BALANS VAN FRIESLAND
k
r
Martinytoer
üs hjoed
to sizzen
Industrieel
O Agrarisch
door Nederland
Fan de
ird
47e Jaargang
No. 6
Dinsdap 23 Jan. 19S1
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A, J. OSINGA - Boiaward
Economisch
ir
4.-
i en
oor-
K.
Abonnementsprijs
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs i 10 cent psr m.m
Oire 87526
D noteringen voor slachtvee bewogen zich
op een hoog niveau, terwijl ook de prezen
van kalveren een voortdurende tendens tot
stijging vertoonden.
Hwat hat Gabe Skroar
X
Bolswards Nieuwsblad
:nt
:nt
:nt
•I
lat
lie
TJ. de J.
I J
lai
er
de
ng
igs
ten
ten
7
De Voorzitter van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken voor Friesland te Leeu
warden hield in de vergadering dier Kamer
d.d. 19 Januari 1951 een belangrijk jaar
overzicht, waaraan we in het hiervolgend
artikel enige gedachten ontlenen.
De arbeidsmarkt.
De situatie op de arbeidsmarkt was in het
algemeen iets ongunstiger dan die in het
voorafgaande jaar. Het gemiddelde werk
loosheidscijfer voor Friesland lag boven ’t
landelijk gemiddelde, waarbij vooral het
zandgrondgebied een ongunstige positie in
nam. Wanneer men rekening heudt met
de omstandigheid, dat talrijke arbeiders
uit dit gebied elders emplooi vinden, dan
bljjkt wei dat de werkgelegenheid daar niet
voldoende Is om het toenemend aanbod van
arbeidskrachten op te nemen.
In enkele bedrijfstakken bestond nog een
tekort aan vakbekwame arbeidskrachten.
Naar timmerlieden was geregeld vraag,
tengevolge waarvan in verschillende ge
vallen in de Rijkswerkplaatsen opgeleiden
konden worden geplaatst.
afgelopen jaar werden door de vijf streek-
vervoersbedrijven 9.474.435 passagiers ver
voerd, waarvan 1.518.137 abonné’s, terwijl
in totaal een afstand van 11.949.778 dienst-
kilometers werd afgelegd.
Jan skeide earst, doe tute er Tryn.
Hy sei: „Earst rein, dan slnneskyn.”
ar
at
»g.
ir-
|n>
mi
en
sst
en
ch
.ar
lk-
nd
ad
ej>
Vtjschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
AN.
waar
die
en,
er,
:en
iet
ht.
iet
I
s
V er keerswezen.
Met betrekking tot het verkeerswezen in
Friesland zij in de eerste plaats melding
gemaakt van de werken, verband houden
de met de uitmonding van het van Ha-
rinxmakanaal in de haven van Harlingen,
die In het verslagjaar geregeld voortgang
vonden.
Het Noorderhoofd werd over een lengte
van 100 m. doorgegraven, terwijl men be
zig is het Noorderhoofd en het oude Zui-
derhoofd in te korten om de haveningang
te verruimen. De Voorhaven, de Nieuwe
Willemshaven en de Noorderhaven werden
tot op de normale diepte gebaggerd, ter
wijl de vaargeul langs de Pollendam en
het ondiepe gedeelte van de Blauwe Slenk
eveneens werden uitgediept.
Ten aanzien van het binnenscheepvaart-
bedrijf kan worden medegedeeld, dat in
de wilde vaart het aantal bevrachtingen
met ongeveer 2i0 terugliep. Als oorzaak
van deze achteruitgang kan worden aan
gemerkt het feit, dat dit jaar het vervoer
van suikerbieten, dat enige stagnatie on
dervond van de hoge waterstand, in hoofd
baak heeft plaats gevonden met z.g. vaste
bietenschippers, waardoor het totaal aantal
bevrachtingen nadelig beïnvloed werd.
Desondanks was de goederenhoeveelheid,
welke in het afgelopen jaar werd vervoerd,
iets hoger dan in het voorafgaande jaar.
