Zal
men
J
het oorlogsmonster
in toom kunnen houden
n
BM
D
üs hjoed
to sizzen
I
I
I
door Nederland
Laatste Berichten
47e Jaargang
No. 26
Dinsdag 6 April 1951
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA - Boisward
Buitenlands Overzicht
ö-
komen met Rusland maar ook de Rus
sen een ontmoeting der Grote Vier wen
sen, maar Moskou camoufleert die begeerte
achter een scherm van beschuldigingen je
gens het Westen, om vooral niet de zwak
ste te lijken, hetgeen haar positie op de
eigenlijke conferentie der Grote Vier al bij
voorbaat zou schaden.
voorgehouden dat nu men aan de 38ste i
breedtegraad tegenover elkaar stond het
moment voor onderhandelen gekomen was.
Hoewel van doorgaans goed ingelichte zij
de verklaard wordt dat de Chinezen inder
daad wel van het Koreaanse avontuur af
willen, hebben ze toch tot op dit moment
nog niet gereageerd op deze toenaderings
pogingen, terwijl ze volgens Mac Arthur,
een zeer sterk leger in
Hwat hat Gabe Skroar
Boiswartls Nieuwsblad
en
H
land.
■de
In-
I.
IS-
m
ui
fs
nt
gen tussen de elkaar vijandige blokken dan
nog zouden bestaan.
Het is duidelijk, dat zich bij de militaire
leiders uit hoofde van deze overwegingen
een drang kan ontwikkelen, het nu ont
worpen oorlogsinstrument te gebruiken zo
dra zij het daarvoor gereed achten. En wij
beneden de diplomaten niet die aan de
conferentietafel moeten gaan zitten met
achter zich deze drang hunner militaire
raadgevers en voor zich de diplomaten van
de tegenstander, die In treiterend lange en
uitdagende debatten trachten het onderste
uit de kan te halen.
Dergelijke debatten werden ook vorige en
deze week weer gevoerd in de
CEINT U U KB AAN, ACHLUM. Ook Achlum kende verkeersproblemen
Met behoud van het karakteristieke dorpsbeeld is thans een voortreffelijke
oplossing gevonden in het aanleggen van een nieuwe verkeersweg rond
het dorp. De Ned. Herv. Kerk ligt nu aan deze nieuwe hoofdweg.
Be verrat gedood. Enige bewoners van Nij
megen hebben een beverrat doodgeslagen
van 1.05 meter lengte, toen dit dier onder
een kippenhok snuffelde.
Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
In jonge soan, dyn earste winsk?
Ik hoopje mar dat it trochgiet, Rinsk.
DE GOODWILL-REIS VAN
Z. K. IL PRINS BERNHARD.
Woensdagmiddag heeft de Prins en bezoek
gebracht aan Eva Perón, de vrouw van de
president, die hem in het ministerie van
arbeid ontving. De Prins was gekleed in
blauw marine-uniform. Een erewacht van
vrouweljjke leden van de Peronisten-bewe-
ging, in blauwe jurken met witte hand
schoenen, stond langs de marmeren trap
pen opgesteld. Voorts werd de Prins ont
vangen door hoge militaire autoriteiten, die
hem naar de ornamentale ingang begeleid
den. Hier verbrak het publiek het politie-
cordon, om de hoge bezoeker van dichter
bij te kunnen zien.
Mevrouw Perón ontving de Prins in haar
werkkamer.
g
!-
17
ten.
50
J,
1-
n
1-
Gevaariyk jachtavontuur. In de bossen van
Dekkerswold te Groesbeek hebben jagers,
na een jacht van vele uren, een wild zwijn
van 150 kilo kunnen neerleggen. Nadat het
dier in een poot was geschoten heeft het
in zijn woede een der drijvers willen aan
vallen. In zijn angst klom de man in een
boom, maar het dier zag nog kans een
stuk uit de hak van zijn schoen te bijten.
WJ) doen het kalmer. Het is tot een klop
partij gekomen tussen aanhangers van de
CPN en de Zaandamse politie. Aanleiding
was de ontruiming van de publieke tribune
tijdens de openbare raadszitting. Reeds in
de hal van het gemeentehuis klonken diver
se kreten, waardoor de politie zich genood
zaakt zag twee vrouwen aan te houden.
