DUITSLAND ZINGT WEER
KRISKRAS door Nederland
DEBACLE VOOR REGERING
„DEUTSCHLAND UBER ALLES”
1
I
üs hjoed
to sizzen
Ruzie over het bevel in de Middellandse Zee
Drie van de zes voorstellen verworpen
Maria Montessori
Amerikaans plan wil Russen de wind uit de
propagandazeilen nemen
overleden
Nieuwe fokmethode?
TROUWDAG
Weer rebellie in
gevangenis
Faroek stamt af van
profeet
Labour wint
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa
A. J.OSINGA -
B o 1 s w a r d
Buitenlands Overzicht
HET BEVRIJDINGSMONUMENT TE MAKKUM
NA DE ONTHULLING EN KRANSLEGGING.
Hwat hat Gabe Skroar
No. 36
48e Jaargang
Vrijdag 9 Mei 1952
Bolswartls Nieuwsblad
Dinsdagmiddag twee uur is te Noordwijk
aan Zee ten gevolge van een hersenverbloe-
ding overleden mevrouw Maria Montessori.
Zij bereikte de leeftijd van ruim 81 jaar.
Mevrouw Montessori was voor enige t|jd
by vrienden te Noordw|jk aan Zee, waar
z|j plotseling nu door de dood werd ver
rast.
In Zuld-Wales (Eng.) bracht een vaars 2
maanden na elkaar een voldragen kalf:
het ene van een Hereford, het andere van
oen Devon stier.
Staten-Generaal heeft aangekondlgd, Is b|J
gemeenschappelijke beschikking van de
ministers van binnenlandse zaken en van
justitie een commissie van. 8 leden Inge
steld ten einde van advies te dienen om
trent de vraag, in hoeverre het wenselijk
Is voorzieningen te treffen Inzake het ge
bruik van de Friese taal.
Bijna een Jubileum. Een 54-jarige Amster
damse oplichter, die tot drie jaar gevan
genisstraf werd veroordeeld, kreeg daar
mee zijn 23ste vonnis.
Myn moer hat my Frysk leard,
Dat doar ik sprekke ünforfeard.
Hun dromen zien het pad
Der toekomst effen glad,
Gebaand, rechtlijnig lopen.
Door rozenhaag omringd,
Waarin de merel zingt,
De knoppen breken open.
Maar ’t leven doet verstaan,
Het is geen rechte baan,
Uitzicht aan alle kanten,
’t Blijkt een ontdekkingsreis,
Door ’t oerwoud, dicht en grijs,
Vol taaie slingerplanten.
’/eischijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Boisward
Telefoon 451 (K 5157)
KAMEROVERZICHT.
vergen, eodat als de eventuele ver
wezenlijking van de Europese defen-
siegemeenschap op het resultaat van
die conferentie moet wachten, er
nog heel wat water door de Rijn zal
stromen voor het Europese leger
aan die rivier en de Elbe de wacht
zal betrekken.
Londen accoord.
Naar gezegd wordt zou Londen wel bereid
zjjn met dit Amerikaanse plan om de Rus
sen de wind uit de propagandazeilen te
nemen, accoord te gaan, mits er op zo’n
conferentie zeer concrete onderwerpen aan
de orde worden gesteld, en er dus niet tot
In het oneindige kan worden gebabbeld.
Parfls zou minder voor het Amerikaanse
plan voelen, omdat dit niet uitgaat van
een werkelijke overtuiging der Amerikaan
se diplomaten dat er met de Russen Iets
te beiekan valt. Z|j cp^v.en het plan naar
Franse mening alleen om opportunitelts-
redenon, maar hoe weinig zij zich van het
resultaat voorstellen, blijkt, volgens Parijs
uit het feit, dat Washington de conferen
tie wil aanvangen door een ontmoeting
van de hoge commissarissen der bezetten
de mogendheden in Duitsland.
Het Verre en Midden Oosten.
