Xrant
Xerst
en
^¥stjcuhi
0
IIP
5
II51
r
gil
a
o
f
f
f
f
i
e
f
pui
Krystfakansje by Pake
f
o
o
8
ggggL’
ik
LO
r.
17
E
71BL2,
O
No. 99
47e Jaargang
Vrijdag 21 Deo. 1951
Uitgave van Drukkerij Fa. A. J.
OSINGA - Bolsward
Bi
O I
'o
IJ?
ken
iten
nge
:ekt
yn
net
in
Dy
a
op
-Ija
de
i in
in
■Ml
vare
ïEG
root
:ima
en
van
de
en.
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Abonnementsprijs
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs i 10 cent per m.m
Giro 87926
olswanis Nieuwsblad
■a
\L
3R.D
-3»x
I';
r
1
Wurden: A. M. Wybenga. f
■5>
icht
ege
en
iy’t
ette
pa-
der
cht.
■jen
iet:
i it
iest
salt
to
„Wereld-nedergang, wereld-ondergang.
Door het woud der dagen bruist doodsgezang.
Wereld verloren Christus geboren!
Jubelt allen die nu Christ’nen zijt!
Nou geane üs blide tinzen,
Al op in Inglestim,
Oer sé en fiere grinzen,
Nel ’t Ijocht fan Bethlehlm.
Alle eare oan God, by ’t wünder
Fan 't lang forseine Bern,
In tjustere ieu giet Under
Wy meije üs Heilftn sjen.
En alle klokken liede,
Oer ’t hoare wintèrfjild.
Omdat it: frede op ierde
Foar it sündich minske jildt.
Sa hawwe wy to kommen
En nel dat Bern to gean,
Yn rige mei de frommen;
Wy sille ’t heil forstean.
Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
1.-
1.25
Oir.,
I J»
»<i 'iiTB
a
Leit de ierde ek stil to sliepen,
De stjerren riizje yn pracht;
De himel giet üs iepen,
Yn ’t liet fan: Stille nacht;
Sa geane dünkre dagen
Wer oer yn Ijochter tiid.
„Yn minsken wolbihagen.”
It stimt üs stil en bliid.
Teltsje fan Marijkemuoi.
i'
f
?/Z
Cliché: „In Bern is üs beme yn
Bethlehim”.
W/U vroegen dezer dagen een geestelijke een bijdrage te willen schrijven
voor ons blad. Een Kerstmeditatie. Wij meenden, dat onze lezers
dit op prijs zouden stellen. Kerstfeest is voor ons en voor de meeste van
onze lezers immers méér dan een folkloristisch gebeuren.
Kerstfeest is vóór alles een gééstelijk féést. Kerst komt met een heils
boodschap: „Ziet, ik verkondig U grote blijdschap, dat U heden is gebo
ren de Zaligmaker, welke is Christus de Here.”
De bijdrage werd ons prompt geweigerd.
Een Kerstmeditatie hoorde met in onze krant thuis, aldus de zieleherder.
Ons blad was niet religieus georiënteerd, maar een neutraal nieuwsblad.
Eerlek gezegd, zijn we van deze mening wel even geschrokken.
Is dat werkelijk waar? Behoren Krant en Kerst niet bij elkaar? Zijn het
twee werelden, die niets met elkaar hebben te maken?
Inderdaad, het lijkt er veel op.
Kerstmis betekent voor velen: een kersttafel, een boom met kaarsen,
blijde kinderstemmen, vrolijke Kerstliederen, gezelligheid in huis, het
Kerstverhaal van de Kribbe en het Kindeke.
De krant, dat betekent voor velen: allerlei akelige berichten. Berichten
van oorlogen, van geruchten van oorlogen, mislukte besprekingen tussen
de mogendheden, ongelukken, moorden, het Vinden van kinderlijkjes.
We moeten het eerlijk toegeven: Ook al staan er Kerstplaatjes en Kerst-
praatjes in de krant, even verder staan toch weer de „gewone” berichten.
Zo is er dus sprake van twee werelden.
Krant en Kerst, ze schijnen maar weinig bij elkaar te passen.
Ze verdragen elkaar niet.
Of .vergissen we ons daar toch mee?
Henriëtte RolandHolst heeft eens gezongen:
Lytse Nynke boartet by Pake yn ’e kea-
mer en dy twa formeitsje har ek tige.
