Flitsen uit Indonesië
p Onze Weekagenda
Ri
r1
/■J
Martinytoer
v
I
üs hjoed n H
to sizzen
door Nederland
1|
No. 40
Dinsdag 24. Mel 1949
45e Jaargang
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Bo Is ward
Uitgave van
Drukkerij Fa, A. J.
OSINGA -
l|
4’
van
Naar Canada. Z. K. H. Prins Bernhard
van Kracht.
Fan de
4
J
1
Gerben Brouwer dichtte bijv, zijn zeer
mooie:
Hij had gestreden tot de dood,
en deze overwonnen.
Zijn donker oog
zocht een ieder tot een groet.
Toen zegende Hij de wereld
en rees omhoog.
Wurdt lüd it rüzjen fan ’e wyn
de fiere tolken gean’ yn psalmen,
Jeruzalem, dyn poarten, yn
Weits, winen, op yn. Noard en Süd
En brek yn fjür en flammen üt!
Ook is ons nog een eenvoudiger, hoe
wel niet onverdienstelijk Fries vers be
kend. Met deze gemakkelijk te begrijpen
regels willen we U een gezegend?
feestdag wensende besluiten.
De anonieme dichter schrijft dan:
Alle tael en alle tonge
Moat Syn lof en hulde sjonge
En Him earje as Gods Soan.
Hiel de himel sjongt Syn prize
It Inglehëar op nije wize
Earet Jezus’ hearlikheit.
Alle macht leit yn Syn hannen
't Minskeslachte yn alle lénnen
Moat him tsjinje yn ivichheit.
Jow o sünders Him jim herten
Klei o swakken Him jim smerten
Siz o earmen Him jim wea;
Sjoch, it libben ha jim urven
Troch Syn stjerren jim forwurven:
't Ivich libben nei de dea.
Daar hoor ik jou, sei döve Japik en doe
roun der in lüs oer de souder.
De stichting Zandbergen, bekend gewor
den door haar vele kindertehuizen, heeft
te Amersfoort haar 75-jarig bestaan ge
vierd. Er was grote belangstelling, ook
uit regeringskringen.
Zo is het ook. Binnenkort zal in Neder
land een nieuwe wettelijke bepaling van
kracht worden, volgens welke het bestu
ren van een auto onder invloed van al
cohol niet langer een overtreding, doch
misdrijf vormt.
Zeepost naar Indonesië. Op 31 Mei a.s.
vertrekt het s.s. „Rempang” naar Indo
nesië. Met dit schip kan zeepost worden
meegezonden. De correspondentie moet
daarvoor uiterlijk 29 Mei ter post zijn
bezorgd.
Republikeinen te Batavia hebben de in
schrijving opengesteld voor hen, die zich
beschikbaar stellen om in Djokja te gaa1
werken.
Vetschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Abonnementsprijs:
1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 10 cent per mm.
Giro 87926
HIMELFEART.
Op in Ijochte wolk forsweve
Wurdt de Hear fan de ierde heve
Fart Er op nei himels troan.
HIMELFEART.
Berch fan oliven, berch fan frede,
Dü draechst it lést Gods hill’ge foet
En fan Syn hannen dript genede,
’t Is himelfeart op ierde hjoed.
’t Is himelfeart, in nije Maeije
Rüst troch dyn grien Gethsémané,
De lije foarjierswinen waeije
Dyn mylde fruchten rispensré.
O ingelwachter op ’e moarn,
Doch iepen foar de Minskesoan!
vertrek was de trein al vol.
Een rode broeder. Chief Oskenanton
(Vliegend Hert) het laatste opperhoofd
der Indiaanse Mohawkstam, bracht een
bezoek aan Nederland.
Bananen. Op het ogenblik is men bezig
met de aanvoer van 1800 ton bananen
van de Canarische eilanden. De lopende
tonnen zullen gehonoreerd worden. Over
de verdeling van het restant wordt be
raadslaagd.
Open kaart. Te Dordrecht kan de po
litie thans de caféhouders verplichten,
de gordijnen van hun zaak open te hou
den.
Nu Sjanghai voorlopig als eindpunt van
de eenmaal wekelijkse luchtverbinding
Batavia, Singapore, Bangkok, Sjanghai
is vervallen, is met ingang van 19 Mei
j.l. het eindpunt van deze dienst verlegd
naar Canton. Deze verbinding zal wor
den onderhouden met DC-4 toestellen.
