Het daget nog niet in het Oosten üs hjoed to sizzen Laatste Berichten Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA - Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland B o Iswar d Buitenlands Overzicht Prpvinciale Kroniek LONDEN TEGEN „BLOKKADE” VAN RUSLAND. AMERIKAANS VLIEGTUIG VERONGELUKT. Hwat hat Gabe Skroar No. 68 46e Jaargang VrUdag 1 Sept. 1950 I. Bolswards Nieuwsblad e 0 9 I I f J s t r a. b. c. d. I 11'80 1950. I PYT. De 55 inzittenden gedood. I r R I I i 3 3 3 t S I I heeft die onmiddellijk in de worden betrokken. Maar toch is het goed, dat Westen maatregelen neemt. splitste vijand achter die linie, desnoods een heel eind daarachter, door reserves met superieure bewapening wordt opgevangen. Volgens de militaire medewerker van de N. R. Crt. zou men zich voorstellen een dergelijke strategie tegen de Russische stoomwals F. R. S. blijft lid van Friesche Mjj. van Landbouw. 138 stemmen tegen en 64 voor heeft V. te Abbega: In staat van dronkenschap rijwiel besturen, 3 d. h. teruggave rij wiel. Lolke D. te Witmarsum: Met een personenauto rijden, zonder deugdelijke handrem, f 4 of 2 d. h. Siemon W. te Oude- ga (W.)Fietsen zonder brandend voor licht, f2.50 of 1 d. h. Gatze S. te Workum; idem, Wiebren J. te Oosterend: Fietsen zon der brandend achterlicht, f 2.50 of 1 d. h. PRINSES WILHELMINE. Eale LAnsmem Wilhelmine, In heal leu ’t nasjonale Haed, Ha Jo ’t folk soe ’t ünderfine Us yn trou en oatmoed laet. Leafde üt herts suvere boarne, ’t Hert dat, lyts, syn Kening socht, Jimmer léste dei Rispmoanne, Is Jou jierdel bifid bitocht. Eale Lénsmem Wilhelmine, Twa jier lyn oarlochsneed fel, Hie lichemskrêft Undermine Leine Jo de scepter del. Nou biskieden neist Jou dochter, Yn it skaed op ’t stille Loo, ’t Fielen lykwols, nea oprjochter, Utert him it is en ’t bliuwt. Bale Ltasmem Wilhelmine, In heal ieu nasjonale Haed, Bea lit God Syn slime skine Ljochte neidei op Jou paed. Ljocht, yn ünrêst swiere tiden, Sykje wy in holding, hoe? Jong great, Aid neat. 3 3 3 Reg. Omroep Noord 189 M. toe te passen, als ze kwam aanrollen. Men zou z.g. onbetreedbare gebieden willen scheppen door middel van atoom- en water stofbommen en z.g. radio-actief zand, waar door de Russen genoodzaakt zouden zijn hun legermassa’s te splitsen, waarmee dan afzonderlijk door uiterst beweeglijke reser- velegers zou worden afgerekend. Een strategie Intussen, welke het uiterste van de bekwaamheid en zenuwen der Wes telijke verdedigers zou vergen, omdat ze ’t nemen van zeer grote risico’s noodzakeltjk maakt. Risico’s, die naar het ons voorkomt, vooral in West-Europa zeer groot zijn, om dat dit stelsel wel zeer sterk defensief is, de ondoorschrtjdbare gebieden zouden dus óf betrekkelijk dicht bij öf reeds op eigen terrein moeten liggen en dan zou als het geval bijv. Duitsland betrof, het zo belang- Ut fis stean yn Jou biliden Jlmmeroan: „Qhrlst avant tout”. 81 Augustus. de West-Europese in, dat daaruit de kans op een onmiddellijke oorlog met rood Chi na, en als het gesteund wordt door Rus land, op een wereldoorlog zou voort vloeien. Daarom staan zij een behandeling in de Veiligheidsraad en het horen daarbij van een afvaardiging van rood China niet in de weg. Hun streven is er op gericht voorlopig van Formosa een soort neutraal gebied te maken. We geloven niet, dat communistisch China zich ook daarvoor zal laten vinden, maar in ieder geval moet langs kanalen der diplomatie, waartoe ook de Veiligheidsraad kan dienen, het contact met rood China over deze kwestie gaande gehouden. We