Slun dertuöerculose is voor de mens gevaarlijk Buitenlands Overzicht Provinciale Kroniek II 11 - W* 00000000000000 00000000000000 No. 44 Vrijdag II Juni 1948 44e Jaargang Friesland Uitgave van Drukkerij Fa. A. J. OSINGA Boliward Streekblad voor West en Zuidwest 35 tegen nieuwe militaire voorstellen daarte- ■..,O president Benesj, die daarmede de verplichting ontgaat fan Gysbert Japiks Veiichfjnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie Marktstraat 13 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) Abonnementsprijs 1.25 per kwartaal bij vooruitbet»ling Advertentieprijs10 cent per m.m. Giro 87926 Duitsers hebben tot nog toe weinig begrip voor de opvattingen der volken, tegen wie ze agressie pleegden getoond, ze hebben zich wel altijd verzet tegen voorstellen der Westelijke geallieerden, doch nim mer opbouwende nale contróle van een vertegenwoordigers van Engeland de ir o gië, Duitsland, 2. Instelling constituerende vergadering West-Duitsland. De militaire gou- de drie Westelijke bezet- een De tuberculose is één der oudste ziek- slaagd, de diverse typen kunstmatig op ten van mens en dier. Bij mummies uit zogenaamde voedingsbodems te kwe- het oude Egypte, 33 eeuwen oud, heeft ken en men tuberculaire afwijkingen waarge- type speciale voorkeur heeft nomen. 23.5 °/o der schoolkinderen. Ook van een rund met open uiertuber- culose, kan een tuberculeuze infectie ien Dr. de Vries en Dr. van Werkho ven, schoolartsen in Noordholland, in dertijd een onderzoek ingesteld naar het verband tussen het voorkomen van run- dertuberculose en tuberculose bij schoolkinderen. En inderdaad konden zij dit aantonen. Op Texel bijvoorbeeld reageerden 0.90 °/o der runderen en 5.1 °/o der schoolkinderen. In Sint- Maarten reageerden 11.7 °/o der runde- at M A V 1 1 Z"S 1 het drinken van rauwe melk, afkom stig culo—, - - - - de vrouwelijke geslachtsorganen veroorzaken bij de mens. Vooral kinde- Franse regering heeft dus in deze haar eisen laten va ren, die beoogden een politike afschei ding van het Ruhrgebied, waardoor ze meende voor altijd gewaarborgd te zijn ressie der Duitsers. Men zal moeten afwachten of ook het Franse pi regeling zal slikken, deze v schijnt daarover de beslissing vallen en zich fel. Niet alleen de oplossing de kwestie van het Ruhrgebied is overigens een van geven en nemen ge weest, ook op andere punten is er een compromis tot stand gekomen. Zo heeft de Benelux er genoegen mee genomen dat de door haar verlangde grenswijzigingen ten nadelcf van Duitsland in dit ontwerp nog niet vastgelegd werden, d$ch dat daarover nog zal worden onderhandeld. Ten deze laten de West-Duitsers geen onzeker geluid horen, ze voelen voor die grenscorrecties niets, zomin als voor de contróle op het Ruhrgebied en zeg gen dat het gehele besluit niet het re- sulaat is van een vrijwillige overeen komst waarbij ook Duitsland aandeel in de besprekingen had, maar een op gelegde regeling. Dat klinkt weinig vriendelijk, en men kon ook niet anders verwachten want de De zeslandenconferentie over het lot van West Duitsland. Instelling van een internationaal contróle lichaam. Compromis inzake de kwestie van het Ruhrgebied. De Benelux nog niet bevredigd. De grote mogendheden delen de lakens uit. Wederzijds onbegrip tussen Oost en West. Waarom de Marshall hulp verminderd? President Benesj treedt af. De Belgische koningskwestie. Pa lestina. zelf wat meer aan zijn economische op bouw te doen. Nergens is echter nog van die geneigdheid tot toenadering in omlijnde vorm gebleken. Wel schijnen de Russen in hun Duitse bezettingszone wat soepeler tegen de bevolking op te treden, maar men wijt dit veelal aan Russische taktiek om als de Westelij ke geallieerden een West-Duits sta tencomplex op federale grondslag op richten een Oost-Duitse staat te stich ten gegrond op de eenheidsgedache van het Duitse rijk, welke op de bevolking van Duitsland de nodige aantrekkings kracht zou moeten uitoefenen om haar de plannen van de Westelijke gealli eerden te doen saboteren. De vrede met Duitsland. Zo ziet men dat 