Al skout in wolkem foar dizz’ Sinne,
Al is de Hear Syn ierde ünttein,
Hy bliuwt üs by, Syn süv’re minne
Is djip en djür en sünder ein
O Treaster, kom! yn swiere palmen
Terecht of ten onrechte dat hangt af
van de manier waarop men deze dag
wil bekijken is de dag van Jezus’
hemelvaart wel het stiefkind onder de
Christelijke feestdagen genoemd.
Wij zullen op deze plaats niet in den
brede nagaan, in hoeverre deze aandui
ding juist is. In theologische betekenis
is de dag van ’s Heren hemelvaart ze
ker niet de minst betekenende in de rij
der Christelijke feestdagen.
Zien we deze dag echter alleen uit het
oogpunt van folklore, dan kunnen we
niet anders zeggen, dan dat deze dag
arm is aan volksgebruiken. Kennen we
tal van Kerst-, Paas- en Pinkstergebrui-
ken, Hemelvaartsdag immers bleef ge
speend van alle franje.
De dag wil en kan op Christelijke wijze
slechts worden gevierd of.niet ge
vierd.
Een tussenweg is niet mogelijk.
Hemelvaartsdag heeft echter meer eigen
schappen, die de andere Christelijke
feestdagen missen.
Ze geeft weinig voedsel aan de mense
lijke fantasie en het menselijk sentiment.
Sober wordt ze ons door de evangelis
ten beschreven.
Ze is trouwens in alles sober.
In de reeks van artikelen, die we dit
jaar schreven over de verhouding tussen
de dichter en het Kerstgebeuren, over
Lijdens- en Paaslyriek, maakt in dit op
zicht het dichterschap rondom de He
melvaart een uitzondering.
Ook dichters worden niet overvloedig
door het gebeuren op Hemelvaartsdag
geïnspireerd.
Hemelvaartsgedichten van blijvende
waarde zijn weinig geschreven.
Het beste is misschien nog dat van Jan
H. de Groot, gepubliceerd in zijn „Ver
loren Liedjes”.
HEMELVAART.
Staande op de berg; bleek
en ernstig overzag
Hij peinzend de verre streek
Aan Zijn voeten lag
de grote wereld met de kleine mensen.
Toen kleurde een nieuwe dag de wereld
rood.
Zijn taak was nu volbracht,
Zijn Vader riep Hem naar het Paradijs.
En zacht
sprak Hij tot de jongeren
van Gods liefde en van Zijn verre reis.
Maar dat Zijn geest zou blijven als een
Koninkrijk
De dag der kroning is gekomen,
de dag van eer en heerlijkheid!
De Heer heeft weder ingenomen
Zijn zetel na volbrachte strijd.
Aard en hemel zingen
van de grote dingen,
die Hij wrocht op aard;
Voor der jong’ren ogen
steeg Hij naar den hogen,
Een aanbidding waard.
Far nei Dyn hüs en himel hinne,
Oerwinner yn alle ivichheit!
Dü bist üs heil en Dü de sinne,
DÜ breidgeman en wy Dyn breid,
Hwa sil dit hillich houlik brekke?
H^ar, ris üs ta de bruiloft ré!
Dizz’ leafde is op ’e bergen wekke,
O Golgotha! Gethsémané!
Us wegen gean’ Gods, wenten ta,
Hy giet, Hy komt, Hallelujah!
Misschien maakt U het bezwaar, dat de
dichter zich de vrijheid veroorlooft over
een wagen met vurige paarden te spre
ken, waarover de evangelieverhalen
zwijgen.
Heeft de dichter aan Elia gedacht? Of
zou hij tot het schrijven van deze re
gels geïnspireerd zijn door het glorie
volle van de Hemelvaart?
Want dat is wel hetgeen de dichters
die ons de Hemelvaartsdag bezongen,
kenmerkt: ze zijn bewogen door het
grootse, het majesteitelijkë, het triomfe
rende van dit gebeuren.
Zong ook Isaac da Costa het al niet,
toen hij zijn visie op de Hemelvaart gaf?
Een aanwinst. De nieuwe ventilatietoren
van de staatsmijn Emma, welke de
grootste en modernste zijn van Europa,
zullen 7 Juni officieel in gebruik geno
men worden.
Tussen het blinkend gewemel
van engelenvolken,
die wachtten aan de rand van witte
wolken,
stond een wagen met vurige paarden
en wielen als een gouden zon.
