Martinytoer
üs hjoed
to sizzen
Fan de
door Nederland
Wereldspaardag
No. 85
Dinadag 31 Oct. 1950
46e Jaargang
Uitgave van Drukkerij Fa A.J.OSINGA
- B olsward
Veischflnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
StreeKblad voor West- en Zuidwest Friesland
Abonnementsprijs
1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs i 10 cent per m.m
Giro 87926
Hwat hat Gabe Skroar
Bolswards Nieuwsblad
Hel communisme en Rusland
PIET.
Tj. de J.
UNO-LUSTRUM.
(Oct. 1950).
Er daagt een nieuwe tijd!
Parool, voor dertig jaar en
Genève werd gewijd,
Het zou de vree bewaren,
Er kwam een Volkenbond,
Een kindje, zwaar verworven
Dat nimmer goed gezond
Kwijnend is weggestorven.
Er werd geconsulteerd,
Eindloos onvruchtbaar bomen
't Mes nodig gehanteerd,
Zover is ’t nooit gekomen,
Geen durft de kat de bel
Eendrachtig aan te binden,
Agressie kreeg vrij spel,
Waren de leiders blinden?
Men trok een wijze les,
Uit ’t falen in het verleden,
UNO te Lake Suksess,
Vijf jaar wij zijn tevreden,
’t Critieke uur paraat,
Agressie-kiem te smoren,
UNO mocht aller baat
Het eerste doelpunt scoren.
Vflf jaar de stand is thans 1-0,
Een welverdiende zege.
De mensheid brengt spontaan en gul
’n Gelukwens allerwege,
Vijf jaar de wereld heeft gezien,
UNO, dat je iets betekent.
Dank - met de stille hoop misschien
Blijf voor je taak berekend.
TN great freon fan it folk plichte ynder-
x tiid op al syn brieven oan lju, dy’t by
him om ried kamen, dizze wurden as motto
to setten: Rekent, leest en houdt boek!”
It wie in eigen oersetting fan dizze folks-
wiisheit: „Die schrijft, die blijft!” De win
ter jounen bigjinne wer oan to kommen en
mannichien skerpet him op om dizze tiid
mei winst to bisteegjen. Under dizze nut
tige en aerdige dingen is it nei myn bi-
tinken it boekhalden hwat mear as oare
dingen omtinken freget. Binammen op it
plattelên by it boerefolk is it boekhalden
jit lang net sa populair as it wêze moast.
Hoe warber en wurksum party lju oars ek
binne, yn it skriuwen en boekhalden litte
hja it fakentiids lilk sitte. Lang haw ik
miend, dat it Onkunde wie, dat men it
net koe, net leard hie en dêrom it efter-
wege liet, mar dit is net de wichtichste
oarsaek. Nou’t tsjintwurdich alle boere-
jonges ünderwiis krtfe op Lanbouskoallen
en speciale kursussen is dy reden net mear
earnstich to nimfnen. Der is in oare reden
foar, dy folie djipper sit. In bilangryk diel
fan de boeren en jonge boeren kinne mar
net oan it boekhalden komme of bliuwa
omdat hja in erflik hekel hawwe oan ad-
ministraesje. Men kin sokken rounom foar
krjje, sawol foar It deistige wurk as foar
in ekstra rit mei hynder en weln, hja jowe
der neat om om in pear kjj mear to melken
Dy’t net oplükt as it byt,
Rekket grif syn bearske kwyt.
Dat zal wel niet uit bescheidenheid zijn ge
weest. Een slager op het Amsterdamse
abbatoir, die zijn jasje met drie bankbiljet
ten van duizend in een geopend kastje had
gehangen, bemerkte, dat een dief tijdens
zijn afwezigheid een van die briefjes had
weggenomen. Waarom hij de andere bil
jetten niet meenam, is niet bekend.
