'll i Gabe Skroar üs hjoed to sizzen FRANSEN RUSSEN door Nederland nogal optimistisch koel III ENGELSEN AMERIKANEN: allerkoelst te veel noten op de zang Vrijdag 8 Jan. 1951 No. 1 y?e Jaarfrftjjg. Uitgave van Drukkerij Fa. A. J. OSINGA - B olsward Hwat hat Buitenlands Overzicht to 4» W*Urk^^R«x”, no. Ml. Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland Een belangrijk rapport Bolswards Nieuwsblad De blad. v i Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie Marktstraat 13 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) niet alles voordeel voor Rusland, wat daar in het Verre Oos- „Man en wiif ia ien," Sei lésten Gealeboer. „Stoar ik dua,” aei syn wiif, „Dan bleau der neat meat oer.” REGIONALE OMROEP NOORD. 188 M. Tilsdei 9 Jannewarls: 19.17—20. Fryske ütetjürtng. Psalm 68 1 en 10 yn ’e biriming fan Fedde Schurer. Taspraek fan de hear P. Kok fan Grins. Psalm 150 1 en 2 ta bislüt. Stimmen üt eigen formidden. Foardrachten üt ’e Fryske poëzjj ünder redaksje fan Dr. Fokke Sierksma (II). Dizkear de fersen fan Anne Wadman. Abonnementsprijs 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs i 10 cent per m.m Giro 87926 I ben. Nehroe, de premier van India, zou bereid zijn een verbinding van dit twee delig verdedigingsstelsel met het Atlant* - sche pact te aanvaarden. Als dit juist is, gaat hij voor een Aziatisch diplomaat al heel ver in toenadering tot het Westen. Australië moet op een dergeltfkr soepel heid zeker bijv, niet bij de Indonesiërs re kenen, vooral niet na de mislukking der Nieuw-Guinea-conferentie; van hen is voor-1 lopig weinig sympathie voor het Australi sche plan te verwachten. Misschien zal spoedig blijken, of Nehroe het Westers standpunt inderdaad zozeer genaderd ie als de geruchten over zijn sympathie voor de Australische plannen willen. Nu de rode Chinezen hun offensief in Korea voortzetten, en met succes, is feitelljk de bemiddelingspoging der 12 Aziatische lan den tussen China en de Ver. Naties en waarin India de leiding had, mislukt. Dit betekent, dat deze landen, allen leden der V. N., kleur moeten bekennen, als Was hington in de Ver. Naties gaat voorstellen verdere maatregelen tegen China te ne men. De Amerikanen willen wel een grote landoorlog, die te veel van hun eigen krachten en die van andere naties zou bin den, vermijden, maar zullen allicht staan op het toepassen van economische sancties tegen China, het verbreken door de lan den, die deze reeds hebben, van de diplo matieke betrekkingen met Peking enz. Zullen India en andere Aziatische staten bereid zijn dit Amerikaans initiatief ten gebeurt. Of ook deze overweging, naast het verlangen de W-Dultse herbe wapening te verhinderen, .Moskou mede aanleiding Is geweest een niet bepaald af wijzen antwoord op de nota’s der Grote Drie over het houden van een Viermogend- hedenconferentie, te geven, blijft natuur lijk een vraag. De Russische nota is heel diplomatiek ge steld, is niet bar vriendelijk, maar als de Westelijke geallieerden willen kunnen zi] de Russen in een diplomatiek gesprek, na veel voorbereiding, ontmoeten. Rusland is bereid een conferentie te Londen, Parijs of Moskou niet te New York te aan vaarden, waar de samenstelling van de agenda voor Am officiële Viermogend- hedenconferentie kan worden gesproken. De Russen willen in de eerste plaats over de Duitse herbewapening, maar desnoods ook over daarmee samenhangende vraag stukken spreken, en zouden zich bij de be sprekingen willen baseren op de besluiten van de Kominfcrm te Praag over de l Duitsche herbewapening genomen. Men ziet, Moskou stelt nogal wat voor waarden, maar de Fransen zjjn nogal opti mistisch, zij zien net meest tegen Villa afgebrand In de Oudejaarsnacht. De heer W. F. Stuart In de Van Heemstralaan te Arnhem, moest het nieuwe jaar begin nen met een bijna uitgebrand huis. In zjjn villa brak Zondagavond om 11 uur een felle brand uit, doordat de Kerstboom vlam vatte. In een oogwenk stond de huiskamer in lichter laaie. Bij de vergeefse pogingen om te blussen kreeg de heer des huizes nog ernstige brandwonden, zodat hij in een zie kenhuis moest worden geholpen. Vrouw overleden aan brandwonden. 