Daar steeg Hij in. En zag nog om
naar de aarde maar reeds begon
Zijn triomftocht naar den hemel.
jirappelvezels, mei jirappels, mei vitasan,
mei biosil, mei of yn in silo, roun of
fjouwerkant, yn of büten de skuorre, yn
of boppe de groun en far sa mar fuort.
It is in spannende race en miljoenen
wurde der oan spansearre.
Wy sitte der op it heden wer op kop
en earen yn en it is jit net to sizzen hwa
de kampioenspriis helje sil. Grif, de
gersdroegerijen hawwe de fuotten al
aerdich ünder it gat, mar altyd bliuwe
de hege kosten, sawol fan de droegerij
seis as fan de deistige kosten. By dizze
molkpriis kin it lang, mar as dat ris
hwat minder wurdt? Der komme dit jiër
ek grif wer mear ruters oer it lén. Dat
foldocht ek tige skoan en folie minder
kosten. Ruterhea hellet sa mar tsien, élf
presint aiwyt en ien kear de slach hwat
to pakken, dan félt it wurk genóch mei.
In pear hündert ruterstokken is de hie-
le wréld ek net. Dat is sachs oan to
gean. En it oare kin men seis fortsjinje.
De ynkülerij is jit in iepen fraech.
Der kin fan alles jit barre. De Firma
Koopmans héldt oan mei syn Vitasan,
ek al kinne hja oan diz tiid ta de offi-
sjele seine der noch net oer krije. Mar
hja hélde oan en dat seit op him seis
fan sa’n greate firma, dy’t in namme
to forspyljen hat, wol hwat. In oare fir
ma is op in paed mei jirappelvezels. Dat
wol de boeren ek wol oan, al moat ek
hjirfan if ündersiik jit komme. Wy wolle
mei bilangstelling öfwachtsje hwa’t de
goals meitsje sil dizze rit. It sür heart
men hjir net folie mear fan. Dat wol der
hjir net yn en ik bliuw derby, dat it my
ek net lizze soe. Der sit in bysmaekje
oan, hwer’t ik op de dür as boer net
mei op ha soe. Fan melasse-kuilen ha
ik béste risseltaten sjoen, mar dat is ek
nochal djür. Hawar, de striid is wer yn
folie gong. Ik hoopje de mathadoren
goed yn ’e gaten to hélden en dy’t ear-
'ik frnrst komt, kriget grif de prils. En
nou mar los. De tiid is der.
Tj. de J.
Dinsdag 24 Mei:
Bolsward. Convent. 8 uur. Ned. Rode
Kruis. Filmavond.
Lekwatef uit Haagse kranen. Binnen
kort zal begonnen worden aan de uit
voering van het Lek-duinplan, een mil-
lioenenobject, dat de gemeente Den Haag
en mogelijk nog andere steden in Hol
land zal voorzien van drinkwater, af
komstig uit de rivier de Lek.
Ingebroken is in de woning van de sla
ger G. J. Luisterburg te Bergen op Zoom
Er werden ruim 300 gulden aan geld,
enige duizenden vlees-, boter- en olie-
bonnen en enkele sieraden gestolen.
Laaghartig. Te Goirle (bij Tilburg) is
het 9-jarige meisje M. van G. uit Goirle
door een onbekende aangerand en zwaar
gewond aan de kant van de weg ge
vonden.
Een Meteoor-straalvüegtuig der lucht
macht heeft kort na de start van het
vliegveld Twente een noodlanding moe
ten uitvoeren, wegens een defect aan
beide motoren. Het toestel, dat in de
omgeving van het vliegveld terecht
kwam, werd zwaar beschadigd.
Goed voorbeeld. De N.V. Philips zal
ongeveer 400 houten huizen uit Oosten
rijk betrekken, ter waarde van ongeveer
2 millioen gulden. De huizen zullen ten
behoeve van het Philipspersoneel in
Eindhoven en omgeving geplaatst wor
den.
Hoe zit dat? Naar wij vernemen zal de
Rijksdienst voor het oudheidkundig bo
demonderzoek een onderzoek instellen
naar de zogenaamde luchtbergen op
Walcheren.
Een student, die op zijn kamer te Delft
een revolver demonstreerde voor zijn
vrienden, werd ernstig aan het hoofd
gewond, toen het wapen onverwachts af
ging. In het ziekenhuis is de jongeman,
de Chinees Tan, aan de gevolgen over
leden.