4 jaar na de invasie de Russen hebben op de herdenkings- datum gezegd dat die invasie eigenlijk helemaal niet nodig geweest was, ze hadden het alleen wel af gekund! en 3 jaar na de bevrijding we nog maar heel weinig zijn opgeschoten met het grote vraagstuk van de vrede met Duitsland. Wat nu voor ons ligt, het zeslandenplani heeft nog geenszins die algemene steun en instemming verwor ven, welke het tot een werkelijke basis voor de vrede zouden maken. Het enige voordeel dat het er is, is dat men nu een plan heeft waarover men eens kan praten, er worden zekere lijnen gege ven. Hetgeen natuurlijk ook weer zijn gevaren meebrengt, omdat men einde lijk eens niet meer in de ruimte kan praten, maar zich moet beperken tot het ontwerp en dus de verschillen van me ning scherper aan het licht moeten tre- den. En er is alle kans dat dit laatste gebeuren zal zowel tussen de Westelijke geallieerden onderling als met net Duitse volk en met de Russen. Van het verdere nieuws vermelden we: het af treden van Is 't yn 'e wrSld fornoege earne, It is op 't fjild, of it is nearne. hoping van industrie in dit gebied Duitslands militaire kracht weer ten goede komt. De ren zijn daar gevoelig voor. Prof. Ruys in Amsterdam vond bij tuberculeuze kinderen onder vijf jaar de meerder heid besmet door de rundertuberkel- bacil. Rauwe room van dergelijke melk is ge^voonlijk sterk besmet. Het behoeft dan ook geen nader betoog dat ten aanzien van de bestrijding van rundertuberculose grote activiteit ge boden blijft, want het gaat hier, zoals Ed. Carillon eens uitdrukte in de Fran se Senaat om de volksgezondheid, om de gezondheid van onze d.w.z. om de toekomst. geven, dat zij verplicht waren de vol ken, die leden onder Duitse agressie, langs economische weg vergoedingen te verstrekken, maar hoe, hebben zij nimmer duidelijk gemaakt. Nu is de po sitie der Duitsers moeilijk: zij verkeren nog in diepe ellende en nood, welke het hun moeilijk maakt ook aan hun be rooide huurlieden te denken, te meer omdat de grote geallieerden, Engeland en Amerika die thans ontzaglijke bedragen ten koste leggen aan bezetting en wederopbouw van West-Duitsland, eerst daarvan iets terug willen zien voor er van schade vergoeding aan de andere huurlieden iets kan komen. Al mag de Benelux meepraten, tenslotte delen deze groten de lakens uit; ook al weer niet geheel ten onrechte trouwens, omdat ze zulke enorme bedragen aan West-Duitsland ten koste leggen en het leeuwendeel der bezettingslasten moeten dragen, zolang Duitsland nog militair toezicht nodig heeft. Al met al zal er van alle partijen, zowel van de zijde der Ver. Staten en Engeland, van die der Benelux als van Duitsland zelve veel goede wil en be grip voor eikaars moeilijk- en mogelijk heden nodig zijn om tot een bevredi gende oplossing te komen. Zelfs En geland toont nauwelijks voldoende nei ging om de gevoeligheden van zijn bondgenoten op het vasteland van Europa te ontzien. Blijkens uitlatingen van de hoogste Engelse militaire auto riteiten in Duitsland streeft men daar reeds naar een verbroedering met de Duitsers, welke niet eerder op haar plaats lijkt, dan nadat deze van hun goede wil nu eens uitdrukkelijk hebben blijk gegeven. En ook de houding der Ver. Staten wordt in West-Europa nauwelijks be grepen. Het zou Engeland, Frankrijk efl de Benelux bijv, al heel wat waard zijn als de Ver. Staten zich tot militaire i steun aan de Westelijke Unie ver plichtten in geval van agressie van een i andere mogendheid, wat de vrees voor nieuwe Duitse agressie aanzienlijk min- i der zou doen worden en de Duitsers zou kinderen, beletten te speculeren op die vrees en daardoor soepeler maken. Men weet eigenlijk nog niet recht wat men aan de Ver. Staten heeft. Zelfs niet op het 1 gebied van de Marshall-hulp, welke het I Amerikaanse Huis van Afgevaardigden II maar ruwweg verminderde. Het is mo gelijk, zelfs waarschijnlijk dat de Se naat ditmaal die vermindering onge daan za' maken, maar het verschijnsel als zodanig wijst op onberekenbare fac- “le aaarnieae a.e verpiicnung omgaat