Totalisator=wet
Buitenlands
Overzicht
Komt de
GGGGGGOGGGGGOO
GGGGGGGOGGOGGG
er door
44e Jaargang
No. 50
Vrijdag 2 Juli 1948
en Zuidwest Friesland
West-
Streekblad
Uitgave
Drukkerij Fa. A. J. OSINOA
- Bol sward
voor
van
week
Engeland,
fan Gysbert Japiks
I hogere prijzen en trainersprocenten ult-
1 gekeerd worden.
De kans der Russen.
Maar wie zou op de lange baan dit land,
waarvan de opbouw door de afgelopen
Duitsland als een strategische basis te
gen de Russen wilden gebruiken; doel,
waaraan ook de Beneluxlanden hebben
meegewerkt, volgens de Russen.
Een dergelijke reeks beschuldigingen kan
zeer goed de inleiding zijn tot een defi
nitieve actie der Russen de
Oost-Duitse volksrepubliek
te stichten. Hoewel er ook nog andere
redenen kunnen zijn dat zij niet terstond
t.erd uitgeroepen. Er zijn n.l. landen in
het oostelijk blok, die nu niet bepaald
verliefd zijn op een sterke Oost-Duitse
staat, waarvan Molotoff nog altijd hoopt
dat zij te eniger tijd onder communisti
sche leiding met W.iDuitsland verenigd
zal worden. Polen noch Tsjecho-Slowa
kije zien gaarne een sterk Duitsland her
rijzen, om van Z.-Slavië maar niet te
spreken. Dat
DE ZWEMFEESTEN.
De zilveren zwemfeesten die alhier deze
week op het programma stonden, moes
ten helaas wegens het gure weer wor
den afgelast of uitgesteld. Het feestco
mité deelt ons zojuist mede, dat in ieder
geval het programma van a.s. Zaterdag
zal doorgaan: tonvaren, estafette en ge-
costumeerd zwemmen.
Gods gunst stiet fêst yn need
En dead,
Lit my der net oan tseagje.
erschljnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat >3 Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Abonnementsprijs:
1.25 per kwartaal bij vooruitbetrllng
Advertentieprijs10 cent per m m
Giro 87926
oorlog zo schrikbarend is vertraagd,
werkelijk een kans geven tegen de Ame
rikanen, die de atoombom gereed hebben
en wier fabrieken in korte tijd weer vol
ledig op de oorlogsindustrie kunnen wor
den overgeschakeld? Men zegt zelfs dat
het Russisch economisch leven nog zo
danig in de war is, dat men er in de na
zomer, de pas afgeschafte distributie
weer zal moeten invoeren. De gehele
Sovjetpolitiek lijkt geenszins gericht op
een conflict in de zeer nabije toekomst,
doch eer op een veeljarig plan tot orga
nisatie van Oost en Midden-Europa op
zodanige voet dat op de duur een sterk
blok, zij het met defensieve of offensieve
bedoelingen, wordt gevormd. In dat blok
heeft Rusland ongetwijfeld aan 'n plaats
voor een onder communistische leiding
staande
Rusland» plannen.
Ongetwijfeld een sensatie van de eerste
rang, deze mededelingen, welke zouden
doen veronderstellen, dat een pijler, en
tot nog toe de meest betrouwbare, van
het oostelijk blok en communistisch
front, aan het wankelen is geraakt. De
vraag rijst nu, waar in Zuid-Slavië re-
I gering en communistische partij prac-
In de onlangs verschenen Memorie van i
Antwoord op het voorlopig verslag in-
zake het wetsontwerp Totalisatorwet i
verklaren de Ministers van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening en Justi
tie, dat zij uit practische overweging tot
indiening van het wetsontwerp zijn ge
komen. Met volledige waardering voor
het standpunt diergenen, die zich prin
cipieel tegen iedere vorm van wedden
verklaren zijn zij niettemin van oordeel,
dat bepaalde verschijnselen zó afkeurens-
waardig kunnen zijn, dat het verant
woord en zelfs geboden is deze ver
schijnselen met een in de ogen der prin
cipiële tegenstanders ^eveneens, zij het
minder, afkeurenswaardig middel te be
strijden. Met de indiening van dit wets
ontwerp beogen de Ministers in de eer
ste plaats het verderfelijke, ongelimiteer
de wedden bij de talrijke clandestiene
„bookmakers” die van de renbanen
en de omgeving daarvan niet zijn te
weren terug te dringen.
