Buitenlands
Overzicht
4
■f
00000000000000
No. 66
44e Jaargang
Vrijdag 27 Augs. 1948
Zuidwest Friesland
StreeKblad voor West-
Uitgave van Drukkerij Fa. A. J.
OSINGA -
Bols ward
Soli Deo Gloria!
**rX**&M*rXK*t^(*cX*^^w^*^
9
1
1898
>d
Daar zijn drie bronnen, waaruit H. M.
onze Koningin al die vijftig jaren van
haar moeilijk en verantwoordelijk rege
ringswerk kracht en sterkte zijn toege
vloeid.
Zo was het een droeve plicht jarenlang
gescheiden te zijn van vaderlandse bo
dem, zo was het ook wijze plichtsbe
trachting bij het klimmen der jaren de
teugels van het bewind te leggen in de
hand ener nieuwe generatie.
Geloof.
De derde bron van kracht en bezieling
in het leven onzer Vorstin vinden wij in
haar rotsvast geloof. Bij hoeveel gele
genheden heeft zij daarvan getuigenis
afgelegd I Wie de toespraken doorleest,
die Koningin Wilhelmina in de loop van
de laatste 50 jaar heeft gehouden, wordt
telkens weer getroffen door de eenvou
dige, maar desondanks besliste belijde
nis van haar Christelijk geloof en ver
trouwen. Het „Koningfln bij de gratie
Gods” was in haar leven geen epitheton
ornans, maar steeds zinvolle werkelijk
heid, omdat het besef van verantwoor
delijkheid aan Hoger macht en wil van
meetaf een stempel heeft gezet op al
haar regeringswerk.
Dienen.
Het doel van haar bestuur is steeds ge
weest, het aanzien van ons volk in de
wereld te verhogen, de eerbied en het
respect voor onze staat te doen toene
men en het Nederlandse volk zelf groot
te doen zijn, in alles waarin een klein
volk groot kan zijn.
Steeds heeft H. M. Koningin Wilhelmina
zich gehouden binnen de grenzen van ’t
Duitse federatie
gereed gemaakt, dat, zoals van de Duit
sers te verwachten was, ruimschoots de
deur openlaat voor deelneming ook van
Berlijn en van de Oost-Duitse staten.
verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Men sprak met Stalin. Was het Westen
onderling verdeeld? De geheime besprekin
gen in Frankrijk. Bespreking stopzetting
Engelse demobilisatie. De W.-Duitse staats
vorm. De positie van Tito en de toestand
in Griekenland. De Palestijnse kwestie tot
eenoplossing?
Abonnementsprijs
1.25 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs10 cent per m m
Giro 87925
Bihaegje jo jo selme, sa mishaegje jo
God.
N
S
»-
M
grondwettig koningschap. Nooit heeft zij
geweigerd haar handtekening te zetten
onder een wet, die door de kamers was
aangenomen. In al de voorbije jaren is 't
slechts éénmaal voorgekomen, dat een
der Kamers door haar ontbonden werd.
Niet tevergeefs heeft zijn eenmaal ge
sproken:
„Het is mijn wil om steeds in
nauwe aanraking te zijn met de
volksgeest en om te regeren in
overleg met de vertegenwoor
diging van het gehele volk.”
Het was in deze zelfde proclamatie, nl.
die van 20 Nov. 1918, dat nog een zeer
kenmerkend woord voorkwam, dat zo
veel beter ons het karakter van dit vor
stelijk bewind doet verstaan, n.l.:
„Ik heb nooit anders gewild,
dan mijn volk te dienen.”
Ziehier de juiste, de enig juiste opvat
ting van de regeringstaak. Naar een
woord van Victor Cousin, kan men de
mensen immers alleen regeren door hen
te dienen.
Liefde.
Maar bij dit voorbeeldig plichtsbesef
voegt zich in de tweede plaats de lief
de. Plicht zonder meer is, naar een zo
treffend woord, van Leendertse een ijze
ren teugel, liefde verinnigt de drang
naar daden, zij is immers naar Victor
Hugo’s woord „een spontaan, blijmoedig
volkomen geven van zichzelf”.
fan Gysbert Japiks
Na een vrij lange pauze zijn te Moskou
de besprekingen van de afgezanten der
grote Westelijke mogendheden met de
Russen vervolgd, zelfs ook met Stalin.
Die vrij lange pauze schijnt veroorzaakt
door het feit dat de Westelijke gealli
eerden het zelf onderling oneens waren
over de concessies welke men de Russen ting van de West-geallieerde plannen in
zou doen om tot een opheffing van de zake West-Duitsland. Een conferentie,
Berlijnse blokkade te komen, waarna een waar, nadat sedert Yalta de diplomatieke
nieuwe viermogendhedenconferentie over besprekingen tussen Rusland en de an-
het gehele Duitse vraagstuk zou kunnen dere grote geallieerden geleidelijk zich
worden gehouden. binnen steeds enger grenzen bewogen
tot ze zich nu uitsluitend op het punt
Berlijn hebben gericht, dit diplomatieke
verkeer weer in breder banen kan geleid.
