F
te
Gabe Skroar
Martinytoer
Fan de
door Nederland
No. 1
46e Jaargang
- **<ni>dag 3 Jan. 19*0
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa A.J.OSINGA - Bolsward
de J.
Wer
Jit
Dit
„Hy
üs hjoed I
to sizzen
bruggen geschiedt
de Directeur van
■\Vonseradeel, de
VeiBchljnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
jaar is geen iemand, geen persoonlijk
heid, geen drager van het noodlot zelfs,
dat al naar het uitvalt, gunstig of on
gunstig, gelukkig of ongelukkig kan
maken, fortuin of pech kan brengen.
Abonnementsprijs
1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentie: rijs10 cent par m m,
Giro 87920
nen het nieuwe jaar met de eerste de
beste dag hun roes uit te slapen. Ze
waren povere winst van deze hande
ling de zorgen voor enkele uren ver
geten.
Er waren er en misschien zijt gij er
één van, lezer die in het nieuwe jaar
opnieuw deze zorgen op zich af zagen
komen. Zal het komende jaar een vaste
betrekking geven? Een woning? Een ge
zinsleven? Een goede examenuitslag?
Een voltooiing van studie? Een burger-
pakje? Een hereniging met verloofde of
vrouw? Vragen en nog eens vragen.
Zal het nieuwe jaar werkelijk „alle din
gen nieuw” maken?
Wij kunnen, noch mogen deze vragen
zo stellen. Het „nieuwe jaar” kan niets.
Hoefolle hawwe har gelok net to grab-
bele smiten, dat foar gjin goud of trien-
nen wer to krijten is.
BETONSTORTEN BIJ NACHT.
Bovenstaande foto werd genomen tijdens
het betonstorfen van een der vier brug
gen in de gemeente Wonseradeel, ten
behoeve van een nieuwe weg, welke
achter Witmarsum langs via Grauwe
Kat, Arum en Kimswerd, verbinding
met Harlingen zal geven.
Deze brug, de grootste van de vier, werd
in ca. 20 uur gestort, meer dan 200 kub.
meter beton ging door de molens en ca.
1700 zak cement werd daarbij verwerkt.
De brug steunt op betonpalen van 11
tot 13 meter lengte.
Totale lengte der brug ca. 35 meter,
breed ca. 10 m. (een rijbaan van ca.
6 m. breedte voor het snelverkeer met
daarnaast een baan van ca. 3y2 m. voor
tractoren enz.).
Het betonstorten geschiedde met 2 mo
lens, terwijl een derde in reserve werd
De earste helte fan de 20ste ieu leit
efter üs. De twadde is bigoun en elts
minske, famylje, groep of mienskip soe
witte wolle, hwat de takomst oan goe
de en weardefolle dingen bringe sil.
Der is in bulte, hweryn wy neat to siz
zen ha, ja winliken is der net folie, hwer-
oer wy seis baes binne, wy hingje fan
folie omstannichheden óf en it léste
wurd is net oan de minske.
Mar oan de oare kant is it nou ien kear
sa, dat wy wol in boel tsjinhalde en
bidjerre kinne, yn ünstjür jeije en for-
grieme. Net allinnich persoanlik mar ek
as mienskip.
Us Boargemaster hat yn syn treflike
Aldjiersrede oerdüdlik sjen litten, hwat
de risseltaten wêze kinne as de positive
krêften yn in mienskip activearre wurde
en de kans krije dy mienskip to bifrucht-
sjen. Op dizze earste nijjiersdagen,
hweryn wy üs allegearre rekkenskip
óffrege Ma oer de wize, hwerop wy as
persoan en as mienskipslid meiwurke
'ha mei de jowne jeften, dy’t wy brüke
meije, liket it my needsaeklik alle klam
to lizzen op de ünmisbere grounslach
fan de blide foarütgong fan stêd en
omkriten, sa’t wy dy de léste tiid bilibje
mochten. Hwant dit is dochs wol sa
klear as hwat, dizze bloei is yn it bi-
lang fan allegearre, de fortuten, hwer-
troch Boalsert tsjintwurdich wer meitelt
yn de rige fan stedden en plakken, bin-
gehouden. Maar dat de molens alleen
het werk niet kunnen doen, blijkt wel
hieruit, dat ca. 35 man nodig waren om
de grondstoffen via de molens in de be
kisting te krijgen en de beton direct ai
te werken. Het storten moest in één ruk
doprgaan, zodat de mensen bij ploegen
werden afgelost, en dan gelegenheid
hadden te schaften en het nuttigen van
één- of- meer- borden snert met worst,
door de heer Hofstra van Witmarsum
klaar gemaakt.
