DE PROVINCIALE
PLANOLOGISCHE DIENST
Martinytoer
Gabe Skroar
us hjoed
to sizzen
door Nederland
Fan de
47e Jaargang
No, 14
Dinsdag 20 FeVr. 1951
Hwat hat
ekens:
IS
ionele
'ES in
Uitgave van DruHKerlj Fa. A.J.OSINOA - Bolaward
Streekblad voor Weit- en Zuidwest Friesland
De weg lag open, vr|j de keus,
H|j voelde zich geroepen,
Door God, tot zwerven ver van huls,
Onder geharde troepen.
'ard
te 5 en
dave-
V»ischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Reductie en Administratie
Marhtitraal 13 Boisward
TlUloen 431 (K 5157)
Abonnementsprijs
1.50 per k^srUsl bij vooruitbetaling
Advertentieprijs i 10 cent per m.m
Giro b7028
o
o
1
Mr M. P. L. Steenberghe
ontving
tormatie-opdracht
H°® langer wy wachtsje mei it ünder
eagen sjen fan de minne situaesje fan
it agrarysk bisit, fêstlein yn lén en pleat-
sen, hoe greater de sosiale Onrjuchtfear-
dichheit wurdt, dy sünt 1940 bistiet.
Gelokkich komt der foroaring yn de mie-
ning fan party lju, dy’t yn it earstoan mien-
den, dat de eigner sines wol krige. Hja
seine dan dat it diel, hwat de grouneigner
foar de oarloch krige, yn folie gefallen to
great west wie en dat it net folie lette, dat
hy nou ris net foaroan kaem. Dizze mak-
like oplossing kin men lykwols net aksep-
teare. Foarst net, om’t it iene ünrjucht
nea bistride wurde kin mei in oar ün-
rjucht en twad net, omdat men de goeden
en de minnen oer ien kaem skeart. It leit
net goed mei dizze kwesje. Wy hawwe in
tiid, dat de boere-arbeider wyks bruto mei
f 53.50 nei hüs giet, dat de hierdeboer goed
ta bést buorket enyn diselde tiid leit it
agrarysk bisit to forwurden.
ZO STAAN DE CLUBS ER VOOR.
Afdeling A:
15 14
14
14
16
14
14
15
15
15
14
15
15
Dit woord stedebouw betekent niet Steden
bouw. Men moet bij het woord Stedebouw
denken aan hofstede, huisstede, etc. Het
omvat huis, boom en plant, waterwerken en
wegen etc. Ruimtelijke ordening dus. De
ruimte, waarin w|f leven moet zodanig ge
ordend worden, dat de gemeenschap daar
het grootste profijt van trekt. Daartoe
moeten alle voorwaarden grondig worden
onderzocht en moeten de eisen van doel
matigheid en schoonheid zuiver tegen el
kaar worden afgewogen.
Hier kwam dan nog bij, dat het terrein
ondoelmatig versneden werd. De P. P. D.
treft thans voorbereidingen om bovenbe
doelde absurde dingen in de toekomst on
mogelijk te maken.
Bolswards Nieuwsblad
PIET,
aanwijzing van een vertegenwoordiger
lag
isdag
erdag
ag
dag
iet
e ont-
ituren.
Koninklijke poppen te zien,
zal In de „Gemeentewoning’
loms,
haar
met
eens
Een scheve toren. De Grotekerkstoren te
Dordrecht Is scheof.Hij staat nu al meer
dan anderhalve meter uit het lood. Aange
zien de verzakking steeds verder gaat zul
len er in de nabije toekomst maatregelen
genomen moeten worden.
IN MEMORIAM Ds. H. J. TIMEN S.
GEVALLEN OP KOREA 18-2 '51.
Een pastorie, een dorps-ydill’,
De vrouw die hy begeerde,
Een werkkring zonnig, rustig, stil,
Studeerkamer, geleerde.
Hij heeft het einde niet gezien,
Van ’t werk door hem begonnen,
Hij heeft in het besef: ik dien,
Stervende overwonnen.
Geknakt als bloeiend-frisse halm,
In 't opgaan van zfjn dagen,
Mag hy door Gods gena de palm
Der eeuwige vrede dragen.
