w
Martinytoer
ós hjoed
Fan de
door Nederland
to sizzen
No. 34
Dinsdag 2 Mei 1950
46e Jaargang
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
A. J. OS INGA
B o 1 s w a r d
Uitgave van Drukkerij Fa
In lege pong is in heislik ding, al sit der
ek noch sa’n moaije oranjestuk oan.
Een standaardwerk vertelt o.a. over
de strijd in de Wonsstelling
Weerpraatje
dels was Hr, Ms, Johan Maurits van Nas
sau opgestoomd en deze bodem nam de
grote afstand van de vtyandeltyke artillerie
zo doeltreffend onder vuur, dat ze weldra
zweeg en zich niet meer heeft laten horen.
Als merkwaardigheid moet hierbij worden
vermeld, dat het Nederlandse artillerie
vuur werd geleid met waarneming vanuit
de kazematten. De waarnemingen werden
telefonisch overgebracht naar het stelling-
bureau in Den Helder, vanwaar de correc
ties radiografisch werden overgebracht
naar de Johan Maurits van Nassau.
Giro 87926
Pionier» hebben voorrang in N.O.P. Alleen
pionier», die voor 1 Augustus 1945 tenmin
ste twee jaar in de Noord-Oostpolder heb
ben gewerkt, b$J het in cultuur brengen van
de bodem, hebben met de Walcherense boe
ren voorrang, bjj de verpachting van boer
derijen in de polder.
Hwat hat Gabe Skroar
De Elfsteden Rijwieltocht
Bolswarils Nieuwsblad
een zeldzame
de J.
In
In
In
Tj. de X
7eischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
geeft een rui
mere blik. Het is een boek om dankbaar
voor te zijn, een werk, dat een ereplaats
verdient op onze boekenplank. De prijs zal
de meesten niet meevallen, maar is, gezien
het gebodene, uiterst laag, bovendien zfln
de betalingsvoorwaarden gemakkelijk daar
het boek In afleveringen verschijnt.
Vraagt U maar eens inlichtingen bij Uw
boekhandel.
auto in de sloot, terwijl er in verre om
trek geen spoor van een eigenaar was te
ontdekken.
it ISn Uzze. As léste punt fan bitsjutting
wol it rapport in ein meitsje oan de ta-
stftn, dat op it heden twa ynstansjes har
ren bimuoije mei de hierderij. Men hat de
Grounkeamer to Ljouwert en de Pacht-
keamers fan de Kantongerjuchten, dy’t elts
in diel dogge. It ütstel is nou: bring it
allegearre yn ien hén en meitsje de Groun
keamer sa, dat dizze sawol it juridyske
diel as it praktyske diel oan kin. Hjir is
in bulte foar to sizzen. En dat men dan
de Grounkeamer, nel de needsaeklike for-
oaringen yn de gearstalling fan de leden,
hjirfoar ütsocht hat, liket my in goed
ding ta. Dit kin in stap wurde, dy’t mak-
ket, dat dit college, dat yn de praktyk
hiel hwat ündorflning opdien hat fan de
hierkwesje, nou folslein alle kwesjes to bl-
oardieljen kriget. Dat jowt hiel hwat ge
mak foar de lju en bringt dizze matery
ek ta in goede lenriedichhelt. Wol is it dan
dübel fan bltsjuttlng, dat de gearstalling
sawol mei de hlerders as mei de forhler-
ders rekken hfiidt. Hwant de Pachtwet sil
nea syn taek en plicht goed dwaen kinne
as hja net oan de arbeid as wol oan it
bisit in billik plak oanwiist. Al mei al is
der alle reden goed nel to gean oft der
yn dit rapport oan de easken fan de „justi-
tia distributive” de fordielende rjuchtfear-
dichheit foldien is.
It is der nou de tiid ta en it soe net fan
goed ynslcht tsjügje as men de fügels
oer it net fleane liet. Hwant dit wol ik
jlt nochris mei klam slzze: As it nfle Ont
werp ien kear de keamers passeard is,
dan sil dit sünder mis de hier fan Iftn en
pleatsen foar de kommende tsientallen jier-
ren fêstlein ha.
