'Kms-'KjlClS
‘Kjlcls
ós hjoed
to sizzen
door Nederland
Hwat hat Gcibc tSlcrocif
No. 47
Vrijdag 22 Jtrni 1951
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA - Bolsward
Buitenlands Overzicht
'JOL
Reg. Omroep Noord
188 M.
MR
47e Jaargang
Bolswards Nieuwsblad
De franse uemiezinoeii
E
PIET.
nne
Alden
vaen-
rekke
ek in
)f hy
'sk.
leska
Soest
net-
aekje
mper
sliep-
mar
jeten
is In
r op-
•ijke-
Jinne
•aech
k sa
Hwa
loeije
bist-
foar
>tein
woe
mar
dyn
eest
Jtty
naar rechts gezwenkt,
en dit op zich zelf maakt de vorming van
een nieuwe regering uit de derde plus vier
de macht vrij moeilijk, omdat de aanslui
ting tussen beide groeperingen lastiger
Wordt. Bjj de partijen welke de vierde
macht vormen, zijn er zelfs waarvan een
aantal leden meer sympathie voelt voor de
Gaullisten dan voor de derde macht en in
leder geval zullen deze partijen zich voor
steun aan de regering duur laten betalen.
Het is dus te vrezen, dat de politieke toe'
stand in Frankrijk niet veel zal verande
ren: weinig stabiele democratische rege
ringen Ingeklemd tussen twee sterke ex
tremistische groepen, links de communisten
rechts de Gaullisten. Sterk blijven immers
de communisten, al zal dat in het vervolg
minder dan tot nu toe in het parlement
uitkomen en misschien meer in vakbewe
ging en op straat. Door het systeem der'
lüstverbindingen en de bepaling der nieuwe
kieswet, dat als in een district één partij
of verbonden partijen de absolute meerder
heid van stemmen verwerft, alle in dat be
trokken district beschikbare zetels voor de
betrokken partij (en) zijn, heeft men de
communisten ruim 80 zetels afhandig ge
maakt en komen ze op ruim 100 zetels,
maar hun stemmenaantal daalde maar van
28 pet. op 25 pet.
Rusland
beoogde met zo’n conferentie verdeeldheid
tussen de drie Westelijke mogendheden te
zaaien en kan eventueel het afspringen
ervan in zijn satellietstaten gebruiken als
excuus om deze steeds steviger op politiek
en militair gebied aan zich te boeien. Zo
min als een conferentie van de Vier thans
gehouden, kans op een algemene ontspan
ning zou hebben geboden, zo min schijnen
symptomen aanwezig, welke een directe
sterke toeneming der spanningen doen ver
wachten als ze eventueel niet wordt ge
houden. Belde blokken zijn daarvoor nog te
zeer bezig met de ontwikkeling hunner
militaire hulpbronnen en organisatie. Aan
Westerse zjjde schijnt men, wat Amerika
betreft, nu in een zodanig stadium van de
ontwikkeling van
lantische commando in Napels bawü«t dat
voor Italië ook.
Ofschoon naar men over het algemeen aan
neemt Moskou thans zeker niet op een
wereldconflict aanstuurt, vraagt men zich
toch naar aanleiding van het verloop der
Koreaanse campagne
wel af, of het er niet op uit is steeds groter
delen van de strijdkrachten van het Westen
in afgelegen gebieden te binden. Terwijl
de Ver. Naties aanvankelijk er mee gere
kend hadden dat him laatste tegenslagen
de Chinezen zouden hebben geneigd ge
maakt tot onderhandelingen Washing
ton heeft verklaard, dat het initiatief daar
toe van Chinese zjjde moet uitgaan en niet
van de kant der Ver. Naties blijkt nu,
dat de rode Chinezen weer stand houden
en uit Mantsjoerije troepen aanvoeren voor
een nieuw offensief.
Dit heeft in het Westen aanleiding gegeven
tot de veronderstelling, dat Moskou zijn
Chinese bondgenoten heeft aangeraden het
hoofd niet in de schoot te leggen, maar
vol te houden, omdat er spoedig elders In
de wereld iets zal gebeuren, dat de aan
dacht van het Westen zal vragen en daar
door de druk op de Chinezen in Korea ver
lichten. We geven dit gerucht voor wat
het waard is, evenals de veronderstelling,
DE EERSTE „ZEPHYR 6” IN NEDERLAND.
