*11 ras OPMARS ARABISCHE WERELD NAAR ZELFBESCHIKKINGSREfflT üs hjoed to sizzen door Nederland Contra-verse tussen Ver. Staten en Engeland blijft Al of niet Europese eenwording beslissend voor ons lot No, 81 47e Jaargang Vrijdag 19 Oct. 1951 ■R Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA j Bolsward Buitenlands Overzicht 6 cent 10 cent 20 cent Hwat hat Gabe Skroar Bolswards Nieuwsblad :htgen. is t< De zegels zijn van Het Midden-Oosten. De laatste loodjes. geen ir. Nat S. Dl. x>t eer ke Denemarken protesteerde. Dat die druk soms enigszins onbehoorlijke vormen aanneemt, blijkt uit een protest van Denemarken te Washington tegen de ff 8 cent 10 cent 15 cent 27 cent Doch lyk en rjocht oan alle man, Dou krigest der stellich foardiel fan. r 1951. na. en arsum. Baukje Jeltje, Smink Durk twerd. us Jo- ijoerd- se, zv els te 1951. 'aekc uk je, ■sma. Bisko Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie Marktstraat 13 - Boisward Telefoon 451 (K 5157) was te met zich C ik ar? bin- erwis- Hen- s Em- nia en urn. ed. v. zum), nmert sderik Bran- iraak, an te 51. ikke trijp. >ssen :een- izen. irina Hing trijp. en r Ja- i te a en uds- ddt ntJr air r 1951. Sibbele lomma. Hiem- Z. te s kaas- apse in ten rop ibe- ge- ;tei en d 561 ne er ven- IJs- ><an Ca- Jo- mis. cht- :um. ■oer- tzen sma e Am- Wietze I fen te ooi> 3 in het 'am. >rak -end ger, ad- aak petgeschal van de Irene-brigade is Dins dagmorgen de Zuidlaarder veemarkt ge opend en zij werd ook dit jaar weer een groot succes. Een tot ca. honderd man versterkt politiecorps had de handen vol om het verkeer en de naar schatting 200.000 bezoekers in goede banen te lei den. Jeugd bljj, moeders met handen in het haar. Men overweegt thans ook de mo gelijkheid om de lagere en middelbare scholen ’s Zaterdags te sluiten. Bejaarde fietser overreden. Bij het over steken van een kruispunt te Zuidzande is een 73-jarige wielrijder, de gepensionneer- de gemeenteveldwachter A. J. Vermeulen se imperium betekent toch een zwaar ver lies voor geheel het Westen. Een Engelse schepping was de Arabische Liga inder daad. De Engelsen hadden er juist mee bedoeld het verval van hun invloed in het Midden-Oosten nadat zij zelf Frank rijk uit Syrië en de Libanon hadden weg gewerkt tegen te gaan. Zij, de Engelsen vertrouwden daarbij op de krachtige steun van de in Juli vermoorde koning Abdoellah van Jordanië. Deze moord zal steeds een voorbeeld blijven van de ingrij pende wijzigingen welke een dergelijke daad in de wereld-politiek kan brengen. Wie weet, welke gevolgen ook nu weer de moord door een fanatieke Mohamme daan op Liaquat All Khan, de premier van Pakistan gepleegd, zal hebben in de zwaar geladen atmosfeer rond India en Pa kistan? Maar om op het Midden-Oosten terug te komen, na de moord op Abdoellah van Jordanië krimpt de invloed van En geland in dit gebied als een luchtballon, waaruit het gas vloeit, in. De nieuwe ko ning van Jordanië, Talal, dingt, anders dan zijn vader, naar de vriendschap van Egyp te, waardoor dit land nu practisch de toon aangeeft in de Liga. Dit en het Perzische voorbeeld hebben Egypte gebracht tot zijn drieste stap. Van Westelijke, speciaal Engelse, zijde heeft men, nu Kaïro weerspannig blijft, gedreigd Israël in het defensie-stelsel voor het Midden-Oosten op te nemen, waardoor dit land in aanzien zou stijgen, maar een dergelijk stelsel zou, als het volmaakt wil de zijn, zowel Egypte als Israël moeten omvatten; en ook als Kaïro bereid was toe te treden, zou het moeite kosten de I Arabische Liga te winnen voor het idee dat ook het gehate Israël mee mag doen. Met spanning ziet de wereld nu toe wat Amerikaanse diplomatie en.dollars ten slotte in dit wespennest nog kunnen be