In de beurtvaart viel ook dit jaar enige te
ruggang te constateren. Het eigen vervoer
steeg van 262000 ton in 1949 tot 300.000
ton in 1950.
De werkzaamheden aan het kanaal Stroo-
bos-Fonejacht-Lemmer-Harlingen
it nea. Recreaesje-oarde sil it hjir ek net
wurde kinne en de skientme fan de tierige
grelden is net foldwaende om frjemde lju
ta festiging to bringen. Nimt men derby it
feit, dat it folk hjir trochstrings fikse hüs-
hAldingen hat, dan MO AT elk sjen, dat de
oplieding en de biropskar hjir problemen
binne fan de earste greatte. It ie mar in
diel en faken in lyts diel, hwat yn de eigen
omjowing plak fine kin, in bilangryk diel
sil it yn oarewei sykje moatte. Men kin
dat lykas ik seis, tige bigreatlik fine, de
feiten wurde der net oars fan. En it is
better yn oare formiddens in soun libben
opbouwe to kinnen as hjir om to heukerjen
en njiekoar it brea to forgunnen. Inkelde
dagen lyn wie der foar it radio in sprek-
ker, dy’t it hie oer it forlet, dat de flea-
nerrj hie fan allerhanne soarten jonge
minsken. Net foar it fleanen seis, mar foar
de groun- en administratywurksumheden.
En by it oplêzen fan de easken, hwer’t de
aspiranten oan foldwaen moasten, wie it
hieltyd wer: Ulo en Ambachtsskoalle, in in
kelde kear H.B.S. en M.T.S. hwer’t hy fan
spriek. It libben freget aloan mear in bi-
paelde oplieding. Der kin it praktysk net
mear sünder. Dêrom binne wy sa wiis mei
üs Uloskoallen, Ambachtsskoalle, H.B.S. en
Ryks Middelbere Suvelskoalle. Dat appa-
raet is foar in lytse stêd yn dizze hoeke
fan it allerwichtichste, hwat hja hawwe
kin. It dringt hoe langer hoe mear troch
ek op it plattelAn, dat it net ta kin mei
de Legere Skoalle, winliken foar gjinlen.
Der moat in oplieding by, dy’t it de bern
müglik makket de Ijedder fierder op to
gean. Mei ütsündering fan Inkelde fleurige
saken, dy’t opgong meitsje, kinne de min
sken hjirre mar foar ien bern yn eigen
affair of bidriuw op it fêst plak rekkenje,
foar de caren stiet de kar fan it birop en
de oplieding as needsaekUke fragen foar
har doar. Als Ik derby op ien wize mei,
dan is it dit wol, dat dizze frage net to let
oan de oarder staid wurde mei. It is net
goed as men earn mar ris bigjint de bern
yn eigen bidriuw to brfiken omdat dit hant-
De middenstand.
Ten aanzien van de mlddenstandsbedrijven
kan worden medegedeeld, dat de omzet in
vele takken in de eerste maanden des jaars
evenals het prijsniveau in het algemeen la
biel was met een neiging tot dalen. Dat
allej veranderde toen de oorlogsberichten
het publiek tot hamsteren brachten. Wel
verflauwde de lust daartoe vrjj gauw, mede
vanwege de afgenomen koopkracht, maar
de situatie was intussen grondig gewijzigd:
stijgende prijzen en gestegen omzetcijfers,
hoewel tegen het einde- des jaars wel dui
delijk werd, dat de hogere omzetten niet
blijvend waren.
langjen tydlik romte jowt oan de ynkom-
sten.
,,Wy kinne de jonge seis skoan brüke,”
heart men faken sizze. Dat is tajown, mar
kin hy letter ek takomst by jou fine?