De „ZEPHYR 6” is een vierdeur en biedt gemakkelijk plaats aan 4 tot 5
passagiers. Hij heeft een onafhankelijk geveerde voorwielophanging met inge
bouwde dubbelwerkende hydraulische telescoop-schokdempers, hydraulische
remmen en biedt door de juiste opstelling van dg, zitplaatsen tussen voor- en
achteras een bijzonder rijcomfort aan de inzittenden. De uiterlijke vorm en het
interieur zijn volkomen in harmonie met elkaar.
waar dat „Iets” dan zou moeten gebeuren.
Men noemde Zuid-Slavië zowel als Perzië,
Laatstgenoemd land natuurlijk In verband
met het
Wize lju en greate gekken,
Kin men oan har dwaen en sprekken.
X A M E N.
’t Is weer de tijd,
Van stille strijd
Voor menig heer of dame.
Want algemeen
Weegt als een steen,
Dees maand het woord „examen”.
Heb ik een kans?
Ben ik het mans?
Zal het geluk mü dienen?
De een onversaagd,
De ander gejaagd,
Zoekt hulp bij asperine.
Men zucht en zweet:
„Wat ’k steeds goed weet,
Ben ik daar vast vergeten,
Ben ’k niet ad-rem,
Men zet mij klem,
’k Lust al een dag geen eten.”
Leemten gestopt,
’t Hoofd volgepropt,
Namen, formules, wetten.
Onder de knie,
't Zün zaden, die
Later geen vruchten zetten.
Termen geükt,
Al spoedig blijkt
„De helft van al dat leren
Komt nooit van pas.”
Nut, derde klas,
Practü'k kan ’t wel ontberen.
Geslaagd - geëerd,
Gediplomeerd,
Misschien prat op veel weten.
Van meer gewicht:
Een goed doorzicht,
Verstandig - wüs te heten.
lAldt
>nge,
e al
jliid
Dat
ner,
Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
lak-
uor-
vite
jier.
om
’tel-
last
e dea
de
hin-
fêst
wol
i. Ja,
oars
dat
Hjir
noal.
mke,
lar.
;en-
oer.
JÜk
iin-
erg
Je
wil
aidt
net
gau
ike-
di-
,mü-
bl
uing
lok-
ilele
kest
is.
is
nuoi
vAld
nei
lear
om
Ier.
van
ven
net
Ier
he-
Is
jre-
heb
net
oor
>mt
rg-
left
mt,
em
die
im,
liet
Ret
tich
ten-
ilim
me.
tke,
Vijftienhonderd gehuwde vrouwen in rjjks-
dienst. Uit de toelichting op een der pos
ten van het bü de Tweede Kamer ingedien
de wetsontwerp tot wijziging van de be
groting 1950 van het departement van Bin
nenlandse Zaken, blükt, dat, met inbegrip
van het met senoonmaakwerkzaamheden
belaste personeel, zich ruim 1500 gehuwde
vrouwen in rüksdienst bevinden.
TTET resultaat van de Zondag in Frank-
rijk gehouden verkiezingen voor de
nationale vergadering wekt niet de indruk
dat in het vervolg het euvel, waaraan de
Franse kabinetten tot nu toe leden, n.l.
hun instabiliteit, opgeheven is. Zeker, alles
te samen genomen, hebben de democrati
sche partüen de meerderheid verworven,
maar de werkelijke regeringspartüen: so
cialisten, radicalen en katholieke democra
ten, dat zün de middenpartijen, welke de
z.g. derde macht vormen, hebben geen
meerderheid. Ze behoeven om te regeren
de steun der z.g. gematigde groepen, die
iets conservatiever zün en welke ruim 100
zetels hebben. Deze vierde macht, gevoegd
bü de derde, beschikt over een ruime meer
derheid in de nieuwe nationale vergadering
welke 627 zetels telt. Binnen het kader der
eigenlüke derde macht is het accent naar
links verlegd omdat de katholieke democra
ten die tot nog toe 164 zetels hadden, on
geveer gehalveerd zün een trouwens
verwacht verlies aan de Gaullisten die in
1946 nog niet officieel aan de verkiezingen
deelnamen terwül de socialisten ruim
100 zetels en de radicalen ongeveer 90
hebben. Maar in het algemeen is het parle
ment wat
dat, als dat niet toestemmend is terwül
wij dit schrüven heeft Moskou nog niets
van zich laten horen dat het einde der
agenda-conferentie zal betekenen en van de
kans op een ontmoeting der Grote Vier.