It is dus nou foar boeren en lAnblsltters de
tiid, dy’t harren net üntkomme mei. Wy
hoopje, dat de bidrluwsfrede en de goede
forhêldingen der by winne sille.
„onderdruiming en uerzel
Veel succes Lou. De revuekomiek Lou Ban
dy, der planken nimmer zat, gaat na een
succesvol leven als revue-artiest, zijn ge
luk met toneelspelen beproeven.
Lam met vijf poten. Onder RoptaziJl bjj de
heer Joh. Wietsma werd een lammetje ge
boren met vijf poten. Het diertje, een vrou
welijk exemplaar, is verder volkomen ge
zond.
Tegen leerstoel in homoeopathic, 't Hoofd
bestuur van de Kon. Ned. Mij. tot Bevor
dering van de Geneeskunst heeft ernstig
gewaarschuwd tegen de oprichting van een
bijzondere leerstoel in de homoeopathic.
Bankbiljettenvervalser in Luik gearres
teerd. Een maker van valse briefjes van
honderd gulden is door de Luikse politie
gegrepen. Het is de Schaarbeekri kunst
schilder A. P., die er van wordt verdacht
te zijn verwikkeld in een vervalsing van
bankbiljetten, die te Luik aan het licht is
gekomen.
Geen pier voor Scheveningen. Van een her
houw van de Schevcningse pier kan voor
lopig op financiële gronden geen sprake
zijn.
vrije deelname, (uitgezonderd renners) is
een belangrijk evenement.
Ter propagering van de wielersport in het
Noorden is deze vaardigheidsrlt een stap
in de goede richting. Ook in deze rubriek
groeit elk jaar het aantal deelnemers en
de tijden, in deze rubriek gemaakt, op me
rendeels gewone fietsen, zijn verbazend
snel.
De wisselbeker, aangeb. door Bolsward’s
Nieuwsblad, moet dit jaar worden verde
digd door N. H. Dickentman, Amsterdam,
tjjd 7.38 uur.
Al met al belooft ook deze Pinkster-Maan-
dag een grote dag voor de wielersport te
worden. De organisatie is bij het bestuur
van de Elfstedenrijwielver. te Bolsward in
goede handen.
Aangiften voor deelname aan Secretariaat
Elfsteden Bolsward.
Nader vernemen we nog, dat wegens over
stelpende aanvrage door de amateurren-
nex-s de termijn van aangifte voor de ren
ners moet worden gesloten.
stelling Den Helder twee peletons lucht-
doelmitrailleurs gezonden, welke de vol
gende morgen het vuur openden tegen de
weer opdagende Duitse vliegtuigen. De vij
and begon met bommen te werpen, doch
aangezien de toestellen nu door het af
weervuur op veel groter hoogte moesten
blijven, was de uitwerking van dit bom
bardement gering. Er werden wat splinters
van de betonbedekking afgeslagen, hetgeen
weinig te betekenen had. Hierop volgde,
ook op 13 Mei, een krachtige, langdurige
vijandelijke artlllerie-beschieting. Op de
massieve betonconstructie was de uitwer
king ook hiervan vrijwel nihil. Het had
slechts tot resultaat, dat het moreel van
de bezetting werd verhoogd door het ver
trouwen, dat de troepen hadden verkregen
in de deugdelijkheid van hun gevechtsop-
stellingen.
Onmiddellijk na de artilleriebeschieting zet
ten de Duitsers de aanval in. Een bataljon
wielrijders bestormde de dijk met het doel
door een brutale actie de verdedigers te
overrompelen.
Goed en wel op de dijk doorgedrongen,
werden de Duitsers met kanon- en mitrail-
leurvuur ontvangen, dat zoveel dood en
verderf onder hen teweeg bracht, dat ze
met zware verliezen moesten afdeinzen. La
ter hebben de Duitsers zelf toegegeven,
dat deze aanval met een verlies voor hen
van 50% aan doden werd afgeslagen.
