Wetenschap
Praktijk
en
1
Gabe Skroar
Martinytoer
door Nederland
47e Jaargang
No. 29
Dinsdag 17 April 1951
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
B olsward
Hwat hat
üs hjoed
to sizzen
onder de loupe.
Wij introduceren ons hoekje „Landbouw-actualiteiten”
er.
IE,
TG
Fan de
Mar, dat de saek doe al ta kop en earen
Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA
-d
te
en
net
De landbouw en veeteelt in de Z.W.-Hoek
Bolswards Nieuwsblad
PIET.
aparte jefte
p
Tj. de J.
„GOODWILL”.
Prins Bernhard, steeds paraat,
Om naar zijn best vermogen
Als dienaar van de Staat
’s Lands aanzien te verhogen,
De Spaanse taal geleerd,
Noodzaak voor verre reizen,
Praat, trekt en rapporteert,
Gaat zijn „goodwill” bewijzen.
Wij kennen menig vorst,
Die op kosten der natie,
Het geld, de eer vermorst,
Voor wijn en decoratie.
Uit gouden borden eet,
Flirt met charmante vrouwen,
Maar in de roes vergeet,
Zijn land mee op te bouwen.
Hier praalt geen „grand seigneur”
Met rinkelende sporen,
Reizend ambassadeur,
Een nieuwe dag komt gloren.
Toonde elk zo zijn „goodwill”
De wereldklok ging luiden:
Lente! Zachter April!
De wind draait naar het Zuiden.
Myn hert is fol!
Myn moed is fol!
Och, hwerom is
Myn pong net fol?
Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
de
in
irs
>o-
en
oi
ls,
is,
iet
ar
de
iet
;e-
lUl
te
ve
en
et
ig
99
ito
een
ten
aal
ge
len
3ze
Ug-
En
T3.S
en,
iad
id-
In Zuid-Amerika
Valt, zegt hij, veel te leren;
Bevolking bleek daar dra
Haar gast hoog te waarderen.
Elk uur gaat hij daarginds
Voor ’t volksbelang besteden,
Dankbaar zien wij onz’ Prins
Zijn „goodwill”-weg betreden.
Het ruiteren van hooi.
Hooi heeft een geringere voederwaarde dan
het gras, waaruit het bereid is. Dit verschil
in voederwaarde ziet men ’s winters in
geld uitgedrukt op de krachtvoederreke-
ning. Onderzoekingen hebben aangetoond,
dat de verliezen aan verteerbar eiwit bij
normaal hooiweer ongeveer 36 pet. bedra
gen en de verliezen aan zetmeelwaarde 45
Moeilijkheden en mogelijkheden
Het bekende en veel gebezigde gezegd'
regeren vooruitzien is, kan mei. met cv
veel recht op het boerenbedrijf als op
Staat toepassen. Immers, goed boeren
evenzeer vooruitzien. Nu het vee nog o
stal staat, moeten reeds plannen gemaa1
en maatregelen getroffen worden voor dc
voedselvoorziening gedurende de volgende
stalperiode. Het zaLweer heel wat overleg,
kennis en inspanning kosten om voor de
volgende winter voor iedere koe een vol
doende en passend rantsoen te verkrijgen.
Vroeger stond de boer in het algemeen en
de greidboer in het bijzonder, vrij passief
tegenover zijn bedrijf. Bij gunstige groei-
omstandigheden was er voldoende winter-
voer te winnen. Viel de kwaliteit tegen,
dan kon een wat grotere krachtvoeraan-
koop het evenwicht herstellen. Groeide er
te weinig, dan lag, afgezien van de finan
ciële mogelijkheden, aanvulling zowel van
Abonnementsprijs
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs10 cent per m.m,
Giro 87926
is lykwols nou wol düdlik wurden. De
Kath. Boeren- en Tündersboun hat al by-
sprongen mei twa ton en de Centrale Bank
fan Eindhoven mei in crediet fan seis ton.
