contact
DE START VAN DE TWEEDE KAMER
KRIS-KRAS door Nederland
Egyptisch hof onderhoudt levendig
met Amerikaanse ambassade
De Duitse Oost-zone als doorgangskamp voor
Russische dwangarbeidskampen!
No. 9
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa
B o 1 s w a r d
A. J.
OSINGA -
Buitenlands Overzicht
Onrust in Tunis
Explosieve toestand in Azië
I
Socialisten keren zich tegen partijgenoot
Joekes
de
>r-
en
ch
ds
en
Inval in Noord-Kenya
i
üs hjoed
to sizzen
j J
sa®, WWW»
48e Jaargang
Vrijde? 1 Febr 1952
Bolswards Nieuwsblad
9
de blanken in dit gebied zelf die niet voe
lt.
Vervolg op pag. 2, 2e kolom.
KAMEROVERZICHT.
/■n-
sin
sin
n,
op
hie
er
ld
le
an
Naar Am.-Egyptische oplossing?
Gezien de anti-Britse gezindheid van Ali
Maher en het feit, dat Amerika alleen voor
de economische bijstand kan zorgen, lijkt
het ons waarschijnlijk, dat als er een op
lossing komt, het meer een Amerikaans-
Egyptische, dan een Brits-Egyptische zal
zijn. Zoals dat ook wel het geval zal zijn,
als Perzië nog eens toeschietelijker wordt,
waarop de oppositie daar tegen Mossadeq
nieuwe hoop heeft gekregen naar aanlei
ding van het in Egypte gebeurde.
Ook in Tunis opstand
Ook de Fransen hadden in het begin van
de afgelopen overzichtsperiode met felle
uitbarstingen van Noord Afrikaans natio
nalisme te maken, nl. in Tunis. Nadat er
Franse versterkingen heen waren gezonden
werd het er weer rustig, maar het blijft er
broeien. De Tunesische nationalisten, of
schoon bereid met Frankrijk op buiten
lands politiek en economisch gebied samen
te werken, wensen in het binnenlandse be
stuur volkomen zelfstandigheid.
De Amerikanen laten niet onduidelijk mer
ken, dat zij voor dit standpunt voelen, zij
hebben groot belang bij orde en rust in dit
geljjke moeilijkheden om een oplossin"
vragen omdat zij daar aan de Noord-
Churchlll’s zorg
Dit is een der min of meer binnenlandse
kwesties, waarmee Churchill zich moet be
zighouden, nu hij weer In Engeland terug
is. Ofschoon niet bereid zich in een fede-
In de gevangenis van Bautzen in Saksen,
dat deel uitmaakt van de Duitse Oost-
zöne, bevinden zich ruim vierduizend ge
vangenen, waarvan er bijna 500 aan open
tbc lijden.
buiten holde, pakte buurman een dolk en
gaf haar een jaap over het gelaat. Het
meisje zakte in elkaar. Zfj moest door een
dokter worden verbonden.
’^eischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
en
in
ht
st
en
et-
de
jo”
der
wit
ak-
oar
fan
fan
'OU-
fan
hüs
Ier-
yn
en
de
en
>rt-
n.i-
>rd
ius
de
le
ge-
z’n
en
nd-
en
tra,
gi
de
zij
ot-
?e-
te
:re
de
iet
lie
en
?e-
eg
iu-
dit
m,
4
se-
ie-
la
g
en
an
iet
id.
E.
in
de
ien
net
)or
st-
Uitvoeringsorganisatie sociale
verzekering.
Het eerste grote debat van deze week was
de „herziening van de uitvoeringsorganisa
tie der sociale verzekering”. Een zeer be-
Onze groente mag niet naar Noorwegen.
Noorwegen kan met het oog op het in
Nederland voorkomende mond- en klauw
zeer geen invoer van groenten uit ons land
toestaan. Dit heeft de Noorse .regering ge
antwoord op een verzoek van de Noorse
groothandel om uit Nederland, Denemar
ken en Spanje invoer van wortelen, uien
en andere groenten toe te staan.