In de morgen van de 14e Mei begonnen de
Duitsers opnieuw met artillerievuur de' Ne
derlandse opstellingen te bestoken. Inmid-
Vrouw verbrand in petroleum. In het Sint
Anthonie Gasthuis te Groningen is Donder
dag een 85-jarige weduwe met een bran
dend petroleumstel gevallen. De petroleum
stroomde over haar kleren, die vlam vat
ten. Een timmerman, die haar om hulp
hoorde roepen, kwam te laat ter hulp snel
len; de kleren waren reeds verbrand. In het
Academisch Ziekenhuis is de vrouw dezelf
de dag nog overleden.
Slagerin of slageres? Aan de vakschool te
Utrecht slaagde voor de eerste maal een
meisje, Greet Bennink uit Apeldoorn. Ze
gaat zich nu in de zaak van haar vader
toeleggen op fijne vleeswaren.
Het oude liedje. Doordat kinderen met lu
cifers speelden brandde in de gemeente
Raalte een boerderij geheol uit, benevens
twee hooibergen en twee schuren. Alleen
het vee werd gered.
Waar de oorzaak? Het bioscoopbezoek in
ons land loopt hard terug. Sedert 1946
daalde het met 30 pet. en gezien de er
varingen in het eerste kwartaal van dit
jaar, zal deze daling in 1950 tot 40 pet.
doorgaan.
oardiel dat forlinging billik is, dan wurdt
de hier mei seis jier, dus net mei toalve,
forlingd. In great hangiisder foar de hier-
deboer wie de ünsekerheit as de lünhearre
it spul oan in oar forkoft, binammen as
dy seis boer wie of wurde woe. Dan moast
hy it plak romje byhwannear’t der yn it
kontrakt de bipaling opnomd wie, dat hy
him dat rjocht foarbihüldde. Der wurdt ek
in wiziging yn foarsteld. De nije eigner hat
de earste fjouwer jier gjin rjucht om de
pleats seis to brüken. Salang sit dus de
hierder yn elts gefal feilich. Soene it
smoesjes wêze, dat seis brake wollen, dan
moat hy de hierder, dy’t hy opjage hie,
skeaforgoeding jaen.
In oar wichtich punt is dat fan de forse-
keringspllcht. Yn dit rapport wurdt it üt
stel dien om de eigner to forplichtsjen de
pleats dy’t ófbarnt of yninoar waeit, wer
op to bouwen. Dat is gjin kleinichheit. In
pleats bouwe, dat liicht der op it heden net
om. Men moat der ek mar jild foar haw-
we en op it twadde plak in reedlike kfins
ha om in matige rinte to meitsjen. In flin
ke njje pleats, der giet in ton mei hinne.
En as men dan eigner is fan sa’n fild „rot-
tekleaster” en de reade hoanne kraeit,
dan.mei men wol heech, tige heech for-
sekere wêze, sil der gjin finansjele ramp
efteroan komme. Dizze bipaling sil by de
tsjintwurdige hier jit hiel hwat forset op-
roppe, wol ik leauwe, foaral salang de hier
net birekkene is op de hege boukosten fan
dizze nei-oarlogse tiid. Der binne ek hiel
hwat gefallen, dat men der net oan tinke
soe, in bipaelde pleats mei net folie lên
wer op to bouwen, omdat it net rationeel
is. It liket my ta, dat hjir noch wolris ef-
kes oer neitocht wurde mei, foar men de
eigner dizze leaden lést imperatyf opleit.
It nije üntwerp regelt ek noch in oare saek,
to witten it rulljen fan lün tusken pleatsen
dy’t der beide foardiel fan krije kinne.
Dat laket my wol ta, hwant in pleats, dy’t
yn eardere tiid ütmekoar skuord Is, kin
net rationeel brükt wurde en it is in al-
gemien bilang, dat de plaatsen midden yn
TIPS OM NACHTVORSTSCHADE
TE VOORKOMEN.
Wanneer wij nachteorstschade willen te
gengaan, moeten wjj ervoor zorgen, dat
de temperatuur in de boomgaard of op 't
perceel land, waarop onze jonge groenten
en vroege aardappelen al welig groeien,
boven het vriespunt blijft.