Uit het Verre Oosten is het belangrijkste
nieuws dat de laatste en gematigde
wapenstilstandsvoorwaarden door generaal
Ridgway aan de Noordelijken in Korea
voorgelegd, door dezen verworpen zijn.
Ridgway achtte deze voorstellen de uiter
ste grens waartoe men kon gaan. Een wei
nig prettige ervaring voor Amerika in 't
Midden-Oosten is dat koning Ibn Soead
van Saoedië Arabië blijkbaar het Perzische
voorbeeld wil volgen en aan de Ameri-
kaans-Arabische oliemaatschappij in zijn
land eisen heeft gesteld, die in de richting
van nationalisatie gaan.
De prille Meizon glanst,
Vlecht hen een stralenkrans,
Sterk geuren de seringen.
Een blpde stille lach,
De mooiste levensdag
Die zfl van God ontvingen.
De wereld blinkt verguld,
Ze zijn spontaan vervuld
Van tedere gevoelens.
Ze meenden ’t beide echt,
Het hart heeft „ja” gezegd,
Puur zonder bijbedoelen.
Opnieuw heeft zich in een Amerikaanse
gevangenis een rebellie voorgedaan, dit
maal in San Bruno, in de nabijheid van
San Francisco. Vier uur lang sloegen 240
gevangenen alles kort en klein wat in him
bereik kwam; ruiten werden Ingeslagen,
matrassen In brand gestoken en overstro
mingen veroorzaakt doordat de rebellen
water lieten lopen.
Twee mannen werden geslagen, één ge
vangene, die zich altijd goed gedroeg en
één man, die er van verdacht werd, dat
hfl het plan tot rebellie had doorgegeven
aan de autoriteiten.
De g’evangenen staakten de opstand, toen
hun verbetering van het voedsel en de
wasgelegenheid was beloofd.
dat men zjjn aanvankelijke mening ver
andert? Deze argumenten tegen de stem-
overdracht z(jn naar ons oordeel steekhou
dend, hetgeen ook wel heel duidelijk bleek
uit de opvattingen die de Eerste Kamer
ten beste gaf. Want zowel de k.v.p. als de
p.v.d.a. konden ’t amend^nent Andriessen
niet erg waarderen.
Abonnementsprijs
1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent oer m.m
Giro 87926
Nederlandse sterftecijfer het laagst. Ne
derland heeft van alle West-Europese lan
den het hoogste geboortecijfer en het
sterftecijfer in ons land is lager dan in
enig ander land ter wereld, lager ook dan
een overzicht van het Centraal Bureau
voor de Statistiek.
Visser jongste damkampioen van Fries-
i land. Friesland heeft een nieuwe jeugd-
I damkampioen en wel de 15-jarige K. Vis
ser van de damclub Broek o.d. Akkerwou-
de. Visser heeft door dit kampioenschap
het recht verkregen mee te spelen om de
titel jeugdkampioen van Nederland in de
Pinkstervacantie.
Diesel tegen personenauto. De architect
H. Boxman, die met zijn auto uit Njjver-
dal kwam, is Woensdagmorgen half elf
vlak voor Zwolle door een duidelijk rood
knipperlicht gereden, waardoor een diesel,
komende uit de richting Zwolle, tegen de
achterkant van de wagen opvloog. Dé
auto ging over de kop. De heer Boxman
werd uit de wagen geslingerd en bleef op
het volgende spoor liggen. Een diesel, die
ter zelfder tijd uit de richting Meppel
kwam, kon nog op tifd remmen. De heer
Boxman liep een hersenschudding en een
polsfractuur op, zijn vrouw een hersen
schudding. Het treinverkeer had een kwar
tier vertraging.
Koningin zal „R|jn in RAI” openen. Ko
ningin Juliana zal Woensdag 21 Mei om
17.30 uur de internationale expositie „De
Rijn in de RAI” in het RAI-gebouw te
Amsterdam openen.
