H1
I
Buitenlands
Overzicht
Provinciale Kroniek
4kii -
I
I
00000000000000
00000000000000
No. 70
44e Jaargang
Vrijdag 17 Espt. ’<>48
Streekblad voor
Uitgave van DruRRerij Feu A. J.
OSINGA -
Bolsward
I
men oplossing omtrent Berlijn toe was,
Wordt vervolgd.
-
maakt, daar het al eens was gebeurd, dat
door het ontzaglijk vastzitten van de
stangen de sterke lier de hele wagen on
derste boven trok. Om dit te voorkomen
worden de lierwagens nu maar aan de
grond vastgezet. Overigens was het niet
onaardig, dat ik dit juist meemaakte,
want nu kwam ik dan ook inderdaad
olie te zien, wat me tot dan toe nog niet
was gebeurd, want op een goed oliebé-
drijf zie je geen olie. Eigenlijk is het een
beetje voorbarig, om het product, dat ik
uit de oliebron zag komen, olie te noe
men, want het was slechts de paraffine-
afzetting. Het leek wel vloeibaar pek en
dan heel dik.
Was dit dan een olieprodtict, de echte
olie heb ik toch ook te zien gekregen.
Eerlijk gezegd, viel hel me ontzaggelijk
tegen. Ik dacht aan heldere benzine en
goudgele smeerolie, en wat ik te zien
kreeg was een zwarte, vrij taaie brij
Inderdaad moet er te Pernis, waar het
w'ordt geraffineerd, heel wat aan worden
gedaan, voordat het aan mijn voorstel
ling beantwoordt. Maar het is nog een
hele weg van het Schooneb^kerveld tot
Pernis, want het is juist het transport
van deze zo gemakkelijk stollende olie,
die de winning van het product zo moei
lijk maakt. Van de putten, waar dus de
olie van ruim 800 meter diepte wordt op
gepompt, wordt het door middel van
pijpleidingen naar de meetstations ver
voerd, waar het voorlopig verzameld
wordt. Verschillende putten zijn op één
meetstation aangesloten. Tot nu toe zijn
er in totaal zes van deze meetplaatsen.
Van de meetstations wordt het dan weer
verpompt naar een algemeen oljever-
zamelstation. Hier komt dus de produc-
tien van al de putten bijeen en wordt van
daaruit rechtstreeks in de treinen ge
pompt, welke de kostbare vracht ver
voeren naar Pernis bij Rotterdam. Deze
olietreinen rijden alleen 's nachts en gaan
direct door van Schoonebeek naar Per
nis. Ook voor deze trein heeft de bevol
king een aparte naam bedacht en zo
wordt deze nachttrein de „spooktrein”
genoemd.
De pijpleidingen, waarin de olie op het
terrein wordt vervoerd, zijn niet alleen
geïsoleerd, opdat er zo weinig moge
lijk warmte verloren gaat, maar over
grote stukken bestaat het uit een dubbel
buizenstelsel. Door de binnenbuis wordt
dan warm water of stoom geperst, waar
door de olie goed vloeibaar blijft. De
temperatuur wordt op 40 graden Celcius
gehouden en zodoende kan de olie op
Naast de spanningen, welke de verhou
ding tussen het Westen en Rusland ver
oorzaakt, vragen thans ook die In Azië
tussen de Hindoe- en Mohammedaanse
wereld de aandacht. De on middel lijke
oorzaak van die gestegen spanning is
het besluit van de regering van India
haar troepen te doen oprukken in Hy
derabad. We hebben kort geleden nog
even op die kwestie! gewezen. Hyde
rabad is omgeven door gebied van India
en waar voorts de bevolking in meerder
heid Hindoe is, was het verlangen van
India begrijpelijk dat deze staat zich bij
haar, de grote Hindoebuur, zou aanslui
ten, toen de Engelsen, Brits-Indië het
recht van zelfbeschikking gaven.
