SespreftRen
ii
I
met bekende personen
Gabe Skroar
Martinytoer
2
Fan de
üs hjoed I
to sizzen
I
I
door Nederland
No. 93
45e Jaargang
Dinsdag 29 Not. 1949
Streekblad voor West-
Zuidwest Friesland
Uitgave
Drukkerij Fa, A. J.
O SIN GA
Sols ward
e n
van
or
Hwat hat
>0
H. F. F.
E
Slot volgt
n
u
PIET.
I
5
te ver-
I
11
3
5
3
l
in frommiske sil dy alles forjaen, bi-
halve aste har seiste, daf hja önsjoch is.
GUIDO GEZELLE,
1899 27 Nov. 1949.
Hij wandelde door ’t zomerveld,
Waar bloemen rijk ontloken,
Heeft al Gods gaven blij geteld,
Als kind met Hem gesproken.
Het mezennest in tak en loot,
’t Riet, door de wind bewogen,
’t Zei tot zijn harte: God is grootl
In liefde en mededogen.
Hij wist, het dichten is geen kunst,
Niet de subliemste zangen,
’t Is enkel een genade-gunst,
Door mij van God ontvangen.
Zijn priesterhart was broos en teer,
Heeft dikwijls moeten bloeden,
Miskenning deed hem jaren zeer,
Zijn toevlucht was Gods hoede.
Om kinderlijke dartelheid,
Op elke weg betreden,
Zanger, devoot, gebenedijd,
Zijn avond glansde vrede.
Dan voelde hij zich nooit alleen,
Kon hij weer zachtjes zingen,
Een lach blonk door de tranen heen,
Om zoveel blijde dingen.
Zijn beeltnis rijst sereen en klaar,
Zijn hand komt, blank, ons wenken,
Wij willen hem na vijftig jaar
Dankbaar en stil gedenken.
Ie
e
n
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
ij
v
le
>e
g
et
f-
le
1.
n
n
ir
e-
er
n
!-
n
is
e
n
er
•n
en
en
e-
et
2
te
in
'P
D
g
1-
J-
ir
t-
7.
Ie
Vijf duizend beroepen.
„Dat is ook weer betrekkelijk. Over het
algemeen zal een timmerman niet zonder
meer bijv, bakker kunnen worden, maar
dat is ook niet nodig. Kijk, er zijn een
4000 tot 5000 beroepen. Deze beroepen
zijn ingedeeld in beroepen-families, wat
wil zeggen, dat voor zo’n beroepen-fa-
milie ongeveer dezelfde aanleg vereist
wordt, bijv, speciale handvaardigheid,
meer of minder intelligentie, enz.”
De directeur laat mij een verzameling
blauwe boekjes zien. „Kijk, dit is de be
roepen inventaris, waarin alle beroepen
zijn opgenomen. Die zijn dan weer ver
deeld in groepen.”
Die beroepen-inventaris is een tamelijk
lijvig boekdeel, maar ik vraag me af, als
daar alles dan al in staat, wat staat er
dan in die andere blauwe boekjes. Mijn
heer Dijkstra laat het me zien.
„Kijk, dit zijn de beroepen-amalyses. Hier
goodwill krijgen we alleen door het ver"
strekken van betrouwbare inlichtingen.”
„Zijn er ook nog meer afdelingen?” on
derbreek ik zijn enthousiaste uitleg,
want ik vrees, dat we zullen gaan af
dwalen. Het zou de eerste keer niet zijn
tijdens dit zeer leerrijke en interessante
praatje.
„Ja, zeker. Daar zijn nog: voedingsmid
delen en aanverwante bedrijven, afde
ling metal en transport, waaronder b.v.
ook de zeelieden vallen en dan is er nog
de afdeling vrouwen. Deze afdeling
wordt ook door vrouwen behandeld.
„Maar een vrouwelijke kantoorbediende
komt toch zeker op de afdeling handels-
en kantoorbedienden?”