De Eerste Kamer heeft zich deze week be
zig gehouden met de behandeling van de
Grondwetswijzigingen. Zoals men weet,
heeft de Regering destijds zes ontwerpen
ingediend, waarvan de voornaamste z|jn:
de buitenlandse betrekkingen, de uitbrei
ding van de beide Kamers der Staten-Ge
neraal en de verlaging van de leeftijd voor
het passief kiesrecht.
Het ontwerp om de Grondwet in tweede
lezing te doen onderzoeken door een spe
ciaal in te stellen Grondwetskamer werd
door de Regering Ingetrokken, nadat de
Tweede Kamer deze suggestie, evenals in
1946, had verworpen.
Het debat over de buitenlandse betrekkin
gen leverde geen nieuwe gezichtspunten
meer op, evenmin het ontwerp inzake de
nieuwe rechtsorde met Indonesië, dat' in
tweede lezing niet de vereiste tweederde
meerderheid heeft behaald. Het werd ver
worpen met 34 tegen 16 stemmen (vóór
alleen de k.v.p.).
De uitbreiding van ons Parlement braoht
echter voor de Senaat reeds moeilijkheden
genoeg met zich mede. Dit vraagstuk
vormde ongetwijfeld de 'hoofdmoot in het
debat en lang zag het er ngar uit, dat dit
wetsontwerp geen kans maakte. In de
Tweede Kamer was het aangenomen met
een grote meerderheid van stemmen. De
moeilijkheid was, dat men daar twee
amendementen Andriessen (k.v.p.) had
aangenomen, die voor de meer bezadig
de Eerste Kamer werkelijke obstakels
bleken te z|jn.
Onze Senatoren missen het recht van
amendement. Zij hebben een wetsvoorstel
slechts te aanvaarden of te verwerpen. Nu
stonden zij voor de keus: of de amende
menten Andriessen slikken of het ontwerp
verwerpen. Het feit, dat door dit kvp-
amendement in de Grondwet komt te staan
dat de Kamers mogen vergaderen als één
derde van het aantal leden aanwezig is,
was voor de Eerste Kamer wel te accep
teren. Veel liever hadden zij het huidige
quorum van de helft gehandhaafd, want
zij vreesden terecht, dat het absenteïsme
door deze verlaging in de hand zal worden
gewerkt. Neen, de grootste bezwaren gol
den de stemoverdracht.
De Tweede Kamer wenste in de Grondwet
te bepalen, dat Kamerleden, die in hun
ambt buitenslands vertoeven, op een inter
nationale conferentie, toch kunnen stem
men door een medelid volmacht te geven.
Dit amendement werd op genomen in het
ontwerp, dat de uitbreiding van de Twee
de Kamer regelde. Het werd slechts aan
genomen met alleen de stemmen van de
katholieken en de socialisten voor. De rest
van de Kamer was tegen, omdat z|j een
dergel|jke gang van zaken In str|1d achtte
met de historische groei van onze volks
vertegenwoordiging. Hoe kan men nu la
ten stemmen zonder het debat te hebben
gehoord? Het is toch altijd mogeljfk, dat
de Regering zulke* wijzigingen voorstelt,
Practisch komt het Amerikaanse voorstel,
als het werkelijk in deze vorm is gegoten,
neer op het standpunt van de Duitse so
ciaal democraten die reeds lang hebben
verkondigd, dat ze eerst wilden praten
met de Russen en de kwestie van het
Europese leger zolang maar moest blijven
liggen. Zij hebben voor dit standpunt aan
vankelijk geen oor bij het Westen kunnen
vinden, waarom zij steeds aandrongen op
nieuwe verkiezingen in West-Duitsland
voor Adenauer en verdragen met het Wes
ten tekende en dezer dagen heeft de En-
Kiekeboe.