Al enkele tientallen jaren geleden is ko
men vast te staan, dat de temperatuur,
naar gelang men dichter zij het aardopper
vlak komt, steeds meer daalt. Hlexmlt kan
men al dadelijk de conclusie trekken, dat
het een heel wat makkelijker opgave is
een boomgaard waarin de tere bloeiknop-
peri op ongeveer 2 tot 6 meter hoogte van
de grond zitten, te vrijwaren tegen nacht
vorst, dan percelen waarop de gevoelige
plantendelen juist boven het aardopper
vlak zijn gelegen.
Nachtvorst is een gevolg van sterke uit
straling. De zon verwarmt overdag de bo
venste grondlaag sterk, maar deze koelt
bij heldere nachten even gauw of soms nog
vlugger weer af. Nu is het zaak om deze
uitstraling van de warmte, welke de grond
overdag van de zon ontvangt, tegen te
gaan. De temperatuur daalt het laagst op
plaatsen waar de lucht het rustigst is, dus
op beschutte plekken, daar bjj de geringste
beroering de lucht al wordt gemengd met
de warmere lucht, die zich aangrenzend op
1, 2 en meer meter hoogte bevindt. Daar
nachtvorsten veelal volgen op een zonnige
dag met schrale noordelijke winden en een
zeer droge lucht, komt het soms voor, dat
vooral volkstuinders een mat of iets der-
geljjks aan de windzijdelangs het te be
schermen gedeelte trekken, omdat de jon
ge groenten of aardappelen volgens him
zeggen dan wat beschuit liggen tegen de
koude wind en zodoende niet zo gauw be
vriezen.
Dit is echter het domste wat men doen
kan, daar hierdoor de uitstraling juist be
vorderd wordt inplaats van tegengegaan.
Voor boomgaardbezltters zijn tot op heden
in ons land nog meest in gebruik de be
kende rookpotten, die aan de windzflde
voorkeur dus tussen Noord en Oost
van de boomgaard worden'opgesteld en de
gehele nacht, ofwel voornamelijk in de na
nacht, de hele boomgaard in de rook hul
len, waardoor de temperatuur niet kan
dalen; niet doordat deze rook warmte af
geeft, maar doordat zij de uitstraling te
gengaat. Deze rookpotten kunnen en wor
den ook veel door tuinders gebruikt, wier
percelen veelal te groot zijn om deze te
kunnen afdekken. Ook worden wel bakken
met water uitgezet of de tuin nat gespo
ten, daar er bij bevriezing warmte vrij
komt, die soms juist voldoende kan zijn om
de temperatuur in de omgeving boven nul
te houden.
Volkstuinders met veelal kleine akkertjes
kunnen beter afdekken: aardappelen zijn
stevig genoeg zodat men die wel met een
niet te zware mat kan afdekken, maar
voor vele jonge groenten is een mat te
zwaar en kan men beter kranten gebrui
ken. Weest niet al te bang, dat deze weg
waaien, want, mocht er in de nacht wind
opsteken, dan vriest het ook niet. (Hier en
l daar is er al afdekpapier in de handel),
i Desnoods kunt U er een paar lichte latjes
of stokjes opleggen. In het buitenland, o.a.
i Engeland, gebruikt men voor grote per-
celen reeds grote ventilatoren die de ge
hele nacht draaien en een flinke wind ver
oorzaken; in Amerika gebruikt men zelfs
al apparaten die ultra violette stralen uit
zenden, om het nachtvorstgevaar tegen te
i gaan. Wfl moeten ons echter over het al
gemeen nog met meer primitieve hulpmid
delen behelpen, welke echter toch met suc
ces worden toegepast en U heel wat scha
de kunnen doen voorkomen, mits U de
moeite neemt ze te gebruiken en nooit van
het standpunt uitgaat, dat het wel mee
i zal vallen, want als ’s morgens alles wit
is, dat later.zwart wordt, is het te laat,
i Het K. N. M. I. houdt U zoveel mogeltjk
van de kansen op nachtvorst op de hoogte
en U voelt deze zelf meestal ook wel aan
komen. Wanneer de lucht helder is, de ba
rometerstand hoog en er afnemende noor
delijke tot oostelfjke winden zfln: WEEST
dan op uw HOEDE!