„Neen, die komt op de afdeling vrou
wen.”
het groot aantal dodelijke ongelukken
de „dodenweg” wordt genoemd te
gen een boom gereden. De bestuurder
werd uit de auto geslingerd en door een
uit de tegenovergestelde richting komen
de vee-auto overreden. H. kreeg een der
achterwielen over zijn hoofd en was op
slag dood.
Als het kalf.Aan de Zuiderhaven te
Harlingen, waar enkele weken geleden
een auto te water is gereden en waarbij
één persoon het leven liet, is nui een hek
geplaatst, om herhaling van dit tragische
ongeval te voorkomen.
Nederland helpt. Functionnarissen van de
E.C.A. deelden mee, dat zij inlichtingen
hadden ontvangen, volgens welke Neder
land onderhandelingen voerde voor de
aankoop van rijst ter waarde van 10 mil-
lioen dollar in de Ver. Staten bestemd
voor Indonesië.
Verkeersongeval. Op de Rijksstraatweg
te Eist is Vrijdagmorgen de 01-jarige A.
Turk bij het oversteken van de weg door
een vrachtauto gegrepen en onmiddellijk
gedood. Doordat zich ter plaatse in de
weg een gevaarlijke S-bochf bevindt, be
merkte de chauffeur de grsijaard pas,
toen hij hem op korte afstand genaderd
was. Door zijn doofheid hoorde het
slachtoffer geen signalen.
Allemaal „een beukenootje”. Tijdens de
Boekenweek 1950 zal de kopers het be
kroonde verhaal „De zaak Beukenoot”
ten geschenken worden gegeven.
Een kleinigheid. De kosten van het troe
penvervoer worden vovr het jaar 1950
geraamd op f50.470.000.
En hoeveel oude beestjes erbij? Het aan
tal motorrijtuigen op 15 Nov. j.l. wordt
door de K.N.A-C. geschat op 256-700
stuks.
Door het kind, voor het kind. Leerlingen
van 94 Amsterdamse scholen verkochten
voor een waarde van f 100.000 aan kin-
derzegels.
Een buitenkansje. Dank zij de lage wa
terstand konden basaltblokken, welke
als waterkering in de Waal liggen, maar
die geen dienst meer behoeven te doen,
worden weggehaald om ergens anders te
worden gebruikt.
It spul is al los. Underskate kranten haw-
we al lange artikels oer de 12de pro-
vinsje jown, krekt off dizze kwesje sa-
mar ütiten is. „Van een bijzondere cor
respondent” sizze hja dan en gjin nam-
me siert dizze joumalistyk. Dizze stim-
mingmakkerij foar in bipaelde oplossing
hat yn de nei-oarlogse jierren tige op-
gong makke. Men docht dan krekf oft
de bislissing der al is en sa foar de han
leit, dat in forstannich minske dat fan-
seïssprekkend fynt. Mar dizze methoade
is der fier by troch. Hwant sa ienféldich
is de saek lang net. Seis de meast gun
stige forwachting sjochf yn it hiele ge-
biet fan de Sudersé-polders maximael
in bifolking groeijen fan minder as de
helf fan de provinsje Fryslén. Der geane
lykwols jit tsientallen jierren oerhinne,
dat sü wol likernöch it jier 2000 wurde.
En derfoar soe dan in folslein provinsi-
ael bistjür, Steaten en Griffy, Provin-
siale ynstellingen foar electriciteit, wet-
tersteat, planology, wittenskip, kunst,
musea en far mar fuort, oprjochte en
yn stén hélden wurde.