De eerste dag was het moell|jk om te we
ten te komen hoe precies de kaarten la
gen. Aanvankelijk was de toon der schrif-
teiyke stukken zodanig, dat men verwacht
te, dat de Eerste Kamer niet accoord zou
gaan met de uitbreiding der Kamers. Niet
het minst door de amendementen Andries
sen. Maar t|)dens de openbare behandeling
speelden de leden kiekeboe achter hun eigen
redevoeringen. Er was geen touw aan
vast te knopen, zo zei de heer Kropman
(kvp), dat z|)n fractie verdeeld was. De
voorstanders van uitbreiding zeggen, dat
de Tweede Kamer zelf maar moet bekij
ken op welke w||ze zij het meest doelmatig
kan werken; de tegenstanders vrezen, dat
onze Senaat als deze groter wordt, een
doublure wordt van haar jongere zuster
aan de overzijde van het Binnenhof.
Vooral de amendementen van hun partij
genoot Andriessen zaten hun dwars. En
de heer Van der Kieft (arb.) sprak ook
van maatregelen (uitbreiding van de Ka
mer, verlaging van het quorum en de
stemoverdracht) een prestigeverlies van ’t
Parlement aan ons Volk. Het eigenaardige
was echter, dat beide fractievoorzitters
zich op het standpunt stelden, dat de te
genstanders te overtuigen waren als de
regering maar kwam met krachtige ar
gumenten, waaruit het landsbelang zou
moeten blijken. Niemand zeide echter hoe
veel er tegen waren en of er inderdaad „te
overtuigen” viel.
De kleine v.v.d.fractie verklaarde zich bij
monde van Prof. Molenaar voor de uitbrei
ding, in tegenstelling met de v.v.d. in de
Tweede Kamer. De heer Pollema (c.h.)
was tegen, gezien kostenoverwegingen en
de andere argumenten, die de heer Tilanus
destijds in de Tweede Kamer heeft ge
bruikt. Het amendement Andriessen maak
te voor hem elk gepraat overbodig.
Ditzelfde gold voor de heer de Wilde (a.r.)
die in principe echter niet tegen de uit
breiding gekant was. Z|jn fractie-voorzit-
ter Anema kon de amendementen ook niet
waarderen, maar zeide het zwaarste te
laten wegen.
Fransen: hoog niveau.
De Fransen, die eigenlijk altijd voor nog
een conferentie der Grote Vier zijn ge
weest voor tot de Duitse herbewapening
werd overgegaan, willen direct een bijeen
komst op hoog niveau, dus van de minis
ters van buitenlandse zaken en menen dat
het Amerikaanse plan daarvoor alleen
maar een belemmering zal bl|fken.
Het Amerikaanse plan beoogt slechts
de Russische bedoelingen aan de
kaak te stellen, Parijs ziet nog wat
In een conferentie. Of het echter een
conferentie op hoger of lager niveau
wondt, z|j zal altjjd zeer veel t|jd
Koning Faroek van Egypte is een directe
afstammeling van de profeet Mohammed.
Dit is per officieel communqué in Cairo
bekend gemaakt. De president van de
„Vereniging van afstammelingen van de
Profeet” heeft dit feit na langdurige on
derzoekingen vastgesteld.
Kind gedood door blikseminslag. Maan
dagavond sloeg tijdens een hevige slagre
gen gepaard gaande met onweer de blik
sem op de elèctrische geleidingen van de
woning van de landbouwer J. Harmzwiers
te Dalen. Het 6-jarig dochtertje Geesje,
dat in het schuurgedeelte van de woning
speelde, kwam vermoedelijk op dat mo
ment met de electrische geleidingen in
aanraking en werd op slag gedood.
Veel buitenlanders bjj stierenkeuring. De
voorjaarsstierenkeuring van het Fries
Rundveestamboek, die Woensdag te Leeu
warden werd gehouden, is door een zeer
groot aantal vreemdelingen bezocht. Dins
dag arriveerden reeds 1400 buitenlanders
in de Friese hoofdstad.
