11
DUITSE MACHTSPOSITIE ZOU
GEVAARLIJK ZIJN
KRIS-KRAS door Nederland
kF
us hjoed
to sizzen
Malik beschuldigde Amerika van het voeren
van een bacteriologische oorlog
Franco en Tito: onzekere elementen
Zaak Schurer
t''
Apen vlogen in een V 2
Als eerste aardse wezens hebben vier apen
in een V-2, die 40 km in de ruimte werd
geschoten, ’n tocht door de stratosfeer ge
maakt. Zij kwamen ongedeerd weer op de
proefterreinen van White Sands in Nieuw-
Mexico terug.
aangehouden
Oude nazileden
de mooiste baantjes
Bestrijdt veevoer tekort
Er dreigt een groot veevoedertekort. Men
zal onverwijld maatregelen moeten treffen
opdat de landbouwbedrUven in ons land
meer producten winnen, die in de plaats
kunnen komen van gelijksoortige import-
producten.
treren
Vijf broers in put
omgekomen
Oostwoud gaat bedrijf
in Franeker concen-
Twee ministers in
huisarrest
No. 23
48e Jaargang
Vrijdag 21 Maart 1952
Streekblad voor West' en Zuidwest Friesland
geval hij bijna zeker candldaat en ook pre- i met lichte wapens in de bergen om vjjan-
Buitenlands Overzicht
Isl
1
F
OSINGA - Boisward
i - V—
4 z
Advertentieprijs: 12 cent oer mm
Giro 87926
Uitgave van OruRKerij Fa A. J
Hwat hal (iabe Skroar
Bolswards Nieuwsblad
Gratis bad.
van
Sri
Veischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 IK 5157»
Dit experiment werd door Cornelius Ryan,
redacteur van het tijdschrift „Colliers" in
de Canadian Club van Toronto beschreven
Hij verklaarde, dat de apen in een druk-
cabine, die in de raket was ingericht, wa
ren geplaatst.
Korea en China schenen te teisteren. Maar
zo’n onderzoek zal wel onmogelijk blaken,
omdat de toegang tot de gebieden der
Noordelijken aan zo’n commissie wel zal
worden geweigerd.
Eisenhower blijft.
Enige vertegenwoordigers van de republi
keinse groep, die Eisenhower candidaat
wil stellen voor het presidentschap, zijn
te Par|js verschenen om de generaal te be
wegen naar Amerika te gaan om daar zijn
propaganda persoonlek te voeren, in welk
Tito wil een dergelflke degradatie tot gue-
rilla-generaal niet.
brak. Twee van hen kwamen in het water
terecht. Eén kon worden gered, maar de
andere, de ongeveer 50-jarige M., is ver
dronken.
luitenant-kolonel veroordeeld tot anderhalf
jaar gevangenisstraf. De eis was een jaar.
Hem werd ten laste gelegd het aannemen
van steekpenningen om uitzending van re-
serve-officieren naar Indonesië te verhin
deren.
Zoals we in een deel van onze editie Dins
dag reeds hebben gemeld, is de zaak Schu
rer aangehouden. De P.G., Mr. Besier, vor
derde vernietiging van het vonnis van de
politierechter, maar legde bij zijn eis de
zelfde straf op, n.l. 2 weken voorwaarde-
lijke gevangenisstraf met een proeftijd van
3 jaar. De verdediger, Mr Abel Herzberg,
vroeg vrijspraak.
De uitspraak volgt Donderdag a.s.
Men sjucht in Fries net op syn bést,
As hy syn tael net skriuwt en lést.
De snelheid waarmee men voormalige Nazi_
kopstukken opnieuw op belangrijke posten
heeft gezet, leidde in sommige gevallen
tot bizarre consequenties.
Zo werd een zogenaamde Jodenreferent,
onder Hitler, Stahlberg, direct na de oor
log. referent in zake de schadevergoe
ding aan de Joden.
Thans is de man bevorderd tot consul-ge-
neraal in San Francisco.