De opvatting van verscheidene leden, die
aan hun betoog nog toevoegen, dat in
voering van een totalisator slechts de
renpaardenfokkerij zou bevorderen, kun
nen de Ministers niet onderschrijven. De
draf- en rensport is Inderdaad recht
streeks nauwelijks van belang voor de
fokkerij van tuig- en trekpaarden, doch
zij werkt er aan mede de belangstelling
voor de paardenfokkerij In het algemeen
levendig te houden.
Bovendien is het de bedoeling de fokke
rij van paarden en vee in het algemeen
in de gelegenheid te stellen van de op
brengst van het totalisatorbedrijf te la
ten profiteren.
De mogelijkheid om de opbrengst van
de totalisator voor nuttige doeleinden te
gébruiken is, hoe belangrijk op zich zelf
ook, evenwel niet het éérste doel, da*
'de Ministers voor ogen heeft gestaan.
Juist de sociale aspecten hebben ertoe
geleld het voorstel tot wecjer toelaten
van de totalisator te doen. Indiening van
dit wetsontwerp beoogt niet het bevor
deren van het wedden, maar het terug
dringen van het ongebreideld wedden
bij de bookmakers. Wanneer het publiek
de gelegenheid krijgt zijn inzetten te
doen bij de totalisator, zullen zij zich
voor het grootste deel afwenden van de
talrijke bookmakers en hun uitgebreid
personeel, zodat de mogelijkheid om
deze tak van glfhandel als hun bedrijf of
beroep te kiezen aanzienlijk wordt ver
kleind.
Bij de totalisator kan niet op crediet ge
wed worden, terwijl slechts gelimiteerde
bedragen kunnen worden ingezet.
Om de bovenaangegeven redenen koes
teren de Ministers geenszins de vrees,
dat diefstal en verduistering in de hand
zullen worden gewerkt.
De Ministers zijn voorts van mening, dat
excessen op het gebied van het wedden
door het onderhavige ontwerp van wet
op zo doelmatig mogelijke wijze bestre
den zullen worden.
Wat betreft de wlndhondenrennen en de
voetbalpools wordt het standpunt gehul
digd, dat aanvaarding van de voorge
stelde totalisator bij paardenrennen en
harddraverijen, op zichzelf geenszins be
hoeft te betekenen, dat nu ook het wed
den bij wlndhondenrennen en voetbal
wedstrijden niet langer Kan worden af
gewezen;. Rensport en paardenfokkerij
geraakten sinds 1911, toen het wedden
werd verboden, in verval, hetgeen te
betreuren is, omdat Nederland het enige
land ter wereld is, waar de paarden
fokkerij niet uit de opbrengst van een
totalisator wordt gesteund. Ten aanzien
van de wlndhondenrennen en de voetbal
sport gelden deze argumenten niet.
Misbruiken zullen inderdaad niet van de
renbanen verdwijnen, zolang ook overal
elders in de maatschappij nog misbrui
ken bestaan. De kans op die misbruiken
en de gelegenheid hiertoe zal echter door
het onderhavige ontwerp van wet sterk
worden ingeperkt. Het zijn juist de book
makers, die in de eerste plaats voor de
gesignaleerde knoeierijen verantwoorde
lijk zijn. De beheerder van de totalisator
zal zich, hieraan niet schuldig maken
omdat, zö hem zulks al niet door het
toezicht onmogelijk gemaakt zal worden
hij, noch zijn 'personeel bij het verloop
van de wedstrijd ook maar enig belang
heeft., Ten aanzien van bedenkingen
door enkele leden naar vbren gebracht,
•merken de Ministers o.m. op, niet van
mening te zijn, dat het tijdstip om dit
ontwerp in te dienen niet gunstig is.
