DE LAATSTE FAZE? MOETEN DE AMBONESE MILITAIREN NAAR (BEZET) AMBON? us hjoed to sizzen door Nederland I No. 100 en Zuidwest Friesland Uitgave van Drukkerij Fa A. J. Streekblad voor West OSINGA - Bolsward Buitenlands Overzicht Over drie maanden is demobilisatie voltooid. I t 5 KAMEROVERZICHT Hwat bat Ga be Skroar F i Vrijdag 22 Dec. 1950 Bolswarils Nieuwsblad 46e Jaargang I I actie van bedreiging en terreur, PYT. r I in handelen zo mogelijk ter zijner tijd vottr de rechter te brengen, vormen mede on derdelen van de Een knaap. De beroepsvisser W. Paulusma te Suameer (Fr.) heeft op het Bergumer- meer een snoek van 35 pond gevangen. Te Hilversum is een 43-jarige ingezetene bekeurd, omdat hjj de geboorte van zijn kind drie dagen te laat aangaf. De Nederlandse militairen. Begin December waren er nog 8708 Ne derlandse militairen in Indonesië. Hiervan wensten er 258 in dit tropenland gedemo biliseerd te worden. Van de 5450 overbllj- venden zijn een dezer dagen 1050 man met de „Zuiderkruis” Haar Nederland vertrok ken, zodat er op dit moment nog maar 4400 in Indonesië verkeren. 400 daarvan zullen ook dit jaar nog naar ons land te rugkeren. En de resterende 4000 man zul len binnen 3 maanden In ons land zijn. Gjin bistean, Ledich gean, Moaije klean Freon! dyn boel stiet skielik skean. Wy sjong’ ütlltten - preau de wyi., Us wille Is faek keale skyn, Dérmel moat kamouflearre, Eangst foar fortoarjen.stjerren. De Greate Blidens - soargen slim Tlldget üs Bethlehim. ’k KIn der mei myn forstdn net by, Hwa Jowt himsels sa mjitleas rjj Ken Leafde, nea forklomme, Dan dochs fan len kant komme? Us Helt - as wy dizz’ skat oannimm' Wünder fan Bethlehim. 1 !t U Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie Marktstraat 13 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) „LUCHJC-JEEP” is de naam van dit nieuwe type vliegtuig, hetwelk werd gebouwd b{j de Christlea Aircraft Co. en werd gedemonstreerd op de Londense luchthaven. Het is een zeer licht vliegtuig, gemakkelijk te verplaatsen en zoals de foto laat zien, zeer geschikt voor het vervoer van zieken, hetwelk door niet meer dan één persoon behoeft te geschieden. ELEIDELIJK geraken we in de wereld- sie in Europa. Wel treedt nu echter °jr politiek in die laatste faze van voor- delijk aan het licht, dat de Ver. Si toch de verdediging van het vrije deel van ons werelddeel als punt no. 1 op hun pro gram houden, anders zouden ze in Azië heel andere troeven uitspelen. Dat blijkt trouwens ook uit de besluiten van de Atlantische Raad i het begin van deze week te Brussel ge nomen. Zoals verwacht werd, werd gene raal Eisenhower tot opperbevelhebber van de Atlantische strijdmacht in Europa be-1 dui- Staten toe W.-Europa voor een Russische over stroming heeft behoed, de Russen zijn be zig de achterstand op dit gebied in te lo pen, daarom dient nu de militaire paraat heid in ons werelddeel opgevoerd, Was hington is niet tevreden met de mobilisa tie van de Ver. Staten en de andere At lantische staten alleen, het heeft thans ook het initiatief genomen tot een conferentie van alle staten op het Westelijk halfrond, dus van de beide Amerika’s, om over de politieke toestand te beraadslagen. Wy hing je oan üs wlf blsit, Hwat krfl wy mei as 't Ijocht ütgiet. In smelle brune kiste. Krysttlld Gjin défaitisten! Ryk hjoed - foar ivich - ’k joech foar jim Myn Bern to Bethlehim. heel goed moet weten wat zjj doet. Want het staat wel vast, dat de Ambonnezen naar dat deel van hun eiland zullen worden gevoerd, dat door de Indonesiërs bezet is Het was da hoer Welter, die uitdrukkelijk aan Minister 's Jacob