En dat alles yn in geb’et, hwer’t neat is,
hwer’t it lytse tal' ynwenners dochs al
skoallen en tsjerken, bibliotheken, forie-
nigingsgebouwen en al sa mear ta stén
bringe moat. Hwat yn de bisteande pro-
vinsjes de ieuwen troch, troch geslacht
op geslacht byinoarsammele is oan kul-
turele skatten, is hjir neat fan. Moatte
dizze polderminsken yn dizze iensidige
maetskippij ek dizze leadswiere lésten
mar opbringe, towyl deun by har pro-
vinsjes lizze, dy’t allegearre sünder bi-
swier en sünder greate kosten elkmis in
pear tsientüzenen ynwenners opnimme
kinne? By de Wieringermar is dit pro
ses al folslein klearkomd. En as men yn
de Noard-E'astpolder wollen hie, hie it
hjir ek al klear west. Nou wurdt it sa
foarsteld, dat dizze polder bislist in apart
lén wurde sil en bliuwe moat, mar hoe
fanatyk de Direksje ek alle war dien hat
en jit docht om dizze gedachte der oer-
al yn to hammerjen, it liket üs jit lang
net sa fanselssprekkend ta as hja sugge-
rearje. Seis it swierste argumint, dat
dizze polders safolle mienskiplike bilan-
gen hawwe, dat it healwiis wêze soe om
har by oare provinsjes yn to dielen, is in
bulte tsjinyn to lizzen. Is it sa winsklik,
dat dit hiele gebiet fan likernöch geli-
kense buorkerijen, fan likernöch geliken-
se boeren ek jit steatkundich ien gehiel
foarmje sille. Jowt it- de meast winsklike
mienskip?
Ik mien fan net. As ekonomysk gehiel is
it slim iensidich. De wikselwurking tus-
ken hannel, yndustry en lénbou mist men
dêrre hast hielendal. Deselde groun, de-
selde bidriuwen, deselde tokoarten, de
selde oerskotten, is dat in ideael foar in
nije mienskip? Soe it winsklik wêze en
set alle sigarefabriken yn ien hoeke fan
it lén, en yn in oare hoeke alle tekstyl-
fabriken? Hwer is it libben riker en mear
in mienskip, dêrre hwer’t de iene bi-
driuwstüke de oare binut, hwer’t de iene
lénsdouwö de oare Öfwikselt of dêrre
hwer’t it allegearre ien toet mem is?
Hwat wie it foar beide partijen in skoan
ding, dat de nije lénuen de hokkelingen
fan it élde lén simmerdeis' opnimme
koene, dat de Fryske greidboeren strie
en lucerne-hea üt de polders krije koene
en dizze skoandere bollen wer meina-
men?
Nim nou ris de polder, dy’t oan de Ve-
luwe komt to lizzen. Hwat kin dêrre foar
minsken as geastlike en kultureie krêf-
ten. Dan hat it kéns, dat meidertiid dit
nije gebiet groeit nei in mienskip, hwer’t
net allinnich weet groelje wol, mar hwer’t
de minsken net forgroeije ta materialis-
tyske polderminsken. Dy binne der al
fierst to folie. Tj. de J.
De heer K. DIJKSTRA
Directeur Qewestelijk Arbeidsbureau
boekhouders ingeschreven, dan brengt u
die twee met elkaar in contact.”
Gerrit is dood.Gerrit de kraai, trouwe
kameraad van Hans Kaart en wereldrei
ziger van formaat, is overleden.
Veestapel omgekomen. Een felle brand
heeft te Oxwerd (gem. Zuidbroek) de
boerderij van de heer O. Sytsema in de
as gelegd. Slechts het voorhuis bleef ge
spaard. Vierendertig stuks vee, voorna
melijk koeien, kwamen in de vlammen
om.
Moderne dierenbescherming. Enkele boe
ren in de omgeving van Sneek hebben
gewetensbezwaren om muizen
delgen, aldus de Telegraaf.
It is a long way. In Aug. 1939 stuurde
het missie-comité te Overloon een pak
ket naar een missiezuster in Afrika. De
zer dagen ontving men te Overloon een
dankbrief van de zuster, waarin werd
medegedeeld, dat ze het pakket in Aug.
