bezocht BOLSWARD.
oi
Ui
üs hjoed
to sizzen
f1 y
StreeKblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA
Bolsward
I
I
FRYSLAN - ORANJE
Overweldigende belangstelling.
zeer onder de indruk.
H.M. was
wilde ondeugend zijn.
De Prins
- J-
Hwat hat Gabe Skroar
No. 75
46e Jaargang
Dinsdag 26 Sept. 1950
Bolswards Nieuwsblad
■a en
uitje
wed.
:htg.
V
D”,
D,).
1.30
D.).
PYT.
Hjerst 1950.
31. 9K. de 3Coningin
Ds.
van
ak-
r.
van
ole-
lyn
rer-
Da.
Da.
.45
rijk
DS.
ing
tar.
Ds.
Hoe machtig klonk, na een weifelende in
zet, uit honderden kelen het:
L950.
.af Je
reb.
uur
tor.
uur
Leafde en harmonije,
Oranje, 't Fryske folk,
't Soe üs histoarje wije.
Op het bordes.
Dank zij de vriendelijke attentie van een
paar meisjes in Fries costuum, beklom het
hoge gezelschap het bordes zonder strui
kelpartijen. Het Friese costuum werd on
dertussen door H. M. zeer bewonderd.
„Wat zien Jullie er allerleukst uit,” aldus
H. M. tegen de meisjes, die ze spontaan
allemaal een hand drukte.
Intussen was een legertje persfotografen,
als roofdieren, begerig op buit, eveneens 't
bordes beklommen, tot niet geringe erger
nis van het publiek, dat evenwel niet be
dacht, dat bijgaande plaatjes, alsmede zo
vele foto’s gemaakt om dit bezoek te ver
eeuwigen, aan deze mensen te danken zijn,
ook al stemmen we gaarne toe, dat enige
bescheidenheid niet ongepast zou zijn ge
weest.
Buitengewoon veel belangstelling had H. M.
voor de haar aangeboden foto van het be
zoek van haar Koninklijke Vader en Moeder
in 1905 aan Bolsward.
Hoe schamel is de tijd
Ons allen toegemeten,
Om Uwe Majesteit
Onz’ eerbied te doen weten.
Zo ook de man uit ’t volk,
De Fries en de Friezinne,
Z$j zijn Vorstin de tolk
O.neem het In der minne.
waarna de Vrouw in Fries costuum (mej.
T. Swart) inzette:
Mijn kinderen - Majesteit - zij zijn aan U
gegeven.
Die - Moeder van ons vaderland -
Het Christelijk ideaal van ’t leven
Als basis stelt voor ’n groot Nederland.
Majesteit!
Vereende krachten streden voor Uw Rijk,
Ook hier voltooien zij de opbouw van Uw
land,
Nu 't niet meer gaat om enig vergelijk,
Spant 't al zich in voor U en Nederland!
Hierna trad de Man uit het volk (gespeeld
door R. Faber) naar voren en sprak:
Zo ben ik één, die voor ’t heden
Hetzelfde dichtrijm van ’t verleden
Nog zeggen mag op deze dag:
Domine, salvam fac Reginam nostram.
Et exaudi nos in die, qua invocaverimus Te.
(Heer, spaar onze Koningin
En verhoor ons ten dage, dat wij U aan
roepen.
Heer, verhoor mijn bede
En mijn geroep kome tot U.
De wolfeart fan de boerestün,
Is de wolfeart fan it hiele lAn.
herschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boiswhrd
Telefoon 451 (K 5157)
Faek hong in swarte wolk,
Fijfm dy’t ’t lan ütmolk,
Terreur - bisetting - lijen,
Brochten ’t hert net ta swijen,
Us dierberst pan forskoppe! 1
It wie: Oranje boppe!
terp
rjen
:oot-
Ber-
ega.
ir te
1 en
?sma
Illle-
Vijbe
om
st)
uin.