Nog enkele dagen en wij gedenken onze i
bevrifding.
Onze gedachten gaan terug naar die blij-
de dagen van vijf jaar geleden, wellicht
ook naar die angstige van tien jaar gele
den, toen de vijand ons land binnenviel.
Hebben we van die vijf tussenliggende ja
ren nog een heldere voorstelling? O, zeker,
ieder van ons heeft zijn of haar persoon
lijke herinneringen. Wat we zelf gezien en
gehoord, bovenal wat we zelf doorvoeld
hebben, vergeten we niet licht. Toch is het
gevaar groot, dat juist door die vele per
soonlijke herinneringen, die ons nog zo
duidelijk voor de geest staan, het alge
meen beeld is vervaagd of althans dreigt
te vervagen. Lofwaardig is daarom het
pogen van diverse scribenten een en an
der over de oorlogstijd te boek te stellen.
De meeste van deze publicaties verschenen
te overhaast. Het waren ééndags-vliegen.
Dit kon ook niet anders. Toen men nog
leefde in een bevrijdingsroes was het nog
niet mogeljjk afstand van het gebeurde te
nemen en het geheel te overzien.
Publicaties, die jaagden naar actualiteit,
moeten dan in waarde ook wel ver onder
doen voor meer gedocumenteerde geschrif
ten, die objectief en verantwoord de stof
behandelen. Zonder twijfel is het in de kop
van dit artikel genoemde lijvige boekwerk,
dat thans in afleveringen verschijnt en
waarvan het eerste deel reeds in gebonden
vorm uitkwam, n.l. „ONDERDRUKKING
EN VERZET” het grote standaardwerk
over Nederland in oorlogstijd, onder re
dactie van Mr. J. J. van Bolhuis, Prof. Dr.
C. D. J. Brandt, H. M. van Randwijk en
Prof. Mr. P. C. Slotemaker (Uitg. van Lo
chum Slaterus’ uitg. mij. N. V. en J. M.
Meulenhoff, Amsterdam) van de thans op
dit gebied verschijnende boekwerken het
meest waardevolle. Hier is nu eens een
boek, dat zich niet haast om actueel te
zijn, dat rustig en documenterend bouwt
aan de samenstelling van een stuk natio
nale geschiedenis.
De uitvoering van dit boek is boven alle
lof verheven: rijk, voornaam, stemmig en
verlucht met tal van nog nimmer gepu
bliceerde foto’s en situatietekeningen.
Daarbij zijn tal van onderwerpen door zeer
deskundigen in voor ieder begrijpelijke
vorm belicht. Als voorbeeld geven we hier
een fragment uit de beschrijving van de
oorlog, n.l. de strijd aan de z.g. Wons
stelling en de kop van de Afsluitdijk, een
phase uit de oorlogsvoering van dichtbij,
waarover nog nimmer zo zakelijk en des
kundig werd geschreven. Van de Meidagen
1940 vertelt Generaal-Majoor D. A. van
Hilten o.a. het volgende:
Van de eerste binnen de Wonsstelling aan
gekomen territoriale troepen werden enkele
onderdelen in de stelling opgenomen, ten
einde de verdedigende kracht nog iets op
te voeren. Het gros van de terugtrekkende
bataljons werd via de Afsluitdijk doorge
zonden naar de stelling Den Helder, alwaar
onze troepen onder bevel kwamen van de
stellingcommandant. In ,de namiddag van
11 Mei 1940 trokken de laatste Nederland
se detachementen uit de Noordelijke pro
vinciën door de Wonsstelling, vrijwel op
hetzelfde tijdstip, dat de naderende Duitse
troepen de eerste verkenningen tegen deste
stelling inzetten. Voor wat betreft haar
taak van opnaihestelling voor de uit de
Noordelijke provinciën terugtrekkende Ne
derlandse troepen, had de Wonsstelling
haar taak volledig vervuld. Aan het twee
de gedeelte van haar taak: de vijand zo
lang mogelijk verwijderd te houden van de
kop van de Afsluitdijk, is slechts op ma
tige wflze voldaan.