De vorst of
de Westelijke geallieerden om Berlijn
niet aan de Russen over te laten. Men
vreest er nog altijd voor dat Berlijn als
ruilobject tussen beide partijen zal wor
den gebruikt. Ook dit maakt de onder-
handelingen tussen Westen en Oosten
zeer moeilijk.
Intussen heeft
It binne aloan deselde winen dy’t der
waeije en deselde weagen, dy’t der
opskomje en deselde sindriften, dy’t üs
biroerje.
herschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Abonnementsprijs:
1.25 per kwartaal bij vooruitbetrllng
Advertentieprijs10 cent per m.m
Giro 87926
1
oudste brand-
Nizam van Hyderabad,
een ontzaglijk rijk man, die Mohamme
daan is, weigerde echter die aansluiting
Toen, de Engelsen vertrokken, hadden
alleIndische staten, welke door een
vorst geregeerd worden, het recht ge
kregen te kiezen tussen aansluiting bij
India of Pakistan of zelfstandig te blij
ven en de Nizam wenste het laatste. Zijn
eigen voorliefde zal misschien uitgegaan
zijn naar aansluiting bij de Mohamme
daanse staat Pakistan, maar gezien dé
ligging van het land en het feit dat de
massa der bevolking door Hindoes ge
vormd wordt, was die aansluiting prac-
fan Gysbert Japiks
Engeland
heeft protest tegen dit Amerikaanse
voornemen, en zal daarbij ongetwijfeld
de steun genieten van die landen, die
leden onder Duitse roof. Deze zaak zal
met de gehele Duitse kwestie binnenkort
een onderwerp van debat In het Engelse
Lagerhuis vormen.
De kwestie der Italiaanse koloniën gaat
naar de Ver. Naties; de In haast, op Rus
sisch verzoek bijeengeroepen vier mi
nisterconferentie, die dat niet was,
want er waren slechts plaatsvervangers,
kan niet tot overeenstemming komen.
Spanningen overal. De Nizam van Hyde-
burad wendt zich tot de Veiligheidsraad.
Het dreigende conflict India-Pakistan. De
dood van Djlnnah. Het Communisme wroet
in het Verre Oosten. Moskou wil de baas
in Berlijn. Engeland neemt oorlogsmaat
regelen. De Marshallhulp marcheert.
tlsch niet uitvoerbaar. Zo bleef Hyde
rabad zelfstandig. India bleef druk uit
oefenen op de kleinere nabuur tot aan
sluiting en In Hyderabad weerde een
strijdbare Mohammedaanse organisatie,
die der Razakaren, zich fel tegen die
druk, waardoor Hindoes In de gebieden
waar die organisatie machtig was, het
niet gemakkelijk hadden en onlusten
voorkwamen. Dit heeft India het argu
ment geleverd haar leger tegen Hyde
rabad te doen oprukken, de bedoeling
is uiteraard die staat te dwingen zich
bij haar aan te sluiten. De Nizam heeft
zich tot de
Veiligheidsraad
gewend met een klacht over dit Indische
optreden, de Arabische liga steunt die
klacht. Toch z<5u deze gemakkelijk in ’t
vergeetboek kunnen raken of de be
handeling er van zo lang gerekt kunnen
worden, dat Hyderabad al was gelikwi-
deerd, voor er een besluit was genomen,
wanneer op de achtergrond van dit con
flict niet een van veel groter formaat
dreigde, n.l. tussen India en Pakistan,
de zelfstandige Mohammedaanse staat
welke tegelijk met India uit het oude
Brits-Indië geboren werd, een grote
staat ook, al heeft hij slechts ongeveer
1/3 van het aantal Inwoners van India
dat er 250 millioen telt en staat het ook
Djlnnah
de gouverneur-generaal van Pakistan, ’n
leider van formaat, die zijn land met
veel tact naar de vrijheid heeft gevoerd
en wiens verzoenend optreden thans
grote betekenis zou hebben gehad, maar
die geen opvolger van dezelfde invloed
heeft, zoals in India Gandhi dat in
Nehroe had. Er dreigen dan ook ern
stige moeilijkheden in het voormalige
Brits-Indische rijk,
welke hun weerslag in geheel Azië kun
nen hebben en koren op de molen kun
nen zijn van net communisme, dat, zoals
ook de verschijnselen in de Indonesische
republiek bewijzen, er fel aan het wroe
ten is. Men wijt dit zoals bekend mede
aan het feit, dat Moskou, door de vast
beraden houding van het Westen ver
hinderd verder terrein in Europa te win
nen, thans vooral zijn netten zou uit
zetten in Azië. Intussen merkt men er
nog niet veel van dat de Russen zich in
Europa gestuit weten.
