laatste twee
zijn pas opgericht en in de oppositie. De
communisten, wier aanhangers practisch
de regeling der verkiezingen in handen
hadden en dus door de oppositie aan
sprakelijk gesteld worden voor het ge
beurde, hebben de meeste zetels, zullen
wel de nieuwe eerste minister aanwijzen
en de doorslag in het nieuwe kabinet
geven.
Kenners van het land verzekeren, dat,
als de* verkiezingen werkelijk vrij wa
ren geweest, de communisten geen schijn
van kans zouden hebben gehad. Zelfs
nu hebben ze nog geen meerderheid,
maar als belangrijkste en zeer actieve
partij zullen zij hun wil wel doordrijven,
en zo er thans nog geen eenheidspartij
is zal die er straks wel komen.
rd In
ir:
Poel-
chuk-
Ruiterdemonstratie.
Na de ringrijderij gaven de Landelijke
Rijverenigingen van Bolsward (de Mar-
tiniruiters) en Sneek (Waterpoorters) ’n
demonstratie van hun kunnen. Het vol
gende programma werd afgewerkt: Dé
filé, Achttal dressuur, Poppenrace, Vier-
taldressuur en Lintenroof. Jammer dat
het inmiddels zo laat werd en een ge
deelte van het publiek het terrein verliet.
De gasten en de nog jonge eigen vereni
ging hadden voor hun prestaties meer
belangstelling verdiend.
Volksdansen.
De volksdansen, uitgevoerd onder leiding
van Mej. Roukema en mej. Schilstra
boekten succes. Van de zijde van het pu
bliek was veel belangstelling en het ver
dient zeer zeker aanbeveling een derge
lijke demonstratie bij een volgende ge
legenheid te herhalen, wellicht wordt
dan ook het doel bereikt n.l. te komen
tot een uiting van vrolijkheid op< de pu
blieke straat, die voor niemand aanstoot
kan geven, op hoger peil staat als het
gewone hossen en folkloristische waar
de heeft.
Jammer was de hinder, die men onder
vond van de passerende auto’s. Misschien
een aanwijzing de volksdansen later op
een rustiger terrein uit te doen voeren?
concert het gezelschap hartelijk dankte,
dan ook geen woord te veel zeide, toen
hij zich de tolk maakte van de luiste
raars en de waardering van al de aan
wezigen overbracht.
Loop door Bolsward.
Nauwelijks waren de laatste tonen van
Andante weggestorven of het volgende
programmapunt werd afgewerkt, n.l. de
Loop door Bolsward. Het was een prach
tig gezicht de lopers te zien starten. De
heer H. Huizenga, die spoedig aan de
kop lag, behield tot de finish zijn voor
sprong en wist die nog gaandeweg (lo-
pendeweg eigenlijk) te vergroten, zodat
hij hiermede de eerst aankomende werd
en de eremedaille verwierf. De verdere
prijzen, die eveneens uit medailles be
stonden, werden gewonnen door S. Het
tinga te Sneek 2e prijs; P. Andela te
Kubaard 3de prijs; J. Ybema te Wor
kum 4e prijs, terwijl de 5de prijs werd
gewonnen door de heer C. de Groot te
Bolsward.
met zekere rechten voor de Joodse min
derheid. Officieel hebben de Joden nog
geen oordeel gegeven over de meerder-
heidsconclusies dezer commissie, waar
bij het trouwens nog maar om een rap
port gaat, dat niet eens grote kans heeft
aangenomen te worden door de V. N.
gezien het geldende vetorecht daar. Men
weet dat dit vetorecht, dat al ter sprake
is geweest in een vergadering van de
Veiligheidsraad, in de deze maand te
houden algemene vergadering der Ver.
Naties ook nog eens zal worden bespro
ken. We geloven niet dat dit recht der
grote vijf zal worden afgeschaft. Rusland
heeft al gezegd dat met deze afschaffing
de gehele organisatie der Ver. Naties ge
vaar liep.