Forline wike siet hjir in heit to pleitsjen
dat ik syn soan dochs oanriede soe thus
to bliuwen, hy koe him skoan brüke en dan
mei eigen buorkje. Ik koe him syn sin net
jaen, hwant takomst siet der net, der wie-
ne noch hiel hwat jongere bruorkes, dy’t
dat düdlik gendch makken. As de jong-
keardels earst tweintich jier binne, is de
kans fan in goede posysje yn in oar fak
tige lyts. Op it ein fan de Legere Skoalle
moat dy fraèch al ünder eagen sjoen wur
de, dan steane alle poarten noch iepen. En
der binne folie mear müglikheden as wy
witte. Hünderten en jitteris hünderten bi-
roppen freegje om jongeren, dy’t mei oanllz
en ambysje harren derfoar bikwame. De
moderne biropskar moat de Alden en mas
ters dêrby helpe. Der is de léste jierren hurd
oan wurke en it is nou sa, dat der in al-
gemiene en in Christlike ep in Katholike
foriening is foar dit doel.
Sa kin elk, al nel gelang syn principes, de
bern ündersykje litte en in stipe krfle yn
it dwaen fan in goede kar. Dat is it wurk
fan de Alden en de bureaux, dy’t fan har
eigen fortrouwenslju bistjürd wurde. De
bidrluwen, dus it ekonomysk libben, heart
hjiryn gjin baes to wézen, hwant dy sjogge
nei it bilang fan har bidriuw en dat is net
it goede criterium, ek de Steat is hjiryn de
lieder net mei har Arbeidsbureaux, hwant
dy hawwe ek oare motlven. Allinnlch de
Alden sykje yn dizze har eigen forantwurd-
like taek foar har eigen bern op de goede
wlze, hja tinke om It godstsjlnstlch, seed-
lik en maetskiplik bilang fan It birop,
hweryn hja har bern It paed wlze. Dat is
har plicht, mar ek har rjucht en dit mejje
hja net üt maklikens of om In pear sinten
tinne litte. Dizze saek is it omtinken mear
as wurdieh.
De veehandel.
De weersomstandigheden waren in het ver
slagjaar voor de handel in vee over het al
gemeen weinig gunstig.
De handel in gebruiksvee gaf de eerste
vier maandfen weinig verandering te zien
^en opzichte van het voorafgaande jaar. De
aanvoeren en ook de vraag waren iets gro
ter, maar de prijzen bleven op hetzelfde ni
veau. Daarna vertoonden de prijzen, speci
aal die van kwaliteitsvee, een geleidelijke
stijging, hetgeen in verband stond met het
streven onder de veehouders om de kwali
teit van de veestapel op te voeren en met
de toenemende buitenlandse vraag naar
Nederlands vee.
De export was wederom zeer belangrijk.
In totaal werden 8261 dieren uitgevoerd,
waarvan 2876 stuks stamboekvee. Belang
rijke verschepingen hadden plaats naar
België, Argentinië, Brazilië, Duitsland,
Franrijk, Israël, Italië, Marokko, Peru en
Zwitserland.
V reemdelingenverkeer
Het vreemdelingenverkeer ondervond de
terugslag van de spanningen op interna
tionaal politiek gebied, waardoor vele bui
tenlanders hun voorgenomen reizen niet
hebben uitgevoerd. Het aanhoudend slechte
weer was van invloed op het bezoek van
binnenlandse toeristen aan Friesland. Over
het geheel genomen was daardoor het be
zoek aan het watersportgebied ongeveer
15 pet. minder dan in 1949, waartegenover
staat, dat het bezoek aan de eilanden na
genoeg 15 pet. meer was dan het vorige
jaar. Vooral Vlieland en Terschelling moch
ten zich verheugen in een grote toevloed
van gasten.
AS der ien hoeke is, hwer’t de saek fan
de takomst fan de bern in wichtige
kwesje is, dan is it hjir. De swiere greid-
hoeke, frichtber en stylfol stik fan FryslAn
hat mar in smelle ekonomyske basis. Al-
linnich it greidebidriuw en de dingen, dy’t
der mei anneks binne, hawwe hjir in fêst
founemint, al It oare moat him der nei
ynstelle, oars hinget it yn ’e loft.