vroeg, of hij de ze- deljjke verantwoordelijkheid voor deze gang van zaken wel kon dragen. De bewinds man van Oorlog en Marine was echter van mening, dat deze repatriëring militair en politiek verantwoord Is. Anders zou hij het niet doen. Er blijft echter nog steeds angst bestaan, zoals wel gebleken Is uit het pro ces, dat een dezer dagen voor de Haagss rechtbank Is gevoerd en bovendien uit het verzoek van Prof. Gerbrandy (a.r.) om over deze kwestie vragen te mogen stel len. Deze angst Is er, ondanks de uitdruk kelijke mededeling van de Minister, dat 90 pet. dezer militairen persé naar Ambon terug wil. De speelzalen. De begroting van Justitie leverde dit jaar niet veel op. Andere jaren trouwens ook niet, maar dat komt omdat er zoveel be langrijke zaken in commlssle-onderzoek ztjn. Spectaculaire vraagstukken waren er dus niet. Het debat bewoog zich dus voor namelijk op andere fronten. Eén daarvan was de kwestie van de speelzalen. Minister Struycken had gezegd, dat de speelholen In Den Haag veel moeilijken te bestrijden zfjn dan In Amsterdam. In de Hofstad gebruikt men veel vernuftiger me thodes om aan de wet te ontkomen dan In de hoofdstad. Dat konden de meeste afge vaardigden maar moeilijk geloven en zij weten dit meer aan 't slappe optreden van de politie en justitie In Den Haag dan aan het vernuft van de speelhol-directeuren. Zo niet dan zal men In Amsterdam wel gauw het Haagse systeem gaan volgen. Natuurlijk konden principiële beschouwln- ALGEMEN® VERHOGING VAN COIHÏANTENADONNEMENTS- PRIJEEN PER 1 JANUARI a.s. De organisatie van de hier te lande ver schijnende nieuwsbladen, „De Nederlandse Nieuwsbladpers”, heeft zich in verband met de zeer belangrijke stijging van de aan het uitgeven van een nieuwsblad verbonden kosten genoodzaakt gezien haar leden drin gend te adviseren per 1 Januari 1951 een algemene abonnementsprijsverhoging toe te passen. De directe aanleiding tot dit in overleg met de organisatie der dagbladen opge stelde en op de abonnementsprijsverhogin gen der dagbladen afgestemde advies was een nieuwe zeer ingrijpende verhoging van de prijs van het courantenpapier, die daar door meer dan zeven zo hoog komt te lig gen als de voor-oorlogse. Deze papierprijs- verhoging en de stijging van diverse an dere aan het uitgeven van een nieuwsblad verbonden bedrijfsonkosten zijn oorzaak, dat het vasthouden aan de bestaande, zo lang mogelijk gehandhaafde abonnements prijzen in geen geval verantwoord is. Overeenkomstig het advies van de vereni ging „De Nederlandse Nieuwsbladpers” is de verhoging van de abonnementsprijs van ons blad tot het uiterste minimum beperkt. De abonnementsprijs wordt per 1 Januari a.s. met slechts f 0.15 per 3 mnd. verhoogd. Dat is dus slechts 1 cent per week hoger. De nieuwe abonnementsprijs bedraagt der halve f 1.50 per 3 maanden. Hoewel de verhoging niet toereikend is om de stijging der kosten te dekken, kun nen de lezers er op vertrouwen, dat de in houd en het uiterljjk van de courant daar niet onder zullen lijden. 88ste breedtegraad houdt, het aan de NOord-Koreanen overla tend, -'om de V.N.