Redactionele
<IÓds-‘Kjias
door Nederland
2 w
s
(I
T
No. 100
Woensdag 31 Dec. 1947
43e Jaargang
Streekblad voor West* en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa, A. J. OSINGA - Bol sward
Zaken benoemd.
OCTOBER:
tel
'an
Redactie.
a
fe
ls.
_S
neergezet om
schrijven en beleefde ik in diep verzon-
ik naar de deur. Een eenvoudig uitziend
man stond op de stoep, het type van een
doodgewone krantlezer.
„Och menhear,” zei hij, „nou hawwe se
Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
/an
gs-
ten
•r>
ec.
jo
.ie
Wie re tuurden
De boer moot seis
de leije ha.
ar.
o-
ir.
er.
er.
tr-
’er
le.
un
de
m.
ur
m.
ur
•d.
18.
en
)s.
de
u-
ir-
e-
2
ur
n.
in
sn
n.
t-
ur
ur
Hendrik aan dertien mijnwerkers het le
ven heeft gekost, is de ernstigste mijn
ramp geweest sinds 19 jaar.
een meditatie in staan; Waarom weer
met Kappie begonnen? Waarom zolang
zonder Kappie? Waarom nooit een avond
thuis? (dat was mijn vrouw). Niet zulke
lange voetbalverslagen; Veel meer sport
nieuws; Geen bitterkoekjes; Veel meer
bitterkoekjes; De Martinytoer niet in het
Fries; Meer boere-artikels; Meer kunst
beschouwingen; Meer modestukjps; Meer
foto’s; Meer gedichtjes; Meer korte
verhalen; Meer stadsnieuws; Meer uit
de omtrek; Meer reportages; Meer boek
besprekingen; Meer nieuws uit Indië;
Meer vogelboekjes; Meer.
Mijn hoofd was al dieper en dieper ge
zonken. Eentonig ging die lange rij van
beschuldigers, ontevredenen,, klagers en
vragers, aan mij voorbij en nauwelijks
durfde ik even op te zien.
„Wat is het toch moeilijk het een ieder
naar de zin te maken,” wilde ik al zeg
gen, maar.Ineens schrok ik wakker,
er werd ontzettend gebeld. Slaapdronken
ten
maken, dat een ieder zijn klachten en
wensen hier kenbaar kon maken over
jou redactiewerk.Het is een hele rij
geworden.Eerlijk gezegd had ik ook
niet anders verwacht.”
Met gebogen hoofd, met een gevoel van
te kort te zijn geschoten en met het
voornemen het in het komende jaar be
ter te doen, hoorde ik die lange rij
klachten aan: De hoofdartikels zijn te
lang; Het gaat te veel over Bolsward;
Je moet de stad niet vergeten; Er staat nog en met verwarde gedachten snelde
te veel Fries in de krant; It Frysk eigene
komt aan de krappe kant; Er staat te
veel van vroeger in; Je moet méér kro
nieken geven; Niet van die oudewijve-
stukjes plaatsen over voedsel en zo; De
rubriek Voor de Vrouw is te ongere
geld; Ds. Vink schrijft te, veel; Ds. Vink
schrijft te weinig; Iedere week moest er
FEBRUARI:
Stoeire werkers: In verband met de ko-
lennood gaan de mijnwerkers op de eer
ste Zondag In Februari vrijwillig aan
het werk.
De eerste vrouwelijke rechter: Tot sub-
stituut-griffier bij de rechtbank te Haar
lem is benoemd mej. mr. M. de'Keyzer.
De Elfstedentocht ’47: J. Bosman uit
Breukejen wint de Elfstedentocht. Hij
legt het 210 km. lange traject In 10 uur
en 36 mln. af.
Prinses Marla Christina:
■N
DECEMBER:
Het krasse oudje: De oudste inwoon
ster van Nederland, Opoe Herfst te Rot
terdam is 8 December 106 jaar gewor
den.
Zendingsjubileum: Op 19 December was
het 150 jaar geleden, dat het Nederland,
se Zendingsgenootschap werd opgericht.