Aartslnbreker Manns Oly heeft zijn „ope
ratie” in de nacht van Vrijdag op Zater
dag onverstoord voortgezet met een wilde
strooptocht door z|jn geboortestreek Water
land. Ook ditmaal vond de politie hem, toen
hij z|jn krachten beproefde op een brand
kast. Een salvo revolverschoten kon echter
niet verhinderen, dat sluwe Manus opnieuw
aan de haal ging. Door weilanden en slo
ten sloeg hij op de vlucht en Zondagavond
half elf was het nog niet gelukt hem te
vangen.
Ledige hannen
Jowe lege pannen.
9
8
9
7
6
8
6
B
4
3
3
28
18
17
20
14
14
15
13
12
9
8
8
66—19
38— 34
28— 26
39— 31
33—27
30—21
29— 25
22—34
22— 36
23— 34
22—40
19—44
ikkig
FUn
1 uit,
mdin.
niet
daar
i ook
7 ge
oord.
?grjj-
n ze
eigk
Heerenveen
Leeuwarden
Go Ahead
Be Quick
Sneek
Frisia
GVAV
Zwartemeer
Achilles
Zwolse Boys
HSC
Velocltas
2
0
4
3
3
2
1
mtje
ogen
irak,
.l|jke
jaar
n het
ier?”
et zo
oor-
iu in-
i aan-
it ge-
moest
De Ilchtweek In Utrecht, bedoeld om tij
dens de Voorj aarsbeurs van de Domstad
een lichtstad te maken, mag niet doorgaan
met het oog op <^e stroombesparing.
Knaapje overreden. Vrijdagmiddag is het
7-jarig zoontje van de Veehouder Soeten-
daal te Katiy'k, dat in de berm aan het
spelen was en toen plotseling de weg over
stak door een zwaar beladen vrachtauto
van de heer H. uit Heerenveen overreden.
Het knaapje werd deerlijk verminkt en was
op slag dood.
In de stad Groningen steeg in twee jaar woude wilde ’t karwei voor f 100 opknappen
tijds het aantal gevallen van door de poli
tie geconstateerde openbare dronkenschap
onrustbarend. In 1947 was dit aantal 8866,
in 1949: 17.186, waaronder 443 vrouwen.
Aldus de Groningse commissaris van po
litie A. Vos op een vrouwenvergadering.
Op 21 Febr.
„te Laren een
tentoonstelling van porden van de Konink
lijke familie worden gehouden.
Geen zucht naar doldriest avontuur,
Deed hem het land verlaten,
Onstuimig brandde in hem het vuur,
Van liefde voor soldaten.
Hij was met hen als makker één,
Wees de Lichtweg naar Boven,
Als strijders staan wij nooit alleen,
Ons dekt het schild van ’t geloven.
Na konijnen ganzen. Na overlast van wil
de konijnen heeft West-Zeeuwsch-Vlaande
ren nu te Ijjden van wilde ganzen, die voor
al bij de Braakman grote schade aan de
gewassen toebrengen.
''al net bést. It lün waerd op en nij for-
hierd foar f 50.minder, as mei it hüs,
en de eigner wie in pear hündert goune ün-
derhêld, lésten en assuransjepremy kwyt
of leaver net kwyt. Yn de Wélden wurde
tsjintwurdich pleatsen, dy’t swier oan üh-
derhald ta binne, mei in stik lan derby
forkoft en it oare l&.n wurdt los forhierd.
En sa giet de ütholling en fortuteazing
fan it agrarysk bisit, syn sinistere wegen.
Fan 'e wike waerden de hiemoarmen fan
de Grounkeamer foar Fryslén foar it nije
jier fêststeld. Men mei dy net oars fêst-
stelle, as op groun fan artikel 41 fan de
Wet, dy’t seit, dat de hier bipateld wurde
moat, sadanich dat der in reedlike winst
foar de hierder oersjit. In ütwei is der net.
