DE VOORUITZICHTEN
VAN DE LANDBOUW
Trix wordt jarig!
met de Benelux
Provinciale Kroniek
Buitenlands
Overzicht
V
Vrijdag 28 Jan. 1949
No. 8
45e Jaargang
Uitgave van DruRReriJ Fa. A. J.
Bo 1 sward
OSINGA
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
aan-
zich
oriënteren
REDACTIE.
Alg Truman bij zijn ambtsaanvaarding
New Dehli
1
b
In
verband
Door het vrijlaten der prijzen zijn deze
voor de diverse, granen ongeveer met
lj/3 boven) de maximumprijzen uitge
komen. De stroprijzen en de prijzen van
hooi, bieten, enz. daalden echter aan
zienlijk, zelfs tot 20 A 30 pct.
De aardappelprijs daalde van f 12.50 tot
f8.per 100 kg.
Ook wat de zuivelproducten betreft, zijn
er in dit opzicht vrij grote verschillen
met ons land. De melk is bijv, duurder,
21 cent bij 3 pet. vet (23 cent bij 3.3
pet. vet).
Bij het „Landbouwprotocol” werden dan
ook reeds ten opzichte van agrarische
producten voorzieningen getroffen, zoals
remming van uitvoer van Nederland naar
België, heffingen bij de grens, enz.
Het effect voor ons land zal voor de
uitvoer van landbouw- en zuivelproduc-
genomen, zou meetellen. De Amerikanen
schijnen te hopen dat dit blok, ofsenoon
zelfstandig, toch bereid zou zijn in een
anti-communisti$ch front samen te gaan
met het Westen en trachten daarom de
Aziaten al bij voorbaat zoveel mogelijk
tegemoet te komen. Maar het blijft toch
wel de vraag of Washington met zijn
haast en zijn theoretische opvattingen
over de democratische ontwikkeling in
Azia op het goede paard wedt.
En of, zoals onze minister Stikker het
dezer dagen zeide, overal in Zuid-Oost-
Azië een vrije en onafhankelijke demo
cratie maar zo op stel en sprong kan
worden geschapen.
proces Krawtsjenko
in Parijs gevoerd, waarin de schrijver
van „Ik verkoos de vrijheid”, een com
munistisch blad wegens laster vervolgt,
omdat het heeft geschreven, dat Krawt
sjenko niet de auteur van dat boek is,
dat een fantasie van Amerikanen zou
zijn, zij hier slechts even aangeroerd.
Het is slechts een gevolg en vervolg
van de koude oorlog tussen West en
Obst. Uit Rusland ontboden getuigen
zullen wel niet verschijnen, daar dit Pro
ces nauwelijks succes voor de Russen
kan brengen, omdat het aangeklaagde
communistische blad moet bewijzen, dat
Krawtsjenko niet de schrijver van het
boek is en dit een heel moeilijke opgaaf
lijkt. Toch werd het visum afgegeven.
Lenteboden?
Op verschillende plaatsen in Friesland
zijn al weer weidevogels waargenomen,
al is het moeilijk uit te maken of we hier
met overwinteraars dan wel met terug
gekeerde vogels te doen hebben.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Abonnementsprijs
1.25 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs10 cent per m.rn.
Giro 87926
Trixt Ja, zo wordt ons oudste Prinsesje genoemd. Een kind onder
de kinderen.
Maar toch ook weer een heel bijzonder kind.
Immers zal menselijkerwijs gesproken het eenmaal deze Trix zijn,
die als Koningin Beatrix de troon zal beklimmen.
Trix viert haar eerste verjaardag als Kroonprinses.
Is het wonder, dat zij in het hart van het Nederlandse volk zo’n grote
plaats inneemt? Talloze anecdoten zijn er over dit Prinsenkind in
omloop. Ze tekenen haar als een leuk, een bijzonder schrander en
buitengewoon gevat meisje.
God geve dat ze éénmaal haar gaven van hoofd en hart mag dienst
baar maken aan ons volk. Ze groeie op in gezondheid en voorspoed.
De 31 Januari zij een feestdag.