Verscherping van de internationale toe
stand behoeft dat niet mee te brengen,
Tenslotte is de drang tot het houden dezer
conferentie van Westerse züde vooral uit
gegaan van Frankrijk, dat uit het verloop
dezer agenda-conferentie wel moet hebben
ervaren, dat er thans toch niet met de
Russen op zakelüke basis valt te praten.
Duitsland en Italië
tonen 'weer neiging tot verinniging hunner
betrekkingen; kanselier Adenauer was in
Rome op bezoek, deze herfst komt de Ita
liaanse minister van buitenlandse zaken,
graaf Sforza, naar Bonn. Naar men wil
heeft Adenauer op Italiaanse steun aange
drongen om het Saargebied weer tot W.-
Duitsland terug te brengen en Sforza wil
de Duitse steun om Triëst terug te krijgen.
Samen kunnen deze rüken misschien heel
wat bereiken bü de Grote Drie, ze nemen
nu eenmaal zeer belangrijke strategische
posities in, de vestiging van het Zuid-At-
ollegeschll met Engeland
en de kans, dat Londen, de Perzische af-
persingspolitiek moe, militair zal ingrü-
pen, op zün beurt door Russisch optreden
gevolgd. Groot schü'nt die kans niet, eer
lükt het er op, dat Engeland door de Britse
onderdanen uit Perzië terug te roepen, zal
trachten er de oliewinning zo te ontredde
ren, dat Teheran gematigder in zün eisen
wordt.
Uit dit deel van de wereld worden voorts
pogingen van de Arabische landen en Tur
kije gemeld om tot een soort Mohamme
daans blok te komen, maar er zouden daar
voor heel wat moeilijkheden uit de weg
moeten worden geruimd.
Uit India wordt de vorming van een nieu
we oppositiepartü tegen Pandit Nehroe ge
meld, hoofdzakelijk uit afgescheiden leden
van de Congrespartij bestaande. Kripalani,
de leider, is een volgeling van Gandhi en
zowel voorzitter als algemeen secretaris
der Congrespartij geweest. Zij schijnt een
verzetsbeweging tegen al te autoritair op
treden van de Congresparty en noemt zich
democratisch, doch haar ware bedoelingen
zullen uit haar optreden moeten blüken.
Duur grapje. Het 3-jarig zoontje van een
Haagse familie probeerde de sigarenaan
steker van zijn vader. Er ontstond een
binnenbrand. De schade bedraagt zeven
honderd gulden.
Gemeente-ambtenaar er van door met hon
derdduizend gulden. Een 22-jarig ambte
naar van Dienst Publieke Werken der ge
meente Amsterdam heeft kans gezien in
korte tüd een bedrag van büna f 100.000
te verduisteren en daarmede ons land te
verlaten. De verduisterinng is geschied
langer dan een maand geleden, maar is
eerst j.l. Zaterdag ontdekt.
Een dag asperge-opbrengst voor Kerk
bouw. De boeren en tuinders van Grub-
benvorst bü Venlo hebben Zondagavond j.l.
besloten de asperge-opbrengst van Maandag
te bestemmen voor het wederopbouwfonds
van hun kerk, die in 1941 door de Duitsers
werd opgeblazen. Men hoopte op deze wijze
een bodem in het fonds te kunnen leggen
van f 20.000.
de atoombom
gekomen te zün, dat deze in velerlei type
kan worden vervaardigd en niet meer al
leen voor grote maar ook voor kleine en
beweeglüke doelen kan worden gebruikt.
