7?
Boven alle strijd
en nood waait de
Martinytoer
huh
mui
üs hjoed
sizzen
door Nederland
Fan de
ird
Dinsdag 22 Mei 1951
47e Jaargang
No. 38
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A. J. OSINGA - Bolsward
;en in
LLI.
to
ard
Abonnementsprfls:
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs i 10 cent oer m.m,
Giro 87926
JEN fan de machtige steatsaparaten fiert
op 1 Juny har gouden feest. Op dy dei
bitinke hja it feit, dat de Ryksforsekerings-
bank oprjuchte is. Op dyselde dei bigoun
de „Ongevallenwet” syn wurk. It is in
tige opmerklik jubileum en der binne rede
nen genöch om de trits fan sosiale forse-
keringswetten, dy’t folgen, to sjen as in
opmars nei in nije tiid, hweryn de wearde
fan de arbeid en de arbeider aloan better
erkend waerd. Hwant, dy’t 1901 en 1951
forgelykt, sjocht tige greate forksillen.
Hwat hat Gabe Skroar
Bolswards Nieuwsblad
halve ge-
ÏN
I
Rootle Kruis Vlag
PIET.
Een voetbal-
L
Tj. de J.
- WMMK#»****»
dergelijke
hoornvlies
jt ik
geen
ustig
i eer
nen."
ner-
atste
een
fisch
Hol-
Onbekend maakt onbemind.
In deze week wil men het werk van het
Roods Kruis grotere bekendheid geven.
Dan komt het beminnen vanzelf. Want juist
in deze tijd, nu zo velen zich afvragen:
wat kunnen wij nog doen? geeft het Roode
Kruis het antwoord. Het zegt: geef ons de
middelen.wjj doen het werk. Een werk,
dat moeder ei^ kind, zieken en gewonden,
invaliden en eenzamen, jeugdigen en hoog
bejaarden, zonlicht brengt in een donker
bestaan.... werk vün allen vóór allen!
Voortdurend kunt U een beroep doen op
Uw Roode Kruis. Slechts eens per jaar
doet het een beroep op U. Geeft daarom
gul aan de grote inzamelingsactie, die van
21 Mei tot 3 Juni in het gehele land zal
worden gehouden.
ders op to kommen as hja nou troch de
Wet forplichte wurde, gjin oplossing jown
hie. Safier komt it nea en dus soene de
minne tastannen bistean bleauwe. Mar wol
mei men freegje dat men de wei fan ’e eigen
soarch earst bisiket to gean, dus earst it
eigen initiatyf fan de groepen seis stipet.
De eigen soarch, de bidriuwsfünsen, it üt-
wreidzjen derfan bifoarderje en seis, as
de saek troch de Steat dien is, alles yn it
wurk stelle om in diel en aloan greater
diel oer to hevaijen nel It bidriuwslibben
seis. Hwant dit is gjin taek fan de Steat,
dit is in taek fan it bidriuwslibben hwer-
by de Steat as weitser oer it miene wol-
wêzen tasicht en korreksje jowt.
Ik mei net forswije, dat der op dit terrein
al hiel hwat dien is, dat der al in rige
fan bidriuwsforsekeringen bisteane, dat by
eltse nye wet mei krêft op dizze eigen taek
wiisd wurdt. Allinnich de sosiale plichten
wurde net skerp genöch field en de eigen
forantwurdelikheit skynt earder óf to nim-
men. Dat is in faei ding.
Hwant alle wetten binne net by steat de
seedlike noarmen fan de minske seis to
forfangen. It is earder oarsom, hja nimme
dizze foar in stees greater diel by him wei.
Syn eigen rjochtsgefoel wurdt opnomd yn
in automatisme fan de Wet en de appa-
ratuer fan dy Wet. Hy docht net mear, hy
wurdt forplichte to dwaen, hy keart gjin
lean mear üt en soarget net mear foar de
sike of Aide wurker fan syn bidriuw, mar
de Wet en de bureaux dogge dat. En sa-
wol by de wurkjower as by de wurknim-
mer forswakket de forantwurdelikheit en
de eigen seedlike plicht. Nel myn wize fan
sjen binne wy de wei al fiersten to fier gien
en ik bin it dan ek alhiel lens mei de wur-
den, dy’t Mr. Dr. van Rhy’n skriuwt yn syn
ynliedend stikje op it Tinkboek: „De leden
fan de mienskip moatte earst seis al it
reedlike dwaen om de sosiale wissichheit
en in goed bistean to blrikken, foar de
Steat yngripe moat.”