Het kwaad van hef wedden bij book
makers, met alle gevolgen van dien
dreigt steeds groter afmetingen aan te
„Koude oorlog” wordt spiannend. I» een
gewapend conflict mogelijk? Engelse en
Franse stakingen. De Berlijnse kwestie.
Rusland niet voor een oorlog gereed. Wij
len de Russen een Oost-Duitse volksrepu
bliek? Tito door de Sovjet beschuldigd.
Toestand in O.-Europa biedt Rusland geen
zekerheid. Joego-Slavië reageert fel.
over het vredesverdrag met Duitsland
Er is dus thans allerminst een reden kon worden genomen, omdat zij West-
de paardenfokkerij te verwaarlozen. In
tussen, wordt de toestand voor de paar
denfokkerij hier te lande snel slechter.
Reeds bezoeken buitenlanders onze ren
nen en draverijen om ons beste materi
aal weg te kopen tegen prijzen die niet
veel meer dan de slachtwaarde vertegen
woordigen. Dit is zeer te betreuren.
De mening van de Stichting voor de
Landbouw en van de Landelijke Ruiter-
vereniging is t.a.v. dit wetsontwerp niet
gevraagd. De overwegingen die tot in
diening van het onderhavige ontwerp
hebben geleid, betreffen voor het over
grote deel de behartiging van geheel
andere belangen, dan die, welke door
genoemde organisaties worden verzorgd.
kochten. In 1947 evenwel bracht de
paardenfokkerij V6.000.000 gulden aan
deviezen op, hetgeen ongetwijfeld mede
te danken was aan 1
i Ook ten aanzien van het tweede punt,
Zuid-Slavië
was ook op de conferentie te Warschau
vertegenwoordigd, maar niet op een ver
gadering van dé Cominform, de bekende
internationale communistische organisa
tie welke kort geleden in Roemenië is
gehouden En de grote verrassing der
laatste dagen was de mededeling van
wege de Cominform dat op die laatste
vergadering de houding dér leidende fi
guren van de Zuld-Slavische communls-
tlscjhe partij - ook maarschalk Tito
wordt met name genoemd scherp Is
afigekeurd. D« beschuldigingen komen
hierop neer, dal deze figuren een on
vriendschappelijke politiek voeren tegen
over de Sovjet-Unie en de Russische
communistische partij en de theorie heb
ben aanvaard dat kapitalisten minder ge
vaar voor de onafhankelijkheid van Joe
go-Slavië betekenen dan de Sovjet-Unie.
De communistisch! partij In Joego-Slavië
dient slechts het nationalisme en heeft
zich buiten de broederschap der commu
nistische partijen gesteld. De oproep
richt zich dan.tot de Zuld-Slavische com
munisten om, als'hun leiders zich niet
„bekeren, anderen te kiezen”.
Frankrijk
is al evenmin of nog veel mjnder in staat
oorlog te voeren, de regering vreest er
opnieuw een grote stakingsgolf en ge
zien de nog altijd sterke communisti
sche Invloed op de arbeiders, zullen deze
stakingen al krachtsinspanning genoeg
van de leiding van de staat vergen. Niet
voor niets is het juist de Franse minister
van buitenlandse zaken Bidault, die, ook
in het huidige conflict tussen het westen
en oosten om Berlijn een voorzichtig
standpunt innemend tracht te bemiddelen
en niet alles op haren en snaren wil
zetten.
Berlijn.