Duurder vermaak: De Minister van Fi
nanciën heeft aan de gemeentebesturen
een schrijven gezonden, waarin wordt
aanbevolen de vermakelijkheidsbelasting
voor 1948 tot 50 pet. te verhogen.
Onze vorstin onderscheiden: H. M. de
Koningin Is het ere-doctoraat der Leu
vense Hogeschool verleend.
De Jongste gebeurtenissen In December
liggen nog zo vers in het geheugen, dat
\vij menen, hiermede te kunnen volstaan.
schao van 450 buitenlandse vrouwen te
Amsterdam in internationaal congres
bijeen.
Nieuwe bewindsman: Bij K. B. is mr.
dr. P. J. Witteman tot minister van Bin
nenlandse
JULI:
Naar de mestvaalt: Op de veiling in Ven
lo worden van 315.000 aangevoerde
kroppen sla 213.000 stuks doorgedraaid.
Terug naar de Heimat: Tussen de Ne
derlandse regering en de bezettlngs-
autoriteiten in Duitsland is overeenstem
ming bereikt over de terugvoering uit
Nederland van 10.000 ongewenste Duit
sers.
Drente vierde feest: Voor het eerst na
de bevrijding brengt H. M. de Koningin
een bezoek aan Drente.
Het „TSppelfeest": Van 22 tot en met
25 Juli wordt wederom de bekende
„Vierdaagse” met een record-aantal deel
nemers gehouden.
NOVEMBER:
Walcheren weer groen: In tegenwoor
digheid van de Regentes, Z. K. H. Prins
Bernhard en de Britse premier, Clement
Attlee, zijn op Walcheren de eerste bo
men geplant van de 1 millioen 500.000
stuks.
Kiaprooisdajg: De geallieerde gesneu
velden uit beide wereldoorlogen worden
op 9 November in de Nieuwe Kerk te
Amsterdam plechtig herdacht.
Bewindsman zonder portefeuille: Bij K.
B. is de heer L. Oötzen, hoofd der twee
de afdeling van het Ministerie van Over
zeese Gebiedsdelen, benoemd tot minis
ter zonder portefeuille.
Kosten Militair gezag: Het afwikkelings
bureau Militair Gezag heeft uitgerekend
dat de totale kosten gedurende de bij
zondere staat van beleg rond 99.5 mil
lioen gulden hebben bedragen.
MEI:
Traject hersteld: Op 2 Mei is de door
gaande verbinding Utrecht-Eindhoven
officieel heropend.
Verschoonde Nachtwacht: De Nacht
wacht van Rembrandt is hernieuwd.
Dank zij een forse schoonmaak kunnen
wij weer zien, wat het schilderij voor
stelt.
Einde spelling-chaos? De nieuwe spel
ling Is officieel in Nederland ingevoerd.
Terug in ’t Vaderland: Na een afwezig
heid van ruim 6 maanden is de walvis
vaarder „Willem Baic.ndsz” met 770 wal
vissen te Amsterdam teruggekeerd.
Ter verantwoording geroepen: Voor 't
Bijzondere Gerechtshof te Amsterdam
staat terecht jhr. mr. D. J. de Geer, mi
nister van Staat en oud-minister-presi-
dent.
JANUARI:
Nieuwe e|re-doctoren: In een buiten
gewone zitting van de Senaat der Tech
nische Hogeschool te Delft promoveren
tot eredoctoren in de technische weten
schappen de heren: ir. W. J. H. Harm
sen, dir.-generaal Rijkswaterstaat; Ir.
W. Hupkes, oud-pres.-dir. der N. S.; A.
Plesman, pres.-directeur der K. L. M. en
ir. D. P. Ross van Lennep, hoofdbedrijfs-
ingenieur der Staatsmijnen.
Hupkes-brug geopend: De herstelde
spoorbrug te Zaltbommel officieel door
dr. ir. W. Hupkes geopend.
Ramp te Muiden: Op het terrein van de
Ned. Springstoffenfabriek te Muiden ko
men bij een zeer ernstige ontploffing 14
militairen en 2 arbeiders om het leven.
