St. Nicolaas
Buitenlands
Overzicht
Provinciale
Kroniek
gl
3
Gesprekken met
bekende personen
us hjoed IJ O
to sizzen
No. 94
45e Jaargang
Vrijdag 2 Dec. IQ49
Streekblad voor
West» en Zuidwest Friesland
B o I s w p r ri
oor
H. F. F.
ed
an
Men moet echter niet vergeten, dat het
woelen van hef
Hwat der jong ynkomt, forleart sa gau
net.
plomatieke ambtenaren. In de vergade
ring der Ver. Naties is het Russische
en
een
de-
het
del
ing
g2
eze
/an
an-
950
gr-
aar
as-
:en
ing
liet
:ef-
alle
ler-
eer
nen
of
on-
die
koe
na-
C.
eze
vas
aas
aek
er
in
en
te
ver
de
:eg
ijP,
een
is-
•de
na
el-
it-
aan
an-
ire-
in
ats
w,
>n-
ge-
lier
de
/an
;la-
ren
ons
te
aan
c.
zen
leer
>er-
ard.
oen
an-
en-
•aal
ing
im-
I- J-
aar
)Ot-
mb.
de
Frankrijk zet haar zin door. Moet West-
Duitsland op den duur toch herbewapenen?
Eerst de goede wil tonen! De Cominform
doet van zich spreken. Bezwaren tegen de
Fritalux. Een „koud oorlogje” tot besluit
Voor de Amerikaanse minister van de
fensie Johnson uit Duitsland naar Parijs
vertrok, om daar de vergadering van de
ministers van defensie van de landen van
het Noord Atlantisch Pact mee te maken,
heeft hij nog eens verklaard, dat de ge
allieerden niet het plan koesteren Duits
land in enigerlei vorm opnieuw te bewa
penen. Ook uit deze uitlating is de slot
som te trekken, dat Duitsland wel in
de gemeenschap der West-Europese vol
ken zal worden betrokken, doch dat ’t
tempo daarvan voorlopig door Frankrijk
wordt aangegeven en dat de Amerika
nen, die een sneller tempo hadden ge
wild, voorlopig de Fransen hun zin heb
ben gegeven om de binnenlandse span
ningen in Frankrijk niet nog groter te
maken dan ze reeds zijn, al heeft dan de
regering Bidault van het parlement een
motie van vertrouwen gekregen.
Veuchijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
Abonnementsprijs
1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 10 cent per mm.
Giro 87920
Het was met enige huivering dat ik door ongetwijfeld ook tot U zijn doorgedron-
het dakvenster kroop om in de buurt van
de schoorsteen te wachten op de man
die ik graag zou interviewen. Die hui
vering was voor een gedeelte toe te
schrijven aan de koude nachtlucht, maar
toch niet helemaal. Ik herinnerde me
nog heel goed de eerste keer dat ik de
Goede Sint had gesproken, of liever, dat
hij met mij had gesproken, want het
enige wat ik toen in mijn grote bevan
genheid gezegd heb, was dat ik nooit
stout was geweest en het nooit zou wor
den ook. Nu ik daar zo schrijlings op
het dak zat werd ik me pijnlijk bewust,
dat ik me beslist niet aan mijn toen ge
dane belofte gehouden had. Maar ik
troostte me met de gedachte, dat Sinter
klaas het wel erg druk zou hebben, en
dat hij intussen mijn belofte vergeten
was, er althans niet meer aan zou den
ken.
Om geen tijd te verliezen haalde ik al
vast mijn papier en potlood te voor
schijn, zodat ik dadelijk de hoogstwaar
schijnlijk merkwaardige dingen zou
kunnen optekenen, die hij te zeggen zou
hebben. Het was er vrij licht, want de
maan scheen door de bomen en het was
er bovendien zeer rustig, want mijn
makkers hadden voor een ogenblik hun
wild geraas gestaakt. Wel was het er
koud, maar ik kroop dichter tegen de
warme schoorsteen, zodat het wel uit
te houden was.