1949 had ontvangen. Het was juist tien
jaar onderweg geweest.
Doodvonnis voltrokken. Bij K. B. is af
wijzend beschikt over de ingediende
gratieverzoeken ten behoeve van K. P.
Berg, tot de doodstraf veroordeeld bij
sententie van het Bijzonder Hof te Am
sterdam. Het vonnis is inmiddels vol
trokken.
Het Sinterklaascadeautje. Nederland zal
binnenkort een tweede autofabriek rijk
zijn. J. J. Molenaars Automobielbedrijf
te Amersfoort wil namelijk aan het Mer-
wedekanaal In Utrecht in een reeds be
staand fabrieksgebouw een Nederlands
bedrijf van de Engelse Morrisfabrieken
gaan vestigen.
De wereldtaal. Op de Rijkskweekschool
voor onderwijzers (essen) te Leeuwar
den wordt thans facultatief Esperanto
onderwezen. 46 leerlingen nemen aan de
lessen deel. Aan een der lagere scholen
te Dordrecht is 'Esperanto verplicht leer
vak. Op de V.G-L.Oschool te Deventer
wordt in alle klassen Esperanto onder
wezen.
Arbeider vermist De 60-jarige arbeider
P. Ruiter uit Hem (gem. Venhuizen)
wordt sedert de vorige week Donderdag
vermist. Hij is het laatst gezien op een
vergadering in een café, vanwaar hij
naar huis zou gaan, doch hij is nimmer
thuis gekomen. Zijn hoed heeft men de
volgende dag op de Dorpsweg gevon
den.
Prot ziekenhuis te Sneek? Naar wij ver
nemen is in Sneek een basis gevonden
voor samenwerking van alle protestan
ten, teneinde te komen tot de oprichting
van een Protestants ziekenhuis voor de
Zuidwesthoek.
Een personenauto, bestuurd door de heer
H. Hulzenbos uit Oude Pekela, is Vrij
dagmiddag omstreeks vijf uur op de
Rijksweg Putten-Nljkerk nabij kasteel
„Inderdaad, bijv, vbor mensen met een
houten been of iets dergelijks. Die wor
den gekeurd door een speciale dokter,
die zijn bevindingen Inschrijft op een for
mulier. Dit formulier is aangepast aan
de beroepen-code en de gegevens, die
we daarop krijgen, kloppen precies op
de code. We kunnen dus dadelijk zien,
voor welke beroepen de bepaalde min-
der-valide in aanmerking komt. Iemand
met een houten been bijv, zal men nooit
in een beroep moeten plaatsen, waarbij
hij de gehele dag moet staan. Ja, deze
afdeling werkt inderdaad voortreffelijk
en we hebben al heel wat van die men
sen geplaatst.
Jk durf gerust zeggen: we hebben dan
ook heel wat goodwill gekweekt bij het
bedrijfsleven en dat is vanzelfsprekend
voor een goed functionneren van een ar
beidsbureau ook noodzakelijk en die
Arbeidsvoorziening.
„Dat is arbeidsbemiddeling, maar tegen
woordig gebruiken wij een ander woord,
en dat is arbeidsvoorziening. Daar zit
n.l. iets meer aan vast. Ieder die wil,
kan zich op het Arbeidsbureau laten in
schrijven. (Daarvoor behoeft hij nog niet
werkloos te zijn. De gang hierheen is
geheel vrijwillig en dat moet het blijven
ook. Alleen diegenen, die werkloos zijn
en ondersteuning genieten, moeten zich
laten inschrijven, wat wel vanzelfspre
kend is. Maar, zoals ik al zei, ook men
sen, die niet werkloos zijn, maar bijv,
van werkkring willen veranderen, kun
nen zich laten inschrijven. Dat van
werkkring willen veranderen, kan twee
ledig zijn. Het kan zijn, dat men meent,
over meerdere capaciteiten te beschikken
dan er gevergd worden voor de tegen
woordige werkkring, dus, dat men ho
gerop wil.
