Heamieliulke-nils
Hoe is het in andere landen
Martinytoer
üs hjoed
to sizzen
door Nederland
Fan de
Nn. 40
46e Jaargang
Dinidag 23 Mei 1950
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
A.J.OSINGA - Bolsward
n.
Uitgave van Drukkerij Fa
ZO STAAN DE CLUBS EB VOOR.
Hwat hat Gabe Skroar
Weerpraatje
Bolswards Nieuwsblad
Het Alcoholvraagstuk
b.v. per jaar
de J.
waar-
weer-
Tj. de J.
7—0
1— 2
2— 2
Koninklijk geschenk. H. M. de Koningin,
Z.K.H. Prins Bemhard en H.K.H. Prinses
Wilhelmina hebben het Engelse Konings
paar ter ere van zijn zilveren huwelijks
feest een zilveren bloemenmand, gevuld
met orchideeën, ten geschenke geven.
6
6
8
6
7
7
1
2
1
1
1
1
1
3
4
4
4
en
zeer op te
-- soms zo
^eischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
9
8
9
4
5
5
22—11
18—12
16—17
12—13
9—14
15—25
reaksje. Wy binne allegearre minsken, as
ik C.A.B. op it sear kom, wurdt v. d. M.
like brimstich as byhwannear hy R.E.S. in
tik jowt. En as dat mei it griene hout sa
is, hoe sil it dan mei it oare wêze.
Louis van Tulder. De bekende Nederland
se zanger Louis van Tulder, zal om ge-
zondsheldsredenen niet meer in het open
baar zingen, doch zich uitsluitend aan
zangpaedagogie en aan dirigeren wfjden
Bloedwraak bJJ Zigeuners. Onder grote be
langstelling werden Tino en Slno Baslli,
twee loten van een adellijke stam onder de
zigeuners, te Slttard ter aarde besteld,
waarbfj duidelijk bleek, dat dezo slachtof
fers van een vendetta (bloedwraak) door
hun medestanders zullen worden gewro
ken.
De hakkepof. De minister heeft het wen
selijk gevonden, dat de tijdelijke vergun
ning tot het achterwege laten van de ver
melding van het provinciale nummer op
alle merken rijwielen met hulpmotor toe
passelijk is.
DE UITSLAGEN
Kampioenschap van Nederland
Li mburgia-Heerenveen
Ajax-Maurits
Ensched. Boys-Blauw-Wit
is het geenszins.
Wfj doen dus goed maar af te wachten
ons hier nog maar niet al te r:
verheugen.want dan valt het
lelijk tegen.
Abonnementsprijs
1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs! 10 cent per m.m.
Giro 87526
4
3
4
2
2
2
Tijdens de wereldoorlog I werd het gebruik
van sterke drank verboden. De Sovjet her
stelde het onder beperkende bepalingen.
Naar verluidt heeft het tijdens Wereldoor
log II krachtige maatregelen getroffen.
Finland en Zwitserland hebben een staats
monopolie. Finland volledig en Zwitser
land met particuliere kleinverkoop. In bel
de landen wordt een gedeelte van de
winst ter beteugeling van het alcoholisme
aangewend. In beide landen is de wijn vrij
en ook het bier, behoudens belastingen.
In Noord-Amerika zijn sedert de 2e helft
der 18e eeuw krachtiger maatregelen ge
nomen dan ergens elders. Na 1779 verbo
den verschillende staten de verkoop geheel.
In 1909 nam het Congres een wet aan, die
de „droge” gebieden tegen de invoer en
verkoop verboden.