Ook de Brusselse gezant van Hitler, von
Bargen zit weer op Buitenlandse Zaken te
Bonn, hoewel h|j daadwerkeltfk aan de Jo
denvervolging heeft deelgenomen, aldus
Het Vrije Volk.
Franco.
De Amerikaanse besprekingen met Franco
over het gebruik van Spaanse militaire ba
ses gaan door. Ze vangen dezer dagen aan
ondanks het feit, dat Franco ook in Ame
rika sympathie verspeeld heeft door dat
te Barcelona, ondanks protesten der inter
nationale vakbeweging, vijf syndicalisten
zijn terechtgesteld en een oplaaiing van
het anti-protestantisme in Spanje, terwijl
Truman juist te Madrid op meer vrijheid
voor protestanten had aangedrongen. Maar
volgens berichten uit Spanje staat Franco
buiten dit laatste en is h|j zelfs bezorgd
over de reactie in Amerika.
Nederlandse oorlogsgraven kr|jgen gedenk
plaat. De ongeveer 2800 Nederlandse oor
logsgraven in Birma en Thailand (Siam)
zullen door de Oorlogsgravenstichting in
samenwerking met de Britse oorlogsgra-
vencommissie worden voorzien van een
bronzen plaat met stenen fundering, ter
vervanging van de voorlopig geplaatste
houten kruisen. Op de platen zullen o.m.
de naam, rang, geboorte- en sterfdatum
worden gegraveerd.
Friesland had goed fruitjaar. Het Friese
fruit kon in het afgelopen jaar, wat smaak
en houdbaarheid betreft, zeker wedijveren
met het Amerikaanse, aldus de voorzitter
de heer D. Hoogland in z|jn openingswoord
van de jaarvergadering van de kring
Friesland van de Nederlandse Fruittelers
Organisatie, die te Leeuwarden werd ge
houden.
president dr Drees worden geopend.
Zware straf wegens steekpenningen. Het
Hoog Militair Gerechtshof te Den Haag
er toe zullen medewerken de V.N.-commis
sie tot Oost-Duitsland toe te laten, die een
onderzoek komt instellen naar de moge
lijkheid om in geheel Duitsland vr|je ver
kiezingen te houden en reeds in West-
Duitsland bezig is.
Overigens is er geen spoor dat wijst op
bereidheid van Moskou een sfeer te schep
pen, waarin zulke belangrijke besprekin
gen als die over een herenigd Duitsland
tussen de Grote Vier zouden kunnen wor
den gevoerd.
In de ontwapeningscommissie der Ver. Na
ties te New York heeft de Russische ver
tegenwoordiger Malik de Amerikanen ten
hoogste geprikkeld door hen er van te be
schuldigen in Korea bacteriologische wa
penen te gebruiken.
De Amerikanen hebben 't Rode Kruis ver
zocht een onpartijdig onderzoek in te stel
len naar de vraag of zij aansprakeljjk ge
steld kunnen worden voor de besmettel|jke
Ryan noemde niet de bron, waaruit hij
z|jn kennis had geput, maar wel verklaar
de h|j, dat z|j „betrouwbaar en goed ge
ïnformeerd’’ was. HU verbond hier de pro
fetie aan, dat wU nog „tUdens het leven
van dit auditorium vluchten naar de maan
zullen kennen"; nog „tUdens het leven van
onze kinderen zullen er tochten naar an
dere planeten worden gehouden.’’
De Russische nota inzake overleg tussen de Grote Vier over een vredes
verdrag met een herenigd Duitsland heeft in West-Duitsland natuurlijk
aanleiding gegeven tot verschillende reacties; partijen en mensen die
meer voelen voor de hereniging van Duitsland dan voor deelneming aan
de Westerse verdediging, vinden het Russische voorstel een gebeurtenis
van de eerste rang, enkele communistische stemmen zijn er opgegaan,
die aarzelend bezwaren aanvoerden tegen het Russische denkbeeld, dat
de Duitsers een eigen leger zouden mogen hebben; dr Adenauer had
natuurlijk grote bezwaren maar achtte het Russische voorstel toch een
stap vooruit, In tegenstelling met de Franse regering, die alleen al
omdat het herenigd Duitsland over een nationaal leger zou kunnen be
schikken, het absoluut verwierp. Nu moet men met al die Duitse oordelen
voorzichtig zjfn, want behalve het communistische, hebben ze waarschijn
lijk alle ten doel het Westen nog wat meer af te pingelen voor de
Duitse deelneming aan de Westerse defensie.