De bouw van deze
onder toezicht vart
gemeentewerken in
heer M. Zijlstra, met zijn opzichters en
de werken worden uitgevoerd door de
h.h. J. de Vries, C. Kuiper en J. Jor-
ritsma, aannemers te Pingjum en Bols
ward. (Foto Boersma, Pingjum).
ne foar elts to sjen. En likegoed mei men
sizze, dat it plattelên aerdich by de
berch opgien is.
Dizze grounslach is, dat men net allin
nich each hat foar persoanlike bilangen
en groepsforlangens, mar dat men dizze
neistribbet yn mienskipsforbdn. It alge-
mien bilang fan dy mienskip is yn man-
nich opsicht de som fan de groepsbilan-
gen, mar it is ek mear. Soene wy net
herder komme as eltse groep foar eigen
dingen wurkje to litten, dan duorret it
mar in dei en in moarnsskoft of it is
ien rüzje, allegear rüzje. As men net
bliid wêze kin om de dingen, dy’t in
oarstinkende groep mei rjocht .bliid
meitsje, dan mist men it goede mien-
skipsfielen. Dy’t dat wol hat, is bliid mei
de oprjuchting fan in Ambachtsskoalle,
dy’t op neutrale grounslach stiet, mei de
forgreating fan de Chr. Hüshéldskoalle
en de takomstige festiging fan in R.K.
Middelbere "Skoalle. Hwant allegearre
hat dizze ynstellingen neist har earste
doel in positive ynfloed op de mienskip:
Boalsert.
Dit haldt net yn, dat men likefolle sym
pathy ha soe foar eltse ynstelling. It
sprekt as in boek, dat dit net sa is. Mar
dy’ it positive, earlike wurk fan in bi-
paelde groep net mei goede eagen sjen
kin, hat in forkeard sté yn it hert. Hy
is lyts, sektarysk, fanatyk, likefolle oft
hy him ta de iene of de oare groep rek-
kent. En dit is it greate gefaer foar
eltse mienskip. Hwat Boalsert de léste
jierren op sa’n treflike wize birikt hat,
is to tankjen oan de minsken, dy’t har
ren rounom foarspanden, hwer’t de stêd
bilang by hie en dy’t har groepsbilanr
gen derby ynskeakelden. lendracht jowt
macht, mar twaspjalt brekt krêft. It
freget styl, inerlike biskaving en karak
ter om sa to libjen.
Men moat de natuerlike driften it swijen
oplizze, net tajaen oan slüchslimme en
jaloerske ynbliezingen, mar jimmer ré
wêze to helpen en to tsjinjen as it om
Op het moment dat wij dit schrijven
wijst de kalender nog 1949, als U dit
leest is de halve eeuw waarin wij ons
thans bevinden, reeds afgesloten. Een
nieuwe maand, een nieuw jaar, een nieu
we halve eeuw liggen dan voor ons.
Wat zal 1950 ons brengen?
Het is het jaar genoemd, waarin de be
slissingen zullen vallen.
Hoe zal de toestand zich ontwikkelen?
Hoe komt het met Oosterse en Westerse
machten?
Hoe met de verhouding tussen Nederland
en Indonesië?
Zal er sprake zijn van een verbroede
ring, van een schouder aan schouder
staan? Of zal 1950 opnieuw een jaar
worden van teleurstellingen en tegen
slagen? Internationaal, nationaal? Goed noch kwaad kan het. Het nieuwe
Hoe zal de toekomst zijn voor ons per-
soonlijk en voor de kleinere levensge
meenschappen, waartoe wij behoren?
Vele vragen bestormen ons.
Een nieuw jaar, een nieuwe halve eeuw.
Van alles wat nieuw is, gaat gewoonlijk
een onweerstaanbare bekoring uit. Als
straks de nieuwe lente komt met het
nieuwe jonge groem, nieuwe reine bloe
sems, met de nieuwe dartelende lam
metjes in de wei, halen we weer dieper
adem.
Is niet als bij de kinderen onze hand
gauw gevuld? Een kind beleeft immers
op school reeds de vreugde van in een
nieuwe klas te mogen komen, een nieuw
leesboek te mogen ontvangen, in een
nieuw schrift te mogen schrijven.
Alles wat nieuw is, is van verwachtingen
vol.