Uit de schoorsteen stegen rook, warme
lucht en kinderstemmen omhoog. Voor
al dat laatste was me zeer aangenaam,
omdat ik de hoop had, dat de goede Sint
op die lokkende kinderstemmen, die
zongen van Sinterklaas, die goede heer,
komt hier alle jaren weer”, af zou I„
men. En inderdaad hoorde ik plotse-
op na. Nee er is wel een en ander ver
anderd. Dat ik nu altijd even opgetogen
ben over die grotere omzet, kan ik niet
zeggen. Het moet toch eigenlijk ook
niet zo zijn, dat de één met nog grotere
en duurdere cadeaux aankomt, dan de
ander, Alles met mate. Het zijn de „klei
ne” geschenken die de vriendschap on
derhouden, terwijl speciaal voor mijn
verjaardig de grote aardigheid is de ma
nier waarop en de vorm waarin de sur
prise wordt aangeboden. Men moet niet
eikaars budget te zwaar belasten. Het
moet in alle opzichten een feest worden,
een huiselijk feest”.
Sint Nicolaas schijnt in zijn gedachten
ver weg te zijn en ik heb de moed niet,
om hem tot de werkelijkheid terug te
roepen. Tot nu toe heb ik er niet zo veel
erg in gehad, maar het is koud. Mijn
verkleumde vingers kunnen het potlood
maar nauwelijks meer hanteren. Het
ogenblik lange gesprek is Piet blijkbaar beginnen
te vervelen en hij is op eigen houtje aan
het werk gegaan. Juist zie ik hem met
een zak vol pepernoten in een schoor
steen. stappen. Even kijkt hij nog naar
zijn in gedachten verzonken heer en dan
is hij .verdwenen.
Sint Nicolaas kijkt op, en hij ziet juist,
dat ik mijn handen aan de schoorsteen
warm. „Neemt U me niet kwalijk”, zegt
hij hoffelijk ik was even weg met mijn
zich tenminste iets van, dat hij niet altijd gedachten en ik hoop, dat U me ook niet
Titoïsme
in de Russische satellietstaten, daar leidt
tot maatregelen, welke deze landen nau
welijks nog zelfstandig laten; ogenblik
kelijk mogen al de zuiveringsacties het
Russische blok wat zwakker doen schij
nen, als ze met succes achter de rug zijn,
is de macht in Oost-Europa zo in Mos
kou gecentraliseerd, dat de gevaren eer
toe dan afgenomen zullen blijken.
Hierop kan West-Europa niet anders
reageren dan ook daar het machtsappa
raat zo sterk mogelijk te maken; men is
reeds met de organisatie bij O.-Europa
ten achter. Er wordt veel en stellig met
vrucht overlegd over de opbouw van de
militaire machine, zoals nu weer te Pa
rijs door de minister van de bij het At-
Chr; Gezondheidskolonie „Elim”
op Schiermonnikoog, uitgebreid
ten dienste van de winterver
pleging.
Het bestuur dezer Stichting heeft op 25
en 29 November autoriteiten der over
heid, pers en schoolartsen in de gele
genheid gesteld door een bezoek aan
Schiermonnikoog kennis te maken met
de verpleging van een groep van 80
kinderen in het Elimhuis en de nieuwe
uitbreiding van dit gebouw in ogen
schouw te nemen.
Het is een leerzame excursie geworden.
Elim, modern ingericht koloniehuis voor
zwakke kinderen, die op medisch advies
enige tijd moeten profiteren van de rei
ne, geneeskrachtige lucht van het eiland,
dat do»r talrijke bewonderaars de bij
naam van „Parel der Noordzee” heeft
gekregen, begon zijn zegenrijke arbeid
voor de zwakke jeugd van 5 tot 14 jaar
reeds in 1922 met aanvankelijk 24 bed
den, aldus de voorzitter der vereniging
de heer R- Woldring van Haren.
Door de goede roep, welke er van het
huis uitging, moest het reeds in 1927 ver
groot worden tot 50 en in 1933 tot 80
bedden.
De inrichting heeft 3 grote slaapzalen.
Elke verpleegde heeft een eigen wasbak.