toren in de Amerikaanse politiek, welke niekuwce, K^wet te tekenen, welke zeer nadelig voor Europa kunnen zijn. Tsjecho-Slowakije aan de dictatuur Er wordt zelfs gezegd dat het Huis van °vfrl.!vert! hernieuwde pogingen in Afgevaardigden het besluit tot vermindering van de Marshall-hulp nam in de mening dat Rusland toena deringspogingen tot het Westen deed en Europa daardoor in staat zou zijn, 100 jaar Oostergo. Een jubileum, dat sterk de aandacht heeft getrokken van alle watersportlief hebbers, niet alleen uit Friesland, maar, getuige het telegram van Prins Berni- lard, ook uit andere delen van ons and, was het 100-jarig bestaan van de koninklijke Zeilvereniging „Ooster go”. Hoewel de zetel der vereniging gevestigd is te Leeuwarden, worden toch reeds sedert een lange reeks van jaren de jaarvergaderingen en de wed strijden te Grouw gehouden, het hart van het waterland. De gebruikelijke zeiltocht werd gemaakt, waarna een groot gezelschap deelnam aan het diner in hotel „Oostergoo”. Telegrammen met gelukwensen waren binnengeko men, zoals reeds gemeld van Prins Bernhard en van de Commissaris der Koningin Mr. Linthorst Homan. De Prins deelde mede, dat hij nu wel ver hinderd was, doch de traditionele zeil wedstrijden op 3 en 4 Juli hoopte bij te wonen. Des Zaterdags is er dan een wedstrijd van boeiers en Friese jachten en van de klasse schouwen 4.75 bij 1.42 m. en des Zondags een wedstrijd voor de gewone klassen. Er staat verder voor deze bij zondere gelegenheid heel wat op het programma, zoals een groot vuurwerk, verlichting van de oude toren etc. De Winkeliersvereniging en V.V.V. bieden de jubilerende vereniging dan een gon- delvaart aan. Door velen werd aan het diner het woord gevoerd. Gedeputeerde Hoog land die sprak namens de Commissaris der Koningin, Burgemeester Renken, Krone, voorzitter van de K.N.Z.V. uit Amsterdam, van der Sluis, voorz. der Kon Zellver. Sneek, Mulder voorz zeil- ver. De Twee Provinciën, Groningen, België om een verzoening met koning Leopold tot stand te brengen; het feit, dat de wapenstilstand in Palestina nog steeds niet is tot stand gekomen, hoe wel beitje partijen hun toestemming er toe gaven. Hofstra, voorz. Zeilvereniging Sneek, v. d. Steegh, voorz. zeilver. De Meeuwen, Leeuwarden; IJselstein namens Lyts Frisia te Grouw, Ziilstra, Grouwster Watersportver., Bakker, namens de zeilver. Frisia te Grouw, de voorzitter van de zeilver. De Watergeus te Dok- I kum en de heer K. J. Terpstra van Grouw namens de feestcommissie. Er werden niet alleen veel goede woor den gesproken, doch ook vele stoffelijke blijken van medeleven werden aange boden. Het algemeen bestuur van de Provinciale demobilisatieraad van Friesland is onder voorzitterschap van de Commissaris der Koningin in vergadering bijeen geweest, waarin vooral besproken is de ontvangst van het bataljon Friesland, dat op 4 of 5 Juli in ons land worat terug verwacht. Op 12 Juli zal te Leeuwarden een alge mene ontvangstdag worden gehouden. De data zijn echter nog niet definitief. J Op de morgen van de 12de Juli zal dan een rouwdienst worden gehouden in de Grote Kerk, voor de gevallenen van het bataljon, bij welke dienst de familieleden en leden van het bataljon zijn uitgenodigd. In de Beurs zal een warme maaltijd worden gebruikt, waarna de opstelling op de Zuidersingel volgt, waarvan een opmars met muziek voorop, naar het Wilhelminaplein zal plaats hebben. De Koninklijke militaire kapel zal wor- den uitgenodigd om mede aanwezig te zijn op 12 Juli. i Op het Zaailand zullen de gerepatrieer- den officieel worden verwelkomd waar- t bij o.m. de Commissaris der Koningin als voorzitter van de Provinciale demo- bilisatieraad hét woord zal voeren. Hierna zal door allen een rondgang criscoop met sterk vergrotende lenzen zichtbaar kunnen maken. Bovendien moeten wij de bacillen dan eerst nog op een bepaalde manier kleuren. Het feit, dat wij in staat zijn de tuberkel bacillen aan te tonen, betekent een machig hulpmiddel bij de bestrijding der tuberculose. Zoals algemeen be kend mag worden geacht, heeft