In pear jier lyn haw ik ris in stüdzje mak
ke fan de sosiael-ekonomyske posysje fan
de swiere greidhoeke, dy’t gjin twivel liet
oan de wierheit, dat der yn dizze sektor
net forwachte wurde kin, dat It tal arbei
ders en boeren greater wurde sil as it nou
is. Op gjin inkelde wlze soe der op hope
wurde kinne, hjir Is it bidriuw, hwat it
tal minsken oangiet, tige statysk. En der-
mei fine ek de saken en bidrluwen yn dizze
hoeke har natuerlike en ekonomyske grtn-
zen. Wol it harren slagje boppe dizze om-
fieming üt to groejjen, dan komme de fac
toren, dy’t pleitsje foar in oar plak, hieltyd
sterker om ’e hoeke. It gefal Steensma Is
dêrfan alwer In foarbyld. Fansels muolt üs
dit, wy hiene it bittere graech oars hawn,
mar Ier of let komme saken, hwerfan de
ekonomyske grounslach net mear efficient
is yn de Aide situaesje, ta sokke konse-
kwinsjes. It plak fan de yndustry yn de
den gestadig, verschillende kunstwerken
kwamen gereed of nagenoeg gereed, zodat
het in gebruiknemen van deze vaarweg
wel niet lang meer op zich zal laten wach
ten.
De aansluiting van Sneek aan het nieuwe
kanaal kwam reeds gereed, terwijl ook de
aansluiting van Leeuwarden nu verzekerd
is.
De import van nieuwe vervoermiddelen
was, met uitzondering van die uit de Ver.
Staten, bevredigend. De aanschaffing van
nieuw materieel werd geremd door de
voortdurend oplopende prijzen.
In het beroepsgoederenvervoer kon een ge
ringe verbetering geconstateerd worden.
Het aantal ondernemingen liep door samen
voering iets terug, waardoor meer moge
lijkheden ontstonden tot een economische
bedrijfsvoering. Het bestaande net van
vrachtautodiens.ten werd enigszins uitge
breid met enkele nieuwe verbindingen, ter
wijl wederom enige beurtvaartbedrijven ge
heel tot vervoer langs de weg overgingen.
Het vervoer per autobus vertoonde een
lichte teruggang: desondanks is de totaal
indruk van deze bedrijfstak niet onbevre
digend. De daling in het reizigersvervoer
moet vooral worden toegeschreven aan de
steeds meer in zwang komende „bromfiet
sen”, hetgeen blijkt uit de omstandigheid,
dat het vervoer van abonné’s 's winters
veel hoger is dan ’s zomers.
In het net van autobuslijnen over Friesland
kwamen weinig wijzigingen voor. In het
Stijgende productie.
TAE inspanning van het bedrijfsleven ge-
durende het afgelopen jaar komt tot
uiting in de stijging van de productie-index
die op basis 1938 100 in 1949 gemiddeld
126 bedroeg en over October j.l. reeds ge
klommen was tot 159, aldus spreker. Ook
de arbeidsproductiviteit steeg in het afge
lopen jaar verder, al bleef zij nog beneden
het vooroorlogs cijfer. Wel lag de werkloos
heid in het afgelopen jaar een fractie bo
ven die van 1949, zij bleef toch gemiddeld
beneden 3 pet. en was dus van geen bete
kenis.
Geconstateerd kan worden, dat onze export
naar de Verenigde Staten, uit deviezen
oogpunt zo belangrijk, ook in het afge
lopen jaar wederom gegroeid is. De invoer
uit België hier te lande nam sterk toe,
wat de vereffening met dat land niet ge
makkelijker maakte. Daarentegen was onze
uitvoer naar West-Duitsland aanzienlijk
groter dan de invoer van daar en van zeer
grote omvang, mede doordat Duitsland zijn
invoer uit ons land voor ruim 80 pet. vrij
gaf.
veroorzaakte een ernstige ongerustheid on
der de veehouders, welke ook weerklank
vond in de Tweede Kamer bij de behande
ling van de Landbouwbegroting.
