Bethlehem
II
11
to sizzen
Komi laat ons
naar
gaan
Kerstlied
Buitenlands
Overzicht
Provinciale Kroniek
No. ioe
45e Jaargang
Vrijdag 23 Dec. 1949
I
StreeKblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A. J. OS1NGA -
Bo Is warri
us hjoed
West-Duitsland
;»cw^*t*t**c*c*:'
05
85
Van hef
verdere nieuws
dat de geallieerden
ANTON VAN DUINKERKEN.
sn
AURIOL
PRIJSRAADSEL.
Redactie-
De Moeder Gods was nog niet
gekomen tot de stal,
de herders hielden nog rustig
hun nachtwacht in het dal.
soldaten en aangereisden
zaten nog neer bij de wijn,
knechtjes en maagden schreden
nog over paden en plein.
de velden lagen nog ledig
de heuvelen stil daaromtrent
Efratha was nog vergeten,
Bethlehem niet bekend.
De Draak die rondging op aarde
speurde zijn Winnaar nog niet,
hef wijde gebied van de nacht had
nog geen lichtend verchiet,
ook brandde nog niet aan de hemel
Gods teken in de Ster,
nog stonden de blijde Engelen
fluisterende van ver,
het was de laatste avond
onder het oude bewind,
de eeuwen der eeuwen naderden
nu tot het uur van het Kind!
Der eeuwen zwellende ongeduld
Ging eindelijk te bloeien aan.
God heeft zijn heerlijkheid verhuld
En is als kind ontstaan.
Sint Joseph liep nog zoekend
da deuren af in ’t dorp,
de boeren bij de teerling
roerden nog worp om worp.
Rondom hen werd de wereld wit.
God strooit zijn englen neêr als rijm.
En aarzlend nam hun hart bezit
Van ’t simpele geheim.
De heemlen deinden licht en luid,
En ’t drong hun zinnen huivrend in:
God, die zich in het vlees besluit,
Neemt heden een begin.
De nacht stond donker om hen heen,
Toen zei er één, met schorre stem,
En allen rezen: ’k hoor geween!
En ging naar Bethlehem!
Het is gebeurd op een winterdag
Des nachts om twalef uren.
De kleine kudde met herders lag
Te sluimeren bij de vuren.
Toen klonk uit de hemel een heldere wijs:
Kyriet Eleys.
Maar ik en gij waren niet daarbij,
Ons trokken te vele zaken
Naar aardse gewichtigdoenerij,
Naar wereldse vermaken
Of naar onze zorgen voor drank en spijs.
Kyrie Eleys.
De herders hadden hun handen vol
Eenvoudige geschenken,
Zij gaven het Kerstkindje schapenwol
En baden het: wil aan ons denken
Wanneer Gij zult zijn in het paradijs.
Kyrie Eleys.
Wij zijn de herders niet,
die in het veld Uw stem verwachtten,
wij zijn de rechtelozen en verachten,
die zich geen eigen steê konden verwer
ven,
en die niet leven kunnen en niet sterven.
Wij zijn de wijzen niet,
die uit de volheid van hun dromen
naar Uwe schaamte kribbe zijn gekomen,
wij zijn de laffen en de afgematten;
angst, zorg en twijfel heten onze schat
ten.
Wij zijn de kinderen niet,
die Uw verkleumde voetjes warmen,
wij staan voor U met hulpeloze armen
en onze knie heeft nimmer zich gebogen;
o Kind, wil onze ledigheid gedogen!
Wij hebben meer de wereld,
liefgehad dan Uwe Vader,
maar door de nacht kwam steeds Uw
licht ons nader
en heeft ons weder thuisgebracht: teza
men
dwalende en trouwe schapen. Amen.
Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
Reg. Omroep Noord
245 M.
95
45
dt
85
Hg
betrekken, zal stellig van andere geal
lieerde zijde verzet rijzen, zoals dat ook
het geval was toen de Ver. Staten een
balletje opwierpen om in Europa West-
Duitsland weer een militaire rol te laten
spelen, maar in het Verre Oosten zijn
de verhoudingen wat anders, daar heb
ben de Amerikanen in Japan veel meer
in de melk te brokkelen dan de andere
geallieerden.
In Europa is het Amerikaanse streven
om
20
kelijk, zodat ook zij geneigd zijn er aan
mee te werken, dat de landen hunner
vestiging zich scharen aan Chinese zij
de. Dat alles schept een wei zeer ern
stige toestand. „De barometer in Z.O-Azië
gaat naar storm toe,” zeide Minister van
Maarseveen, dan ook terecht dezer da
gen in de Eerste Kamer. En dat is te er
ger, nu in het Westen nog helemaal geen
klaarheid bestaat omtrent hetgeen men
zal doen om de communistische vloed
golf in het Verre Oosten in te dammen.
De Amerikaanse dr. Jessup is nu pas in
opdracht van het Amerikaanse departe
ment van buitenlandse zaken in Azië om
er indrukken op te doen, welke, in een
rapport verwerkt, tot grondslag zullen
dienen voor het bepalen van de Ameri
kaanse politiek in het Verre Oosten.
Daar zal dus veel kostbare tijd verloren
gaan, en we zullen wel niet ver mis zijn
als we wagen te veronderstellen, dat ten
slotte, omdat andere middelen niet tij
dig kunnen worden toegepast, de Ame
rikaanse politiek er op gericht zal zijn
Japan
opnieuw in het Oost-Aziatische spel der
machten weer een plaats te verschaffen,
om te trachten snel een evenwicht te ver
krijgen. Een evenwicht, dat anders niet
te bereiken schijnt, omdat geen der Wes
telijke machten meer over voldoende en
betrouwbare steunpunten in het Verre
Oosten beschikt om er een behoorlijk
centrum van macht te vormen, en de Z.-
O.-Aziatische landen militair niet sterk
genoeg en politiek niet rijp genoeg schij
nen om zelf een bolwerk te bouwen.
Ook tegen een eventuele 'Amerikaanse
politiek, om Japan weer in het spel te
Oplossingen van ons prijsraadsel (zie
ons vorig nummer) zende men vroegtij
dig in, d.w.z. vóór Nieuwjaar. Welke
firma had de mooiste advertentie? Het
publiek is de jury.
Zij vonden Jozef tranenblind,
Maria afgemat van smart.
Toen koosden zij en kusten 't Kind
Met handen ruw en lippen hard.
Wêz linich yn ’e rêch, linich yn ’e müle
en redsum yn al dyn dwaen en litten,
hwant de minsken, dy’t sa stiif binne as
dampeallen, bliuwe op ’t selde steed stean
en wurde wolris omjage.
Dieper, inniger en meer geconfronteerd
met eigen zieletoestand is het ontroeren
de adventslied van Jan H. Eekhout als
hij beldijt en bidt:
God! doe dat wij U waardig zijn!
Redt ons van dit hovaardig zijn.
Wij hebben zelf de koers verward,
Heer, naar de Haven van Uw Hart!
Ach, dat Uw Ster de weg ons wijz’.
Kyrie eieis
Het uur van het Kind kwam! Willem de
Merode vertelt het in zijn gedicht „De
Herders” aldus:
China klopt aan'de poort van Z.O.-Azië.
Wordt Japan tegenspeler? In West-Duits
land gaan de Nazi’s te keer. Overal steekt
het Titoïsme de kop op. Het verdere
nieuws.
ver.
Reeds naakt daarginds Doods felle zeis.
Kyrie eieis
Laat ons dit jaar de reis naar Bethlehem
gaan aan de hand van onze dichters.