De besprekingen te
de macht in Berlijn
in handen te krijgen, blijven voortzet
ten en alles doen om verzet daartegen
de kop In te drukken. West-Berlljners
die bij een antl-communlstlsche betoging
Ir. handen der Russen waren gevallen
zijn maar even tot 25 jaar dwangarbeid
veroordeeld, onder hen Is een student
van 16 jaar. De verontwaardiging van
de Berlljnse bevolking over deze gruwe
lijke straf Is groot en steeds heviger
wordt de aandrang van die bevolking op
Wat zeer dringend nodig is, is dat de
Nederlandse coöperatieve zuivelwereld
één gemeenschappelijk geluid laat ho
ren. Deze sterke binding moet er komen,
want hiermede staat of valt onze orga-
beste wegen hebj^n te zoeken en ons
daarvoor offers willen getroosten. Onze
Nederlandse zuivel zou verloren kunnen
gaan, als we vasthielden aan het bewan
delen van oude wegen, al kunnen we
respect hebben voor de vasthoudendheid
van ^ommigen. Wij zullen heel wat te
doorstaan hebben, want na de bevrijding
stonden wij in eens voor een moderne
techniek en een economie, die ons onbe
kend waren, daar we gedurende de oor
logsjaren geheel afgesloten waren ge
weest. Onze kostprijs is hoger dan die
van anderen, terwijl hun kwaliteit die
van ons zeer nabij komt, terwijl we de
concurrentie van steeds weer nieuwe
vindingen het hoofd .zullen hebben te
bieden. Weliswaar is er momenteel een
groot wereld-vettekort, maar dit levert
ons slechts een korte tijd van uitstel, die
we meer dan nodig zullen hebben, om
ons naar de nieuwe tijd te richten.
economisch zeer ten achter bij laatst
genoemd rijk, De industrie staat er pas
in de kinderschoenen, in India ontwik
kelt zich deze daarentegen enorm snel.
Een hechte samenwerking tussen beide
staten zou vooral
welke uitwerking door de militaire be-
i velhebbers in de Duitse hoofdstad moest
geschieden, kwamen 'daar de nodige
moeilijkheden aan de dag. Feitelijk komt
het hierop neer, dat de Russische rege
ring in de conferentie met de vertegen
woordigers van het Westen wat toegaf,
maar haar militaire bevelhebber te Ber
lijn Instructies moet hebben gegeven
nieuwe eisen te stellen, welke de zaak
hopeloos In de war stuurden. Zo kan
men nooit tot'een bevredigende oplos
sing komen, temeer niet waar de Russen
hun pogingen om via de Duitse com
munisten
Hoe gaat dat olieboren nu eigenlijk in
zijn! werk?
Als de boortoren, welke eerst horizon-
taal wordt gemonteerd, met behulp van
zijn eigen hijsinstallatie omhoog is ge-
hesen, kan, na natuurlijk nog een hoop
voorbereidende werkzaamheden, met 't
boren worden begonnen.