reiken. Uiterst omzichtig handelen, ook al gaat daar tijd mee heen, zal zaak zijn. Maar de Egyptenaren maken de toestand explosief, doordat zij alle faciliteiten voor de Engelse troepen in de Suezkanaalzone hebben ingetrokken, wat tegenmaatregelen nodig kan maken. Reeds zijn Engelse ver sterkingen naar de zóne gezonden, en heb ben Engelse troepen ook in enige steden in de zóne bepaalde belangrijke punten bezet, nadat er relletjes hadden plaats ge had. king, dus de vorming van. één hecht Wes« tets front, op haar weg ontmoet, wordt echter gevormd door de economische en monetaire ontwikkeling in West-Europa. De Franse regering doet wanhopige po gingen de frank tegen verdere devaluatie te verdedigen en ook omtrent het pond bestaat een groeiend wantrouwen. TAE vorming van één hecht front der Westerse landen tegen alle dreigende gevaren schijnt maar uiterst moeilijk. Al merkt men daarvan op het ogenblik in het Verre Oosten weinig, omdat er weer wapenstllstandsonderhandelingen in, Korea aan de gang zijn, het blijft een feit, dat in de grond der zaak er een diepgaand verschil van mening bestaat tussen de Ver. Staten enerzijds en Engeland en een aantal andere landen anderzijds over de houding tegenover communistisch China aan te nemen. Washington wil rood China niet erkennen en het Formosa niet afstaan. Londen en andere landen denken daarover wat an ders. Daardoor ook kan aan een herstel van een werkelijke vrede in dit deel van de wereld niet worden gedacht. Het hoog ste waarop men mag hopen, is dat de al zo lang aanhoudende wapenstilstandsbe sprekingen ten slotte toch nog tot een be stand zullen voeren, waarbij de geallieer den Zuid-Korea vele jaren bezet houden. Het huidige offensief van generaal Ridg way zou men dan moeten zien als een poging de grens zo te doen lopen, dat ze zo gemakkelijk mogelijk kan worden ver dedigd. De weg naar een dergelijk com promis schijnt voor beide partijen de enig mogelijke. Voor China ook in economisch opzicht, omdat na de wapenstilstand Ja pan de handelsbetrekkingen met de Chi nezen weer op kan nemen. China heeft grote behoefte aan goedkope invoer van industrieproducten. Japan een even grote behoefte aan uitvoer van deze producten. Misschien dat een langdurige wapenstil stand in Korea, het Westen via het onder Invloed van Amerika staande Japan in staat zou stellen, wegen tot een toenade ring tot Peking te vinden. Men doet beter nu maar niet te denken aan de mogelijkheid dat deze wapenstil standsbesprekingen weer zouden afsprin gen. Dan is er immers alle kans, dat de Amerikanen zullen aandringen op het ver scherpen van de oorlog in Korea, door het gebruik van alle ter beschikking staande wapenen, om een tegenstander lam te slaan, die verhindert dat het Westen zijn aandacht kan concentreren daar waar het ’t in de eerstkomende jaren ’t meest nodig is, n.l. in het Westen. President Truman heeft nog pas in een redevoering gezegd, dat hij verwacht, dat als de vrije landen over een verdediging beschikken, die sterk genoeg is, het mogelijk zal blijken met de Sovjet-Unie tot een vreedzame regeling te komen, welke zal veroorloven met haar in dezelfde wereld te leven. Welnu de oor logstoestand in Korea doet de kracht van de Westerse defensie nog altijd afbreuk, het is dus een Westers belang van de eer ste orde dat deze eindigt. Abonnementsprijs 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs r 10 cent per m.m. Giro 87926 In het Midden-Oosten staat tegenover de opmars van de Arabische wereld naar zelfbeschikkingsrecht en méér, men denke maar aan Egypte’s eis tot inlijving van de Soedan ook een min of meer verdeeld Westelijk front. Amerika toont veel meer neiging zich bij de eisen der Arabische nationalisten