Mar ek dêrmei is de saek noch net flot to
krijen. Der moat jit mear barre, sil it spul
fierder gean kinne. De regearing hat in
Commissaris nei Brazilië stjürd en, nei
oanlieding fan it rapport fan dizze deskun
dige, is de lieding fan de koloanje nou yn
syn hannen oergien. Ek wurdt bikend jown,
dat de Regearing nou in ütstel docht om
boarch to stean foar 2% millioen goune.
Dan kin men mei goede hoop op sukses
fierder gean. It léste is dan, dat it lan
net mear sintrael troch alle emigranten
yn koöperatyf forban bihertige wurdt, mar
dat it rémakke lan en de huzen ta lytse
bidriuwen forparten wurde en dan oan de
geskikste emigranten foar eigen risico oer-
jown wurde sille.
Sa leit it Ian der nou hinne en ik siz plan-
üt, dat it my dearlik tsjinfalt. Ik hie net
tinke kinnen, dat nei sa’n lange tarieding
fan deskundigen, mei in ploech ütsochte
emigranten en alle stipe fan organisaesjes
en autoriteiten, dit risseltaet üt de bus
komme koe. Hwant net allinnich is de
spontane idealistyske lieder mei dit forrin
dupearre, ek de twahfindert hüshaldings
sitte nou meimekoar oan ’e groun.
De loftkastielen binne fordwoun en in hur-
de takomst stiet foar de doar. As wy oan-
nimme, dat de help fan de ynstansjes en
de regearing komt, dan sille hja fannijs
bisykje moatte groun ünder de fuotten to
krijen. De polsstök wie fierst to koart, dat
hat nou wol foargoed bliken dien. Dit jam-
merdearlike ütgliden fan deskundige mins-
ken wiist op in ding, hwer’t sa müglik
in oar him oan spegelje moat. Lit it nou
wier wêze, dat hjir tafallige tsjinslaggen
ek in greate rol yn spile ha, feit bliuwt,
dat dizze lju net buorkje koene, hja haw-
we faeld yn it wichtichste, hwat oan elke
saek ta’n grounslach leit: de keapmans-
kunst!
Goede miening wie der plenty, wurk en
swierrichheden wiene hja treast, kunde
kin men har net üntsizze, mar de greatste
kunst ha se mist: it wiene gjin goede
Peru plaatst opdracht in Nederland. Een
scheepswerf te Hardinxveld heeft een op
dracht ontvangen voor de bouw van een
stoombaggermolen met een emmerinhoud
van ca. 425 liter en twee elevatorklepbak-
ken voor rekening van de regering van
Peru.
wijze kunnen echter dit bezwaar onder
vangen.
Verleden jaar deed de dakruiter zijn in
trede. Men meende, dat men bij het gebruik
van deze ruiter geen enkel risico liep. De
ervaring gedurende het vorige seizoen
Ter nagedachtenis van de vijf brandweer
lieden in Vlaardingen die op 9 Februari
bjj de grote oliebrand in de haven zijn
omgekomen, is Donderdagavond in de
brandweerkazerne te Vlaardingen een ge
denksteen onthuld.
Daar gaat onze Elfstedenrjjder. Het staat
thans vast, dat de Brabantse wielrenners
Dekkers, Dielissen en Van Elderen naar
de profklasse zullen overgaan. Geruime tijd
geleden deelden wij reeds nee, dat deze
renners tijdens de Ronde van Nederland in
de zogenaamde Tour de Franceploeg zou
den rijden. Later werd dit wee? in twijfel
getrokken.
Ons verlies. Volgens de jongste telling be
draagt het aantal in Korea gesneuvelde Ne
derlanders 31; het aantal gewonden en zie
ken is 79, terwijl 2 man worden vermist.
170 Canadese farms voor Nederlanders?
De Ver. Transatlantische Hypotheekbanken
eigenaresse van circa 170 boerderijen in
de provincies Saskatchewan en Alberta in
Canada, koestert het voornemen om deze
geleidelijk beschikbaar te stellen voor Ne
derlandse boeren met Canadese ervaring
Voorwaarde voor dit plan is evenwel, dat
De Nederlandse Bank haar medewerking
verleent en uitstel verleent voor de ver
plichting deze boerderijen te verkopen.