39-jarige mevr. Keizer te Winschoten is overleden aan de wonden, die zjj Zaterdag had opgelopen bij een brand in de boerderij van haar man te Winschoten. De heer Kei zer kreeg minder ernstige brandwonden bij het redden van zijn drie kinderen. Het ge zin zou deze maand naar Canada zijn ge ëmigreerd. „Elfstedentocht”-Kingma treedt af. Naar wij vernemen, heeft de heer J. Kingma te Leeuwarden om gezondheidsredenen be dankt als voorzitter van het bestuur van de Elfstedentocht. Op de algemene verga dering van 10 Januari zal in deze vacature worden voorzien. Algemeen wordt ver wacht, dat de heer M. H. Geerts, wethou der van onderwijs te Leeuwarden, hem zal 'E'R is gisteren te Londen een zeer be- langrijke conferentie geopend. De eer ste ministers van de landen van het Britse Gemenebest zijn daar bijeen om allerlei be langrijke vraagstukken van de wereldpoli tiek en ook van de onderlinge politiek te bespreken. Wat deze laatste groep vraag stukken betreft, is er een dat zeer dringend om een oplossing vraagt, maar voor zo ver thans bekend juist niet op de agenda voorkomt, n.l. de kwestie Kasjmir, India en Pakistan zijn het nog steeds niet eens over de vraag bij welk dezer beide landen Kasj mir zich zal aansluiten. De Ver. Naties wensten een volksstem ming en Pakistan gaat daarmee accoord. doch India geeft de voorkeur aan een ge meenschappelijk India’sPakistaans be stuur, als het Kasjmir niet aan zich mag trekken. Pakistan eiste nu dat de confe rentie te Londen deze kwestie ook zou be handelen, doch de Engelse regering wilde dat ze onbesproken bleef tot de Ver. Naties er zich eind Januari weer over hebben uitgesproken. De Pakistaanse premier heeft daarop besloten niet bij de officiële opening der conferentie aanwezig te zijn. Of hij later zal verschijnen moet nog blij ken. Er zijn meer onderlinge geschillen in het Gemenebest; we noemen dat tussen India en Zuid-Afrika over de rassenpoli tiek van laatstgenoemd land, en verschil van inzicht bestaat er ook tussen Enge land, India en Australië over de Nieuw Guinea-kwestie. Engeland wil neutraal blij ven in dit twistpunt tussen Nederland en Indonesië, India wil N.-Guinea aan Indo nesië zien toegewezen, en Australië wil er de Nederlandse souvereinteit gehandhaafd zien en zou het liefst in de verdediging Van dit voor Australië zo belangrijke stra tegisch gebied ook een woordje hebben mee te spreken. Al deze en nog heel wat meer onderlinge geschillen roepen spannin gen in het Britse Gemenebest in het leven, welke allerminst gewenst zijn in deze tijd nu een gemeenschappelijke houding moet bepaald tegenover. Rusland en de situatie welke door het ingrijpen van China in Ko rea is ontstaan. Concreet moet deze houding o.a. uitge drukt worden in het oordeel van het Brit se Gemenebest over een vredesverdrag met Japan en eventueel de herbewapening van dat Rijk. Sedert China Korea binnenviel en Amerika er daardoor rekening mee houdt dat de Chinezen blijvend als een vijand van het Westen en bondgenoot van Rus land moeten worden beschouwd, is het ver langen van Washington om een vredesver drag met Japan te sluiten op zodanige voorwaarden dat Tokio ook bereid