Rooms-Protestantse
Polemiek
as
0
Mid
Provinciale Kroniek
Buitenlands Overzicht
No. 94
43e Jaargang
Vrijdag 5 Dec. 1947
Streekblad voor West-
Uitgave van Drukkerij Fa. A. J.
OS1NGA - Bolsward
/SET
me.
rs
en
edige”
i
DEC.
Doele
len over beëindiging der stakingen, toen de
communistische meerderheid in de leiding
der vakbeweging eiste dat de regering het
wetsontwerp tot bescherming der republiek
waarbij o.a. ook bepaald is dat stakin
gen niet mogen wofden uitgeroepen dan na
geheime stemming onder de arbeiders, dit
om te verhinderen, dat deze onder terroris
tische druk van een minderheid besluiten
moeten nemen moest intrekken voor een
eind zou worden gemaakt aan die stakingen.
De scheidslijn tussen Franse socialisten en
communisten wordt dus scherper getrokken,
een scheidslijn welke ook de besprekingen
op de
hem vijandige in dit geval Arabische
staten worden? Het is te vroeg om daarover
al een oordeel te vellen.
Tegenover de
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
N
N
N
4A
ER 11
ILIJ
lijst
HE
E
el
ilauwe
ol.
k:
:hoor-
ktnan-
1 4
slaap-
n enz,
m, uit-
n gekr.
Redi,
Patrijs
d. rui
7 mnd.
fr. huls
in China
tussen de regeringstroepen en de commu
nisten schijnen de eerste het nu moeilijk
te hebben. De innerlijke verdeeldheid van dit
grote rijk verhindert het die rol in het Verre
Oosten te spelen, welke het krachtens zijn
betekenis toekomt.
Reds
i mnd.
7 mnd.
p. St.
f 4-
?h. Isl
per st.
i a. en
i p. it.
indail
Oprichting Prov. Demobilisatieraad.
Op Zaterdag 27 Nov. ’47 is in het Provincie
huis te Leeuwarden een provinciale demobi
lisatieraad voor de provincie Friesland door
de Commissaris der Koningin geïnstal
leerd.
labus van 1864, Quanta Cura. Hij ver
oordeelt daarin alle staatkundige en
burgerlijke vrijheden, vrijheid van
drukpers, vrijheid van eredienst, het
burgerlijk huwelijk, de gelijkstelling
van alle kerken voor de wet en hij acht
lp'
komen tot
dieper en beter verstaan van die
ap die voor beiden
des heils is voor en
keling en gemeenschap. Vk.
Bevolkingsaanwas.
Misschien zou het dan mogelijk zijn hier
meer mensen te houden, dan nu het geval is.
Het vorig jaar vertrokken er tenminste 4912
meer dan er zich vestigden, zoals bleek uit
het overzicht van de loop der bevolking in
onze provincie. Toch is het aantal inwoners
van Friesland gestegen en wel van 453.109
tot 456.623, is dus met een totaal aantal van
3514. Het aantal mannen vermeerderde van
227.592 tot 229.656 en het aantal vrouwen
van 225.517 tot 226.967. Dit is in hoofdzaak
te danken aan het geboorte-overschot. In
1946 werden er n.l. 4390 mannen en 4036
vrouwen meer geboren dan er zijn overleden.
Het blijkt dus, dat er in Friesland meer man
nen zijn dan vrouwen, wat op vele plaatsen
vooral in de grote steden, juist andersom is.
sten, maar ook eerste keur van 934 duizend-
sten komt nogal eens voor). Het zou dus
hierop neerkomen, dat het uitgevoerde zil
verwerk 1ste keur zou moeten zijn. Maar
het is niet alleen een keur, ook de voorwer
pen, welke gemaakt worden spelen een be
langrijke rol. In geen geval souvenirgoed als
klompjes en molentjes, maar dingen welke
te gebruiken zijn, als manchetknopen etc.