Lijk gevonden. Uit het water van het
IJ is het stoffelijk overschot opgehaald
van de Noorse stoker Roald Paulsen,
die reeds enige tijd werd vermist.
Met een kermis en uiteraard met
een groot internationaal schutterstour-
nooi werd Zondag het heuglijke feit te
Hoogerheide gevierd, dat de handgboog-
schutterij „De Eendracht” aldaar hon
derd jaar bestond.
Bijna tweeduizend slachtoffers. Het Cen
traal Bureau voor de Statistiek deelde
mede, dat de griep van Januari en Fe-
bruari j.l. 1932 slachtoffers heeft ge
vraagd.
Ter nagedachtenis. Op de binnenplaats
van de Kweekschool voor de Zeevaart
te Amsterdam werd een monument ont
huld ter nagedachtenis van de 135 oud-
leerlingen, die door vijandelijke acties
een zeemansgraf vonden.
Eierhandel. Rechtstreekse leveringen van
eieren van pluimveehouder naar consu
ment zijn toegestaan, mits deze leverin-
gen beperkt blijven tot een maximum
van 25 eieren per aflevering, en niet
plaats hebben op een openbare eier
markt.
Aan prof. dr. F .A. Vening Meinesz,.dir.
van het K. N. M. I. in De Bilt en hoog
leraar in de geodesie aan de universiteit
te Utrecht, is het ere-doctoraat van de
Brusselse universiteit uitgereikt.
Een smerige dief. Te Amsterdam werd
1 een man gearresteerd, die in meer dan za[ Op 29 Mei a.s. in zijn functie van
20 kerken van Noord-Holland de offer-'
blokken had gelicht.
Wel animo. Dezer dagen zijn de eerste
Dieseltreinen uit Leeuwarden en Gro
ningen vertrokken. Een half uur voor het
Ook het Fries kent echter zijn Hemel
vaartsliederen.
Ha jo dat stik koalsied lizzen sjoen diz-
zer dagen in eintsje diz kant de Ryp?
Wis, hjir by om leine de gouden lapen
ek wol, mar der tsjin dy skoandere
Hatsumer pleats oan, wie it seldsum
moai. Der is frijhwat koalsied dit jier.
as jo boppe Ljouwert komme en dan
fan Stiens óf de streek léns oant Hol-
werf ta, kin men it rounom lizzen sjen
en dit is foar it doarp Holwert grif de
gloarjetiid. As wie men yn it Palestyn-
ske lén, sa drippe ek hjir de dellingen
fan molke en huning.
Ja, Fryslan is op it heden in lén, hwer’i
men fleurtch troch riidt. De maitiid wie
nea glénziger as hjoed, de lannen lizze
sa rynsk en wielderich, De kleuren fan
tek en hüs, manske eilannen yn in griene
sé, binne in lust foar de eagen. Hoe
is it müglik dat men dit prachtige stik
r.atür net yndrinkt as balsem. De nach
ten binne jit kéld genóch, dat is wier,
soargsume boeren hawwe de melke kij
jit tek op, hwant it knypt noch ta, Snein-
tomoarn kamen de melkers mei iislaech-1 der nou al jierren geande is tusken de
jes oan ’e klompen it lén üt, mar oer- x- -> 11 j- •--
dei is it ien fleur allegearre fleur. It bi
slüt om de winterpriis fan de molke jit
in wike as fjouwer troch to setten, dyng
der ek sines by. Dat wie as kompen-
saesje foar de leansforhening, dy’t de
forplichte pensioenbydragen foar de
boerearbeiders meibrocht hat. De arbei
ders krije nou in lyts pensioen en de
boer moat der in ryksdaelder wyks foar
bitelje. Al wer in stap foarüt. Nei in
libben fan flink en nuttich arbeidzjen
heart der gjin earmoede mear to wêzen
yn it hüs fan de arbeider.
Der is tige sprake fan west om dizze
pensioenkwesje ek üt to wreidzjen oer
de lytse boeren en men tochte algemien
dat it dan wol der op ütdraeije soe, dat
alle boeren yn in forplichte pensioenfor-
sekering opnomd wurde soene, mar dat
is noch net trochgien. It jildf nou yn
de earste opslach allinnich foar arbeider
en feint. Gf dit goed sjoen is, sil de tiid
ütwize moatte. Sa’t it nou giet, kinne
de boeren goed buorkje en dan rédde
se harren seis wol. Kin dat, dan is der
neat moaijers, hwant dan bihéldt men
de frijheit om it sa to dwaen as it jin
seis it béste leit. Hoe lang dizze ridlik
goede tiid foar de boeren bliuwe sil,
wit lykwols gjin minske en stel, dat se
wer weromkomme soene yn omstan-
nichheden, dat se neat bibuorkje kinne,
dan soe de arbeider pensioen hawwe en
de boer om ’e stüke springe moatte.