is zich te bewapenen en aan de zijde va,n het Westen een militaire rol te spelen, sterk toegenomen. Dit vraagstuk zal dus te Londen ook be sproken worden en daar zal dan wel blij ken dat ’t Japanse herbewapeningsvraag-1 stuk even netelig is als het West-Duitse. Zoals Frankrijk weinig voelt voor de Duitse herbewapening, voelen Australië en Nieuw Zeeland het voor de Japanse. Deze landen beseffen echter heel goed, dat er wat moet gebeuren in het nog vrije gebied van Azië en de Stille Zuidzee en zij propageren een denkbeeld, dat India de leiding zal nemen in een verdedigingsplan voor Zuid-Oost- Azië, dat ook Pakistan, Ceylon, Birma en I Malakka zou omvatten en Australië en I Nieuw Zeeland en eventueel als het daar toe bereid is ook Indonesië, een Pacific verdedigingssysteem zouden vormen, waar in de Ver. Staten enige bases zouden heb- laat staan ’t gebruik maken van de atoom bom, waartoe Washington nog altijd kan komen als de V. N.-troepen te veel in het nauw worden gebracht te volgen? We moeten het nog zien en geloven eerder aan een verdere verwijdering van het standpunt der Ver. Staten en dat van deze Aziatische staten. Ook deze kwestie zal waarschijnlijk een punt van ernstige be spreking in de conferentie te Londen vor men. En we geloven niet, dat Nehroe be reid zal zijn een eventueel Aziatisch verdedigingssysteem aan het Atlantisch pact vast te haken zo lang de Ver. Staten, die in dat pact de toon aangeven, niet bereid zijn de grote rol, welke China in Azië krachtens zijn belang rijkheid moet spelen te erkennen. En op hun beurt kunnen de Ver. Staten dat thans niet meer, omdat de Chinezen zich nu aan agressie schuldig maken, waarvoor hun geen beloning mag gegeven worden. Voor lopig is men hier dus vastgelopen. Stellig is daarmede ook in de Moskouse kaart ge speeld, maar men mag zich toch ook wel afvragen of de ontwikkeling der gebeurte nissen thans ook in Moskou niet enige on rust veroorzaakt. Want de Chinezen heb ben zich nu een sterke machtspositie in Korea verschaft, een gebied, waar de Rus sen zelf altijd invloed hebben willen uit oefenen. Door het Korea-avontuur, dat zij zelf in het leven riepen, hebben de Rus sen krachten vrijgemaakt, welke zjj zelf niet meer kunnen bedwingen. Het is dus de Duitse herbewapening op en zijn al blij met de mogelijkheden welke het Russische Antwoord opent. De Engelsen zijn wat koeler en de Amerikanen allerkoelst. De laatsten vinden, dat de Russen te veel noten op hun zang hebben en voelen niet voor inwilliging van de Rus sische voorwaarden. Men krijgt dus nu eerst weer een uitge breid overleg tussen Parijs, Londen en Washington over het antwoord aan Rus land te geven. Als er dan nog weer een Russisch antwoord moet komen, en daarna eventueel een conferentie ter opstelling van de agenda voor de eigenlijke confe rentie moet worden gehouden, gaat daar heel wat tijd mee heen. Alleen daardoor bereiken de Rus=en al uitstel der Duitse herbewapening, voor hen kan een langdu rig diplomatiek overleg nooit schadelijk zijn, maar slechts winst, hun plannen gaan toch door, maar het zet een zekere rem op de Westelijke politiek jegens Duitsland, omdat de Fransen zeker geen definitieve beslissingen daarover zullen aanvaarden, voor de conferenties met de Russen heb ben plaats gehad. "DUIM drie jaar geleden werd door c Minister van Verkeer en Watersta. een Commissie ingesteld, die tot taak ha een rapport uit te brengen inzake een g wenste normalisatie van de waterwegen i’ de provincies Groningen, Friesland, Drent en Overijssel. Deze commissie heeft haar rapport nu g publiceerd*waaruit wij het volgende der de aandacht van onze lezers wilier brengen. Wi) kunnen