SCHERPERE HOUDING TEGENOVER ROOD CHINA k üs hjoed to sizzen f i door Nederland 47e Jaargang No. 37 Vrijdag 18 Mal |»Sï Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA - Bolsward Buitenlands Overzicht Probleem voor vrij Zuid-Oost-Azië Einde Koreaconfict bespoedigd? Amerika te openhartig Bewapening van het Westen moet doorgaan Laatste Berichten HET DIAMANTEN PHiLIPS-FEEST ird Abonnementsprijs: 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs i 10 cent per m.m. Giro 87926 Hwat hat Gabe Skroar VERBONDENEN TREKKEN TERUG. Bolswards Nieuwsblad jemeente .a. lilmd een ië?” veer Twee stel ivoren bil- rvice :haal zijn Toen een leer- eden .r te ;wek- Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie Marktstraat 13 - Boisward Telefoon 451 (K 5157) iden fa il en heid verd iok, on- over leg- tien vol- kele vol der, mo gen >op- -ooy ling 'ika ske- van laar nen de Pink- rdag) aand. d. ONTWERP NIEUWE ZONDAGSWET. Bij de Tweede Kamer is een ontwerp inge- diend voor een nieuwe Zondagswet. Reeds lang was men het er over eens, dat de oude wet, die van 1815 dateert, verouderd is. De bescherming van de openbare gods dienstoefening en van de openbare rust op Zondag vormt het hoofddoel van het ont werp. In het ontwerp is een oplossing nagestreefd, in dier voege, dat 1. de mogelijkheid worde opengelaten om niet alle soorten van open bare vermakelijkheden over een kam te scheren; 2. in principe voor de Zondagmor gen een strenger regime zal gelden dan voor de rest van de Zondag; 3. op grond van pla.atselijk heersende opvattingen het regime voor de Zondagmorgen zal mogen worden uitgebreid tot de gehele Zondag. Koe myn toarteldouke prate ’t Röp net mear roekoe, mar: Ate, Ate. Caféhouders, let op! jartballen zes stuks heeft men weten te verruilen met twee stel imitatie bil jartballen in een café te Rotterdam. Een vrij ongewone toepassing van de wissel truc. le t te£ genheid waarvan kaarten werden vei len, beplakt met zeldzame postzegels. 1_ L_. Philips St. Bonifaciuspark te Dokkum wordt be graafplaats. Met medewerking van het gemeentebestuur zal het St. Bonifaciuspark om de kapel op de St. Bonifaciusstichting te Dokkum begraafplaats worden, voors hands van de parochianen van Dokkum. Het R.K. kerkbestuur, dat veie verzoeken daartoe ontving, stelde zich met het stich tingsbestuur in verbinding, dat een gewil lig oor voor deze plannen had. Franeker Diskedagen. De Diskes in oude trant met hun koopvrouwen en mannen in oude kledij zullen gedurende het hele zo merseizoen elke Woensdagmiddag aan de voet van de Martinitoren te Franeker ver rijzen. Behalve deze Diskes wil men echter proberen elke keer minstens één ambacht, het tegenwoordig zoveel gesmade, dichter b^j de jeugd te brengen. Men startte met een pottenbakker, schaarkunstenaar en een steenhouwer. Zo wil Franeker meewerken om weer meer liefde voor het ambacht aan te kweken. Esperanto-Beneluxcongres te Hilversum. Met de Pinksterdagen werd te Hilversum een Esperanto-Beneluxcongres gehouden, belegd door de Alg. Ned. Esperanto-ver. „La Estonto Estas Nia” en de Vlaamse Esperanto-Bond. De Nederlandse Esperan- to-pionier, de heer Dreves Uitterdrjk, gebo ren te Rijperkerk in Friesland, aanvanke lijk onderwijzer te Bolsward, heeft jaren lang te Hilversum gewoond en vandaar uit de Esperanto-beweging in Nederland mee helpen opbouwen. misschien aangehaakt zou worden aan het Atlantisch pact. Als we het nog niet wis ten, dan weten we dus nu dat als er in de Balkan iets gebeurt zelfs al was het met Zuid-Slavië ook West-Europa daar bij betrokken zal worden. Er ontbreekt nu nog slechts een openlijk Amerikaans voorstel