Hoewel de vooruitzichten van de afzetmo
gelijkheden van onze zuivelproducten aan
vankelijk vrjj ongunstig werden geacht,
bleek er echter nog een ruime export ge
handhaafd te kunnen worden. België en
Duitsland namen belangrijk meer boter dan
in 1949. Ook de kaasexport naar België
nam toe, doch vooral Duitsland werd weer
een grote afnemer van dit product. De
productie van gecondenseerde melk en van
melkpoeder steeg belangrijk. De export van
condens naar de troepen was wederom van
betekenis, terwijl van het mogere melkpoe
der een gedeelte naar Engeland werd ver
kocht. In het bijzonder dient gememoreerd
te worden de levering van consumptiemelk
aan het Amerikaanse leger in West-Duits
land.
De aanvoer van boter was aanzienlijk gro
ter dan in 1949. In het begin van het jaar
konden belangrijke hoeveelheden naar
Duitsland worden verkocht, maar in April
liepen de prijzen aanmerkelijk terug, zo
dat 15 pct. van de jaarproductie naar En
geland beneden de kostprijs moest worden
afgezet.
Ondanks het feit, dat behalve België en
Duitsland, ook Zwitserland, Frankrijk en
Italië belangstelling voor onze boter had
den, kon de gehele productie niet worden
geplaatst. Het overschot werd in koelhui
zen opgeslagen en kon aan het einde des
jaars geruimd .worden door vraag van ver
schillende zijden.
In het verslagjaar waren België en Duits
land de voornaamste afnemers.
De productie van kaas bleef iets ten achter
bij die van 1949, doch bereikte met haar
110.000 ton toch nog het vooroorlogse peil.
Mede tengevolge van het verschijnen van
Duitsland onder de afnemers vond er een
verschuiving plaats van de volvette kaas
naar de 40 pet. soorten.
Houten huizen voor emigranten. In het
Wilhelminaplantsoen te Bussum bouwt men
twee huizen helemaal uit hout. Het zijn
modellen van uitneembare woningen, die
een Amsterdamse firma in grote aantallen
in Duitsland wil laten maken voor emi
granten. Trouwens, ook voor Nederlanders
komen zij in aanmerking.
Geen leugen. In de televisieuitzending van
25 Januari zal een demonstratie worden
gegeven met een leugenverklikker (liede-
tector) welke door Philips-technici is ge
construeerd.
Auto te water. Doordat te Emmeloord op
de Urkervaart de pont plotseling achter
uitgleed, schoof een auto uit Vriezenveen
in het water. Wagen vol water, drie inzit
tenden gered.
Hoog bezoek. Van 22 tot 24 Januari brengt
de Nieuw-Zeelandse minister-president, de
heer Holland, als gast van de Nederlandse
regering een bezoek aan ons land.
Wil je kiezen? Jawel! Dezer dagen is een
ontwerp van een geheel nieuwe kieswet de
Ministerraad gepasseerd. Binnenkort kan
de indiening van het ontwerp bij de Tweede
Kamer tegemoet worden gezien.
Dat was niet de bedoeling. De politie te
St. Willebrord heeft een in lompen gehulde
vrouw gearresteerd, die bij elkaar gebedel
de kleren verkocht.
Onbewaakte overwegen. Op een vijftal tot
dusver bewaakte overwegen in Friesland
zal een fllkkerlicht-installatie worden aan
gebracht. O.a. te Tietjerk. Het stationnetje
aldaar, dat al sinds jaren in onbruik was
geraakt, zal op afbraak worden ver
kocht.
O, die bromfietsen. De 25-jarige student
M. H. L. Kusters uit Gilze-Rijen is ten ge
volge van een verkeersongeluk om het le
ven gekomen. Op een kruispunt bij Grave
kreeg de student, die op een bromfiets
reed, een aanrijding met een vrachtauto.
De jongeman liep een schedelbasisfractuur
op en overleden tijdens het transport naar
een ziekenhuis te Oss.
Oorlogssouvenir. In de huiskamer van ds
burgemeester van Oostburg, mr. K. Hoek-
zema, is de haard uit elkaar gesprongen,
doordat een projectiel, dat er met een blok
hout was ingekomen, ontplofte. Mevr.
Hoekzema werd licht gewond. In de kamer
werd vrij veel schade aangericht.