neer te leggen dan Engeland en Frankrijk. Onder Amerikaan se druk is de resolutie welke Londen inza ke het Perzische oliegeschil in de Veilig heidsraad indiende steeds verder verzwakt en er is alle kans dat ten slotte de Per zen, die nu alleen nog maar willen praten over de schadeloosstelling,, welke de En gelse oliemaatschappij van hen voor de inbeslagneming harer eigendommen zal ontvangen, hun zin zullen krijgen. Mocht men aanvankelijk verwachten dat Amerika I resoluut de zijde van Engeland zou kie zen, toen Egypte het voorstel verwierp om in het defensiecommando voor het Mid den-Oosten te treden, latere berichten doen vermoeden, dat Washington er op uit blijft Egypte tevreden te stellen, waarvan de Soedan, dat ongetwijfeld door Kaïro als prijs voor toetreding tot het defensiecom mando wordt geëist, het slachtoffer kan worden. Eensdeels kan men zich de hou ding van het Egyptische nationalisme wel begrijpen, het voelt minder direct dan W.- Europa de bedreiging van het Russische communisme en waarom hetzij tegen zekere prijs zou het dan deelnemen aan een defensieverdrag, waarin de grote Westerse mogendheden de toon zullen aan- I geven Maar dit is toch wel kortzichtig, omdat overstroomde de Russische en communis tische expansiedrang de wereld, dit ook het Nijlland niet onaangetast zou laten. Men kan ér misschien in zijn vuistje om lachen dat Engeland in het Midden-Oosten het slachtoffer van zijn eigen schepping, de Arabische Liga ook Irak toont al neiging het verdrag met Londen, waarbij de Engelsen het recht hebben luchtbases in dat land te onderhouden, op te zeggen wordt, maar deze afbraak van het Brit- Zwtndelaar gepakt. De 44-jarige make laar C. de B., die zich directeur noemde van de N.V. Makelaarskantoor te Den Haag, verspreidde aldaar en in andere ste den folders, waarin hjj zijn diensten en zelfs crediet aanbood voor emigratiebe- middeling. Hij beweerde, over relaties in alle delen der wereld te beschikken. Min der vermogende lieden zouden een voor schot van hem krijgen, maar iedere ge gadigde moest f 100 vooruit betalen voor de „bemiddeling”. De waarheid is, dat de B. volstrekt niet in staat was bemiddeling te verlenen. Mr. Jeljer de Jong zal Piet Bruin ver dedigen. Op verzoek van de ouders van Piet Bruin zal de Amsterdamse advocaat en procureur, mr. Jeljer de Jong diens ver dediging op zich nemen. Het is nog niet bekend, wanneer de zaak-Bruin zal wor den behandeld. Mr. de Jong is afkomstig van Nijland. aldaar, door een Belgische personenauto 200.000 bezoekers in Zuidlaren. Met trom- gegrepen. Het slachtoffer was onmiddel lijk dood. Gewond door ontploffing van rookgranaat. Een sergeant uit Middelburg heeft ern stige fosforwonden gekregen toen een rookgranaat, die hij wilde demonteren, ontplofte. Het slachtoffer is in een zie kenhuis te Middelburg opgenomen. De roofoverval in De Purmer. Uit het on derzoek in de zaak van de roofmoord in De Purmer is nog komen vast te staan, dat een portefeuille, met een bedrag van f 3500 is verdwenen. Deze portefeuille, eigendom van de inmiddels overleden Pie ter Laan, moet uit een der kasten van de woning van de familie Laan zijn ont vreemd. Kermis gehouden. Te Nijmegen zijn ver scheidene arrestaties verricht onder men sen die de kermis hadden bezocht en daar na in beschonken toestand een fiets of auto wilden besturen. Moeilijke winter wacht. Deze winter wordt een zeer moeilijke op economisch gebied voor W.