Dief stal kanaries engros. De recherche
te Apeldoorn arresteerde de 31-jarige J. G.,
die zich gespecialiseerd had in het stelen
van kanarievogels uit volières, die buitens
huis waren geplaatst. Zes keer brak hij in
en maakte vijftig kostbare vogels buit. De
algemene soorten liet hij met rust. Zeven
tien pietjes werden in de woning van G.
teruggevonden. De overige had hij in Am
sterdam verkocht, waar men nu tracht de
diertjes op te sporen.
Delft maakt zich op, want van Zaterdag'
28 April af wordt in „Het Prinsehof” de
grote tentoonstelling „Fleur en interieur”
gehouden. Langs de grachten worden
bloembakken aangebracht en bruggen, ge
bouwen en de Oosterpoort komen volop in
een feestelijk licht te staan.
3</^ pet. Staatslening. De nieuwe 3% pet.
staatslening van 200 millioen gulden ter
financiering van de extra militaire lasten
is voltekend. De rijksfondsen en andere
lichamen hebben voor 144 millioen inge
tekend, de rest is opgenomen door de kapi
taalmarkt.
Vier Friese wagens in de Tulpenrally. Vier
Friese wagens zullen meerijden in de Tul
penrally, die Maandag 23 April met rond
300 deelnemers begint. In de zwaarste
klasse die voor auto’s vanaf 1500 cc
rijden de heren E. S. van Dijk uit Boisward;
J. Sustring uit Sneek en J. Hoekstra Bon-
nema uit Leeuwarden met Kaiser.
4-jarig meisje te Franeker overreden. Vrij
dagmiddag liep de echtgenote van de heer
P. de Vries, wonende in de Molensteeg met
haar twee kinderen op de Voorstreek te
Franeker. Op zeker moment draafde een
der kinderen de rijweg op en kwam onder
een zware vrachtauto terecht, die uit de
richting Leeuwarden kwam. Een der wie
len reed over het hoofd van het 4-jarig
meisje, zodat de dood vrijwel direct in
trad.
Oud. Bij een bodemonderzoek in Maas
tricht is een Romeinse muur blootgelegd,
die nog voor de vierde eeuw moet zijn ge
bouwd. Daarbij vond men een weg die uit
ongeveer 100 na Christus dateert.
Nieuwe gouverneur der Ned. Antillen.
Thans is de officiële benoeming afgekomen
van mr. A. A. M. Struycken tot gouver
neur van de Nederlandse Antillen. Mr.
Struycken was minister van Justitie in het
vorige kabinet-Drees.
Een koe op zolder. Op een boerderij te
Vriezenveen miste men dezer dagen een
koe. Men was reeds naar het dier aan het
zoeken, toen men gestommel op de vlie
ring van de stal hoorde. Tot stomme ver
bazing van de boer en zijn huisgenoten had
de koe het klaar gespeeld via een op de
deel hoog opgestapelde berg hooi naar de
vliering boven de stal te klimmen. Het
was een hele toer om het zware dier weer
behouden op de grond te krijgen, maar het
gelukte toch, hoewel een paar planken van
de vliering het hierbij begaven en de koe
enige lichte ontvellingen opliep.
Post voor Oly. „Aan Manus Oly, p.a.
Hoofdbureau van politie, Amsterdam”. Zo
ontving de politie een 20-tal prentbrief
kaarten, die bestemd waren om de 38ste
verjaardag van Manus Oly de nodige luis
ter bij te zetten. Deze kaarten zullen wor
den doorgezonden aan de officier van justi
tie te Zutphen. Deze moet beslissen of Oly
de kaarten ook mag lezen.
standigheden tot een vrijwel volledige zelf-
verzorging. Daar komt nog bij, dat tenge
volge van de regelmatige toename der
melk- en vetproductie, de eisen die aan de
voederrantsoenen gesteld moeten worden,
steeds hoger worden.