Tito wil geen guerilla.
Evenals Franco, maar op geheel andere
wUze, blUft Tito een onzeker element.
Uitlatingen van de laatste tUd van de Z.-
Slavische leider schijnen eer te wijzen op
een verscherping van de communistische
koers dan op een verzachting, ook in de
strU'd tegen de kerk. Men schrijft dit wel
toe aan het feit, dat onder de indruk van
Tito’s zwaai van Rusland naar het Wes
ten de communistische partij wat van haar
zekerheid heeft verloren en nu nieuwe
strijdlust bU het volk wenst op te wekken.
Misschien is ook een der redenen, dat Tito
wat ontevreden is over Amerika, omdat
de staf te Washington blijkbaar de Zuid-
Slaven geen zware wapenen wil zenden,
daar dit hen bij een Russische aanval maar
zou verleiden in de vlakter? van het Noor
den weerstand te bieden, waar ze toch ho
peloos verslagen zouden worden. De Ame
rikanen willen het Zuid-Slavische leger ’n
taak geven als een soort guerilla-troepen
sideut zal worden. Volgers een opinle-on- delüke troepen af te leiden en te binden,
derzoek schUnen de W.-Europese landen
hem liever hier te houden, hoewel i’"'jn ver
kiezing toch gewenst zou zUn, omdat deze
nog de meeste zekerheid zou bieden op
voortzetting van de voor W.-Europa gun
stige Truman-politiek. Maar de aanwezig
heid van Elsenhower in Europa voelt men
hier blUkbaar sterk als een garantie voor
het handhaven van de interesse der Ver.
Staten in dit gebied omdat hij het zo door
en door kent.
Met een waarschuwing van deze inhoud
hebben de minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening en de Stichting voor
de Landbouw zich via een gemeenschap
pelijke bekendmaking gericht tot de boe
ren. Zij zeggen, dat de bestaansbasis van
de landbouw ernstig ontwricht kan wor
den, als men in deze omschakeling op het
gebied van de voedervoorziening laks zal
zijn of zal falen.
Mogelijkheden om uit de impasse te raken
zijn de verbouw van gewassen, die de ver
dere Intensivering van de bedrijfsvoering
bevorderen en het scheuren van grasland.
Op initiatief van de Stichting voor' de
Landbouw heeft de minister thans een
commissie benoemd.
West-Europa heeft geen belang bU deze ziekten die thans in hevige mate Noord-
verschuiving ten gunste van West-Duits
land, het zou de Duitse machtspositie maar
versterken en dat blUft toch nog altijd wat
gevaarlUk; ondanks de goedwillendheid
van menige Duitser, blijft het toch maar
zo, dat de vroegere nazi’s er hevig blijven
wroeten en als het waar is, wat de Beierse
radio dezer dagen onthulde, nl. dat vijfen
tachtig procent van de hoogste ambtena
ren, werkzaam b|j het West-Duitse mi
nisterie van buitenlandse zaken vroegere
nazi’s z|jn, een hoger cijfer nog dan in Hit
lers eigen t|jd, dan is dat toch wel uiterst
bedenkeiyk.
Gevaarlijk. Een handelaar te Rotterdam
mist een met vergif bewerkt pakje vijgen.
Het was voor ratten bestemd.
Keuring voor onderwijzer. Voor de toe
lating als onderwijzer aan de lagere school
zal volgens een b|j de Tweede Kamer in
gediend wetsontwerp in het vervolg een
geneeskundige gezonheidsverklaring nood-
zakelUk zijn. Deze maatregel is genomen,
omdat van de zUde der Kamer herhaalde
lijk is aangedrongen op gelijkstelling van
de verlofsregeling voor de ambtenaren en
onderwijzers. De regering heeft daartegen
steeds aangevoerd, zo blijkt uit de memorie
van toelichting, dat doorvoering van deze
maatregel afstuitte op het feit, dat amb
tenaren wel, maar onderwijzers niet aan
een voorafgaande keuring zUn onderwor
pen.