Kinderlijkje by de vuilnis. Volgens mede
delingen van de politie is op de vuilnisbelt
der gemeente Nijmegen in De Ooy in een
jute zak het lijkje gevonden van een pas
geboren kind. De politie stelt een onder
zoek in. Zij zoekt o.m. uit van welke wijk
het vuilnis afkomstig is, dat tussen de
jute zak met het stoffelijk overschot lag.
nog niet de beschikking
op het ogenblik van de
Bedorven vis. Nb een feestmaal, gegeven
ter gelegenheid van de terugkeer van een
missionaris bij de familie C. te Meerssen,
zijn ongeveer acht personen onwel gewor
den.
De oorzaak is zeer waarschijnlijk vergifti
ging van het gebruik van ondeugdelijke vis
welke in een der gerechten was verwerkt. -
Geen kwastje maar een spuitje verf. Dezer
dagen is te Delft een demonstratie gegeven
van het spuiten van olieverf op kwastdik-
te. Voordelen van deze vinding zijn, dat
vijf maal vlugger kan worden gewerkt
dan met het opbrengen van de kwast en
dat de verflaag gladder is. De methode is
alleen doelmatig bij grote objecten als hui
zenblokken, gashouders, reservoirs en lood
sen.
Uiteindelijk echter zijn het de Aziatische
volken zelf, die de beslissing moeten bren
gen. Niet alleen zou het voor het Westen
onmogelijk zijn hen te weerhouden de com
munistische richting in te slaan, wanneer
dit werkelijk de wens en de wil van de
grote meerderheid zou zijn, maar elke sug
gestie, dan het aan het Westen zou zijn te
bepalen, welk economisch en politiek sy
steem de Oosterse landen moeten toepas
sen, zou overal in deze landen van de hand
worden gewezen. Ten aanzien van één ding
zijn de Aziatische volken het volkomen
eens n.l. ten aanzien van de wens hun eigen
belangen te behartigen, zonder tussenkomst
van het Westen.
Dit houdt echter niet in zoals van com
munistische en daarmee verwante zijde
voortdurend wordt beweerd dat, als zij
aan zichzelf werden overgelaten zonder be
ïnvloeding door Rusland of door de Wes
terse democratieën, hun keuze het com
munisme |zou iztjn. Integendeel, zelfs in
China waar 9e communisten sinds 1927
een eigen leger en een eigen gebied had
den, werd hun beslissende overwinning niet
behaald zonder de daadwerkelijke of
schoon geheime steun die de Russen
verleenden in Mandsjoerije. In Korea is er
geen reden om aan te nemen, dat het com
munisme er veld zou hebben gewonnen
zonder de bescherming van de Russische
militaire bezetting ten Noorden van de
38ste breedtegraad. Zonder de gevaren te
onderschatten, 'mag worden verondersteld,
dat er in Azië sterke krachten zijn tegen
het communisme. Het gaat er thans om,
deze krachten op gezonde wijze te steunen
niet om uit te zien naar bondgenoten in
een Westerse twist met Rusland. Ongeluk
kigerwijze heeft de crisis in het Verre Oos
ten zich zodanig ontwikkeld, dat het de
communistische propaganda gemakkelijk
wordt gemaakt de actie der Verenigde Na
ties voor te stellen als een Westerse inmen
ging in Aziatische aangelegenheden.
Het is werkelijk in de eerste plaats een
fout van het Westen, dat de oorlog in Ko
rea voor de Westelijke naties noodzakelijk
werd, niet omdat zijn oorlogszuchtige im
perialisten zijn zoals de communisten zeg
gen, maar omdat zij te vredelievend en ar
geloos waren. Terwijl de Noord-Koreanen
door de Russen met een uitstekend bewa
pend leger waren uitgerust, hadden de Z.-
Koreanen zelfs
over een tank
agressie.
het gehele Britse gemenebest, een actief en
opbouwend aandeel te nemen in de vor
ming van een verenigd Europa.