Drie pogingen om het algemene verbod in
de grondwet op te nemen, slaagden niet,
totdat er op 16 Januari 1920 een algeheel
verbod van kracht werd. Inderdaad kon
worden gezegd, dat de openbare mening,
voor zover zij tot uiting kon komen, In
overgrote meerderheid het verbod wenste,
z(j bleef echter meestal verborgen. In de
aanvang waren de gevolgen van het ver
bod zeer gunstig. Maar spoedig bleek, dat
er in de hoogste regeringskringen weinig
neiging bestond, maatregelen te treffen om
de uitvoering te verzekeren. Zo was de
weg geopend tot steeds brutaler ontdui
king. De breed vertakte smokkelhandel be
vorderde het banditisme stellig en werd
zelfs als de bron aangewezen. Door de
Ja, aa’t Ik «el, yn de wlke fan 3-7
July Is der to Boalsert alle dagen
hwat to rédden. Wy ha It program
ma al efkes bisjoen, mar matje it
noch net forklappe.
len ding is wis: der sil dy dagen in
bulte folk nel de stêd takomme.
Rounom wei. En dan moat de stêd
der feestelijk ütsjen fansels. Dêrom
hjoed dizze rle: Wachtsje net mei
It oantugen fan in nije flage, forsier-
sel en sok spul oan’t it to let is.
Jim witte woi: Slüge soe ek, mar.
hy stoar earder. As jouns it folk üt
it park welkomt (hè, der soe ik hast
al oan it forklappen I) dan moasten
de huzen allegearre mei Ijochtsjes
forsierd wêze. Hwat soe dat moat
lykje. Bistel de lampkes derfoar nou
al, oars moat op 't lést alles op ha
ren en snaren en kinne de electri-
ciëns it net neikomme.
Mei Fryske hénslach,
GABE SKROAR.
Durven.... en kunnen! Een paar bezoekers
van de nationale tentoonstelling „Mijlpaal
1950” in Arnhem hebben het beeld van de
koorddanser voor het paviljoen „Durven
en Kunnen” naar beneden doen tuimelen.
Het beeld werd zwaar eschadigd en het
zal veel moeite kosten om het weer op zijn
plaats te krijgen. De politie stelde een on
derzoek in en heeft de vermoedelijke da
ders aangehouden.
Zielig. Op zjjn zevende verjaardag viel te
Amsterdam een jongetje in de Nieuwe
Vaart en verdronk.
Man verbrand. Te Arnhem is bjj een brand
in een totaal uitgebrande kamer het ge
deeltelijk verkoolde lijk van een man ge
vonden. Het slachtoffer bleek te zijn de
32-jarige ongehuwde J. Pawlik, een fa
brieksarbeider van Poolse nationaliteit.
Vermoedelijk heeft de man op bed liggen
roken.
Verdronken. Te Zuidbroek Is de 58-jarige
heer H. Viswat ’s nachts met zijn rijwiel
te water geraakt en verdronken. Voorbij
gangers ontdekten de volgende morgen het
rijwiel aan de kant van het Winschoter-
diep.
Op onbewaakte overweg te Akkrum. Op
onbewaakte overweg te Akkrum Woens
dagmiddag te Akkrum is een bestelwagen
van de Epox-margarinefabriek, die uit de
richting Heerenveen kwam, op de onbe
waakte overweg te Akkrum door een trein
die om halftwee in Akkrum moet zijn, ge
grepen. Wonder boven wonder deden zich
geen persoonlijke ongelukken voor
Inbraak in een Herv. Kerk te Den Haag.
Woensdagnacht is ingebroken in de „Nieu
we Kerk” van de Ned. Herv. Gemeente
aan het Spui te Den Haag. Na de toe
gangsdeur tot de consistoriekamer met een
beitel te hebben opengebroken, heeft men
de consistoriekamer aan een grondig on
derzoek ondexworpen. Aalle kasten en col
lectebussen werden opengebroken. Geld
wordt echter niet vermist. Wel een tiental
flessen avondmaalwijn en een tafelkleed.
Koningin Juliana legt de padvtodstersbo-
lofte af. De Koningin heeft Zaterdagavond
op het centrum „Buitenzorg” in de kring
van hoofdleidsters en commissarissen van
het hele land de Padvlndstersbelofte afge
legd.
Mar der binne mear oarsaken. Der is yn
de fjirtich jier, dat ik fan dizze dingen ün-
derfining ha, in üngunstige foroaring komd
yn de materiële posysje fan de gymnastyk
en sportbioefening. Destiids wie it College
fan de Weeshüsfêden syn tiid foarüt.