De slaapzalen zijn verwarmd, doordat in
het gehele gebouw centrale verwarming
is aangebracht. Alle luxe is vermeden,
maar door eenvoud is toch een smaak
vol geheel verkregen, dat zelfs Item, die
van moderne ideëen houdt, volkomen be
vredigt. In de speelzalen is voor de klei
nen een waar paradijs ingericht. Het ge
heel voldoet aan de meest moderne eisen
van hygiëne. De uitbreiding van 1949
heeft het geschikt gemaakt voor winter
verpleging, want Elim staat thans op
een keerpunt
Was er tot nu toe alleen verpleging des
zomers en in het voor- en najaar, thans
zal ook de winterverpleging, dus gedu
rende de maanden December, Januari en
Februari ter hand worden genomen.
Dit jaar begon de verpleging in Januari
cn gaat de laatste groep 10 December
naar huis, zodat men eigenlijk al met
halve winterverpleging is begonnen.
In dit verband mag er nog. wel eens
de aandacht op gevestigd worden, dat
de resultaten der winterverpleging in
geen enkel opzicht onderdoen voor die
tijdens de maanden van voorjaar, zomer
en najaar, integendeel.
De seer., Dr. D. J. Jonkhoff van Gronin
gen, hield tijdens de maaltijd over de
winterverpleging een zeer wetenschap
pelijke rede, waarin hij betoogde en met
voorbeelden toelichtte, dat gewenning
cn harding van het lichaam een vereiste
is voor een doorlopend goede gezond
heid.
De kolonie-arts, P. H. Noordhoff, vertel
de van prachtige resultaten uit zijn ar
beid en noemde Elim ook tijdens de win
termaanden een ideaal oord voor kinde
ren, die af en toe of dikwijls lijden aan
asthma en bronchitis. Voorts heeft uit
zending tof doel de weerstand van de
kinderen tegen ziekte te vergroten en ’n
bestaande bedreiging der gezondheid tij
dig te keren. Het motto: voorkomen is
beter dan genezen vindt niet beter toe
passing dan juist bij het zwakke kind.
Overbodig te zeggen, dat het juist de
wintermaanden zijn, waarin de gezond
heid van het kind, levende onder sociaal
Fritalux.
Op zich zelf moge elk streven naar gro
tere eenheid toe te juichen zijn, er rijzen
hier toch wel bedenkingen.
Ten eerste is de binnenlandse politieke
toestand van Frankrijk en Italië niet
prettig, en daarom blijft het enigszins
een waagstuk er een economische unie
mee aan te gaan, welke door bepaalde
ontwikkelingen in die toestand be
ïnvloed kan worden. Frankrijk zou on
getwijfeld trachten, nu het in politiek
opzicht onmachtig is een eerste rol in
West-Europa te spelen, economisch dë
boventoon te voeren in deze unie en
wellicht door zo’n unie proberen zijn
positie tegenover Engeland te verstevi
gen. Want deze combinatie is buiten
Engeland om gedacht en zou Engeland
nog meer vervreemden van het West-
Europese vasteland als zijn banden met
andere delen van zijn Gemenebest nu
reeds doen.
Churchill wil Engeland in de Europese
Unie invoegen.
Volgens de Italiaanse regering, drijft
eigenlijk de Italiaanse communistische
partij via een aantal tot die partij beho
rende uitvoerfirma’s de handel met O.-
Europa en levert haar dit reusachtige
winsten op, welke .kapitalen dus weer
voor de propaganda gebruikt kunnen
worden. Eigenlijk is dit dus een vorm van
subsidiëring der Italiaanse comm, par
tij door Rusland en zijn aanhang. Tussen
Polen en Frankrijk woedt een apart
„koud oorlogje”
over het gevangen zetten van eikaars di-
Hwat hat Gabe Skroar
zitten. Dat op- en afstappen gaat me
niet zo vlug meer af als het wel geweest
is. Bovendien is dit een vrij smalle dak
vorst. Was het nog een plat dak, dan
maakte dat de toer wel veel gemakkelij
ker”.