Dr. M. P. van Buytenen te Leeuwarden
is met ingang van 1 Maart benoemd tot
rijksarchivaris in Friesland, als opvolger
van wijlen dr. A. L. Heerma van Voss. X
Maandagmorgen omstreeks half negen
werd AVest-Terschelling gealarmeerd,
doordat brand was uitgebroken in de
ververij van het bedrijf Terschellinger
Zeemans Handwerk aan de Burg. Rede-
kerstraat. XHonden hebben te Molkwe-
rum een ware slachting aangericht on
der de kippen van bakker de Boer. X
Zondag vierde de heer Jan Pen te Lem
mer zijn 94ste verjaardag. De heer Pen,
oprichter van de bekende nettenhandel,
is In Lemmer een zeer geziene persoon
lijkheid. X Een visser heeft te Tietjerk
in één zet 22 dikke bleien gevangen.
I
Hwat hat Gabe Skroar
ningen en de mate Van aanwas van de
bevolking over een reeks van jaren.
Bolsward krijgt 6, Hindeloopen 3, Won-
seradeel 9, Workum 3, Wijmbritsera-
deel 9 woningen toegewezen.
China
zij hier een voorbeeld, daar heeft de
toestand zich totaal anders ontwikkeld
dan men zich te Washington voorstelde.
Tsjang Kai Sjek heeft zich uit zijn lei
derschap teruggetrokkekn, zijn vervan
gers smeken de communisten om vrede
en nu zit men te Washington met de
handen in het haar, omdat China straks
misschien communistisch zal zijn en
daar het als grote ex-geallieerde ook ’n
veto-stem in de Veiligheidsraad heeft,
dus met Rusland samen daar geweldig
veel in de melk te brokken zou kunnen
krijgen.
Dat is echter nog niet zover en men
mag met reden aannemen dat de Ver.
Naties uiteen zouden spatten als de
communistische invloed er de overhand
kreeg zoals dat vorige week ook is ge
schied met het wereldvakverbond, waar
van de leiding onder Russische invloed
in communistische handen was geraakt
en waaruit nu de anti-communistische
vakbonden zijn getreden.
Hwat de oalje foar de lampe is, is it
jild foar de moade.
Zoals reeds toegezegd, zouden we terug 1
komen op de lezing, die door de heer. 1
H. Wind van Sneek over bovengenoemd
onderwerp werd gehouden voor de 1
plaatselijke afdeling der C. B. T. B. I
We ontlenen er het volgdene aan:
Vroeger was de wereld in verschillende
opzichten veel kleiner dan thans. Zo is
er in de middeleeuwen sprake geweest
van „oorlogen” tussen verschillende
„stinzen”, later tussen de Friese steden,
tussen de provincies Friesland en Hol
land, nog later tussen verschillende lan
den en volken.
Het congres van Wenen in 1815 decre
teerde toentertijd de wereldvrede. Euro
pa was toenmaals nog het belangrijkste
werelddeel. De andere werelddelen wa
ren afhankelijk van dit werelddeel, dat
thans tot een der onbelangrijkste is ge
degradeerd.
Toch leefde er op het Wener Congres
reeds e'en „Benelux”geda(chte, ook al
bestond het woord toen nog niet. Tus
sen de grootmachten Duitsland, Frank
rijk en Engeland wenste men een flinke
bufferstaat: België en Nederland wer
den één.
Thans consolideert zich een andere te
genstelling, n.l. Rusland-Amerika. Weer
vraagt men naar het sterke midden.
Het Marshallplan is niet enkel een be
wijs van medelijden, maar heeft voor
Amerika een politieke achtergrond. Dit
heeft werkelijk zowel politiek als eco
nomisch het grootste belang bij een ge
zond en onafhankelijk Europa.
België, onze grootste partner in de Be
nelux, staat er economisch geheel anders
voor dan ons land. België is een kolo
niale mogendheid. De Congo is vooral
door de leverantie van uranium een
grondstof voor de atoombom econo
misch van groot belang. Blijft Indone
sië in «economisch opzicht voor ons be
houden, dan zou de Benelux met 20
millioen inwoners én economisch èn mi
litair een vrij, aanzienlijke macht kunnen
vormen.