Hoe hawwe de lju fan myn jierren net pro-
fiteard fan de roajjale wize hwerop de
gymnastykseal yn de Tsjerkstrjitte en it
sportterrein mei boarterstün oan it
Oardtsje, meiwurken om dizze dingen müg-
lik to meitsjen. Wy koene der op it Oard
tsje üs alhiel ütlibje, mei keatsen en fuot-
baljen en der tuskentroch Onder lieding
fan de ünforjitlike Sutherland Royaards
mei gymnastyk en athletyk. In prachttiid
wie dat.
En it Weeshüs koe dat destiids oangean,
hja hiene de middels en de mentaliteit om
dat to dwaen. Ik kin de hear v. d. M. al
hiel bigripe as hy weromtinkt oan Jaép
Terhenne en Bouwe Bölger om fan him-
sels net to praten. Wy stiene doe ek mei
spontane biwündering fan de jeugd demei
to sjen. Der is my neat minskliks frjemd.
len kear gyng ik ek mei Ign. Wolke en
Bouwe Waldhuis nei Wommels as Boalser-
ter partür foar de Freule-party. En de
turnfeesten foar de earste wrftldkriich op
’e Jouwer en yn Beetstersweach haw ik yn
alle gloarje meimakke. Dat wie in moatje
tiid! En Boalsert hat tige folie oan it
Weeshüs to tankjen. Der is lykwols ek hwat
oars üt fuortkomd, hwer’t wy nou mei slt-
te. De hegere easken foar de gymnastyk
en sportbioefening binne tt Weeshüs to
swier wurden. Har situaesje is financiëel
lang net hwat it doe wie en de bredere
bilangstelling foar de sport freget hoe lan
ger hoe mear. Hja hawwe harren werom-
lutsen, omdat hja moasten. De seal is oan
de gemeente oerdroegen en in nij modern
sportterrein is net üntstlen. De sportbl-
Mevrouw Roosevelt zal gedurende haar be-
zoek aan ons land door H. M. de Koningin
worden ontvangen. Zêoals bekend is, zal
mevrouw Roosevelt, na begin Juni in Os
lo de onthulling van een standbeeld van
haar man te hebben bijgewoond, een reis
door Europa maken.
Belasting omlaag. De gemeenteraad van
Terneuzen heeft besloten tot verlaging der
vermakelijkheidsbelasting voor filmvoor
stellingen van 35 tot 20%, daar de moge
lijkheid bestond, dat ten gevolge van het
exploitatietekort de plaatselijke bioscoop
theaters zouden worden gesloten.
Kerkbouw. Begin Juni zal te Roosendaal
het bouwen van een Protestantse kerk met
210 zitplaatsen worden aanbesteed. De
kerk, waarvoor de tekeningen reeds gereed
z(jn, zal in het parochiecentrum verrijzen,
een nieuw stadsdeel van Roosendaal met
350 woningen.
Gelukkig was moeder bjj de hand. Een 24-
jarige jongeman te Hilversum drong des
nachts het huis van zijn ex-verloofde bin
nen, aldus het Parool. Op de bovenverdie
ping trof hij zijn vroeger meisje in bed
aan, naast haar moeder slapend. Met een
„ik steek de hele zaak overhoop” en een
dolkmes leek de toestand zeer eïnstlg,
doch de ex-schoonmoeder in spé heeft een
en ander kunnen sussen. De jongeman
bleek zich te hebben bedronken.
oefeners, sawol keatsers as fuotballers, as
gymnastykminsken hawwe de léste tsien
tweintich jier in swiere sile lutsen. Is hjir
in tokoart? Nei myn miening, grif. Ik
wol nimmen persoanllk in forwyt dwaen,
mar as ynstelling hat de gemeente net
dien, hwat dien wurde moast. Sport en
gymnastyk binne wichtige faktoren yn it
libben fan de moderne minske. Sa wich-
tich dat men sizze moat: de gemeente is
ünder de mjitte bleaun. Haf meiwurking
wie meast tige gpedkeap, har pong op slot.