Men begint dan eerst een gat te boren
van ongeveer 32 cm diameter tot op een
diepte van pl.m. 250 meter. Hierin wor
den buizen aangebracht, welke met ce
ment worden vastgezet, en dan boort
men door tot men het oliezand heeft be
reikt, wat in Schoonebeek zit op een
diepte van ruim 800 meter. Dit gat heeft
een middellijn van ongeveer 22 cm. Dit
lijkt io wel erg gemakkelijk, maar is toch
niet zo gemakkelijk, want de beitel maalt
wel, maar het gruis kan natuurlijk niet
in het gat blijven zitten; dat moet er
uit. Dit wordt er uit gespoeld en de
vloeistof, welke men hiervoor gebruikt,
wordt} door middel van pompen door
de buizen naar beneden geperst en het
gaat vandaar weer naar boven, het boor
sel meenemende. Voor deze vloeistof
heeft mén geen gewoon water, maar 'n
zeer bepaald soort kleimengsel waarvan
deeltjes zich afscheiden tegen de wand
van het boorgat en deze wand verster
ken. De samenstelling van dit mengsel
schijnt erg nauw te steken, want de
spoeling werd door mijn begeleider het
tere punt van de boorderij genoemd. Er
wordt dan ook de grootst mogelijke aan
dacht aan besteed, al merkt men dat zo
niet, als de 240 pk dieselmotor de pom
pen laat snorren.
Alles is goed gegaan tot men in ’t olie
zand is aangekomen. Dan wordt er een
serie pijpen van ongeveer 16^ cm. mid
dellijn in neergelaten tot aan de boven
kant van de oliehoudende laag, welke
hier ongeveer 20 m. dik is. De buizen
worden met cement vastgezet. Het is
wel noodzakelijk om buizen en cement
aan te brengen, want hiermede worden
ten eerste instortingen van de boorwand
voorkomen en dan worden daarmee wa
terhoudende lagen afgesloten, welke
zouden kunnen verhinderen, dat de olie
naar boven gebracht kon worden. Ove
rigens is men nog niet zover, want eerst
moeten nog de zeefpijpen worden aan
gebracht. Dit zijn buizen met ongeloof
lijk nauwe spleetjes, waar wel de olie,
maar niet het zand door kan dringen.
Vanzelfsprekend moet da ruimte voor
deze pijpen eerst worden voorgeboord,
hetgeen geschiedt met kleinere beitels en
dunnere buizen. In de zeefpijpen wórdt
nu de stljgbuls voor de olie Ingebouwd.
Als het zover is, wordt de spoeling uit
het gat verwijderd, waardoor dus meteen
de druk van de spoellngkolpm wordt
opgeheven. Bevinden zich nu aardgassen
In de ollelaag, dan wordt de olie door
eigen druk omhoog gevoerd en gaat de
aangeboorde laag spuiten. Er kunnen
hierbij zeer grote spanningen optreden,
maar daar Is bij de samenstelling van de
materialen wel op gerekend, want zo zijn
de slangen, waardoor de spoeling in de
draalboorbulzen gepompt wordt, bere
kend op een druk van 100 atmosfeer of
nog hoger. Bovendien zijn de bovenein
den van de in elkaar sluitende bekle-
dlngsbulzen met flenzen en afsluiters af
gewerkt, wat het mogelijk maakt ze snel
te kunnen sluiten, wanneer bij het aan
boren van een gas- of ollelaag de druk
onder In het boorgat sterk zou stijgen.
In Schoonebeek bestaat daarvoor echter
geen gevaar, daar er slechts enkele put
ten voorkomen met een zwak spuitend,
karakter. De olie moet vrijwel allemaal
naar boven worden gepompt, daar ze
uit zich zelf zo hoog niet stijgt. En dit
omhoogpompen van de olie gebeurt nu
met die Ja-knlkkers. Dit klinkt nu ook
weer vrij gemakkelijk, maar is het ook
weer niet, want de olie, welke hier ge
wonnen wordt, is van een sterk parafi-
neus karakter, wat wil zeggen, dat het
veel paraffine bevat. Men noemt dit
zware olie. Het Schoonebeker olieveld is
dan ook het moeilijkste productie-terrein
ter wereld. Door het grote paraffine-ge-
halte heeft er reeds in de put een sterke
paraffine-afzetting plaats, daar dit pro
duct reeds stolt bij kamertemperatuur.