Trouwens er zijn ook Engelse ministers,
die het niet geheel eens zijn met Chur-
chills strijdkreet „geen tweede München”
en de Russen desnoods Berlijn zouden
willen laten, in ieder geval hun het ple
zier gunnen er hun geld alleen in circu
latie te brengen, wanneer dat op enigs
zins eervolle wijze zou zijn te verkrij
gen. Maar daar' zit juist de kneep. Over
het Russisch vermogen om oorlog te
voeren, behoeft men nauwelijks te spre
ken. Door de dunne bezetting welke de
Westelijke geallieerden in West-Duits-
land hebben, zouden de Russen aanvan
kelijk successen boeken.
dat hevig worstelend om er economisch
weer boven op te komen, zelf te kam
pen heeft met stakingen van grote om
vang als die der dokwerkers. Een onge
disciplineerde actie weliswaar, maar ene,
welke de regering toch dwong de nood
toestand af te kondigen, om haar te kun
nen breken, waarbij zij niet onduidelijk
liet doorschemeren, dat zij communis
tische actie aansprakelijk voor het op
treden der dokwerkers achtte.
onafhankelijkheid van Moskou wensen te
behouden, ook om de industrialisatie van
hun land, welke hun alleen welvaart kan
brengen, waarvoor ze niet op hulp van
Rusland kunnen rekenen, /net Westelijke
bijstand ter hand te kunnen nemen. Het
is wel een eigenaardige loop der gebeur
tenissen, dat Tsjecho-Slowakije, dat
eerst wel Marshall-hulp van de Ver. Sta
en wenste, daarvan op Moskou’s aan
drang afzag, doch thans de tot nog toe
trouwste aanhanger van Rusland, Joego-
Slavië in verzet gekomen is.
De gebeurtenissen zijn nog te vers en de
verhoudingen te onzeker om er thans
meer van te kunnen zeggen en te voor
spellen wat Tito zal doen: het hoofd in
de schoot leggen, naar het Westen
zwaaien beide lijken onwaarschijnlijk
nog trachten zo’n beetje tussen Oost
en West te blijven laveren, zoals Finland
dat doet, waar heden verkiezingen plaats
vinden, waarvan het resultaat met span-
ning wordt afgewacht.
Maar ook het gebeurde in Joego-Slavië
wijst er op dat de
toestand in O.-Europa
gegeven ook het geheime verzet te
gen de Russen in Tsjecho-Slowakije
geenszins zo is dat Rusland hier kan re
kenen op een hecht front, en dat is ook
een factor, welke zou meespreken in .een
oorlog. Er is, zolang de Russen oog heb
ben voor de werkelijkheid, dan ook geen
reden te veronderstellen, dat zij op dit
ogenblik de uitbarsting van een echte
oorlog zouden wensen. Het enige land,
dat deze werkelijk zou kunnen voeren is
Amerika en inderdaad gaan daar ook
stemmen op die pleiten voor een oorlog
nu, om de Russen voor goed uit te scha
kelen. Daarentegen zijn er ook bezadig
der stemmen, een republikeins blad pleit
te er zelfs deze week voor Berlijn maar
op te geven, omdat de westelijke gealll-
eerden ook zonder die stad hun doel in
West-Dultsland wel konden bereiken.
Ook dat’ advies gaat wat ver, maar wie
gelooft dat de
De politieke atmosfeer was deze
gespannen. De beurzen te New York en
Londen verrieden een zenuwachtige
stemming, zoals ze dat Immer deden als
oorlogsgevaar dreigde, is er een derge
lijk gevaar? Is er kans dat de koude
oorlog, de zenuwoorlog, welke thans tus
sen de grote Westelijke geallieerden en
Rusland gevoerd wordt, omslaat in een
werkelijke oorlog met de wapenen?