-troepen bezuiden daar van aan te vallen en hun oogluikend wa' helpend, betekent dat natuurlek niet dat het z|jn wensen heeft opgegeven. Maar slechts dat het de verwezenlijking ervan uitstelt tot het moment er gunstiger voor is. Een gevaarlijke toestand voor het Wes ten, die men echter heeft te aanvaarden zolang de Chinezen niet te bewegen zijn tot een wapenstilstand, los van een kwestie als Formosa en Truman met Attlee schijnt te zfln overeengekomen, dat men China geen enkele concessie in ruil voor een wa penstilstand zal doen, omdat dit een belo ning voor agressie zou zfln. Deze stand van zaken betekent dus prac- tisch, dat China, om aan zijn trek te ko men zijn politiek zal afstemmen op die Van Rusland, zelfs al zijn daaromtrent met Moskou geen afspraken gemaakt. Als de Russen elders in de wereld iets onderne men dat een verzameling van Westerse krachten daar nodig maakt, zal China zjjn slag in het Verre Oosten trachten te slaan, zoals de Russen zich aanvankelijk hadden voorgesteld, dat er voor hen elders gemak- kelljk enige bult zou zijn binnen te halen als het Westen in een grote oorlog met China was gewikkeld. De Chinezen ztjn zeker niet minder geslepen dan de Russen en zij spelen een eigen spel. Met deze situ atie in het Verre Oosten mag men echter zeker niet zeggen, dat het Westen de rug gedekt heeft tijdens de laatste faze van voorbereiding voor een doeltreffende defen- „heilbronkruiden”, die als thee getrokken moesten worden. Wel animo. Honderden arbeiders, afkom stig uit de gehele provincie Utrecht, gaven zich Woensdag bij het Gewestelijk Arbeids- zódat zo naar enige 'ontspanning zal stre- bureau In Veenendaal op voor tewerkstel- ven *- J- T'- Churchill heeft daezer dagen gezegd, dat vermoedelijk alleen de atoombom tot nog Abonnementsprijs 1.35 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs: 10 cent per m.m Giro 87926 i ling in Zweden. De Kogellagerfabriek „8. K. F." in Gothenburg wil hen n.l., mits zij ongehuwd en ongeschoold zijn, voor een jaar contracteren. Na omscholing zullen de arbeiders dan weer naar Veenendaal worden gestuurd, waar het Zweedse con cern inmiddels een grote fabriek op het in- dustrie-terrein zal hebben gebouwd. Wilde zwijnen duiken weer op. Midden- Llmburg, waar men enige tijd geen wilde zwijnen meer heeft gesignaleerd, kreeg thans weer bezoek van deze dieren. In Stramproij knalde jager Verkennis een beer van meer dan 150 kg neer, nadat het beest had gepoogd hem aan te vallen. In Swal- men werd een kudde van 15 stuks gesig naleerd, waarvan er op Duits gebied 4 werden neergeschoten. welke zowel de West-Europese landen als W.-Duitsland vrees moeten inboezemen voor de gevolgen van een W.-Europese mobilisatie en W.-Duitse herbewapening. Ongetwijfeld neemt het Westen en in de eerste plaats de vrije landen van het Euro pese vasteland risico’s door tot mobilisatie van alle krachten tegen het Russische ge vaar over te gaan, het kan in het Kremlin de oorlogspartij de overhand doen krijgen, profiterend van de angst die deze maatre gelen van het Westen in Rusland kunnen wekken. Maar het kan ook zijn dat de realistisch denkende groep daar in het Kremlin nu gaat beseffen, dat men de boog niet verder mag spannen en dat men het Westen nu genoeg heeft uitgedaagd, I politiek en economisch gebied, d. w. z. een zeer hoge prijs voor hun hulp willen heb ben, maar bovendien willen afwachten wat de aanstaande ontmoeting tussen de Grote Vier oplevert. Zij blijven wat voorzichtig, evenals Frankrijk dat vooral op die ont moeting met Rusland prijs stelt, omdat het vreest, dat de Russen met de agressie ve maatregelen zullen antwoorden op de Duitse herbewapening, al hebben de Ame rikanen beloofd, dat het met die bewape ning heel geleidelijk zal gaan. De Russen bliezen die vrees aan door nota’s tot En geland en Frankrijk te richten, deze landen ervan beschuldigend, hun met Rusland be staande verdragen te schenden door mee te werken aan de Duitse herbewapening. Wel wijzen Londen en Parijs die nota’s af, maar ze openen voor Moskou de weg tot allerlei tegenmaatregelen als het wil op treden. Het oprichten in Oost-Duitsland van een bureau, dat op de communistische partijen in W.