Duitsers in hongerstaking. De Duitse oor
logsmisdadigers, die zijn ondergebracht in
de voorm. Rijkswerkinrichting te Veenhui
zen, zijn, naar nu pas bekend wordt, vo
rige week Dinsdag in werk- en hongersta
king gegaan. Het incident had zeer ern
stige gevolgen kunnen hebben. Dank zij
het moedige en voorbeeldige optreden van
de directeur van het gesticht, de heer H.
Schouten, en het correcte gedrag van het
personeel van de te hulp geroepen rijks
politie kon bloedvergieten worden voorko
men. Negen Duitse oorlogsmisdadigers zijn
overgebracht naar de strafgevangenis
Groningen.
onder dezelfde beschuldiging eveneens tot
veroor-
waarom
voor Stalin moest bijdragen, werd hj) tot
vijftien jaar dwangarbeid veroordeeld.
iy’t
nan
Sa
raet
debat over de buitenlandse politiek zal
volgende week in het Lagerhuis worden
gehouden. Er zal stof genoeg zijn: de re
sultaten van Churchills reis, de vraag van
het Europese leger en Duitslands opne
ming in het Atlantisch pact, de kwestie
of Churchill niet te veel heeft toegegeven
aan de Amerikaanse wensen inzake een
gemeenschappelijke politiek in Azië, enz.
Wat het laatste betreft,
de onderhandellngen in Korea
schieten nu weer wat meer op, hoewel er
bezorgdheid bij het Westen blijft, heersen
over de militaire versterking welke de
Noordelijke partjj zo geleidelijk tijdens de
nu al zovele maanden lopende onderhande-
lingen heeft gekregen. De druk van Ame
rikaanse zijde op Japan waarvan de in
dustrie al lang munitie en wapenen voor
Amerika blijkt te maken om de voorbe
reiding van zijn verdediging met meer
kracht ter hand te nemen, vindt zijn ver
klaring in het feit, dat gevreesd wordt,
dat in Korea, als ze er komt, de wapen
stilstand slechts tijdelijk zal zijn omdat
rood China steeds naar het bezit van Z.-
Korea zal blijven streven.
Chinese kwestie
Bovendien ligt er elders in Azië explo
sieve stof genoeg. Men heeft dat weer be
merkt uit de bittere discussie in de poli
tieke commissie der V. N. te Parijs over
de klacht van nationalistisch China dat
Rusland het vriendschapsverdrag tussen
beide landen van 1945 had geschonden. De
veroordeling van Rusland inzake deze
kwestie kreeg in die commissie een, ove
rigens, zwakke, meerderheid, maar dat is
niet belangrijk, deze hele zaak is immers
omdat zij verkiezings- I pen met pantserwagens zijn ijlings naar de
overvallen streek (het gebied ten O. van
het Rudolfmeer, in Noord-Kenya) gezon
den, maar de daders (naar schatting 50
man) zijn reeds naar Ethiopisch grondge
bied ontkomen. Zij namen niets mee, maar
in de algemene paniek en verwarring is
veel have en goed verloren gegaan.
Gisteren vierde H. K. H. Prinses
Beatrix haar 14de verjaardag. Het
gure winterweer hinderde haar niet.
Ook binnenshuis weet Prinses Bea
trix zich te vermaken. Ze houdt o.a.
veel van dieren. Op de foto zien we
haar met haar lievelingshond.
Foto M. Woldringh. N.F.K.
TVA een periode van zes weken zjjn de
1 Tweede Kamerleden weer aan ’t werk
getogen. Wie gedacht zou hebben, dat zij
zouden starten met een bruisend debat, is
bedrogen uitgekomen. Het was alsof men
nog verkeerde in de moeizame begrotings
tijd. Zó rustig ging het er toe. Toch bleek
wel, dat er grote dingen op het spel staan.