ons verheugen, dat de cm missie Vaarwegen Noorden des lands d< belangen van de watersport en het water toerisme niet heeft vergeten. Dit is t- grote stap vooruit, daar de waterspo door de autoriteiten wordt erkend als de van zeer grote waarde voor de spanning, gezondheid en werkkracht een aanzienlijk deel der bevolking. In het rapport van deze commissie is dat thans duidelijk tot uitdrukking gebracht Daarbij wordt ook gewezen op de opvoed kundige betekenis van de watersport en de economische waarde van jachtbouw, -onderhoud, -berging en -verhuur, alsmede op invloed, die de watersport heeft op het vreemdelingenverkeer. De commissie geeft o.a. aan de vaarwa ters, die beschikbaar moeten blijven voor de recreatie-zeilvaart. Uit de bjj het rap port overgelegde kaarten blijkt o.a., dat het gebied liggende tussen Makkum, Bols ward, Sneek, Langweer, Lemmer en Sta veren, als recreatie-oord moet blijven be waard. Het rapport beveelt dan ook aan, i dat een onbeperkte doorvaarthoogte op vele vaarwegen behouden moet blijven en een minimumhoogte van 2.50 M. zowel voor vaste als beweegbare bruggen over vaarwegen, die van belang zijn voor het toerisme met motorboten. Het is begrijpelijk, dat er, op één uitzon dering na, nog geen, vaarwaters worden gegraven uitsluitend ten behoeve van de watersport, hoewel dit volgens het rapport wel in voorbereiding is geweest. Het verheugt ons, dat Bolsward ook vol gens het rapport behoort tot het recreatie gebied voor de watersport. Dit is immers voor onze stad van groot belang, ’t Is daarom volgens ons noodza- keltjk, dat Bolsward van dit rapport goede nota neemt. Er wordt veel over industrialisatie ge schreven en gesproken. Voor onze stad ligt een prachtobject voor het grijpen. We den ken o.a. aan het vreemdelingenverkeer. Vele handen zouden prachtig werk vinden als hier ter stede zich een paar luxe-jacht- bouwers vestigden. Nog ligt Bolsward 9 k.m. van het mooiste watergebied van Friesland verwijderd, maar door het uitdiepen van een vaart en het omhoog brengen van één brugdek kan deze afstand worden teruggebracht tot 4 A 5 k.m. Bolsward, let op uw zaak. Hier ligt toe komst in. Spoedgeval. Zaterdag was te Amsterdam een echtpaar op weg naar een taxi-standplaats, want de echtgenote verwachtte een baby en ging naar het ziekenhuis. In de Planciusstraat moest echter de geneeskundige dienst wor den ontboden, want de baby kondigde zjjn komst aan. Brandweerlieden brachten in tussen een zeil en dekens aan en voor de geneeskundige dienst verscheen, was Am sterdam alweer een inwoonster rijker. Moe der en kind werden nu naar het zieken huis vervoerd en maken het wel. Bioscoopbezoek neemt toe. Gemiddeld ge nomen zjjn alle Nederlanders, van pasge- I buren baby tot grijsaard, in het afgelopen I jaar zesmaal naar de bioscoop geweest (in 1949 maal). Daarvoor is aan entree betaald ongeveer 55 mlllioen gulden, waar van ongeveer 20 mlllioen direct aan belas ting wegging. Grote feesten, grote stroppen. Het grote feest van Naarden, dat in de afgelopen zomer, ter gelegenheid van het zeshonderd jarig bestaan van het vestingstadje in alle luister werd gevierd, heeft een flink nade lig saldo opgeleverd. Het tekort wordt door een garantiefonds van de gemeente Naarden, groot f 20.000, gedekt. Gelukkig nieuwjaar. Met ingang van 1 Januari zijn een aantal levensmiddelen vrij gesteld van omzetbelasting, zodat deze voor de verbruiker goedkoper worden. Al leen suiker wordt één cent per kilo duur der. Pas getrouwd paartje reed in de sloot. Za terdagnacht omstreeks één uur is een over dag getrouwd paartje uit Stroobos, dat op weg was naar hun woning in de Noordoost- polder, nabij