In de morgen van 12 Mei werden de ge-
vechtsstellingen van de Wonsstelling her
haaldelijk door vijandelijke vliegtuigen aan
gevallen en verrichtten de Duitsers kracht
dadige verkenningen tegen verschillende
punten van het front. Toen de vijand zijn
artillerie had aangetrokken en vanuit ge
dekte stellingen de zwakke gevechtsopstel-
lingen onder vuur begon te nemen, kon
hiertegen wegens ’t ontbreken van krach
tige middelen niets worden gedaan, even
min als tegen de toenemende luchtaanval
len. Het gevolg was, dat het moreel van
de verdedigers ernstig werd geschokt, zo-
dat, mede als gevolg van een over het al
gemeen weinig krachtige leiding, de verde
diging ineenstortte toen de Duitsers uit
Noordelijke richting een aanval op de stel
ling inzetten. Overhaast trok het gros van
de verdedigers terug op de Afsluitdijk tot
achter de werken bij het Komwerderzand,
terwijl een gedeelte via Makkum in vaar
tuigen over het Usselmeer wist te ont
snappen.
De vijand, thans heer en meester in de
Noordelijke provinciën, had nog slechts de
verdediging op de eigenlijke dijk op te rui
men om ongestoord naoar N.-Holland op
te kunnen rukken.
Krachtige middelen werden aangewend om
deze toegang in de kortst mogelijke tijd
te forceren.
Reeds in de morgen van de 12e Mei brak
een hevige luchtaanval los op het deta
chement Komwerderzand. Met boordwa-
penen en brandbommen werden de verdedi
gingswerken bestookt, echter zonder dat de
vijand hiermede noemensweardlge uitwer
king verkreeg. In de nacht werden uit de
Der binne hiel hwat eigners west, dy’t
tochten, dat de Pachtwet, as hy in jier as
hwat brükt wie, wol biwize soe, dat it de
forkearde kant üt gyng en dan soene de
lju wol wizer wurde.
Sjocht men it nije ütstel goed oan, dan
wiist dit de oare kant üt. Men kin sizze
dat alle foroaringen, dy’t nou yn dit rap
port steane, in fierdere forsterking bitsjut-
te fan de rjuchtsposysje fan de hierder.
Grif kin men hjir üt leare dat de tiid,
hweryn wy libje, de arbeidsfaktor hiel
hwat heger oanslacht as de ieu, dy’t dêr-
oan foaröf gyng. Oan de iene kant in knap
kollektyf kontrakt foar de boere-arbeider
en oan de oare kant in stevige rjuchtspo
sysje foar de hierdeboer. Der is ek alles
foar op ien kondysje. Ek de eigendom fan
lün en pleatsen hat syn rjuchten en sil
men de maetskiplike tastannen yn de goe
de koerts hélde, dan heart men ek dizze to
achtsjen en har gerak to jaen.
Yn it opsizzen fan de hier komt neffens
dit rapport ek foroaring. Oant diz tiid ta,
moast de hierder op tiid forlinging fan de
hier oanfreegje, mar nou wurdt it sa, dat
de hier sünder mear forlingd wurdt as de
eigner net op tiid opsizzing oanfreget.
Docht hy dat al, dan kin ek de hierder nei
de Grounkeamer gean en sil dizze ütmeit-
sje hoe’t it komt. Is de Grounkeamer fan
Toen het vijandelijk artillerievuur was on
derdrukt, zonden de Duitsers duikbommen
werpers om het werk van hun artillerie
over ta nemen. Met zeer zware bommen
werden de stellingen bestookt, doch ook
hieraan hebben de betonwerken weerstand
geboden. De aangerichte schade bleef vol
komen binnen de perken. Voordat de Duit
sers met een nieuwe grote aanval los kwa
men, was de algemene capitulatie een feit
geworden en werd de dappere bezetting
genoodzaakt de wapens neer te leggen.