Benauwd ogenblikje. Even voor de trein
uit Hoorn de spoorbrug aan de Helderse-
weg zou passeren, reed een personenauto
door de eerste afsluitboom en kwam tegen
de tweede tot stilstand. De bestuurder van
de wagen had de bomen te laat opgemerkt,
doordat hij in de bocht zUn bril even had
afgenomen. De bestuurder, die geen kans
meer had zijn wagen te verlaten, zag de
trein op hem toesnellen. Wonder boven
wonder is de man er echter ongedeerd af
gekomen. De trein raakte de auto aan de
achterzijde, die op onverklaarbare wUze
niet werd meegesleurd. De locomotief van
de trein, die tien minuten vertraging had,
kreeg lichte schade.
Friese motieven in handwerkkunst. Voor
de vierde achtereenvolgende maal werd
Zaterdag de uitslag van de jaarljjkse Marie
van HemertprUsvraag bekend gemaakt,
een prijsvraag, waarbU het er om gaat
oude volksmotieven te verwerken in mo
derne handwerken. En evenals voorgaande
jaren was ook nu de inzending kwalitatief
gerekend, uitstekend. Het aantal ingezon
den werkstukken was echter bijzonder
laag, nl. veertig.
Uitvoer van fokvee naar W.-D. Voor de
invoer van fokvee uit Nederland heeft de
West-Duitse regering 125000 DM beschik
baar gesteld. Aanvragen kunnen tot uiter-
lUk 25 Maart a.s. worden ingediend.
R.T.C. met de West opent op 3 April. De
Ronde-tafelconferentie tussen Nederland,
Suriname en de Nederlandse Antillen zal
j op Donderdag 3 April door de minister-
De directie van de Oostwoud-fabrieken
heeft besloten de fabricage van de hoogte-
zonnen in de toekomst geheel te doen ge
schieden in de fabriekscomplexen te Fra-
neker, die thans een grote uitbreiding on
dergaan.
Met het oog daarop wordt de electro-tech-
nische afdeling van het bedrijf van Utrecht
naar Franeker overgeplaatst. Het ge
meentebestuur van laatstgenoemde ge
meente heeft het bedrUf reeds de beschik
king over een aantal nieuwe woningen toe
gezegd, om personeelsleden, die thans in
Utrecht een sleutelpositie bekleden, te
huisvesten.
Deze maatregel mag worden gezien als een
begin van de algehele overbrenging van 't
Utrechtse bedrUf naar Franeker. Plannen,t
aan het Friese bedrUf een bedrUfsschool te
verbinden, «t)n al in een vergevorderd sta
dium.
Op de koffie. Duitse douaniers hebben bij
de grens te Echt (L.), de hand gelegd op
een vrachtauto met 7000 kilo koffie; de
smokkelaars ontkwamen.
Toch een gebouw. Uitgeests Hervormde
gemeente, die onlangs een Amerikaans bod
op haar Hemony-klok afsloeg, krUgt waar
schijnlijk haar jeugdhuis toch: er is al
f 6000 bUeen en men hoopt op subsidie van
rUk, provincie en gemeente om de rest
bUelkaar te krUgen.
Laf. Te Den Haag werd een 47-jarige
chauffeur veroordeeld tot een week ge
vangenisstraf, omdat hU een konijn de ogen
had uitgestoken en het dier had gevild, ter-
wUl het nog niet geheel dood was.
Oude Friezen worden schaars. Onder lei
ding van architect Baart en opzichter
Schaap is men bezig bij de toren van Fird-
gum oude Friezen uit de grond te halen
voor de restauratie van de kerk in Min
nertsga. De stenen zijn afkomstig van de
oude Firdgumer kerk.