Wel niemand is in staat, op deze vraag
een afdoend antwoord te geven. Zelfs
niet de staatslieden der beide partijen,
omdat geen van dezen weet hoever de
ene zal durven gaan in het dwarsbomen
van de verlangens der tegenpartij. Wan
neer men zich baseert op de factoren,
welke bepalen of landen fnaterieSel in
staat zijn oorlog te voeren, is het ant
woord gauw gegeven. Met uitzondering
van een enkele grote mogendheid, de
Ver. Staten, zijn in geen land die fac
toren aanwezig. Niet in
Duitse eenheidsstaat
gedacht. Nu echter de andere geallieer
den W.-Duitsland stevig in hun macht
houden, en dit voor hun doeleinden or
ganiseren, waartoe de munthervorming
een eerste en belangrijke stap was, wil
len de Russen zich ook tevreden stellen
met een in hun' blok ingelijfde O.-Duitse
volksrepubliek. Wel is het op de confe
rentie te Warschau, waar de Oost-Euro-
pese staten vorige week onder leiding
van Molotoff vergaderd waren, niet tot
de uitroeping van die Volksrepubliek ge
komen, maar stellig is er daar over ge
sproken en zijn de voorbereidingén er
voor getroffen. Voorbereidingen, welke
dan gedeeltelijk bestaan uit een veroor-
het feit ,dat het deling, in het over de besprekingen ver-
wederlnvoeren van de totallsaor in 1941 schenen communiqué, van het optreden
aan de paardenfokkerij hr het algemeen der Westelijke geallieerden inzake het
Is ten goede gekomen. Voorts zal in cri- Duitse vraagstuk. Zij worden er voor
tieke tijden een behoorlijke reserve aan aansprakelijk gesteld dat geen beslissing
paardentractie onmisbaar zijn. over het vredesverdrag met Duitsland
nemen, zodat niet getalmd moet worden
met het nemen van maatregelen om ver
der, voortwoekeren te voorkomen.
Nadelige gevolgen voor de voorziening
met arbeidskrachten van de vitale sec
toren van ons economisch leven zijn
volgens de Memorie niet te duchten. De
leden, die deze vrees koesteren, zien
over het hoofd, dat ook de bookmakers
voor hun omvangrijk clandestien bedrijf
personeel nodig hebben. Bovendien heb
ben zij belang bij ’n zo groot mogelijk
aantal courses. Na erop te hebben ge
wezen, dat het nadeel voor het normale
productieproces voornamelijk schuit bij
de huidige bookmakers-praktijken, ge
ven de Ministers als hun oordeel te ken
nen, dat een gereglementeerde totalisa
tor-* met zijn veel geringere personeels
behoeften: in dit opzicht een verbetering
belooft.
Voorts kan een gereglementeerde tota
lisator het aantal courses die slechts
zelden op weekdagen, uitgezonderd des hun fokmateriaal aan buitenlanders ver-
Zaterdags worden gehouden, beperken.
Van invoering van de totalisator vali
dan ook eerder voordeel dan nadeel te
verwachten voor de totale arbeidscapa
citeit, temeer daar het dan ook niet meer
mogelijk zal- zijn, zulke bedragen mei
het wedden te verdienen, dat normale
arbeid bijzaak wordt.
Een gereglementeerde totalisator zal,
naar de mening der Ministers, zeer zeker
er toe bij kunnen dragen, de kansen voor
alle werknemers gelijk te maken en ern
stige moeilijkheden als uitvloeisel van
het wedden te voorkomen. Blijft echter
het verbod gehandhaafd, zodat de book
makers hun immorele praktijken kunnen
voortzetten, dan dient men wel te be
denken, dat van gelijkheid van kansen
juist geen sprake zal zijn. Jüist het ver
bod van de totalisator heeft de misstan
den in de hand gewerkt. De onder con
trole staande totalisator heeft zelf geen
enkel belang bij de uitslag en dus ook
geen reden tot omkoperij. Anderzijds be
staat er voor de eigenaren en dé rijders
minder reden zich te laten omkopen, om
dat onder de werking van de totalisator
regering Truman
In dit verkiezingsjaar van de president,
een preventieve oorlog zou ontketenen,
gaat o.l. ook veel te ver. Het gevaar van
de huidige toestand In Berlijn zit echter
In het feit, dat, ook al wil geen der par
tijen oorlog, men zich ten slotte zo vast
werkt, dat men om der wille van eigen
gezag niet meer terug kan en één vonk
de uitbarsting kan brengen. Misschien Is
het grootste gevaar daarvoor al voorbij
als dit blad verschijnt, met een nieuw
ontstaan van dergelijke situaties zal men
dan echter rekening moeten houden, om
dat een koude en zeuwenoorlog dezen nu
eenmaal meebrengt, een werkelijke ont
spanning is nog niet Ingetreden. Reeds
het uitbannen van Tito uit de Cominform
zal nieuwe spanningen kunnen te voor
schijn roepen. De Joego-Slavischecom-
munistische partij heeft n.l. volgens be
richten na het schrijven van het boven
staande binnengekomen, de beschuldi
gingen van de Cominform ten scherpste
afgewezen en de Russen van alles be
schuldigd o.a. dat zij al sedert de bevrij-
ding met hun geheime politie in Joego-
Slavië werken. Zo hevig is
de Joego-Slavische reactie.