De joelende massa trok als het ware een
cordon om de agenten, waarna dezen de
gummistok gebruikten om de weg vrij te
maken.
Staat leent geld. Ter consolidatie van vlot
tende schuld in het kader van de financie
ring van de buitengewone militaire uitga
ven, heeft de minister van Financiën be
sloten tot de uitgifte pari van een 3%
Nederlandse staatslening, groot f200 mil-
lioen. De deelneming in de lening is tot een
bedrag van f 92 millioen reeds verzekerd.
Manus Oly naar Zutphen overgebracht.
Manus Oly, de Zondagmorgen te Amster
dam geardesteerde in- en uitbreker, is na
een dag in het Amsterdamse hoofdburean
te zijn opgesloten geweest, overgebracht
naar de gevangenis te Zutphen.
Eerste raapstelen op de Venlose veiling. Op
de Venlose veiling zijn de eerste raapstelen
aangeveerd. De pröa bedroeg dertig cent
RAPPORT INZAKE GEMEENTE-
CLASSIFICATIE WORDT
GEPUBLICEERD.
Op een vraag van het lid der Tweede Ka
mer, de heer Stapelkamp, betreffende pu
blicatie van het rapport der commissie-
Kruyt inzake de gemeente-classificatie
heeft de minister van Sociale Zaken geant
woord, dat dit rapport in druk zal verschij
nen. Naar het zich laat aanzien, zal het
rapport in de loop van de volgende maand
aan de leden van de belde Kamers worden
aangeboden.
agenda-conferentle te Parijs,
waar het uiterste van het geduld van het
Westen wordt gevergd. Het is wel duide
lijk, dat niet alleen de Fransen en Engel-
sen de nieuwe Engelse minister van bui
tenlandse zaken Morrison heeft duidelijk la
ten blijken, dat hij bereid is een ernstige
poging te doen om tot overeenstemming te
Van tijd tot tijd doen zij concessies, die dan
door de Westere diplomaten ook met enige
tegemoetkomendheid hunnerzijds worden
beantwoord en tenslotte zal uit dit alles de
agenda voor de werkelijke bijeenkomst der
Grote Vier wel ontstaan. Maar daar zullen
eerst recht de harde noten gekraakt wor
den. Er mogen dan geruchten zijn dat door
ziekte of ongenade van de huidige Russi
sche minister van buitenlandse zaken, Wy-
sjinski, Molotoff weer aan dit departement
zetelt, de vraag mag gesteld of dit voor
een totale opklaring van de toestand veel
betekent. Uit de debatten in de agenda-
conferentie krijgt men meer en meer de in
druk dat de Russen misschien wel bereid
zijn enige concessies in Europa te doen,
als zij de
herbewapening van W.-Duitsland
kunnen voorkomen, maar dat ze de handen
vrij willen houden in Azië, en daarover niet
willen spreken. Dit standpunt is echter voor
het Westen niet acceptabel. Als men Rus
land de vrije hand zou laten in de gewel-
DE GROTE VIER.
De conferentie der plaatsvervangers van de
Ministers van Buitenlandse Zaken der Gro
te Vier vertoont na precies een maand van
besprekingen een verward en ontmoedigend
beeld.
De plaatsvervangers moeten slechts pogen
een agenda op te stellen, doch tot heden
deden zij weinig anders dan debatteren over
alle politieke problemen, welke door hun
chefs zouden moeten worden behandeld.
Indien zij een voorproefje geven van wat
de conferentie zelf zal bieden, dan zal het
een herhaling zijn van wat vorige ontmoe
tingen der Grote Vier te zien gaven: felle
propagandistische debatten zonder resul
taat.
VV7E hebben deze week kunnen lezen, dat
de Ver. Staten thans per week onge
veer 1 milliard dollars aan orders voor de
bewapening plaatsen en dat West-Europa
dit jaar tweemaal meer aan haar bewape
ning besteed dan vorig jaar, en dat in
1952 dat bedrag nog eens verdubbeld zal
zijn. Dat zijn indrukwekkende, maar toch
ook verschrikkelijke feiten. Verschrikkelijk
in de eerste plaats, omdat ze aantonen, hoe
zeer de welvaart, vooral in West-Europa.
door deze oorlogsvoorbereiding moet wor
den aangetast. De geweldige prijsstijgin
gen op de internationale markten na Korea,
gebrek aangrondstoffen en de zware eisen
aan de herbewapening gesteld, hebben de
economische verhoudingen in West-Europa
in zekere mate ontwricht en een deel der
vruchten van de Marshall-hulp, die thans
juist drie jaar werkt, doen verloren gaan.