aan om ook Spanje I in het Atlantisch pact op te nemen, waar mee de keten vrijwel gesloten zou ztjn. Tegen de opneming van dat land is nog altjjd verzet in Europa o.a. van Engeland. Maar wie weet? Men zegt, dat Engeland ook het Amerikaanse voorstel inzake het embargo jegens China slikte in ruil voor volledige Amerikaanse steun aan het En gelse optreden in de Perzisehe oliekwestie. Waarom zou Londen straks dan ook daar om nog niet Spanje als bondgenoot aan vaarden Die Perzische kwestie is er belangrijk ge noeg voor. Voor het eerst wordt thans uit Perzië zelf melding gemaakt van een te genspeler van Mossadeg, de premier, die de nationalisatie zo gauw mogelijk wil doordoven. Het is de oude staatsman Sejed Zia Eddln. Natuurlek krijgen we geen in zicht in alle intriges, welke zich om deze kwestie afspelen, maar dat het er heet toe gaat kan men wel aannemen, en verrassen de wendingen zijn niet uitgesloten, even min als een bezetting der Zuidelijke Per zische olievelden door Engelse troepen. In een sfeer van grote spanning heeft het leger van Reddingsboot bracht zeejacht binnen. Zon dagavond vertrok de tijdelijk in IJmuiden gestationneerde reddingboot Twente naar zee om een in nood verkerend jacht, de Victory 2, ter hoogte van Santpoort te as sisteren. De Twente slaagde er in het jacht behouden IJmuiden binnen te brengen. Ook de beide opvarenden konden veilig aan boord worden gehaald. Het jacht was '3 morgens uit Scheveningen vertrokken doch door de weersomstandigheden overrompeld en in een benarde situatie geraakt. Landsmoeder tot ’s lands moeders. Eerste Pinksterdag heeft H. M. de Koningin des avonds om acht uur, ter gelegenheid van de Moederdag, een kort woord gericht tot de moeders. Spek uit Duitsland. Te Rhederveld (Gr.) heeft de heer B. Drenth een wild zwijn van bijna 200 pond neergeschoten. Het kwam uit Duitsland. En aan Vaderdag? Bij een opinie-onder- zoek van het NIPO bleek 61 pct. van de ondervraagden aan Moederdag te doen. Initiatief voor Fries P.E.N.centrum. Tij dens de bijeenkomst van het P.E.N.-Cen- trum voor Nederland, heeft de Friese schrijver Sjoerd Leiker, zonder overleg te hebben gepleegd met overige Frieée au teurs, het initiatief te berde gebracht om te komen tot de oprichting van een Fries P.E.N.centrum. Wrattenzwijn aan de wandel. Een Afri kaans wrattenzwijn uit het Noorder Die- renpak is ontsnapt en heeft enige uren vrij door Emmen gelopen. Uit eigen be weging ging het terug naar zijn ren. talre autoriteiten bij hun verhoren voor de Congrescommissies thans bijv, toegeven, dat men zich nog niet sterk genoeg acht om een oorlog met Rusland en China te aanvaarden, dan vraagt men zich af of deze openhartigheid niet volkomen in strijd is met het Amerikaanse axioma dat men overal waar de Russen provocerend op treden, men hen stoutmoedig moet tege moet treden. Zullen de Russen in het ver volg niet aannemen dat alles dus toch maar bluf van Amerika is en kan dit niet eens ongelukken veroorzaken Hoe dan ook, Het Noordergewest van het Ned. Chr. Gym nastiek Verbond kwam Pinkster-Maandag bijeen in Sneek. Maandenlang hadden 4000 gymnasten uit de drie Noordelijke provin ciën zich degelijk voorbereid op de grote toogdag, die het Sneker „Advendo” ter ge legenheid van haar 30-jarig bestaan zou organiseren. De dag is, ondanks het min der gunstige weer, goed geslaagd. Autodief veroorzaakt dodelijk ongeluk. Op eerste Pinksterdag is in Beverwijk een ernstig verkeersongeluk gebeurd, dat de heer S. R. uit Beverwijk, vader van elf kin deren, het leven heeft gekost, terwijl zijn vrouw met zeer ernstige verwondingen in een ziekenhuis moest