geloven wel niet, dat Rusland direct in een oorlog tussen China en de Ver. Staten springen zou al zal het, terwille van eigen voordeel deze gaarne zien ont staan maar die oorlog op zich zelf zou al erg genoeg zijn, omdat ze Amerika’s krachten te zeer zou binden, waardoor Rusland zjjn handen vrij voor acties elders kreeg. Wat die acties elders betreft, denkt men aan Met de algemene vergadering van het Friesch Rundvee Stamboek zich in de „Harmonie” te Leeuwarden uitgesproken tegen verbre king van de lidmaatschapsbanden, die het F. R. S. aan de Friesche Mij. van Land bouw binden. Sedert geruime tijd was dit lidmaatschap de Stamboekleden, georganiseerd in de C. B. T. B. en de A. B. T. B., een doorn in het oog, omdat zij zich op die manier indi rect lid gevoelen van een organisatie, waar tegen zij principieel grote bezwaren koes teren. Het bestuur heeft zich, zoals de voorzitter, de heer J. N. Wassenaar, zeide, lange tijd met dit probleem bezig gehou den, zonder evenwel tot eenstemmigheid te geraken. Het gevolg was, dat op de agen da geen positief voorstel voorkwam, doch achter de bestuurstafel passief afgewacht werd, waarin de discussies, die ruim een uur duurden, tenslotte zouden resulteren. Eale LAnsmem Wilhelmine, Sawntich jier wurde Jo hjoed, ’t Folk lit jitris klear trochskine, Weardearring yn ’t djipst fan ’t moed. Strikt grounwettich rjocht Jou wegen Barnend lyk in reine flam, Waerd troch Jou foarbyld forhege 't Oansjen fan de Oranjestam. Eale Ldnsmem Wilhelmine, Trpu oan God bigjinsel fêst, Wie Jou wannel yn ’t forline, Lyk nou yn de joun fan rêst. Tsjügenis oer mienskip, tsjerke, Krysttiid, Peaske, ’t is forstien, Yn de dagen fan de „sterken”, Bleau - Gods gunst - Jo fris en grien. Tlisdel 5 Sep timber: 1819. Fryske ütstjüring. Frouljusketier ünder redaksje fan Frou L. Post-Beuckens. Stimmen üt it Heitelün. Reportaezje fan ’e jiergearkomste fan ’e Fryske Akademy. In grienmank fan Fryske lieten, spile troch Fokke Kramer. „Sterke stikjes fan Sterke Hearke fan De Ham”, in petear tusken Sikke en Aen, gearstald troch Dam Jaarsma. T)E laatste dagen is er naar onze smaak rjjkelijk genoeg over de preventieve oorlog gepraat, de oorlog dus welke een natie of groep van naties aanvangt, omdat zij de overtuiging heeft, dat haar tegen stander een oorlog voorbereidt, doch nog niet gereed is, waarom liet ’t voordeligst is hem voor te zfln. Abonnementsprijs 1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs t 10 cent per m.m Giro 87926 rijke Roergebied direct kans lopen, opera tiegebied te vormen. We zullen ons echter niet in verdere spe culaties over mogelijkheden die zich ho pelijk nooit zullen voordoen, verdiepen. Wel kan met voldoening geconstateerd worden dat men thans ijverig in de weer is voor opbouw van de legers in West Europa. Misschien is het wel de grootste verdienste van de thans uiteengegane al gemene vergadering van de Europese Raad geweest, dat daar de aandacht gevestigd is op de noodzaak van een Europees leger. Dat West-Duitsland daar in die vergade ring voor het eerst weer aan het Europees gesprek deelnam, was ook belangrijk. Dat er nog geen practische resultaten op het gebied van een Europese federatie werden bereikt, was te verwachten, de Europese Raad kan daar trouwens slechts propagan da voor maken en deze grootse gedachte moet eerst in de volken groeien. Haast zou in deze geschaad hebben, voorzitter Spaak heeft daarop terecht de aandacht gevestigd. Help Haulerwjjk. De schade, die de vorige week een zwaar onweer in enkele minuten