Spreker meende, dat ook de Friese schaat
sen daar wel aftrek zouden vinden, indien
maar duidelijk zou uitkomen, dat het Friese
schaatsen waren. Maar ook voor grotere
dingen bestond er belangstelling, n.l. voor
onze klassescheepjes en ook voor de B.M.er.
Een met adder lijkt het voor Friesland dus
niet ongunstig. Er zal echter nog heel wat
voor gedaan moeten worden, het gaat niet
zo gemakkelijk. Ieder, die wel eens getracht
heeft het een of andere product uit te voe
ren, weet hoeveel Rijksbureaux hij moet af
lopen en bij hoeveel instanties hij moet ver
schijnen, voordat het tot uitvoer komt, als het
zover komt. Zijn de persoonlijke belangen
dan niet zo heel groot, dan gelooft men het
wei. Echter kan de eventuele exporteur al
tijd terecht bij de Kamer van Koophandel,
waar men steeds bereid is om alles te doen
wat Iti het vermogen ligt.
Om de zakelijke belangen van de exporteurs
te vergroten, is er door de Kamer van Koop
handel te New York voorgesteld om 10 pet.
van de export-opbrengst de exporterende
zaak ten goede te laten komen. Het is ge
bleken) dat men in Den Haag niet afwijzend
tegenover dit voorstel staat.
Dan is er nog een ander voorstel en wel aan
de exporteurs om export-combinatles te vor
men, daar men alleen kan slagen indien er
z.g. pools worden gevormd. Men moet daar
nu eenmaal adverteren en de daaraan ver
bonden hoge kosten kunnen alleen gezamen
lijk worden gedragen.
Verder leek het mr. Zwarensteyn noodzake
lijk, dat een door allen te gebruiken kwali
teitsmerk zou worden gevoerd. De uit te
voeren producten zouden dan aan bepaalde
eisen moeten voldoen, hetgeen zou kunnen
worden vastgesteld door een zelf te benoe
men vertrouwensman.
Zou men er In slagen in Amerika voor de
Friese producten een markt te veroveren, dan
openen zich voor ons gewest wijde perspec
tieven.
het de plicht van de overheid alle
overtreders van de katholieke gods
dienst te straffen.
En Pius X in zijn indertijd geruchtma
kende Boromaeus-Encycliek sprak van
de Hervormers als van oproerige en
goddeloze mannen, vijanden van het
kruis van Christus wier God is hun
buik.
Rome streeft naar de alleenheerschap
pij en waar zij de macht in handen
heeft als in Spanje zien de Protestan
ten, wat er vöor hen aan vrijheid over
blijft: zij moeten hun kinderen het
Roomse onderwijs op de staatsscholen
laten volgen; Protestantse boeken (zelfs
gezangboeken) mogen niet gedrukt
worden; Protestanten hebben geen ge
lijk recht op staatsambten; in het leger
wordt met hun geloof geen rekening
gehouden; op het kerkhof mogen zij
geen Protestantse dienst houden en zij
mogen geen evangelisatie-werk ver
richten.
Is het wonder, dat Protestanten beducht
worden, als zij Rooms machtstreven
zien? Er is een religieus en een cultu
reel katholicisme. Er is echter ook een
politiek katholicisme, waarvan Paul
Schmid Ammann zegt in zijn werkje:
Der Politische Katholizismus (bl. 8)De
katholieke Kerk is niet alleen een re
ligieuze heilsplaats, zij is ook een poli
tieke inacht geworden. Zij heeft in de
meeste landen haar politieke hulptroe
pen, die de opdracht hebben de belan
gen van het pausdom in de wetgeving
dezer staten in hun politieke en econo
mische leven te bevorderen.