En werkelijk, het is een prettig gevoel
woorden en zinnen neer te schrijven,
die tezamen het eerste artikel zullen
vormen in een nieuwe jaargang van ons
blad.
Of is het toch met gemengde gevoelens,
dat wij dit doen?
1 Januari 1950 een mijlpaal.
Ja, een mijlpaal op de levensweg mis
schien, maar de weg zelf gaat dóór en
maakt bij deze mijlpaal geen kromming
Gaat het in de goede richting? Met deze
wereld, met ons land en volk, met ons
gezin en met ons persoonlijk, met ons
werk en met... ja met geheel ons be
staan?
Wij treden het nieuwe jaar in, misschien
met een zee van goede voornemens,
misschien even met het gevoel, dat we
de last van 1949 van ons af kunnen
V'erpen en opnieuw een begin gaan ma
ken.
Het is niet moeilijk hier enige gemeen
plaatsen en traditionele gezegden af te
laten drukken.
Het is eveneens vrij gemakkelijk zo bij
de jaarwisseling enige sentimentele
woorden te gebruiken om een zekere
stemming te kweken, te koesteren mis
schien.
Maar daarmee is toch niet uitgedrukt
wat op dit moment in ons om gaat.
Als U dit leest is ’t nieuwe jaar al weer
enige dagen oud. De tijd gaat zo ont
zettend snel. Dat ontdekten we onlangs
toen we op een grote klok een grote
secondewijzer met vaart zijn cirkelboog
zagen beschrijven, dat ontdekken we
opnieuw nu dit artikel uit onze pen
vloeit. Toen we het aanvingen, was het
nog 1949, nu we nauwelijks een paar
bladzijden vol hebben geschreven, heb
ben de vreugdeschoten, die 1950 een
welkom toeriepen, reeds weerklonken.
Het oude jaar is „tijdens de operatie
overleden”, het levende 1949 is ons on
der de handen weggegleden, het is his
torie geworden, onweerstaanbaar.
Het nieuwe is reeds daar en spoedt zich
inmiddels voort.
Is het niet alsof de jaren en de eeuwen
over elkaar heen gaan tuimelen van en
kel snelheid? Maakt de overgang van
oud en nieuw op ons nog dezelfde
stemmige indruk van voorheen, of is het
zo, dat we als het ware de nieuwe jaren
aan de lopende band gaan verwerken?
Leven we nog of worden we geleefd?
Het nieuwe jaar is daar en het is zelf
reeds weer oud, vóór we het beseffen;
vóór we het kunnen grijpen, glipt het
ons opnieuw tussen de vingers door.
Het „nieuwe” wat zo behoorlijk leek,
blijkt een vernisje, een gesuggereerd
kleurtje, dat maar al te spoedig ver
bleekt.
Zoals een nieuw leesboek spoedig is
beduimeld in op de eerste bladzijde van
een nieuw schrift soms een inktvlek valt,
die de haren des onderwijzers ten ber
ge doet rijzen, zo is ook het nieuwe jaar
dat zo rein leek, en zo smetteloos, vaak
maar al te gauw bezoedeld of is de
domper gezet op al te ongemotiveerd
optimisme.
Er waren er die direct na twaalven met
een stuk in de kraag en ver over hun
biertje naar huis waggelden, zij begon-
goede dingen giet. Dy koerts sil men ek
net wizigje meije as de iene of oare bu
ten syn boekje giet. Dan forliest men it
rjocht om it bigjinnende kwea oan to
pakken en to korrigeren. Hoek halde en
jimmeroan sjen litte, dat men rounom
it mienskipsbilang sjen wol. Derby oan
elts groep gunne, hwat men foar jinsels
billik achtet.
Dat is in geve grounslach. „Utrique fi-
delis”. Oan beide trou, oan rjuchting en
groep, mar net minder oan de hiele
mienskip. It is as yn in flinke hüshal-
ding mei de bern. Hjoed kin de iene
hwat krije en móarn de oare, mar it
moat rjuchtfeardich wêze en de iene
mei de oare de dingen net forgunne.
Elts moat neist en nei eigen, ré wêze
om sines to dwaen, dat de hiele hüs-
hêlding syn gerak kriget. Dan is der
in echt famyijelibben. Boalsert is in stêd
om der jaloersk op to wêzen. Hjir bin
ne hiel hwat minsken, dy’t alle dagen
blyk jowe fan it goede mienskipsbisef.