We merken het aan den lijve in ons eigen
land, we zien het aan de onrust in de ar-
beiderswereld in Frankrijk, ook in België
en Italië dreigen dergelijke moeilijkheden.
In Engeland, dat er nog het gunstigst voor
staat, heeft men toch een verlaging van
de levensstandaard moeten aankondigen en
zijn bij handhaving van de loonstop, hogere
prijzen voor landbouw- en zuivelproducten
vastgesteld, d. w. z. voor de binnenlandse
producenten. Want
REG. OMROEP NOORD
188 M.
Tiisdel 10 April:
19.0220. Fryske ütstjOring.
19.02-19.15. „Eefkes in moaiwaerstwirre”,
in fleurich programma mei sang fan
Cor de Jong fan Frentsjer. De oare
meidoggers binne: Homme de Boer,
guitaer, W. Koster bas en oan 'e Heu
gel Fokke Kramer.
19.15—19.45. „De fiskerij oan ’e Fryske
kusten”, in klankbyldreportaezje fan
S. J. van der Molen en Siebe Veenstra.
19.4520. „It wurd is oan 'e jongerein”.
In ploech jonge praters 1. f. Fokke
Sierksma sil joun gear oer de fraech:
„Hokker bitsjutting hat de folksroman
njonken de kunstroman?”
Abonnementsprijs
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 10 cent oer m.m,
Giro 87926
VERHOGING POSTTARDEVEN IN
OVERWEGING.
Naar wij vernemen is een verhoging van
de posttarieven in ernstige overweging. In
1947 werden de binnenlandse tarieven ver
hoogd, in October 1949 volgde een wijziging
van het buitenlandse port, in verband met
de kort tevoren doorgevoerde devaluatie.
De laatste wijziging kwam in de loop van
1950 tot stand. Deze was echter van onder
geschikte betekenis.
De thans voorgenomen tariefsverhoging
wordt noodzakeljjk geoordeeld in verband
met de stijging van de exploitatie-kosten
van het P.T.T.-bedrjjf, o.a. als gevolg van
de laatste loonronden.
Bewapenlngscyfer* om van te duizelen. Arm Denemarken.
De Marshallhulp spoedig ten einde. De slepende agenda-confe
rentle. De positie van Mac Arthur op Korea. Elsenhower
wenst Elbe-linle te handhaven.
Centraal-Korea
boven de 38ste breedtegraad hebben gereed
staan om een lente-offensief te beginnen.
Dit kan echter ook een argument van Mac
Arthur zijn om zijn troepen deze breedte
graad te doen overschrijden onder de schijn
dit Chinese offensief te voorkomen; bericht
werd dat een sterke Amerikaanse troepen
macht inderdaad over die grens is opge
rukt, maar Engeland, Canada en de West-
Europese continentale landen zijn er fel te
gen gekant. Zij zijn van oordeel dat het
Westen al genoeg van zijn krachten in deze
campagne heeft vastgelegd en dus eigen
lijk toch de Russen in de kaart heeft ge
speeld. Wat de verdeling van de Westelijke
krachten betreft, verdient nog vermelding,
dat ondanks het feit dat enige uren tevoren
de Franse president Auriol in Amerika
op bezoek het Amerikaanse congres had
opgewekt bijzondere aandacht aan de ver
dediging van Europa te schenken, de Se
naat toch besloot het gewenst te achten
dat president Truman niet meer troepen
dan nog 4 divisies naar Europa zond, zon
der toestemming van het Congres.
Ofschoon dit geen dwingend besluit is, doch
slechts een wens, is de aanneming van dit
voorstel toch te betreuren, omdat daardoor
het gevaar dreigt, dat een zuiver militaire
kwestie een strijdpunt wordt in de politie
ke geschillen tussen de republikeinse en de
mocratische partij.