worden opgenomen. Een gestolen auto reed het trottoir op en ramde een gevel, waarvoor zich juist het echtpaar bevond. Met grote opgewektheid is dezer dagen het grote jubileumfeest gevierd. Voor de stichter werd een standbeeld onthuld. Verschillende onderscheidingen werden uitgereikt. In de kerken werden dankdiensten gehouden. Min. A. M. Joekes, die de ridderorde van de Nederlandse Leeuw persoonlijk uitreikte aan mevrouw A. H. E. Philips-de Jongh wees in zijn rede op de grote voortvarendheid, waar mee bij Philips reeds tal van maatregelen wa ren doorgevoerd, voordat hiervoor wettelijke regelingen bestonden. „Wij kunnen ook in sociaal opzicht spreken van „het scheppen van licht uit duisternis”, aldus min. Joekes. De president van de Raad van Bestuur van de jubilerende N.V. Philips, ir. F. P. S. Otten, heeft de burgemeester van Eindhoven voor de minst bedeelden van de g< een chèque van honderd duizend gulden aangeboden. Verder kreeg de gemeente Eind hoven als jubileumgeschenk van de N.V. een moderne T.L.-verlichting voor het ge meentelijk van Abbe-museum en een wand tapijt uit de tapisserie Bruxelles van de kun stenaar Jan Seegers, die van 16351650 in Brussel werkte. Ook Ir. Otten ontving een hoge onderschei ding. In zijn dankwoord keerde hij zich tegen emi gratie van industriële krachten. Deze is voor de landbouw helaas nodig, doch men late de kerels, die de industrialisatie van Nederland moeten dienen nooit emigreren, aldus Ir. Otten. Ook 2werd door, de K.L.M. een si vlucht EindhovenSchiphol gemaa gelegt-1__. zonae Een enorme manifestatie in het sportpark, waaraan meer dan 30.000 perso nen deelnamen, heeft de officiële viering van het 60-jarig jubileum besloten. het Westen :al bij de gegeven situatie onvermoeid door moeten gaan met bewapenen. Eerst daags zullen, als de Amerikanen hun zin krijgen, ook Griekenland en Turkije in het Noord-Atlantisch pact worden opgenomen. Dat is een vereenvoudiging van de onder linge bindingen, de aanvankelijke bedoe- ’ing was dat deze beide landen met andere Middellandse Zeemogendheden een Middel landse Zeepact zouden sluiten, dat dan |AE scherpere houding van de Ver. Sta- ten tegenover rood China Is een con cessie aan de Amerikaanse publieke opinie welke door Mac Arthur’s propaganda werd opgezweept. De Ver. Staten gaan him hou ding via de Ver. Naties mln of meer op dringen aan de andere Westelijke landen, die daardoor verder verwijderd dreigen te raken van de vrije staten in Z.O.-Azië. India maakte reeds bekend, dat, wat de Ver. Naties ook zouden besluiten, het zelf zijn handel met China zou handhaven, dat is dus een der partners van Engeland in het Britse Gemenebest, een ander deel daarvan, Ceylon, denkt er net zo over. India nam dit besluit niet alleen omdat het neutraal in dit conflict tussen China en liet Westen wil blijven ook Indonesië voelt daarvoor maar heeft ook een eigen dringende reden om de economische be trekkingen met rood China te handhaven. In sommige gedeelten van India heerst hongersnood; Rusland zowel als China heb ben graan- en rijstleveringen aangeboden, de regering der Ver. Staten had ook een plan 2 millioen ton graan te leveren, doch de beslissing daarover is opgeschort, se dert India neiging tot een neutrale hou ding toonde en dus niet bereid was de zijde van het Westen te kiezen. In het algemeen is trouwens dit grondstoffenembargo een moeilijk geval voor Z.O.-Azië. Een der pro ducten welke er onder zouden vallen is rubber. De prijs daarvan is enorm geste gen toen de Ver. Staten hun grote voor raden direct na het uitbreken van het Ko- rea-confllct begonnen In te kopen, maar zakte aanmerkelijk toen Washington die aankopen min of meer staakte. De Z.O.