KOM OVER DE BRUG
PERIKELEN RONDOM DE KAMER-
UITBREIDING
Gabe Skroar
KRIS-KRAS door Nederland
Martinytoer
to sizzen
Ike wil Stalin wel
Fan de
TONGERBUOI
ontmoeten
Machinefabriek
„Brandaris” geopend
No. 45
48e Jaargang
Dinadag 10 Juni 1952
Streekblad voor Weit- en Zuidwest Friesland
üs hjoed
•y
4
Uitgave van Drukkerij Fa A.J.OSINOA - Bolsward
Prof. Komme dringt op spoedige
afhandeling aan
Giro 87926
Vliegtuig gestolen
Knollen aller landen
verenigt U
we 150 Kamerleden zullen hebben. Zou men
nog in Juli a.s. kunnen beraadslagen over
deze voorstellen op 15 Juli komen de
nieuwe Kamers voor het eerst bijeen dan
scheelt dit in ieder geval enige maanden.
1
Bolswartls Nieuwsblad
alle par-
Redactie Bolswards Nieuwsblad.
150 komen. Dit betekent, dat een partij die
Hwat hat
I I
PYT.
sjofel ut mei dy
moeilijkheid
ft 4 ZX
lerleden. Dezen beslissen op hun beurt
Hja sjogg’ In tel nel boppen,
Sinne In giele streep;
Driigjend üt swarte koppen,
Fait swler de earste drip.
Ljochtsjend slaen füle spearen,
Feninich nei de groun;
De buoi is net to kearen,
Jow ’t de natuerkrêft woun.
Wynfleagen skuorre en stjltte,
Farske reakken toskeind;
De greiden lizz’ forlitten,
Yn ’t süzjen fan de rein.
It mei de boer net spite,
Hy wit fan slnnefoarst,
Hat ’t hurde lAn dizz' rite
Lyk in hetzlch hynder tcarst.
Krol hier, krol sin,
Krol libben sit der yn.
Abonnementiprijs
f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprij»; 12 cent per m.m.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat 13 Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Van het vliegveld Oakland is Zaterdag een
DC4-toestel (Skymaster) met een waarde
van 750.000 dollar, gestolen. Twee uur la
ter landde het op het vliegveld Brownsville
van Texas, waar de bemanning van twee
koppen in hechtenis genomen werd.
Zij hadden het vliegtuig gestolen, zeiden
zij, omdat de maatschappij, waartoe de DC4
behoorde, tot nu toe had geweigerd, hun
een vordering van 150.000 dollar uit te be
talen.
Stielblauwe wolkens wülje
Leechhingjend oer it gea;
Boeren skreppe, drave, rOlje,
It wjirre wudze hea.
It hynder fluch ynheakke,
’t Bist strykt syn earen plat.
Fuort - fuort- skou ’t hea oan reakken
De buol komt üs oer ’t mat.
len fan de Fryske kranten, hat okkerdeis in
tige loflik tsjügenis jown f
dy’t it Provinsiael Bistjür de leste jii
nommen hat. En dat kaem fan in
yn it forline ti
skerpe krityk 1
kin der bliic
„Kom over de brug” hebben we gevraagd.
Onze oproep vond weerklank. Als er één schaap over de dam is volgen
er meer. Zoals het met dammen gaat, gaat het met bruggen.
De eerste suggesties werden reeds gedaan. Anderen volgden of zullen
volgen. De Burgerij zou een gedenkteken kunnen oprichten. Een comité
vormde zich reeds. Het gedenkteken werd reeds ontworpen (door arch.
J. Grunstra) en men is reeds bezig met het vervaardigen van een model
hiervan (leraren en leerlingen van de L. T. S.). Eerstdaags kimt U het
bewonderen in de etalage van fa A. J. Osinga.
Maar er is meer.
Er wordt „gewerkt” aan een tableautje, in de geest zoals dit werd ge
houden bij het bezoek van H. M. de Koningin.
Er is gedacht aan een verkeersoptocht, waarbij alles wat te Bolsward
rijden kan, mee gaat rijden, alles over de brug.
t Kom over de brug.Wie heeft nog meer suggesties?
Nog slechts een tweetal weken: op 24 Juni wordt de brug geopend.
de mogelijkheid bestaat dat niet alleen de
Knollen, welke in Nederland wonen, maar
ook die welke over de gehele wereld ver
spreid zfjn tot één geslacht behoren. Dit is
reeds in onderzoek. De Familie-gemeen-
schap is de meest natuurlijke en organi
sche schakel tussen het gezin en de ge
meenschap. Door samenwerking wordt het
verleden van het geslacht gekend en daar
mede een blik geworpen op de toekomst.
Dit werk is werkelijk de moeite waard en
in het belang van alle familieleden, welke
reeds over verscheidene landen verspreid
zijn. De band wordt verstevigd door een
eigen familie-orgaan met de toepasselijke
naam: „In de knollentuin".