As dan foar de forhierder gjin reedlike for-
goeding oerbliuwt, kin jin dat bigreatsje,
mar de Wet lit net ta, dat dermei rekken
hélden wurdt. En sa'barde it, dat doe de
Grounkeamer ienriedich de noarmen bi-
paeld hie, ien fan de leden sei: Nou ha wy
as earlike mannen meiinoar de hieren fêst
steld en koene wy net oars en dochs liket
it nearne nei!
Dit Godd’lijk ambt was hard en zwaar,
Hij heeft het hoogste gegeven,
Werd door zijn Koning, dertig jaar
Pas, van zijn post ontheven.
Dees’ frontsoldaat heeft geen belang
Meer b|j een ridderorde,
Hij is thans tot de hoogste rang
In heerlijkheid bevorderd.
de fa. De Waard te Gouda voor f 990 en
de overige 20 inschrijvers voor bedragen va
riërend van f1023 tot f17.750! Het record
werd geslagen door de fa. J. Klompjan te
Hulst bij Zwolle met een bedrag van
f 18.500.
Lêstendeis wie der in eigner fan in ger-
niersspultsje, eame yn Fryslén, dy’t syn
hierder it spultsje büten it lén, mar mei de
pölle, hwer’t it opstie, kadeau joech. It ün-
derhéld wie swier, der moast winlik fan
alles oan gebeure, dat hawar: hjir ha jo
it op jou eigen namme, dan kin jo mar
dwaen en litte, hwat jo wolle.
PTT-technlci naar Z.-Afrika? Naar de po
litieke correspondent van „Die Vaderlan
der” uit Kaapstad naar zijn blad in Johan
nesburg seint, worden er op het ogenblik
rechtstreekse onderhandelingen gevoerd
tussen de Unie van Zuid-Afrika en Neder
land voor Immigratie van 200 telefoon- en
telegraaftechnici.
H.M. de Koningin heeft Zondag
avond op het paleis Soestdfjk mr.
M. P. J. Steenberghe ontvangen. De
Koningin heeft aan de heer Steen
berghe opdracht gegeven tot het vor.
men van een kabinet, dat geacht mag
worden het vertrouwen van het par
lement te genieten. Aldus een mede
deling van het kabinet van de Ko
ningin.
Lugubere vondst. Te Linnen (L.) z|jn in
een maand uit de grindlagen in de Maas
tien verspreid liggende schedels en andere
delen van menseiyke skeletten opgebag
gerd.
1 B|j het t.b.c.-onderzoek met microfilm te
Kampen heeft een Kampenaar grote stag
natie veroorzaakt, door in de onderzoekzaal
te komen met vier borstrokken aan en een
nog niet vastgesteld aantal hemden.
Veesmokkel. Niet minder dan 10 koeien,
die frauduleus over de Ned.-Belgische grens
waren gebracht, zijn door Belgische doua
niers onder de gemeente Lommel (ten Zui
den van Eindhoven) in beslag genomen.
Verdronken. In een kanaal-onder de ge
meente Oosterhesselen (Drente) werd het
lijk dravende gevonden van de 30-jarige
mej. J. van der SI. uit Langerak.
Anker-clubwerk. De dienst „Niet-gegrepen
Jeugd” heeft besloten het massa-jeugdwerk
in Amsterdam onder de buiten-kerkel|jken
In handen te geven van de stichting „Het
Anker”.
Een bof. Op een onbewaakte overweg on
der Gaanderen (N.Br.) merkte de chauffeur
van een vrachtauto, die reeds met de ca
bine op de rails stond, dat er een trein
aankwam. Hij reed een eindje terug en
de locomotief nam alleen het nummerbord
mee.
De
van de KVP tot kabinetsformateur lag in
de lijn der verwachtingen, nadat dr. Drees
en mr. Van Schaick hun pogingen hadden
moeten staken.
In de eerste plaats hield men rekening met
het optreden van professor Romme, maar
het sch||nt, dat de heer Romme er zelf wei-
nog voor voelde een kabinet samen te stel
len, dat het volgend jaar na een zeer moei
lijke periode toch zou moeten aftreden.
Bovendien zou hij als fractie-voorzitter van
de KVP moeilijk vervangen kunnen worden.