Geruststellender was de mededeling van
generaal Elsenhower,
die Maandagmorgen officieel het bevel over
het Noord Atlantisch leger op zich heeft
genomen, dat hij hier niet gekomen was
om „op het schiereiland Bretagne terug te
trekken”, dat wil dus zeggen, dat hij vast
houdt aan het plan dat de Elbe-linie moet
worden verdedigd. President Auriol heeft
ook de Pan-Amerikaanse conferentie toe
gesproken, maar zoals te verwachten was,
hebben de besprekingen op deze conferen
tie tot nog toe weinig anders opgeleverd
dan een niets zeggende resolutie, waarin
gezamenlijk verzet tegen het communisme
wordt aanbevolen.
Denemarken,
waar de economische moeilijkheden bijna
een crisis-aspect hebben, is nog altijd het
slachtoffer van het verdrag dat het na de
oorlog met Engeland sloot voor de leve
ring van boter, vlees enz. enz. Daar Dene
marken geen grondstoffen produceert, zijn
daar zeer grote tekorten op de handelsba-
lans ontstaan. Men wil deze nu trachten
weg te werken door de invoer te beperken
en de uitvoer te vergroten, men hoopt van
Engeland 10 pet. meer voor de Deense land
bouwproducten te krijgen dan verleden jaar
en tracht voorts het gebruik in het eigen
land te beperken door een systeem van ge
dwongen sparen in te voeren.
Als een Amerikaanse autoriteit dan ook
dezer dagen voorspelde, dat in de Ver. Sta
ten, ondanks de uitvoering van het reus
achtig bewapeningsprogramma de welvaart
daar binnen enkele jaren waarschijnlijk
toch groter zal zijn dan ooit te voren, dan
kunnen we voor W.-Europa dat optimisme
niet delen. Het verschil zit hem natuurlijk
voor een belangrijk deel in het feit, dat de
Ver. Staten over grondstoffen van velerlei
aard beschikken, en W.-Europa in veel
mindere mate. Het geval doet zich voor,
dat
steken van de Rijksstraatweg onder de ge
meente Amersfoort, door een passerende
luxe auto gegrepen en op slag gedood. Het
slachtoffer laat een vrouw en vijf kinderen
achter.
Kinderlijkje gevonden. Kinderen hebben in
een sloot nabij Groede, in Zeeuwsch-Vlaan
deren, een kinderlijkje ontdekt. In verband
hiermede heeft de rijkspolitie de 17-jarige
mej. S. M. gearresteerd.
Kind onder aanhangwagen geraakt. Maan
dagavond geraakte het 4-jarig dochtertje
van de familie M. te Baarn onder de aan
hangwagen van een vrachtauto van een
firma uit Opmeer. Het meisje was op slag
dood. De chauffeur had van het ongeval
niets bemerkt.
Kinderarts Carstens oerleden. Dinsdag is
te Utrecht overleden de bekende kinder
arts dr. J. H. G. Carstens, die tot ver bui
ten de Domstad grote bekendheid heeft
gekregen door zijn pioniersarbeid op het
gebied der preventieve zorg voor moeder
en kind.
Het zwarte schaap. Een zwart schaap te
Westerbork heeft twee witte en twee zwar
te lammeren het leven geschonken. De wit
te weigert zij te voeden, zodat deze met
de fles worden grootgebracht.
Waar het spreekwoord vandaan komt. Een
konijn van de heer J. Jager te Drachten
heeft 19 jongen ter wereld gebracht.
Slechts een der jongen was dood.
Fanny naar Wenen. Mevr. Fanny Blan-
kersKoen en Wim Slijkhuis hopen tijdens
internationale athletiekwedsti ijden te We
nen te starten. Deze worden 14 Mei a.s.
gehouden.
Een felle brand in het gebouw van Rijks
waterstaat te Den Haag heeft dezer dagen
gewoed. Een der vleugels van dit gebouw
is totaal uitgebrand. Typekamers, archie
ven, de lichtdrukkerij en foto-installaties
werden vernield.