De huidige „Benelux-gedachte” werd
reeds geboren tijdens de ballingschap
der diverse regeringen te Londen.
Het verschil in ontwikkeling tijdens en
na de bevrijding was voor België en ons
land echter wel groot. In tegenstelling
met België werd ons land geplunderd,
troffen ons grote agrarische rampen
ofverstroming van Walcheren, Wierin-
germeer, enz. drukte ook de Indone
sische kwestie ons financieel zwaar.
Tussen de Belgische franc en de Neder
landse gulden bestaat er dan ook geen
evenwicht. Ons financieel beleid is in
Belgische ogén bovendien te weinig re-
eel.
In politiek opdicht mag er tussen, België
en Nederland overeenkomst bestaan
beide hebben een Rooms-Rode regering
in economisch beleid is er groot ver
schil. België is het „ordenen” beu, ons
land lijkt er een zwak voor te hebben.
Ook ten op zichte van het belastingstel
sel zijn er grote verschillen. In België
heft men veel en grote indirecte belas
tingen, waarvan „het grote gezin” veelal
de dupe wordt. In ons land wordt het
grootste gedeelte der belastingen in te
genstelling hiermee direct geheven.
Hoe staat het nu met het beoefenen van
de landbouw?
Ook hier is er een groot verschil.
voor West-Europa teer punt, omdat hij
stellig hiermee doelde op Indonesië en
andere vroegere koloniale gebieden.
Ongetwijfeld wordt Washingtons tem
po in deze nog aangewakkerd nu de
Aziatische landen te
De Amerikanen gevoelen zich gelukkig
met de uitslag van de verkiezingen in
Japan,
die de conservatieve partij de absolute
meerderheid in het parlement schonk,
n.l. 262 van de 466 zetels. De vreugde
wordt een beetje vergald door het feit,
dat de communisten van 4 op 36 zetels
kwamen.
Deze verkiezingsuitslag schijnt de bit
tere pil, welke de Ver. Staten in China
te slikken kregen, enigszins te vergul
den.
De uitslag van de verkiezingen in Israël
is, terwijl wij dit schrijven, nog niet be
kend, de positie van wat nu de sterkste
groep is, de Labourpartij die op de En
gelse gelijkt, schijnt door andere partijen
betwist te worden. Pikant is het verbod
van de Zionistische beweging in Tsje-
cho-Slowakije, als nationalistische be
weging wordt ze strijdig met de com
munistische leer geacht, men herinnert
zich dat het juist Tsjecho Slowakije was
dat de Joden in Palestina van wapens
voorzag. Het
o
t
Prov. Staten.
Bij de behandeling van het voorstel van
de Friese Gedeputeerden in de vergade
ring van de Friese Staten, nopens wij
ziging en aanvulling van het reglement
voor de ambtenaren en de werklieden in
dienst van de provincie, noemde de heer
L. de Haan (cpn) de vrijwillige politie
totaal overbodig en hij vergeleek die met
de vroegere Vrijwillige Landstorm, de
Duitse W.A. en verdere terreurorgani
saties, welke woorden luide protesten
ten gevolge hadden. De voorzitter ha
merde met alle kracht en dreigde de
spreker de zaal te laten uitzetten. Mr.
Linthorst Homan zeide gedurende zijn
3-jarige ambtsperiode in deze zaal nog
nimmer opmerkingen te hebben gehoord
welke op zulk een laag peil stonden.
Toen daarop de heer de Haan het zwij
gen bewaarde, werd het voorstel van
het college aanvaard.
Bij het punt: wijziging van enige ver
ordeningen betreffende de salariëring
van het provinciaal personeel, diende de
heer Oppers (cpn) een voorstel in om
de duurtebljslag op f2.50 te brengen.
Hij hekelde scherp de salarispolitiek van
de regering.
Nadat de heren Van der Meulen (pvda)
en Van der Kam (ar) verklaard hadden
dergelijke onzinnige voorstellen, die al
leen de propaganda beogen, niet te zul
len steunen, werd het verworpen met
alleen de communisten voor. Het voor
stel van Gedeputeerden werd daarna
aangenomen.
Langdurig stonden de Staten stil bij het
voorstel van het college tot wijziging en
aanvulling van het tertiair wegenplan.