Bovendien hebben wij bij de
Indonesische kwestie
in de Veiligheidsraad ervaren dat het
veto (ditmaal van Frankrijk) zijn nut
kan hebben zolang deze raad een lichaam
Is waar geen recht wordt gesproken,
maar politieke belangen bij beslissingen
de doorslag geven. Ook de Egyptische
eis tegen Engeland, om de Engelse troe
pen direct uit Egypte terug te trekken,
en de Soedan onder Egyptische soeve
reiniteit te brengen is daar in het zand
gelopen. Alle voorstellen daaromtrent
zijn tot nog toe gestrand. De volgende
week zal men het nog eens proberen.
Als we er daar straks van spraken dat
Griekenland en Turkije gaandeweg wel
een eenzame post van het Westen wor
den, was dat ook met het oog op
Egypte,
dat geleidelijk alle betekenis voor Enge
land als militaire basis verliest. In het
Verre Oosten heeft Engeland India als
zodanig moeten opgeven, doch het
klampt zich stevig vast aan Malakka, dat
het daarom stellig niet dezelfde rechten
op onafhankelijkheid zal toekennen als
het aan India en Pakistan waar de
nieuw getrokken grenzen tot grote volks
verhuizingen en afschuwelijke moordpar
tijen hebben geleid, ondanks de goede
wil der beide regeringen gaf. India en
Pakistan waren met Birma voor het eerst
als zelfstandige staten aanwezig op de
bijeenkomst van landen van het Britse
Gemenebest, waar te Canberra in Austra
lië de komende
vredesconferentie met Japan
is besproken.
Er wordt verteld dat men het daar roe
rend eens was over de bepalingen welke
moeten verhinderen, dat Japan ooit weer
een gevaarlijke aanvaller wordt. Men
scheen ten deze nog al iets af te wijken
van de Amerikaanse opinie, die generaal
Mac Arthur dezer dagen nog eens heeft
geuit; Japan moest met verdraagzaam
heid en rechtvaardigheid worden behan
deld, zeide hij. Maar de Ver. Staten zijn
dan ook een machtig land, terwijl delen
van het Britse rijk als Australië en Nieuw
Zeeland met resp. l7 millioen en i/2 mil
lioen inwoners veel meer zouden hebben
te duchten. Vooral als Japan er op de
duur toch nog eens in slaagde het overal
in Azië oplaaiend nationalisme voor zijn
karretje te spanned. Wat zouden dan
deze enkele millioenen Australiërs bete
kenen tegenover de honderden millioe
nen Indiërs bijv.
De Australische politiek
is daarom vooral verzoenend tegenover
dit nationalistisch streven der Aziaten
we ondervonden het in de Veiligheids
raad terwijl ze Amerika tracht te win
nen voor een niet al te verdraagzaam
optreden tegen Japan door er op aan te
dringen dat de Amerikanen alle eilanden
van de Aziatische tot de Amerikaanse
kust onder militair bewind der Ver. Sta
ten zullen stellen waardoor Australië ’n
krachtig bolwerk tegen een Aziatisch
vijand zou verkrijgen.
Met belangstelling wachten we af of de
inleidende vredesconferentie over Japan
ten slotte meer zal opleveren dan die
over Duitsland. Wie verwacht zou heb
ben dat de tweede conferentie over de
vrede met Duitsland in November te hou
den en waaraan ook al weer een
voorbereidende conferentie voorafgaat
zal aanvangen met een gesloten Amerl-
kaans-Engels-Frans front tegenover Rus
land schijnt bedrogen te zullen uitkomen.
De conferentie te Londen
heeft geen verzoening gebracht tussen
het Amerikaans-Engelse en het Franse
standpunt inzake de West-Duitse pro
ductieverhoging, welke dat deel weer tot
welvaart moet brengen. Men zal er te
Berlijn nog eens over praten, misschien
wordt Frankrijk door de economische
nood gedwongen, Intussen nog soepeler.
De verlaging van het broodrantsoen en
Parkverlichting.