tijds, teweeg bracht, is ontzettend groot. Spontaan is daarom een hulpactie op touw gezet om de gedupeerde, velen zeer arme en niet tegen stormschade verzekerde gezinnen, finan cieel te helpen. Voor de R. O. N. werd deze actie bekend gemaakt en reeds direct werden toezeggin gen gedaan voor een groot totaal bedrag. Aan de bewoners van de drie Noordelijke provincies wordt de oproep gericht het Steuncomité Haulerwjjk in zijn werk te steunen. Het gironummer is 240771 ten name van J. Fokkema te Haulerwijk. Er is ongeveer twee honderd duizend gulden no dig. Laat uw bijdrage daarmede overeen komen. de Grote Drie zullen er nog eens over praten als ze el kaar te Washington vóór de algemene ver gadering der Ver. Naties ontmoeten. De positie van West-Berlijn, dat erg in het gedrang zou komen, als de Russen inder daad met Oost-Duitsland vrede sluiten, wordt verstevigd, doordat het waarschijn lijk als twaalfde staat tot de W.-Duitse bondsrepubliek zal worden toegelaten. En de vorming van een W.-Duits leger als onderdeel van een W.-Europese strijdmacht of als een soort politiemacht schijnt nu nog maar een kwestie van tijd. Militaire deskundigen blijven van mening dat deze West-Europese legermacht numeriek bij lange na niet zo sterk behoeft te zijn als de Russische. Volgens hen heeft de erva ring in Zuid-Korea geleerd, dat men een numeriek veel sterkere vijand een betrek- keljjk zwak bezette eerste linie gerust op bepaalde punten kan laten doorbreken, mits de dan in afzonderlijke groepen ge-ting gaande. Uitspraken Kantongerecht Sneek. J mpe E. te Workum: Lopen op hooiland, f 2.50 of 1 w. t. Epicharius T. te Welsrjjp: Geen aangifte doen van gestox-ven dieren, 6 x 2 d. h. Eile H. te Dedgum: Plotseling met een tractor naar links zwenken, waar door een aanrijding is ontstaan, f25 of 12 d. h. Cornelis G. de H. te Bolsward: Niet voldoende ruimte geven om te passeren, w aardoor een aanrijding is ontstaan, f30 of 15 d. h. Rients W. te Bolsward: Met een vrachtauto zonder deugdelijke remmen links op de weg rijden, f 10 of 5 d. h. f40 of 20 d.h. Aukje P. te Oudega (W.): Bij een rund larven van de runderhorzel- vlieg aanwezig hebben, f 15 of 7 d. h. Eel- tje E. te Workum: „Uitverkoop” en „oprui ming” houden zonder vergunning van de Kamer van Koophandel, f 10 of 5 d. h. En- gele de J. te Workum: Goederen vervoeren zonder vergunning van de R. V. I., f 27.50 of 12 d. h. Jozeph K. B. te Workum: Geen geneeskundige verklaring hebben bfl het besturen van een autobus, f 6 of 3 d. h. Klaas F. te Bolsward: Roken In een auto bus, f 6 of 3 d. h. Bjintze de J. te Hinde- lopen: Geen aanvang van de werktijd in een werkboekje Invullen, f 10 of 5 d. h. An ne B. te Oudega (W.)Met een vrachtauto waarvan een portier opensloeg, en waar- doior een fietser werd geraakt, op Zondag een koe vervoeren, f 6 of 3 d. h. -f- f 3 of 1 d. h. Wiebren B. te Blauwhuis: Geen richting aangeven, f 3 of 1 d. h. Bankje v. d. M. te Bolsward: Met twee personen op Plattelandsvrouwen heeft een een fiets rijden, f 2.50 of 1 d. h. Theunis H. te Kubaard: Vee drijven over de open- die een rapport over het vraagstuk van de I bare weg zonder geleiders, waardoor een autobus niet veilig kon passeren, f 10 of 5 d. h. Ate B. te Hennaard: Rijden zonder lijbewijs B f 17.50 of 7 d. h. Jan van der Volgens A.P. wordt verwacht dat Attlee Zaterdag een verklaring zal afleggen over de Britse leveranties aan Rusland. Hij zal zich verzetten tegen een „economische blokkade van Rusland”, en betogen dat de Britse firma’s vrijwillig de orders