Vooral werd uitvoerig de nieuwe weg
beoosten Rottevalle in de discussie be
trokken. Er werd gepleit voor de belan
gen van de dorpen Ureterp, Wijnjeterp
en Rottevalle, doch de commissie van
rapporteurs was van oordeel, dat grote
wegen buiten de bestaande centra die
nen te worden gehouden, ook in het be
lang van eventuele industrialisatie. Het
voorstel van Gedeputeerden werd ten
slotte onveranderd aangenomen.
Woningbouw.
Zoals men weet mag Friesland dit jaar
750 woningen bouwen. Dit aantal is
weer over de verschillende gemeenten
verdeeld, wat uiteraard een moeilijke
taak is geweest, gezien het grote tekort
in vrijwel iedere plaats. Bij de verdeling
is men uitgegaan van het bestaande te-
.kort in de gemeente, het aantal krotwo-
Trumans rede dubbelzinnig. De confe
rentie New Delhi Wedt Washington op
het verkeerde paard? l De rol van Rus
land. Scandinavië wendt het oog naar
het Westen. Verkiezingen in Japan en
Israël. Het proces Krawtsjenko.
I
I
1 II I
Verdwaalde zeehond.
Uit Westergeest wordt gemeld, dat bij
de brug over de Nieuwe Zwemmer een
grote zeehond is waargenomen op een
zandplaat. Het 'is iets bijzonders, dat
een zéehond zich in binnenwateren
waagt.
Ned. Handelsreizigers ver.
Vrijdag 21 Jan. j.l. vergaderde de Ned.
Hiandefeijeiteigersveremiging in hotel
Leeuwen te Sneek.
De leiding dezer vergadering berustte
bij de heer Drent, voorzitter van de afd.
Leeuwarden der N.H.R.V., terwijl als
sprekers optraden de hoofdbestuursleden
de heren H. J. Kreulen en J. v. d. Laag.
In deze vergadering werd een afd. op
gericht voor Sneek en omgeving. Het
bestuur van de nieuwe afdeling werd
als volgt samengesteld: L. Modderman,
voorz., D. de Jonge, seer., L. de Vries
penn., O. Landstra en J. Velleman, alg.
adjuncten.
ten daardoor dus vrijwel teniet gedaan
worden.
België probeert aan de andere kant in
vele opzichten ons nog in te halen, wat
betreft het intensief beoefenen van de
landbouw.
De regeringsvoorlichtingsdienst is zeer
actief. Het afgelopen jaar werden bijv.
17000 silo’s gebouwd.
Ook in België heeft men te veel kleine
bedrijven. Coöperatief gebruik van land
bouwwerktuigen wordt met kracht aan
bevolen. In vele opzichten is de land
bouw en veeteelt bij ons ten achter.
Nog niet het derde deel der veestapel is
onderzocht voor t.b.c. Van de wel on
derzochte dieren reageert er 14 pet. Oök
de melkcontröle is zeer gering. Ook in
dit opzicht komt er echter een kente
ring.
Het ,„landbouwprotocol” beware ons
voor te groot optimisme. Het wil de
Belgische- landbouw en veeteelt „be
schermen”, totdat het de achterstand
enigszins heeft ingehaald.. Toch behoe
ven we ook niet pessimistisch te zijn. In
België zal grote behoefte blijven bestaan
aan goed t.b.c.vrij gebruiksvee.
De Friese boer legge zich met het oog
op de toekomstmogelijkheden van de
Benelux daarom toe op intensieve t.b.c.-
bestrijding en het fokken van goed ge
bruiksvee.
Wel heeft na de Franse communisten
leider Cachin, ook de Italiaan Togliatti
er nog eens op gewezen, dat commu
nistische landen heel goed naast kapi
talistische in vrede kunnen leven en
blijft
onder leiding van India bijeen zijn ge
weest en daar hun nog verder dan die
van Amerika gaande wensen inzake de
Indonesische kwestie hebben opgesteld
en aan de Veiligheidsraad doen toeko
men. Die conferentie had echter volgens
het plan van India een omvangrijker
doel dan alleen de behandeling der In
donesische kwestie, het wilde nu met
een ook ’n blijvende organisatie, die een
neutrale Aziatische groepering in ’s we
relds <bl|okkendoos zou vormen, naast
dus het Westerse en het Russische blok.