In allerlei toonaarden hebben zij immers
het Heilsfeit van Christus geboorte be
zongen. Niets heeft zó tot hun verbeel
ding gesproken als de Kerstnacht, niets
heeft hen ook zó tot nadenken en na
stamelen gebracht dan het lied der lie
deren, eenmaal in de velden van Efratha
gezongen. Vanuit het onbestemde komt
bijv. Gabriel Smit tot de onweerstaan
bare bewustwording van de adventstijd
met de woorden:
Bijna gaat het misten: de mensen
bewegen
snel en onrustig in zichzelf verdiept;
het licht is traag, het houdt de stemmen
tegen,
de wind hangt willoos in het grauw
verschiet.
Wij raken langzaam los van alle dingen,
niets is er, dat ons nog verbergen kan,
wij zoeken overal herinneringen,
maar weten er de vruchteloosheid van,
tot alles uit ons hart 's weggeslagen
en er niets over is, dat ons nog kent,
dan, plotseling, begint een helder vragen
voorzichtig eerst, wij zijn het licht
ontwend,
maar onweerstaanbaar groeiend door de
dagen,
zingend en stralend want het is
Advent.
zij hier vermeld de derde staatsgreep in
een tijd van 9 maanden in Syrië, ditmaal
was hij gericht tegen de unie met Irak,
waarvoor in et parlement een meerder
heid was. In Frankrijk blijft de binnen-
politieke toestand moeilijk, er
Snein 25 Desiimber:
1919.15. Krystmeditaesje fan Ds. R.
Bijl fan Berltsum.
Tiisdei 27 Desimber:
Fryske iltstjüring.
18.3019. Meditaesje fan de hear Fed-
de Schurer fan ’t Hearrenfean.
Stimmen üt it Heitelan. Sprekker de
hear Sj. van der Schaaf.
19.4020. It Fryske Jier, in oersjoch
fan it libben op if Fryske mêd yn
1949.
zijn voor W.-Duitslands veiligheid. Ont
ruimden die troepen W.-Duitsland, dan
zou trouwens de regering te Bonn zelf
wel voor ’n verdediging moeten zorgen,
wilde het niet door het communistische
Oosten worden opgeslokt. Van die ont
ruiming kan thans geen sprake zijn, te
meer niet nu hier en daar in W.-Duits
land ex-nazi’s toch wel weer heel fel
te keer gaan.
Het is toch maar heel moeilijk dat de
W.-Europese samenwerking tot stand
komt, in
Wanneer Roel Houwink ons met deze
herders vergelijkt en hoe Al te licht
en Al te romantsich doen wij dit vaak
niet komt hij tot een beangstigende
klacht, die gelukkig toch niet uitzicht-
Wij hebben U gehoond, verguisd.
Heer, ied’re dag opnieuw gekruist.
Wij waren klein en zwak en laf.
Heer, neem de zonden van ons af.
Bereidt ons tot een rechte reis
Kyrie eieis
Oost-Europa
gaat het onder de ijzeren vuist van het
Kremlin sneller, al mag men wel aanne
men, dat daardoor in de satellietstaten
stemmingen worden gewekt, die bij een
Europese crisis Rusland nog voor grote
moeilijkheden zouden kunnen plaatsen.
Maar daarom verwijdert Moskou in die
satellietstaten dan ook kractfiguren als
in Bulgarije Kostov, die al opgehangen
is. Ook in Oost-Quitsland heeft, naar ge
meld wordt, het Titoïsme al zijn intrede
gedaan, er is ook daar een onafhankelij
ke communistische partij gevormd.
fan de fraechstikken net forgetten. Yn it
bigjin fan it nije jier hopet de Kommisje
dizze rapporten yn wiidweidich bisprek
jaen to kinnen. Undertusken binne der
twa lêsmethoaden foar it oanfangslêzen
ré kommen; ütjeftemüglikheden komme
yn sicht. Óan in Fryske taelmethoade
wurdt arbeide en oan geskikte lesboekjes
Der komt dus skot yn.