Follega in de sloot gereden. De inzittenden kwamen met de schrik vrij, maar de auto en de huwelijkscadeau* wa ren nogal beschadigd. Zaterdagnacht is te Tolbert de 35-jarige Stokroos door de 30- jarige E. Poeder met een dolkmes van het leven beroofd. De oudere broeder van het slachtoffer werd zwaar gewond naar een der Groninger ziekenhuizen gebracht. De dader schijnt omgang gehad te hebben met het 16-jarig pleegdochtertje van het slacht offer. Hier waren de ouders op tegen, om dat P. gescheiden van zijn vrouw leeft en herhaaldeltjk met de politie in aanraking is geweest. Bereid tot breien? De organisatie „Hulp aan gerepatrieerden” heeft het initiatief genomen tot het organiseren van een „brei- actie”. De organisatie heeft een beroep ge daan op de Nederlandse vrouwen om aan deze actie deel te nemen. In de nacht van Vrijdag op Vier Friese ijsclubs naar de K.N.S.B. De ijsclub „Jutrjjp-Hommerts” heeft besloten voor het lidmaatschap van de Noorder Ijs bond te bedanken en toe te treden tot de KNSB. Dit voorbeeld is onmiddellijk ge volgd door de ijsclubs „Oppenhuizen”, „Ol- delamer” en „Huins”. Drie zusjes zakten door het ijs. Vrijdag middag zijn bjj de Poldermolen onder Stiens drie zusjes op de Finkumervaart door het ijs gezakt. Het oudste meisje, Tietje Lap, is hierbij verdronken. Tol te Sloten (Fr.) werd opgeheven. Za terdagmiddag is de tol in Sloten (Fr.) op geheven. Een comité van autogebruikers had een houten tolboom aangebracht op de plaats van de werkélijke tolboom. Burge meester Alta van Sloten hief de tol offi cieel op, waarna mevrouw Alta de tolboom vastlegde met een ketting. Vervolgens reed een bus van de autobusondememing „De Zuid-Westhoek” de imitatie-tolboom stuk. De chauffeur van deze bus, de heer H. de Boer, is reeds meer dan 50.000 keer de tol gepasseerd. Een vader vermoord. opvolgen als voorzitter. De heer Kingma is ongeveer 30 jaar bestuurder geweest van de Elfstedentocht, de laatste drie jaar als voorzitter. Was de puzzle te moeilijk? De termijn voor het inzenden van formulieren voor de prijsvraag van de kankerbestrijding is verlengd tot 15 Januari. Hartelijk dank. De „Bond zonder Naam” heeft aan H. M. de Koningin haar vreugde en dank betuigd voor de woorden, welke de Koningin gesproken heeft in haar Kerst boodschap. Er komt Iers vee. In het dezer dagen ge sloten handels verdrag tussen Nederland en Ierland is een post opgenomen, waarbij Ierland zich verplicht in totaal 5200 stuks rundvee ter beschikking te stellen van Ne derland, gerekend over de periode van 1 Juli 1950 tot 1 Juli 1951. Al dit vee is, op 1200 stuks na, bestemd voor de slacht. De genoemde 1200 stuks zullen worden gebruikt voor de bereiding van serum te gen mond- en klauwzeer. Rjjwielbultenbanden in prijs verhoogd. Op grond van gestegen grondstofkosten is per 1 Januari 1951 de maximumprijs voor nor male rijwielbuitenbanden van de afmeting 28 x li& verhoogd van f 4.85 tot f 520 per stuk. Zes gewonden bij ontploffing. Zes mensen liepen Dinsdagmorgen om half tien min of meer zware verwondingen op bfl een ontploffing in bet butagasms.gazijn van de firma Voets aan de Cromwielstraat te Ber gen op Zoom. Het personeel was in de mon- tagewerkplaats aan het werk, toen een geweldige knal weerklonk, gevolgd door ’n grote steekvlam. Op kwitanties voortaan zegel van 15 cent. Met ingang van 1 Januari zijn een aantal wijzigingen in de Zegelwet van kracht ge worden. Een van de belangrijkste daarvan is wel, dat kwitanties voortaan met een zegel van 15 cent moeten worden gezegeld. Daartegenover is de vrijstelling gebracht van f 10 op f 20. Een geval van gasvergiftiging, dat niet tijdig als