-Europa moet toezien en het Oost-Duitse besluit om alle West-Duitsers nöemd”en‘he7feït7a7“dê‘vër Staten"deze I °P eni^erlei wijze tegen het Duitse belang ir» Viondnlnr wirtcroli-ilz for viiror fiin xmYNv belangrijke figuur daarvoor afstaan spreekt I I Voor zich zelf, terwijl Washington ook toe- zegde, dat binnenkort meer Amerikaanse troepen naar Europa komen. Voorts werd 'n de Atlantische Raad overeenstemming bereikt over de wijze waarop Duitse een- I heden in de Atlantische strijdmacht zullen Worden opgenomen, en over de vorming Van een productieraad, waarvan de leider dezelfde bevoegdheid zal hebben als gene raal Eisenhower. Deze raad zal dus blijk baar de verdeling der grondstoffen voor Wapenproductie enz. regelen misschien komt ook het plan Schuman er bij te pas en de bij het Atlantisch pact aangeslo ten landen verplichtingen inzake hun pro ductie opleggen, zoals generaal Eisenho wer met zijn medewerkers de contingenten manschappen, uiteraard na overleg met ieder land, wel zal vaststellen. Op beide gebieden zullen zware offers ook van ons land worden gevergd, en daar we er thans hog weinig van merken, vrezen wt), dat als het aan de vervulling toe Is, ze nogal schokkend ftleuws zullen brengen. Wat de Duitse deelneming betreft, men heeft die wel op papier, buiten de Duitsers om ge regeld, maar dat Is ook alles. Om ze voor de W.-Duitsers aantrekkelijker te maken wil men hun ook een eigen beperkte lucht macht toestaan en komen er meer Ame rikaanse troepen naar Europa, om Bonn te tonen, dat het ’t Westen ernst is met de verdediging aan de Elbe. Maar of dit voldoende is om W.-Duitsland nu al mee te krijgen, is hoogst twijfelachtig. De Duitsers zullen allicht heel wat meer concessies op Nederland en Brazilië hebben zich Maan dag bij verdrag verbonden, de vestiging van Nede.landse kolonies in Brazilië met vele middelen te bevorderen. De Nederlandse kolonies zullen worden opgenomen in een liolonisatie-gebied, waarin Nederlanders niet meer dan 25 pct. van de bevolking mogen uitmaken, terwijl 75 pet. van de bevolking in Brazilië geboren moet zijn. Risico was hem te groot. Abe Lenstra heeft besloten niet in te gaan op het profcontract dat de club Fiorentina uit Florence hem heeft aangeboden. Abe, die thans 30 jaar oud is, zeide niet graag uit zijn omgeving te vertrekken; bovendien verliest hij zijn baan, waardoor het risico hem te groot is. BETHLEHIM 1950. Dat doarpke earn’ yn Israël, Isi ’t hjoed de dei noch folie yn tel? Korea, Mantsjoerije, Hwa kin de ünrêst forswlje, Oft wy noch yn de wrdld fornim’ 't Boadskip fan Bethlehim? Wy ha gjin hoop, gjin ütsicht mear. Krysttiid. De klokken sjonge klear. Lyk ieuwen yn ’t forline, Oer ’t minskdom, döf, forbline, Bineare - hoopleas - kom ta Him, De hoop üt Bethlehim. De frede dy’t de wrAld üs jowt, Is lyk it falsk neimakke goud Sa goed as sünder wearde, Dit tiidrek dat ’t elk learde. „Frede op ierde” ivige glim, Ingels om Bethlehim. UEN jaar na de overdracht van de sou- vereiniteit aan Indonesië zullen nog 4000 Hollandse jongens hun Kerstmis en Nieuwjaar in de tropen moeten vieren. Dat was geen prettige mededeling, die Minister ’s Jacob dezer dagen in de Twee de Kamer deed. Maar met deze mededeling zonder meer kunnen de militairen niet in Indonesië blijven. Daar was een wet voor nodig, die de dienstplichttijd voor her moest verlengen. Nu, deze wet leverde geer moeilijkheden op. Alleen de communisten waren erop tegen. Belangrijken was ech tere dat dit ontwerp voor de Kamer aan leiding gaf