It is de kearn fan heech gehalte. Elts
hat bilang en foardiel by har wurkjen
en it oergreate part fan de ynwenners
stelt har wurk tige op priis. De béste
winsk foar alle ynwenners fan de stêd
is dizze, dat 1950 dizze geast groeijen
sjocht yn omfang en djipte, dat it üs
biwarret foar it lytse en binypte kreau-
wen, dat er in greatc ienriedichheit bliu-
we mei, oer en wer weardearring en
heechachting. Hwant dat is de groun
slach fan it folie moaije en hoopjaende
yn it öfroune jier en sil ek de frucht-
bere groun wêze foar trochsettende
groei en nije blide dagen yn 1950.
Dat ek de plattelansmienskip allinnich
lans dizze wei komme kin, hwer’t hja
wêze moat, dat ek it boerefolk gjin grea
ter fijan hat as fanatike trochdriuwerij
om. eigen eare of dy fan eigen groep,
dat hawwe de forroune jierren aloan
sjen litten.
lenheit is net müglik, mar iendracht is
der altyd to min. Tj. de J.
Woensdagmorgen is het opschrift „Mi
nisterie van Overzeese Gebiedsdelen”
van het gebouw Plein 1 te Den Haag
verwijderd. Thans zal het ministerie de
naam dragen van „Ministerie voor Unie-
aangelegenheden en Overzeese Rijks-
delen”.
Als het maar helpt. Middenstanders in
Twente gaven gezamenlijk een vlug
schrift uit om de afnemers op te wek
ken, contant te betalen.
Goed resultaat. Van de 1055 candidaten
middenstandsexamen Nederl. strijd
krachten Overzee geëxamineerd, slaag
den er 745.
Tragisch. Bij het omkappen van bo
men is te Junne (gem. Ommen) de ar
beider H. J. Veldman uit Den Ham door
een neervallende boom getroffen. In
zorgwekkende toestand werd het slacht
offer naar het ziekenhuis te Almelo over
gebracht, waar V. Woensdagmorgen
vroeg is overleden.
De regeringsvoorlichtingsdienst heeft ’n
film vervaardigd over het ontstaan en
de groei van de Noord-Oostpolder. Deze
film, welke „Der zee ontrukt” wordt ge
noemd, laat voorts belangrijke momen
ten uit de wordingsgeschiedenis van het
nieuwe land zien.
Margarine niet duurder. Het ligt niet *n
de bedoeling van de regering de marga-
rineprijs per 1 Januari te verhogen.
„FOLLE LOK EN SEINE”.
Myn jongestiid,
'k Sjoch my, fluch, bliid,
troch de buorren rinnen.
Oan eltse doar
Soms fül to skoar,
Ien ,,’t Nijjier óf to winnen”.
Myn winsk hie krêft,
’k Longre op in jeft,
Wachte Kom goede jowers.
Wie ’t „lean” ien sint,
’k Tocht, stik dan fint;
Tanke oerdwealsk foar fjouwer.
It fleach sa’n dei,
Troch elk homeij’
Joech neat om Hike hounen.
Om rein of kjeld,
De opbringst teld.
Ryk mei sa’n oardel goune.
Great! ’t Brükme bliuwt,
Men plakt, men skreaut,
Oan famkes, sibben, maten,
Tichtby of fier,
„Lokkich Nijjier”,
bosken aensichtkaerten.
Winsk üt it hert?
In slimme set?
Neilitten jowt faek lijen?
In izeren noarm?
In deade foarm?
’n Wyt fuotsje earn’ to krijen?
Hiwa rfikf h spoar,'
Wit de ien fan d ’oar?
leit der yn bisletten:
(miend of net-miend)
Tankber forstieru,
(sy) hat my net forgetten”.
PYT.
Kazerne voor luchtmacht in Appinge-
dam. Op 15 Februari a.s. zal te Ap-
pingedam de kazerne voor de lucht
macht officieel worden geopend.
Driftige onderwijzer veroordeeld. Een
gymnastiekonderwijzer te Assen werd
veroordeeld tot een geldboete van f 50
of 20 d. h. 1 m. voorw. gev.straf en tot
betaling van een schadevergoeding van
f 100, omdat hij tijdens een les in een
driftbui een scholier zodanig mishandel
de, dat de jongen een hersenschudding,
twee gekneusde ribben en enkele bloed
uitstortingen opliep.
Te water gelaten. Het 7500 ton grote
motorschip „Karimare”, voor Franse re
kening bij „De Schelde” te Vlissingen
gebouwd, is te water gr'aten.
