Verenigde Staten
van Europa
\Joor een
Buitenlands
Overzicht
Provinciale
Kroniek
00000000000000
00000000000000
No. 22
44e Jt argang
Vrijdag 19 Maart 1948
Streekblad
voor West
en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A. J.
OSINGA - Bol sward
fan Gysbert Japiks
C. W. G. EISMA.
Velp, 15 Maart 1948.
hun gaven tot leiding en voorlichting, heid en hard werken een kapitaaltje ge-
la force. Of deze Vér. Staten van Euro-
r '4
en dat als Italië ook aan het communisme
ten prooi valt, de Russische positie zo sterk
wordt dat een oorlog kan worden verwacht.
Truman sprak dan ook van een tijdelijke
wederinstelling van de algemene dienstplicht,
een gevaarlijk onderwerp voor een man, die
dit jaar weer herkozen wil worden tot pre
sident der Ver. Staten. Want de dienstplicht
is weinig populair in de Ver. Staten, en bo
vendien heeft Truman, wie bet niet aan zede
lijke moed ontbreekt, de sympathie van het
Zuiden, waar de democratische partij grote
aanhang heeft, al verspeeld, doordat hij voor
de negers dezelfde rechten en dezelfde be
handeling eist als de blanken genieten.
In hoeverre Truman, dus de Democratische
partij, ook de stemmen van de Amerikaanse
Joden zal verspelen door de houding der
Ver. Staten in de
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Frankrijk
Is nauwelijks over de grens, waarbij men
van een betrouwbare deelgenoot kan spre
ken, gezien de sterke communistische invloe-
Abonaementsprijs
1.25 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs10 cent per m.m.
Giro 87926
Europese volken, ontstaan door eigen
geaardheid, door tradities, godsdienst,
klimaat, milieu enz., enz. niet verloren
behoeft te gaan.
Alleen langs die weg zal het mogelijk
zijn Europa te bevrijden van overtollige
staatscontröle, van tolmuren en deviezen-
grenzen en zal wper uitwisseling van
goederen en diensten tot stand komen,
die welvaart in ons werelddeel kan her
stellen. Want alleen op deze wijze kan
er duurzame vrede heersen 'met één re
gering, één leger, één handelsbescher-
ming, één economische raad en één
muntstelsel. (Hierover, alleen is een ar
tikel te schrijven; misschien kom ik ei
later nog eens toe).
Moge het de bouwers ervan gegeven
zijn, hun werk spoedig te voltooien,
zonder socialistische of kapitalistische
leuzen en gedachten, maar met een vaste
wil. Vóór sociale gerechtigheid, tegen
het communisme, niet alleen tot welzijn
van de Europeanen, doch van de gehele
wereld.
Het Westen ontwaakt voor de gevaren uit het
Oosten. West-Europese Raad van 16 landen?
De communisten in Frankrijk een liandlcap?
Voorlopig Vijflandenverdrag. Orote mogend
heden zijn weinig doortastend in Palestinakwestie.
Engeland gaat zuiveren. Truman wil tijdelijk
de dienstplicht invoeren.
dat hij daarvan een enorm bedrag aan
heffing-lneens en andere belastingen
moet betalen (een bedrag, dat tal van
zakenmensen voor bijna onoplosbare
materie geheel thuis Is en zijn inzicht puzzles stelt en dat In vele gevallen al-
leen door gedwongen en daardoor na
delige verkoop van goederen of effecten
of door lening en hypotheek tegen rente
verkregen kan worden)? Misschien zijn
er enkele mensen, die het graag betalen,
maar de meesten denken er toch anders
over, vooral wanneer ze zien (of liever:
niet zien) waar het blijft. En moest de
Nederlandse Bank, een Instelling In ons
land, waarin leder vertrouwen had en
zich op kon verlaten, nu beslist genatio
naliseerd worden, d.w.z. ondergeschikt
worden aan de politiek van de regering,
hetzij links of rechts? Ging het vroeger
dan zo slecht?
Géén ezels zijn zij, die van het socia
lisme alle heil verwachten. Maar dan
ook van het communisme, want wat Is
In de grond het verschil? Misschien Is
het verschil dit, dat het communisme
alleen schijnt te kunnen bestaan met een
G.P.U., als toeziend en vooral straffend
lichaam. Maar wat zal er gebeuren als
alles socialistisch wordt? Zal er dan ten
slotte geen economische recherche be
staan, zal die niet heel licht kunnen woi-
den tot een politiek machtsapparaat In
handen van de eenheidspartij, die hffi
land regeert?