Dit blies maakt de verhouding Rome-
Protestantisme zo moeilijk, het gesprek
zo stroef. De Protestanten moeten be
grijpen, dat Rome niet anders kan. En
Rome moet leren inzien, dat haar actie
en pretentie bij de Protestanten vrees
en bezorgdheid moet opwekken. Alleen
als men dat over en weer van elkan
der begrijpt, zal een gesprek mogelijk
zijn. Alleen onder dit voorbehoud zal
men samen kunnen spreken over de
éne H. Schrift, die voor Rome en Pro
testant oorkonde van Gods openbaring
is om zo misschien samen te
een
bijbelse boodscha;
ig; blijde boodschap c
d- keling en gemeer
- Abonnementsprijs
1.25 per kwartaal bij vooruitbet» llng
Advertentieprijs10 cent per m.m.
Giro 8792Ö
Uitvoer naar Amerika.
Het was een zeer belangrijke vergadering,
welke door hét ETIF te Leeuwarden was
belegd en, waar Mr. H. Zwarensteyn, secre
taris van de in Nederland gevestigde kan
toren van de Nederlandse Kamer van Koop
handel te New York, sprak over een moge
lijke export van Friese producten naar Ame
rika.
Uit de cijfers bleek, dat Nederland veel meer
uit Amerika invoert dan dat het naar het
land van de dollar uitvoert. Waar de Ame
rikaanse export in het algemeen \eel groter
is dan de import, wil Amerika zelf dit ver
schil liefst zo klein mdgelijk maken. Er be
staat dus wel gelegenheid om Nederlandse
producten op de Amerikaanse markt te
plaatsen en zeer zeker ook Friese producten.
Amerika kan van alles gebruiken, echter zal
het zo naar voren moeten worden gebracht
als daar gebruikelijk is. Bovendien zullen de
producten moeten worden aangeboden, wat
hierop neerkomt, dat er daar geadverteerd
zal dienen te worden. Nu zijn de adverten-
tie-tarieven in Amerika zeer hoog, maar, om
dat het toch beslist noodzakelijk is, zal men
dit gezamenlijk moeten doen.
Wat kan Friesland exporteren? Zuivelpro
ducten, uitgezonderd kaas, heeft men daar
van ons niet nodig, maar wel op de belang
rijke eilandengroep de Philippijnen. De zui
velproducten zouden dus daarheen geëxpor
teerd kunnen worden. Voor kaas echter is er
in Amerika wel een markt te vinden. Men
zal echter zijn beste beentje voor moeten
zetten, want voor de oorlog liep de export
hiervan hard terug, terwijl de export van dit
product van andere landen juist sterk toe
neemt.
Aardewerk zou ook geëxporteerd kunnen
worden, waarbij mr. Zwarensteyn speciaal
het Makkumer aardewerk op het oog had.
„Dat is daar te verkopen, als men maar
wil,” zelde hij. Inderdaad, want reeds voor
de oorlog was daar een markt voor en wel
speciaal voor tegels. Overigens is er na de
oorlog ook al vrij wat heen gegaan, vooral
ook naar Canada. De Canadezen bleken het
product van de Makkumer aardewerk-indus-
trie ook te kunnen waarderen, gezien de be
langrijke orders door hen geplaatst, direct na
de bevrijding. Er is echter slechts één fa
briek en de „output” hiervan is natuurlijk
te klein om ook maar een behoorlijk deel
van de ontzaggelijke markt daar te kunnen
bestrijken. Hetzelfde kan gezegd worden van
de Hindeloper Meubelindustrie, indien die er
in zou slagen daar een markt te veroveren,
in verband met de Hindeloper meubelen
merkte de heer Zwarensteyn op, dat men in
Amerika de kleur te donker vindt en hij gaf
de raad ze lichter te spuiten. Dat is trou
wens een idee, dat spuiten, want tot nu toe,
althans tot voor kort, waren de Hindeloper
meubelen niet gespoten, maar werd ook voor
de grondkleur, de verfkwast gebruikt. Ove-<
rigens hebben we enige tijd geleden kunnen
lezen, dat Hindeloper meubelen voor de ex
port ook in Brabant worden gemaakt. Inder
daad is het zo, dat het Hindeloper product
gemakkelijker geïmiteerd kan worden dan
het Makkumer.