Het gevolg hiervan is, dat de pompen
geregeld moeten worden nagezien en de
pompbuizen van de paraffine-aanslag
moeten worden ontdaan. Het was dus
niet zo heel toevallig, dat ik zo’n schoon-
makerij ook nog zag. Boven de pomp-
installatie was een kleine toren ge
bouwd om de pompstangen er uit te
kunnen trekken. Dit gebeurde in het ge
val, waarvan ik getuige was, met de lier,
welke op een zware truck gemonteerd
was. Toch was voor alle veiligheid de
zware wagen nog aan de grond vastge-
•>v
I
'ih1
Pakistan
ten goede komen, maar van die samen
werking kwam na de ontbinding van het
Engels-Indische rijk niets, economische
en vooral godsdiensfge geschillen gaven
aanleiding tot scherpe wrijving, de de
ling heeft tof massavolksverhuizingen,
grote verwoestingen en slachtingen ge
leid en Pakistan zowel als India steunen
in de gebieden waar nog niet definitief
over aansluiting bijeen der rijken is be
slist uiteraard de Mohammedaanse resp.
Hindoepartij. Daarom is de inval van
Indische troepen in Hyderabad zo’n ern
stig feit, omdat deze elk ogenblik tot
een oorlog tussen India en Pakistan kan
leiden en tot een bloedige vervolging
van de minderheden in beide rijken.
India acht de kwestie met Hyderabad
een intern fndische, welke de Veilig
heidsraad niet aangaat, Pakistan denkt
er niet zo over. Wel zeer ontijdig komt
nu de dood van
Ned. Zuivelbond.
In de Beurs te Leeuwarden werd de al
gemene vergadering gehouden van de
Ned. Zuivelbond. De voorzitter, mr. dr.
J. Linthorst Homan begon met er in zijn
openingsrede op te wijzen, dat we wel
steeds de pioniers eren die ons land op
landbouwgebied sterk naar voren heb
ben gebracht, doch dat dit pas werke
lijke betekenis krijgt als wij zelf op onze
tijd ook pioniers durven te zijn.
Weliswaar is er veel bereikt in de laat
ste vijftig jaren, de zegenrijke regerings
periode van Prinses Wilhelmina, maar
dit mag geen reden zijn om nu maar
verder zelf ingenomen te blijven afwach
ten. Er zijn gevaren, die onder ogen ge
zien moeten worden. Niet-alleen het ver
loren gaan van afzetgebieden, maar meer
nog de technische en hygiënische voor
uitgang van andere landen, welke ons
dikwijls ver vooruit zijn. En op deze ge
bieden is het, dat we weer pioniers no
dig hebben. Met recht vragen we om
erkenning van de landbouw in ons
volksleven, maar daar staat als onze
plicht tegenover, dat we dan ook de
normale wijze in de spoorwagons wor
den gepompt. Er is trouwens weinig
van te zien. Eem vrijwel onafzienbare rij
van die tankwagens staat langs een nog
langere ijzerconstructie, die de oliebui-
zen draagt. Hier en daar zijn werklieden
bezig en doen het een en ander boven
op de wagens. En dat is alles.
Vlak bij dit verlaadstation staan enkele
gebouwtjes, waarin de pompinstallaties
zijn opgesteld. Een stuk of wat machi
nes, die er keurig verzorgd uitzien en
er heus niet zo veel drukte van maken,
dat ze één der meest begeerde producten
verpompen. Je hoort ze haast niet. Ik
vind dat een zeer plezierige eigenschap
van machines.
Overigens is het in de buurt van dit zeer
moderne verlaadstation zeer merkwaar
dig, dat je hier de verwekking van het
nieuwste en van een der
stoffen naast elkaar ziet. Enkele tiental
len meters van, dit spooremplacement
verwijderd, waren nog enige mannen be
zig met het steken van turf. Grote hopen
keurig opgestapelde turven gaven blijk
van hun activiteit. Bij dit oude bedrijf
zag je tenminste wat de mensen deden
en zag je ook direct het product, terwijl
je van het moderne bedrijf anders niet
zag dan het gereedschap, bestaande uit
machines en gigantische ijzerconstructies
maar van het product totaal niets.