Nog tienduizend onderduikers. Medege
deeld wordt, dat er m Nederland nog
ongeveer 10.000 politieke delinquenten
zoek zijn.
Het pasje. In verband met het Kerst
en Nieuwjaarsverlof zijn de militaire re-
tourbiijetten ditmaal geldig tot 4 Janu
ari.
Allemaal een stuivertje. De stichting
„Het vierde Prinsenkind” vraagt, op 18
Februari, de verjaardag van prinses Ma
rijke, van ieder schoolkind een stuiver
om met dit geld een aantal jeugdige
oorlogsslachtoffers een onbezorgde va-
cantie te geven.
We kunnen elkaar nog zo veel „Geluk
kig nieuwjaar” wensen, op zich zelf ge
nomen is dit niets dan een weliswaar
vriendelijk, maar toch inhoudloos ge
baar. Tenminste als we bedoelen, dat
het jaar alszodanig geluk zal brengen.
Het kan niet gelukkig maken, gelukkig
zijn kan het echter wel.
En dat kan enkel omdat er een Iemand
is die het van zich zelf gezegd en ge
tuigd heeft: „Ziet, Ik maak alle din
gen nieuw.”
Het „Veel heil en zegen” zij ons meer
dan een klank, meer dan een tot cliché-
uijdrukking geworden wens, het zij ons
niet meer en niet minder, dan wat het
wil zijn: een bede.
Samen treden wij dan het nieuwe jaar
weer vol vertrouwen binnen, kranten
schrijvers en krantenlezers.
Wij zullen weer blocnote na blocnote
en U weer kolom na kolom gaan ver
werken. Wij zullen onze aandacht weer
richten op het gebeuren in werelddelen,
landen, provincies, steden, dorpen en
gehuchten. Wij zullen lief en leed weer
samen delen, blijde en wellicht ook droe
ve tijdingen brengen. Wij hopen ook in
het komende jaar weer uw huisvriend
te zijn en wensen U en de Uwen een
recht gezegend 1950.
Handhaving rijverbod? Het Christelijk
Nationaal Vakverbond, van mening, dat
het Zondagsrijverbod de Zondagsrust
belangrijk bevordert, heeft de Raad van
Ministers verzocht, ook na 1 Januari dit
verbod te handhaven.
Royaal. Een bezoekster van de Vrij-
dagsmarkt te Emmen kwam tot de ont
dekking, dat zij een tas, die bijna f 1300
bevatte, had verloren. Zij had echter ge
luk. Bij haar speurtocht vond zij haar
bezit terug bij een der kramen De eige
naar had zich namelijk over de vondst,
ontfermd. Met een dankbare blik nam
de eigenaresse het reeds verloren ge
waande eigendom weer in ontvangst en
beloonde de eerlijke vinder met.één
gulden.
Broekman is begonnen. Kees Broekman
heef Zondag tijdens de training de 5000
meter afgelegd in 8 min. 33 sec. De
Zweed Hallquist deed over dezelfde af
stand 8 min. 38 sec.
Droeve Oudejaarsavond. Tijdens het
oliebollen bakken bij de familie Bos te
Aalsmeer op Oudejaarsavond vielen een
twee- en vierjarig kind van de stoel,
waarop ze samen zaten en kwamen
daarbij tegen de kachel aan. In de val
greep een der kinderten de op de kachel
staande schaal beet, die gevuld was met
gloeiende olie. De kinderen moesten met
ernstige brandwonden naar het zieken
huis.
Machinist door hagel getroffen. Met 2
zoons was de Hilversummer M. de W.
Vrijdagmiddag op de hei bij Anna’s Hoe
ve aan het jagen. Op een gegeven ogen
blik schoot hij zijn buks af, juist toen
een trein passeerde. De machinist werd
door twee korrels hagel vlak onder de
ogen getroffen. Daar het incident zich
juist op Baarns grondgebied afspeelde,
is De W. ter beschikking van de Baarn-
se politie gesteld.
Zevenjarig kindje verbrand. Zondag
avond omstreeks 8 uur is brand uitge
broken in het vooronder van een te Sas
van Gent liggend sleepschip. Ofschoon
de brandweer het vuur spoedig meester
was, kon niet worden verhinderd, dat ’n
7-jarig kind, dat daar te slapen lag, in
de vlammen omkwam.
Bolswards Nieuwsblad
Alle dingen nieuw!
Hwat hat
I