Tot zover Gen. Majoor van Hilten, die ver
der nog de vraag behandelt waarom de
Wonsstelling aan wal zo spoedig ineen
stortte en op Komwerderzand zo dapper
verzet werd geboden.
Hier is nü eens een uitgave, die niet op
sensatie belust is, maar nochthans sensa
tionele onthullingen doet.
Bij het doorbladeren van dit rijke werk
beseffen we pas goed, hoe egocentrisch de
meesten van ons in de oorlogsdagen heb
ben geleefd, hoe we alleen maar belang
stelling hadden voor wat er rond ons zelf
gebeurde.
„Onderdrukking en Verzet'
Abonnementsprijs
1.35 per kwartaal bij voorafbetaling
Advertentieprijs10 cent per m m.
Eed in het Fries Het A.R. Tweede Kamer
lid, mr. J. Algera (lid van Ged. Staten van
Friesland) heeft aan de minister van
Justitie vragen gesteld over het gebruik
van het Fries in de eedsformule en in ge
vallen, waar een (in het Nederlands ge
stelde) officiële aanduiding is voorgeschre
ven.
Het zendingscentrum bericht, dat van 21
tot 28 Mei de oprichtingsvergadering zal
worden gehouden van de Raad van Kerken
in Indonesië. De voorbereidende conferentie
werd in 1949 reeds gehouden.
Na een moeilijke reis. Donderdagavond 11
uur is de „Willem Barendsz” te Umujden
binnengelopen, nadat het schip de hele dag
bij stormachtige wind voor de kust had
gelegen en de vele familieleden op de kade
vol ongeduld stonden te verkleumen.
Late oorlogssouvenirs. Bij het in cultuur
brengen van de Noord-Oostpolder stiet men
in de nabijheid van Urk op een stuk me
taal. Bjj onderzoek bleek het een bom te
zijn van het type „De Bertha” uit de vo
rige oorlog.
Gevonden.een auto. Een chauffeur van
de B.B.A. heeft in de buurt van het Bra
bantse dorpje Wagenberg
vondst gedaan. Daar lag n.l. een personen-
De Friese ElfstedenriJwleltocht en wed
strijd op Plnkster-Maandag is in de loop
der jaren voor Bolsward een traditie ge
worden, maar niet alleen Bolsward, ook
de provincie Friesland leeft telken jare in
tens mee met deze unieke tocht en wed
strijd, vooral in de westelijke helft van de
provincie, door de in dit deel liggende Frie
se elf steden.
Uit een oogpunt van vreemdelingenbezoek
verdient deze elfstedentocht de belangstel
ling, omdat telken jare honderden deelne
mers uit het gehele land op de Pinksterdag
kennis maken met al het mooie wat het
Friese land de bezoekers kan bieden.
De wedstrijd voor amateurrenners onder
de.naam: de 8 van Bolsward, wordt nu
voor de vierde keer gereden en de belang
stelling van de renners voor deze unieke
tocht is dit jaar reeds zo groot, dat een
selectie moest worden toegepast.
Het parcours 230 km., is dan ook volgens
wielerexperts dusdanig, dat deze wegwed
strijd als de grootste in ons land kan wor
den beschouwd.
Een hoopvol verschijnsel (voor de kwali
teit der renners) is ook de tijd welke in
deze drie jaar over deze 230 km. werden
gemaakt.
1947 was dit 7.04 uur, 32.6 km. gem.,
T. de Boer, Harlingen.
1948 was dit 6.56 uur, gem. 33.2 Ion.,
A. Andriessen, Jr., Leeuwarden.
1949 was dit 6.25 uur, 35.8 km. gem.,
W. Dielissen, Beek en Donk.
Telken jare werd dus de winnaar met
groot verschil geklopt.
Uit deze tijden over de afgelopen drie jaar
blijkt tevens, dat ook de besten onder onze
amateurrenners deze 8 van Bolsward als
een prestatie van de eerste rang beschou
wen en de hiervoor beschikbare L. A. B.-
wisselbeker een waardevol bezit wordt.
Ook de vaardigheidsrlt, een wedstrijd met