hebben aanvaard op grondslag van een door alle partijen toegejuicht handelsverdrag, het welk niet kan worden verbroken, hoewel export van bepaalde werktuigen reeds is gestopt. De Britse politiek is in overeen stemming met de besluiten van de O.E.E. C. Attlee zou er nog op wijzen, dat alles wat Rusland levert aan Engeland even grote strategische waarde kan hebben als wat het ontvangt. Een Constellation van de Transworld Air lines, met 48 passagiers en een bemanning van zeven, op weg van Bambay naar New York, werd tussen Cairo en Rome ver mist. Een ander vliegtuig van de T.W.A. ont dekte vanmorgen het wrak van de ver miste Constellation in de woestijn, negen tig kilometer vad Cairo. Het toestel is volledig verkoold aangetrof fen bij het dorp Itay-el-Baroend, 38 km. Jjenoorden Tanta, in het midden van de Nijldelta. Alle inzittenden zijn omgeko men. Onder de passagiers bevindt zich de Egyptische filmactrice Camelia, die in tal van Italiaanse films heeft gespeeld. men In het Politiek ge schiedt dat doprdat men West-Duitsland meer bewegingsvrijheid toestaat. De op heffing van de staat van oorlog tussen de Westelijke geallieerden en West-Duitsland schijnt aanstaande Ver. Naties inderdaad gelukt de Noord-Koreanen terug te drijven én ze dan niet ophouden bij de 38ste breedtegraad, doch zullen pogen ge heel Korea te bezetten om er een werkelijk vrije staat van te maken; Amerika wil n.l. die richting uit en ook door de Formo- sa-kwestie kan rood China heel gemakke- Ijjk in de Koreaanse kwestie betrokken worden. Oost-Duitsland, omdat Moskou Duitsland als de kern van haar Europese politiek beschouwt. Als O.- Duitsland deze herfst inderdaad een vre desverdrag met Rusland krijgt, vermoedt men, dat het de zegen van Moskou zal krij gen om zich voor te bereiden voor een actie tegen West-Duitsland, in dezelfde geest van die welke N.-Korea tegen Z.-Korea is begonnen. Officieel zouden de Russen weer buiten schot blfjven, maar ze zouden door wapen- zendingen enz. de Oost-Duitsers steunen en het conflict weer gaan voorstellen als een binnenlandse Duitse aangelegenheid, die niemand als de Duitsers aangaat. Wij voor ons geloven niet aan een zeer spoe dige uitvoering van ’n dergeljjk plan omdat Immers West-Duitsland nog een bezetting kwestie zou ZELDZAME OPGRAVING LN DE NOORD-OOST-POLDER BIJ DE „KUST” VAN SCHOKLAND. Dit vissersschip, dat vermoedelijk ge bruikt werd voor het transporteren van „zwerfstenen” voor de kust verdediging van het eiland Schokland, is waarschijnlijk vergaan in de 16de eeuw. Dit wordt door deskundigen afgeleid door de airdewerk- resten, die in het schip werden gevonden. ^eischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie Marktstraat >3 - Boisward Telefoon 451 IK 5157) Formosa-kwestie kan men ook daarom zo weinig waarderen, omdat het kennelijk de bedoeling had de diplomatie van Washington te doorkruisen. Communistisch China toont na zijn overleg met Moskou, dat in de afgelopen weken plaats had, een grote diplomatieke activi teit. Het heeft van de Ver. Naties geëist dat deze maatregelen zullen nemen dat de Amerikaanse luchtmacht en marine uit de omgeving van Formosa worden terugge trokken en aangekondigd, dat het vast be sloten is Formosa uit de „grijparmen der Amerikaanse agressie te bevrijden”. Het heeft Amerika ook beschuldigd de Chinese grens geschonden te hebben door luchtbom bardementen op steden in Mantsjoerije langs de Koreaanse grens. Uit heel dit Chinese optreden blijkt een sterke geprikkeldheid, die, aangeblazen door Rusland, gemakkelijk