Nee, wij komen er niet, als we vooraf
al gaan ruzie maken en elkaar In de
I zorg. Laten wij eerst zorgen, dat zij er
komen. Momenteel is er in Europa en
vooral in West-Europa een grote drang
om deze V. S. van Europa tot stand te
brengen. Zeer actief is in deze de z.g.
Europese federalisten-beweging in ons
land, maar vooral ook in de Benelux,
Engeland en Frankrijk.
Een van de grootste voorvechters hier
van is die grote man uit de oorlog, good
old Churchill. Wel eens genoemd de ar
chitect van de overwinning. Dat hij ook
nog eens de architect van de V. S. van
Europa zal worden is niet waarschijn
lijk. Maar er zijn zoveel anderen, jonge
ren, misschien niet zo bekwaam, maar
met diezelfde geest bezield. En zij zijn
socialist, liberaal, conservatief, progres
sief, katholiek en protestant. Genoemde
beweging is hier te lande ontstaan door
de samenwerking van alle richtingen,
politiek zowel als geloof. Zij hebben in
gezien dat Europa alleen te redden is
door federalistische samenwerking. Er
moet gebroken worden met het oude
stelsel van de souvereiniteit der staten,
waarbij echter de verscheidenheid der
Jaen is Ijeafte
Ninunen tsjeafte.
Palestina-kwestie
zal nog moeten worden afgewacht, omdat
men nog niet weet hoe het met die kwestie
zal gaan. Het ontbreekt bij de grote mogend
heden aan alle doortastendheid in deze. Zo
als de zaken thans staan, lijkt het er veel
op dat men eenvoudig Joden en Arabieren
hun gang zal laten gaan met elkaar uit te
moorden, zodra de Engelse troepen zijn te
ruggetrokken, om, als men tenslotte daarvan
moe is het nog eens met een plan te pro
beren. De
Engelsen
tpnen geen neiging langer in Palestina te
blijven dan ze destijds hebben verklaard en
trachten nog altijd de Arabieren wat te be
voordelen. Toch zullen ze gaandeweg de
hersenschim de Arabische staten met W.-Eu-
ropa op te nemen in een z.g. Derde Macht,
welke tussen de Ver. Staten en Rusland in
zou staan, wel hebben opgegeven. De be
narde en gevaarlijke toestand van het ogen
blik eist nu eenmaal dat Europa steunt op
de Ver. Staten en het lijkt niet gewenst dat
met een ander diplomatiek spel te doorkrui
sen. Hoezeer de Engelse regering overigens
van de gevaren der huidige situatie over
tuigd is, blijkt uit het feit, dat zij besloten
heeft communisten en fascisten uit functies,
die van belang zijn voor de veiligheid van
de staat, te verwijderen. Daartoe gaan de
Engelsen niet gemakkelijk over en er wordt
dan ook al van tal van zijden in Engeland
aangedrongen op voorzichtige hantering van
dit besluit.
Masaryks dood.
De zelfmoord van Jan Masaryk Is in de af
gelopen week het onderwerp van veler ge
sprek geweest. De communisten en de de
mocraten gaven elkaar wederzijds de schuld
van deze wanhoopsdaad. Zelfs heeft men
o, grote tragiek, met zijn begrafenis pro
paganda willen maken en er politieke munt
uit willen slaan.
Italië
direct tot het vijflandenverdrag zou willen
toetreden, zouden we ons kunnen voorstellen
dat daartegen minstens enkele partners be
zwaren zouden hebben.
Ook in dat land is de communistische in
vloed immers aanzienlijk, de verkiezingen in
April zullen eerst maar, eens moeten aanto
nen, dat deze invloed is afgenomen die mi
in ieder geval nog zo groot wordt geacht,
dat de Amerikaanse regering heeft verklaard,
dat aan een communistisch Italië geen Mars-
hall-hulp zal worden verleend. Men zou zich
ook kunnen voorstellen dat de deelgenoten
in het verdrag voorlopig geen behoefte heb
ben aan opname daarin van landen, die, hoe
wel nog niet uitgehold door het communisme,
verder oostwaarts gelegen zijn en dus de
rand naderen van een nog altijd niet afgeba
kende Russische Invloedssfeer.