de Overheid in ons land altijd een open oog gehad voor de bestrijding van de tuberculose onder het rundvee, getuige de vele en velerlei maatregelen, in de loop der jaren getroffen. Tot voor kort was de bestrijding van de tuberculose onder het rundvee geheel op vrijwilli ge leest geschoeid. De Overheid gaf subsidies voor deze bestrijding, maar niemand was verplicht er aan mee te doen. Wel was zulks in kleiner ver band het geval bij verschillende coö peratieve zuivelfabrieken, die voor hun leden verplichtend stelden, hun rund vee jaarlijks op tuberculose te laten on derzoeken. Zoals het tot nog toe ging, hield een groot aantal veehouders zich afzijdig en wilde van de tuberculosebestrijding niets weten. Deze remmen dus de totale bestrijding, want de smetstofversprei- ders in dergelijke stallen worden niet tijdig Gpgespoord en verwijderd en kun nen in de weide of op de markten het vee van Zij vormen bovendien een groot gevaar spreiden. De hoestende koe, die regel- daarbij is gebleken, dat ieder voor een Ook bij de huisdieren is deze I bepaalde voedingsbodem. Door die ziekte reeds lang bekend. De verwek- voorkeur voor een bepaalde voedings- ker van de tuberculose, de tuberkel- bodem kan men omgekeerd van besmet bacil, werd in 1882 door Rober Koch materiaal, zoals opgehoest sputum of ontdekt. Tb. bacillen zijn zo klein, dat melk van een tb. uier ook uitpuzzlen, wij ze slechts met behulp van een mi- mét welk type bacil men bij. een be- paald geval van tuberculose bij mens of dier te maken heeft. Deze onderzoe kingen zijn van buitengewoon groot be lang geweest, want zij hebben zeer dui- ag: n arlement de nieuwe deze week nog j te zullen vooral de Gaullisten roeren van er De besluiten der zeslandenconferentie --- i l t i ui! Ver. Staten, Engeland, Frankrijk en is aangedrongen, c ave i (jc Benelux te Londen over de toe- metara Hip grim aano-p.qlntpn D11 i i <i komst van West-Duitsland zijn thans gepubliceerd. Overeenstemming is be reikt over het volgende: 1. Internatio- het Ruhrgebied door lichaam, dat is samengesteld uit V. 8., -Frankrijk, Nederland, België, Luxemburg en van een voor verneurs van tingszónes van Duitsland zullen vergadering bijeenroepen van de ml- nister-presidenten der Duitse staten in hun zóne. De minister-presidenten zul len gemachtigd worden een constitu erende vergadering voor geheel West- Duitsland bijeen te roepen, die tot taak heeft de grondwet voor een toekomstige West-Duitse regering voor te bereiden. 3. De vorming van een militaire veilig heidsraad voor de Westelijke zónes van Duitsland gedurende de periode, dat Duitsland bezet is. Als de bezetting is geëindigd, zo zijn de zes landen over eengekomen, zal in het Westen een systeem van contróle en toezicht op de industrie worden gehandhaafd ter waarborging van de ontwapening en ■4e demilitarisatie. Uit de toelichting blijkt, dat de instelling van een internationaal contróle-lichaam voor het Ruhrgebied niet betekent poli tieke afscheiding van de rest van Duits land, het heeft slechts ten doel een eco nomisch toezicht, dat zorgt voor een verdeling der producten van dit gebied over alle landen die samenwerken in een economisch progtam voor Europa met inbegrip van West-Duitsland zelf en ook wil het voorkomen dat de opeen- matig tbc. bacillen verspreidt, betekent genover gesteld. Vaag hebben zij toege- ook een groot gevaar voor het veehou- geven, dat zij verplicht_waren de vol- dersgezin en personeel. Wanneer men regelmatig in zo’n besmette atmosfeer verkeert, loopt men de kans, zelf ook besmet te worden. Afhankelijk van de sterkte van Uw weerstandsvermogen zal deze infectie ernstige- of minder ernstige gevolgen hebben. Het is bewe zen, dat op het platte land bij de men sen meer gevallen van longtuberculose voorkomen dan in de steden of in an dere bedrijven op het platteland. Prof. Sigurdsson, een Deens onderzoeker, heeft op dit gebied sprekende cijfers verzameld. Hij heeft onder meer 2 groepen van ieder 100 kinderrijke ge zinnen onderzocht. De ene groep woon de op boerderijen, waar het vee sterk