Onder de machthebbers en staatslieden,
die Woensdag Sfalin’s 70ste verjaardag
te Moskou hebben meegevierd, was ook
Mao Tse-Toeng. En welk een machtheb
ber is dat, hij is de leider van de com
munistische legerscharen, die thans zo
goed als geheel China beheersen, waar
schijnlijk de grootste man dus van het
grootste rijk ter wereld. Hoe zal de
nieuwsgierigheid van de Westelijke
staatslieden gleprikkeld zijn door deze
ontmoeting tussen de geheimzinnige Sta
lin die het Westen zo bitter heeft te
leurgesteld door de Russische na-oorlog-
se politiek en de harde en, naar men
zegt even sluwe Chinees. In ieder geval
zullen het geen aangename gewaarwor
dingen zijn, welke de Westelijke diplo
maten van deze ontmoeting hebben on
dergaan. Vooral niet nu de Chinese com
munisten aan de poort van Z-O'.-Azië
kloppen. Er waren al geruchten, dat Siam
elk ogenblik communistisch kon worden
omdat het leger onbetrouwbaar was ge
worden, terwijl de bevolking van dit
land voor een derde deel uit Chinezen
bestaat, zoals die van Malakka voor on
geveer de helft, terwijl Birma welker
regering de Chinese communistische re
gering officieel heeft erkend Indo-
China, Indonesië, de Philippijnen, grote
massa’s Chinezen binnen hum grenzen
hebben. Dat zijn nu wel niet allemaa'
communisten, maar voor hen allen gaat
een bijzondere aantrekkingskracht uit
van het succes der Chinese communis
ten.
China neemt in hun ogen in Azië de lei
ding, en dat is voor alle Chinezen, ook
die welke nationalistisch voelen, aantrek-
I
Hwat hat Gabe Skroar
Beroepschauffeurs krijgen
diploma.
Het bestuur van de Vereniging Veilig
Verkeer voor Leeuwarden en omgeving
heeft besloten aan ongeveer honderd
deelnemers aan de geen-ongelukken-
wedstrijd voor beroepschauffeurs het di-
plofna 2 voor-een tweede jaar schade
vrij rijden uit te reiken. Het eerste di
ploma zal worden overhandigd aan rond
13 deelnemers, nadat zij een mondeling
examen hebben afgelegd te Leeuwar
den, Bolsward, Drachten, Heerenveen,
Oosterwolde of Dokkum.
De Prov. Staten.
Friesland zal op Woensdag 26 April
1950 ter stembus gaan om de leden van
de Provinciale Staten te kiezen, zo is de
ze week besloten.
Al hebben de provincies het recht, zelf
de datum vast te stellen, waarop zij de
verkiezingen voor leden van de Provin
ciale Staten willen houden, ze zullen
overeenkomstig de wettelijke bepalingen
alle op één dag, n.l de tweede Dinsdag
in Maart, de candidatenlijsten moeten
vaststellen. Op 14 Maart zal dus een
ieder kunnen vernemen, op wie hij zijn
of haar stem zal kunnen uitbrengen.
Onze landbouw.
Volgens mededeling op de verleden week
gehouden vergadering van het'hoofdbe
stuur van de Fr. Mij. van Landbouw zal
de stichting van een laboratorium voor
het onderzoek van grond, gewassen en
veevoeder waarschijnlijk heel spoedig
zijn beslag krijgen.
Daar er dringende belangen van de Frie
se landbouw met dit onderzoek gemoeid
zijn, is dit verblijdend nieuws.
Maar hoe komt het met de Friese proef-
zuivelfabriek? Er worden hoge eisen
aan onze producten gesteld, en wij moe-
en zo economisch mogelijk kunnen pro
duceren. Dat bleek ook weer uit de re
de van Mr. Linthorst Homan op de ver
gadering van de Alg. Ned. Zuivelbond.
Dat ook hier weer het verschil in inko-
menspeil tussen landbouw en industrie
naar voren kwam, ligt voor de hand.
Volgens laatstgenoemde spreker is dat
de oorzaak van een afneming van de
plattelandsbevolking met 15 pet per jaar.