De naam van mr. Steenberghe, deed dan
ook terstond by de Kamerfractie van de
KVP de ronde en men moet wel aannemen
dat hjj op grond van het advies van KVP-
zijde is aangewezen.
Oud-minister Steenberghe heeft zich na de
oorlog weinig bemoeid met de politiek. Zijn
aanwijzing als formateur is dus in zekere
zin een terugkeer. Hij behoort tot de grote
werkgevers en heeft vele internationale
contacten.
De aanwijzing van een nieuwe formateur
heeft dus niet lang op zich laten wachten.
Zaterdagmorgen was de Koningin op het
paleis Noordelnde in Den Haag terstond
begonnen met het horen van de adviseurs.
1
5
5
5
7
5
6
7
8
9
2 10
4 9
Dr. Karst Dijkstra geëerd. Gedeputeerde
Staten hebben besloten aan de giften, die
ten bate van de bevordering van de muziek
worden verleend uit het provinciale fonds
voor culturele doeleinden, de naam „Dr,
Kart Dijkstra-stipendium” te geven. Ged.
Staten hebben daarmede de door de pae
overleden dr. Dijkstra betoonde burgerzin
ten bate van het muziekleven in deze pro
vincie willen eren.
En der wie* net ien, dy’t it tsjinprate koe.
Hünderten fan pleatsen yn Fryslén lizze
foar it léste anker, winliken binne se net
brükber en biwenber mear, mar hwa wit
in oplossing foar in nijen ien Gjin minske.
Hwa kin 60, 80 tüzen goune yn in bidriuw
stekke as hy wit, dat hy se greatendiels
nea wersjocht.
Stek de finger mar opNim nou in bidriuw,
sa’t hja der safolle binne, fan 75 pouns-
miet. De pachtwearde fan it lén apart, sit
by de fyftich goune. Dat soe dus wurde
f 3750.Bou der in nije pleats op, dy
komt op 70, 80 tüzen goune. Oan rinte,
öfskriuwing en ünderhéld is 6 pet. oan de
krappe kant, mar lit üs dat rekkenje. Dan
komt der by 700 x 6 f4200.—. Dat is
meiinoar f 7950.of mear as hündert gou
ne de pounsmiet. Kin jo it oars ütrekkenje
Freget de eigendom tofolle as der neat
mear freget as in matige rinte, öfskriuwing
en ünderhéld? Fan winst is gjin sprake, en
ek der soe oer to praten wêze, hwant 'kap-
De arbeidsproductiviteit in Nederland is
thans weer ongeveer vooroorlogs, n.l. 99
pet. vergeleken met 1938. De productie van
de industrie was in het 4e kwartaal 1950
52 pet. hoger dan voor de oorlog met een
personeelssterkte 54 pet. hoger.
Ook niet-mUltairen en degenen, die nog
geen jaar als zodanig hebben gediend, kun
nen zich thans als vrijwilliger aanmelden
voor de strijd in Korea. Op 5 Maart sluit
de aanmelding.
Stuurman-smokkelaar W. van L. uit IJmui-
den, in de nacht van 15 op 16 dezer te Rot
terdam aangehouden met 4000 gesmokkel
de sigaretten, is nog dezelfde dag tot een
Week gevangenisstraf veroordeeld.
Verblijfsvergunningen zullen voortaan geld
gaan kosten, als het betreffende ontwerp
wet wordt. De regering acht het billijk,
dat wordt betaald voor de bestrijding der
kosten, verbonden aan het toezicht op
Vreemdelingen.
Honderd millloen kosten ons jaarlijks de
branden in ons land, aldus ir. W. E. Eg-
gink Vrijdagavond voor de Radio. En 75
pet. wordt veroorzaakt door onwetendheid,
onachtzaamheid of zorgeloosheid. Een serie
Vrijdagavond-uitzendingen zal in klankbeel
den de brandoorzaken van de dag en wat er
tegen te doen valt, toelichten.
De omroepverenigingen hebben aan de mi
nisters van Verkeer en Waterstaat en van
O„ K. en W. een rapport uitgebracht over
de televisie, waarin organisatorische, tech
nische en programma-aspecten van het ex
periment zijn behandeld.