Ruw geschat, woont de helft van de be
volking der wereld in dat deel van Azië
hetwelk omvat: India, Pakistan, China, Ko
rea, Japan en de groep van gebieden, die
tegenwoordig als Zuid-Oost-Azië worden
aangeduid. Dit deel van de wereld was een
belangrijke sector in de tweede wereldoor
log en ligt nu weer in de voorste frontlijn
der wereldgebeurtenissen, waaronder een
in gang zijnde oorlog, die, ofschoon gelo-
caliseerd gebleven, kan worden beschouwd
als een verkenning der krachten tussen de
vrije naties en het agressieve communisti
sche blok.
De oorlog in Korea moet worden gezien
tegen de achtergrond van de jongste Azia
tische geschiedenis, willen wij begrijpen
wat er gaande is en wat politiek wordt
vereist voor een succesrijke oplossing, na
dat de overwinning is behaald.
Wanneer het sovjet-communisme, op wel
ke wijze dan ook, vat zou kunnen krijgen
op de grote bevolkmgsmassa tussen de In
dus en de Pacific, dan zou dat voldoende
gewicht is de schaal leggen om de balans
van wereldmacht en -heerschappij in het
voordeel van Rusland te doen overslaan.
Het is thans wel duidelijk dat do commu
nistische dreiging voor de democratische
landen van Europa en Noord-Amerika niet
van binnen-uit komt, doch van buiten af.
Het is de militaire macht van Rusland en
niet de aantrekkelijkheid van de commu
nistische ideologie voor de Westerse vol
ken, die alle waarden en instellingen der
democratie bedreigt! Die macht zou on
weerstaanbaar worden, als zU versterkt
werd door de Aziatische massa.
Het is daarom voor de Westerse democra
tieën een levensbelang, de vijandige Sovjet-
invloed zoveel mogelijk tegen te gaan, eco
nomische hulp te verlenen aan regeringen,
die zich tegen het communisme teweerstel
len en hun militaire bijstand te verlenen
wanneer zij rechtstreeks worden aangeval
len.
RUSLAND en het communisme zijn twee
verschillende grootheden die tof'" onze
grote verwarring zijn vereenzelvigd.
De theorie van Lenin en de gehele tactiek
van het bolsjewisme, is beïnvloed door het
Russianisme. De gehele infiltratie-techniek
van Stalin ademt dezelfde geest als de Tsa
ristische penetratie in Mongolië en Mand
sjoerije. Vrijwel het enige waarin het Sov-
jet-regiem principieel verschilt van het
vroegere Tsaristische regiem, is zijn geloof
in het Marxisme en de proletarische revo
lutie.
En zelfs zijn in de practijk van dit ogen
blik Marxisme en wereldrevolutie een an
dere vorm van een even diep geloof in de
roeping van Rusland tot instandhouding
van zijn wereldrijk en het redden van de
wereld door bestaande machten te breken.
Ongetwijfeld is er een tijd geweest, waarin
het de algemene opvatting was, dat Rus-
lands macht moest worden gebruikt om de
drang naar wereldrevolutie te ondersteu
nen. Maar sinds lang geldt de opvatting
dat de geest van de wereldrevolutie moet
worden aangewend om de macht van Rus
land te vergroten.
Deze opvatting begon reeds veld te winnen
in de dagen van Lenin. In het communis
me vond Lenin een philosophische recht
vaardiging voor enkele van de diepste
roerselen van het Russische karakter. Ge-
ruggesteund door deze rechtvaardiging,
konden de bolsjewisten hun gang gaan met
een deugd te maken van de karaktereigen
schappen die het Tsaristische regiem ver
bergen moest.
Er wordt vaak beweerd, dat wanneer het
Kremlin de Russen in zijn greep kan hou
den, zoals het reeds een dertigtal jaren
doet, het ook in staat is de satellietstaten
op dezelfde wijze in zijn macht te houden.
Dit is om verschillende redenen een vals
argument, maar vooral omdat het regiem
een organische verbondenheid met het Rus
sische volk heeft, doch in de satellietstaten
steeds meer als een vreemde tyrannie zal
worden gevoeld. Dit is ook de reden waar-
om Tito met Moskou heeft gebroken.
Rusland speelt het oude onverantwoorde
lijke spel om de macht, achter een ideolo
gisch rookgordijn.