- Aziatlsche staten overwegen, dat, als zfj aan het embargo meedoen opnieuw een ko per China uit de markt treedt, waar door straks misschien Amerika daar alleen de toon zal aangeven en een prijs zal aan bieden, nog lager dan de tegenwoordige. Politieke en/of economische redenen maken India, Ceylon en Indonesië dus huiverig voor dit embargo, dat op eco nomisch gebied sterk ontwrichtend kan werken. Dit verbod der V. N. jegens China zal gezien dit alles vermoedelljk dus ook verwijderend werken tussen het Westen en Z.O.-Azië, en dit laatste weer wat dichter bjj rood China brengen, waarvan ook Rus land zal profiteren. De vraag blijft of deze nadelen van een embargo worden goedge maakt door de voordelen, n.l. dat het ’t einde van de Korea-campagne sneller nabij zal brengen. Deze vraag is uiteraard niet te beantwoorden. We hebben echter de in druk, dat de Amerikaanse regering met haar voorstel meer beoogt de eenheid der Westelijke landen voor de publieke opinie in haar eigen land te demonstreren dan er practisch resultaat voor het conflict in Korea van verwacht. Wat dit conflict zelve betreft, waren er deze week enige vrij geheimzinnige toespe lingen op de mogelijkheid van een spoedig einde. Marshall zou dat in zijn verhoor voor de Congrescommissie hebben laten dóór schemeren. In strfjd met deze opvatting zjjn de berichten, dat de Chinezen spoedig een nieuw offensief zullen beginnen, dat wijst niet op geheime onderhandelingen met dit rijk, maar het is mogelfjk, dat Marshall het oog had op ’t gebruik van nieuwe wapenen waartegen de Chinezen niet opgewassen zouden zijn, zodat daar door een spoedig einde van de campagne zou worden mogelijk gemaakt. Voor de Russen zou een dergeljjke afloop teleurstellend zijn. Zij hebben belang bij het voortduren van de vijandelijkheden tussen de Chinezen en de Ver. Naties en bjj de laatste conferen tie in de hoogste regionen van het Kremlin zou, naar verluidt, eigenlijk uitgemaakt zijn, dat deze situatie in het Verre Oosten voor Moskou meer kansen biedt dan die in Europa, zodat de Russen aan Azië de meeste aandacht willen blijven schenken. Het verloop van de agenda-conferentie te Parijs, waar nog geen beslissing viel, zou Moskou nu overtuigd hebben, dat het geen scheiding tussen de Westelijke mogendhe den ten opzichte der Europese kwesties kan teweeg brengen. Daarom zou het ook eigenlijk niet meer waarde hechten aan een Viermogendhedenconferentie. In Azië liggen echter wel mogelijkheden om zo al niet Amerika en de Europese landen, dan deze en de Z.O.-Aziatische lan den te scheiden en deze mogelijkheden zou Moskou nu eerst eens willen uitbuiten. In hoeverre deze beschouwingen werkelijk de Russische inzichten weergeven, wagen we niet te zeggen, tot nog toe is Moskou er steeds in geslaagd haar werkelijke be doelingen behoorlijk geheim te houden. Daarentegen mag de vraag gesteld of men aan Westelijke zijde soms niet al te open lijk is. Als de hoogste Amerikaanse mili- Noordelijke strijdkrachten zijn Woensdag aan het oostelijk front in Korea op drie plaatsen doorgebroken. Door opeenvolgende krachtige aanvallen werden de verbondenen tot een algemene terugtocht gedwongen naar nieuwe verdedigingsstellingen tussen Tsjoentsjon en Indje. Bij deze laatste plaats hebben de Roden een bres in de geallieerde linies geslagen. Ongeval met dodelijke afloop. Op de Friese Straatweg te Groningen is de 19-jarige kantoorbediende mej. E. Robbe uit The- singe (gemeente Ten Boer), werkzaam bij de Coöperatieve Zuivelfabriek De Omme landen, bij het verlaten van het