Het feit, dat een expert op het gebied der
atoomwapens, de Amerikaanse generaal
David Schlatter tot bevelhebber van de
verbonden luchtstrüdkrachten in Zuid-
Europa is benoemd, kan hiermede in ve'r-
band worden gebracht. Er is ook een Ame
rikaan benoemd tot opperbevelhebber van
alle geallieerde strüdkrachten in het z.g.
Zuid-Atlantisch gebied, n.l. admiraal Car
ney; de benoeming kwam ook al af na de
Franse verkiezingen omdat men wilde ver
mijden, dat de Franse communisten er een
dankbaar gebruik in hun propaganda van
maakten, maar ze laat de kwestie van het
opperbevel in de Middellandse Zee nop
open.
Admiraal Carney krügt slechts in een be
paald deel van deze zee het bevel, Frank-
rük, Engeland en Italië houden hier elk nog
eigen verantwoordelükheid, maar
generaal Eisenhower
blijft streven naar een éénhoofdig bevel in
deze zee. De uitslag der verkiezingen in
Frankrük doet voorts vermoeden, dat waar
deze daar niet de gehoopte sterke demo
cratische regering heeft gebracht, doch
nog altüd het gevaar voor uitholling is
gebleven, Washington opnieuw met kracht
zd! aandringen op een behoorlijke bijdrage
van W.-Duitsland in de verdediging van
het vasteland van W.-Europa.
Uiteraard al weer in ruil voor concessies
aan de Duitsers, die misschien wel in hun
vuistje zullen lachen over de politieke ont-
willeking in Frankrük, al zitten zij zelve
dan ook met millloenen ontheemden, wat
vroeg of laat toch ook tot een zeer sterke
extremistische beweging van deze berooi
den daar kan leiden.
De ex-bondgenoten
Abonnementsprijs
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs t 10 cent per m.m.
Giro 87926
Beleefdheid is alles. Er zün klachten over
een zakkenroller in de treinen die tussen
Amersfoort en Amsterdam rijden. Hü heeft
het vooral gemunt op portefeuilles; voor
hem waardeloze papieren zendt hü per ano
nieme brief terug aan de beroofden.
Wat mag en wat niet mag. De raad van
Ommen heeft het verhuren van bootjes op
Zondag verboden.
Franse parlement zwenkte iets naar rechts. Extremisme blijft er
dreigen- Met Russen valt op zakelijke basis niet te praten.
In Amerika velerlei type atoombom. Eisenhower wil eenhoofdig
bevel op zee. De „as-mogendheden” zoeken weer toenade
ring. In Korea herhaalt zich de geschiedenis. De Perzische
oliekwestie. Nieuwe oppositie tegen Pandit Nehroe.
Vissen sterven bü duizenden. Tienduizen
den vissen zwemmen op het ogenblfk in
het Overüsels Kanaal bij Deventer met de
bekjes aan de oppervlakte van het water.
De dieren hebben een nijpend gebrek aan
zuurstof en de oorzaak moet worden ge
zocht in het feit, dat verf- en textielfa
brieken elders haar water op het kanaal
lozen. Duizenden vissen zün reeds gestor
ven en de meeuwen cirkelen bü honderd
tallen boven het water.
160.000 gesmokkelde sigaretten. Toen de
politie achter de ruiten van twee proviand-
boten een heleboel pakken zag liggen, ging
ze maar eens op nader onderzoek uit. Ze
vond 160.000 gesmokkelde sigaretten. Drie
gebroeders S. en een opkoper zün in ver
band met deze zaak gearresteerd.
De Gauillisten
hadden stellig meer verwacht dan ze ge
kregen hebben; in 1948 bij de gemeente
raadsverkiezingen hadden ze 33 pet. der
stemmen, nu ruim 20 pet., maar ze zullen
toch de grootste individuele partij in het
parlement zijn met hun meer dan 110 ze
tels en krügen er een geweldige tribune
voor hun propaganda.