Steeds sterker zal men in Azië de be
hoefte gevoelen aan een eigen blok, dat
in de wereld, gezien de geweldige men
senmassa’s, welke er in zouden zijn op-
Rusland
dus blijkbaar tasten naar de mogelijk- j
heid van een verzoening, doch deze kan
nooit anders dan tijdelijk zijn. Het kan
voor Rusland zin hebben nu eerst zijn
winst eens te overzien en te bevestigen.
Dezer dagen heeft een Russisch leider
er op gewezen, dat het nog drie vijf
jarenplannen moest uitvoeren, om de
sterkste natie te worden. Zijn satelliet
staten moéten ook nog steeds sterker
worden verbonden met Moskou zowel
als onderling. In Tsjecho-Slowakije i
heeft men pas een anti-communistisch
complot in het leger ontdekt en onder
drukt, in Polen verwijdert men steeds
meer personen uit regeringskringen, die
meer Poolsgezind dan communist zijn,
in Hongarije stuit de regering op ster
ke tegenstand van de R.K. Kerk, welker
hoogwaardigheidsbekleders men foltert
om ze tot bekentenissen te brengen,
welke hen en de kerk bij het volk in dis-
crediet moeten brengen.
zich
dan
üs hjoed tl t|
to sizzen 5
Tito toont
weerbarstiger
ooit en zoekt steeds
meer toenadering tot
de Ver. Staten,
waaraan Zuid-Slavië
nu zelfs de levering
van strategische
grondstoffen
biedt.
Noorwegen en Denemarken gaan
in Westelijke richting. Zij
zullen zich waarschijnlijk bij het Atlan
tisch pact aansluiten, daar zij anders
geen wapenen van de Ver. Staten voor
hun verdediging kunnen krijgen. Zwe
den aarzelt, het wil bij een volgend con.
flict wel meedoen als een der Scandina
vische landen wordt aangevallen, doch
niet als een oorlog tussen de Ver. Sta
ten en Rusland zich elders in de wereld
af zou spelen. Zou Zweden zich toch
aansluiten dan brengt dit opnieuw Fin
land reeds benauwde onafhankelijkheid
in gevaar.
scherp stelling nam tegen het commu
nisme, vindt hij bij geheel West-Europa
hartelijke instemming. Evenzeer als hij
om de democratie en de vrede te be
houden voortzetting van de steun aan
Europa, vorming van een Atlantisch pact
naar het voorbeeld van het Pan Ameri
kaanse, en steun aan de Ver. Naties no
dig acht.
Maar als Truman bij dit laatste punt er
op wees, dat de Ver. Naties versterkt
zullen worden door nieuwe naties, „die
thans volgens democratische principes
België was en is vooral industrieland. geyormd worden in landen die naar zelf-
De Belgische landbouw produceerde bestuur voortschrijden,” raakte hij een
vooral voor eigen behoefte, de uitvoer
was onaanzienlijk.
Voor Nederland was de export steeds
een levensbehoefte. Enkele cijfers kunnen
dit aantonen.
In 1938 was in België bijv, van alle
import 21 pct. ten behoeve van de land
bouw (veevoer e.d.) en bestond van alle
export slechts 9 pet. uit agrarische pro
ducten.
Voor Nederland bedroegen! deze per
centages resp. 12 pet. en 30 pet.
In Nederland groeide daardoor een sterk
georganiseerde boerenstand, die via
eigen coöperaties zelfstandig ging ex
porteren. Wat de kwaliteit betreft over
treft de Nederlandse de Belgische verre.
Daar komt bij, dat de kostprijs in België
groter is.
Dit alles brengt mee, dat men in Bel
gische landbouwkringen niet erg ent
housiast is over de Benelux, men vreest
te grote concurrentie. In nog grotere
mate geldt dit voor Luxemburg.
Wat de prijzen der landbouwartikelen
betreft hét volgende:
Bolswards Nieuwsblad
TSJANG KAI SJEK
1
L