1950.
i en
aria,
Ma-
dv
Bos
eske
etha
tske
ina.
ird.
laL
Ds.
djn.
s.
van
aan.
irij-
our-
etig
ng”
zich
oor
zijn
luid
de
op
dit
t.
och
nen
vet-
lan-
Wurdt ’t ütsicht diiz’nich - tsjuster,
Driget de buoi grou - giel,
Jitris üs frijdom bjuster,
In wurchgryp om üs kiel,
Floitet it moardzjend stiel;
Holding jit doelbiwuster,
God - wurdt de takomst tsjuster,
Jow Jou krêft yn de siel,
Jou wil? - 't bistean toroppe:
It bliuwt: Oranje boppe!
Nu in mijn hand
Ei, zie dit vliedend zand,
Wrede gelijkenis:
Is reeds geschiedenis.
Die sluit ik de proloog:
’t Is Gysbert Japiks zoon
En Brugman in z’n toog,
Die ’k hier aan U vertoon.
U bieden kan tot heling van de wond
Van d’ oorlog.'t zij U geboden tot de
Vrede.
Dat hja üs de fré bifjocht.
Dat wy der üs lof foar sjonge,
Aid en jonge,
From, ienfüldich, sljocht en rjocht.”
Domine, exaudi orationem meam
Et clamor meus al Te veniat.
Receptie op het stadhuis.
Na het vertrek van het Koninklijk Paar
had op de raadzaal van het stadhuis voor
daartoe genodigden een receptie plaats. Op
initiatief van de burgemeester werd een
heildronk (Oranjebitter met suiker) uitge
bracht op de gezondheid van het Vorstelijk
Paar.
Exemplaren in luxe uitvoering van de tekst
van het tableau werden aangeboden aan de
auteur-regisseur, de dirigent en aan de
heren wethouders.
Namens de raad werd de burgemeester toe
gesproken door de heer J. Boekema als
oudste raadslid.
Op veler verzoek volgde een herultvoerlng
van het tableau, waarbij thans de reserves
declameerden.
De zanghulde.
Hierna zetten de leden van alle Bolswardse
zangverenigingen de zegenbede „Domine,
salvam fac Reginam nostram” (getoonzet
door A. Giesen, arrangement A. H. van de
Ven) in.
De Prins ondeugdend.
Was oorspronkelijk de verwachting, dat In
geval van tijdnood het Koninklijk Paar reeds
tijdens de zanghulde zou vertrekken, deze
massale zegenbede maakte een dermate
indruk op H. M. de Koningin, dat zij deze
tot het einde toe beluisterde. Hierna begaf
H. M. zich met Z. K. H. de Prins een
ogenblik in de vierschaar om haar handte
kening te plaatsen in het gastenregister
van het stadhuis. Hiertoe werd haar de
zilveren penhouder aangeboden, dezelfde
waarmede ook haar Koninklijke Moeder
voor 45 jaar haar handtekening in dit al
bum plaatste. Met een glunder gezicht nam
Z. K. H. Prins Bernhard echter zijn vul
pen. „Ik, wil maar eens ondeugend zijn,”
aldus zijn motivering, „voor drie Jaar te
rug heb ik die pen ook gebruikt en er een
stumperig pootje mee gezet, ik gebruik lie
ver mijn eigen pen.”
Prompt vroeg H. M. de Koningin of de
Prins dan drie jaar geleden ook de stad
Bolsward had bezocht. Als bewijs werd even
prompt de toen geplaatste handtekening
opgezocht, naar aanleiding waarvan een
alleraardigst gesprek ontstond.
Het vertrek.
Intussen was de tijd van vertrek reeds met
enige minuten overschreden. Aan H. M.
werden nog voorgesteld de auteur-regisseur
van het tableau, de heer W. Ph. Hendriks,
alsmede de dirigent de heer A. H. van de
Ven.
Bij het afscheid verzocht H. M. de dank
te willen overbrengen aan de gemeente
Bolsward voor deze zo voortreffelijk gear
rangeerde ontvangst. H. M. verklaarde, zel
den in zo korte tijd zoveel schoons te- heb
ben gezien. Ook het stadhuis had haar be
langstelling en zij vond het jammer, dat
er geen tijd overschoot om het interieur
hiervan te bezichtigen.