Voorzitter Kortenhorst deelde namelijk
mede, dat op 12 Februari a.s. zal worden
begonnen met de wetsontwerpen ter her
ziening van de grondwet. Dat wordt een
hele kluif, welke in geringe mate ook nog
verband houdt met de komende verkiezin
gen. Wij geloven echter niet te veel te
zeggen met de veronderstelling, dat dan
niet de grondwetswijziging, maar veel meer
de sociaal-economische kwestie op de
voorgrond zal staan. Een bewijs *daarvan
leverde reeds direct de a.r. afgevaardigde
Stapelkamp, die verlof vroeg om de Rege
ring te mogen interpelleren over de stij
gende werkloosheid en over de maatre
gelen, welke zij daartegen heeft genomen
Met speren en geweren bewapende Ethio
pische stamleden zijn de Britse kolonie
I Kenya binnengedrongen en hebben daar
j 65 mensen vermoord: 40 kinderen en 20
I vrouwen en 5 mannen.
dus de communist Haken, met Nederland
nooit zo slecht is gegaan als sedert het
aangesloten is bij het Noord-Atlantisch
Pact.
Met deze redenering stond hij alleen, want
het ontwerp werd met 58-7 stemmen aan
genomen. Met een rede van een kwartier
had minister Stikker het pleit beslecht.
Toch kreeg hij van vele kanten critiek te
horen. Deze had niets met de inhoud van
het wetsontwerp te maken, maar wel met
de wijze, waarop hij het schriftelijk had
voorbereid. Onze „reizende ambassadeur”
had nl. verzuimd te antwoorden op vragen
van de communisten. De commissie van
rapporteurs, die het verslag opstelde, nam
daarmede geen genoegen. Dat is nu weer
zo’n typisch trekje van ons Parlement.
In het debat laat men de communisten
voor wat ze zijn, maar de regels moeten
in acht worden genomen. Hun argumenten
mogen in de schriftelijke stukken niet wor
den doodgezwegen. De regering zal tegen
argumenten moeten leveren. Minister Stik
ker maakte dit verwijt goed, door vóór de
openbare behandeling de vragen monde
ling te beantwoorden.
langrijk wetsontwerp. De uitvoering van tig andere grOte ruiten’ Ook veel vitragr
verschillende sociale verzekeringen is vrij
ingewikkeld geregeld. Om een paar voor- (1
beelden te noemen: C
de Raden van Arbeid; de kinderbijslagwet I feest aangericht, waarvoor diverse gaste
waren uitgenodigd. Men vergat echter de
buurman, die zich daarom thuis maar ver
troostte met een fles geestrijk vocht. Toer
buurman hier meer dan genoeg van ge
dronken had, waggelde hij naar de bruiloft,
waar hij schreeuwend en tierend de feest
vreugde verstoorde. Toen de bruid naar
Oude man sloeg met schop de ruiten In.
Een bewoner van het oudeliedenhuis „Sint
Joseph” te Achterveld heeft in overspan
nen toestand met een schop van vrijwel
alle kamers aan de Noordzijde van het
gebouw de ramen stukgeslagen. Hierbij
waren grote spiegelruiten en vijf en twin-
Bjjbel voor Koningin. Er is namens het
Hoofdbestuur van het Ned. Bijbelgenoot
schap een bijbel In de nieuwe vertaling
aangeboden aan H. M. de Koningin. Dit
was nummer 1 van de genummerde exem
plaren der eerste editie, gebonden in rood
leer. De bijbel werd aan H. M. overhan
digd door de voorzitter van het genoot
schap prof, dr F. W. Grosheide.
Een nieuwe rol.
Jantje Prins van
Exmorra heeft
heel vaak op de
jaarfeesten in
haar woonplaats
een belangrijke rol
gespeeld. Nu
speelt ze een ech
te rol, nl. als me
vrouw Gietema
Prins.
ben. Met tientallen doden en meer dan een I len voor gelijkstelling der rassen en wie
milliard schade is het al erg genoeg, maar de politiek van Malan in Zuid-Afrika niet
ze had licht kunnen leiden tot een ingrij- onsympathiek is.
pen van het Engelse leger en de Engelse j
vloot ook buiten de eigenlijke Kanaalzóne,
waardoor de kans op een verzoening tussen
Egypte en het Westen misschien voor goed
verkeken zou zijn geweest.