tot voor het Westen onaangename consekwenties in Ko rea kan leiden. Er zijn reeds Chinese legers aan de Kore aanse grens samengetrokken, al heeft men nog niet gehoord dat ze deze hebben over schreden. Maar wat zullen ze bijv. doen als het de troepen der In Friesland is het overleg op dit punt thans in een practisch stadium gekomen. Er is een comité aan het werk gegaan, bestaande uit een aantal personen uit ver schillende kringen, die zich al lang met het probleem van een verantwoorde kle ding hebben bezig gehouden. Zitting hebben de dames: J. Bouma-Tim- mer, Kimswerd; T. Castelein-Van der Hem Leeuwarden; T. Faber-Hornstra, Franeker; J. Faber-Welling, Ureterp; J. Kars-Stien- stra,. Leeuwarden; A. van der Minne-Bu- maj, Leeuwarden; F. Münch-Zwagerman, Sneek; G. van Slooten-Kaan, Leeuwarden; J. Ypma-Wynia, Leeuwarden en de heer Arjen Witteveen, Leeuwarden. Dit comité is het eens geworden over ue grondtrekken van de nieuw-oude Friese vrouwendracht en heeft enige proefcostu- mes ontworpen. De grondvorm bestaat uit jak (met schoot) en rok, schort, tipdoek, een bescheiden hoofdtooi en passende sie raden. Het oemité is nu van plan een „show” te houden voor vertegenwoordigsters van vrouwenorganisaties. De costumes kunnen dan op hun bruikbaarheid worden beoor deeld en ideeën over verbeteringen en het Invoeren van de dracht kunnen worden te berde gebracht. Want het gaat niet om en feestcostuum, maar om een dracht voor ike dag. Deze show zal ongeveer half September worden gehouden. Matthews, de Amerikaanse minister van marine, is ’n voorstander van zo’n preventieve oorlog te gen Rusland en heeft aangeraden de atoom bom maar direct tegen dat land te gebrui ken. President Truman heeft deze gedach te onmiddellijk verworpen. Maar bijna te- zelfder tijd liet een andere zeer invloedrijke Amerikaan^ generaal MacArthur de opper bevelhebber in Japan, een bijna even ge vaarlijk geluid als Matthews horen, toen hij in een boodschap aan de jaarvergadering van Amerikaanse oud-strtjders verklaarde, dat Formosa een onmisbare schakel was in het Amerikaanse verdedigingsstelsel in Azië. „Verlies er van staat gelijk aan oorlog,” zei de generaal. Wel is deze boodschap door MacArthur op verzoek van Truman weer ingetrokken, omdat zij Indruist tegen de officiële buitenlandse politiek van de Ver. Staten, maar het is dan toch maar duide lijk geworden, dat enige der invloedrijkste Amerikaanse figuren op defensiegebied nei ging hebben van die politiek af te wijken. Wij hebben In ons overzicht van vorige week het gevaar daarvan te berde ge bracht, toen wjj er op wezen dat de W.- Europese vaart in Amerika’s kielzog geen onverdeelde vreugde, noch algehele gerust heid kan baren, doch haar eigenaardige ri sico’s meebrengt. We hebben toen daarbij ook gewezen op de naderende verkiezingen in de Ver. Sta ten. De republikeinse en militaire kringen richten bij die verkiezingsstrijd hun aanval len vooral op de leider van het Amerikaan se departement van buitenlandse zaken, Acheson, wie zjj een te pacifistische politiek in het Verre Oosten verwijten. De sterke banden, welke er thans tussen West-Europa en de Ver. Staten bestaan dwingen ons er toe deze strijd tussen de Amerikaanse militaire en diplomatieke kringen met de grootste belangstelling en spanning te volgen. Hier in West-Europa moet men niets van een preventieve oor log hebben en vindt men het zinspelen er op van de zijde van invloedrijke figuren in Amerikaanse regeringskringen als Mat thews al zeer gevaarlijk. Want als men met dergelijke