Wat waarschijnlijk ook een goede kans zou
maken is pijptabak, maar dan ook onder de
naam van „Friese Herenbaai”. Dan is er een
grote mogelijkheid voor visconserven, voor
opgesteld dat het een uitstekend product is.
Ook voor zilveren sierartikelen is er een
kans, Indien men het tenminste een gehalte
van 920 duizendste geeft, zoals daar gebrui
kelijk is. (Het meeste zilver dat hier ver
werkt wordt is z.g. 2de keur, is 833 dulzend-
De Amerikaanse Senaat
nam met een meerderheid, waarvan de
grootte In' de Ver. Staten zelf verbazing
wekte, omdat er aanvankelijk nogal enig
verzet was, de tussentijdse hulpverlening aan
Franrijk, Italië en Oostenrijk aan. Met 83
tegen 6 stemmen ging het voorstel er doo,r
en wellicht heeft ook het Huis van Afge
vaardigden, als dit overzicht verschijnt, er
zijn goedkeuring al aan gehecht. De grote
meerderheid In de Senaat verworven, doet
het beste hopen voor de ontvangst van het
eigenlijke Marshall-plan In het Congres,
waarvan, eenmaal aangenomen, ook ons
eigen land zal profiteren en dat dringend
nodig is voor Europa’s herstel. De tussen
tijdse hulp aan bepaalde landen zou geen
zin hebben, als ze niet gevolgd werd door
een hulp welke beoogt Europa weer voor
goed op de been te brengen. Het is niet ón
mogelijk dat de Amerikaanse vrees dat Eu
ropa anders door het communisme overwel
digd zal worden, de stemming ten opzichte
van dé tussentijdse hulp In de Senaat be
ïnvloed heeft. Men had immers de toestand in
Frankrijk
voor ogen, waar dé regerlng-Schuman niet
alleen een zware parlementaire strijd tegen
de sterke communistische partij had te voe
ren om haar wet tot bescherming van de
republiek er door te krijgen, maar stakingen,
sabotage, bezetting van stations, telefoon
kantoren, fabrieken enz. door de stakers, wij
zen op pogingen tot revolutionnaire actie,
welke de zwaarste eisen aan die regering
stelt. Voor zover thans echter is te beoor
delen blijft deze regering de toestand mees
ter en is er onder de arbeiders zelf een
groeiend verzet tegen de communistische lei
ding van het Franse Vakverbond en haar
stakingspolitiek, zodat er al van gesproken
wordt dat de Franse communisten hun to
tale staking en ook „de revolutie” verloren
hebben.
Voor een niet gering deel zou dat dan te
danken zijn aan de Franse soc.dem. minis
ters die met dè andêre leden der regering
voet bij stuk hielden evenals de soc.dem.
afgevaardigden in de
Nationale Vergadering
zodat bijv, het gedeelte van de wet tot be
scherming der republiek, waarbij de regering
gemachtigd werd nog 80000 reservisten op
te roepen om de orde te handhaven er met
408 tegen 184 stemmen doorging. Eenzelfde
houding hebben ook de soc.dem. leden in
de vakbeweging aangenoipén, die als min
derheid met de regering bleven onderhande-
ome kan niet anders.
Wïere warden i M
Men wurdt mear fan dbngkar- X
ren oerriden as fan koetsweinen X
op deze conferentie ook haar mening moet
kunnen zeggen en het vredesverdrag moet
tekenen.
De Fransman Bidault, wiens regering geen
Duitse eenheidsstaat wil, zeide, dat men eerst
zou moeten bepalen welke bevoegdheden
zo’n centrale regering <zou hebben, en die
zouden gering zijn als de Fransman zijn zin
kreeg. Want Frankrijk wil immers een zo
los mogelijk samenhangend federaal Duits
land.
ware en onfeilbare Kerk. Rome kan
mitsdien geen andere vorm van Chris
tendom naast zich laten gelden. Het
Rooms-Katholieke Christendom is het
enige, dat recht van bestaan heeft. Al
het andere is dwaling, te goeder trouw,
maar niet te min dwaling.