Dezer dagen heeft de
Zweedse opperbevelhebber
In een rapport aan zijn regering nog ver
klaard, dat hij niet geloofde, dat Rusland
binnenkort een algemene oorlog zou ontke
tenen, doch dat plaatselijke acties mogelijk
moesten worden geacht. Daargelaten dat
dergelijke plaatselljke acties toch tot een al
gemene oorlog zouden kunnen voeren, om
dat ze konden betreffen landen, welke de
Ver, Staten niet aan de Russen ten prooi
zouden willen laten,Is het toch duidelijke,
dat men zijn verdragsvennoten liever niet
zoekt In een gebied, dat door dergelijke
plaatselljke acties bedreigd wordt.
Om al deze redenen Is het te verwachten,
dat het
Truman
gewaarschuwd, dat Ruslands druk op Tsje-
cho-Slowakije, Finland eq misschien ook op
Noorwegen strategische bedoelingen heeft
Het Westen wakker.
Het verdrag, dat thans tussen Engeland,
Frankrijk en de Beneluxlanden gesloten Is,
de conferentie te Londen over West-Duits-
land, welke tót April uiteengegaan is, de
conferentie te Parijs van de 16 landen wel
ke de Marshall-hulp zullen ontvangen, de be
handeling in de Veiligheidsraad van het ver
zoek van Chili om de gebeurtenissen in Tsje-
cho-Slowakije, als een bedreiging vnn de al
gemene vrede, op zijn agenda te plaatsen
(wat de Ver. Naties op haar grondvesten
kan doen trillen) kan men alle In verband
zien en als een teken dat het Westen ont
waakt Is voor de gevaren welke het uit het
Oosten bedreigen.
Ook het voorstel van 73 Britse parlements
leden van allerlei schakering het zijn er
Intussen al 150 geworden bij het Engelse
Lagerhuis Ingedlend om een
West-Europese raad
op te richten kan men als een dergelljk te
ken beschouwen, Deze parlementsleden Is
het vijflandenverdrag voor een Westerse
Unie niet voldoende, nauwelijks gesloten noe
men ze het als „ouderwets", geen der sta
ten geeft immers iets van zijn souvereiniteit
prijs, de raad die zij voorstellen zou de I®
landen, welke aan het Marshall-plan deelne
men moeten omvatten en hij zou een West-
Europese Unie moeten voorbereiden, geba
seerd op een gemeenschappelijk staatsbur
gerschap en sterk genoeg om de Europese
democratie en de waarden van de Westerse
beschaving te verdedigen. Er zit iets aan
lokkelijks In dit plan, maar de grote vraag
Is of het snel zou kunnen worden uitgevoerd
en Inderdaad ook tot een hechte eenheid zou
lelden. Gezien de moeizame onderhandelin-
gen, welke veel kleinere ondernemingen al
vergen mag daaraan getwijfeld.
De 16 betrokken landen hebben zozeer uit
eenlopende belangen en verschillen ook zo
zeer in Innerlijke kracht en in visie op de
buitenlandse politieke verhoudingen, dat de
onderhandelingen eindeloos zouden zijn en
als er een resultaat werd verkregen, dit
waarschijnlijk grote zwakheid zou vertonen.
Beter is het daarom, ook al omdat de or
ganisatie van zo’n kern haast heeft, met een
bescheiden begin zoals het verdrag dat de
Benelux met Engeland en Frankrijk sloot,
aan te vangen, en met betrouwbare deelge
noten. Terwijl we dit schrijven is de offi
ciële tekst van dit verdrag nog niet bekend,
maar uit wat er over is uitgelekt, bleek, dat
een bepaling dat ook andere landen konden
toetreden heel wat voeten in de aarde heeft
gehad. Ten slotte schijnt overeengekomen,
dat dit alleen kan met goedkeuring van alle
deelnemende staten. Hieruit blijkt reeds, dat
uitbreiding van een dergelijk verdrag een ne
telige kwestie is, laat staan het tot stand
brengen van een zo groot lichaam als de
Engelse parlementsleden zich voorstellen.
Zelfs
Contra het Communisme.