De earste Krystdei meije Anneke en Hüns
mei Muoike nei tsjerke.
„Pake en Nynke sille wol op it hüs pas
se,” seit Nynke.
De bem komme fleurich wer thüs en
dounsje as Muoike yn ’e keamer komt mei
in greate krystkranse en kofje.
„Liket it jim goed ta?” freget Pake.
„Ja, Pake,” roppe se alle trije.
En it iten is al sa lekker.
’t Is sa mar skimerjoun. Dan docht Muoi
ke de middeldoarren iepen en stean de
bem efkes stil to sjen nei de prachtige
Krystbeam yn 'e greate foarkeamer.
„Hwat moai! Hwat prachtich! Dér wis
ten wy neat fan.”
„Dat is spitich,” laket Muoike.
AI gau sitte se meiinoar om 'e Krystbeam
en sjonge de bern och sa moai: „Stille
nacht. Hillïge nacht.” Muoike spilet der
sêft by op it oargel.
Dan fortelt Pake fan 'e berte fan de
HeilAn.
„Stil yn ’e nacht kaem de Heilén as in
earm lyts bemtsje. Mar gjin widske stie
foar him klear en gjin leave lytse klean-
tsjes hie syn Mem. Né, Syn plak wie yn
in stül en syn bedtsje wie in itensbak
foar it fé, mei hwat strie. Yn doeken
waerd it lytse popke biwuolle. Earmer koe
it al net. Mar üs Forlosser kaem just foar
sokke earme minsken. De Heare God hie
it de minsken wol oansein, dat Syn Soan
komme soe yn Bethlehim, mar och, yn dy
tiid tocht nimmen der binei oan, hwant it
wie ek nacht yn hiel de wrüld en neare
nacht yn it lAn fan Israël; hja wiene sla
ven wurde fan de Romeinen en wrede
.Zj,f
Twee geluiden, het ene dat van doodsgezang en het andere van jubel.
Twee geluiden, twee werelden.
Maar als we goed lezen, toch zo nauw verbonden „Wereld verloren,
Christus geboren!”
Midden in de wereld ook in de nare wereld van de krant, met al die
akelige berichten is Christus geboren.
Daarom mogen we met Kerstmis de krant niet volschrijven en de krant
niet lezen, terwijl wij Christus vergeten. Ja, we kunnen nog verder gaan:
Zou het misschien daarom zo akelig en verkeerd op deze wereld gaan,
omdat Christus vergeten?
Zouden we daardoor zo diep in de narigheid zitten, omdat wij hier in
onze wereld willen leven, terwijl we Christus daar in die andere wereld
in liefst nog wat romantisch aangeklede Kerstwereld laten leven?
Krant en Kerst hebben bij nader inzien dus alles met elkaar te maken.
Wanneer de wereld van Kerst de wereld van de Krant niet beïnvloedt,
dan komt er niets dan narigheid en ellende van.
Het Kindeke in de Kribbe is de Heer van deze wereld. Omdat God alzo
lief de wereld heeft gehad, daarom hoort de Krant, die zoveel „doods
gezang” moet beschrijven, van de Kerst jubel niet te zwijgen.
.TTWEROM moatte wy mei de Krystfa-
kansje ütfanhüs by Pake? Oars kom
me Pake en Muoike Tine mei Krysttiid
by uzes. Heit bliuwt dochs thüs en Lys
kin wol foar üs soargje.”
Sa seurde in famke fan alve tjier, en in
jonkje fan njoggen jier seach al sa for-
slein.
„Wy wolle folie leaver thüs bliuwe, dan
kinne wy ek noch ris by mem sjen.”
Dat mem nou ek krekt siik wurden is en
nei it sikenhüs moast.
Lytse Nynke sei mar neat. Hja tocht: „As
mem net thüs is, dan is der dochs neat
oan, dan bin ik al sa leaf by Pake en
Muoike Tine.
„Dér is nou ienkear neat oan to dwaen,”
sei Heit.
„Ik forwachtsje fan jim, dat jim leaf wêze
sille en dat Pake en Muoike gjin lést fan
jim krije. Heit bringt jim aenst fuort.”
De reistassen stiene al klear, hwa soe dat
dien hawwe!
Mei de auto wie it mar in eintsje nei Hur-
degaryp.
„Kom, der binne myn gasten al. Dat stiet
my oan, mar gau nei Pake,” lake Muoike.