„Inderdaad, Sinterklaas", haast ik mij
hem te verzekeren”, dit is een smalle
dakvorst fvor mijn gevoel zelfs onbe
haaglijk smal) en natuurlijk neem ik
U niets kwalijk. Het spreekt toch van
zelf
„Ja. ziet U”, onderbreekt hij mij, „ik
dacht aan de tijd, toen het Sinterklaas
avond zo bl’zonder gezellig kon zijn in
de dorpen, '/ader cn moeder met de
kinderen bij de Sinterklaas-tafels langs,
het jongvolk om de sjoelbakken. Ja, dat
was mooi, Natuurlijk, het is nog niet
helemaal voorbij, maar toch och ja,
ik word oud en ben nu eenmaal sterk
gehecht aan de traditie. Let U maar niet
op een oud man”.
Op dit mom .nt steeg er een gejuich van
kinderstemmen op uit de schoorsteen,
waar Zwarte Piet in verdwenen was.
De schimmel schrok er van op en begon
met zijn voorpoot over de dakvorst te
schrapen. Ik hield mijn hart vast voor
de berijder, maar die had alleen maar
aandacht voor de juichende stemmen en
een blijde glimlach trok over zijn eer
biedwaardig gelaat. „Kinderen”, zei hij
met een verheerlijkte stem. Neen, laat
ik niet klagen. Wat er ook mag veran
deren, kinderen zijn het schoonste van
wat bestaat en er is geen mooiere taak,
dan hen blij te maken. Neemt U mij
niet kwalijk, maar ik moet weer aan mijn
werk. U ziet er trouwerfs een beetje pips
uit. II is het dakwerk blijkbaar niet ge
wend. Gaat U liever bij de onderkant
van de schoorsteen zitten. Goeden
avond, mijnheer en een prettige Sinter-
klaas-avond.
lantisch pact aangesloten landen over
het inpassen van ’t militaire apparaat
van de Westerse Unie, maar in wezen
heeft die militaire organisatie, vooral te
land, nog niet veel te betekenen en altijd
weer rijst de vraag hoe men zonder W.~
Duitslands militaire medewerking zo’n
apparaat, wat mensenmateriaal betreft,
sterk genoeg kan maken om een even
tuele aanvaller uit het Oosten buiten de
grenzen te houden, terwijl ook de kos
ten voor ieder land geweldig hoog wor
den als men het zonder W.-Duitsland
moet stellen.
Zeer invloedrijke bladen in Engeland zijn j vredesoffensief op niets uitgelopen. Mos-
ook van mening, dat herbewapening var I kou had natuurlijk niet anders verwacht
W.-Duitsland om het militaire evenwicht «nar nmnaemndo ni
te bewaren, niet kan worden voorko- I
men. Veel zal uiteraard afhangen van
de houding van de Duitse bondsrepubliek i
zelve, en of deze het wantrouwen, dat
op het West-Europese vasteland en met I
name in Frankrijk tegen de Duitsers be- i
staat, weet weg te nemen. Zoals bekend i
heeft West-Duitsland als eerste proeve 1
daarvan medewerking beloofd aan de 1
uitvoering van het Roerstatuut.
Een bewijs van de goede trouw kan de
Duitse regering ook geven, als zij de na
tionalistische groeperingen belet invloed
in het regeringsapparaat en de econo
mische leiding te krijgen.
Bij deze kwestie kan men zelfs vooral
haar oprechtheid toetsen en dat zal
spoedig kunnen nu de regering een anib-
tenarenwet wil indienen, om het perso-
neelbureau te vervangen, dat volgens ’n
wet, door de geallieerden opgelegd, alle
benoemingen kan toetsen buiten de mi
nisterraad om. Aan het hoofd van dit
bureau staat nu een sociaal democraa*
die volgens de regering te dictatoriaal
optreedt, maar het is nu maar de vraag
hoe het plaatsvervangend orgaan de
zuiverheid van het ambtenarenapparaat
zal blijven verzekeren.
Op de laatste vergadering van de
Cominform
ergens in Hongarije gehouden, werd niet
voor niets het tot stand komen van de
Oost-iDuitse „regering” in één adem rnet
de communistische overwinning in Chi
na genoemd als een verheugend ver
schijnsel tegenover de dreiging van een
nieuwe oorlog, welke Amerika en Enge
land willen ontketenen. Vooral de soc.
democraten in de West-Europese landen
moesten het *n deze bijeenkomst ontgel
den, zij werden de handlangers van de
Brits-Amerikaanse ooriogsstokers ge
noemd. in een aangenomen resolutie
.werd aangedrongen op intensieve actie
lot uitbreiding van de „beweging van de
partisanen van de vrede” en met name
de communistische partijen in Frankrijk,
Italië. West-Duitsland en Engeland be
hoorden hun strijdbaarheid voor de vre
de te verhogen.