Om deze, en nog andere redenen, zal de
boer niet meer kunnen volstaan met toe
te zien naar wat de natuur doet, maar hij
zal zoveel mogelijk leiding moeten geven
'aan de vermogens en activiteiten van de
natuur. Hij zal iedere zonnestraal en iedere
regendruppel die de hemel geeft, zo inten
sief mogelijk moeten benutten. Gelukkig
zijn daartoe vele middelen aanwezig. De
juiste combinatie en de practische toepas
sing van deze middelen vragen echter veel
overleg en inzicht. In dit artikel noemen
we enkele mogelijkheden, die we dan in
de volgende nummers nader hopen te be
spreken.
Door- toepassing van nieuwere beweidings-
methoden kan op de begraasde oppervlakte
aanzienlijk Worden bespaard. Een grotere
wintervoorraad is daarvan het gevolg.
Door een goede bemesting, vooral met stik
stof, kunnen de meeste percelen aanmer
kelijk meer opbrengen, dan thans meestal
het geval is. Het gaat hierbij niet om gro
tere opbrengsten per snede, maar vooral
om één of meer sneden extra. Daardoor
zullen natuurlijk in het schema der oogst-
werkzaamheden belangrijke wijzigingen
ontstaan.
De eerste snede wordt nu zo vroeg geoogst
dat van gewoon hooien nog geen sprake
kan zijn. Maar grasdrogen en hooiruiteren
bieden hier uitstekende mogelijkheden. Het
inkuilen zal niet gemist kunnen worden,
maar dit zal dan zo moeten gebeuren, dat
de verliezen (vooral de onzichtbare verlie
zen!) tot het uiterste worden beperkt. De
gewone Friese kuilmethode moet door an
dere vervangen worden.
Ook voor het hooien heeft een vervroegde
eerste snede belangrijke gevolgen. De
eigenlijke hooioogst wordt naar een later
tijdstip verschoven, wanneer de tempera
tuur hoger is en het droogproces vlotter
kan verlopen. Het wordt daardoor mogelijk
ook voor de hooioogst stikstof te strooien,
waardoor de kwaliteit van het product be
ter wordt. Voor het hooien van met stik
stof bemeste percelen was men steeds hui
verig, en niet zonder reden. Door de ver
vroegde oogst en het krachtiger product
namen de kansen op broei sterk toe. Bij de
nieuwere bedrijfsvoering kan men deze
moeilijkheid omzeilen, maar.er blijven
er nog heel wat andere over!'
de Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst i
te Sneek, waaronder het grootste deel
van ons lezersrayon ressorteert, komt hoe
langer hoe meer de behoefte naar voren
aan geregeld schriftelijk contact met de
landbouwers in dit ambtsgebied. De sterk
gewijzigde en nog steeds veranderende om
standigheden maken het noodzakelijk, dat
de bedrijfsvoering op vele punten herzien
wordt. Het feit b.v. dat er, in tegenstel
ling tot de voor-oorlogse jaren, zo weinig
krachtvoer beschikbaar is, terwijl toch een
zo hoog mogelijke productie moet worden
nagestreefd, werpt zeer veel vragen op.
Wü noemen er enkele.
Op welke wijze kan de opbrengst van het
grasland verhoogd worden?
Hoe kan op het eigen bedrijf voer van de
gewenste kwaliteit worden gewonnen?
Biedt de verbouw van voedergewassen op
een greidebedrijf goede mogelijkheden’
Past het veetype, zoals dat zich vooral on
der vroegere omstandigheden heeft ontwik
keld, nog bij de tegenwoordig noodzaae-
lijke bedrijfsvoering? Is het bij de thans
geldende lonen en prijzen verantwoord, tot
sterke mechanisering over tegaan? Hoe
ondervangt men de moeilijkheden die ont
staan zijn tengevolge van de wet op de
aardappelmoeheid
Deze vragen, die gemakkelijk met enige
tientallen aangevuld kunnen worden, roe
pen om een antwoord op korte termijn. Het
juiste antwoord op vele vragen zou, gezien
de ervaring en ontwikkeling onzer land
bouwers, op den duur zeker gevonden wor
den in de praktik. Het is echter zeer de
vraag, of de oplossing in de meeste geval
len wel tijdig zou worden verkregen.