Fries bloed in Groningerland. Van de 34
zwartbonte stieren, die momenteel in Gro
ningen voor de kunstmatige inseminatie
worden gebruikt, is een groot percentage
ouder dan 5 jaar. Dit is gunstig, omdat
van deze dieren gecontroleerde dochters
bekend zijn. Er wordt nagegaan de afstam
ming der dieren, waarbij blijkt, dat het
Fries bloed het Groninger sterk over
treft.
per kilo. De kassla het merendeel is be
stemd voor Duitsland liep tot f 25 per
100 stuks terug.
Het eerste kamp in de Oosterpolder is door
de aannemer aan de Directie Wieringer-
meer afgeleverd. Het werd in 30 werkda
gen opgebouwd en kan circa 120 man her
bergen.
Moet er nog slaolie wezen? Ten gevolge van
de verhoging van grondstoffenprijzen op de
wereldmarkt, is voor slaolie door het be
treffende bedrijfschap een heffingswijziging
van 11 gulden per 100 kilogram ingevoerd.
Hierdoor zullen de detailprijzen van slaolie
tot tien cent per literfles kunnen stijgen.
Ook een methode. Te Nieuwerkerk aan
de IJssel graven de bewoners zelf sleuvei
voor de aanleg van een waterleiding, om
dat het gemeentebestuur de kosten van
aanleg wil beperken.
Allemaal stiertjes. Als bijzonderheid zij
vermeld, dat de veehouder H. van der Wal
te Boer van zijn zeven koeien 9 stierkal
veren heeft gekregen.
Proost! Een vrachtrijder uit het Limburg
se LTsselsteijn Is op het erf van een boer
derij met auto en al door de grond gezakt.
Hij bleek precies op het deksel van een
gierput te zijn gereden, dat brak. Er moest
een takelwagen aan te pas komen.
Lutjegast krijgt bezoek van de Australische
ambassadeur Alfred Stirling. Abel Tasman
is geboren in dit Groningse plaatsje onder
de gemeente Grootebroek. Het is nu 309
jaar geleden, dat Tasman de naar hem ge
noemde Australische staat TAsmanië ont
dekt*.
Vlieland en Terschelling bljjven bij Fries-
De Tweede Kamer heeft zich ver
enigd met het wetsontwerp betreffende de
indeling van Vlieland en Terschelling bij
de provincie Friesland.
De Liverppolse scholieren die op het ogen
blik in ons land logeren, hebben op het
oorlogskerkhof bij Oosterbeek een krans
gelegd, om de graven van de Airbome-
helden te eren.
Een parelcolller van f 3500 en een ring van
f 1000 zijn verdwenen in Delft. De 24-jarige
Chr. van der B. is gearresteerd, verdacht
van diefstal van deze sieraden.
De Landbouwhogeschool In Wagenlngcu
heeft het plan een afdeling te stichten voor
hoger landbouwonderwijs, zo heeft prof,
dr. E. W. Hofstee meegedeeld voor hij ver
trok naar de Ver. Staten, waar hij na zal
gaan hoe deze nieuwe afdeling op de beste
wijze kan worden georganiseerd.
Vrjjspraak in zigeunerdrama. De 68-jarige
S. A. Rosenberg, alias de Oude Marks,
die wegens doodslag op de gebroeders Ba
sil! tijdens het Sittardse zigeunerdrama,
door de Maastrichtse rechtbank tot 7 jaar
was veroordeeld, werd Woensdag door het
Bossche Hof vrijgesproken. De procureur-
generaal had in eerste instantie bevesti
ging geëist van het Maastrichtse von
nis.
Smokkelen bleef moeilijk. Aan de Zeeuws-
Vlaams-Belgische grens Is Maandagnacht
geen douanier te zien geweest: zij huldig
den hun chef, de heer Zuur, die zijn zilveren
ambtsjubileum vierde. Smokkelen bleef
echter moeilijk: de marechaussee nam aan
de grens zolang voor de douane waar.