om eens rustig over deze zaken te praten en om vooral eens te spreken over het lot van de Ambonese militairen. Velen van hen zitten n.l. nog op Java, in een viertal kampen, bewaakt door Neder landse militairen. Nu het Koninklijk Neder lands Indisch Leger Is opgeheven, zijn de Ambonnezen natuurlijk onder Nederlandse verantwoordelijkheid gebleven. Maar welk lot zal hun te wachten staan als de be waking per troepenschip naar Nederland vertrekt? Men ziet, de demobilisatie van Nederlandse militairen hangt nauw sa men met de positie van de Ambonnezen. die b(j de Indonesiërs, die de vrijheidsstrijd hebben geleid, niet in een al te best boekje staan. Daarvoor hebben zij te trouw ge streden aan de zijde van hun Nederlandse makkers. Laten we dus eerst zien wat er met deze trouwe wapenbroeders gaat gebeuren. Vol gen Minister 's Jacob zullen ze zeer bin nenkort naar Ambon vertrekken. Maar eerst gaan er tweemaal 500 man naar an dere eilanden dan naar Ambon. Dit zijn meestal ongehuwden, die ook voor de sou- vereiniteitsoverdracht niet op dit eiland hebben gewoond. In totaal zitten er echter op Java nog 3600 Ambonnezen, met in to taal 9000 gezinsleden. Als deze eerste dui zend vertrokken zijn, zullen er nog duizend gaan, maar dan naar Ambon. De rest 10.600 man zal waarschijnlijk in Januari of Februari worden verscheept. Dit versche pen zal gebeuren onder bewaking van de nog aanwezige Nederlandse militairen, ter wijl de Ambonnezen ook vergezeld zullen gaan van hun vertrouwensmannen. Deze gaan al met de eerste groep mee. Zjj ko men weer terug, na eerst eens een kijkje op Ambon genomen te hebben en gaan dan de achterblijvers inlichten. Zodra de mili tairen van boord ztfn, zijn ze gedemobili seerd. Het is duidelijk, dat da Regering De oudste. Te Drouwenermond werd gis teren feest gevierd en dat feest gold de heer J. Reillng oftewel Opa Jans, zoals leder hem noemt. Opa Jans werd 104 jaar en is daarmee de oudste Inwoner van ons land. De pijp tabak smaakt hem nog best. - Texels oudste tweeling, de heer J. Mant je en mej. C. Mantje te Oosterend, heeft z|jn 80ste verjaardag gevierd. Texels jongste tweeling bestaat uit een stel lammeren, nu al geboren op „Vredesteln” bij de Koog. Botterdame vrouw aangevallen. Gewaar schuwd door kreten „moord", trof de poli tie Zaterdagavond in een Rotterdamse wo ning de 69-jarige alleen wonende G. 8. bereiding, welke aan een conflict met de wapens voorafgaat, of waaruit ten slotte een werkelijke ontspanning kan te voor schijn treden. Een dergelijke faze gaat uiteraard vergezeld van een verscherping van de verhoudingentussen beide partijen, waarvan men dan ook in de nu verlopen overzichtsperiode getuige is geweest. De Koreaanse kwestie heeft de stoot ge geven aan het besluit van president Tru- I man de noodtoestand voor de Ver. Staten af te kondigen, waardoor een serie beslui ten kon worden genomen ter mobilisatie ook op economisch gebied van de krachten van dat land. Misschien mag West-Europa zich tenslotte I ondanks de twijfelachtige kanten, welke aan de Koreaanse kwestie zitten, nog ge lukkig prjjzen dat ze is ontstaan, omdat ze tot die vérgaande maatregelen in de Ver. Staten hebben geleid, welke de pu blieke opinie daar nooit of in ieder geval niet tijdig zou hebben aanvaard, als het alleen om de voorbereiding van de verde diging van West-Europa tegen mogeljjke Russische agressie ging. De schok van de nederlaag en het prestigeverlies in de Ko- rea-campagne waren nodig om de vérgaan de maatregelen in de richting van totale Amerikaanse mobilisatie voor de gemid delde Amerikaan aannemelijk te maken en