Schilder in Maas verdronken. Dinsdag
morgen is er een dodelijk ongeluk gebeurd
bij de Wilhelminabrug over de Maas te
Maastricht, die op het ogenblik wordt ge
verfd. Drie schilders vielen, doordat de
stellage, waarop ze stonden, plotseling af-
Vijf broers zUn Maandag op tragische
wijze om het leven gekomen bU pogingen
om elkaar te redden uit een met gas ge
vulde beerput op hun boerderij bU Brescia
in Italië.
De broers wilden de put met een pomp le
gen. Toen de pomp niet werkte begaf een
hunner zich naar beneden om te zien wat
er aan scheelde. Op weg naar boven ver
loor hU het bewustzUn.
Daarop lieten de andere broers zich één
voor één in de put zakken om hun voor
gangers te helpen.
De zesde broer kwam juist op tUd om de
19-jarige zoon van een der verongelukten
te redden, die ook naar beneden wilde
klimmen.
Brandweerlieden met gasmaskers voor
brachten later de ontzielde lichamen naar
boven.
De vijf broers waren allen getrouwd. Zij
laten samen twee en twintig kinderen ach
ter.
Abonnementsprijs
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
„Hulp in de huishouding
met huiselijk verkeer”.
De boerderij van vee
houder T de Jong, Ome
Piet, in de SloterdUker-
meer wordt afgebroken
voor de uitbreiding van
Amsterdam. Er is
echter nog geen huis,
dat Ome Piet aanstaat
en nu worden de 7 koeie i
voorlopig in het nog
overgebleven gedeelte,
het woonhuis, van de
boerderU ondergebracht.
De nicht van Ome Piet
kookt op de boerderU en
de koe wil ook wel eens
weten hoe dat in zUn
werk gaat.
Dierenmishandeling. Voor de woning van
Here P. te Muntendam vond een hevig
gevecht plaats. Niet tussen twee kinderen,
maar nu tussen twee hondjes. De hond van
P. was met een andere'hond aan het vech
ten. P. kwam tussen beide en heeft het
dier zo geschopt dat het de volgende dag
is gestorven. De officier van Justitie eiste
f 20 boete of 10 dagen, waarmee de poli
tierechter accoord ging.
De stad van de Ingenieurs maakt reken
fouten. In zUn vergadering van 8 Juni
1950 besloot de gemeenteraad van Delft ’n
bedrag van f 1.950.000 beschikbaar te stel
len voor de bouw van 164 woningen (z.g.
montagewoningen) in de Bieslandse bo
venpolder aldaar door de RUnlandse Beton
bouw MU- Thans is gebleken, dat nog
f 81000 zullen moeten worden gevoteerd,
omdat er fouten zUn gemaakt.
Kleine oorzaken.In Purmerend reed een
Engelse dumpwagen tegen een huis op de
KanaaldUk, waardoor de hele voorpui in
stortte. De auto werd bestuurd door een
Engels militair, die iets te diep in het
glaasje had gekeken.
Witte kool. Het ligt in de bedoeling om
in verband met de jubileumfeesten van de
StaatsmU'nen de hoge steenbergen van een
aantal nujnen geheel wit te spuiten. BU
wUze van proef werd reeds een opper
vlakte van honderd vierkante meter wit
gemaakt, waardoor de steenberg ’s avonds
als een reusachtig wit tapUt tegen de don
kere omgeving afsteekt.
Te vlug. Een hoeveelheid cokes is te Gro
ningen te vroeg in brand gevlogen, name
lijk op de wagen van de brandstoffenhan
delaar, toen deze ze van de fabriek had
gehaald. VermoedelUk was de lading bU
het storten in de zakken nog te heet.
Orange nodigt Koningin uit. Het ge
meentebestuur van de stad Orange in
Frankrijk zal de Koningin uitnodigen het
jaarlUkse culturele festival bij te wonen.
Dit jaar zal een gezelschap onder leiding
I van Johan de Meester een Franse versie
I van een werk van Vondel opvoeren.
Egypte.