Dodelijk ongeluk. Dinsdagmiddag is de on
geveer 50-jarige brievenbesteller F. van
Hemenrveld uit Hooglanderveen by 't over-
Nieuwe verzorgster voor de Prinsesjes. Als
verzorgster van de Prinsesjes, in het bij-
zander van H.K.H. Prinses Margriet,
H.K.H. Prinses Marljke, zal dezer dagen
mademooiselle Jeannine Seston uit Parijs
in functie treden.
dat zal in het bijzonder thans het geval
zijn, nu we in een periode leven, waarin
de ontwikkeling der kernenergie nog in de I
kinderschoenen staat. Binnen enkele jaren
kunnen op dit gebied ontdekkingen, ook
voor de miliaire wetenschap van belang,
worden gedaan, welke alles wat thans ge
produceerd wordt op het terrein der be
wapening tot oud roest maakt. Dit zou
de noodzakelijkheid van de opbouw van een
geheel nieuw apparaat ten koste van nog dige ruimten en onder de millioenenvolken
ondraaglijker lasten voor de volken kunnen j van Azië delft het Westen toch zjjn eigen
oproepen, wanneer de politieke tegenstellin-I graf.
Het is ook daarom dat de Amerikanen
trachten Japan zo snel mogelijk op te ne
men in het Amerikaanse verdedigingssy
steem in het Verre Oosten. Een ontwerp
vredesverdrag hebben zij dezer dagen aan
alle landen, welke met Japan in oorlog
waren ook Rusland doen toekomen.
We hebben destijds reeds een en ander uit
dat ontwerp meegedeeld, en zullen thans
niet bij de Inhoud stilstaan. De Russen zul
len het nooit in deze vorm aanvaarden, om
dat het duidelijk bedoeld is als een inscha
keling van Japan in het Westerse blok.
We vermoeden trouwens dat ook
rood China
er niet over zal zijn te spreken en deze
kwestie komt eigenlijk wel heel ongelegen
nu er van velerlei kanten getracht wordt
China te bewegen tot onderhandelingen
over een wapenstilstand in Korea. Zowel
van Engelse en Canadese waarbij de
houding van generaal Mac Arthur werd ge
gispt als van Amerikaanse zijde dit
laatste in de Ver. Naties werd China
West-Europa
thans tal van artikelen belangrijk duurder
uit de V. S. moet betrekken, dan voor
heen en eigenlijk op deze wijze een steen
tje bjjdraagt tot de welvaart der Ver. Sta
ten. Had Amerika direct voor zijn eigen
producten de prijsstop ingevoerd, welke het
wel wenst voor tin en wol, die het zelf moet
importeren, dan ware dit voor W.-Europa
heel wat voordeliger geweest. Niet ontkend
kan dan ook, dat de binnenlandse econo
mische politiek, welke de Ver. Staten vol
gen, eigenlijk de betekenis van de economi
sche hulp, welke Washington aan West-
Europa in de vorm van het Marshallplan
verleent, enigszins heeft aangetast. Van
hetgeen men met de ene hand geeft, wordt
met de andere iets teruggenomen. Maar
desondanks mogen we dankbaar zijn voor
wat deze Marshall-hulp voor West-Europa
heeft gedaan.
Als we lezen, dat in Rusland 1 kg brood nog
zoveel kost dat men er gemiddeld 5 kwar
tier voor moet werken, en voor 1 kilo sui
ker 4 uur, dan beseffen we misschien iets
van hetgeen waarvoor de Marshall-hulp ons
heeft behoed.
Het is echter te hopen, dat
president Truman
er in zal slagen ook het congres te winnen
voor zijn plan deze hulp ook na April 1952
zoals de wet thans luidt, moet ze dan
eindigen voort te zetten, dat zal hard
nodig z\jn.
Verschrikkelijk is ook het feit der ontzag
lijke bewapening, omdat zij zo’n angstwek
kende verantwoordelijkheid legt op de
schouders der machthebbers van de Weste
lijke wereld. Zij zullen nimmer mogen ver
geten, dat dit gehele, zo uiterst kostbare
militaire apparaat feiteltjk niet wordt op
gebouwd om te worden gebruikt, maar
slechts moet dienen tot een zo geweldig
machtsvertoon tegenover Rusland en zijn
satellieten, dat het Oosten zich aan de con-
ferentie-tafel der' diplomaten bereid ver
klaart tot een redelijke oplossing der be
staande geschilpunten. Het is een bekend
feit, dat, als een militair apparaat eenmaal
gereed is vanuit dat instrument als het wa
re de drang voortkomt het ook te gebrui
ken. Niet zozeer uit zucht naar oorlog,
maar omdat een dergelijk instrument
slechts enige jaren in topvorm kan wor
den gehouden. Het veroudert «eer «nel en