Op het ogenblik is er van een Europees
continent geen sprake. Het heeft opgehou
den te bestaan, zowel in politiek als in eco
nomisch opzicht. Zelfs kan nauwelijks wor
den gezegd, dat het in geografisch opzicht
bestaat. Achter het ijzeren gordijn is de
helft van het continent vastgehecht aan
Azië. De oorlog heeft Europa politiek in
verwarring gebracht, economisch uiteen ge
rukt en wat erger is, zijn moreel geruï
neerd. Dit punt wordt doorgaans over het
hoofd gezien wanneer men over Europese
eenheid spreekt. Eerst wanneer het moreel
is hersteld, kan er werkelijk sprake zijn
van een eenwording. In de eerste plaats
dient de West-Europese politiek te worden
geconsolideerd. Het grote probleem is,
Duitsland. Ongetwijfeld gaan de verlangens
van de grote meerderheid der Duitsers in
de richting van een herenigd Duitsland en,
behoudens een kleine communistische min
derheid, zullen zij nimmer de huidige Oost
grens als definitief willen aanvaarden. In
West-Duitsland begint de democratie thans
resultaten op te leveren. In plaats van op
gescheept te zijn met de verantwoordelijk
heid voor een „beschamende vrede”, heeft
de West-Duitse regering van de geallieer
den belangrijke concessies verkregen. Maar
de Nazi-geest is niet dood. De vraag is,
of het democratische geheel kan worden
geconsolideerd en in het West-Europese
geheel kan worden ingeschakeld. Als dit
niet snel kan geschieden, krijgen de oude,
agressief nationalistische krachten weer ’n
kans.
Dank zij de Marshall-hulp, heeft West-
Europa op economisch terrein, een behoor
lijke vooruitgang kunnen boeken.
Wanneer evenwel de Marshall-hulp ophoudt
zal Europa zijn betalingsbalans in even
wicht moeten brengen door beperking van
de invoer uit Amerika, door het betrekken
van de noodzakelijke aanvullingen van
voedsel en ruwe grondstoffen uit niet-dol-
lar gebieden, in het bijzonder uit het Brit
se gemenebest en de andere overzeese ge
bieden die met Europa zijn verbonden, en
door het tot verdere ontwikkeling brengen
van de eigen Europese bronnen. Dit houdt
in: rationele aanwending van de ter be
schikking staande bronnen van voedsel en
ruwe grondstoffen, grotere productie door
mechanisatie, in het bijzonder in de land
bouw, betere arbeidsverdeling en beter ge
bruik van kapitaal. Economische expansie
op deze grondslagen is van wezenlijk be
lang, indien Europa zfln levensstandaard
en zjjn sociale zekerheid wil opvoeren en
de volledige werkgelegenheid wil verzeke
ren. Wil het communisme met succes wor
den bestreden, dan zullen al deze doelstel
lingen moeten worden verwezenlijkt. De
millioenen werklozen vormen een gevaar
voor onze veiligheid, omdat zij een gevaar
betekenen voor de stabiliteit van West-
Europa. Zij zfln de natuurlijke slachtoffers
van het communisme.
Ofschoon de Verenigde Staten veel hebben
verricht voor het economische herstel van
Europa, zal dit herstel in hoofdzaak afhan
gen van de inspanning der Europeanen zelf.
Europa zal zich zelf moeten redden. De
redding van Engeland kan niet worden ge
scheiden van de redding van Europa. Daar
om kan Engeland niet terzijde blijven staan
Het is het belang van Engeland en van
of sokssahwat, mar in brief skriuwe of in
boek kreas byhêlde, dat skynt slimmer as
wy lju miene. Myn Underlining hat my
leard, dat dit in earnstich tokoart is hwer’t
hiel hwat üngemak en tryste libbensdagen
üt fuort komme kinne.