fabrieks terrein door een passerende vrachtauto met volgwagten aangereden. Het meisje werd zwaar gewond naar het Academisch zie kenhuis te Groningen overgebracht, waar het in de loop van de middag is over leden. ZATERDAG BRACHT JACOBA VAN BEIEREN met groot gevolg bezoek aan de Keukenhof te Lisse. Dê stoet met voorop Jacoba van Beieren op haar paard. Abnormale visvangst te Rotterdam. De po litie te Rotterdam staat voor ’n raadsel, want uit de Molenvijver in Schiebroek wor den allerlei dingen gevist, die niets met een normale visvangst gemeen hebben. Zo zijn er de laatste maanden diverse zo goed als nieuwe huishoudelijke artikelen uit op gehaald, onder meer thee-, hand- en bad doeken, geëmailleerde pannen, emmers, een juspan, een tweepits gasstel en een voor- en achterzijde van een eenpersoons ledi kant. Ook een halve kilogram in stukjes geknipte smymawol behoorde tot de vangst. De textielwaren zijn door midden of in vieren gescheurd. Ook een paar zo goed als nieuwe opgehengelde damesschoe nen zjjn met een messnede vernield. Man door stier gedood. Een 65-jarige land bouwer-veefokker te Driel (gemeente He- teren) is door een stier aangevallen en zo zwaar verwond, dat de dood bijna onmid dellijk intrad. Nu er zelf warm in. Bij een landbouwer te Leeuwen, Betuwe, is een clandestiene broedkast met 9000 eieren in beslag geno men. De kast zat in een hooiberg. Prinses Wilhelmina heeft in het Centrum voor Kunst en Cultuur in Apeldoorn drie schilderijen gekocht uit een expositie van werk van de Groninger schilder Johan Djjkstra. Besproken logies Ingetrokken. In veroand met de lichte pokken-epidemie hebben ver schillende buitenlandse gezelschappen voor de eerstkomende weken hun besproken lo gies in Friesland ingetrokken. Het betreft hier o.a. Fransen, Engelsen en Amerikaan se militairen uit Duitsland. Dodeljjke aanrijding te Leeuwarden. Op de Mr. P. J. Troelstraweg is Zondagavond de 69-jarige H. de Jong door een personen auto gegrepen, tegen de weg geslingerd en aan de gevolgen daarvan schedelba- sisfractuur, gebroken been en sleutelbeen enkele minuten later overleden. Het slachtoffer, dat waarschijnlijk de uit de richting Stiens naderende auto te laat op merkte, zou de rijweg oversteken. Huizer meisjes mogen niet over het hek hangen. De gemeenteraad van Huizen heeft in de politieverordening een verbod opgenomen om zich op te houden bij de ingang van het Ambonezenkamp Almère. Het verbod is beperkt tot de openbare weg. Zo nodig zal uitbreiding hieraan worden ge geven, want, zo zei burgemeester Van Driel tot de raad, „het is misselijk zoals de meisjes van vijftien en zestien over het hek hangen en toenadering tot de Ambo nezen zoeken.” Bolivia Woensdag de macht in handen genomen. President Mamerto Urrio Lagoltia is naar Chili uitgeweken en generaal Hugo Balli- van is door de militaire machthebbers ge- installeerd als president en minister van Defensie van de nieuwe regering. In het land is de staat van beleg afgekondigd. President Lagoltia sinds 7 Mei 1949 in 'functie geweest verklaarde bij zjjn aan komst in Chili waar hij in een militair vliegtuig arriveerde dat hij weliswaar vi ij willig was afgetreden, maar dat hij ir. teite het land was uitgejaagd. Hij hoopt eind van deze week in de V. S. aan te komen. OJp de rand van het Ijzeren gordijn. JDe, Haagse ballon van mevrouw M. Boesman Visser is Pinkster na een goede start Oost waarts met een regenbui afgedreven. Men maakte een geforceerde landing op vijf kilometer voor de Russische zónegrens. Mevrouw Boesman is zeer hartelijk in Goettingen ontvangen. Noodlanding op zee. Woensdagmiddag te gen vier uur