De schokkende gebeurtenissen In Tsjecho-
Slowaklje hebben ook hun terugslag In Fries
land gekregen. In de Leeuwarder gemeente
raad verklaarden de fracties van de P. v. d,
Arbeid, van de A, R. en van de Kath. Volks
partij, dat zij, gezien de houding van de Ne
derlandse Communisten ten aanzien van de
kwestie Tsjecho-Slowaklje, niet langer met
de C. P. N, konden samenwerken. De heer
Beuving (C. P, N.) verklaarde te moeten
constateren, dat dus ook In Leeuwarden, net
als In Groningen, het antl-communlsme in
de Raad komt, doch dat de partij hiervoor
niet uit de weg zal gaan.
In de gewestelljkc jaarvergadering van de
Partij van de Arbeid
werd eveneens veel gesproken over de gang
van zaken in Tsjecho-Slowaklje, en werd
door voorzitter J. Klok de grote figuur van
Jan Masaryk herdacht, terwijl het Tweede
Kamerlid Mr. Joekes, In zijn rede over de
politieke situatie, zich fel keerde tegen het
optreden der communisten in Tsjecho-Slo
waklje en tegen de C. P. N. welke deze han
delingen goedkeurden.
Na de rede van Mr. Joekes werd met vrijwel
algemene stemmen de volgende motie aan
genomen:
Het Gewest Friesland van de Partij van de
Arbeid, in vergadering bijeen op 13 Maart ’48
ontzet over de schokkende gebeurtenissen in
Tsjecho-Slowaklje, waar door een commu
nistische minderheid, met gebruik van ge
weld en terreur, de fundamentele democra
tische rechten zijn aangetast, het parlement
tot een schijnvertoning is geworden van een
politieke partij, die haar consignes krijgt van
een buitenlandse mogendheid en waar met
de afschuwelijkste methoden voortreffelijke
mensen terzijde zijn en worden geschoven;
constaterende, dat nu duidelijk openbaar is
geworden hoe de „volksdemocratie" niets
anders is dan de camouflage van een dicta
tuur en van mening, dat het communisme
opnieuw blijk geeft in alle opzichten politiek
en moreel volkomen onbetrouwbaar te zijn;
spreekt als zijn mening uit, dat een onover
brugbare kloof hen scheidt van de dictatuur
aanhangers en dat daardoor iedere vorm van
samenwerking met de C. P. N, moet worden
afgewezen;
wekt alle leden en geestverwanten op pal te
staan voor het grote goed van de geestelijke
vrijheid, krachtig mede te strijden voor een
progressieve sociaal-economische politiek en
fundeert op gegronde kennis en jaren
lange waarneming. Een zeer godsdien
stig man en een sociaal denkend mens.
Van hem zouden wij een oplossing ho
pen te krijgen; een oplossing weliswaar
van een mens, maar dan toch van één,
waarvan wij leiding ontvangen en mogen
verwachten.
En toen kwam dat derde en laatste ar
tikel, maar tot mijn grote teleurstelling
heb Ik daarin bitter weinig constructiefs
kunnen lezen, Zeker, de schrijver wekt
ons allen op, als Christenen te streven
naar sociale gerechtigheid, om aldus de
communisten de wind uit de zeilen te
nemen, De kerk, schrijft hl], Is schrome
lijk te kort geschoten In haar 'Sociale
taak. Dit Is misschien waar, hoewel men
kan vragen, of dan niet veel maatschap
pelijke twisten op het terrein der kerk
zouden zijn overgebracht. Ik zal mij
echter wel wachten als leek hierover met
een dominee In discussie te treden. Mam
In feite komt In dit laatste artikel mei
tot uiting de opwekking tot en het ver
langen naar sociale gerechtigheid, maar
naar socialistische gerechtigheid, Dét Is
het waarvoor Vk. hier een lans breekt
Sociale gerechtigheid, het monopolie
van de socialisten. Het artikel Is één
aanklacht tegen het kapitalisme, Antt- - -
kapitalistisch, democratlsch-progresslef] haren gaan vliegen over de politie We
(lees; soclaal-democratlsch, Alweer zo'n
prlvllégel), zo moet de West-Europese
Unie worden, wil er sociale gerechtig
heid heersen.