Een driewerf hoera steeg op, toen nage
wuifd door een duizendkoppige menigte, de
Koninklijke stoet volgens de afgesproken
route de stad verliet.
Abonnementsprijs
1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs10 cent per m.m
Giro 87926
’t Wrüldnijs mei üs forskrikke,
De leagen-polityk,
Geastdrift sil net forblikke,
By 't Keninklik bisyk.
Gloeide elk hert allyk,
In flam net to forstikken.
Trou - fêst - net to forwrikken,
Oer stêd, gea rüst it roppen:
It is: Oranje boppe!
De tekst van het tableau werd door H. M.
met belangstelling gevolgd, in het luxe
exemplaar van de tekst, Haar door meisjes
in Fries costuum aangeboden.
Na het tableau stelden zich de spelers
(waaronder de reserves, alias de vader en
zuster van Gysbert Japicx) zich op.
moment, toen de kleine Paula, het 2-jarig
dochtertje van de Burgemeester H. M. de
Koningin een viertal zakjes knikkers aan
bood, bestemd voor de prinsesjes.
„Een Bolswarder product zeker?” infor
meerde H. M. de Koningin, hetgeen in
derdaad bevestigd kon worden, ook al
toonde de kleine Paula op dit gewichtig
moment meer belangstelling voor de zan
gers en zangeressen, dan voor haar lands
vrouwe.
Intussen waren H. M., behalve mevrouw
BruinsmaSchilte voorgesteld de heren W.
Leurink en J. A. Bakker (wethouders), de
heer D. Sandstra (gem.-secr), de heer J.
Boekema (oudste raadslid), dokter S. An-
dela (ridder in de orde van Oranje Nassau)
en Ir. H. Lolkema, dir. der Rijkszuivel-
school.
De aankomst.
Langs een dichte haag van mensen arri
veerde de Koninklijke stoet op tijd, zelfs
één minuut vóór de tijd, ook al was het
wachten velen lang gevallen.
Het was ook geen geringe opgave om in
het vrij gure weer een uur of langer te
staan wachten. Maar toen er eindelijk een
hoerageroep langs de touwen ging, was dit
leed al lang vergeten.
Het was een aardige attentie voor H. M. de
Koningin, dat haar bloemen werden aange
boden door de moeder van Bolswards groot
ste gezin, mevr. G. Buikstra—Draaisma. f
Trouwens het programma te Bolsward was
geheel geïnspireerd op het feit, dat H. M.
de Koningin vóór alles moeder is, zowel
moeder des volk, als moeder van haar ge
zin.
In dit verband was het eveneens een aardig
Pater Brugman (meester Ripperda) ver
volgde hierna met zijn sonore stem:
De trouw, o Koningin en Majesteit,
Uit ik voor hen, die op de helling der
cultuur
Klimmen met hun verstand, kunstvaardig
heid,
Tot het beelden van de Eeuwige Figuur.
Ook de Man in Fries costuum (Sj. Steen-
sma) bracht zfln hulde:
Wat greide en bouw uit Friese grond
En koopmanschap van deze Hanzestede
Gysbert Japicx, Bolswards dichter (gespeeld
door Ds. S. J. Wouda) sloot de rij, toen
h(j sprak:
H. M. verklaarde, dat deze foto haar niet
bekend was en was zichtbaar geroerd b$j
de aanblik er van.
Het woord van welkom, uitgesproken door
burgemeester J. G. S. Bruinsma, kon kort
zijn, immers het was het tableau dat de
hulde van Bolsward aan het Vorstelijk Paar
zou brengen.
Jammer was het ook hier voor vele kijkers,
dat de persfotografen zich als een muur
om de spelers heen stelden, zodat er veel
van het schoons verloren ging.
Het tableau.
Voor het goed verstaan van het allegorisch
tableau (tekst en regie van W. Ph. Hen
driks te Bolsward) geven we hier de inlei
ding en de tekst.