-Europa en men vraagt zich wel eens af of de mili taire lasten niet te zwaar zullen vallen nu de industriële hoogconjunctuur taant. Men tracht de gevolgen daarvan te voor komen door Amerikaanse Inspuitingen met oorlogsorders, wat echter een beden kelijk middel Is, waarvan de toepassing niet blijvend kan zijn. De enige oplossing ware hier de economische eenwording van W.Europa maar het economische natio nalisme voert dit vraagstuk, dat om een snelle oplossing vraagt, op een lange, wij vrezen zeer lange baan. En niet zonder bezorgdheid vragen deskundigen in vele landen zich af waarom ieder land zich eigenlijk met alle kracht werpt op de in dustrialisatie, als de producten daarvan straks door handhaving der economische grenzen toch geen afzet kunnen vinden. De al of niet economische eenwording van West-Europa kan wel eens beslissend zijn voor het lot van een zo dicht bevolkt land als het onze. Toezicht credietwezen volgende week In Tweede Kamer. Blijkens mededeling van de voorzitter van de Tweede Kamer ligt het in de bedoeling de volgende week in deze Kamer in behandeling te nemen: het plan-Schuman, het wetsontwerp toezicht credietwezen en de interpellatie van de heer Gortzak (comm.) omtrent de brand- stoffenprjjzen. Nederlandse administrateur in Indonesië vermoord. Zaterdagmorgen is de 53-jari- ge F. W. graaf van Limburg Stirum, een van de administrateurs van de onderne ming Sukamandi, de grootste onderneming van de Pamenoekan- en Tjiasemlanden, in het gebied van Subang (West-Java) door drie lieden vermoord en van f 3000 be roofd. De daders zouden reeds gear resteerd zijn, zo bericht de Javabode. Liever 300 dan 30. Een bedrijfsleider, die met een atelier-meisje had gevochten en deswege door de Amsterdamse politie rechter tot f 30 of vijf dagen werd veroor deeld, verzekerde, dat hij nog liever aan 300 mannen leiding gaf dan aan 30 meis jes. Door kanon overreden. Op de Rijksweg bij Velsen heeft een verkeersongeval Dins dagavond het leven geëist van een 44-ja- rige motorrijder uit Beverwijk. Een mili taire vrachtauto, waarachter ’n kanon be vestigd was, stak plotseling de rijksweg over. De motorrijder die het stuk geschut niet zag, wilde achter de vrachtauto langs en reed toen tegen de koppeling tussen auto en kanon. Hij geraakte onder het rechterwiel van het kanm en overleed in een ziekenhuis. Jr., 1. te 151. v Jo- a. Te ls en 1 t< mels i vai Arabische Liga. Nu, hoe men de zaak ook bekijkt, de kans om de landen van de Arabische Liga in het Westerse defensiesysteem te betrek ken, min of meer wankel is wordt uiter aard de betekenis van Turkije als schakel in dat stelsel zeer belangrijk. Het zou hier een buitengewoon zware taak krijgen wan neer Rusland eens tot de aanval overging. De reis, welke de Amerikaanse, Engelse en Franse stafchefs naar Athene ook Griekenland is zeer belangrijk voor de ver dediging van het Middellandse Zeegebied en Ankara hebben gemaakt, had tot doel zich op de hoogte te stellen in hoe verre deze landen opgewassen waren te gen hun eventuele taak en men kan er op rekenen dat naar dit gebied nu heel wat Amerikaanse steun zal gaan. Dat is ook nodig want nu ook ’n aanval op enig deel van de Griekse en Turkse rijken voor alle landen van het Noord-Atlantisch pact de verplichting mee zal brengen bij te sprin gen, betekent dit dat het te verdedigen gebied van het pact met vier millioen vierkante kilometer, met 26 millioen zie len toeneemt. De Europese leden van het Atlantisch pact waren daarom aanvanke lijk niet zo happig op de toelating van Griekenland en Turkije tot het pact, om- dat za voor een te grote spreiding van de militaire hulpbronnen van het Westen vreesden. Enige Amerikaanse druk is niet vreemd geweest aan een wijziging in de houding der Europese partners, doch deze zullen toch alle de goedkeuring van hun parlementen nodig hebben voor Turkije en Griekenland officieel kunnen worden op genomen. Het opmerkelijke is intussen, dat er weer geruchten zijn, dat de Ver. Staten ten slotte de flankbedreiging van Rusland toch gewichtiger achten dan de frontale en dus hun strijdkrachten meer zouden willen concentreren rond het Mid dellandse Zeegebied en in West-Europa de Rijnlinie en niet de Elbelinie zouden willen verdedigen. Kennelijk danken deze geruch ten echter hun ontstaan aan het talmen van W.