Zwaar verlies: Gezagvoerder der K.L.M.
Gerrit Johannes Oeyssendorffer komt bij
het neerstorten van zijn K.L.M.Dakota
op het vliegveld Kastrup in Denemarken
om het leven.
Te Haamstede is het oudste zoontje van
mevrouw Den Hollander, weduwe van
de kort overleden Ned. Herv. predikant,
bij het spelen op de tramrails gevallen
en door de stoomtram overreden.
de gemeenteraad van Sluis besloot tot
restauratie en herbcplanting van de oude
stadswallen. Tevens werd het besluit ge
nomen aan de Belgische stad Knocke,
waar vele gemeentenaren tijdens de oor
logshandelingen in 1944 een toevlucht
vonden, een huldeblijk aan te bieden.
De Roosendaalse politie heeft een grote
partij rubbermatten en rubberhakken,
gestolen uit de fabriek Indiana te Roo-
Abonnementsprljs
1.25 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs10 cent per m.m.
Giro 87926
Prinsesje
wordt in
doopt.
Zorgen drukken zwaar: H. M. de Ko
ningin legt tijdelijk het Koninklijke Ge
zag neer Prinses Juliana neemt als
Regentes deze taak over.
Uitgetreden: Mr. P. J. Oud, burgemees
ter van Rotterdam, heeft voor het lid
maatschap van de Partij van de Ar
beid bedankt
Begin der invasie: De Limburgse grens
streek signaleert wilde zwijnen, die soms
tot dicht bij de huizen komen.
Juist had ik mij op het late avonduur Ik wilde al weer vragen, wat dit be-
mijn oudejaarsartikel te duidde, maar de grijsaard was mij al
- weer voor.
ken gepeins nog eens heel dat kleurige, „Ik heb,” zo sprak hij, „laten bekend
fleurige, maar vaak ook teleurstellende
gebeuren van het afgelopen jaar, toen
er voorzichtig aan de deur van de re
dactiekamer werd getikt. Wie schetst
mijn verbazing, toen op mijn „binnen!”
een stokoude heer over de drempel
strompelde en als was hij vermoeid van
een lange reis in een van de fauteuils
neerzeeg. Ik wilde al vragen, wat toch
wel het doel van zijn bezoek was, maar
als onder de indruk van zijn waardigheid
zag ik hem een ogenblik sprakeloos
aan. Van die gelegenheid maakte de
grijsaard (toch handiger, dan men ge
dacht zou hebben) gretig gebruik en
met opgeheven wijsvinger, als was het
een strenge meester, die zijn onverbeter
lijke leerling tot de orde riep, sprak hij
langzaam maar dringend:
„Wat heb je ervan terecht gebracht? Ben
je tevreden over je zelf?”
Een onbegrijpend schouderophalen was
mijn antwoord. Wat bedoelde deze late
bezoeker toch?
„Ik zal duidelijker zijp,” zei de oude
baas, „vergeef me, ik was al te haas
tig. Slechts enkele uren resten me nog
en dan ga Ik heen.voorgoed. Maar
ik wou je aan het eind van mijn bestaan
ter verantwoording roepen. Wat heb je
dit jaar gedaan? Wat heb je geschre
ven? Wat heb je beweerd? Heb je je
vrienden gemaakt? Vijanden soms.
Doordringend keek de grijsaard mij aan
en toen begreep ik ineens.
Deze afgeleefde was niemand anders dan
het scheidende jaar zelf. Even ontroerde
mij de gedachte, dat de moeite genomen
was, persoonlijk afscheid van me te ne
men en al hakkelend probeerde ik een
antwoord te geven.
Ik zag echter een traan lopen langs zijn
behaarde wangen en langs zijn baard.
Hij legde mij de vinger op de mond en
zuchtte: „Laat maar, de tijd laat het niet
meer toe, kom mee en neem met mij af
scheid van je vrienden.”