Mei C.A.B. is noch bisocht meiwurking to
jaen yn de terreinkwesje, al wie dat hwat
meager, mei R.E.S. wie alhiel gjin mei
wurking los to krjjen, de earste sint moat
♦it komme. De oerdracht fan de gymna
stykseal en de restauraesje makke it foar
de gymnastyk al wer swierder, de seal oan
it Bolwurk spot mei de easken fan in
moderne gymnastykseal alhiel. Dizze ün-
gunstige situaesje hie oars wurde kinnen
as der in ienriedige sport- en gymnastyk-
biweging west hie, dy’t de algemiene sym
pathy fan de bifolking hie. Dat wie sa net.
Hoefolle flinke minsken har tiid en hu
meur forgriemd hawwe oan de elnleaze
strideraesjes, dat stekt net sa nou. Men
moat de greatste biwündering hawwe foar
de lytse ploech fan taeije trochsetters yn
de ünderskate clubs, dy’t nou noch net de
moed forlem hawwe. Ik bin it mei de hear
v. d. M. lens, de situaesje ropt tige lüd om
bisinning en forbettering.
Mar dan mei men ek net forsomje de hén
yn eigen hert to stekken om nel to gean
oft de leden wol foldwaende biseffe, hwat
hynstewurk de Heders forsette. Under
harren sit in lyts legerke profiteurs, dy’t
allinnlch easkje en freegje, mar gjin hén
ütstekke om de hüd fol wurk, dy’t de sport
freget, lichter to meltsjen. Ek de geast
yn de clubs freget bisinning en forbette
ring. Lit men dizze dingen yn de forienlng
ris fierder trochprate, dan hat de hear v.
d. M. mei it oansnjjen fan dizze saek in
skoander wurk dien.
Der sit in bulte wiers yn it stik fan de
hear v. d. M. oer de situaesje fan de „li
chamelijke opvoeding” hjir yn ’e stêd, dat
sil eltse insider tajaen. len fan de wich-
tichste oarsaken haw ik de oare kears mi
nes fan sein. Kin men deryn elkoar for-
stean, dan sit er wer perspectyf yn de
saek. Dan wurde it susterorganisaesjes,
dy’t eigen, mar jit folie mear, miensklpli-
ke bilangen hawwe, dy’t in sterke federa
tieve sportbiweging foarmje kinne, hwer’t
hja allegearre tige forlet fan ha. Dizze
iendracht, ik moat it jitteris sizze, kin al-
linnich bitsjutting krije as men elkoarren
sjocht as bona-fide collega’s, as tüken üt
ien stamme, as sportbruorren en susters.
Dit freget „brede” en romme minsken, bi-
nammen yn de lieding; dit kin allinnich as
it clubsjauvinisme, om net to sizzen, fana
tisme de kop yndrukt wurdt. Men moat my
goed forstean. Ik wol net ien of oare for-
iening stikels stekke of bokkens jaen: DIT
KWEA SIT ROUNOM! Salang men net
mei sympathy en blidens tagelyk de suk-
sessen fan C.A.B. en R.E.S. en lyksa fan
DURATE en LYCURGUS hearre kin,
bliuwt men iensidich en lyts, hat men de
wiere sportmentaliteit net to pakken. Hjir
hawwe de lieders fan alle forienlngs in
taek. En as hja dat net allegearre sjogge,
sil it in fordield ryk blluwe, Hwant it
sprekwurd seit net forgees: aksje ropt om
Kampioenschap van Nederland.
Limburgia
Blauw-Wit
Mauri ts
Ajax
Ensched. Boys
Heerenveen
Voor een Christelijke school. De Kroon
stelde zowel de gemeente Zaandam als de
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland in
het ongelijk, toen deze instanties meenden,
medewerking aan de bouw van een Chris
telijke school niet te moeten verlenen.
Meer huizen. Voor de bouwvakken is een
nieuwe tariefregeling opgesteld, welke een
half jaar zal worden beproefd en waarvan
wordt verwacht, dat zij zal leiden tot ver
hoging der productie en tot verlaging van
de bouwkosten.