Dit betekent, dat Rome eigenlijk niet
verdraagzaam kan zijn. Het kan andere
vormen en organisaties van Christen
dom hoogstens dulden, zolang het niet
de macht heeft om hen te doen ver
dwijnen. Daarom neemt Rome ook niet
deel aan de oecumenische beweging,
die streeft naar meerdere samenwer
king en meer eenheid tussen de christe
lijke Kerken. Rome wil die eenheid wél,
maar kan haar alleen verstaan als een
terugkeer tot haar. De éne Kerk kan
alleen de Roomse Kerk zijn.
Rome moet dan ook streven naar de
vernietiging van het Protestantisme en
het doet dat ook. Het moet streven naar
de verroomsing van Nederland en het
doet dat ook. Ri
Rome zou zich zelf ontrouw worden als
ze het niet deed. En hierin wortelt nu
het gevoel van bedreigdheid, dat iede
re Protestant altijd weer overvalt,
wanneer Rome zijn macht ontvouwt.
En Rome is machtig in de wereld en
Rome wordt steeds machtiger in Ne
derland. In Noord-Holland en in
Friesland wordt het streven naar ver
roomsing steeds duidelijker. En Rome
volgt daarbij haar eigen methode: de
geestelijke machtsvorming wordt mee
door economische activiteit voorbereid.
Dit alles is geen Protestantse ergden-
kendheid. De Roomse activiteit is klaar
als de dag. En daar zijn de officiële
pauselijke uitspraken van Gregorius
XVI in zijn Encycliek Mirari Vos van
1832. Hij noemt daar gewetensvrijheid
waanzin en een verpestende dwalini
van Pius IX in zijn Encycliek met SyL
sprek zo moeilijk is, zo moeilijk
komt? Zeker, Protestanten dltua» «»-
grip voor deze moeilijkheden te heb
ben! Hebben zij het daarover ook niet
moeilijk met elkaar, als zij werkelijk
tot spreken trachten te komen? De Ge
reformeerden weten ervan mee te pra
ten op grond van de discussie tussen
Geelkerken en de Generale Synode te
Assen eertijds en nu weer in de pole
miek tussen Prof. Schiller en de Sy-
nodalen. En hoe moeilijk het gesprek
tussen Orthodoxen en Modernen tot
stand komt in de Ned. Herv. Kerk en
hoe gemakkelijk het weer vastloopt,
weten allen, die in Gemeente-opbouw
een actief aandeel nemen. Wantrou
wen, vooroordeel, misverstand heer
sen aan alle kanten. Ook tussen Rome
en het Protestantisme. Het gaat voor
beide partijen om het allerheiligste: het
christelijk geloof, de bijbelse bood
schap, de Kerk der Vaderen, heil en za
ligheid, roeping en taak. Hier doet men
elkander zo gemakkelijk pijn. Omdat
ieder van zijn eigen gelijk overtuigd is
en in de ander iemand ziet, die dwaalt.
En in de ijver om eigen inzicht te ver
dedigen wordt zo gemakkelijk verge
ten, dat men anderer geloofsterrein
betredend op heilige grond komt, waar
men de voeten te ontschoeien heeft.
Ieder godsdienstgesprek is moeilijk.
Rusland,
dat een Duitse eenheidsstaat wil, onder een
centrale regering dus, tracht te Londen dit
principe al vast vastgelegd te krijgen door
de voorwaarde te stellen dat vóór de vre
desconferentie van alle belanghebbende sta
ten bijeengeroepen wordt, een centrale
Duitse regering moet zijn gevormd, welke
Toch heeft de discussie tussen Room
sen en Protestanten nog zijn bijzondere
moeilijkheden, waarop hier met na
druk gewezen worden moet. Hier ra
ken we aan het teerste punt. Deze bij
zondere moeilijkheden worden door
Rome’s zelfbeschouwing meegebracht.