Als een kind liet ik mij op deze woor
den naar een ander vertrek leiden en
daar zag ik een bont gezelschap, dat
mij eerst vreemd leek, maar onder wie
ik hoe langer hoe meer bekenden ont
dekte.
Een oude rijzige man stopte zijn pijp en
las de Leeuwarder Courant. Ik herkende
In hem onmlddellljk Stille Bouke en om
dat ik hem niet wilde storen, liep ik
zwijgend langs hem heen. Een geleerd
ultzlend heer zat met de wereldbol te
draaien en sprak in ellenlange zinnen
over de politieke situatie. „O, dat Is het
Buitenlands Overzicht,’1 zei Ik.
„Ja," zei de grijsaard, die mij vergezelde,
„wel goed doordacht, maar toch zijn z’n
voorspellingen soms wat gewaagd en
begrijpt niet leder hem zo vlot, dan is
die menheer daar gemakkelijker.”
Hierbij wees hij op een drukdoend ventje
dat, gewapend met eep zakatlas van Ne
derland haastig hier en daar aantekenin
gen maakte, meest korte stukjes. „De
Kris Krasschrijver”, dacht Ik en meteen
ontdekte Ik ook de man, die Ijverig Fries
land rondspeurde, en bezig was met het
schrijven van een kroniek. Nog voor Ik
er over spreken kon, viel mijn oog op ’n
klein eigenwijs ventje, dat overal wat
op aan te merken had. Ik zag onmiddel
lijk, dat het Kriti Kaster was en vreesde
al een pittige opmerking, toen er even
een hel licht flitste van een blltzlamp.
Dat was het werk van onze foto-repor-
tage-schrijver natuurlijk. Hij maakte juist
een opname van iemand, die boven op
de Martinitoren zat en vandaar uit heel
Bolsward en omgeving overzag, maar
in het bijzonder zijn oog gericht hield
op de Zuivelschool.
En nog veel meer bekenden waren er,
bijv, de verslaggevers „Uit de omtrpk",
waarvan sommigen geregeld, anderen
spóradisch en enkelen nooit copie ge
stuurd hadden. Even peinsde ik over dit
geval. „Dit moet een volgend jaar an
ders,” mompelde ik, „er mag geen dorp
zijn zonder geregelde berichtgeving.”
Maar veel tijd tot verder nadenken had
ik niet, want mijn begeleider nam mij al
weer bij de arm en leidde mij verder, ter
wijl alle aanwezigen mij zoiets toe
wensten als „gelukkig Nieuwjaar”, be
halve dan Stille Bouke, die zo diep zat
na te denken, dat hij mijn schelden niet
eens bemerkte.
De grijsaard nam mij mee naar de uit
gang en daar zag ik een lange rij men
sen opgesteld, door enkele politieagenten
in stokken gehouden, net alsof er garen
te koop was of kinderjasjes of zoiets.
maakt op het voormalig vliegveld van
Vlissingen; de inzittenden, de Engelse
piloot en een Duitse dame, die op weg
was om met haar Engelse verloofde te
trouwen, kwamen ongedeerd uit het toe
stel.
Een ernstige dijkverzakking aan de Oost
zijde van de Gouwe heeft zich voorge
daan. Er zijn maatregelen genomen de
waterstand te verlagen en met zakken
zand en stenen wordt getracht een dijk
doorbraak te voorkomen.
De rijksluchtvaartschool zal op de uit-
wijkhaven te Eindhoven worden geves
tigd.
Het maximum-gewicht voor postpakket
ten wordt met ingang van 12 Januari a.s.
in het binnenland verhoogd van 5 tot 10
kg. De port voor pakketten boven 5 kg
tm 10 kg bedraagt f 1.De maximum
afmetingen blijven echter voorlopig ge
handhaafd.
Het 12000 ton metende motorschip „Wel
tevreden” van de Koninklijke Rotterdam
se Lloyd, dat in de oorlog door de Ame
rikanen tot troepenschip werd ver
bouwd, liep na zijn eerste reis als passa-
giers-vrachtschip weer de haven van
Rotterdam binnen.