Een conferentie, welke Rusland, naar
I men meent, thans ook sterk begeert om_
i dat het in de snelle politieke en econo-
De Fransen
schenen tot wat groter concessies bereid
dan Engeland en de Ver. Staten. Dat is
nieuwe ideeën
waren geopperd”, aldus een zegsman
van het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken. Welke die ideeën wa
ren werd niet bekend gemaakt, en we
zullen er maar niet naar raden ook.
Of ook de voorbereidingen door de Wes
telijke geallieerden om tot vorming van
een federatie van West-Duitse staten te
komen al onderwerp van bespreking te
Moskou geweest zijn, is niet bekend ge
worden. Deze voorbereidingen gaan in
tussen voort. Een Duitse commissie van
deskundigen der elf West-Duitse staten
heeft een eerste ontwerp-grondwet voor
een
geen wonder, gezien hun militaire zwak
heid en hun strategische positie, welke
meer blootgesteld is dan die der ande-
den. Die positie schijnt zelfs enige tijd
geleden tot diep geheime besprekingen
te hebben geleid, waarbij een plan werd
opgesteid om, als er een| oorlog met
Rusland zou komen, en de Russen mar
cheerden op naar het Westen, het Franse
leger naar Noord-Afrlka te doen ultwlj-
ken. Dat geheime plan kwam op nog
niet verklaarde wijze Engeland ter ore
en schijnt toen tot heel wat haastig)
overleg tussen Fransen, Engelscn en
Amerikanen geleld te hebben, waarbij
Frankrijk zekere toezeggingen omtrent
snelle steun als er onverhoopt wat zou
gebeuren, zouden zijn gedaan,
Men kan, als men wil, ook de bespre
kingen welke Attlee, de Britse minister,
president In het begin van deze week met
zijn militaire raadgevers, waaronder
Montgomery,
had over stopzetting der Engelse demo
bilisatie, zien in het licht van eventuele
snelle hulpverlening aan Frankrijk, maar
hoe dit zij, de positie van Frankrijk blijft
van die aard, dat het steeds meer dan de
andere Westelijke geallieerden geneigd
,zal zijn tot concessies aan de Russen.
En het zal dus voor Parijs een grote op
luchting geweest zijn, dat een bijna 5
uur durend onderhoud van Maandag
avond met Stain en Molotof de weg ge
ëffend heeft voor verdere besprekingen
omdat „er
Dit ontwerp zal worden voorgelegd aan
de West-Duitse constituerende vergade-
rng, die begin September te Bonn bijeen
komt. Wanneer intussen tenminste de
besprekingen te Moskou niet hebben ge
leid tot een viermogendhedenconferentie
en daarmede misschien tot een opschor-
En zo Is hét gebleven, al de regerings
jaren door. Zo was het, bij het machtig
.dankwoord, dat zij uitsprak in het Sta
dion te Amsterdam, op 9 September
1933, nadat het Nederlandse volk de
Koninklijke familie een huldiging had
gebracht als nooit te voren:
„Pogen mijn plicht te vervullen te
genover het Vaderland is mij in
donkere tijden meer dan ooit een
voorrecht en bron van blijdschap”.
f
Deze liefde heeft Koningin Wilhelmina
van haar eerste jeugd af in sterke mate
toegedragen aan het vaderland.
Wanneer de soldaten in de mobilisatie
na een inspectie Hare Majesteit toerie
pen: ,Leve de Koningin 1" dan antwoord
de deze altijd met een: „Leve het Va
derland”.
Toen 1 April 1922 de Koninklijke fami
lie in Den Brlel het 350-jarig feest van
de inneming van deze oudste Geuzen-
veste kwam meevieren, besloot de Ko
ningin haar rede:
„Ik besluit met de woorden, door
mijn onvergetelijke vader voor een
halve eeuw gesproken: „dat ook ik
groots, zeer groots ben Nederlan
der te zljnl Leve het Vaderlandl”
Oost-Duitsers,
bij wie de economische toestand alles te
wensen overlaat, nog meer afkerig maakt
van het Sovjetsysteem, de Russen hebben
er net de verkiezingen moeten uit
stellen, omdat zij weten, dat de commu
nistische partij er thans zeer slecht zou
wegkomen. Zo is West-Duitsland een
sterke troef in West-geallieerde handen,
en schijnt het eigenlijk slechts een kwes
tie van sterke zenuwen en geduld om de
Russen op aannemelijke voorwaarden
aan de conferentietafel te krijgen.