Ofschoon het verheugend is, dat de demo
cratische partüen de overhand behielden
reden tot juichen is er niet, nu nog onge
veer 45 pet. der kiezers hun stem gaven
aan extremistische, niet-democratische par
tüen van links en rechts. Nu de verlam
mende invloed, welke het vooruitzicht de
zer verkiezingen zowel op het Franse bin
nenlandse als buitenlandse politieke beleid
had, terzüde is gesteld, mogen de democra
tische partijen dit alles in het oog houden
en beseffen dat men slechts door eendrach
tige, op verlichting van de sociale nood
gerichte politiek, het vaderland kan red
den uit de greep van het extremisme. Een
les, welke trouwens ook voor Italië geldt,
waar, nu in 30 provincies de verkiezingen
voor gemeente- en provinciale raden zijn
gehouden, de democratische partijen, ver
geleken bü 1946 wel aan stemmen hebben
gewonnen, doch vergeleken bij de parle-
mentsvërklezingen van 1948 aan het extre
misme van links en rechts hebben verloren.
Wü schreven hierboven, dat het vooruit
zicht der Franse verkiezingen ook een be
lemmerende invloed had gehad op de inter
nationale politiek. Een der bewüzen daar
van was dat de besprekingen in de
agenda-conferentie te Parüs
slepende werden gehouden tot het moment
dezer verkiezingen. Eerst toen de kwestie
niet meer propagandistische doeleinden kon
worden uitgebuit, werd bekend, dat de drie
westelüke mogendheden de Russen opnieuw
een nota hadden aangeboden, waarin hun
antwoord werd verzocht op de vraag of zij
bereid waren een büeenkomst der Grote
Vier te houden op de basis van de ter agen
da-conferentie tot nu toe bereikte resul
taten, d.w.z. zonder dat op de aganda spe
ciaal als punt werd vermeld het Atlan
tisch pact en de militaire bases der Ame
rikanen in Europa. Daarna is de conferen
tie uiteen gegaan tot het antwoord der Rus
sen ontvangen zou zün en het is vrü zeker,
Münongeluk. Bü de werkzaamheden in 'n
galerij in aanleg in de mün Oranje-Nassau
3 te Heerlerheide werd de houwer K. Kip-
kowsky uit Heerlen door neervallend ge
steente getroffen en overleed ter plaatse.
Het slachtoffer was gehuwd en vader van
twee kinderen.
Meer dan 10 millioen Nederlanders. Vol
gens de voorlopige cüfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek bedroeg het aan
tal inwoners van ons land op 1 Mei j.l.
10.242.690.
Reeds nu aardbeien „doorgedraald’’. Het
warme weer van de laatste week heeft een
verrassend grote aanvoer van aardbeien op
de veilingen tot gevolg gehad. Daardoor
deed zich het unieke feit voor, dat reeds
Woensdag nu het aardbeiénseizoen nau-
welüks is begonnen op de Venlose vei
ling 500 pond aardbeien werd doorgedraaid
daar de sappige vruchten de minimumprüs
van 45 cent per kilo niet opbrachten.
Tweemansduikboot tussen Umulder pieren
gevonden. Nadat de baggermolen, die de
vaargeul tussen de Umuidense pieren op
diepte houdt, een zwaar voorwerp had
„aangebaggerd”, heeft Woensdag de bok
Ursus van de Rijkswaterstaat met behulp
van een berglngsscheepje van de firma Tak
het geschonden easeo van een Duits* twee-
mansduikboet epgehaald.
Tilsdei 26 Juny:
19.0220. Fryske ütstjflring.
19.02-19.15. Stimmen üt eigen formidden.
19.15-19.45. „It Fryske liet”, in program
ma dat gearstald waerd troch Paulus
Folkertsma.
De ütfierders binne: Mien Peters, so-
praen, Jelly Postma, alt en J. Bon-
nema, tenor. Oan ’e fleugel: Metty
Postma en G. Calsbeek.
19.45-20. „De Reinböge” Onder redaksje
fan Fokke Sierksma. Foardrachten üt
it wurk fan Joh. D. de Jong. De mei-
wurkers binne: Auek de Boer en Hinne
Feenstra.
Laat afschrift. Toen bruid en verdere fa
milie reeds in plechtige stemming voor de
komende huwelüksvoltrekking waren,
kwam er ten gemeentehuize van De Wük
een schriftelijke mededeling binnen, dat de
bruidegom er maar liever van afzag.