De zeilwedstrijd om het intergeallieerd
kampioenschap in de Drakenklasse zal
waarschijnlijk in 1948 in ons land wor
den gehouden.
De 72-jarige weduwe J. P. Algra te Sua-
meer kwam zo ongelukkig te vallen, dat
zij haar dijbeen op twee plaatsen brak.
Zij moest op advies van de ontboden
geneesheer naar het ziekenhuis worden
overgebracht.
Een eerste transport van vijfhonderd
Weense kinderen is te Tilburg gearri
veerd vanwaar zij door het R.K. Huisves
tingscomité naar hun verschillende
pleegouders zijn gebracht.
Weer gearresteerd is de 20-jarige A. L.
H. uit Den Haag, die 18 dezer uit het
politiebureau aldaar is ontsnapt; hij
wordt van niet minder dan 26 Inbraken
verdacht
De Kon. Marechaussee te Amsterdam
heeft in samenwerking met de C. C. D.
onregelmatigheden ontdekt bij de ver
zending van pakketten van Nederlandse
militairen in Indonesië aan hun familie
leden in ons land.
De 62-jarige wielrijder B. van Zessen
te Rotterdam werd door een onbekend
gebleven vrachtauto gegrepen, waarbij
hij onder het achterwiel terecht kwam en
op slag Is gedood.
In de omgeving van Well zwierf reeds
geruime tijd een wild zwijn rond. De ja
gers uit de streek hadden er al vele uren
aan opgeofferd, doch telkens wist het te
ontkomen. Een jachtopziener wist het
dier, dat 270 pond woog, thans met een
voltreffer het dodelijk schot toe te bren
gen.
De politie! te Lochem heeft proces verbaal
opgemaakt van een geval van mishande
ling van' een kind. Een 3J^-jarig meisje,
dat in Duitsland is geboren en haar taal
tje, met Duitse woorden en klanken door
spekte, werd door de vader herhaaldelijk
op ergerlijke wijze mishandeld, b.v. ze
ven keren met een brandende sigaret op
het blote armpje omdat zij niet zuiver
Nederlands sprak. Een andere keer werd
het kind een tijdlang in een koffer opge
sloten tot derden tussenbeide kwamen.
Het afgelopen jaar werd veertien maal
Ingebroken in de wollenstoffenfabrlek
der firma G. Droge te Tilburg, in totaal
werd ter waarde van 15000 aan dames-
en herenstoffen ontvreemd. De recherche
is er thans in geslaagd In deze reeks in
braken klaarheid te brengen. Tegen 14
personen, onder wie twee vrouwefi,
werd proces-verbaal opgemaakt.
De grote bak De wedstrijd België-Neder.
land zal op 14 Maart a.s. worden, ge
speeld en Nederland-Belgi op 18 April.
Waar deze ontmoetingen zullen plaats
hebben is nog niet beslist.
Wie krijgt dat op zijn brood? Zevendui
zend kaasrantsoenen hebben inbrekers
gestolen uit een grossierderij te Zwol
le.
Pief, paf, poef. In de Wieringermeer
worden pogingen aangewend de jacht
voor de eigen bewoners te houden.
Daartoe zal een jagersvereniging worden
opgericht
In Putten (Gld.) wonen 230 vaderloze
gezinnen en ook ontbreekt er een ge
bouw voor jeugdwerk. Vandaar, dat is
opger. de Stichting „Corpshuis Stroud",
Jyelke een gebouw wil laten zetten voor
aanvullende opvoeding.
JUNI:
In vaderlandse bodem: Het stoffelijk
overschot van de op 18 Sept. ’44 in
Duitsland overleden oud-minister-presi-
dent, dr. H. Colljn, wordt te 's-Graven-
hage bijgezet.
Met muziek: De Niwin is een actie be
gonnen om op korte termijn 300 radio
toestellen naar Indië te sturen voor de
jongens op de afgelegen: posten.
Begin der misère: De distributie van si
garen is opgeheven.