Het was er natuurlijk wd en in grote
hoeveelheden; dat bewees wel de lange
rij spoorwagons. De rij was inderdaad
lang, maar kon ook niet veel langer zijn,
daar treinen in Nederland zijn gebonden
aan een maximum gewicht. Er wordt
per nacht per trein 800 900 ton olie
vervoerd. Dit is niet de gehele productie,
want die bedraagt momenteel ongeveer
1100 kg/ton per dag. Dit is weliswaar
een respectabele hoeveelheid, maar toch
lang niet genoeg om de binnenlandse
behoefte aan benzine petroleum, brand-
stofolie en dergelijke te kunnen dekken,
maar is toch altijd nog meer dan 20 pet.
van de behoefte. Hoeveel of dit in de
toekomst nog zal stijgen is betrekkelijk
moeilijk na te gaan.
De exploitatie is feitelijk nog maar net
begonnen, waardoor men nog niet over
voldoende gegevens beschikt om daaruit
vérgaande conclusies te kunnen trekken.
Het is overal ter wereld onmogelijk ge
bleken om een ollelaag geheel „leeg te Moskou
tappen", om het zo maar eens te noe- mogen dan aanvankelijk een resultaat
men. Men hoopt echter in de toekomst hebben befoofd, waarmede het Westen
niet alleen op Schoonebeek te zijn aan- tevreden korf zijn, toen het aan de tech-
gewezen, maar dat de onderzoekingen nische uitwerking van de overeengeko-
van de Nederlandse bodem, welke thans
overal plaats hebben, zullen leiden tot
de ontdekking van nieuwe oliehoudende
lagen.
Engeland
de dienst der troepen, welke gedemobi-*
Jiseerd zouden worden, met 3 maanden
verlengd, wat de sterkte eind 1948
80.000 man groter maakt dan anders het
geval zou zijn, en is last gegeven de
productie van jachtvliegtuigen te ver
dubbelen, ook om de bondgenoten van
Engeland op het vasteland van het no
dige te voorzien.
Ook ander oorlogsmateriaal gaat Enge
land weer in groter hoeveelheid produ
ceren en de regering hoopt dat dit haar
exportprogramma niet al te zeer zal ver
storen, aldus verklaarde zij Dinsdag in
het Lagerhuis. Reden voor een paniek
stemming was er niet, zei minister Mor
rison. En Inderdaad is die er niet, zo
lang men het nog met diplomatieke mid
delen wil proberen.
De zwakke schakel is natuurlijk
Frankrijk,
dat zijn allernieuwste kabinet heeft on
der minister-president Queille, die zelf
minister van financiën is en voor de
zware taak staat de schatkist, welke to
taal leeg was, toen het nieuwe ministe
rie geboren werd, weer te vullen. Dat
zal moeite kosten en moeilijkheden ver
oorzaken en een lang leven zal het ka
binet wel niet beschoren zijn.
Een lichtpuntje blijft, dat de
Marshallhulp
thans flink op gang komt, de 19 landen,
welke deze in Europa genieten, zijn tot
een accoord gekomen over de verdeling
der Amerikaanse hulpgelden voor 1948.
Groot-Brittannië krijgt 1263 millioen
dollar, Frankrijk bijna 1000 millioen, Ne
derland bijna 500 millioen, waarvan 84
voor Indonesië.
De Brits-Amerlkaanse zóne van Duits
land krijgt 414 millioen, dat is meer dan
haar aanvankelijk werd toegedacht,
waar de Amerikanen willen dit hart van
Europa nu eenimaal snel op de been hel
pen. Dat blijkt ook uit het feit, dat ze
geen verdere Duitse fabrieken als scha
deloosstelling naar andere landen willen
doen overbrengen.
West* en Zuidwest Friesland
Boiswanis Nieuwsblad
AARD OLIE
60
i
MARSHALL
■si
I
II. i