Ik bin it fansels lens mei de lju, dy’t sizze
dat it wurk op it earste plak komt foar
in boer. Soe hy dêrre in hekel oan ha, dan
giet it mis. Der leit syn fak en syn krêft
en it boere-aerd is de fêste grounslach fan
goed buorkjen. Mar likegoed mien ik, dat
der yn it buorkjen fierst to min rekkene
en optekene wurdt, hwertroch hiel hwat
skea üntstiet en hiel hwat foardiel net bi-
rikt wurdt. In boer dy’t sa goed as nea
it potlead en de ball-point of de folpinne
brükt, libbet to folie op syn gefoel en tra-
dysje, hy docht de dingen omdat hy tinkt
dat it sa goed is, hy fuorret omdat hy
mient, dat it sa foardielich is, mar neist
him wennet in oar, dy’t it hiel oars docht
en ek tinkt, dat hy it goed docht. Kin in
ding üt, of kin it net üt? Is de priis fan
it foer tsjintwurdich to heech of net, kin
men biten mei foardiel brüke of net, moat
men ryklik strulje of net en far sa max
fuort. Hoefolle kij kin men mei foardiel
hélde? Hoefolle algemiene kosten lizze op
in pleats, dy’t net greater wurde as men
mear fé haldt; kin men better mear kunst
mest brüke of kin men mei droege gers
fierder komme?
It reint fragen op in buorkerij en hast alle
fragen freegje forgeliking fan kosten en
opbringsten, fan sifers dus. Derfoar moat
men oantekenje en skriuwe wolle en hjir
sit by hiel folie de kneep.
Okkerwyks haw ik hjir oan de hén fan de
sifers fan de Ryksfoarljochting to Snits in
forgeliking makke tusken in stamboeks-
boer en in oaren. Dat is mar ien punt.
Great forlet is der ek fan serieuze birek-
kens oer ütwreiding fan de fébisefting, de
rentabiliteit fan it gersdroegjen, fan it
kunstmest brüken en folie dingen mear.
Boppe al dizze ünderdielen stiet lykwols
de greate bitsjutting fan de gong fan it
hiele bidriuw. De boekhülding leit dit foar
üs iepen, hy wiist de greatte fan de ün-
derskate ynkomsten mar binammen hy
toant üs sünder forlechjes de greatte fan
de ütjeften, ek fan dy ütjeften, dy’t wy
wol graech net sjen woene. Hoefolle min-
sken mei in hüshalding en in bidriuw soe-
ne krekt witte, hwat it harren kostet. Al-
gemien wit men dat it libben djür is, dat
de klean skriklik djür binne, mar hoe’n
bytsje soene krekt sizze kinne, hwat har
hüshülding wol kostet.
En krekt nou, nou’t de ynkomsten goed
binne, rint it libbenspeil sa maklik op en
klimme de bihoeften. It binne sterke fuot-
ten, dy’t by wielde net krom groeije. Rek
kenje minsken en opskriuwe, yn bidriuw en
yn de hüshalding kin men der op den dür
net sünder. Yn de tritiger jierren kamen
de swakke steeën fan mannich bidriuw tige
oan it Ijocht. En hoe faken die dan bli-
ken, dat men nea rekkene hie, dat men net
wiste, dat men alle jierren efterüt buorke,
dat allang it roer yn oarewei smiten wur
de moast. It giet nou foar de wyn en dan
is elts in hurdrider, mar sa bliuwt it net.
In diel fan de boeren giet foarüt en' kin
straks de bern wer op plak helpe, mar in
oar diel libbet der skoan fan, mar bliuwt
op ien hichte, omdat hja net witte, dat it
mei greate bern yn hüs, tsjintwurdich in
lyts kinske is om jiers in tüzen goune as
acht of mear kwyt to wurden. Set it ris
goed op pompier en jo sille sjen, dat it
folie en folie mear is as jo miend haw
we. Ik pleitsje net foar gjlrrigens en nei-
geanens mar men moat witte hwer’t men
stiet. En sawol yn it bidriuw as der büten
kin it net sünder in goede ienfAldlge boek-
hfilding, dy’t de boer of de soan seis dwaen
moat sil it goed wêze. Hwant in boekhüld-
bureau en in accountant kinne wol de saek
foar jo dwaen, mar dan giet de greatste
wearde'forlern. In goed stjürman hêldt
seis de lejje. Dêrom: rekent, leest en houdt
boek! Dat hfiidt.