Het was waarschijnlijk echter niet in de J
eerste plaats deze mogelijkheid, welke ko- ratieve samenwerking met het West-Euro-
ning Faroek deed besluiten het kabinet 1 pese vasteland te begeven, blijkt ztfn rege-
van Nahas Pasja naar huis te zenden en I ring toch wel zoveel verantwoordelökheids-
Ali Maher te belasten met de leiding der gevoel jegens dat vasteland te koesteren,
zaken. In de massabetogingen te Kairo dat van de nieuw aangekondigde invoer-
was ook duidelijk een element van sociale j beperkingen tot een waarde van 1% mil-
onrust aanwezig, de nationalistische actie, Hoen gulden per jaar, er gene ten opzich-
mede door de Egyptische machthebbers be- te van dit gebied zullen gelden. Het grote
gonnen om de aandacht van het volk af te
leiden van de eigen nood en sociale pro
blemen, dreigde om te slaan in een revo-
lutionnaire beweging. Bij het hof had men
blijkbaar die mogelijkheid wel voorzien en
achtte men daarom 'n koerswijziging aan
bevelenswaard; reeds in December had ko-
ning Faroek twee eigen raadgevers inza
ke de buitenlandse politiek benoemd en
bekend is, dat het hof gedurende de laat
ste weken een levendig contact met de
Amerikaanse ambassade onderhield. Toen
j.l. Zaterdag dan de uitbarstingen te Kairo
kwamen en het Hof vernam dat Nahas’
kabinet ook besloten had de betrekkingen
met Engeland af te breken, greep de ko-
ning in.
De komst van de uitgesproken anti-Brits I
All Maher
aan het bewind betekent overigens niet,
dat de Egyptische eisen zullen worden ge
matigd, dat heeft de nieuwe minister-pre
sident ook reeds gezegd, maar hij is een
goed diplomaat en naar men zegt heeft hij
ook oog voor verhoudingen. En nu aan de
ene zijde de Egyptische regering gebleken
is, dat een omwenteling haar land bedreigt
als een te felle koers gevolgd wordt, an
derzijds Engeland en zijn bondgenoten ook
duidelijk is geworden, dat het slechts het
communisme voordeel kan hebben van een
al te starre houding van het Westen, zijn
er misschien mogelijkheden voor een com
promis. Het is bekend, dat Amerika, of
schoon in het geheim naar een dergelijk
compromis streeft, dat practisch alle
Egyptische wensen inwilligt mits Egypte
daarna al of niet met de gehele Arabi
sche liga toetreedt tot het defensie-
commando voor het Nabije Oosten.
Engeland zou dan de leiding van dat com-
dando krijgen en Egypte economische hulp
opdat er gaandeweg ook iets van de so
ciale nood van de bevolking zal kunnen
worden bestreden.
genoot Joekes, een „gljjpolitiek”. Als de
amendementen Stapelkamp c.s. worden
ingenieur von der Bey uit Pirna veroor
deeld, omdat hjj „lichtvaardig over econo
mische aangelegenheden in 't publiek had
gesproken”.
De 15-jarige Friedrich His uit Berlijn, die
door de Russische politieke politie was ge
arresteerd, is tot vijfentwintig jaar dwang
arbeid veroordeeld, omdat hij „spionnage”
zou hebben bedreven. Hij is lijdend aan
open tbc.
De twee zoons van professor Winde uit
Dresden werden door een Sowjet-Tribu- j
naai elk tot vijfentwintig jaar dwangar- I Speciale politie-afdelingen en Britse troe-
beid veroordeeld,
plakkaten van de communistische partij
hadden overplakt met stroken, waarop
NEEN was gedrukt.
De 43-jarige Paul Zymlnski uit Rudolstadt
in Thüringen werd eveneens tot vijfentwin
tig jaar dwangarbeid veroordeeld.
De 39-jarige Helmut Laues, die gearres-
'VOALS wel te verwachten was heeft het tot een federatie worden gevormd, maar
scherp nationalistische optreden der de inheemse bevolking van de beide laatste
Egyptische regering onder Nahas Pasha, gebieden voelt er niet voor, ze wil liever
bjj de bevolking van Kairo tot een uitbar- van uit Londen geregeerd worden met kans
sting van vreemdelingenhaat geleid, welke geleidelijk zelfbestuur te krijgen dan door
de rampzaligste gevolgen had kunnen heb-
gebied evenals in Marokko - waar soort- of denkt te nemen Een vraagstuki dat
om een op ossin uitermate belangrijk is. We zitten nu reeds
met 150.000 werklozen. En een ieder, die
Afrikaanse kust belangrijke militaire ba
ses hebben. De Franse regering echter acht I
de bevolking van Tunis nog niet rijp voor
zelfbestuur, maar schijnt bij haar oordeel
ook beïnvloed te zijn door de positie van
de 150.000 Fransen in Tunesië, die er grote j
economische belangen hebben en de over
heersing door de Tunesiërs vrezen. Der-
geljjke belangen der blanke bevolking in
Afrika spelen een rol in de onderhande-
lingen welke thans in Londen gevoerd wor
den over de vorming van een centraal
Afrikaanse federatie, waarin een aanta1
Engelse koloniën zouden worden onderge
bracht. Het reeds zelfbesturend
Zuid-Rhodesia
zou met de nog van uit Londen bestuurde
koloniën Noord Rhodesia en Nyasaland Zjj waren vierkant tegen, omdat het, al-
40-jarige Werner Willas uit Ga-
Tot vijfentwintig jaar dwangarbeid is de I debusch verklaarde, dat hjj niet inzag,
hij aan een verjaardagscadeau
aeerd werd, omdat hij een verlopen pas
poort aan de zöne-grens vertoonde, be-
schuldigde men van spionnage en hoorde
zich tot vijfentwintig jaar dwangarbeid
veroordelen.
Deze vierduizend gevangenen zijn in hoofd- Kurt Naujok uit Stade aan de Elbe werd
zaak wegens politieke delicten veroordeeld.
Van tjjd tot tjjd worden er transporten vijfentwintig jaar dwangarbeid
naar Rusland uit deze gevangenen samen- deeld.
gesteld. Toen de
Terwijl ze na de van de p- v- d- A- Htf verweet zjjn partij-
huwelijksinzege-
ning de Ned. Herv.
Kerk te Exmorra
aan de arm van
haar echtgenoot
Anne Gietema, af
komstig v. Tjerk-
werd, verlaat, vor
men de leden van
de Chr. Meisjes
vereniging „Dor
cas”, waarvan zij
ILJaar vice-pre-
sidente was, een
erehaag.
Jantje Prins was
tevens secr.esse
van de Chr. Zang
vereniging en be
stuurslid van de
C. H. Jongeren
groep.
Jarenlang is men aan het dokteren ge
weest om daaraan een eind te maken door
meer eenheid te brengen in het systeem. Zo
wordt in dit ontwerp bepaald, dat onge
vallenverzekering, de ziekengeldverzeke-
ring, de invaliditeitsverzekering, de kinder-
bijslagverzekering en de uitvoering van de
(nog niet ingevoerde) wachtgeld- en werk
loosheidswet zal geschieden door bedrijfs
verenigingen. Het maatschappelijk leven is
ingedeeld in 26 bedrijfstakken en iedere
bedrijfstak sticht een bedrijfsvereniging,
die zich met de uitvoering van de sociale
verzekering gaat belasten. De Staat gaat
zich dus terugtrekken en het bedrijfsleven
neemt de taak over. Dit heeft het voor
deel, dat de arbeider nu veel meer het be
lang van zDn premiebetaling gaat inzien.