Die gevallen komen vrij veel voor. Laten
we zeggen een kantoorbediende heeft
verschillende diploma’s gehaald voor
correspondentie in een of meerdere
vreemde talen, hij heeft stenografie, di
ploma boekhouden, of wat ook, maar
aan al die diploma’s heeft hij in zijn te
genwoordige werkkring niets, omdat
stenograveren daar niet voorkomt en er
geen buitenlandse correspondentie ge
voerd wordt. Hij laat zich dan hier in
schrijven en wij geven een dergelijk ge
val ook door aan de andere gewesteiijke
bureaux, indien de man dit wenst. Wat
wij doorgeven is echter niet alleen wat
hij ons van zich zelf heeft verteld.
Er wordt van het bureau uit naar hem
geïnformeerd en niet alleen bij zijn laat
ste werkgever, maar van het begin af
aan/ dat hij in het bedrijfsleven is geko
men. Hierdoor krijgen de eventuele
werkgevers al een vrij zuiver beeld van
de sollicitant.
Het andere geval is, dat men in zijn te
genwoordige werkkring geen bevrediging
vindt, geen arbeidsvreugde dus. Meestal
komen de mensen hier dan over dit ge
val praten en wij raden hun naar beste
weten,.”
„Maar men kan toch maar niet zo van
beroep veranderen?” vraag ik verwon
derd.
beide groepen in foardiel yn lizze as diz
ze streken, sa folslein forskillend, eko
nomysk yn wikselwurking komme.
Mar ek yn Noard-Holl'én, ja dêrre bi-
nammen sille de foardielen fan in assimi-
laesje by it élde lén folie greater wêze
as it byinoarbringen fan dizze polders
yn ien forbén.
It wichtichste is lykwols, dat it geastes-
libben dêrre sa’n greate bihoefte hat en
hélde sil oan in sterk kontakt mei it
élde kultuergebiet. Men moat yn dizze
polders tahélden hawwe om yn to sjen
hoe earm dizze binne oan al dy dingen,
hwer’t wy hjirre it geniet en it foardiel
fan hawwe. Dizze minsken libje measten-
tiids yn in geastlik vacuum, dat net troch
de poldergeast folie wurde kin, mar
hwer”t it hiel it oangrinzjende élde lén
stipe oan jaen moat. Der is, seit de kran-
te al in peal yn it wetter slein, hwer’t
de takomstige Flevostêd forrize sil. Nou,
dat is maklikernöch.
De cultivearring sil lykwols jit tsiental
len fan jierren duorje en de alderswier-
ste opjefte komt noch as fan dit nije lén
in libbene mienskip en in geastlik en kul-
tureel sterk folk makke wurde moat. Wy
kinnei de opset om dizze nije gebieten
ta ien great poldergehiel ek provinsiael
to binen net sjen as de béste oplossing.
De technyske foardielen binne ek by in
care provinsiale yndieling foar it alder-
greatste part to birikken. Wettersteat-
kundich bliuwe hja dochs greatendiels
de saek fan it Ryk, lénboukundich fan
de Domeinen dus ek fan it Ryk. De oare
bilangen freegje nei üs bitinken sa gau
müglik de oansluting oan in bisteande
provinsje en dizze provinsjes moatte
hjir binammen bringe en jaen sawol „De Salëntijn” welk weggedeelte door
Het is een hele toer om
de heer Dijkstra te
spreken te krijgen over
andere dingen, dan die
in direct verband staan
met het werk van het
Gewestelijk Arbeidsbu
reau. Maar toch zijn
we er ten slotte in ge
slaagd, al moest hij
zich daarvoor dan ook
op een vergadering
door zijn adjunct-di-
recteur laten vertegen
woordigen. Maar toen
ik dan ook eenmaal tot
zijn heiligdom was
doorgedrongen, had ik
niet veel moeite om
hem over het werk van
't Gewestelijk Arbeids
bureau aan het spreken
te krijgen.