Dat maarschalk Tito en zijn kliek in de
resoluti eeen spion van de imperialisten
werd genoemd, is vanzelfsprekend. Nog
al bedenkelijk was het dat behalve Mos
kou en zijn satellieten ook een Franse
en een Italiaanse communistische af
vaardiging op deze bijeenkomst aanwe
zig waren.
De grote communistische partijen in de
ze beide landen, zullen allicht instructies
tot steeds feller activiteit hebben gekre
gen om het Westers blok via deze vrij
zwakke plekken te ondermijnen. Als er
al geen andere redenen waren, was ook
die er een om ons huiverig te maken voor
het door Parijs naar voren geschoven
plan dat de Benelux met Frankrijk en
Italië samen een economische unie zou
den gaan vormen, de z.g.
wel ik er op had zitten wachten, paar-
degetrappel op de dakvorst. Ik keek
op en zag een prachtige schimmel, die
me een beetje medelijdend stond aan te
kijken. Boven op dit mooie paard zat
de oude Heilige in een zeldzaam schoon
gewaad en met een hoge mijter op het
hoofd. Hij was dus, wat je noemt in zijn
traditionele klederdracht. Het viel me
mee, want eerlijk gezegd, had ik zo half
en half verwacht, dat hij voor zijn dak-
tochten een overall zou hebben aange
trokken.
„Kijk nu toch eens”, sprak de vriénde
lijke stem van de Sint tegen zijn knecht,
die ik nog niet had opgemerkt, omdat
hij niet zo erg afstak tegen al die don
kere dingen om hem heen. De Sint wees
naar mij en zei: „Zeker een goedwillend
diplomaat, die maar op dak is gaan zit
ten (hij ontdekte het papier en pot
lood dat ik vast hield) het is een con
current van jou, Piet.”
Voor dat Piet nog iets kon zeggen,
opende ik het gesprek met de vraag:
„Heeft U dan concurrenten, Sinter
klaas?”
„Och,” antwoordde de Sint, terwijl hij
goedig glimlachte in zijn golvende witte
baard, „hier gaat het nog al, maar op
vele plaatsen is het Kerstmannetje bezig
mij te verdringen. Ja, ja, verscheidene
mensen schijnen het gevoel voor tradi
tie te hebben verloren. Ongetwijfeld heb
ik hier verreweg de oudste rechten en
ben zo te zeggen, Nederlander in hart
en nieren, terwijl het Kerstmannetje
nu ja, hij meent het ook goed hoor al
is hij van vreemde afkomst”.
Ik begreep, dat ik hier boven op het
dak op glad ijs was en gaf dus ijlings
het gesprek een andere richting. „Is Uw
paard niet beslagen. Sint Nicolaas?”
„Nu niet meer. Vroeger wel en had
mijn beestje altijd schoenen van het
beste staal, maar sinds Amerika ook
voor Sint Nicolaas gaat spelen en Euro
pa een hele massa stalen speeltuig
schenktonder voorwaarden natuur
lijk, is voor mij de aardigheid van het
staal af en moet mijn schimmel maar op
blote voeten lopen. Het paard knikte
met de kop, als wou het zeggen: Goed
zo, baas, dat heb ik er best voor over”.
„Niet zo somber, Sinterklaas”, tracht ik
hem op te vrolijken, „de vergelijking
gaat toch helemaal niet op”.
„Ach neen, elke vergelijking gaat mank
en deze wellicht over beide zijden. Neen,
als ik iets geef, dan doe ik dat zonder
enige restrictie en vraag alleen of ze ook
stout zijn geweest, en ik krijg sterk de
indruk, dat daar ook al niet meer naar
wordt gevraagd".
Zie zo, nu krijg ik steviger grond onder
de voeten, als is het dan ook op de dak
vorst. „Hoe is dat, Sinterklaas, het zal
Uitgave van Drukkerij Fa. A J. OSINGA -
gen, dat de jeugd van tegenwoordig niet
meer is, wat ze vroeger was. Iedereen
spreekt daar tenminste over”.