En wie moeten helpen deze West-Euro-
pese Unie tot stand te brengen; ja, zon
der wiens hulp Is dit alles onmogelijk te
verwezenlijken? Wie zijn die mensen, die
het zo goed met ons menen? Dat zijn
geen mensen, waarde lezers; dat zijn
ezelsl Ja, ezels, kapitalistische Ameri
kaanse ezels, tenminste zo noemt de
schrijver ze.
Hoe durft Vk. deze mensen, die ons uit
het moeras willen en zullen helpen ezels
noemen? Zijn het ezels, omdat zij door
hun economisch stelsel, dat toch door
belde grote partijen, democraten zowel
als republikeinen, als het juiste wordt
beschouwd, het communisme kweken?
Maar waarom zijn er dan In Amerjka
goede geld, dat zij, zeker ook ten eigen
bate daar ben ik het volkomen mee
eens aan ons lenen en schenken, in
een bodemloos vat terecht zzal komen,
als wij doorgaan met geld weg smijten?
Men kan van mening verschillen over
bepaalde economische stelsels, over z.g.
free enterprise in een land, maar om de
inwoners van zo’n land, in dit geval de
/Amerikanen, die het in geen geval eens
zijn met die socialistische idéën van de
Engelse, Franse en Nederlandse rege
ring, maar die,toch willen helpen, om
die mensen ezels te noemen in een blad,
dat ook in Amerika onder de daar wo
nende Friezen gelezen wordt, js toch op
z’n zachtst uitgedrukt krenkend. Het is
te hopen, dat Senator Vandenberg geen
Nederlands kan lezen. Is de man, diefde
volgende woorden spreekt, een ezel?
Doelend op het Marshall-plan zegt hij:
„If it succeeds, our childeren and our
children’s children will call us blessed.
May God grand His Benediction upon the
ultimate event.” Als het slaagt, dan zul
len onze kinderen en onze kleinkinderen
ons zegenen. Moge God Zijn zegen ge
ven aan het uiteindelijke resultaat.
Maar niet alleen hij en zijn landgenoten
zijn zulke ezels. Wij allen, die persoon
lijke, geestelijke en zakelijke vrijheid
wensen, zijn het. Wij hier in Nederland
zijn ezels, omdat wij, volgens Korten
horst, ons bankgeheim terug willen, om
dat wij, volgens Teulings, niet 15 20
maar slechts 10 15 heffing-lneens
willen betalen en omdat wij, volgens de
Wilde, geen nationalisatie van de Ne
derlandse Bank verlangen. Wat een a-
sociale Idéën I Vindt Vk. het dan Juist,
aan de openbaarheid prijs te geven, wat
Met grote belangstelling en veel waar
dering heb ik de eerste twee beschou
wingen gelezen over „Wat drijft Rus
land en de Communisten?” van de hand
van Vk., welke letters aan alle lezers
van dit blad bekend zijn. En ik kan wel
zeggen, met een zekere spanning en ver
wachting, heb ik uitgezien naar de derde
en laatste, waarin de schrijver beloofde
ons een eventuele oplossing aan de hand
te doen van het grote probleem; het pro
bleem, wat te doen tegen het overal om
zich heen grijpende en opdringende com.
monisme.
Want hoe verlangend zijn wij niet allen,
deze dreiging van ons af te wenden;
hoe verlangend tegenover het commu
nisme en dan spreek ik niet over het
communisme zoals het eigenlijk in de
grond is, zoals het werd toegepast in
de eerste Christen-gemeente, zoals de
tegenstanders van de Tsaar, de revolu
tionairen uit de tijd vlak voor Lenin en
Stalin het zich gedacht hadden, maar
wel over het communisme van Stalin,
het z.g. Stalinisme met z’n G. P. U. (later
NKVD. genaamd), z’n Polit-bureau, met
al z’n verschrikkingen, welke ons wel
zeer realistisch worden geschilderd door
Viktor Kravchenko in zijn boek „Ik ver
koos de vrijheid” tegenover dat com
munisme iets te stellen, Iets reëels, iets
■waaraan de mensen houvast hebben,
waarvan men kan zeggen: „Ja, dat is
de oplossing, dat is het wat ons een be
tere wereld kan brengen.”