Eet smakelijk! In Valkenburg heeft een
ondernemend man een slakkenkwekerij ge
opend. Hij hoopt binnenkort iy2 millioen
slakken bestemd voor de consumptie, per
jaar te kunnen afleveren.
Wij en het buitenland. De regering stelde
een commissie in, die rapport zal uitbren
gen over de samenwerking tussen dQ rege
ring en de Staten-Generaal in zake het
buitenlandse beleid.
Onze bodem. Te Amsterdam werd de Ne
derlandse Vereniging voor Bodemgezond-
heid opgericht, die de verschillende bodem-
kundige verschijnselen, welke zich in ons
land voordoen, zal bestuderen.
grote economische crisis deden de enorme
bedragen, die de schatkist aan belastingen
derfde, zich sterk gevoelen. Dit alles te-
samen wijzigde de openbare mening gron
dig, waardoor een overgrote meerderheid
voor de opheffing van het verbod verkre
gen werd. Slechts twee staten verklaarden
zich tegen. Maar hiermede is geheel Ame
rika nog niet „nat”, 29 staten met meer
dan de helft der Amerikaanse bevolking
behielden het verbod. In 1945 waren voor
lopig „droog” 3565 steden en 508 graaf
schappen. Tfldens de Wereldoorlog II is het
na herhaalde behandeling in het congres,
niet gelukt verbod van alcoholhoudende
dranken in de militaire cantlnes te verkrij
gen. Intussen werden de branderijen tot
fabrieken voor Industriële alcohol inge
richt, maar in 1944 en 1945 werd gedu
rende 1 en 2 maanden de vervaardiging
van drank toegestaan. Daar het biergebruik
sterk toenam, ten koste van het graan
voor de voeding, werden pogingen gedaan,
het beschikbaar stellen daarvan in te krim
pen, echter met weinig succes.
Het graan voor alcohol was van 8.700.000
barrels in 1940 gestegen tot 6.300.000 in
1945. De hoeveelheid van 1945 werd toen
als limiet gesteld (1 barrel is 75 liter).
Het alcoholgehalte van bier werd tot 3.2
procent verminderd. Sedert de opheffing
van het verbod steeg het gebruik, uitge
drukt in zuivere alcohol tot het drievou
dige.
In België verbiedt de „wet VanderVelde”
(1919) de verkoop van sterke dranken In
alle openbare lokalen. De wet wordt ech
ter practisch ontdoken door zeer talrijke
clubs, waar deze dranken worden ge
schonken. Na de Wereldoorlog H werd, ten
aanzien van het aanmerkelijk gestegen
verbruik van bier en alcoholische dranken,
ook het alcoholvraagstuk weer actueel.
Verschillende gegevens voor het samen
stellen van dit artikel ontleenden we aan
de pas verschenen nieuwe druk van de
(grote) Winkler Prins encyclopaedle, die
over allerlei problemen betreffende het
drankvraagstuk objectief en uitvoerig
schrijft.
De laatste jaren hebben we er een gewoon
te van gemaakt vóór of tijdens de z.g.
Blauwe Week een artikel over drankbe
strijding te schrijven. Nooit is ons het ver
wijt gemaakt, dat dit een verkeerde ge
woonte was en daarom bestaat er voor
ons dan ook geen aanleiding, met deze ge
woonte te breken. Het omgekeerde is eer
der waar. Nooit genoeg kan de aandacht
op het drankvraagstuk worden gevestigd.
Verminderde voor en tijdens de laatste oor
log het drankmisbruik geleidelijk, hierna
nam het, ook door het slechte voorbeeld
van militairen, en het op hol slaan van
de jeugd, nieuwe vormen aan.
Voor de wereldoorlog II was het gebruik
in de West-Europese landen gemiddeld
meer dan f400.per jaar per mannelijke
volwassene, een respectabel bedrag. In de
fabriekscentra en de grote havensteden
wordt dit bedrag mede door de sterk geste
gen prijzen, thans nog wel bereikt. Over
het algemeen neemt de laatste tijd het ge
bruik zienderogen toe, helaas ook onder de
jeugd en de vrouwen, speciaal in welge
stelde kringen. Terwijl het aantal proces
senverbaal wegens openbare dronkenschap
van ongeveer 11000 in 1939 daalde op 8000
In 1941, was het van 1 April 1948 tot 1
April 1949 bijna 19000.