zag de 20-jarige aspirant- reserve-officier-vlieger F. Harte van de Marine Luchtvaartdienst, die met een Har vard trainingtoestel boven zee vloog, enige kilometers voor de kust bij Noordwjjk ge dwongen een noodlanding te maken. Of schoon de jonge marinevlieger veel zee water had binnengekregen, bleek hij ver der ongedeerd. Na aankomst is hij naar het militair hospitaal in Den Haag ver voerd. Reclame. Een door circus Jos Mullens in Denemarken aangekochte olifant geraakte aan de DeensDuitse grens zoek. Na we- I ken werd het dier in de veevoederopslag- plaats van een Deense boer gevonden. Het was na een zwerftocht door de bossen daar te land gekomen en had de hele voor raad voeder opgevreten. Geen reclame. De directeur van het cir cus Jos Mullens heeft van de Apeldoomse politie procesverbaal gekregen, wegens overtreding van de arbeidswet. In het cir cus werd een nummer uitgevoerd door vier kinderen in de leeftijden van 8 tot 12 jaar. Hoge onderscheiding voor Ned. bataljon. Aan het Nederlandse bataljon in Korea is de onderscheiding toegekend van vermel ding door president Truman wegens „het op uitmuntende wjjze vervullen van zijn dienst, waarbij buitengewone heldhaftigheid aan de dag is gelegd. Vliegend huwelijk. Een Nederlands meisje is driehonderd meter boven Djakarta in het huwelijk getreden met een Amerikaan se vliegtuigbouwer. De bruid is Johanna Schilder, secretaresse bij de Indonenische Luchtvaartmij. Garuda Indonesian Air- wais. Bruidegom is Henry Bohmback uit Burbank in Califomië, die acht Convairs aan de Garuda heeft overgedragen. -- C. H.U. in vergadering bijeen. In Krasna- polsky is Dinsdagmorgen de algemene ver gadering van de Chr. Historische Unie gehouden. De heer H. W. Tilanus hield een openingsrede, de beide C.H. ministers Staf en Mulderije voerden o.a. het woord. De pokken in het verleden. In 1920 deden zich in ons land 50 gevallen van pokken voor. In 1926 waren er 15 gevallen. In 1929 was er in ons land een alastrim-epidemie, welke men met pokken kan vergelijken. Toen waren er 700 gevallen, waarvan 21 sterfgevallen. De laatste grote epidemie was in de jaren 1870 tot 1873. Toen wa ren er in ons land op een bevolking van 4 a 5 millioen 20.575 sterfgevallen. Bertha’s huwelijk nietig. De civiele kamer van de Bredase rechtbank heeft uitspraak gedaan in het proces van de Staat der Ne derlanden tegen Bertha Hertogh en Man soer Adabi, de 22-jarige onderwijzer te Singapore, aan wie Bertha Hertogh door haar Maleise pleegmoeder was uitgehuwe- lijkt. De rechtbank verklaarde het huwe- lijk nietig. Royale fooi. In een restaurant te Den Haag ontving een ober van een heer, die 1 zjjn vertering betaalde een biljet van f1000 De ober dacht in de drukte dat het een biljet van f 25 was en gaf daarvan terug. Dat gebeurde al in Maart, maar de eige naar van het biiljet meldde zich nog niet. Vogelpest in Drente. De veeartsenijkun- dige dienst in Drente heeft een geval van vogelpest geconstateerd bij de landbouwer D. Kleine te Tiendeveen (gem. Beilen). On geveer 80 kippen moesten worden vemie- tigd. Dr. Spelberg geridderd. Dr. E. D. Spel berg, de bekende predikant-directeur van de VPRO is benoemd tot ridder in de Or- i de van Oranje Nassau, zo werd Pinkster medegedeeld in de Beatrix, en Irenehallen i van de Jaarbeurs te Utrecht, waar vijfdui- zend VPRO-vrienden het zilveren jubileum van him omroep vierden. Droevig. Bij het spelen is de 2-jarige M. C. K. aan de Haakweg te Hoek van Hol land in een mestput gévallen. De moeder vond het kindje, dat reeds overleden bleek te zijn.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1951 | | pagina 1