zodanig werd onderkend, heeft in Bergen op Zoom ernstige gevolgen gehad: een geheel gezin bedwelmd. Gelukkig kon door ingrijpen van buren en politie het al lerergste worden voorkomen, zodat thans alle slachtoffers buiten levensgevaar ztjn. Alles over één kam. Onder de verplichte ziekenfondsverzekering vallen van 1 Janu ari af degenen, die een sociale uitkering krijgen. Dit zijn: 1. degene, die een uitke ring krachtens de Noodwet Ouderdoms voorziening ontvangen; 2. degenen, die een invaliditeits-, ouderdoms-, weduwen- of wezenrente ontvangen van minstens f125 per jaar; 3. degenen, die een ongevallen rente ontvangen, berekend naar een ar beidsongeschiktheid van minstens 50 pet. - Een veelbelovend jongmens uit Bussum ex perimenteerde in de Vlietlaan aldaar met een nieuw soort van vuurwerk, de atoom bom genaamd. Het knalsucces was groot en de gevolgen navenant. Een grote win kelruit moest het ontgelden en de ravage in de etalage was van dien aard, dat dej schade een f 300 beliep. Een kalf en 23 varkens kwamen om bij een brand in een Lunterense veeschuur op Oudejaarsdag. Oorzaak was een kooldread- lamp, die een paar pasgeboren biggetjes moest verwarmen. De schade bedraagt f4000. Op de Maas by Brielle zakte Zondag een jongetje door het ijs. Mevr, van Oers, die dacht dat het haar zoontje was, wist de jongen met assistentie van een visser be houden aan de kant te brengen. Kees Boeke’s Werkplaats te Bilthoveu be staat op 6 Januari 25 jaar. Op die dag zullen twee nieuwe gebouwen worden ge opend. Met een feestavond; een reünie en een muziekavond wordt luister aan het ju bileum bijgezet. Het leven der vleermuizen is het onder werp van een excursie in de Zuidlimburgse grotten, die dezer dagen is begonnen. De Zweedse vleermuizen deskundige dr. Olav Ryberg is met een paar Nederlandse ge leerden mee de grotten ingetrokken. Twaalf jaar geleden is men begonnen de interessante gewoonten van de gevleugelde knagers te bestuderen. Onze Orkostpolltlek. Het voorstel van Ged. Staten van Friesland om het subsidie aan het Frysk Orkest (L.O.F.) te verhogen van f 3000 tot” f 7500 ’s jaars bracht een aantal leden in het geweer, maar werd toch s. h. st aanvaard. DE KONINKLIJKE FAMILIE VOOR WINTER ’ACANTIE IN SANKT ANTON (Tirol)» De drie Prinsesjes skieën naar hartelust. Het begin van dé afdaling v.l.n.r Beatrix, Irene en Margriet. Twee Nederlandse geestelijken zijn gedood en twee gewond bjj een auto-ongeluk, dat in de nacht van Dinsdag op Woensdag in België is geschied. Kapelaan Simon Slee- gers uit Oss bestuurde de auto, die te Westmalle op de Antwerpse Steenweg te gen een boom terecht kwam na te zijn ge slipt. Hjj werd zelf slechts licht gewond, doch twee der passagiers, rector A. van Nistelroojj, leraar aan de HBS te Veghel, en kapelaan Lammers uit Helmond, lie pen zulke zware kwetsuren op, dat ze Woensdag in het ziekenhuis te Turnhout overleden. „Radioluisteraars” komt met programma- Naar het ANP verneemt zal medio Januari een nieuw radioblad worden uitge geven door de vereniging „Comité Radio luisteraars”. Het zal de titel dragen „Het Radioprogramma”. Nieuw zuivelfonds met hogere heffing. Mi nister Mansholt heeft zijn goedkeuring ge hecht aan de instelling van een nieuw zui velfonds voor het lopende melkjaar. De heffing op de melk en op de boerenkaas voor dit zuivelfonds zal hoger z(jn dan vorig jaar. RPS verhoogt de rente. De rente van de Rjjkspostspaarbank is van 2.16 pet. tot 2.28 pet. verhoogd, met ingang van 1 Jan aldus heeft de directeur-generaal der PTT, de heer L. Neher, Woensdag in zijn Nieuw jaarsrede medegedeeld.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1951 | | pagina 1