Hwant net yn it stoffelike, net yn it jild
lelt de kael fan it sosiale probleem, hy leit
djipper, hy stekt yn de geast, yn de psy
che, yn de seedlike krêft fan de eigen per-
soanlikheit.
Wêz leaver in wike
As dy to forrykjen
TELEVISIE.
Verhouding televisie - staat
Heeft schijnbaar veel bezwaren,
De Kamer, die Voorlichten gaat,
Kan dit probleem niet klaren.
De enkeling geraakt in vuur,
Maakt zachtjes propaganda;
De meesten roepen: veel te duur,
Geld verspillen ’t is schande!
oanien sünder brea,
ta’n oarmans skea.
ij een
lemde
Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
m
voor
s om-
.ter
nkoop i
□nade.
aaken. I
13 ct. j
:racht.
appels j
elend.
SENT
^ENT
De komende dagen zullen overal in den
lande staan in het teken van de Roode
Kruis-inzameling. Weet U waar het Roode
Kruis geboren werd, wat het is en wat het
doet?
In dit artikel willen we er graag iets van
vertellen.
Hoornvliestransplantatle.
Het lijden van de blinden spreekt, wellicht
meer dan enig ander lijden, tot de verbeel
ding, omdat de blinde in zovele gevallen
geheel van de hulp zijner medemensen af
hankelijk is. Toch is juist dat medelijden
van de omgeving dikwijls zo zwaar te
dragen en een onderofficier van het Indi
sche leger, die door de wrede behandeling
in het kamp het hoornvlies van een zijner
ogen geheel verduisterd zag, kon het niet
langer verdragen. Hij kreeg na zijn afkeu
ring een baantje als handelsreiziger en
geen dag ging voorbij of belangstellende en
medelijdende reizigers informeerden naar
de oorzaak van deze misvorming. De man
had het er. zo moeilijk mee, dat hij ten
einde raad een oogarts verzocht het oog
maar weg te nemen en er een kunstoog
voor in de plaats te geven.dan was hij
van het gezeur af.
Maar thans is deze onderofficier weer in
actieve dienst, herkreeg na herkeuring zijn
oude post. Want inplaats dat het oog werd
weggenomen, werd door bemiddeling van
het Roode Kruis overplanting van hoorn
vlies toegepast, met het gevolg dat het
rjochtfeardich diel en moat ek yn swiere
tiden bihAlden bliuwe. Mar ik woe wol
graech ris wize op in forskynsel, dat net
sa moai is en dat hjirmei lykop gien is.
Sjoch, as men de saek goed bisjocht, dan
is de risico en soarch foar dizze, üt it ar-
beidslibben natuerlik fuortkommende situ-
aesjes, de earste plicht fan de wurkjower.
Hy nimt de minsken yn syn bidriuw oan
en derom is hy de man, dy’t to noedzjen
hat alles, hwat deroan forboun is. It bi
driuw is de forantwurdlike ynstelling foar
dizze libbensrisico’s. Hwat hjir nou yn de
léste 50 jier bard is, dat is yn twa wur-
den to omskriuwen. Men hat de macht fan
de Steat derby helle om de Onwillige wurk
jower ta syn forplichtingen to bringen.
Alle sosiale wetten binne needsprongen yn
de rjochting fan de Wet. Hwat de maet-
skippij net of net goed die, waerd oernomd
troch de Steat. Hwat de wurkjower wegere,
waerd him optwongen fan de Wet. Hiel
de trits fan Wetten toane üt it tokoart
oan sosiale foranwurdelikheit fan it folk.
Ik hear ta de minsken, dy’t yn in al to
greate macht fan de Steat op de terreinen
fan it maetskiplik libben, in great gefaer
sjogge. Ik bin och sa bang foar Steats-
macht en Steatsaparaten, dy’t net ta de
eigen steatstaek bihearre. Ik sjoch dat as
ien fan de greatste moderne problemen.
Mar men moat by alles earlik bliuwe en
dan kin men net oars sizze, as dat dizze
dingen sa regele binne, omdat it maetskip
lik net oars birikt wurde koe, omdat de
sosiale plicht fiersten to min troch de
minsken field waerd.
Omdat men misstannen en skreauwende to-
koarten bistean liet, omdat men egoïstysk
en hurd om it eigen ik tocht, sünder stil to
stean by de rjochten fan de swakkere par
tij. Hoe mear Wetten hoe düdliker de to-
koarten fan de minsken blike. Eltse wet
is in nije bining, mar ek eltse wet is in
nij forwyt: jimme dogge it net goed, de
Steat moat yngripe. Sjocht men sa de din
gen, dy’t bard binne, dan folget fansels de
rrage: „Hoe soe it dan moatten hawwe, it
koe dochs sa net bliuwe.”
Alderearst jow ik ta, dat it wachtsjen op
de dei, dat alle wurkjowers ynsjoen hiene,
dat it harren plicht wie, sa foar de arbei-
orde
leek
1, de
gaf
eren.
I en
N.O.P. heeft 767 Inwoners. Op 31 Decem
ber 1950 bedroeg het aantal inwoners van
het openbaar lichaam „de Noordoostelijke
polder” 7677, waarvan 4011 mannen; van
het Drostambt Elten 3361, waarvan 1603
mannen en van het drostambt Tüddern
5774, waarvan 2814 mannen.
I’oppen-invasie uit Oregon op Soestdyk.
The Junior Members of the Women’s Club
van Oregon (USA) stellen ieder jaar een
goodwill-action in. Vorig jaar vervaardig
den deze meisjes en jonge vrouwen ten
bate van de jeugd van Nederland enkele
honderden poppen, die alle verschillend zijn.
Deze poppen zijn door bemiddeling van de
Ver. De Nederlandse Vrouwenclub aange
boden aan koningin Juliana.
Kinderbijslag voor natuurlijk kind. Bij Ko
ninklijk besluit zal met terugwerkende
kracht tot 1 Januari 1951 kinderbijslag voor
natuurlijke kinderen worden verleend. Dit
geldt voor natuurlijke kinderen tot 16 jaar,
die uitsluitend of In belangrijke mate door
de ouders worden onderhouden.
Vele kleintjes maken een grote. De school
gaande jeugd van Nederland heeft ook dit
jaar ter gelegenheid van de verjaardag van
Prinses Marijke, een stuiver geofferd voor
kinderen, die zwaar door de oorlog werden
getroffen. De opbrengst was belangrijk ho
ger dan in 1950; reeds meer dan een half
millioen kinderen droegen een stuiver by,
welk bedrag is doorgezonden aan Het Vier
de Prinsenkind. Door deze actie is bereikt,
dat in de komende zomer byna duizend
oorlogsslachtoffertjes een onbezorgde en
vreugdevolle vacantie kunnen beleven.
een
je.ge-
een
lirei
rwfl
r d(
bOi
K'-
n dt
w
buf
aan-
5000 ton boter naar Engeland. Tegen een
prys, die 5 pet. hoger ligt dan het vorig
jaar zal Nederland 5000 ton van zyn boter-
overschot aan Engeland verkopen. De pry's
was In 1950 f2.78.
Hoog bezoek. De ministers Lieftinck en
Wemmers hebben een oriënterend bezoek
gebracht aan de Noordoostpolder.
Men mei wol sizze, dat allinnich profeten
en sjenners dizze omfang fan sosiale rjuch-
ten doedestiids sjoen hawwe. De jubileren
de Bank, dy’t de fünsen biheart en de fi-
nansiële kant fan de saek liedt, hat in
kreas tinkboekje ütjown, hweryn tige nys-
gjirrige dingen oer de tapassing fan de
sosiale forsekeringswetten forteld wurde.
De minsken fan üs generaesje hawwe dat
alles meimakke en ik leau net dat er in
bulte binne, dy’t net bliid wêze soene mei
de sterkere sosiale tendins fan de moderne
tiid. Dat der nou neist de üngelokken en
invaliditeit ek sykte, sikenhüs, berneta-
slach en Alderdomsütkearing bistiet, dat
it ynsetten fan de folie arbeidskrêft ek
rjochten jowt op it folie libbensünderhAld,
dat kin net oars sjoen wurde as in blide
rjochtfeardige foarütgong. Dêryn moatte
wy mekoar net misforstean. En dêryn kin
ik my dan ek mei de jubilerende Bank bliid
en tankber meitsje. Hoegenamt net soe ik
bipleitsje wolle, dat dit alles tofolïe is foar
de arbeider en leanbarrende. It is har
Nederlandsche Roode Kruis zjjn bemidde
ling verleend, heeft het de weg tot een
wetteiyke oplossing gevonden, onderhoudt
het ook het contact met de plaatseiyke
commissies in de steden waar de grote zie
kenhuizen zyn gevestigd.
Dit is weer een der facetten van het won-
deriyk-veelzydige werk van het Neder-
Roode Kruis, de in onze samenleving on
misbaar geworden organisatie, die dit werk
alleen kan biyven voortzetten met de steun
van ons allen!
Bulten en binnen.
Het publiek kent het Roode Kruis het best
via het Roode Kruis Korps (de vroegere
Transportcolonne), een organisatie van hel
pers en helpsters in het bezit van een
EHBO-diploma, getraind tot het verlenen
van hulp in ty'den van oorlog en vrede.
Hulp bij rampen, zorg voor vervoer, voe
ding en verpleging, by transporten van kin
deren naar plaatsen in binnen- en buiten
land, by de organisatie van de bloedplas-
ma-dienst en by grote demonstraties en bij
eenkomsten, waar het gereed staat de eer
ste hulp te verlenen by ongevallen.
Dat is de buitenkant van het Roode Kruis
werk, zoals de oppervlakkige beschouwer
het ziet; Maar er gebeurt veel meer werk
dat dag aan dag, jaar na jaar moet wor
den voortgezet, wil het effect hebben.
Zieken die de moed beginnen te verliezen,
die zich overbodig gaan voelen, ontvangen
nieuwe levenslust, nieuwe interessen door
het ,,welfare”werk van het Roode Kruis en
bezige handen leiden hun piekerende geest
af.
Tijdschriften en boeken gaan naar de zie
kenhuizen en hospitalen in binnen- en bui
tenland, naar chronische thuisliggende pa
tiënten, naar eenzame emigranten ver van
het vaderland, naar gerepatrieerden en
ouden van dagen. Jaarlijks worden 35 mil
lioen tijdschriften en 1 millioen boeken
door het Roode Kruis verzonden naar men
sen, die er verlangend naar liggen uit te
zien.
Moeizaam werk wordt verricht tot het op
sporen van vermisten, van de verblijfplaat
sen of de laatste rustplaats van krijgsge
vangenen en weggevoerden.
Daarnaast is er het prachtige werk van de
bloedplasma- en bloedtransfusiedienst, de
hoornvliestransplantatle, de moedermelk-
centrale.
Reeds lang is de Roode Krulssoldaat op het
slagveld niet meer de enige werker in deze
internationale organisatie. Het werk breidt
zich steeds verder uit, in tijden van oor
log, in tyden van vrede Overal vindt zij
nieuwe taken.
De laatste loodjes. De voorlaatste avond
der N. C. R. V.-uitzending ten bate van de
Haak-in-actie voor de kankerbestrijding
heeft.f 318.656.38 opgebracht en een
overvloed van geschenken voor de fancy-
fair.
Vorsteiyk gebaar. De N.V. Philips, gloei
lampenfabrieken te Eindhoven heeft, ter
gelegenheid van haar zestigjarig jubileum
een bedrag van een millioen gulden ge
schonken ter bevordering van de opleiding
van ingenieurs in Nederland.