De alcoholproducenten bedienen zich vaak
van zeer grote (en helaas vaak on waar
dige) reclame in pers en zo mogelijk via
de radio.
In Amerika wordt hier
50.000.000 aan besteed.
De houding van de Staat ten opzichte van
het alcoholvraagstuk loopt in verschillende
landen zeer uiteen. Geheel afzijdig is zij
nergens. In dit artikel zullen we de stand
van zaken in de voornaamste landen eens
nagaan.
In Engeland moet de vergunning, die door
een permanent comité wordt verleend, ie
der jaar worden vernieuwd. De vergunnin
gen kunnen onderling worden opgekocht.
Zo daalde in 1935 het aantal bijv, van bijna
100.000 tot ruim 75000. Zonder vergunning
heeft men echter de „clubs” met de Ne
derlandse sociëteiten te vergelijken
waarvan het aantal tussen 1905 en 1938
toenam van 6500 tot 16.300.
In Frankrijk bestaat er sedert de wereld
oorlog I een wet om het aantal tapperijen
van sterke drank te verminderen. Toch zijn
er nog ca. 500.000, wat ongeacht de
bier- en wijnhuizen procentsgewijs meer
is, dan in Nederland voor 1881. In Duits
land nam de Nat. soc. regering indertijd
allerlei maatregelen ter bestrijding van het
alcoholisme en zjjn gevolgen.. De toestand
is er thans nog onoverzichtelijk.
In Zweden was in het begin der 19e eeuw
de Vervaardiging van sterke drank volko
men vrij, hetgeen er op neer kwam, dat de
boeren him producten verstookten tot
drank. Tussen 1830 en 1850 werd het aan
tal branderijen verminderd van 175.000 tot
24.000. Volgens de in 1869 aangevulde nieu
we wetgeving mochten de gemeenten de
drankverkoop al of niet toestaan, wat op
het platteland tot bijna volkomen verbod
leidde. In 1865 werd te Gothenburg een
vennootschap opgericht, om de drankgele
genheden te pachten „in het belang der
drankbestrijding”. De leider van de zaak
was niet bij drankverkoop geïnteresseerd.
Een gedeelte van de winst werd besteed
voor ambachtsonderwijs. Sedert 1917 mocht
drank alleen gebruikt worden bij de maal
tijden, dus in restaurants e.d. en is het ge
bruik elders afhankelijk van een permissie-
boek (motbok) en gebonden aan een rant
soen van hoogstens 5, later 4, nu 3 liter
per maand, dit is ongeveer 12 maal het
hoofdelijk gebruik in Nederland.
Aan drankzuchtigen wordt het motbok ge
weigerd. De baten komen thans aan het
rflk. De openbare dronkenschappen steeg
met het aantal motboks.
Opmerkelijk dat in Zweden bier met 2.8
pet. alhocol nog als „alcoholvrije drank”
wordt aangemerkt en zelfs door geheel
onthouders zonder gewetensbezwaaj^wordt
gedronken.
Noorwegen nam ’in 1871 het Zweedse stel
sel over. De overwinst komt aan velerlei
organisaties van algemeen belang en aan
de drankbestrijding ten goede. Van 1916
1927 is in Noorwegen alle sterke drank
verkoop en op korte tijd zelfs die van
zware wijnen verboden geweest.
Bij de opheffing van het verbod is het oude
systeem hersteld, dat echter ook inhield
dat in de landelijke gemeenten geen drank
verkoop toegestaan werd en in de steden
bij volksstemming verboden kan worden.
Bovendien heeft menige plattelandsge
meente ook de bier- en wijnverkoop ver
boden.
Tijdens de Duitse overheersing heeft Quis
ling dit systeem af geschaft. Na de oorlog
hadden herstemmingen plaats in 14 ste
den. De verbodsvoorstanders gingen hier
bij iets, achteruit. In 8 steden kon het
vroegere verbod gehandhaafd blijven.