Excelsior. Na een tweeling van verleden
jaar is nu in het gezin Van NispenHel-
mons te Steenbergen een drieling geboren.
Allen zijn jongens.
Onze krankzinnige wereld. Voor de mode
show, welke de beroemde modeontwerper
Jacques Fath in het Victoriahotel te Am
sterdam zal geven, zijn reeds 10.000 aan
vragen binnen gekomen, ofschoon de toe
gangsprijzen des middags f 17.50 en des
avonds f 35 per persoon bedragen.
Tuttenaren door Duitse douane gehinderd?
Het Tweede Kamerlid Ruygers (pvda)
heeft de minister van Buitenlandse Zaken
schriftelijk gevraagd of het juist is, dat in
woners van Putten, die de graven van fa
milieleden en dorpsgenoten in Denemarken
bezochten, van de Duitse douane op onre
delijke wijze moeilijkheden hebben onder
vonden.
Bent u óók benieuwd? De minister van
economische zaken werd de vraag gesteld,
welke maatregelen hij tegen de prijsstij
ging in overweging heeft en welke hij al
heeft genomen.
Een pechvogel. Te Diemen werd een wiel
rijder door een dronken automobilist aan
gereden, ernstig gewond naar het zieken
huis gebracht, waarbij later bleek, dat de
gewonde het rijwiel had gestolen.
Levenslang voor Van Geelkerken. De bij
zondere strafkamer van de Utrechtse
rechtbank heeft de thans 49-jarige Corne
lls van Geelkerken, tijdens de bezetting
plaatsvervangend leider van de NSB en
bovendien leider van de jeugdstorm ep in-
specteur-generaal van de voormalige land
macht, tot levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld.
De film gaat niet door. Het pl^ri, om in
de Nederlandse bioscopen een film over de
begroting te vertonen, gaat niet door. Het
is namelijk gebleken, dat er geen zeker
heid was te verkrijgen, dat de film door
de bioscopen zou worden gedraaid en in
dit geval vond men het niet verantwoord,
om de gelden er voor uit te trekken.
Bijzondere leerstoel in de Friese taal en
letterkunde te Leiden. Naar wij vernemen
ligt het in het voornemen van de provin
ciale onderwijsraad voor Friesland, behou
dens koninklijke goedkeuring, aan de rijks
universiteit te Leiden een bijzondere leer
stoel te vestigen in de Friese taal en let
terkunde. Tot nu toe werd dit vak te Lei
den gedoceerd door een privaat-docent.
Wild zw|Jn onder Katljjk. De boswachter
heeft in de bossen van het Schar onder
Katltjk een wild zwijn gesignaleerd. HU
heeft er enige schoten op afgevuurd, maar
zonder resultaat.
Een koning ging heen. Koning Gustaaf
van Zweden is Zondagochtend' op 92-jarige
leeftijd overleden, na een regering van 43
jaar. VrU'dag was de thans overleden vorst
na een kabinetszitting ingestort en Zater
dag namen zUn krachten geleidelUk af tot
hq Zondagochtend te 8.35 uur kalm en rus
tig overleed in zijn paleis Drottningholm te
Stockholm.
Kroonprins Gustaaf Adolf, die nu 68 jaar
oud is, zou gistermiddag tot koning worden
uitgeroepen.
Koningin Juliana en prins Bernhard hebben
in een telegram aan de Zweedse troonop
volger Gustaaf Adolf hun diep medeleven
betuigd bij het overlijden van koning Gus
taaf.
Minister Stikker heeft een bezoek gebracht
aan de Zweedse gezant te Den Haag om
hem namens de Nederlandse regering zijn
deelneming te betuigen.