jegens Moskou zelf, dat de Russen er wel
meer dan ooit op. uit zullen zijn het hui
dige bewind in Belgrado ten val te bren
gen. Russische inmenging in Joego-Sla
vië, bedekt of openlijk is dus geenszins
en dit zal op haar beurt
dat zij hun Oost-Europese bondgenoten j weer deining in het Westen veroorzaken,
willen doen meewerken aan de opbouw Misschien komt de Veiligheidsraad er
weer aan te pas, bij welke men van ver
schillende zijden nu ook tracht de Ber
lijnse kwestie aanhangig te maken. Het
is alleen maar jammer, dat deze maand
als Voorzitter van de Raad,, die een be
langrijk aandeel in de beslissing omtrent
de agendapunten heeft, een Oekrainer,
dus een Rus fungeertl
I tisch één zijn, of Zuid-Slavië te War
schau misschien heeft laten merken, dat
het niet bepaald wegliep met de Russi-
sche plannen in zake O.-Duitsland en
I meer samenwerking met het westen
wenste. Men weet dat de Russen voor
1 Oost-Europa een eigen Marshallplan or
ganiseren, dat practisch hierop neerkomt i onwaarschijnlijk
dat zij hun Oost-Europese bondgenoten weer deining in
willen doen meewerken aan de opbouw
van Rusland, zelfs ten koste van de wel-
vaart dier’landen. Daa'om moest Tsje-
I cho-Slowakije onder communistisch be
wind gebracht worden, en het is niet
onwaarschijnlijk, dat de Z.-Slaven het
vertikken om hun rol in het Russisch
plan, dat ongetwijfeld te Warschau is
besproken, te spelen, doch een zekere
het ontstaan van ernstige schade voor
de betrokkene, door een buitenmatig
wedden, moge..-,y/orden opgemerkt, dat
het verbod van de totalisator de kansen
daartoe schept. Men-kan bij de book
makers ongelimiteerde bedragen inzet
ten, desnoods op crediet. Ook hieraan
kan door het wederinvoeren van de tota
lisator een einde worden gemaakt De
bedragen, welke ingezet kunnen worden,
zijn beperkt, doordat slechts coupures
van bepaalde waarde worden qfgegeven
Deze bedragen moeten contant aan het
totalisator-personeel worden betaald.
Wedden op crediet is dan niet mogelijk.
Bovendien biedt de totalisator meer
mogelijkheden op’een prijs.
Ook utiliteitsoverwegingen spelen een
rol. Nederland heeft op het gebied van
de paardensport en dè paardenfokkerij
steeds een goede naam gehad. In het
buitenland worden door Nederlandse
ruiters en door Nederland fokproducten
op internationale markten grote succes
sen behaald. Ook dit is van belang uit
I een oogpunt van vlagvertoon en tevens
met het oog op onze export. Door het
totalisatorsverbod van 1921 werd aan de
fokkerij 'n grote slag toegebracht, door
dat eigenaren met hun beste materiaal
naar het buitenland verrrokken ofwel
Bolswards Nieuwsblad
41
BIDAULT
I
t
Tsjeagje vrezen, twijfelen.