Het Koninklijk kwartier, waarin Bolsward
de vreugde mocht uitjubelen om Hare Ma
jesteit Koningin Juliana te huldigen.het
was slechts één venstertje uit de eindeloze
filmband van de tijd.
Hoe zou Bolsward dat benutten?
Hoe zou de Hanzestad de sympathie voor
het Oranjehuis van hét nu en het voorheen
vertolken en herhalen in dit, „haar” kwar
tier?
Zie.daar stond de hoofse nar, die in
zijn proloog al spelend met „het Bolswar
der kwartier” („Bolswarder kwartier”, de
antieke zandloper op het stadhuis bewaard
en nog gebruikt wordt vóór de aanvang
van iedere raadsvergadering), de zandloper
van de tijd, in quasi-wijsgerig weten, de
toekomst aan het verleden bond door het
vliedend zand en besloot het heden woeke
rend te besteden.
Van Gysbert Japicx oude verzen voor het
Oranjehuis en Pater Brugmans historische
figuur tot het huidig Fries geslacht, weer
klonk d eer aan de Koninklijke Oranje
stam g iracht en sprak ieder in een taal,
verbond n aan de zorgen van zjjn eigen
wezen van offer en geschenk voor Vorstin
en land.
Zo allereerst de man uit het volk, met beide
benen staande in de werkelijke dag, niet
terugblikkend, maar vooruitziendehij bood
z(jn krachten en energie voor het behoud
van Koningin en opbouw van het land.
Toen volgde de moeder, die in haar diep
ste wezen zorgt voor haar kinderen ge
geven en nog te geven, opdat een betere
mens, een betere wereld de vrucht van dit
offer zij.
De Fries, die de producten van zijn werk,
zijn grond, zijn geld offeren wil, als het die
nen kan tot de Vrede!
Pater Brugman, die trouw aan ’t Christe
lijk ideaal sprak voor hen, die met kunst
en geestesgaven schoonheid en adeldom zul
len voorhouden tot cultivering van de vol
maaktere mens.
En dan eindigde dit kort allegorisch spel
met Gysbert Japicx en Ae door hem ge
schreven tekst waaiin lof en eer wordt
gebracht aan „Oranje” vroom en eenvoudig,
door jong en oud.
Allereerst verscheen de Nar: (in zijn hand
de zandloper van de tijd „Het Bolswarder
Kwartier”).
Deze rol (gespeeld door mej. A. van der
Klei) werd voortreffelijk naar voren ge
bracht. De nar kwam op het juiste moment
vanuit de raadskelder en sprak na enige
dwaze sprongen quasie-wijsgerig:
De tijd schijnt zonder eind.
Maar heeft steeds ’n begin.
Dat kwflnt zo het verschijnt
Wèt is de diepte Zin?
De spanne tjjds, die „is”,
Die woek’rend te besteden!
Zo niet dan is 't gemis
Niet meer te overreden.
De voorbereiding.
Alleen ingewijden weten welk een zee van
tijd de voorbereidingen van het Vorstelijk
bezoek aan Bolsward met zich meebrach
ten. Ja, er vielen zelfs stemmen te beluis
teren, die meenden dat men er wat al te
veel „drukte” van maakte.
Nu wij achter het bezoek staan, kunnen we
niet anders dan dankbaar zijn, dat men
door de vele maatregelen (hulde aan poli
tie, verkenners en kajotters)op alle even
tualiteiten was voorbereid. Dank zfl de
goede voorzorg is alles volgens plan verlo
pen en werd het Koninklijk bezoek tot een
ware manifestatie. De belangstelling was
groot, vooral in het centrum van de stad,
terwijl ook op de Bargefenne, waar de di
verse scholen stonden opgesteld, de jeugd
'enthousiast het Koninklijk Paar heeft be
groet en toegejuicht, zowel bij de binnen
komst als bij het vertrek.
-
to
„Het Koninklijk Kwartier”
Jow Oranje, leave Heare
Dizze eare:
