KRIS-KRAS door Nederland
DUITSE BONDSDAG WIL WEST-EUROPESE
SAMENWERKING
ós hjoed
to sizzen
Onder de dreiging van Stalins dood
Youth For Christ
Amsterdammer pleit
Berooid Engeland spreekt toch nog een
woordje mee in de internationale politiek
Installing Fryske kunst
Blhaidens goedkarring fan de rie sil an-
komme simmer yn it stêdshüs to Boalsert
wer in ütstalling hélden wurde. Hoewol
it mooglik wie ek in Gelderske of seis In-
gelske ütstalling to hélden, docht de kul-
turele kommisje it ütstel dit jier to kom
men mei In ütstalling fan Fryske byldzjen-
de kunst.
Alia zij gedankt
Faroek heeft een zoon
Kinderbijslag Kleine
Zelfstandigen
Jorwerds historie
herhale zich niet
voor Fedde Schurer
No. 5
48e Jaargang
Vrijdag 18 Jan l952
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave
Drukkerij Fa. A. J. OSINGA - Bol sward
van
Buitenlands Overzicht
i
i
VeuchQnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs12 cent per m.m
Giro 87926
Hwat hat Gabe Skroar
Bolswards Nieuwsblad
Vervolg op pag. 2, 2e kolom
een
t
Sigarettensmokkel op Nederlands schip.
Het Nederlandse schip Friesland heeft als
smokkelschip gefungeerd. Douane-ambte-
naren in Stavanger namen 28000 sigaret
ten in beslag.
Abnormaal hoge vlsprtfzen. Door de gerin
ge aanvoeren wegens het slechte visweer,
zijn te Umuiden de noteringen voorname
lijk die der rondvissoorten, tot een abnor-
Heerenveen, die het Fries niet in de zit
tingszaal wenste, door de politierechter te
Leeuwarden werd veroordeeld tot twee we
ken gevangenisstraf voorwaardelijk, heeft
deze keuze gedaan in vriendschappelijk
overleg met zijn eerste verdediger, mr D.
Okma te Leeuwarden.
Mr Herzberg is in journalistieke en lite
raire kringen een bekende figuur. Hij is
o.a. redacteur van „De Groene Amster
dammer” en zijn roman „Amor Fati” werd
door de regering bekroond.
Al to goed is oarmans gek!
Better, leau ik, is ’t: oarmans spek.
t
t
r
Tocht is oan skilderwurk, byldhouwurk,
ensfh. De ütstalling, dy’t nei alle gedach
ten op Moandei 23 Juny mei in kunstjoun
iepene wurde sil, stiet ünder auspiciën fan
it boun fan Fryske kunstners. Ek sil dit
boun in priisfraech ütskriuwe ta it Ant
werpen fan in affiche.
Abonnementsprijs
Hotelgast overleden door vergiftiging. In
Hotel Kerstholt te Groningen is een hotel
gast overleden aan gasvergiftiging. De
man had op zfn kamer zelf de gaskachel
aangestoken. Vermoedelijk is de kachel
weer uitgegaan, maar is de kraan blijven
open staan.
Na twist er van door. Wegens onenigheid
met een onderwijzeres zijn twee 12-jarige
jongens uit Akkrum lopend en liftend de
wijde wereld ingetrokken; hun wereld was
echter niet wijder dan tot Meppel, want
daar maakte de politie een eind aan de
reis.
Europa, en deze drie machten werken dan
weer samen in het Noord Atlantisch Pact,
dat Churchill zich ook uitgebreid denkt tot
een gemeenschap van naties, maar minder
sterk dan de landen van een federatief Euro
pa. Wat
Ook bijeenkomst te Workum.
De Nederlandse Youth for Christ bewe
ging hoopt ook in Workum een rally te
beleggen. Het Amerikaanse echtpaar Do
minee en Mevrouw Reinhold en Helen
Barth zullen aan deze bijeenkomst hun
medewerking verlenen.
Reinhold Barth is een Amerikaans predi
kant en diende onder meer de grote „Cal
vary Church” in Kalamazoo, Mich., waar
van een groot deel der leden behoren tot
de Nederlandse stam in de Verenigde Sta
ten. In drie jaar tijds steeg de zendings-
begroting van deze gemeente van 7000 tot
15000 dollar per jaar onder zijn leiding.
Twee jaar geleden heeft hij zich echter
vrij gemaakt om het Youth for Christ-
werk in Duitsland te gaan stimuleren.
Anderhalf jaar lang is hij gescheiden ge
weest van zijn vrouw om dit werk in
Duitsland op te bouwen tezamen met de
Duitse leiders. Verleden jaar September
heeft mevrouw Barth zich echter bij hem
gevoegd om hem in zijn werk te assiste
ren. De naam Reinhold Barth heeft zowel
in Amerika als in Duitsland een bekende
klank gekregen door het grote aantal
jeugdbijeenkomsten, die hij heeft geleid en
ook is hij geen onbekende in Engeland,
Italië, Zwitserland en Frankrijk. Dit zal
de eerste maal zijn, dat Ds. Barth in Ne
derland zal spreken.
Mr Abel J. Herzberg te Amsterdam zal
verdediger zijn van de journalist Fedde
Schurer te Heerenveen, wanneer diens
zaak binnenkort, waarschijnlijk in Februari
zal worden behandeld voor het Gerechts
hof te Leeuwarden.
De heer Schurer, die 16 November j.l. we
gens belediging van de kantonrechter te
De Staatssecretarissen Götzen
en Blom hebben Maandag
avond een receptie gegeven in
„de Wittebrug” in Den Haag
ter gelegenheid van de onder-
handelingen die Dinsdag zijn
begonnen met de Indonesische
delegatie van prof. Supomo.
Prof. Supomo en Min. Stikker
op de receptie in gesprek.
Voor de goede orde vestigen wij er de
aandacht op, dat degenen, die op grond
van hun inkomen in 1951 en in verband
met hun kindertal fhenen voor het jaar
1952 in aanmerking te komen voor Kin
derbijslag Kleine Zelfstandigen, een daar
toe strekkende aanvrage bij de Raad van
Arbeid kunnen indienen.
Zjj, die over 1951 reeds kinderbijslag ge
noten, behoeven dit niet te doen, daar zij
rechtstreeks van de Raad van Arbeid be
richt gekregen hebben.
Met onverwacht grote meerderheid 81
stemmen heeft de Duitse Bondsdag het
plan Schuman in tweede lezing aangenomen
en daarmede „ja” gezegd ten opzichte van
de West-Europese samenwerking. Alleen de
socialisten, de communisten en enige uiterst
rechtse afgevaardigden stemden tegen. De
socialisten bestreden het plan niet alleen om
dat zij vreesden dat het de éénwording van
Duitsland in de weg zou staan, dus West-
Duitsland voor goed van Oost-Duitsland
zou vervreemden, maar ook omdat het ’t
Duitse bedrijfsleven eigenlijk splitst in een
stuk dat in een West-Europese gemeenschap
is opgenomen en een ander deel dat onder
nationaal beheer blijft; hoe licht kan het
internationaal beheerde deel, dus de kolen
en ijzereconomie gebruikt worden om het
overgebleven nationale deel te worgen ten
bate van andere bij het Schumanplan aange
sloten landen, waarbij de Duitse tegenstem
mers uiteraard het oog hadden op de Franse
staalindustrie. Van regeringszijde werd toe
gegeven dat er moeilijkheden voor alle be
trokken landen zouden ontstaan als de samen
werking tot het plan Schuman bleef beperkt,
doch men moest dit als een begin zien van
een totale economische samenwerking, waar
naar al de deelnemers dienden te streven. Dat
zal bij de huidige noodtoestand ook wel moe
ten en niet alleen de direct bij het plan Schu
man betrokken landen zullen het moeten
doen maar alle Europese naties. Zoals het nu
gaat, tracht het ene land zijn nood op het
andere af te wentelen, men wil wel zo groot
mogelijke uitvoer naar andere landen, maar
het liefst een zo gering mogelijke hoeveelheid
goederen zelf uit die landen toelaten.
king er aan te geven om met Amerika een
strakkere politiek tegen de rode Chinezen te
voeren en zou Truman bereid zijn wanneer
deze Chinezen inderdaad de opstandelingen
in Indo China en Malakka meer hulp gaan
bieden, de Fransen en Engelsen ook meer
met Amerikaanse hulp ter zijde te staan.
De Fransen zijn met deze toezegging
Truman zinspeelde er ook op in zijn jaarlijkse
boodshap aan het Congres, waarin overigens
sterk de nadruk werd gelegd op de enorme
versterking der Amerikaanse defensiemidde-
len tegen de communistisch bedreiging
nogal in hun nopjes, maar de Amerikanen
zijn uiteraard helemaal niet te spreken over
de Franse kabinetscrisis, welke nog niet is
opgelost en vele beslissingen vertraagt, al
De Herv. Kerk te Piaam door
Monumentenzorg vergeten.
Dat hebt U kunnen lezen in een onzer
dagbladen. Dit is jammer, heel jammer
zelfs. Temeer, dat het hier een pracht cul
tuurmonument betreft, daterende uit de
12de13de eeuw.
Dit Romaans zaalkerkje komt in een zeer
critiek stadium te verkeren. Door de kerk
voogdij is op verschillende instanties een
beroep gedaan, medewerking gevraagd de
ze kerk voor de verdwijning te willen be
waren.
Eindelek heeft monumentenzorg zich over
dit waardevol monument ontfermd. Maar
helaas, het kwam onderaan op de voorlo
pige lijst. Ondanks alle geschrijf en ge
praat met Den Haag, om geld los te krij
gen, werd ons dringend verzoek afgewe
zen. Alles is bestemd voor defensie. Nu de
oorlogsgod alles opeist, is er geen denken
aan naar onze noodkreet uit Piaam te luis
teren, om onze kerk, alstublieft voor ver
der verval of instorting te bewaren.
De kosten der restauratie zullen minstens
f 23000.bedragen. In verschillende bladen
heeft de kerkvoogdij een beroep gedaan op
Mevrouw Helen Barth, die een zeer lage
alt (een z.g. contra-alt) heeft, is haar mu
zikale loopbaan begonnen bjj enkele zeer
bekende dansorkesten in Chicago als blues
singer en lady-crooner. Nadat zij echter in
aanraking was gekomen met het evangelie
van Jezus Christus en haar leven volko
men aan God had overgegeven, begon zU
te zingen in jeugdbijeenkomsten en gees
telijke programma's voor verschillende
Amerikaanse radiostations. Reeds vier
jaar lang behoort zjj tot de staf van WMBI
en heeft twee eigen programma’s over de
twee zenders van dit station. Ook worden
deze programma’s gerelayeerd over de
sterkste zender van Hawaii. Buiten deze
radio-uitzendingen is haar stem over ge
heel Amerika bekend geworden door mid
del van gramofoonplaten.
Deze bijeenkomst wordt gehouden in het
kader van Youth for Christ Nederland, de
Hollandse afdeling van deze grote inter
nationale, interkerkelijke jeugdbeweging,
die zich ten doel stelt het aloude eenvou
dige evangelie te brengen als een ant
woord op alle problemen in ons leven, ook
in deze tijd. Youth for Christ werkt reeds
in 78 landen en heeft als president Dr Bob
Cook, terwijl de heer Henk van der Brink
uit Bloemendaal de voorzitter voor Neder
land is.
Churchills bezoek aan Washington
overigens betreft, veel nieuws hebben we
daarover nog niet gehoord, doch terwijl we
dit schrijven is het tweede overleg met Tru
man, nadat Churchill een bezoek aan Canada
had gebracht, aan de gang. Churchill verleng
de zijn reis met vier dagen. Wel is de alge
mene indruk dat getracht zal worden de En
gelse en Amerikaanse politiek over de gehele
wereld wat meer gelijk te schakelen. Zo zou
Engeland, als rood China niet intoomde,
bereid zijn desnoods de erkenning van Pe-
C ommis si e van ministers
Zo hebben de 18 Marshall-landen, verenigd
in de organisatie voor Europese economische
samenwerking (O.E.E.S.) een commissie van
vier ministers ingesteld (Frankrijk, Duits
land, Engeland onder voorzitterschap van de
Nederlandse minister Stikker) om een plan
uit te werken voor een snelle verhoging van
hun kolenproductie. Hoezeer die verhoging
nodig is blijkt uit het feit dat deze 128 lan
den in het jaar 1951/52 700 millioen dollar
zullen moeten besteden aan de invoer van
Amerikaanse kolen, terwijl voor de tweede
wereldoorlog Europa geen kolen uit Amerika
behoefde te betrekken. De oorzaken zijn vele,
de snelle uitbreiding der industriële produc
tie vraagt meer kolen, maar er is ook een
groot tekort aan mijnwerkers, alleen West-
Duitsland zou er nog 30.000 kunnen te werk
stellen, ook Engeland zou er heel wat meer
kunnen gebruiken en daar werkt men in de
mijn-industrie ook maar 40 uur per week
(in Nederland 46 uur).
Gebonden aan Europa
De Engelsen zullen nimmer dat vasteland
van Europa kunnen prijs geven, omdat het
hun eerste verdedigingslinie is maar ze zullen
j er ook nooit zo innige betrekkingen mee aan-
1 gaan dat hun het recht wordt ontnomen zelf
I te bepalen welke krachten zij ter beschikking
van die eerste verdedigingslinie willen stel
len. Want dat zou hun buiten-Europese ver
plichtingen, d.w.z. de verplichtingen jegens
het Gemenebest kunnen schaden. Churchill
zei het dezer dagen te Ottowa in een rede
heel duidelijk: „Engeland zal zonder dat
het een deel van een Verenigd Europa wordt,
te zamen met Amerika schouder aan schouder
naast het Europese leger en zijn Duitse ele
menten staan.” Men ziet het: drie machten
dus: Engeland, Amerika en een Verenigd maal hoog peil gestegen.
Engeland
Vraagt men zich af waarom het kennelijk zo
berooide Engeland toch zoveel meer in de
internationale politiek heeft in te brengen
de onderhandelingen van Churchill te
Washington spreken daar ook van dan
enig ander Europees land, dan is het ant
woord dat het dit nog altijd dankt aan zijn
positie als centrum van het Britse Gemene
best. Alleen op deze basis kan Engeland
op gelijk niveau met de Ver. Staten spreken.
Amerika heeft zijn politiek te richten op de
defensie van heel de wereld, en wil het dat
met succes doen dan heeft het daarbij de
steun nodig van de delen van het Britse Ge
menebest die over heel die wereld verspreid
Dit kan niet
Deze politiek moet voeren tot de ondergang
van allen in dit berooide Europa, waar zefs
het vroeger zo welvarende Engeland aan de
grond geraakt is, zodat de landen van het
Gemenebest deze week in Londen bijeenkwa
men om maatregelen te beramen het sterling-
gebied het hoofd boven water te doen hou
den. Ook daar waren leuzen als „verhoging
der productie en van de uitvoer”, „verlaging
van de invoer” schering en inslag. Als di
recte maatregel schijnt de devaluatie van het
Engelse pond tot het peil van het Australische
pond d.w.z. van 2.80 dollar tot 2.24 dollar
overwogen te worden, maar uiteindelijk komt
het toch maar hierop neer, dat met uitzonde
ring van slechts enkele landen, er een gebrek
aan koopkracht in schier heel de wereld is,
dat zeer aanzienlijk vergroot wordt door de
lasten der bewapening en dat zich moet uit
drukken in een verlaging van het levenspeil
bij alle betrokken volken. Het enige wat men
daartegen kan doen is zo hard mogelijk wer
ken op een zo sober mogelijk levenspeil en
samenwerking van die landen welke in het
zelfde schuitje zitten.
Papieractie bracht f 1000 op. Aan de pen-
ningmeeaster van het te stichten Prot.
Chr. ziekenhuis voor Zuid-West-Friesland,
kon als gevolg van de papieractie van de
afdeling Sneek van de Chr. Nat. Werk
mansbond een bedrag van rond f 1000.
worden overgemaakt.
Oude centen en dubbeltjes blijven. Oude
dubbeltjes en oude centen blijven voorlo
pig nog wettig betaalmiddel. Aanvankelijk
is overwogen, deze munten met ingang van
16 Januari uit de circulatie te nemen, door
ze ongeldig te verklaren, maar later is de
Rijksmunt om vele redenen op dit voorne
men teruggekomen.
Auto vol bontjassen In brand. Tengevolge
van het vlamvatten van benzine is op de
Bosscheweg te Tilburg een vrachtauto,
volgeladen met bontjassen voor een vei
ling, in brand gevlogen. Omwonenden
snelden onmiddellijk te hulp, doch zjj kon
den niet beletten, dat het voorste deel van
de wagen geheel uitbrandde. De brand werd
ontdekt door een passerende automobilist,
die de bestuurder waarschuwde.
Einde distributie olie. Van 16 Januari af
konden gasolie, dieselolie en huisbrandolie
vrij worden verkocht en gekocht. De dis
tributie is opgeheven.
Dure vergeeachtigheid. Maandagmorgen
maakte iemand uit Sneek, alvorens met de
trein te vertrekken, even gebruik van de
openbare telefooncel voor het station der
Ned. Spoorwegen in zijn woonplaats. HU
zette zUn actetas, inhoudende veevoeder-
toewUzingen met een gezamenlijke waarde
van ongeveer f 12000, naast zich neer,
maar vergat deze mee te nemen toen hU
de cel verliet. Enige ogenblikken later
miste hU de tas. HU snelde naar de cel te
rug, maai- toen was de tas met de kost
bare inhoud reeds verdwenen.
Sigarenfabriekjes aan de kant? Door de
overheid en de vakgroep van de sigaren
fabrieken wordt een plan besproken om tot
sanering van de sigarenfabricage te ko
men. Hierdoor zouden dan vijfhonderd fa
briekjes verdwU'nen. Dit wil men bereiken
door z.g. „uitverkoop” van een aantal klei
ne fabrikanten.
Utrechts raadslid gearresteerd. In Utrecht
is nogal enige beroering gewekt door de
arrestatie van het raadslid mr J. W. A.
van EUkelenburg. HU zou zUn aangehouden
ter zake van schuldheling. BU de Utrecht
se balie had hij een minder goede naam.
Bij herhaling heeft hij zich bU de Deken
of bij de Raad v. Toezicht van de Utrecht
se balie moeten verantwoorden.
Honderd één saluutschoten deden Woens
dag in het prille morgenuur het Egypti
sche volk kond, dat koningin Narriman
het leven had geschonken aan een welge
schapen zoon.
Een verheugde Faroek, die zUn hartewens,
een troonopvolger, in vervulling had zien
gaan, noemde het borelingske naar zijn
grootvader Ahmed Foead, en gaf hem
aanstonds de titel van prins van de Said
(de Said is het gehele deel van Egypte ten
Zuiden van Cairo). Toen de hofarts, dr
Abbas el Kafrawy, de koning de verheu
gende tijding had gebracht, was op Fa-
roek’s gezicht een blijde glimlach versche
nen en zyn lippen prevelden: „El hamdoel,
Hlah, Alia zU gedankt”.
Het kind lijkt sterk op zijn vader deelde
dr Abbas, die de titel van Pasja kreeg,
aan de pers mede. Het is goed gebouwd
en weegt drie en een halve kilo. Moeder
en kind maken het goed. De hofarts werd
bUgestaan door een Britse en een Zwit
serse verpleegster, zuster Anne Cherm-
side en zuster Jeanette de Meier. De be
valling had om 8.20 uur Woensdagmorgen
plaats.
200 varkens afgeslacht. Op een proefboer-
derij yan de L.L.T.B. in Boesel is bU enkele
varkens de gevreesde vlekziekte geconsta
teerd. De gehele varkensstapel ruim
tweehonderd stuks is afgeslacht ten ein
de dit selecte bedrUf weer geheel smetvrU
te maken en eventueel een nog grotere
schajdepost te voorkomen.
Gouden miskelken uit kerk gestolen. Uit
de sacristie van de R.K. noodkerk te Door
nenburg in de Over-Betuwe zUn twee gou
den miskelken gestolen. De dader heeft
zich vermoedelUk op een avond laten in
sluiten. HU moet goed op de hoogte zUn
geweest van de situatie. Met een sleutel
die in een Iade werd bewaard, heeft hU
de kluis, waarin de beide kelken zich be
vonden, geopend. De sleutel is meegeno
men. De dader heeft de kerk kunnen ver
laten door een ruit in te slaan.
Slapende inbreker. Surveillerende politie
agenten vonden te Amersfoort slapend in
een lege autobus de 20-jarige Rotterdam
mer A. v. d. G., die sinds enige tijd werd
gezocht als verdacht van inbraak. Hij deed
ook aan uitbreken, want enkele weken ge
leden is hU na aanhouding te Amsterdam
daar uit een cel van een der politiebureau’s
ontsnapt. Ook in Den Haag zocht men hem
voor gepleegde inbraken.
Niet in de houding. Te Heerlen hebben
enige politie-agenten niet in de houding
gestaan tUdens het Wilhelmus: zU wilden
een club bridgers, die nog feestvierden, na
het tUdstip dat de vergunning verviel, naar
huis sturen, maar een der aanwezigen ging
aan de piano zitten en zette het volkslied
in. Allen vielen in, maar de agenten sloe
gen de klep van de piano op de vingers
van de pianist dicht. De bridgers zUn er
nog kwaad om, aldus het Parool.
Oorlog gaf opdracht aan 15 fabrieken. Ten
behoeve van het bouwen van kazernes
heeft het ministerie van Oorlog opdrach
ten verstrekt voor het leveren van beton-
waren aan 15 fabrieken, waarvan er vUf
zUn gevestigd in Alphen a. d. Rijn.
Toezicht op het credietwezen. Het wets
ontwerp toezicht credietwezen is door de
Eerste Kamer met 28 tegen 14 stemmen
aangenomen. Vóór stemden de fracties der
KVP, PvdA en CPN. Tegen die der AR,
CH en WD.
Witte mol gevangen. Door de landbouwer
Schotsman uit Vorden is een mooie witte
mol gevangen. Dit is een zeer zeldzame
vangst.
Politie kwam met bakfiets. Vermomd
als twee expediteurs kwamen twee Haag
se rechercheurs compleet met bakfiets en
overalls te Den Haag de Sirtemastraat in
rijden, waar zich een soort Germaanse
dobbelplaats aan het ontwikkelen is op de
openbare weg. Acht mannen werden ge
arresteerd. Eenmaal tot de dobbelende
mannen doorgedrongen werden de dobbe
laars bU verrassing genomen en toen deze
verwarring in him rUen eenmaal was ge
sticht, kon de politieversterklng, die elders
achter de hand was gehouden, gemakke-
lUk de vereiste assistentie verlenen.
liggen: Engeland zelf, Canada, Nieuw-Zee-
land en Australië, Zuid-Afrika, om niet te
spreken van India, dat een nogal af gedwaald
lid van het Gemenebest is en een neutrali
teitspolitiek voert. Daarom stellen de Ver.
Staten prijs op samenwerking met Engeland,
en omgekeerd voelt Engeland in een hecht
bongenootschap met de Ver. Staten een be
veiliging van de belangen van het Gemene
best, welke een zeer innige binding aan het
Europese vasteland het niet bieden kan.