Nu beschikt de landbouw in al zijn gele
dingen over vele deskundigen, die samen
trachten de vraagstukken op te lossen en
nieuwe wegen te wijzen. Daartoe worden
vele onderzoekingen verricht, op ieder ter
rein proeven genomen en van een groot
aantal bedrijven de uitkomsten vergeleken.
De resultaten van al deze arbeid worden
regelmatig bekend gemaakt in landbouw
bladen en verslagen. Deze publicaties dra
gen uit de aard der zaak meestal een zeer
algemeen karakter, zodat de uitkomsten
niet zonder meer op de individuele bedrij
ven kunnen worden toegepast. De boer zal
nu, gesteld dat hij tijd kan vinden om van
al deze mededelingen kennis te nemen, uit
deze veelheid die gegevens moeten kiezen,
die juist voor zijn bedrijf van belang zijn.
Het is nu de taak van de R. L. V. D., hem
hierbij behulpzaam te zijn. Enerzijds tracht
deze dienst volledig op de hoogte te blijven
van de uitkomsten van het landbouwkun
dig onderzoek, waarin hij zelf ook een aan
deel heeft, anderszijds streeft hij naar een
nauw contact met de landbouwers. Monde
ling contact wordt verkregen bij de bezoe
ken, die de assistenten afleggen op de ver
schillende bedrijven, alsmede op diverse
vergaderingèn. Vooral de bekende praat-
bijeenkomsten bieden een goede gelegen
heid tot een uitvoerige bespreking der mo
gelijkheden. Naast deze contactmogelijkhe
den, die er voor iedere boer maar enige
malen per jaar bestaat, is er evenwel be
hoefte aan een meer geregelde en voortdu
rende voorlichting. De vraagstukken wis
selen niet alleen met het jaargetijde, ze
worden dikwijls zelfs door de dagelijkse
weersgesteldheid bepaald.
Het is daarom, dat de RLVD te Sneek in
dit blad in de volgende nummers een eigen
hoekje krijgt, waar de actuele vragen van
het bedrijf zullen worden besproken.
Daarin zullen dus enkel de technische en
economische zaken behandeld worden, die
van rechtstreeks belang zijn voor de be
drijven in het verspreidingsgebied van dit
blad. Landbouwpolitieke vraagstukken, zo
als die af en toe ter sprake komen in de
door onze lezers zeer gewaardeerde rubriek
„Fan de Martinitoer”, zullen daarbij niet
aan de orde gesteld worden. Er zal steeds
naar gestreefd worden, actuele bedrijfsvoor
lichting te geven, die zo nauwkeurig moge
lijk aangepast is bij de plaatselijke behoef
ten. Mochten deze artikeltjes daartoe in de
toekomst aanleiding geven dan verwach
ten wij gaarne Uw vragen of Uw commen
taar.
De werkloze hoofdarbeiders.' In een circu
laire aan de gemeentebesturen heeft de
Minister van Sociale Zaken de bijzondere
aandacht van deze gevraagd voor de rege
ling werkverruiming hoofdarbeiders, voor
zover „het maatschappelijk zo nijpend
probleem van de werkloosheid onder arbei
ders in de administratieve beroepen” zich
in hun gemeenten voordoet.
De examentijd nadert. Op de volgende da
ta zullen schriftelijke eindexamens worden
gehouden: gymnasia 16, 17 en 18 Mei;
Middelbare meisjesscholen 23, 24 en 25
Mei; Handelsdagscholen 23, 24, 25, 28, 29
en 30 Mei; H.B.S. 23, 24, 25, 28, 29 en 30
Mei; Handelsavondscholen 2, 4, 7, 8, 9, 10
en 11 Mei.
tot 50 pet. Wanneer men door stikstof te i
strooien de oogst vervroegt en de kwali
teit van het gras opvoert, worden deze
verliezen nog groter. Bovendien nemen dan
de broeikansen zodanig toe, dat gewoon
hooien veel te riskant, zo niet onmogelijk
wordt. Het behoeft dus geen verwondering
te wekken dat voor de eerste snede en
ook wel voor latere, een andere methode
wordt toegepast, n.l. het ruiteren.