Ook Denemarken kende zijn volksstemmin
gen. Tot 1946 hadden er 1352 stemmingen
plaats met 745 „droge” en 607 „natte”
overwinningen. Er zijn thans 1303 gemeen
ten zonder dranknering, waarvan 127 vol
ledig „droog”.
Ook in Rusland behoort de drankbestrij
ding tot het culturele werk van de Staat.
TIKT U WEL EENS OP UW
BAROMETER?
Kans op een warme..voorzomer
Wanneer men hier en daar eens een huis
kamer binnenkomt, dan is het opvallend te
merken hoeveel mensen er in het bezit zijn
van een barometer (ook wel weerglas ge
noemd). B(j velen is deze een meubelstuk
geworden, dat óf in de kamer, öf in de
gang hangt en waarop bij enkelen elke dag
en b(j anderen zo eens in de week gekeken
of getikt wordt.
De meeste gelukkige bezitters van een ba
rometer is het echter niet bekend, dat dit
wel het belangrijkste apparaat is,
mede de weerkunde staat of valt.
Over de gehele wereld wordt op duizen
den meteorologische stations dag en nacht
de barometerstand afgelezen en U hebt
zulk een apparaat zelf in huls.
Het zal dan ook aanbeveling verdienen als
wjj U eens op de belangrijkheid van dit
Instrument attent maken. In de eerste
plaats komen wjj dan tot de conclusie, dat
er helaas maar weinig hulsbarometers ztjn.
die de juiste waarde van de heersende
luchtdruk aangeven en óf veel te hoog öf
veel te laag wijzen.
Denk niet dat dit zijn oorzaak vindt in de
ondeugdelijkheid van Uw barometer. Deze
gaan niet gauw stuk, maar wel kan, vooral
wanneer ze al vrij oud zijn, de veer ver
slappen, daar onze huisbarometers alle
doos- of anecoïdebarometers zfln en niet de
originele kwlkbarometers; waar ze echter
niets minder om zijn.
Laten w(f dan beginnen met bij een leder
van U, die In het bezit van een barometer
is en er regelmatig naar kijkt en op tikt,
dus er wel belangstelling voor heeft, te
trachten dit apparaat correct te krijgen, zo
dat het dus niet te laag of te hoog aan
wijst. U kunt dit doen door gedurende een
4 6 dagen achtereen elke morgen om 7
of 8 uur de stand te noteren en deze op
te sturen aan de redactie met opgave van
plaats en tijd van aflezing en wij zoeken
dan voor U uit of uw barometer te hoog,
te laag of correct aanwtjst Ook kunt U
gedurende enige dagen de stand vergelijken
met de barometerstanden, die elke morgen
om 8 uur, na het nieuws door het K. N.
M. I. verstrekt, door de nieuwsdienst van
het A. N. P. worden omgeroepen. Daar de
ze de internationale luchtdrukwarmte in
millibaren opgeven, geven wfl hier een om
leiding in millimeters kwikdruk. Dus niet
opgeven: op de v van veranderlijk, maar
bijv. 763 of 755 mm. Zo is 995 millibar ge-
lijk aan 746 mm, 1000 mbar 750 mm,
1005 mbar 754 mm, 1010 mbar 758
mm, 1013 mbar 760 mm (de naald van
de barometer staat dan recht naar boven)
1015 mbar 762 mm, 1020 mbar 765
mm. en 1025 mbar 769 mm. Later hier
over nog eens meer!
Warme voorzomer? Er ztJn enkele
kundige amateurs, die menen een warme
voorzomer te mogen verwachten. Dit Is dan
geheel buiten het KNMI om, dat zich sinds
de verwachting van een te koude Januari
maand (hetgeen ook uitkwam) nog niet
weer op langere termijn heeft laten horen.
Men baseert deze verwachting op het feit,
dat er op een te koude Aprilmaand veelal
een warme Junimaand volgt. Inderdaad
komt dit nogal eens voor, maar een reael