Ezel uit Tegelse passiespelen overleden. Op
hoge leeftijd, naar wordt geschat dertig
jaar, is de ezel, die -zo vele malen in de
scène „Intocht in Jeruzalem” is opgetreden
tijdens de Tegelse passiespelen, overleden.
Honderdduizenden hebben dit grauwtje in
zjjn nederige rol gezien tijdens de spelen.
Maatschoenwerk en reparatie duurder. Een
niet onbelangrijke verdere stijging van de
prjjzen voor maatschoenen en schoenrepa-
ratie is onvermijdelijk. Aldus de conclusie,
waartoe de federatie van schoenmakerspa-
troonsbonden en het bestuur van de vak
groep schoenherstellers, maat- en ortho-
paedische schoenmakers in een gecombi
neerde vergadering zijn gekomen.
De kous op de kop. Een smokkelaar uit
Sint Willebrord (N.Br.) kreeg Dinsdag
nacht de (nylon) kous op de kop, toen hij
nabij Sprondel recht In de armen van een
agent liep met een vrachtje van 600 paar
nylons ter waarde van pl.m. 2500 gulden
bij zieh. Hö bromt nu in Brv a.
p jaar voor gifmengster. Voor de recht-1
bank te Roermond is acht jaar gevangenis
straf geëist met aftrek tegen de 34-jarige
vrouw van P. M. Mater uit Tegelen we
gens een poging tot moord: zjj zou in 1948
haar man vergif in zijn eten hebben toe
gediend, hetgeen een vrijwel totale- ver
lamming van het zenuwstelsel en het vrij
wel volledige verlies van het gezichtsver
mogen ten gevolge heeft gehad. Zelfs toen
de man in het ziekenhuis werd verpleegd,
wist zij hem nog vergif te geven in de ver
snaperingen die zij voor hem meebracht.
De wolveemarkt kenmerkte zich door een
ruime bezetting gedurende het gehele jaar.
Vette schapen en lammeren noteerden hoge
prijzen.
De aanvoer van magere varkens was vrij
aanzienlijk met teruggaande noteringen,
totdat omstreeks September een constant
prijsniveau werd bereikt.
Meisje geschaakt, één jaar geëist. Een ex
pediteur uit Rotterdam, die eind October
1950 een meisje had geschaakt, hoorde voor
de Rotterdamse rechtbank een gevangenis
straf van een jaar met aftrek tegen zich
eisen. Tegen een ander meisje, dat de ex
pediteur had geholpen, werd een voorwaar
delijke straf van 14 dagen met ©en proef
tijd van 3 jaar geëist.
De post in nieuw habyt. Naar verluidt zal
het personeel van de PTT dit jaar in een
uniform van nieuwe snit worden gestoken.
Bestellers en andere PTTers krijgen voort
aan dienstkleding van blauw laken met
een open kraag. In verband daarmee wor
den ook bijbehorende overhemden en das
sen bij de uniformen verstrekt.
Harde wind veroorzaakte dodelijke aanrij
ding. De 30-jarige echtgenote van J. Wijer
te Huins raakte tengevolge van de harde
wind onder een melkauto. Zij werd over
reden en was vrijwel op slag dood. De
vrouw laat een man en drie jonge kinderen
achter.
Wanneer getrouwd? In Emmeloord, op het
voorlopige raadhuis, werd 16 September '50
het huwelijk voltrokken van een jong echt
paar. Vier maanden later (16 Januari 1951)
werden het echtpaar en schoonouders van
de bruidegom opgebeld als alsnog hun
handtekening te plaatsen. Men had op 16
September van het vorig jaar verzuimd de
registers te tekenen.
Christlanl verloor. De zanger Eddy Chris
tian!, die van mening was, dat hij zijn con
tract voor twee jaar met een gramofoon-
platenconcern niet behoefde na te komen,
indien hjj de daarop voor contractbreuk
gestelde boete slechts betaalde, werd door
de Amsterdame rechtbank veroordeeld
f 5000 te betalen voor iedere gramofoon-
plaat, die hij gedurende die twee jaar bij
vorder-1 anderen zou laten opnemen.