Vuurtjestokers. De politie heeft vier leer
lingen van de lagere school te Haarlem aan
gehouden, die uit wraak omdat zij door
padvinders van een veld waren gejaagd
de blokhut van de padvinders in brand ge
stoken hebben.
Er met de muts naar gegooid. De aanbe
steding ven de oude kazerne met bijgabou-
wen te Horst leverde merkwaardige resul
taten op. De fa. N.V. D. Akker te Zoeter-
Wonder boven wonder heeft een ketel van
400 kg. gewicht, welke te Geldermalsen
door een explosie een veertig meter de
hoogte werd ingejaagd, bij zijn val langs
dak en muur van een huis schampte en op
een plaatsje terechtkwam, wel veel ma
teriële schade aangericht, maar niemand
enig letsel bezorgd.
tael, dat men yn in ündernimming stekt,
jowt normale winstmüglikheden. Mar mei
sin praet ik der net oer. Ik freegje allin-
nich, hwat de strikte rjuchtfeardichhelt
freegje kin. En hwer wurdt dizze rjucht-
feardige hier jown? Nearne! Mei as ge-
folch? In diel fan de agraryske mienskip,
dy’t lén en pleatsen oan oaren biskikber
stelt om dérop in goed stik brea to for-
tsjinjen, wurdt syn bisit praktysk foar de
helt ünfruchtber makke. Mei as gefolch?
Alle Side pleatsen bliuwe hingjen, hünder
ten sloere üt, hünderten bliuwe ünpraktysk
to lyts, mei to min stalromte, mei wrakke
büthüssouders, mei forsakke bynten, mei
lekke dakken, forrotte goaten en al sa
mear.
En dan miene sommige hierdeboeren noch,
dat soks toardiel wêze sil foar harren.
Sjoch ris, as de hier hündert goune wie,
dan soe it L. E. I. soks ek yn de kostpriis-
birekken opnimme moatte. Dan kaem diz
ze op it krekte sifer. Dan koe men mei
alle rjucht wer fan de eigner freegje, dat
er de pleats goed ünderhoude, needsaeklike
forbetteringen oanbrochte en as it tiid wie,
in nij spuol boude.
Soks koe twingend troch de grounkeamer
oplein wurde as men Onwillige eigners hie.
Mar wy dogge dat net, wy wachtsje krekt
salang, dat de saek in publyk skandael
wurdt en dat der fanwege de Steat sub-
sydzje jowh wurdt foar dit doel. Dan is wer
in stik fan it libben nei de Steat oerhevele.
Dan is wer in stien bymetsele yn it gebou
■fan de almeugende Steat. Dan kinne wer
in sery amtners en in kostbere admini-
straesje oan it wurk komme om to dwaen,
hwat men mei sin oan de minsken ünt-
nomd hat, dy’t it op groun fan har eigen-
domsrjucht dwaen moasten, mar net dwaen
kinne, omdat men harren it rjuchtfeardige
ünthéldt. Dit is de meast eamstlge grief,
dy’t men Minister Mansholt en de hiele
regearing meitsje moat. Hja hawwe troch
har polityk mei sin dit alles yn it libben
roppen. En de histoarje sil harren de rek
ken sjen litte. Caveant Consules!
Tj. ds J.
TN October 1946 kreeg ook Friesland z|jn
i Planologische dienst'en was daarmede,
op Overijssel na, de laatste provincie, waar
mede het net van Planologische diensten
in Nederland compleet was.
De taak van de P.P.D. is de verzorging
van de ruimtelijke ordening voor het grond
gebied van onze provincie. Het is „Stede
bouw" op grote schaal.
Op een persconferentie heeft de directeur,
Ir. D. Tuinstra b.i. (bouwkundig ingenieur)
het doel en de werkwijze van de P. P. D.
uiteengezet.
Ruimtelijke ordening Stedebouw, is geen
uitvinding van de laatste tijd. Reeds de
oude Egyptenaren en Babyloniërs kenden
de ordening. Ook in ons land, bijv, in de
Middeleeuwen, werden reeds regels voor de
indeling der ruimte gegeven. De Franse
revolutie heeft echter aan deze overheids
maatregelen een einde gemaakt en alles
werd overgelaten aan het particulier ini
tiatief. HierbU werd in de regel meer aan
dacht geschonken aan de belangen van het
Individu dan aan die van de gemeenschap,
wat dikwijls tot zeer slechte resultaten ge
leid heeft.