-Duitsland om van heler harte aan de W.-Europese verdediging mee te wer ken en zijn bedoeld om enige druk op Bonn uit te oefenen en passant op de W.- Europese bondgenoten om op te schieten met hun militaire voorbereiding. KINDERPOSTZEGELS VOOR 1951. Van 12 November tot en met 31 December 1951 zullen de weldadigheidspostzegels met een toeslag voor het kind worden verkocht. De netto-opbrengst van deze toeslag komt ten goede aan de arbeid ten bate van het bescherming- en hulp behoevende kind. De fotografische ontwerpen zijn van Cas Corthuys. De zegels stellen jongens en meisjes voor in de omgeving waarin zij wonen en werken. 2 cent verkoopsprijs 5 cent 5 cent De pot verdeeld. Van veertien aannemers uit Noord-Holland die zich Woensdag voor de Haarlemse economische politierechter moesten verantwoorden wegens overtre ding van het Prijsvormingsbesluit 1941, hoorden twaalf zich veroordelen tot ieder f 400 boete subs, dertig dagen hechtenis. De aannemers H. S. uit Volendam en J. de V. uit Purmerend werden vrijgesproken De eis luidde tegen ieder f500 boete subs. 1 maand hechtenis en twee weken voor waardelijk. Bjj een openbare aanbesteding van 34 woningen in de Zuidpolder in Pur merend hadden de aannemers samen een „opzet” gemaakt, d.w.z. ze hadden hun inschrijvingen in onderling overleg zoda nig gegoten, dat H. S. als laagste inschrij ver uit de bus moest komen. Als hem dan het werk werd gegund moest hij f 6000 onder de andere inschrijvers verdelen, waardoor het werk dus duurder werd dan bij concurrentie het geval zou zijn. Den Haag vraagt f 68 millioen. In Den Haag zijn 7800 jonge echtparen, die om een woning van twee kamers hebben ge vraagd. Daaronder zijn 5000 spoedgevallen zo onthulde de Haagse wethouder voor financiën, de heer Th. M. Dresmé. Bij de raad zijn nu nieuwe plannen voor ruim 5000 woningen ingediend, waarvoor een totaalcrediet van f 68 millioen wordt ge vraagd. Drie doden door mist. Woensdagmorgen circa half acht is op de rijksweg van Zalt- bommel naar Utrecht bij Deil (Waarden burg) een ernstig auto-ongeluk gebéurd, dat drie personen het leven heeft gekost. Het zijn de 20-jarige K. Pijnenburg en de 23-jarige J. van Dongen uit Den Bosch en de 25-jarige B. van der Linden uit St. Michielsgestel, die later in het Grootzie- kengasthuis in Den Bosch is overleden. Tasmanië eert Abel Tasman. De burge meester van Grootegast, de heer D. v. d. Munnik, zal binnenkort van de premier van Tasmanië een gedenkplaat ontvangen die zal worden aangebracht in de kerk van Lutjegast, het Groningse dorp, waar in 1602 Abel Tasman werd geboren. Oude munt. Bjj de werkzaamheden aan het kruispunt bij de Beurs te Leeuwarden is een oude Spaanse munt gevonden. Zij dateert uit de tijd van de Spaanse bezet ting van Portugal, 1580-1640. Het is een vier Cruzados-stuk van 22 karaats goud, dat elf en een halve gram weegt. De munt zal aan de verzameling van het Friesch Museum worden toegevoegd. Prins Bernhard sprak met president Tru man. Prins Bernhard is door president Truman ontvangen. Het onderhoud duurde twintig minuten. De prins verklaarde dat hij met de president de plannen had be sproken voor de reis naar de V. S. die hij in April met koningin Juliana zal maken. Hij weigerde bijzonderheden te verstrek ken over het programma van het bezoek, dat naar hij meedeelde, ongeveer tien da gen zou duren. Ook mond- en klauwzeer in Limburg. De mond- en