Pake sjocht al sa bliid en seit: „Hwat krije
wy nou in moaije dagen.”
„Hwat binne jim stil,” sei Muoike. „Kie
ne jim leaver thüs bliuwe wollen?"
Der kriget Muoike it hiele forhael.
„Bem, wy bigripe it bést, mar sille wy
nou üs bést dwaen om der dochs moaije
dagen fan to meitsjen?” freget Pake.
De earste joun, wol hwat is dy al sellich.
Anneke en Héns meije Muoike helpe to
bakken, koekjes en poffertsjes. De bern
forjitte alles en ha och sa’n wille.
I
I
I
I
i
I
t
i’-;H
foarsten wiene baes. It wie harren o sa
bang.
En sjoch, krekt yn dy djippe illinde kaem
Gods Soan om de minsken to rédden en
sillich to meitsjen.”
„Ja,” suchtet Pake, „sa tsjuster liket it
nou ek wer yn ’e wraid.”
„Né, Pake,” seit Muoike, sa’n nacht kin
der net wer komme, hwant de Heilan wol
altyd by üs bliuwe en dan sil it Ijocht yn
en om üs wêze.”
Dan wer sjonge en.der is Muoike mei
in tsjettel sükelademolke en poffertsjes.
Jonge, hwat in blide bem.
De bem krije elk in moai boek fan Pake.
Alle trije fljogge him om *e hals en slzze:
„Tankje wol, Pake.”
En dan kriget Muoike Tine krekt sa’n
bitankje.
„Hwat hawwe wy in moaije del hawn,”
sizze trije bem as lija op béd brocht wur
de.
De oare moams gean Pake, Anneke en
Héns nei tsjerke. Muoike skript mei it
iten en kofje. Toet, toet, heart Nynke en
hurd ropt hja:
„Muoike, dér is üs Heit.”
Yn 'e gong praet Heit hiel süntsjes tsjin
Muoike en dy sjocht sa bliid. Heit wachtet
oant Pake en de bem thüs komme.
„Hoe is ’t mei Mem?” roppe se.
„Hiel goed,” seit Heit, „ik moat jim de
groeten dwaen fan Mem.”
„Komt Mem gau wer thüs?’ freget An
neke.
„Noch net,” seit Heit. „As jim leaf binne,
dan bringt Mem hwat moais foar jim mei.”
Helt moat al wer fuort, hwant Helt is
dokter en moat nei de sike minsken.
Pake giet mei nei de doar. De bem stean
al by de auto.
„Pake,’* seit Heit, „alles is bést, ’t Is in
famke, in fiks bem, mar slz it net tsjin
’e bem, hwant dan binne se net to bal
den.
Mei Muoike meije se nei it Krystfeest yn
it doarp. Dat wie al sa kostlik.
De dagen fljogge om. Aldjiersjoun bakt
Muoike oaljekoeken. Alwer in feest.
Sa wier der komt Heit ek noch efkes. Dy
mei ek wol oaljekoeken.
„Oer twa dagen helje ik jim op, dan is
Mem wer thüs. Jimme sille raer opsjen fan
hwat Mem meinimt.”
’t Is samar sa fier. Sneon komme Pake en
Muoike in pear dagen.
De bem bitankje hertlik, hja hawwe it bést
nei ’t sin hawn.
Sjesa, nou op Ljouwert oan.
As hja foar it hüs stilhftlde, dan stiet Mem
foar it rüt. Alle tr^je roppe bliia: „Del
Mem.”
„Hwat binne wy bliid dat Mem der wer
is.” En dan.Dér sjogge se yn ’e hoe-
ke fan 'e keamer it moaije widske. ’t Is
in wünder, sa bliid hja alle trije binne.
Dit is it moaiste hwat Mem meinlmme
koe. In leaf lyts suske.
„Nou,” seit Heit, „hoe is it lytse suske?
Dat is nou üs Krystpresintsje, binne jim
tofreden?”
„Ja, Heit, wy binne o sa wils mei üs sus
ke. Mar Helt, hoe hjit hja?"
„Dat moat Mem mar sizze.”
„Tineke,” seit Mem.
„Wy ha har dy namme jown, omdat Muoi
ke Tine altyd sa leaf foar üs is. Nou, hat
Mem net hwat hiel moais melnommen?”