Iets voor Engeland. Schotse en Engelse
deskundigen hebben de laatste dagen be
zoeken gebracht aan het „Bouma-dorp” te
Bussum en met zeer veel interesse de Bou-
ma-huizen bezichtigd.
Zeg het met. vuistlagen.
scheidsrechter uit Purmerend, die dezer
dagen by De Wyp 2Berkhout zijn 100ste
wedstryd floot, beleefde weinig plezier van
zyn jubileum. Hg kreeg n.l. van een speler
van de thuisclub, die hij het veld uitstuur
de, twee vuistslagen, die stevig aankwa
men. Hij staakte daarop de wedstrijd en
weigerde de bloemen, de het elftal uit
Berkhout, in verband met het jubileum,
had meegebracht.
Wy noemen by name de
Bloedtransfusie.
„Als de Bloedtransfusiedienst van het Ned.
Roode Kruis op dit ogenblik op zou houden
met zijn arbeid, dan zou de geneeskunde
terugvallen op het peil van ongeveer 1900”.
Dit Verklaarde dokter J. F. J. Baesjou,
hoofd van de medische afdeling van het
Nederlandsche Roode Kruis. Immers de
chirurgie, de interne geneeskunde en de
verloskunde steunen op de bloedtransfu
sie. Sommige operaties zijn alléén mogelijk
doordat men de patiënt met vers en ge
zond- bloed kan versterken. Andere ope
raties worden door middel van bloedtrans
fusie toe te passen minder gevaarlijk; en
er zijn ook ziekten, waarby bloedtransfu
sies als geneesmiddel worden gegeven.
Het is nu wel algemeen bekend, dat tal-
Inbrekers verdwenen met 190 paar kousen.
In de manufacturenzaak van de firma W.
en C. van der Werff en Co. N.V. aan de
Vismarkt te Groningen hebben inbrekers
des nachts 190 paar kousen, alsmede enkele
truien en een geldsbedrag van f250.ge
stolen.
Hoe druk het was. Honderden toeristen
hebben te Amsterdam, in het Gooi, de
Zaanstreek en te Alkmaar de hulp van de
politie ingeroepen om onderdak te verkrij
gen, daar in die plaatsen en streken geen
hotelbed meer vry was.
Wei in het brood? Millioenen kilo’s suiker
gaan in ons land jaarlijks verloren. Een
bijproduct van de kaasbereiding, de „wei”,
bevat n.l. practisch alle melksuiker uit de
melk. Behalve melksuiker bevat de wei nog
eiwitten, vitamine B 2 en een aantal be-
langryke voedingszouten. Een speciale com
missie van de Koninklijke Nederlandse Zui-
velbond (F.N.Z.) heeft gezocht naar nieu
we verwerklngsmogeiykheden voor „wei”.
Een toepassing die uit voedingsoogpunt en
uit nationaal-economische overwegingen
van belang kan worden is het mengen van
wel door het bloemmengsel voor het volks-
wittebrood. Bakproeven wezen uit, dat met
bijmenging van ten hoogste twee procent
wei brood verkregen wordt dat langer vers
biyft, een betere korst heeft en vaster van
kruim is. Het brood krijgt een hogere voe
dingswaarde.
aangetaste oog toch weer de
zichtsscherpte heeft.
De grote moeiiykheid by een
operatie is, aan het geschikte
te komen. Het is wel erg toevallig, wan
neer juist een oog met gezond hoornvlies
in een ziekenhuis wordt weggenomen wan
neer dat hoornvlies op een ander oog moet
worden getransplanteerd. In de meeste ge
vallen moet men daartoe gebruik maken
van het hoornvlies van overledenen en dat
moet geschieden binnen twee uur na het
overiyden.in de practyk komt het er
dus op neer, dat het hier gaat om personen,
die overlijden in een ziekenhuis, waar men
alles voor de operatie direct by de hand
heeft.