Toen we de vorige week een onderhoud
hadden met de heer Nieuwland over de
komende parkverlichting, verzocht hij
ons deze met niet al te grote woor
den aan te kondigen. Met het beschik
bare materiaal was de drijvende ver
lichting b.v. experimenteel en de kans
van mislukken niet uitgesloten. Nu we
echter enige parkavonden hebben mee
gemaakt, doet het ons een genoegen te
kunnen verklaren, dat de parkverlich
ting volkomen aan de verwachtingen
voldoet, zodat, afgezien van de op te
voeren stukken, een bezoek aan het ver
lichte park op zich zelf reeds een at
tractie vormt.
Concert Andante.
De officiële feestelijkheden werden
Woensdag geopend met een concert van
Andante op het Marktplein. Een groot
aantal personen schaarde zich weldra
rond de „speelwagen” en heeft werke
lijk genoten van het gebodene, zodat de
heer Hendriks, die na afloop van het
Rusland
is darf ook zozeer er van overtuigd, dat
ook Hongarije een getrouw lid van het
Oostelijk blok zal zijn, dat het besloten
H. Z. C.-Cabaret.
De voorstelling van het Harlinger
H.Z.C.-Cabaret was in enige opzichten
verrassend. Technisch werd er reke
ning houdend met het feit dat amateurs
op de planken stonden buitengewoon
goed gespeeld. Het succes was echter
ook niet in geringe mate te danken aan
de welhaast volmaakte geluidsverster
ker, zodat het gebodene op iedere zit
plaats woord voor woord was te ver
staan. Als brengers van de stadfriese
liedjes was dit gezelschap op zijn best.
Natuurlijk hadden deze liedjes een
Harlinger accent, maar dit was in de
gegeven omstandigheden alleszins be
grijpelijk.
We hopen zeer, dat voor een volgende
feestweek er ook een stadgenoot door
het gebodene geïnspireerd zal worden
Bolswarder liedjes te maken. Het stads
dialect van Bolsward is arm aan ge
schrevene en gedrukte literatuur, en
vergissen wij ons niet, dan biedt het
rijke en kleurige stadsleven van voor
heen en thans ruimschoots stof.
Bereikten de gezongen programma-
nummers in Harlinger dialect soms een
ongekende hoogte, dit kan helaas niet
van de prozaschetsen worden gezegd.
Tegen de inhoud van enkele nummers
hebben wij en velen met ons be
zwaar. Jammer dat daarom het gebo
dene als geheel niet kon voldoen. De be
zwaren die in het algemeen tegen het
cabaret worden ingebracht was men in
de programma-samenstelling niet vol
doende ontweken.
Wij schrijven dit hier niet neer om
het gezelschap te blameren, maar juist
omdat zij in sommige programmanum-
mers bewezen ver boven de middelmaat
uit te kunnen komen.
e ico;erd de te houden optocht
>ceus opgesteld. Jammer was het, dat
uit plaagzucht het paard van de zigeu
nerwagen zo schichtig werd, dat deze
anders zo „keurig in stijl” versierde wa
gen en dito bewoners de volledige op
tocht niet mee kon doen. Zonder de gro
teren te na te komen, willen we vooral
de kleintjes onder de kinderen een pluim
pje geven. Er waren buitengewoon aar
dige .„gevalletjes” bij. Wie vanmiddag
de tocht nog wil zien, verzuime dit niet.
tractieve sierlijkheid aan de etalages
nogal een en^ ander ontbreekt. Vaktech
nisch bekeken valt zelfs aan de leek fou
tieve opstelling op.
Moge deze wedstrijd een spoorslag zijn
tot het regelmatig beoefenen der etaleer-
kunst. Wil men het in Bolsward kunnen
vinden, dan moet het eerste contact tus
sen koopman en'klant „de etalage” goed
verzorgd en aantrekkelijk zijn Er bestaat
goede gelegenheid bijv, in vakteken-
school om zich in onderdelen te bekwa
men. Met ambitie en volharding kan er
weer een bijdrage worden gecreëerd
aan het devies: „Je vindt het in Bols
ward”.