besmet was met tuberculose en de an dere groep op boerderijen, waar geen enkel rund reageerde op de tuberku- lineproef. In de groep van de besmette bedrijven vertoonden 3 °/o der perso- - nen verschijnselen van longtuberculose. delijk en overtuigend het grote gevaar jn je groep van reactie-vrije bedrijven aangetoond van dier-tuberculose voor wag dit slechts 0 3 o/o, Jn ons iand heb- de mens en omgekeerd van menstuber- I culose voor het dier. Wanneer is nu een1 rund met tuberculose besmettelijk voor zijn soortgenoten en de mens? Dat is het geval, wanneer zo’n rund zogenaamd „open lijder” is. En onder open lijders of open vormen verstaan we die run deren, welke op één of andere manier tuberkelbacillen naar buiten afscheiden. Dat kan zijn met opgehoest sputum, wanneer we met open-longtuberculose te maken hebben. Bij open uiertubercu- lose met de melk, bij open niertubercu- lose met de urine. Bij open-tuberculose van met de uitvloeiende afscheiding dier organen en bij open darmtuberculose met de ontlasting. Zijn nu werkelijk die open vormen zo gevaarlijk? Inderdaad. Voornamelijk s winters in de stal en speciaal wan neer er in de stallen een vochtige, be dompte atmosfeer heerst en onvoldoen de licht aanwezig is. Men heeft wel eens aangegeven, dat een rund met open-longtuberculose door het hoesten de tuberkel-bacillen de goedwillenden besmetten, tqt op 3 meter afstand zou kunnen ver- voor het gezin en personeel van de vee- houder. Wij moeten, aldus de heer Dempt in een radiorede over Üit onderwerp, Ne derland vrij maken van de rundertu berculose. Dat eist de volksgezondheid omdat de rundertuberculose een groot gevaar vormt voor de mens en voor het - kind in het bijzonder. Maar het is ook noodzakelijk voor onze export van vee- en zuivelproducten. Nederland heeft op dit gebied door de oorlogsjaren een achterstand gekregen bij andere landen en met name bij Denemarken. Tenslotte is het ook een groot economisch belang voor de veehouder, dat zijn vee tuher- culose-vrij is, waardoor een betere melk- en vleesproductie is gewaar- borgd. En dit laatste is natuurlijk ook een landsbelang. De veehouders in de Provincie Fries land hebben dit over het algemeen wel ingezien. Niet alzo hun collega’s in Utrecht, Zuid- enNoord-Holland, waar vorige herfst van overheidswege op be strijding L die veehouders, die zijn aangesloten bij een door de minister erkende Prov. Ge zondheidsdienst. Omdat de boeren van nature een hekel aan dwang hebben, wordt wel eens ge vraagd, wat er nu gebeurt, indien men weigert lid of aangeslotene te worden van de Provinciale Gezondheidsdienst, In dit geval zal er getracht worden, de weigeraar te overtuigen, dat zijn hou ding onjuist is. Mocht redelijk overleg geen succes hebben, .dan staat uiteinde lijk een procesverbaal te wachten. En als het gaat zoals op Walcheren (daar was de verplichte tb. bestrijding reeds eerder afgekondigd), dan wordt er de eerste maal een boete opgelegd. De drie weigeraars kregen tevens de medede ling, dat, wanneer zij over een maand nog niet aangesloten waren, hun vee verbeurd verklaard zou worden. Dat zijn dus geen halve maatregelen. Maar een zo uiterst belangrijke zaak als de totale runder-tb. bestrijding mag niet het risico lopen, door een enkel onwil lige te worden getorpeteerd. Hier staan zulke geweldige belangen op het spel, dat een zeer kleine onwillige minder heid tenslotte gedwongen moet kunnen worden zich over te geven. Boven meldden we reeds, dat de tu berculose veroorzaakt wordt door de tu berkelbacil. Wij hebben te maken met een drie-tal typen tuberkelbacillen, te weten: het rundertype, ook wel bovine tb.bacil genoemd, de tuberkel bacil van de mens of het humane type en die van de vogels, het aviaire type. Vooral de laatste 15 jaren is de graad van be smettelijkheid van deze typen voor ver schillende diersoorten en voor de mens veelvuldig onderzocht. Men is er in ge- Bolswards Nieuwsblad z BENESJ - - UlAVUl-' Fornoege genoegelijk. Nearne nergens. 9

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1948 | | pagina 1