klauwzeerziekte, die haar oor sprong vindt in de Duitse grensgebieden van Dusseldorp tot en met het gebied van Aken, is reeds gedeeltelijk overgeslagen naar Limburg. In Nieuwenhagen, Pocholtz Simpelveld, Heerlen en Kerkrade worden reeds gevallen onder de koeien geconsta teerd, die echter niet behoren tot de meest gevreesde type c, dat de laatste dagen in het Rijnland voorkomt. De normale ent stof heeft nl. op dit type geen invloed. Het komt bijna op hetzelfde neer. De bij zondere strafkamer van de Zutphense rechtbank veroordeelde Carl L. Huschka, die in de oorlog talrijke mensen heeft ver raden, tot achttien jaar met aftrek. Te gen hem was levenslang geëist. Deviezenpositie verder verbeterd. De ver korte balans van De Nederlandse Bank liet deze week opnieuw gunstiger cijfers zien. De deviezenpositie toonde een ver dere verbetering en voor het eerst sinds April overtreffen de vorderingen weer de verplichtingen. Thans is er een surplus van f64.500.000. Ze schold Russisch. Te Venray is een da me tot tien gulden boete veroordeeld die haar buurvrouw had uitgescholden. In de rechtzaal beweerde zij, daar zij Russische van geboorte is, een tolk nodig te heb ben. Nederlander onderscheiden. Soldaat H. Baggerman uit Wassenaar, ingedeeld bij het achtste Amerikaanse leger op Korea, mag op kosten van de V. N. een rondreis door Mexico, Midden-Amerika en Canada maken; deze onderscheiding is te beurt gevallen aan vier militairen: de anderen zjjn een Fransman en twee Amerikanen. uitlatingen van een Amerikaans generaal! die ernstige critiek op de voorbereiding van de Deense defensie oefende. Dit was een inmenging in Deense zaken, waarvoor Washington nu ook excuses heeft aange boden. Gemakkelijk hebben de Europese partners in het Atlantisch pact het niet, dat bewijst ook de Russische nota aan Noorwegen, waarin Moskou zijn buur de toetreding tot het „agressieve Atlantische Pact” verwijt en de militaire maatregelen die daardoor op Noors gebied onder Ame rikaans bevel worden genomen, hetgeen een verslechtering van de betrekkingen tussen Noorwegen en de Sovjet-Unie moet veroorzaken. Uiteraard zijn alle partners in het Atlantisch pact het eens dat dit op treden vau Moskou, dat zelf zijn agressief verdrag met zijn satellieten handhaaft, dient afgewezen. Maar verdeeld zijn ze nog steeds over Spanje, waarmee de Ame rikanen een apart verdrag maakten, toen opneming in het Atlantisch pact op ver zet van enige Europese partners stuitte. Dit verzet tegen medewerking van Franco aan de Europese defensie schijnt de laat ste tjjd eer toe- dan afgenomen, omdat velen in Europa menen dat de Amerika nen door him steun het Franco-regime een Inspuiting hebben gegeven, zonder welke het reeds bezweken zou zijn. De grootste moeilijkheden welke een volledige Amerikaanse-West-Europese samenwer- Het echtpaar Boes man is te Zuidlaren voor de laatste keer opgestegen voordat het naar Zuid-Afrika vertrekt. Massa-ontslag door brand. Tengevolge van de brand bij de Coöp. Aardappel meelfabriek te Ter Apel is uan meer dan 100 arbeiders ontslag aangezegd. Op grond van een onderlinge afspraak van de fabrieken worden de voor deze fabriek bestemde aardappelen nu vermalen door fabrieken in de omgeving, zodat er in het algemene productieproces vrijwel stagnatie zal optreden. Ijzeren Gordijn bij Vaals. Om de smok kelhandel tegen te gaan, hebben de Duit sers langs de grens te Vaals een bijna 3 meter hoge ijzeren afrastering gemaakt. - Watergebrek in Zoutkamp. Door het dro ge weer heerst er in Zoutkamp groot ge brek aan drinkwater. In droge perioden komt dit vaker vcor. Er is geen waterlei ding. NEDERLAND NEDERLAND NEDERLAND

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1951 | | pagina 1