Ei, né, men hoecht fuort net wer bigjinne
to earmoedzjen, mar de gesichten en de
mieningen kinne hommels foroarje, dat
wik ik jo. Hawar, it komt wol ris wer
op it aljemint, dat mist net en dan wer
dei ried. Party minsken hawwe tige har
niget oan de kampioenswedstriden fan
it fuotbaljen. Ik kin it my skoan yntin-
ke, der sit wol spanning yn en it is
grif ek in aerdich gesicht.
Mar der binne oaren, dy’t mei greate
I spanning sjogge nei de kompetysje, dy’t
Woensdag 25 Mei:
Bolsward. Bovenzaal de Doele. 8 uur.
C. en O. Ledenvergadering.
De prijsdaling van de vrije markt van
Batavia is zo drastisch verlopen in de
twee jaren, die achter ons liggen, dat ’t
illustratief is eens de prijsdaling in kaart
te brengen aan de hand van gegevens
welke zo juist bekend geworden zijn.
Wij zien dan dat de prijs van de rijst
de enige is, die een stijgende tendens
vertoont, doch dit is meer een seizoen-
kwestie. Overige artikelen; een tube
tandpasta kost thans f 2.70 (een jaar
geleden f3.50), een pakje scheermesjes
f2.(f2.35), een Engels pond zeep (ca.
40o gram) f0.80 (f 1.25); een kilo zout
f0.46 (f2.30); een kilo aardappelen
f2.74 (f4.50); een kilo uien f 1.44
(f3.94).
De vrije markt in Batavia kan men niet
de „zwarte markt” noemen, hoewel het
wel een markt is, waar goederen buiten
de distributie om verhandeld worden.
Het in Indonesië gevolgde distributie
systeem is zozeer verschillend van het
Nederlandse, dat op de Bataviase markt
niet van „zwarte handel”, doch van
„vrije markt” gesproken moet worden.
De officiële prijzen liggen in doorsnee
toch nog 60 pet lager dan de vrije prij
zen.
Hwat hat Gabe Skroar
'dersknte methoades, dy’t de boeren
brake by it biwarjen fan de simmer-
frucht foar de winter. Dat is by my jit
spannender. En der sit jit folie mear oan
fêst. Hoe sil it nochris komme. In hiele
rHe candidaten dogge mei, Hjir binne
de „cracks”. Gersdroegjen, ruterjen, fol-
ctomatysk heameitsjen, ynkflljenme!
sür, melasse, mei waei, mei süker, mei
commissaris der K. L. M. de eerste vlucht
van de K. L. M.lijn op Canada mee
maken.
Koos Vorrink huisteer Naar Het Parool
meldt, zal de heer Koos Vorrink spoe
dig het ziekenhuis te Kopenhagen kun
nen verlaten. Hij zal dan voor volledig
herstel nog enige weken in Denemarken
blijven en> begin Juli naar Nederland te
rugkeren.
Oud-minister Sassen heeft zijn benoe
ming tot lid van de Tweede Kamer niet
aanvaard. Het betreft hier nl. een ge
kwalificeerde zetel, die door een mili
tair deskundige moet worden bezet.
Vrij in prijs. Ook de prijzen van huishou
delijk- en laboratoriumglaswerk, met
uitzondering van verpakkingsglas, zijn
thans niet meer aan prijsvoorschriften
gebonden.
Vrijdag 27 Mei:
Bolsward. Geb. Gasthuissingel. 8 uur.
Chr. Reciteerclub. Oefenavond.
v~if—
Bolswards Nieuwsblad
Opgevaren ten Hemel
I
gld
9
7
6
5
4
I
1KG
- MARGAR]
10DÓO!
LUCIFEl
k
&:XXXXXXXXXXX>
2J-
JAH. APR. JULI OCT. JAH APR.
19471948
DE PRIJZEN OP DE VRUE MARKT f
TE BATAVIA
GEGEVENS CX.S.EATAVtA
1KGRUNOVIÊES
g
1 LITE!
RUST
1OEIEREN
I—