Hierboven raakten wij er reeds aan:
Bevin en Marshall
nemen tussenstandpunten in, maar Molotoff
was niet te vermurwen en ook al verricht
men intussen allerlei bijwerk, het is niet on
mogelijk dat de conferentie toch strandt op
het vraagstuk welke staatsvorm het nieuwe
Duitsland zal moeten hebben; en op de
vrees der Westerse mogendheden, dat Rus
land op een Duitse eenheidsstaat te grote
invloed zal krijgen. Te groter is die vrees,
nu het blij’kbaar Ruslands bedoeling is Bul
garije, Zuid-Slavië, Hongarije, Roemenië en
wie weet ook Tsjecho-Slowakije en Polen
in een Oost-Europese federale staat te ver
enigen, welke dan in nauwe betrekking tot
Rusland zou staan én op de duur een mach
tige bondgenoot der Russen zou worden; de
regeringen van deze staten zijn thans murw
genoeg om aan een dergelijke politiek mee
te werken.
Zeer vereenzaamd zou dan
Griekenland
in Z.-Oost Europa overblijven en de bijzon
dere bescherming der Ver. Staten zou het
dan wel zeer nodig hebben. De weinig goe
de bedoelingen der buren jegens Griekenland
blijken o.a. weer uit het feit, dat Bulgarije
en Zuid-Slavië besloten hebben de commis
sie van contróle voor de Balkan der Ver. Na
ties niet op hun gebied-toe te laten en geen
inlichtingen te zullen verstrekken. Zal ook
de nieuwe Joodse staat welke ontstaan zal,
nu de algemene vergadering der Ver. Naties
het besluit tot deling van Palestina nam, een
dergelijke vereenzaamde post, omgeven door
Ieder weet, dat schrijver dezes over
tuigd Protestant is en tot de Neo-Pro-
testantse richting behoort. Hij stelt er i
echter prijs op om voor hij verder gaat
te verldaren, dat hij in meer dan een
opzicht een grote eerbied en waarde
ring heeft, voor de innige vroomheid,
die ook binnen het Rooms-Katholicisme
gevonden wordt en voor hetgeen de Rome beschouwt zich zelf als de enig
Rooms-Katholieke Kerk voor de cul
tuur in de ruimste zin heeft gepres
teerd. Ik meen, dat geen polemiek met
Rome vruchtbaar kan zijn, die niet van
deze nadrukkelijke erkenningen uit
gaat.
De grote vraag is nu deze, waarom
moet het in de discussie Rooms-Protes-
tants gaan? Zeker niet om incidentele
voorvallen. Verhalen over dwaze, on
handige en aanmatigende pastoors (en
die zijn er zeker!) kunnen onmiddellijk
met verhalen over domme, tactloze en
brutale dominees (en die zijn er zeker
niet minder!) beantwoord worden.
Maar wat schieten we daarmee op! Dat
alles raakt het wezen niet van de zaak,
waar het hier om gaat. Waar het om
gaat is dit, dat Rome en het Protes
tantisme twee manieren van verschil
lend verstaan van het Evangelie van
Jezus Christus, ruimer genomen, van
de Bijbel vertegenwoordigen. Rome
geeft zijn uitleg en zijn toepassing en
Rome geeft die met gezag, want Rome
beschouwt zich zelf, alweer op grond
van die Heilige Schrift, als de enig
ware en mitsdien onfeilbare Kerk, door
Christus zelf gesticht.- En de Protestan
ten wijzen deze aanspraak van Rome
af, alweer met een beroep op diezelfde
Bijbel. Zij lezen hem anders, ook onder
elkander. Vandaar de vele kerken,
richtingen en stromingen, waarin dat
Protestantisme is opgesplitst geweest,
van de aanvang af tot de dag van van
daag toe. Luther en Zwingli twistten
over dezelfde inzettingswoorden van
het H. Avondmaal op het Godsdienst
gesprek te Marburg in 1529 reeds. En
heden ten dage loopt de discussie tus
sen Neo- en Oud-Protestanten over
het verstaan van de bijbelse boodschap.