De uitwijzing van de Russische consul-
generaal te New York uit de Ver. Staten
wegens zijn onbetamelijk gedrag bij po-
gingén de Russische onderdanen, die wat
over de Russische spionnage in Amerika
wilden verklappen, in handen te krijgen,
moge volkomen gerechtvaardigd zijn,
een feit is het, dat de Amerikanen ook
de West-Eurppese landen vaak moeilijk
begrijpen.
Deze uitwijzing is door Rusland intussen
beantwoord met opheffing van al zijn
consulaten in de Ver. Staten en dezen uit
te nodigen dat ook met de Am. consula
ten in Rusland te doen. De sfeer wordt
door deze zaak dus wel bedorven.
Men krijgt overigens de indruk, dat
Tito’s positie
daar niet zo sterk is als het wel wordt
voorgesteld, in hoga militaire kringen
schijnt verzet tegen de maarschalk en
sympathie voor Rusland, terwijl in aan
grenzende landen, speciaal vanuit Alba
nië dit verzet aangevuurd wordt. Laatst
genoemd land trekt ook weer de aan
dacht doordat het de Griekse opstande
lingen, die geleidelijk door de Griekse
regeringstroepen zeer in het nauw ge
bracht worden, gelegenheid geeft zich
op zijn grondgebied te hergroeperen, wat
reeds aanleidifig heeft gegeven tot een
klacht van Griekenland bij de Veilig
heidsraad.
Het vaderland, daaromheen draalde voor
onze vorstin alles. Zijn welvaart te be
vorderen, zijn onheil af te wenden, was
haar hoogste verlangen en het mag bij
de viering van het zeldzaam jubileum
van haar vijftigjarig bewind met diepe
dankbaarheid worden uitgesproken, dat
haar, streven, ondanks moeite en zorg
volle tijden, met vruchten is bekroond.
Onze Koningin putte uit de schatten van
een groots en rijk verleden. Haar liefde
tot het vaderland en het Nederlandse
volk Is geen abstractie, geen begrip,
maar gegrond in historisch besef en ultte
zich in een moederlijke zorg voor al
haar onderdanen. Dit bleek gedurende
haar regeringsperiode telkens op on
dubbelzinnige wijze.
Dat het Nederlandse volk zich thans be
wust zij, dat het grootse en schone da
gen zal doorleven.
Het droeg zijn Vorstin, om haar afkomst
als telg der Oranjes, om haar onkreuk
baar karakter en smetteloze levenswan-
wel, om haar onberekenbare verdienste
voor de vrede en het prestige van Ne
derland tegenover andere naties, om
haar wijs en kloek beleid, om haar goed
heid en zorg voor wat in ons volk in
nood was, oprechte liefde toe.
Het moet dan ook met innige dankbaar
heid zijn voor het schoon verleden, dat
het Nederlandse volk zich in deze da
gen van nationaal besef, die alle ver
schillen overstemmen, om de Troon zal
scharen om na het herdenken in te hul
digen en daarmee het eeuwenoud ver
bond tussen vorstenhuis en vaderland te
vernieuwen.
Naast de weemoed van het scheiden, is
er daarom reden tot grote vreugde.
Hoe vaak worden deze woorden niet
gebruikt boven een advertentie die
spreekt van een familiejubileum, een
zilveren of gouden gezinsfeest? Soms
uit overtuiging, soms helaas ook uit een
zekere sleur, maar zo deze woorden er
gens passen, zou het dan niet zijn, nu
wij ons laatste artikel plaatsen over*
dit gouden feest van ons nationaal ge
zin? Immers onze vorstin H. M. Konin
gin Wilhelmina is een ware moeder des.
vaderlands geweest en zo ooit de ver
bondenheid van ons volk met zijn vor
stenhuis is gevoeld, dan is dat zeker,
moet dit althans zeker zijn, in deze da
gen van blij gedenken.
Plicht.
In de eerste plaats noemen wij haar be
sef van roeping en plicht.
Het is merkwaardig, hoeveel maal het
woord „plicht" voorkomt in de procla
maties en toespraken van Koningin Wil
helmina.
In haar eerste proclamatie van
reeds heette het:
„Mijn Innig geliefde Moeder, aan
wie ik onuitsprekelijk veel ver
schuldigd ben, gaf mij het voor
beeld van een edele en verhevene
opvatting der plichten, die op Mij
rusten."
mische ontwikkeling van West-Duits
land een gevaar ziet.
Nog daargelaten, dat de verbetering
daar de
,s
56
MONTGOMERY
Soli 2>eo Gloria
Jo selme zichzelf.
IK
«B
UT
N
Bolswards Nieuwsblad
V