De achterkant. De verlichtingscommissie
van de KNAC zal een practisch onderzoek
bistellen naar de vraag, op welke wijze de
achterkant van motor- en andere voertui
gen beter kan worden verlicht.
Elders ook niet gewenst. Op verzoek van
H. K. H. Prinses Wilhelmina mogen boven
het paleis het Loo de vliegtuigen niet op
geringe hoogte overkomen.
De Haak-in-actie. Voor de Haak-in-actie,
die de NCRV heeft gehouden, zijn thans
de laatste giften binnengestroomd, waarvan
enkele uit het buitenland bü de Wereld
omroep binnenkwamen naar aanleiding van
een heruitzending van een gedeelte van
dc laatste avond in het Concertgebouw te
Amsterdam. Met de opbrengst van bazar
en tentoonstellingen mede is een totaal be
drag bereikt van rond f 2.800.000, dat bin
nenkort zün bestemming geheel volgens
het omlünde doel en dus zonder aftrek
van onkosten zal vinden.
Ook Australische en Nieuw-Zeelandse rjj-
ders op de T.T. Op 7 Juli zullen op het
circuit van Drenthe de motoren weer da
veren. Het is de dag van de internationale
motorraces, de T.T. Dit jaar zün er ook
deelnemers uit Australië en Nieuw-Zee-
land.
N.S. maakte een half millioen meer winst
dan het vorig jaar. Uit het verschenen
jaarverslag over 1950 der N.V. Nederlandse
Spoorwegen blükt, dat de bedrü'fsuitkom-
sten opnieuw gunstig zün. De winst be
droeg f 1.382.000 tegen f873.000 het vorig
jaar.
Wim Dielissen als achtste Nederlander. Als
achtste man voor de Nederlandse ploeg in
de Ronde van Frankrijk, is de Eindhove
naar Wim Dielissen gecontracteerd.
81-jarige gaat nog naar Canada. De 81-
jarige Groninger A. Roemeling uit Stads
kanaal zal zich enkele dagen na zün ver
jaardag, die hü dezer dagen hoopt te vie
ren, inschepen naar Canada. De krasse
oude baas, die nog zeer vitaal is, heeft zelf
zün papieren uit Den Haag en Amsterdam
gehaald en zal straks met de „Nieuw Am
sterdam” naar Canada reizen, om daar zün
51-jarige zoon Trenco te bezoeken.
Mevrouw Wanda Bidwell Uit Los
Angeles werd per auto naar een
Kraaminrichting gebracht. Plotseling
’n botsing waarbü de auto van mevr.
Bidwell over de kop sloeg. Zij werd
slechts licht gewond en de tocht naar
de kraaminrichting werd haastig
voortgezet. Zij was daar nauwelüks
gearriveerd of zü schonk het leven
aan een tweeling. Moeder en tweeling
maken het uitstekend.
Minder bioscoopbezoekers. Naar uit ge
gevens van het Centraal Bureau voor de
Statistiek blükt, is het bioscoopbezoek in
ons land in de jaren na de oorlog voortdu
rend gedaald.
Diefstal in scheermesjes. In een zaak aan
het Smidswater in Den Haag verdwenen
8000 scheermesjes ter waarde van f 800.
De beide magazijnbedienden A. C. D. (22)
en J. A. C. (34) hadden hun werkgever be
stolen.
Premie voor wonlngsplitslng verlaagd. Het
maximum-bedrag, dat door Rü’k en gemeen
ten tezamen bü splitsing van woningen per
nieuw-ontstane woning kan worden toege
kend, is verlaagd van f 2400 tot f 2100.
Amerikaans. Te Smilde is een garage van
20 bü 14 meter, die achttien meter moest
worden verplaatst, op rollen gezet eii zo
intact verhuisd.
Suze is ziek. Suze, een wüfjes-neushoorn
in Artis is ziek, ze heeft nierbekkenontste-
king. Ze moet nu binnen blüven, in de
warmte en eet geen brood en hooi, maar
een bordje pap per dag van 20 liter melk
en een kilo havermout.