Zij wordt nu voor hem veel meer een stuk
loon, hetwelk echter wordt gereserveerd
voor speciale doeleinden. Arbeiders en
werkgevers trekken nu ook op dit front
samen op. Of, zoals de heer Stapelkamp
(a.r.) het zeer principieel uitdrukte „de
Christelijke gedachte van saamhorigheid
heeft 't gewonnen van de „klassenstrijd”.
Hoe het zij, alle rechtse partijen, maar ook
de socialisten konden met de grondslag van
dit ontwerp volkomen accoord gaan.
Het zou echter gek zijn als er bij zo’n be
langrijk ontwerp geen meningsverschillen
aan de dag traden. Die waren er dan ook
inderdaad. Voornamelijk betroffen deze de
positie van het Centraal Administratie
Kantoor (C. A. K.). Oorspronkelijk had de
regering vastgesteld, dat alle administra
tie centraal zou moeten worden geregeld.
Daarvan wilden de k.v.p., de a.r., de c.h.
en de v.v.d. echter niets weten. „Zelf-
doen" betekent, zo zeiden zij, dat de be
drijfsverenigingen ook de administratie
zelf mogen voeren, waarbij zij uiteraard
gebonden zullen zijn aan bepaalde voor
schriften. Minister Joekes haalde daarop
een beetje bakzeil en vond een methode
uit, dat de bedrijfsverenigingen óf zelf de
administratie voeren óf dat ztf haar cen
traal laten regelen. Het Centraal Admini
stratie Kantoor bleef echter een half amb-
telijk apparaat. Met deze tussenoplossing j
namen de heren Stapelkamp (a.r.), Van j
Thiel (k.v.p.), Kikkert (c.h.) en mevr, j
Fortanier de Wit (v.v.d.) geen genoegen. 1
ZU stonden er op, dat het C. A. K. moet
worden opgericht en bestuürd door de be- j aangenomen, zullen hij en zijn fractie te-
drijfsverenigingen. Deze fracties hadden
daarvoor enige amendementen ingediend.
De socialisten waren daar vierkant tegen.
Abonnementsprijs
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent oer m.m
Giro 87926
Hwat hat Gabe Skroar
gen het hele wetsontwerp stemmen.
Dat was dus niet ,mis. En het is begrij-
pelijk, dat het heel wat voeten in de aar-
Zij stonden 'n centrale administratie voor. I de had voordat het laatste woord over dit
Dat is volgens de heer v. d. Bom een wens belangrijke wetsontwerp was gezegd. Er
is daarom alle reden voor om volgende
week in het kort over deze kwestie nog
iets te zeggen.
cd,
ral,
ifd
tö
cm
on-
lert
eer
stel
hij
>or-
.el"
lat-
Iks-
Üfe
Hen
>uw
in
irde
werd vernield.
Het was bruiloft. In Musselkanaal trouw
de ongevallenbank en den twee jongelui. Ter hunner ere werd eer
wordt in hoofdzaak niet-ambtelijk uitge
voerd door de bedrijfsverenigingen en aan
vullend ambtelijk door de Raden van Ar
beid. Daarnaast zijn nog tal van andere
tussenvormen mogelijk. De verzekerde
weet haast niet meer tot welk lichaam hij
zich moet wenden als er een kwestie is.
de voor-oorlogse crisis heeft meegemaakt,
slaat dan ook de schrik om het hart. Dit
kan daarom een belangrijk debat worden.
Het aantal van 150.000 is niet abnormaal.
De deskundigen maken zich echter onge-
I rust over de snelle stijging van de werk
loosheid. We zullen er later wel meer van
horen.
Een paar uur had de Kamer ook nog no
dig om Griekenland en Turkije tot het
Noord-Aatlantisch pact toe te laten. Daar
voor waren de Kamerleden wel te vinden,
vooral uit strategische overwegingen. De
vrijheid en vrede zal door het toetreden
van deze landen nog beter worden gewaar
borgd, zo meende men. Onder „men” moe
ten niet worden begrepen de communisten.
To let en to Ier
Hat beide gjin tier.