De ordening dringt des te meer door de
steeds toenemende bevolkingsdichtheid, ook
In Friesland. Zo was b|jv. in 1750 het aan
tal inwoners van ons gewest 44 per vierk.
km. en thans reeds 130. Wij krijgen dus
hoe langer hoe minder ruimte, waar bij
komt, dat door het moderne verkeer (we
gen, kanalen en vliegvelden) nog veel grond
aan de oorspronkelijke bestemming, ont
trokken wordt. Dan doet ook Friesland zijn
best om Industrie aan te trekken en ook
daarvoor is ruimte nodig.
Er moet dus wel regelend worden opge
treden om een billijke en harmonische ver
deling te krijgen van de ruimte, waarin
zich onze menselijke activiteiten van wer
ken, wonen, recreatie en verkeer afspelen.
De bepalingen, welke hierbij betrokken zijn,
zfjn vele en het is de taak van de P. P. D.
om hier coördinerend op te treden. De
dienst ressorteert onder het College van
Gedeputeerde Staten, terwijl er commissies
z||n Ingesteld waarin o.m. vertegenwoordigd
z|)n Bestuursinstantles, Landbouworganen
en Cultuurtechnische dienst, Waterstaat en
Waterschappen, Staatsbosbeheer en Ver
enigingen voor de Natuurbescherming,, het
E. T. I. F. en de Kamer van Koophandel,
de V. V. V. en Verkeersorganen, Volkshuis
vesting en de Wederopbouw, Culturele or
ganen en Architectuur.
Om nu te komen tot een planmatige orde
ning, worden van alle facetten der aan
ruimte gebonden menselijke activiteit (land
bouw- en tuinbouw, industrie, recreatie,
verkeer enz.) na grondige studie een facet
plan gemaakt. Al deze facetplannen met
elkaar vormen, nadat alle belangen tegen
elkaar afgewogen z|jn, een harmonisch ge
heel in het streekplan voor ons grondge
bied. De gemeentelijke uitbreidingsplannen
hebben zich te richten naar dit streekplan
(denk'bjjv. maar aan geprojecteerde we
gen, kanalen etc.), terwijl het streekplan
weer niet in strijd mag zijn met het Rijks-
plan. Natuurlijk moeten al deze plannen
door de verschillende overheidsinstanties
eerst worden goedgekeurd. Dit gaat van
zelfsprekend niet buiten de belanghebben
den om. Ook de boeren hebben, via hun
gemeenteraden, wel degelijk zeggenschap.
Bij al deze plannen treedt de P. P. D. weer
coördinerend op. De dienst bevindt zich
precies op het draaipunt met adviezen naar
boven en naar beneden.
Zijn de plannen eenmaal vastgesteld, dan
wil dat nog niet zeggen, dat ze onveran
derlijk z|jn. Ir. Tuinstra is zich heel wel
bewust, dat het werk van de P. P. D. dy
namisch moet zijn om zich steeds aan de
wijzigingen van de maatschappelijke om
standigheden te kunnen aanpassen.
Dat ordening en regeling wel degelijk no
dig is, toonde de directeur aan de hand van
een groot aantal kaarten, foto’s en grafie
ken aan.
Speciaal werd de aandacht gevraagd voor
de bouwwijze van huizen, die met de gevel
recht op de rooilijn van de weg waren ge
bouwd, maar schuin in de oude, historische
verkaveling van de erven en het land, waar
door de gekste dingen z|jn ontstaan. Dit
komt in een groot deel van Friesland voor,
maar wel hoofdzakelijk in de veenweide
streek en in de Wouden, waar de parallelle
verkaveling overheerst. Deze verkaveling
is ontstaan by de ontginning van de woes
te gronden.
Nu zijn de oudere gebouwen alle goed in
de verkaveling geplaatst, waarmede de re
latie tussen huizinge en land op fraaie wij
ze ruimtelijk tot uitdrukking is gebracht.