Koning Gustaaf V is 92 jaar geworden. Hij
was de oudste monarch van de wereld. Als
anecdotische bijzonderheid kan worden ver
meld, dat hij ook de langste was, namelijk
bijnatwee meter. Ook heeft zijn koning
schap in de Zweedse geschiedenis het langst
geduurd, n.l. van December 1907. De Ko
ning werd geboren op 16 Juni 1858.
Kranten duurder. De papierfabrieken van
Van Gelder Zonen hebben hun prjjzen voor
het krantenpapier, dat in het eerste kwar
taal van 1951 wordt geleverd, verhoogd
tot 53 cent per kilo; ten opzichte van de
huidige prUs van 44 cent is dit een stUglng
van ruim 20 pet.
Foei! Een oud-CCD-ambtenaar uit Sneek
kreeg vier maanden hechtenis, wegens de
smokkel in horloges, Ier waarde van circa
f 40.000.—.
De oude trouwe.Een juffrouw, die reeds
31 jaar het vertrouwen genoot van een
banketbakker te Alkmaar, wiens winkeljuf
frouw zU was, heeft door het achterhouden
van kleine bedragen de laatste jaren de
zaak bestolen voor een bedrag, dat op
f 18000 wordt geschat.
Elk jaar, tegen het einde van October,
worden wij herinnerd aan het sparen. Dat
hebben wU te danken aan het internatio
nale spaarbankcongres, dat in 1924 te Mi
laan de wereld met een wereldspaardag ge.
lukkig maakte.
De Moeder-, de Vader- en de Dierendag
zUn van jonger datum. ZU lUken ophet
eerste gezicht van een onbaatzuchtiger in
slag dan de wereldspaardag, omdat zü op
wekken tot geven of verzorgen. Dat lijkt
zo ongeveer het tegendeel van Sparen,
waartoe de wereldspaardag ons wil aan
moedigen.
Maar die tegenstelling is toch niet meer
dan schijn, want ook het sparen kan wor
den ingegeven door onbaatzuchtigheid, door
verantwoordelijkheidsbesef ten opzichte van
het welzijn van het gezin, van de toekomst
der kinderen, enz.
In dit licht moest ook de z.g. ontsparingen
Van de laatste maanden worden gezien, die
de tegenstander vormen van de verhoogde
Winkel-omzetten uit dezelfde periode. Is het
echter wel zo onbegrUpelUk dat velen, die
nog slechts weinig jaren geleden hun kin
deren honger hebben zien lijden, er door het
alarmerende wereldnieuws toe gebracht
werden een voorraadje in huls te halen. Of
men er veel mee opschiet is een andere
kwestie: wie heeft er enig idee van hoe
hij zich tegen de gevolgen van een nieuwe
oorlog zou moeten beschermen.
Iets doen kalmeert de zenuwen en niemand
minejer dan de vice-voorzitter van de Raad
van State heeft gezegd, dat de neiging om
een klein voorraadje te vormen, heel na-
tuurlUk is en eigenlU'k geen hamsteren mag
heten. Maar voor zo’n voorraadje is geld
nodig en dus blUkt het voor de gemoedsrust
zeer bevorderlUk als men regelmatig wat
spaart, om iets achter de hand te hebben.
Nu intussen de vrees voor oorlog weer wat
geluwd is en ook de omzetten weer dalen,
zal men er dan ook goed aan doen, het
aangesproken spaarbankboekje weer op peil
te brengen. Niet geluwd zijn de prUzen der
buitenlandse grondstoffen De prUsstUgingen
van bUv. de textielgrondstoffen bleven voor
de krantenlezer niet verborgen. Wanneer
men nu zeer binnenkort kleding nodig
heeft en men weet, dat de prUzen gaan op
lopen, is het dan niet heel verstandig, te
kopen, indien dit nog tegen de oude prU
zen mogelUk is, ook al zou men in normale
doen nog een maandje hebben gewacht?
Maar alweer, om tUdlg te kunnen kopen,
moet men een spaarduitje hebben. Daarom
is het toch wel goed, dat de spaarbanken
ons op Wereldspaardag voorhouden: gere
geld kleine bedragen te sparen voor de
grote uitgaven.