Een andere moeiiykheid is, dat niemand
baas is over zyn eigen lichaam; alleen de
nabestaanden mogen beslissen wat er met
het stoffelijk overschot gebeuren zal, al
leen zy kunnen hun toestemming geven tot
de hoornvlies-operatie. Wie dus na zyn
overiyden zyn blinde of slechtziende mede
mensen te hulp wil komen, dient er voor
te zorgen, dat zyn nabestaanden uitdruk-
kelyk weten, dat hij dit wenst en ook er
voor zorgen, dat zyn wens in vervulling
gaat.
Natuurlyk is organisatie noodzakeiyk om
al die individuele gevallen en mogelykhe-
den te kunnen overzien. Daarvoor heeft ’t
ryke gewonden aan bloed- of plasma-trans-
fusie het leven te danken hebben. Zonder
dit middel waren ze onherroepeiyk gestor
ven.
Na bloedplasma kan men een door bloed
verlies stervende zes A zeven uur in leven
houden. Die ty’d is voldoende om de patiënt
naar een ziekenhuis te brengen, zyn bloed
groep te bepalen en een overeenkomstige
'donor op te roepen.
Dit bloedplasma wordt bereid in het Cen
traal Laboratorium van het Nederlandsche
Roode Kruis, waar ook belangrijk weten-
schappelyk werk wordt verricht. Tevens
worden er sera en medicamenten bereid uit
menschenbloed. Byvoorbeeld was het
vroeger bijna onmogelijk een z.g. „bloeder”
te opereren. Deze patiënten, bij wie het
geringste wondje een niet te stelpen bloe
ding veroorzaakte, konden zelfs geen kies
laten trekken zonder levensgevaar. Tegen
woordig kan men deze mensen inspuiten
met fibrinogeen en hun wond bedekken met
fibrineschuim of fibrinedraden, waardoor
de bloedingen worden tegengegaan of ge
stelpt. Ook de thrombine, dat uit bloed-
plaatjes wordt gemaakt, is een belangryk
bloedstelpend middel.
Dergelijke middelen kunnen vervaardigd
worden dank zij de offervaardigheid van
hen, die hun bloed geven om het leven van
een medemens te redden. Het Nederland
sche Roode Kruis brengt die mensen samen,
getrouw aan de hoge principes van men
senliefde en hulpvaardigheid, waarvoor het
steeds in het strydperk moet treden. Als
het Nederlandsche Roode Kruis U dezer
dagen zal vragen om een bijdrage, dan
vraagt het uw hulp om deze diensten aan
de mensheid te kunnen voortzetten.
Het begon by Solferino.
In 1859 werd bij Solferino in Italië een
veldslag geleverd tussen Fransen en Oos
tenrijkers, welke naar de begrippen van
die tijd uitermate bloedig was. Vele dui
zenden gewonden en verminkten bedekten
het slagveld, wachtend of misschien een
paar kameraden zouden komen opdagen om
hen te zoeken, wachtend op een druppel
water, wachtend op de dood en op de ma-
raudeurs, de aasvogels van het slagveld,
dié gewonden en doden beroofden.
Op dat slagveld verdwaalde de Zwitser
Henri Dunant en de verschikkingen, welke
hy daar zag, brandden zich in zyn geest.
Pas toen hy een vergeten verpleegde van
een oude mannenhuis was, werd zyn Ideaal
verwezeniykt: de stichting van een inter
nationale, door alle regeringen erkende or
ganisatie, die de zorg voor gewonden op
zich nam, de positie der krijgsgevangenen
regelde. Het Roode Kruis was zo aanvan
kelijk het onderscheidingsteken van mili
tair georganiseerde eenheden, een kente
ken, dat, ofschoon wel eens misbruikt en
niet immer gerespecteerd, hen, die onder
de Roode Kruisvlag werkten, vrywaarde
vooroorlogsmolest.
Dat militaire cachet van het Roode Kruis
is wel eens ’n hinderpaal geweest voor ’t
begrip en de waardering die dit werk ver-
dient. Want het Roode Kruis verricht zijn
taak niet slechts op de slagvelden, ten be
hoeve van de militairen. Zowël in oorlogs-
en als in vredestyd heeft het nationaal en
internationaal, belangryke taken vervuld,
prachtig werk verricht ten behoeve van de
burgerbevolking, van door rampen getrof
fenen, van zieken, invaliden en ouden van
dagen, van moeders en kinderen.