De uitslag was ten slotte:
GROEP 1. Levensmiddelenbedrljven,
sigarenwinkels, groentehandelaren
enz. enz.
R. S. Oldendorp, Witherenstraat, Levens
middelen, 96 pnt., 1ste prijs.
J. Nijdam, Grote Kampen, Levens
middelen, 93 pnt., 1ste prijs.
G. Brandsma, De Dijk, Levensmid
delen, 86 pnt., 2de prijs.
S. S. van Hettema, Marktstraat, Levens
middelen, 82 pnt, 3de prijs.
Kooistra, Jongemastr., Groenten
Fruit, 81 pnt., 3de prijs.
H. Bosma, De Dijk, Vishandel,
pnt, eerv. vermelding.
K. Plantinga, Dijkstr., Wijnen
Likeur, 77 pnt., eerv. vermelding.
GROEP 2. Textielbedrijven en Meube
len en Dameshóeden.
Fa. P. Lunter, Appelmarkt, Manufactu
ren, 98 pnt., 1ste prijs.
Favoriet Graafsma, Marktstraat, Textiel
bedrijf, 87 pnt., 2de prijs.
Fa. Bervoets (Lunter), Polstraat, Heren
kleding, 84 pnt., 3de prijs.
Fa. Gebr. Wolke, Marktstraat, Textiel
bedrijf, 78 pnt., eerv. vermelding.
Fa. P. van der Werf, Rijkstraat, Mode
huis, Dameshoeden, 75 pnt., eerv.
vermelding.
GROEP 3. Luxe -en Huishoudelijke ar
tikelen, Drogisterijen, Parfume-
riën, Boekhandel, Schoenhandel,
Lederwaren, enz.
Fa. P. van der Weide, Dijkstraat, Bloe
mist, 100 pnt., 1ste prijs plus ere
prijs voor hoogst aantal punten.
Fa. D. D. v. d. Berg, De Dijk, Electro
en Sanitair, 85 pnt., 2de prijs.
Fa. L. de Haan, Dijkstraat, Luxe en
Electr. art., 85 pnt., 2de prijs.
Fa. K. Falkena, Polstraat, Boekhandel,
80 pnt., 3de prijs.
J. C. Vogelzang, With.str., Sportartike
len, 80 pnt., 3de prijs.
Fa. A. J. Osinga, Marktstraat, Boekhan
del, 76 pnt., eerv. vermelding.
H. Eizema, Hengstepad, Rijwielhandel,
75 pnt., eerv. vermelding.
Uit het te bereiken maximum aantal
punten (120) blijkt reeds, dat er nog
wel wat te verbeteren valt. Wel zal ma-
terialenschaarste hier als motivering ter
wij dit schrijven, bezig successievelijk te verontschuldiging naar voren worden
worden afgewikkeld. j geschoven, maar zelfs rekening daarmee
Als U dit leest is de grootste helft van houdende, meent de jury dat er aan
Bolswards Jaarmarkt reeds weer achter nauwkeurigljetd, verkoopkracht en at-
de rug.
De balans kan nog niet worden opge
maakt.
Toch zijn enkele dingen nu reeds zeker:
het weer werkt mee, er heerst een ge
paste stemming, luidruchtige lolmakenj,
waartegen in Hare Majesteits boodschap
is gewaarschuwd, komt slechts spora
disch voor, de uitvoeringen in het park
zijn, wat entrourage en accoustiek be
treft, iets buitengewoons, de groepen-
en kinderoptocht is (hoewel wat haas
tig georganiseerd) het zien meer dan
waard, de overige programmapunten
trekken gepaste belangstelling, over veei
kan men dan ook meer dan tevreden zijn.
Bolswartls Nieuwsblad
EHffl
EBEDEEE]
o-
!S-
ne
100I,
apje
ssen
i.