„Hoe is dat, mijnheer
Dijkstra, is niet het Ar
beidsbureau de schakel
tussen de werkgever en
werknemer? Ik bedoel
dat zo, dat indien een
werkgever een bepaal
de vacature heeft, laten
we zeggen voor boek
houder en bij u staan
bijv, van de jagers en vissers. Ziet
wel, dat is wetenschappelijk uitgewerkt
en geeft aan, welke eisen deze beroepen
stellen aan de mensen. Komt er dus een
bepaald geval, dan wordt dat met de
mensen besproken. U heeft natuurlijk al
opgemerkt, dat we hier geen loketten
hebben. Men kan nu eenmaal dingen,
welke zo buitengewoon gewichtig zijn
in een mensenleven, niet voor een lo
ketje bepraten. Dan moet men meer con
tact hebben en dat krijgt men beter door
in een bepaald vertrek een vertrouwlijk
gesprek te voeren, met de man of de
vrouw die de bepaalde afdeling ver
zorgt.”
„Hoeveel afdelingen heeft u hier eigen
lijk?” wil ik graag weten.
„Het aantal en de soort afdelingen houdt
natuurlijk sterk verband met de struc
tuur van het gewest. De afdelingen, die
we hier hebben, zijn: In de eerste plaats
Landbouw. Dan de vrije beroepen, waar
onder ook vallen de kunstenaars enz.,
terwijl ook de afdeling handels- en kan
toorbedienden e|n gewichtige afdeling
is. Ook hebben we een afdeling bijzon
dere bemiddeling voor minder-validen,
die zeer voortreffelijk werk levert.”
„Minder validen?”
Bofje voor „de meester". Het onderwij
zend personeel wordt een gratificatie
toegekend met een maximum van f 50.
De honderdduizend. De honderdduizend
ste passagier, die na de bevrljdlng van
Londen op Schiphol landde een zekere
John Buil werd feestelijk ontvan
gen.
Aardig. De Erdalfabrieken, die 35 jaren
bestaan, hebben als Jubileumgeschenk ’n
bedrag beschikbaar gesteld, waarvoor
100 Amersfoortse kinderen volgende zo
mer gratis een week naar zee kunnen
gaan.
Kees Broekman heeft thans Hamar ver
laten en zijn intr.ek genomen in een berg-
hotel te Fjetre, waar hij zich nu gaat
trainen voor de schaatswedstrijden van
het komende seizoen.
Naar de 11 millioen. Een drieling werd
in Leiden geboren. Het waren twee
meisjes en een Jongen. De gelukkige
ouders waren de heer en mevrouw A. J.
Slingeland, Hansenstraat 51.
Plotselinge dood. De 35-jarige mevrouw
G. K. G.R- uit Deiden is toen zij voor
haar woning uit haar auto stapte, in el
kaar gezakt. Enkele ogenblikken later
was zij overleden. Het betreft hier de da
me die voor de kantonrechter moest ver-
schijnen, omdat zij onder invloed van
sterke drank enige auto-ongelukken had
veroorzaakt.
Leve de vrijheid. De minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening
heeft de prijzenbeschikking kerstbomen
1946 ingetrokken. Dit betekent dat de
prijzen voor kerstbomen nu zijn vrijge
laten.
Voor veilig verkeer. In het komende
jaar zullen ongeveer 50.000 kinderen het
Veilig Verkeer examen doen. Vermoede
lijk zal een tijdschrift voor Veilig Ver
keer uitgegeven worden.
Abonnementsprijs:
1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 10 cent per mm.
Giro 87926
i
i
i
I
1
i
i
i
i
I.
in
t
i
i»
jf
Bolswards Nieuwsblad
T.
i
5
J