Door een niet geheel juiste interpretatie
van het voorschrift uit de woningwet var,
1901, waarbij werd bepaald dat „de rooi
lijn is de lijn welke bij het bouwen naar
de wegzijde toe niet mag worden over- I De hiersman wie net bliid, hy seach win-
schreden” werden de na die datum ge-1 liken mar sneu, mar wegerje, dat koe ek
worpen door de mooiste gedeelten van onze
provincie, waardoor het mogelijk wordt om
van bepaalde centra uit prachtige dagtoch
ten per fiets te kunnen maken.
Wel heeft men voor de recreatie in de eer
ste plaats gedacht aan het Lage Midden,
de Wouden en de Eilanden, doch ook de
kleistreek heeft hiervoor grote waarde.
De vacantie-verblijven in deze gebieden
moeten echter maar niet In het wilde er
gens worden neergezet. Trouwens, het
plaatsen van zomerhuisjes is reeds aan
banden gelegd. Toch moet hiervoor een op
lossing worden gevonden.
Ir. Tuinstra heeft hierbij gedacht aan ko
lonies van zomerhuisjes, een compleet zo-
merdorp, te plaatsen op een verantwoorde
plaats in het landschap. De zomerdorpen
zouden winkels moeten hebben, waarin de
vacantleganger alles kan krijgen wat hij
nodig heeft. Dan zouden er kampeerplaat-
sen moeten zijn voor tenten, een eenvoudig
hotel met slaapzalen, bibliotheek en recre
atieruimten en speciaal voor het waterland
moet er een goede haven z|jn met aanleg
steigers en botenhuizen.
Dergeltfke dorpen zouden waarschijnlijk het
beste in de buurt van een vast dorp of van
een stad kunnen worden gebouwd. De be
doeling is dus wel om al de zomerhuisjes
bjj elkaar te brengen en niet meer her en
der verspreid in het landschap, waarvan ze
de schoonheid in de regel niet verhogen.
Het \verk van de P. P. D. is veelomvattend
en het bureau beschikt dan ook over ar
chitectonische, stedebouwkundige, socio
grafische en economische medewerkers. In
totaal z|)n er 7 man (waarvan 1 tijdelijk)
werkzaam op de bovenverdieping van de
Provinciale Griffie, waar het bureau der
P. P. D. is gevestigd, om te zorgen voor de
ruimtelijke ordening, opdat ook ons nage
slacht nog zal kunnen genieten van een
schoon Friesland.
bouwde woningen met de voorgevel even-
w|jding aan de weg geplaatst. Hierdoor
kwamen ze scheef op de verkaveling te
staan, dikwijls met een punt in de erf-
afscheiding, zodat het zelfs voorkomt, dat
men, indien de erfafscheiding, een sloot is,
van een primitief bruggetje gebruik moet
maken om achter het huis te kunnen ko
men. Ook kwam het voor, dat b|| uitbrei
ding' van een gebouw het achtereinde ge
zwaaid moest worden en scheef op het
reeds bestaande kwam te staan, waardoor
een chaotisch ruimtelijk beeld ontstond.
De P. P. D. werkt toch voor de toekomst,
zowel wat gebouwen, terreinen, kanalen,
wegen pf landschapsschoon betreft. Dat
laatste wil de P. P. D. zoveel als doenlik
is bewaren voor de gemeenschap. Met de
natuurgebieden moet voorzichtig worden
omgesprongen en bepaalde karakteristieke
landschapsvormen mogen niet .worden aan
getast, maar dat wil niet zeggen, dat ze
moeten worden bevroren. Ze moeten in
dienst der mensen worden gesteld als re
creatieoorden.
Om deze gebieden zo goed mogelijk te ont
sluiten is er een groot fietspadenplan ont-
Een gezonken woonschip by Enkhuizen is
boven water gebracht door de Dienst van
de Rijkswaterstaat te Hoorn, die een begin
heeft gemaakt met het lichten van wrak
ken uit dat deel van het IJsselmeer. Ook
by Urk is al een schip, de „Combinatie”
drijvend opgeleverd.