In Egypte is een verdere verscherping van
de strU'd tussen regering en WafdpartU;
men moet de afloop van deze krachtme
ting maar afwachten, ook de aanvang der
besprekingen met Engeland wachten daar
op.
In Perzlë zjjn de onderhandelingen met de
Wereldbank over de oliekwestie mislukt,
het gevaar dat Perzië in een chaos zal ver
vallen, is weer groter geworden. Amerika
heeft de economische hulp aan het land
gestaakt, omdat de Perzische regering niet
wilde erkennen dat het deze kreeg om de
Westerse defensie beter te organiseren,
ook aan Ierland werd daarom de steun
verlening gestaakt.
Het Araabisch veiligheidspact, waarin 7
Arabische landen zqn verenigd, is nu van
kracht geworden, maar kracht gaar er niet
van uit omdat het apparaat, dat hier voor
nodig is, niet gereed is.
Indo-China.
In Indo-China., waar de Fransen enige
maanden geleden de toestand vrUwel in
de hand hadden, is die nil zo slecht voor
hen de opstandelingen blUken ook over
Russische wapenen te beschikken dat
zelfs Franse generaals menen, dat er een
eind aan de campagne moet komen, om
dat de Fransen hier een te grote aderla
ting ondergaan, welke hun positie in het
Doodgedrukt tussen trein en perron. Bij
het uitstappen uit een nog rijdende trein
is de 62-jarige heer R. Bulstra uit Assen
te Roermond om het leven gekomen. HU I
viel tussen perron en trein en was cnmid- j
i dellUk dood. De heer Bulstra was op weg 1
I naar Schinnen om daar de begrafenis van
zU'n schoonmoeder bU te wonen.
Heel Heinkenszand zal zich i heeft een 68-jarige voormalige reserve-
VrUdag en Zaterdag 28 en 29 Maart wel I
verdringen voor de poorten van het bad-
huis; dit is namelijk een nieuwe aanwinst
in dit Zeeuwse plaatsje en ter gelegenheid
van de opening mogen de ingezetenen die
dagen gratis baden.
Serag el Din Pasja, de „sterke man”
de regering-Nahas Pasja, waarin hU mi
nister van Binnenlandse Zaken was, is
Dinsdag onder huisarrest gesteld op zUn
landgoed, evenals Abdel Fattah Hassan
Pasja, de voormalige minister van Sociale
Zaken.
Beide ex-ministers werden in Cairo van
hun bed gelicht en naar hun buitenverblU-
ven overgebracht.
In een tijdens het weekend uitgesproken
radiorede heeft de tegenwoordige premier
Hilaly Pasja, verklaard, dat de Wafd
partU, waartoe de twee ex-ministers beho
ren, verantwoordelijk is voor de onlusten
van 26 Januari en dat zU nieuwe ongere
geldheden voorbereidt.
Enige vooruitgang.
Overigens was er vorige week bij de wa
penstilstandsbesprekingen in Korea weer
enige vooruitgang, dank zU vooral enige
concessies van ’t Westen, maar nog steeds
blijft de vraag of China en Noord-Korea
werkelUk een wapenstilstand willen of
slechts uit zU’n op een voortslepen der on
derhandelingen tot ze in staat zUn een
groot offensief te beginnen. De Ameri
kaanse bevelhebber heeft gezegd, dat de
Noordelijken dan van een koude kermis
thuis komen, maar met dergelUke uitla
tingen moet men altUd voorzichtig zUn.
Antwoord gereed.
De beslissing over het Russische vredes
voorstel ligt echter niet bU West-Duits
land, het is een voorstel aan Amerika, En
geland en Frankrijk gedaan en deze landen
schijnen al de laatste hand te hebben ge
legd aan hun antwoord.
Volgens geruchten hebben zU zich bereid
verklaard met Rusland ovei een herenigd
Duitsland te onderhandelen, als dit Duits
land tot stand kwam onder een regering,
welke door vr|je verkiezingen In het ge
hele land was gekozen.
Als toetssteen voor Ruslands bedoelingen
ten deze zouden zU vragen, dat de Russen
Westen verzwakt.