Na de koude, de hitte: De 27ste Juni is
in ons land de warmste dag van de laat
ste honderd jaar het kwik steeg tot.
36.8 gr. C.
sendaal, opgespoord. Het bleek, dat vier
arbeiders van genoemde fabriek de dief
stal hadden gepleegd. Tegen tien helers
werd proces-verbaal opgemaakt
Grenzenloos verworden en bijna onbe
grijpelijk is de mentaliteit van een moe
der, die zich van haar baby tracht te ont
doen door het kind aan verhongering en
verwaarlozing prijs te geven. Voor dit
feit stond de 25-jarige Q. A. W. uit Win
terswijk terecht voor de Zutphense
rechtbank.
Een Engels sportvliegtuig, dat op weg
was van Keulen naar Lympne heeft we
gens slecht weer een noodlanding ge-
De geboorte
van het nieuwe prinsesje wordt in het
gehele land' als nationale feestdag ge
vierd.
APRIL:
Ontluisterd: H. M. de Koningin heeft
dr. W. Mengelberg vervallen verklaard
van de hem eens verleende medaille in
goud voor Kunsten en Wetenschappen,
behorende bij de Huisorde van Oranje
Nassau.
Groter Niemandsland: Ter bestrijding
van de weelderig tierende veesmokkel
aan onze zuidelijke grens, is de grens
strook van 5>/2 tot 15 km. uitgebreid.
De goudschat: Bij het baggeren in de
Nieuwe Waterweg te Rotterdam is op
nieuw goud naar boven gebracht.
De leeuw op voetbalschoenen: De wed
strijd Nederland-België eindigde in een
2-1 overwinning voor Nederland.
De zwarte dood: De ramp, die op St.m.
MAART:
Nieuwe bewindsman: Bij K. B. is be
noemd tot Minister van Openbare Wer
ken en Wederopbouw de heer L. Neher,
dir.-generaal van P.T.T.
Een „ijselijke” prestatie: De winter ’47
heeft de wintejr van 1942 gepasseerd
en staat thans op de tweede plaats na
de winter van 1789.
Doodstraf voor verraadster: De 42-
jarige Joodse vrouw Ans van Dijk wordt
ter dood veroordeeld, zonder recht van
cassatie.
Nieuwe Commissaris der Koningin: Bij
K. B. is de heer M. A. Reinalda, bur
gemeester van Haarlem, tot commissaris
van de Koningin in de provincie Utrecht
benoemd.
Staartje van de Elfstedentocht: Officieel
is v. d. Hoorn uit Ter Aar, die als vijfde
aankwam, tot winnaar van de Elfsteden
tocht verklaard.
AUGUSTUS:
Van de bon: De distributie van petro
leum is met ingang van 1 Augustus op
geheven.
Gevallenen herdacht: De stoffelijke
overschotten van de gevallenen der „Stij-
kelgroep” zijn naar Nederland overge
bracht.
Bakkers staken: Te Amsterdam en in
andere steden van ons land hebben de
bakkers van 18 tot en met 21 Augustus
geen brood aan het publiek afgeleverd.
Pater Bleys geëerd: Z. K. H. Prins
Bernhard onthult te Gorinchem een mo
nument voor pater Bleys, in de illegali
teit bekend als pater Lodewijk.
Diamanten keren terug: Het Amerikaan
se militaire bestuur in Duitsland heeft
een hoeveelheid diamant, ter waarde van
17.096 karaat, geïdentificeerd en aan de
Nederlandse regering overgedragen.
SEPTEMBER:
Vordering woonruimte: Op 1 September
is de wet tot vordering en doelmatige
verdeling van woongelegenheid in wer
king getreden.
hjoed de krante net brocht en jo moatte 1 Plattelandsvrouwen-congres: De vrou-
tinke, dan binne it wiif en ik suver wen van het platteland komen in gezel-
ünwennich. Soene jo noch ien ha.
R.E.Dacteur.
gedoopt: Prinses Marijke
de Domkerk te Utrecht ge-
Bolswards Nieuwsblad
Binnenlands Jaaroverzicht
in.
e
18