Boeren: goed jaar.
Evenals in de belde voorgaande jaren is
1950 voor de agrarische bedrijven een
voorspoedig natuurlijk jaar geweest, al zal
men voor wat de resultaten betreft, gezien
de veelzijdigheid van deze bedrijfstak, een
zekere restrictie dienen toe te passen.
De veehouderij, voor zover deze zich op de
zuivel richtte, kan zeker op een goed jaar
terugzien, aangezien de weersomstandighe
den vooral in het voorjaar en de zomer
uitermate gunstig waren voor een overvloe
dige grasgroel, hetgeen van belang was in
verband met de noodzakelijkheid tot be
perking van de krachtvoederimport. Mede
door de Invoering van verbeterde metho
den van hooiwinning, grasdrogen en inkui
len, wist men de winterreserve uit de
grasgroel belangrijk op te voeren, terwijl
de uitbreiding van de veestapel en van de
productie alsmede de voor ons gewest zo
belangrijke veredeling verdere voortgang
konden vinden.
Niet onvermeld mag blijven het t.b.c.vrij
worden van de Friese veestapel. Friesland
Is na jarenlange strijd thans vrij van t.b.c.
onder het rundvee en de eerste provincie,
welke een provinciale verordening, n.l. de
Rundvee-tuberculose-verordening, als be
kroning op dit streven in werking heeft
zien treden.
Het natte najaar had een minder gunstige
invloed, waarbij in de eerste plaats gedacht
moet worden aan de akkerbouw. Door de
slechte weersomstandigheden is de zo be
langrijke aardappelcampagne stroef verlo
pen, waardoor de productiekosten aanzien
lijk hoger waren dan normaal, terwijl de
opbrengst matig en het verlies groot wa
ren.
Ten aanzien van de graanteelt moet mel
ding worden gemaakt van de prijsvaststel
ling voor gerst en tarwe, ten doel hebbend
de verbouw van laatstgenoemd gewas te
bevorderen. De opbrengsten waren in het
verslagjaar lager dan in 1949, toen van een
record-opbrengst kon worden gesproken.
Kon het najaar van 1949 voor de afzet
van tuinbouwproducten zeer gunstig ge
noemd worden, in het verslagjaar had de
afzet een minder bevredigend verloop, het
geen mede veroorzaakt werd door het feit
dat door de overvloedige regenval de oogst
in de verschillende West-Europese landen
groter was dan normaal. Waren de voor
uitzichten aanvankelijk moedgevend, in de
tijd, dat de zomergroenten aan de markt
kwamen, waren de overschotten niet meer
te plaatsen als gevolg van de betalings
moeilijkheden met Duitsland.
Handel en nijverheid.
Ten aanzien van handel en nijverheid in ons
gewest gedurende het verslagjaar kan o.a.
het volgende worden medegedeeld.
Voor wat de zuivelindustrie betreft,, zij al
lereerst melding gemaakt van de steeds
wassende melkaanvoer, welke in het afge
lopen jaar 10 tot 15 pet. boven die in
1949 en voor het grootste gedeelte van het
jaar ook boven het peil van 1939. Hoewel
de afzetmogelijkheden der zuivelproducten
zich aanvankelijk slecht lieten aanziën,
kwam er in de zomer hierin een wending
ten gunste. Vooral kaas verkeerde in een
alleszins redelijke positie, welke echter on
gunstig beïnvloed werd door de instelling
van een heffing op alle geëxporteerde kaas,
welke heffing ten doel had de binnenlandse
kaasprjjzen te remmen.
Op 1 Januari 1950 werd de garantiemelk-
prtjs verhoogd van 17.75 ct. tot 18 ct., ter
wijl voor consumptiemelk de garantieprijs
0.25 ct. hoger werd vastgesteld.
De vaststelling van de melkprijs op 17.5
eent voor het nieuwe raelkjaar heeft fh swiere greidhoeke is lyts en bliuwt lyts,
Friesland heel wat stof doen opwaaien en it klimaat is hjir net yndustrieel en wurdt