Brandende mannen sprongen in kreek.
Door een ontploffing in de stookketel van
de warmwaterroterij „De Koewacht” te
Goes, ontstond een felle brand. Het vuur,
dat in de kurkdroge voorraad schoven ’n
willige prooi vond, greep ook de kleren
van een drietal arbeiders. Deze arbeiders
sprongen in een dichtbij gelegen kreek.
Met vele brandwonden overdekt werden
z|j door enige vlasjiandelaren naar een
ziekenhuis in Hulst vervoerd.
Dode op overweg. Op de onbewaakte
overweg te Varsseveld is de jeugdige
bromfietser Th. W. uit Dlnxperlo door een
trein uit Aalten gegrepen en gedood. Het
uitzicht op de overweg is goed.
De Arbeiderspartij heeft Woensdag b|j de
gemeenteraadsverkiezingen de meerderheid
behaald in de Schotse steden Glasgow en
Aberdeen.
De Arbeiderspartij verklaarde Woensdag
avond, dat zij tot dusver in de tweede ron
de der gemeenteraadsverkiezingen 256 ze
tels heeft gewonnen en 26 verloren.
Schildwacht gedood. De 20-jarlge dienst
plichtige soldaat H. Dlrka uit Den Bosch
Is In het militaire kamp te Oirschot do
delijk getroffen door een kogel uit het ge
weer van een andere soldaat met wie h|j
op wacht stond. Het schot is per’ ongeluk
afgegaan.
Rat in de val kreeg jongen. Een Inwoner
van Brouwershaven ving een rat in de val.
H|j ging een hond halen om het dier on-
schadel|jk te maken, doch toen h|j terug
keerde vond hij niet één, maar negen rat
ten in dezelfde val. De oude rat had na
melijk in zijn pas begonnen gevangenschap
acht jongen gekregen.
Aanslag op twee meisjes. In de Staats
bossen b|j Groesbeek zijn twee meisjes uit
Nijmegen, die daar wandelden, door een
man overvallen. Deze trok een revolver
en loste enige schoten, ten gevolge waar
van de 20-jarige mej. B. M. ernstig werd
gewond; z|j kreeg schoten in de linkerarm
en in de linkerdij. Haar vriendin, de 19-
jarige mej. G. F., kwam er zonder letsel
af. Daarna nam de man de vlucht.
Vader berooft zoontje van het leven. Op
het politiebureau te Eindhoven heeft zich
de 33-jarige T. uit Tongelre gemeld, die
mededeelde, dat hij zijn 2%-jarig zoontje
uit medelijden van het leven had beroofd.
Het kind was achterlijk een leed in ern
stige mate aan toevallen. Gebleken is, dat
T. het kind een dodelijke dosis van een
slaapmiddel heeft gegeven.
Kind van 10 dagen te vondeling gelegd.
Op de Losseweg te Apeldoorn zagen voor
bijgangers op de stoep van een woning
een doos staan, waaruit het gehuil van een
baby klonk. Btf onderzoek bleek de doos
een goed in de kleertjes gestoken jongetje
te bevatten van naar schatting tien da
gen oud. Het kleintje is voorlopig in hot
Jullana-zlekenhuls opgenomen.
Commissie van advlea voor het Fries.
Overeenkomstig hetgeen de minister van
Justitie onlangs in de Eerste Kamer der
Betere outillage.
Zowel de c.h. als de twee grootste fracties
waren van mening, dat de uitbreiding van
de Staten Generaal kan worden voorkomen
als men de Kamerleden beter helpt. Z|J
hebben niets. Zelfs geen behoorlijke werk
kamer. Geef hun schrijfmachines en as
sistentie, zodat er vlot kan worden ge
werkt, zo adviseerden z|j, want als men
gelse Labour-partij zich zowel met deze
eis als met die van het houden van een
viermogendhedenconferentie verenigd.