Zulks moet nationaal en internationaal
op de duur rampspoedige gevolgen heb
ben.
Afgestemd op de grens van advent en
Kerstnacht, schreef A. J. D. van Oosten
ons een impressie, die in eenvoudige
woorden toch zo geladen en veelzeg
gend is:
Wij dolen tastend door de nacht
Ons monden kennen slechts één klacht.
Waar is de stal?.Waar blinkt de
Ster?.
Heer! wij vergaan...! Gij waart zo
De Fryske Underwiis-
fomijing.
It Paedagogysk WurkforbAn fan de
Fryske Akademy is to set mei de bistu-
dearring van de problemen, dy’t gear-
hingje mei it ynfieren van it Frysk op
skoalle.
In lytse kommisje bisteande üf fiif
man, to witten de hearen S. Bouma, M.
J. de haan, A. Roosma, H. Twerda en
A. L. J. Wijtzes mei de nedige sub-
kommisjes, is foar in part ré mei in stel
rapporten oer de folgjende fraechstikken:
dy fan ’e Proefskoailen, fan alle oare
skoallen yn Fryslan, fan de oplieding fan
learkrêften, fan de beukerskoallen en fan
de propaganda foar it Frysk ünderwiis.
Dêrby is de materiële en finansjele side
een aandeel te doen leveren in de W.-
Europese verdediging tijdelijk mislukt,
hetgeen vooral te wijten was aan de
vrees der Fransen dat de Duitsers dan
weer een gevaar voor hun veiligheid
zouden worden. Trouwens die vrees
wordt ook in de andere W.-Europese
landen gedeeld al treedt ze er minder op
de voorgrond. Hier wreekt zich echter
een fout van het Amerikaanse plan, dat
de Duitse herbewapening, nodig geoor
deeld om in W.-Europa een voldoend
sterke verdediging tegen het Oosten op
te bouwen, steeds als een afzonderlijk
vraagstuk heeft gezien en niet als een
onderdeel van de totale West-Europese
verdediging. De kwestie is echter niet
jioe men weer een sterk Duitsland krijgt,
maar wel hoe men een sterk West-Euro
pa krijgt, met een West-Europees leger,
waarin ieder land zijn aandeel levert,
ook West-Duitsland.
In dit kader zouden vele tegenstellingen
verloren gaan en zou ook een eind ge
maakt worden aan de politiek van W.-
Duitsland om zijn medewerking zo duur
mogelijk te verkopen.
Het West-Duitse parlement heeft dezer
dagen, naar aanleiding van kanselier
Adenauer’s uitlatingen over de mogelijk
heid van Duitslands herbewapening, ver
klaard, dat het die niet wenst. Wij zijn
geneigd die uitspraak met een korrel
zout te nemen, en gelovig stellig, dat het
wel bereid zou zijn tot bewapening over
te gaan wanneer hef weder het recht tot
volledige medezeggingschap kreeg en
ontruimd werd door de geallieerden. Zo - i 1
lang er echter geallieerde troepen in landse politieke toestand' moeilijk, er
West-Duitsland zijn, menen de Duitsers wordt nu tussen regering en parlement
dat de geallieerden ook aansprakelijk geworsteld om de begroting.
loos is en waarmede wij deze tocht naar
Bethlehem willen eindigen:
Friese geschenken
voor Stalin.
De Friese geestverwanten van Stalin
hebben de Russische ambassadeur en
kele geschenken overhandigd zoor Sta
lin, die zijn zeventigste verjaardag heeft
gevierd.
Van Achtkarspelen en Smallingerland
krijgt hij een pop in Fries costuum, ver
der werden hem een model van een ver
grote B.M.er, vervaardigd door een
scheepsbouwer uit Tijnje en een paar
klompjes uit Houtigehage aangeboden.
Bolswartls Nieuwsblad
00
TJï
to
75
t
Abonnememsprijs
1.35 per kwartaal bij vooruitbet?lint
Advertentieprijsid cent per m m
Giro 87926