gedachten te Washington speelt, bestaat er immers de mogelijkheid van een Russische reactie; de Russen zou den op him beurt de Amerikanen voor kun nen en willen zijn. Dat ondanks hun hoogst gevaarlijk optre den mannen als Matthews en MacArthur toch op hun posten gehandhaafd blijven president Truman heeft MacArthur, die blijkbaar erg op zijn tenen getrapt is door de afwijzing van zijn Formosa-politiek, zelfs een brief geschreven, waarin hij ver klaart zich van harte achter diens optre den in de Koreaanse kwestie te scharen bewijst niet alleen welk een belangrijke lie den zij ztjn, maar allicht ook welk een machtige steun zij in Amerika hebben. En dit baart West-Europa of dient dat in ieder geval te doen zorg. Het optreden van generaal MacArthur in de Oud-Friese klederdracht en de nieuwe mode. De oud-Friese klederdracht, die t>ij bijzon dere gelegenheden nog wel wordt gedra gen, wekt vrijwel ieders bewondering, maar voor het practische gebruik is de waarde verdwenen. Geen moderne vrouw zou deze fraaie, maar op vele punten onpractische kleding terug wensen, ook al beseft zij dat de heden daagse mode verre van ideaal is. De tijd van het „earizer” jis voorbij. Maar zou het niet mogelijk zijn te komen tot een moderne dracht die geheel beantwoordt aan de practische eisen van deze tijd, maar in stijl beter aansluit bij die van vroeger en meer eigen karakter bezit dan de heden daagse kleding? Dat is de vraag, die verschillende perso nen in Friesland reeds lang overwogen hebben. Friesland staat in dit opzicht niet alleen, want ook in andere streken van ons land komen deze ideeën naar voren. De Bond van I neen ce.. paar jaar geleden een commissie Ingesteld (31 A SOM VOnnArf Viaf l’.nnx'nh.l/ rfa I vrouwenkleding uitbracht. In Zwitserland is reeds lang een beweging in deze rich- De Amerikaanse regering voelt dat thans ook wel en heeft zich daarom er niet tegen verzet dat dè Veiligheidsraad een onderzoek inzake Formosa zal instellen, naar aanlei ding van het Chinese verzoek aan de Raad om de Amerikaanse strijdkrachten te ge lasten zich uit de wateren rond dit eiland terug te trekken. Nu heeft deze kwestie heel wat kanten. Formosa is oud Chinees gebied, In vroeger jaren door Japan ver overd en na de bezetting van Japan door de andere geallieerden aan China beloofd als het vredesverdrag met Japan getekend was. Dat is nog niet het geval en daarom kan Amerika stellig volgens internationaal recht, als bezetter van Japan ook Formo sa voorlopig in handen houden. Maar Washington heeft Tsjang Kal SJek toegestaan er zijn wankele nationalistische Chinese regering te vestigen, die de com munistische Chinese scheepvaart en han del steeds met vliegtuigen belaagt. Dat is stellig in strijd met Amerika’s taak als bezetter. En dat Tsjang heel andere bedoe lingen met Formosa heeft dan de Ameri kanen, zal wel blijken, als deze kwestie werkelijk in de Veiligheidsraad aan de orde komt, waarin nog steeds een vertegenwoor diger van nationalistisch China, nog wel met vetorecht, zitting heeft. Dat het eiland Formosa grote strategische betekenis heeft, is zonder meer duidelijk, voor hem, die de ligging op de kaart gade slaat; bezetten de Chinese communisten het, dan kunnen daaruit allerlei bedreigin gen voor de positie van het Westen in Azië en de vrije staten daaruit voortvloeien. Daarom zeggen generaal MacArthur en tal van militaire leiders In Amerika: „Formosa houden”. Maar de Amerikaanse diplomaten zien, met

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1950 | | pagina 1