Adenauer schijnt nog een andere op
lossing te hebben, hij zou uit de
ontworpen verdragen de punten wil- het ooit tevoren is geweest. Dit bl|jkt uit
len lichten, waarover tussen het
Westen en Bonn nog verschil van
mening is, opdat de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken
Acheson toch wat kun tekenen als
hjj deze maand naar Europa komt.
Welk belang het Westen daarbij zou heb
ben ontgaat ons, dergelijke onvolledige ver
dragen kunnen geen basis vormen voor
een hechte samenwerking en defensiege-
meenschap.
Als geheel genomen is het met die vaste-
landsdefensie nog lang niet in orde. Men
maakt zich o.m. nogal bezorgd over Italië,,
waar het communisme, in tegenstelling
met andere landen, nog niet op de terug
weg is, en men vreest zelfs, dat door ver
deeldheid der democratische partijen, de
communisten op 25 Mei als de gemeente
raadsverkiezingen worden gehouden, de
overwinning in Rome zullen behalen. Ook
de ruzie tussen Engelsen en Amerikanen
over het opperbevel in de Middellandse
Zee stemt onaangenaam.
Prettig lijkt dat alles niet. Maar een Euro
pese defensiegemeenschap met een Duits
land waarin het nationalisme slechts zou
z|jn aangewakkerd omdat men het In alles
zfln zin had gegeven, is ook zo prettig
niet.
De Franse tegenzin inzake de Duitse herbewapening neemt toe door
wat er zich in West-Duitsland afspeelt. De positie van Adenauer en z|jn
regeringsmeerderheid wordt zo op het oog steeds wankeler. De gemeen
teraadsverkiezingen in Hessen hebben aangetoond, dat de soc. demo
craten meer z|jde spinnen bij hun oppositie tegen het sluiten van de
verdragen met het Westen, dan de party van Adenauer met haar pleidooi
voor deze verdragen. In de coalitie van partijen, welke deze verdragen
er in de bondsdag moet doorhalen, i» er ook al verzet gerezen.
Er is geen enkel spoor,
Men kan er haast niet door,
De fiere moed gaat zinken.
Men huiverde in de kou,
Bleef niet de liefde trouw,
Als laatste ster stil blinken.
PIET.
Dit verzet, dat deze verdragen zelfs een
tweede Versailles noemden heeft een even
onaangename indruk in het Westen ge
maakt als het feit dat de president der
West-Duitse federale republiek Heuss op
aandrang der bondsregering weer het
„Deutschland über alles” tot nationaal
volkslied heeft verklaard, al zal het derde
en voor de niet-Duitser meest acceptabele
couplet dan ook b|j officiële plechtigheden
alleen gezongen worden.
Nu Adenauer en de voorstanders van di
recte overeenkomsten met het Westen
zwakker in West-Duitsland schijnen te
staan dan in Washington aanvankelijk ver
moedde wil dat hun de reddingsplank van
viermogendhedenbesprekingen over Duits
land toesteken.
Zoals bekend hebben de Russen in hun
verlangen de Duitse herbewapenlngsplan-
nen te doorkruisen, daartoe oorspronkelijk
het voorstel gedaan. Aanvankelijk was
Washington hierop tegen omdat het de be
doelingen van Moskou doorzag, maar nu
het verzet in West-Duitsland tegen de
overeenkomsten met het Westen zich
vooral concentreert op de gedachte dat ’t
sluiten er van voor goed een einde zoi
maken aan de mogelijkheid dat Duitslanc
eenmaal weer één geheel wordt, willen
de Amerikanen het blijkbaar dan nog wel
eens proberen met een overleg met Rus
land over een mogel|jke hereniging van
geheel. Duitsland. Dit overleg zou dan aan
vankelijk beperkt blijven tot de kwestie
van het houden van vrjje verkiezingen In
geheel Duitsland om het later naar belie
ven en mogelijkheid uit te breiden.
k