Dan is het begrijpelijk, dat een ieder
met een zekere hoop en verwachting uit.
ziet naar artikelen, beschouwingen,
woorden en vooral ook daden van hen,
waarvan men veronderstelt, dat zij, met
hun gedegen kennis, hun grote ervaring i iemand, die door zuinigheid, spaarzaam-
en hun gaven tot leiding en voorlichting, heid en hard werken een kapitaaltje ge-
de mensen mln of meer objectief zullen kweekt heeft, daarmee doet of laat, of
voorgaan en leiding geven.
Zo was het ook In dit geval. Na het lezen i
van de eerste twee artikelen besefte
men, hier schrijft iemand, die .In deze
vijflundenverdrag
voorlopig tot Engeland, Frankrijk en de Be
nelux beperkt zal blijven en dat er snel aan
zijn Inwendige kracht zal worden gebouwd.
Op de duur kan het dan misschien kern van
eerj groter verbond worden. Wat dit laatste
betreft, kan ook de bijeenkomst der 16 lan
den, die van de Marshall-hulp profiteren, nut
tig werk doen. Om deze hulp, waarvan de
eerste termijn nu door de senaat is goedge
keurd, maar die het Huis van Afgevaardig
den nog moet passeren, tot volle vrucht te
brengen, zullen deze landen toch een of an
dere organisatie moeten vormen waartoe
trouwens reeds In principe besloten is, en
het is zeer goed mogelijk, dat daarin dan
een verdere politieke en economische sa
menwerking kan worden voorbereid.
De Amerikanen
zullen ook stellig op een dergelijke organi
satie voor de Marshall-hulp, waarin dan ook
West-Dultsland zal moeten worden opge
nomen, staan. Truman heeft in zijn rede tot
het Congres, dit punt aangeroerd, evenals de
kwestie van een Amerikaanse militaire ga
rantie aan West-Europa. De Amer. militaire
leiders hebben
den, welke er nog werken. Men kan redene
ren, dat dit niet hindert en dat wanneer de
communisten bij zo'n partner de baas wo>-
den, men hem eenvoudig overboord en uit
het verbond gooit. Maar zo eenvoudig ligt
de zaak niet, iedere deelgenoot in een vei-
drag heeft immers een rol te spelen, zowel
op economisch als militair terrein, valt er
een uit, dan valt daarmee het gehele ver
drag of wordt het in ieder geval zeer kwets
baar, Wanneer bijv.
F x:' -
constellatie van een West-Europees blok.
En wij komen er ook niet met een W,-
Europees blok alleen. En ook niet door
alleen de Christenen tot de daad te roe
pen. Volkomen terecht spoort Vk. de
kerk aan tot daden, doch bulten deze
kerk leven nog zoveel andere mensen,
die minstens even sociaal denkend zijn
en even erg snakken naar gerechtigheid,
vrijheid, hoger levenspeil, meer welvaart
enz. enz., en tot deze richt Vk. zich niet.
Ook daarom Is zijn artikel zo weinig
constructief.
Niet alleen de Christenen In Nederland,
niet alleen de Christenen in West-
Europa en niet alleen de Christenen in
Europa, maar alle Nederlanders, alle
Europeanen moeten de handen Ineen
slaan en er aan meewerken om met het
voorbeeld van de Verenigde Staten van
Amerika voor ogen, te komen tot een
niet méér communisten? En .waarom zijn Verenigde Staten van Europa. Vóór so-
er dan lp Europa met zijn socialistische i dale gerechtigheid en tégen het Sta-
regerlngen zo véél communisten? Na-1 llnlsme. WIJ moeten komen tot een mach-
tuurlljk een gevolg van de chaos na de tig geheel, dat een halt kan toeroepen
oorlog zal Vk. zeggen. Maar hiervan kan aan hen, die ons hoogste goed, onze
hij moeilijk de kapitalisten de schuld ge-geestelijke vrijheid bedreigen. Union fait
ven. Of zijn het ezels, omdat ze ons la force. Of deze Vér. Staten van Euro-
helptn? Of omdat ze niet Inzien, dat het pa nu op socialistische of kapitalistische
leest geschoeid moeten zijn, is van later
komen. Momenteel is er in Europa en
Bolswards Nieuwsblad
f
13
MASARYK
i
Ljeafte liefde; tsjeafte diefstal.
I n+ör» virsl floret arn'n'A», z4 r» 4