Steeds meeromvattend werd die taak. Het
Roode Kruis is uit de tegenwoordige sa
menleving niet meer weg te denken.
De mens wil kleuren, beelden zien,
Die de ogen kort verrukken,
Wil voor moderniteit misschien,
Zich in extase bukken.
Technisch vernuft dat de ogen streelt,
In een fabriek geboren,
Kan nimmer blyvend onverdeeld
De mede-mens bekoren.
De televisie is te duur,
Wy kunnen er wel zonder;
Een lentedag in de natuur
Is mij veel groter wonder.
Een bloemenwei, een appelhof,
Het lila der seringen,
Welk kleurenbeeld biedt ryker stof,
Om levensblij te zingen?
Communistisch Statenlid Van der Wal be
dankt. Het communistisch lid van de Prov.
Staten A. van der Wal te Leeuwarden heeft
als zodanig bedankt. Tot zyn opvolger is
benoemd de heer L. de Haan van Zwaag-
westeinde, die ook korte tyd zitting heeft
gehad in de Staten vóór de verkiezingen
van 1950.
Kopziekte eist slachtoffers. By de Thermo
Chemische fabriek te Bergum worden thans
50 tot 60 koeien per dag aangevoerd. Deze
enorme drukte vindt haar oorzaak in de
z.g. „kopziekte”’, die veroorzaakt wordt
door de plotselinge overgang van stal naar
weide. Menig koebeest kan dit niet ver
werken en moet het met de dood bekopen.
Het vlees van aan kopziekte gestorven die
ren is niet voor consumptie geschikt en
wordt byna steeds afgekeurd.
Grafschendery op kerkhoven. By de Sit-
tardse politie werd aangifte gedaan dat
niet minder dan 28 grafmonumenten op
het Joodse kerkhof omvergeworpen waren,
waarby verschillende grafstenen beschadi
ging opliepen en enkele in tweeën braken.
Al spoedig bleek, dat een stelletje opge
schoten kwajongens van 13 en 14 jaar de
daders waren. Ook op het oude R.K. kerk
hof, dat grenst aan het Joodse kerkhof,
hadden zy enkele grafmonumenten omver-
geduwd.
Spaarbanksaldi liepen met f 30 millioen
terug. Uit de door het CBS gepubliceerde
cy’fers blijkt, dat in April bij de Rykspost-
spaarbank de terugbetalingen de inleg
met f 18.258.000 hebben overtroffen. By de
byzondere spaarbanken is f 10.209.999 meer
terugbetaald dan gestort en by de bank-
spaarbanken f 1.408.000. Hiermede is de
totale ontsparing in April tot byna f 30
millioen, n.l. f29.995.000 gestegen.
Riet krijgt nieuwe bestemming.
In de
buurt van de Leien wordt steeds het riet
gewas geoogst. Dit is dan meestal bestemd
voor dakbedekking. Maar de vorige week
was men onder Nyega (Sm.) druk bezig
om het riet in pakken van zo’n honderd
kg te persen. Hier zal het gebruikt worden
voor de fabricage van papier of carton.
Zoon vond trouwringen van zyn ouders te
rug. Het echtpaar L. Boorsma aan de
Schoolstraat te Zwaagwesteinde was by-
zonder ongelukkig met z’n trouwringen. In
1937 verloor Boorsma de zyne en twee jaar
later de vrouw de hare. In 1946 vond hun
zoontje Piet vaders ring terug in een sloot
en dezer dagen ontdekte de jongeman, toen
hy bezig was een bed met aardbeiplanten
te verzorgen, de trouwring van zijn moe
der. Negen en twaalf jaar waren de rin
gen „onder water” geweest.
Burgemeester Hora Siccama neemt af
scheid. In October bereikt jhr. W. J. H.
Hora Siccama de 65-jarige leeftijd, in ver
band waarmee hij per 1 November afscheid
neemt als burgemeester van Leeuwardera-
deel.