Toen een paar jaar geleden enige boeren
op advies van de voorlichtingsdienst gingen
hooiruiteren, hadden zij heel wat critiek te
verduren. Collega’s vroegen of ze het gras
maar niet liever aan de waslijn zouden
hangen te drogen en ot ze al die schuilhut
ten bouwden om er in weg te kruipen, als
de Russen eens mochten komen. Met het
voeren van het ruiterhooi had men even
wel zulke uitstekende resultaten, dat het
gebruik van deze methode zich snel uit-
breidde. Zo werd in Z.W. Friesland in 1950
naar schatting 1500 1800 ha. hooi gerui-
terd. Alleen m 1949 werden in de greid-
hoek ruim 30.000 stel hooiruiiers aange
schaft, voldoende voor 800 ha.
Aanvankelijk gebruikte men drie- en vier-
poot-ruiters. De laatste bevielen minder
goed, omdat men hierop in de regel b it
hooi te dik oplaadde met als gevolg schim
melvorming. Ook bij driepootruiters be
staat dit gevaar, hoewel m mindere mate.
Abonnement.Sinds October vorig jaar
komt een Amersfoorts echtpaar zich elke
avond bij het politiebureau melden en elke
avond krijgt het daar nachtverblijf. Het
echtpaar wilde zich destijds in de Kranke-
ledenstraat vestigen, doch het had geen
vergunning en werd niet in de woning toe
gelaten. En nog steeds is er geen huis be
schikbaar. Vroeg in de morgen verlaat
het echtpaar het bureau en gaat naar
vrienden of kennissen, tot de avond komt
en de politie weer voor onderdak moet
zorgen.
1 >/2 millioen voor t.b.c.bestrjjding. Het vrij
geven van 1.513.000 gulden uit de Mars
hallhulp voor de bestrijding van de t.b.c.
in Nederland, maakt het mogelijk het be
staande algemene plan van bestrijding in
grote stijl uit te voeren.
TTWAT al in skoft mear of minder bikend
wie, is troch it krantebirjucht oer de
Braziliaenske koloanje fierder düdlik bi
kend wurden.
De Fazendo Ribareiro stiet foar in finan-
sieel bankroet, as der net bilangrike stipe
komt fanüt Nederlan. Al in pear kear hie
ik oandacht frege foar dizze slettene kolo-
nisaesje en net forswijd, dat ik tige bliid
wie mei dit initiatyf, dat op sa’n lokkige
wize de emigraesje en de greate godstsjin-
stige en seedlike bilangen forienige. Der
kamen sokke moedige brieven wei en de
koloanje wreidde him al üt ta in sawnhün-
dert stelen lyts en great meiinoar. Tsjerke
en skoalle hiene hja mei eigen hannen
boud, wenten foar de kolonisten wiene hja
mei dwaende, in eigen lanbousmitterij wie
yn bidriuw en de tekens wiisden goed, sa’t
wy mienden. En nou komt de greate to-
loarstelling. Hja sitte finael oan ’e groun.
it krantebirjucht seit üs, dat der greate
technyske en organisatoryske fouten mak
ke binne, dat de gewassen der min foar
stiene en dat it mei it fé ek mar min liket.
Doe’t ik dizze winter de lieder fan de ko-
loanje, Ir. G. Heymeier, opsocht, wie hy al
hwat yn ’e romte by myn fragen. Hy biet
der ek net op, doe’t ik him nei de moog-
likheit fan in ploechje Friezen frege: „Ja,
dat soe hy wol wolle,” sei er, „mar op dit
stuit koe der noch neat fan komme, ik
de hoeveelheid als van de kwaliteit steedssoe der wol mear fan hearre!”
binnen het bereik.
Thans echter dwingen de economische om- yn ’e swierrichheden siet, wist ik net. Dit
heeft evenwel geleerd, dat men ook hierbij
nauwkeurig te werk moet gaan. Het ge
vaar van te zwaar opzetten bestaat hier
evenzeer.