het zal misschien blijken dat de Russen, die in de Koreaanse kwestie een val voor het Westen hadden opengezet, er tenslotte zelf z|jn Ingelopen, doordat zij als gevolg van die kwestie krachten hebben opgeroe pen, welke hun te machtig zullen zijn. Waarmee we niet willen zeggen, dat de Koreaanse kwestie het Westen geen zor gen meer baart. Integendeel, ze blijft ern stig omdat men nog niet weet waarheen rood China Wil. Er zijn van de zijde van Peking zeer scherpe uitlatingen over de Ver. Staten, zeer vriéndelijke over Rusland, gedaan, met de mond blijft rood China er in leder geval aan vasthouden, dat de V.N.-troepen uit Korea dienen te verdwijnen, dat Peking tot de V. N. dient toegelaten en dat de For- mosa-kwestie tegelijkertijd met die van Korea moet opgelost. De Chinese delegatie, die voor deze zaken te Lake Success aanwezig was, doch prac- tisch niet gehoord is, is teleurgesteld naar huis gegaan. China achtte ook de commis sie van drie, welke voor de politieke com missie van de V. N. de mogelijkheid om tot een wapenstilstand te komen, onder zocht, onbevoegd omdat ze niet over an dere kwesties mocht spreken. De 12 Aziatische landen zoeken nu naar nieuwe wegen ter bemiddeling. Dat alles klinkt niet zo mooi, maar men moet niet alleen op woorden letten maar ook op da den. En de laatste zijn een tikje bemoe digender. Het is toch maar zo, dat tot nog toe de Chinese legers geen poging hebben gedaan de 38ste breedtegraad te over schrijden. Het is mogelijk, dat ze wachten tot ze versterkt zijn met het Chinese leger dat tevergeefs getracht heeft de Ameri kaanse troepen die in Noord-Korea op in scheping wachten, In handen te krijgen, maar z|j hebben toch door dit wachten de beste kans om de linies van de V.N.-troe pen te doorbreken, verloren laten gaan. Het la dus mogelijk, dat de Chinezen er gens boven de 38ste breedtegraad halt blij ven houden en daarmede het bewijs geven, dat ze even begerig zijn een grote oorlog te vermijden als het Westen, ook al hebben de Ver. Staten de toestand enigszins ver scherpt door de export naar rood China te verbieden en de bezittingen van dat rijk In Amerika te blokkeren. Wanneer Peking zijn eigen legers echter Voorlopig boven de aan. Zij was ernstig aan het hoofd gewond door slagen en moest in een ziekenhuis worden opgenomen. Als vermoedelljke aa- der heeft de politie aangehouden en opge sloten een 61-jarlge los werkman. Mlllioen dollar voor luchtvaart. De FCA heeft Nederland gemachtigd vliegtuigon derdelen en grondinstallaties, geproduceerd in de Ver. Staten aan te kopen tot een totaalbedrag van 1 mlllioen dollar. Ze hadden reeds straf genoeg. De zeven mannen, die onlangs uit Russische krijgs gevangenschap werden ontslagen, werden allen veroordeeld tot 1 jaar voorw. gevan genisstraf met een proeftijd van 3 jaar. Arts verstrekte valse attesten. De proc.- generaal b(j het Amsterdamse gerechtshof heeft twee maanden gevangenisstraf ge elst tegen een arts uit Utrecht. Deze arts werd er van beschuldigd opzettelijk vals heid In geschrifte te hebben gepleegd, door het afgeven van valse verklaringen voor het verkregen van distributiebeschei den voor a.s. jonge moeders. Van métier veranderd. In Landsmeer Is gearresteerd de Amsterdammer J. B. (o.m. bekend als de Hllversumse „vulpendokter”) ter zake van oplichting en het uitoefenen van een beroep, waartoe hij niet bevoegd is. Hy bezocht verscheidene mensen naar de politie vermoedt In vele plaatsen van ons land en gaf hen voor hen van diversa dekten te kunnen genezen met o Bil

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1950 | | pagina 1