Hier ligt een stuk tragiek van het Pro
testantisme, die men uit zijn wezen
moet verstaan om er zich over te ver
troosten, dat pluriformiteit (veelvor
migheid) openbaring van geestelijke
rijkdom kan zijn (niet per sé is!).
Hierover zal het tussen Rome en het
Protestantisme moeten gaan: over het
verstaan en de uitleg der Schrift. Het
kan en mag tenslotte over niets anders
gaan dan dat in een discussie tussen
Christenen. Het is de betekenis van het
„Ingezonden” van de heer F. J. Hof
stede in het nummer van dit blad van
18 November j.l. dat hij daartoe een
poging doet. De grote vraag is: heeft
de Rooms-Katholieke Kerk met haar
opvattingen omtrent Kerk, geloof en
sacramenten gelijk of niet? Welke
Schriftuitlegging is de zuiverste: die
van Rome, van Luther, Zwingli of Cal-
vijn, die van Kuyper en Bavinck, die
van Barth en Brunner, die van Roes-
singh en Heering om wat het Protes
tantisme betreft enkele vertegenwoor
digers van Oud- en Nieuw-Protestan-
tisme te noemen. Tussen Rome en het
Protestantisme zal het kerkelijk ge
sprek gevoerd moeten worden.
Een volgende vraag is, waarom dat gc-
op gang
ienen be-
internationale conferentie
van soc.dem. partijen te Antwerpen schijnt
te hebben beheerst. De Engelse, Belgische,
Nederlandse en. Scandinavische socialisten
kwamen er rond voor uit, dat men'zich even
zeer tegen communistische dwingelandij
diende te verzetten als tegen fascistische, en
als de conferentie ’n resolutie aannam tegen
het lauwe optreden der Ver. Naties tegen
het Franco-regime, dan had h.l. toch ook te
gen het Russische optreden in de Russische
nabuurstaten dienen te worden geprotes
teerd.
Maar de soc.dem. uit Oost- en Z.O.-Europa
en de Italiaanse voelden er niets voor om een
dergelijk zelfstandig standpunt tegenover het
communisme in te nemen. Het is dan ook
geen wonder dat de tijd nog niet rijp- werd
geacht een nieuwe soc.dem. internationale te
stichten, al zal de internationale soc. com
missie te Londen worden gereorganiseerd en
kan dat de eerste schrede zijn naar die inter
nationale. Ook de
Duitse soc.dem. partij
is tot deze commissie nu toegelaten en kan
zich dus weer in de internationale samen
werking der soc. dem. laten horen. Duits
land als geheel zal ten slotte ook weer in
de Europese samenleving moeten worden op
genomen, hoe dat moet geschieden, is, zoals
bekend het onderwerp der conferentie van
de Grote Vier te Londen, waar men, terwijl
we dit schrijven, nog niet is opgeschoten.
Men kent de wederzijdse standpunten uit ons
vorig overzicht.
feestvreugde der Joden
hebben we veel dreigementen van Arabische
zijde gehoord er worden ook protest-sta-
kingen der Arabieren in Palestina en elders
gemeld maar zullen deze ook ten uitvoer
worden gebracht?
Ten slotte heben Arabische staten groot be
lang bij de vriendschap met de Ver. Staten,
al was het alleen maar om de voordelige
oliecontracten welke zij met deze hebben af
gesloten. Engeland dat zich bij de stem
ming onthield met Amerika, Rusland en
Frankrijk stemde ook Nederland voor de de
ling kan in deze nog een nuttige bemid
delaarsrol spelen. Intussen is het thans zeer
onrustig in Palestina, zowel aan Joodse als
Arabische zijde vallen slachtoffers en er
wordt veel eigendom vernield.
In Perzlë
heerst spanning nu de Russische radio, na de
verwerping door het Perzische parlement
van de Russisch-Perzische olie-overeenkomst
een heftige campagne tegen de Perzische
minister-president heeft geopend.
Bij de strijd
f
Bolswards Nieuwsblad
ZEIST
8)
'ertenf/e
I
f 6,-
i