Toch zal deze nieuwe methode zeker nog
ruimer toepassing vinden, dan die waarbij
gebruik wordt gemaakt van de driepoot-
ruiter. Het opzetten van dakruiters is ge-
makkelijker, terwijl ook de mogelijkheid
bestaat om vochtiger materiaal te verwer
ken.
Wordt het ruiteren goed uitgevoerd, dan
heeft deze hooiwinning vele voordelen. Al
lereerst is men veel minder afhankelijk van
het weer. Materiaal, dat twee dagen na ’t
maaien op ruiters wordt gezet, heeft ver
der weinig te lijden van de weersomstan
digheden. Laat men het ongeveer drie we
ken staan, dan is de kans op broei uiterst
gering geworden, mits men het op de juiste
wijze inschuurt.
Bovendien is het gehalte veel beter dan van
gewoon hooi. Bij onderzoek van pl.m. 1000
hooi- en pl.m. 250 ruiterhooimonsters in
Z.W. Friesland bleek, dat men door middel
van ruitenen gemiddeld voor een waarde
van f 60.meer verteerbaar eiwit per ha.
wint. Door de bijzondere eigenschappen van
ruiterhooi en door de hogere zetmeelwaar
de van het product is het verschil evenwel
nog aanzienlijk groter.
Over de practische toepassing van het rui-
Enige ervaring en een nauwkeurige werk- teren een volgende maal, dan niet meer in
de vorm van een hoofdartikel, zoals we
deze gegevens nu bij wijze van introductie
I lieten afdrukken, maar onder een apart
kopje „Landbouwactualiteiten”, dat dan
rechtstreeks door de RLVD te Sneek zal
worden verzorgd.
keaplju. Hja hawwe de „tsjin” fierst to fier
yn ’e sleat set en binne der hals en earen
yn ploft. It liket sa maklik, in saek of
ündemimming to bistjüren, it byt sa man-
nichien de eagen üt, dy’t ünder in oar
stean moat en nea gjin kans hat om der
ris boppe op to kommen, mar in great diel
fan de minsken mist de aparte jefte om
alles meiinoar to hülden yn it ramt fan
in forantwurde finansieel bistjür. En dizze
ramp is derfan in byld fan ófskrik. Yn
pleats fan yn koarte jierren, mei oergarre
jild, as fakansjegongers it heitelün wer ris
op to sykjen, sitte hja nou yn minder as
trije jier dik ünder de skuld en forplich-
tings yn in frjemd en ünwennich lan. In
beaken yn sé. Foar al dejingen, dy’t yn
it lyts of great miene libje to kinnen op
de wize fan de oarlochsjierren en de fantas-
tyske ekonomyske forhaldingen fan de ün-
dergrounse forsetslju. De eagen moatte
skerp iepen foar hwat kin en net kin, de
wal keart fanseis it skip. It jild wurdt kra
tink der om en flean net heger as jou fier-
ken ta litte.
De léste Nederlünske liening mei 3% pet.
rinte is mislearre, ek al is se offisieel dan
slagge. Twatredde is troch Ryksfounsen
troch de Regearing oernomd om de skyu
to rédden. Der waeit wer in oare wyn. Hiel
hwat gemeenten kinne gjin jild mear krije:
hjir tichteby is yn in gemeente om dv
reden de wentebou al stopset. Yn koarten
sil ek it greate publyk wer witte, dat de
doarren fan de lju, dy’t noch jild ha, net
mear iepen to krijen binne. En de sake
man, dy’t mei gans frjemd jild buorkje
moat, giet in minne tiid yn ’e mjitte; der
komme üngelokken fan sa wis as hwat.
Idealistyske minsken binne de sympathyk-
ste lju, dy’t der binne, mar as hja net bi-
skikke oer in soun saeklik realisme, meit-
tsje se mei al har goede bidoelingen hiel
hwat leed en illinde. En dy’t üt eigen fler-
ken fleane kin, is troch de bank gans for-
sichtiger en suniger as de man, dy’t mei
in oar sines omslacht. Lit men de koppen
koel halde. De tiid komt hurd wer, dat men
witte sil, dat in dübeltsje wer tsien sinten
is en dat de Sinteklazetiid foarby is.