„Ja, inderdaad, daar wordt veel over
gesproken, maar m.i. zeer ten onrechte.
Ik verwacht, dat velen die daarover
spreken, hun eigen jeugd vergeten zijn,
althans de slechte streken die ze hebben
uitgehaald”. Hij kijkt me een
strak aan en roept dan zijn zwarte
knecht er bij. „Daar heb je het al”, denk
ik, „nu ben ik de „sigaar”. Zo primitief
denk je in de ure des gevaars.
„Ken je hem nog, Piet?” vraagt de eer
waarde Sint. Piet rolt vervaarlijk met
z’n ogen en zegt: „Zeker, dit is ook zo’n
brave broeder niet”.
„Juist”, knikt de Sint, „maar het kan er
nog altijd mee door. Hij herinnert er
zoet is geweest. In elk geval, de jeugd kwalijk neemt, dat ik op mijn paard blijf
van tegenwoordig is niets slechter, waar
schijnlijk ook niet veel beter, hoewel dat
nog te bezien staat, dan vroeger. Als we
bovendien bedenken, dat de jeugd van
tegenwoordig allemaal heeft meege
maakt en wat een vorige generatie voor 1
hen heeft klaargemaakt, dan valt het
dubbel mee. Neen, het doet m’n oude
Heiligenhart goed, dat ik nog niet be
hoef te twijfelen aan het menselijk ge
slacht, hoewel Piet er jaren geleden be
ter aan gedaan zou hebben, als hij ver
scheidene van de toen levende jongeren
in de zak had gestopt. Ik wil geen na
men noemen, vooral niet, omdat beschei
denheid niet uw grootste deugd is”.
Hierbij kijkt hij schuin naar mijn aante
kenboekje.
Ik wil zijn aandacht daarvan afleiden en
vraag: „Kunt U ook merken Sint Nico-
laas, dat uw omzet (excuzes le mot)
ling, werkelijk geheel onverwacht, hoe- 9r°er geworden is?
- „Waarom moet U in Uw vraag nu weer
Franse woo’ den gebruiken? U had het
zelfde in het Nederlands kunnen zeg
gen, maar ja, ik weet, het is fiiodern om
met vreemde woorden of woorden uit
een vreemde taal te schermen. Maar
goed, ik zal U antwoorden. Mijn omzet
is inderdaad heel wat groter geworden,
dan, laten we zeggen, een dertig-veer-
tig jaar geleden”.
„Waar schrijft U dat aan toe? Aan de
grotere hebberigheid van de kinderen?”
„Welneen, hoe komt U daarbij, die zal
vroeger wel net zo groot zijn geweest,
hoewel ik wel verwacht, dat ze tegen
woordig hun wensen en verwachtingen
hoger stellen dan vroeger. Neen, die
grotere omzet is te danken aan de ver
beterde sociale omstandigheden, in de
stad maar zeer zeker ook op het plat
teland. Die waren, nog niet zo heel veel
jaren geleden, maer dan treurig. Lees
er b.v. dat aardige boekje van Nynke
van Hichtum „Afke’s tiental” maar eens
doch had ’t voor propaganda binnen O.-
Europa nodig. Fel is de Chinese gedele
geerde de Russen te lijf gegaan over hun
inmenging in China, de laatster, maakten
er zich van af door te zeggen dat zij de
huidige Chinese delegatie niet meer als
de vertegenwoordiging erkenden van
China, waar de communisten nu ook
Tsjoengking veroverd hebben.
Dc Ver. Staten hebben intussen ver
klaard ernstig bezorgd te zijn over Rus-
lands inmenging in de Chinese zaken en
inderdaad lijkt de wereldvrede meer be
dreigd door wat er in het Verre Oosten
dan in Europa gebeurt.
Amerika gaat nieuwe atoombomproeven
op Eniwetok doen. In België blijken de
liberalen nog steeds voorstander van een
vrijwillige troonsafstand door koning
Leopold-
Bolswards Nieuwsblad
BE
b
CHURCHILL
30p
BD
30-
)U-
in
‘in