Dit Familieorgaan verschijnt maandelijks,
(het eerste blad verscheen in September
1949). Behalve de Burgerlijke Stand en
Familieberichten, treft men hierin ook de
Familie-geschiedenis aan,4 waarnaast ac
tuele onderwerpen besproken worden en
brieven, stukken en gedichten worden ge
plaatst. Kortom „De Knollentuin” brengt
nieuws voor iedereen en staat open voor
Generaal Elsenhower heeft Zaterdag op
een persconferentie te New York verklaard
dat hij bereid is, in het belang van de vre
de, maarschalk Stalin te ontmoeten. Maar
hfj geloofde niet, dat op het ogenblik de
Russisch-Amerikaanse geschillen door on-
derhandelingen uit de weg geruimd kun
nen worden.
„Als ik echter overtuigd was, dat zo’n ont
moeting wenselijk was, zou ik overal heen
willen gaan en alles doen om de vrede te
bevorderen,” aldus Eisenhower tot de tal
rijke in de danszaal van een New Yorks
hotel verzamelde journalisten.
De Famllie-verenlging Knol is er. Velen
zullen zich afvragen: „Heeft dat alles nu
wel zin?” Er zullen zelfs wel zijn, die
vandaag voor het eerst van een Familie
vereniging horen. Toch bestaan er reeds
talrijke Familie-verenigingen in Nederland
en waarom zouden de „Knollen" achter
blijven? Velen zullen hier tegen opwerpen:
Alle Knollen zijn toch geen familie van
elkaar? Hier gaat het nu juist om, want iedereen, want het is een Familieblad.
Bliksem doodt tuinder. Boven verscheide-
dene plaatsen in Nederland Jieeft zich Vrij
dagmiddag een zwaar onweer ontlast, dat
in een deel van de Betuwe met een gewel
dige hagelval gepaard ging en enorme
schade aanrichtte aan het fruit en de veld
gewassen. In Rotterdam werd een tuinder
door de bliksem getroffen en gedood.
Leger op rantsoen. Het verbruik van le
vensmiddelen door militairen wordt met
ingang van 1 Juli drastisch verminderd,
zo blijkt uit de zojuist verschenen leger
order .regeling voeding 1952”.
Marine was royaal. De Marine werd door
de Alg. Rekenkamer op de vingers getikt,
omdat bij de levering van vlees voor rund
en varkensvlees tezamen moest worden
ingeschreven. Aanbesteding van beide
soorten afzonderlijk leverde een belang
rijke besparing op: 85000 gulden per jaar.
Bliksem sloeg in prinseljjke standaard. Ter
wijl Prins Bernhard als ere-gast Vrijdag
middag in een der zalen van het kasteel
Nijenrode de vergadering bijwoonde van
het Nederlands Opleidingsinsttituut voor
het Buitenland, sloeg de bliksem in de
vlaggestok op een hoog punt van het
kasteel, waaraan de van het Paleis Soest-
dijk ter leen gekregen Standaard was ge
hesen.
Het vlaggetouw vloog in brand, en de
Standaard fladderde omlaag.
Gastheer van Westerling wordt niet ver
volgd. De bewoner van het tuinhuis van
het vroegere kasteel Enghuizen te Laag-
Keppel, de heer A. S. H. graaf van Rech-
teren Limpurg, in wiens huis ex-kapitein
Westerling in de vroege ochtend van 16
April werd gearresteerd, zal voor het ver
lenen van onderdak geen moeilijkheden
met de justitie krijgen.
de vorming
:n i
j van Prof Romme is het
./en, dat hij het oude Kabinet nog
1 v j van de grondwetswijzi-
lezing wil belasten. Dat is
Gistermorgen heeft Burgemeester J. G. S.
Bruinsma de machinefabriek „Brandaris”
aan het Laag Bolwerk te Bolsward ge
opend.
Onder leiding van de directeur H. Bijlsma
in samenwerking met de technici O. Eizen-
ga en S. Humalda hoopt dit bedrijf zich in
Bolsward een goede naam te verwerven.
Hoewel ook reparaties en rivisies ten be
hoeve van particulieren en bedrijven op
machlnegebied gaarne worden aangeno
men, zal men zich vooral toeleggen op de
vervaardiging van een aantal (nieuwe)
producten. De voornaamste hiervan is een
kleinmodel melkmachine, die rendabel is
voor minimaal 6 koeien en voorzien is van
een speciale tepelhouder en speciale pul-
sator. Deze machine, die werkt met een
geheel gewijzigd systeem, is ontworpen
door de heer A. de Jong te Bolsward.
Het prototype bleek in de practijk goed
te voldoen, zelfs boven verwachting. Deze
machine zal nog geen f 1000.kosten. In
de tweede plaats worflt een goedkope rei-
nigingsmachine in de handel gebracht voor
reiniging van centrifugeblikken en kaas-
doeken en ten slotte buigzame as-machi-
nes.
Het machinepark is uiterst modern, o.a.
zijn een Volautomatische Tsjechische Mas
productie snel-draaibank, een slijpmachine,
boormachine, frasebank enz. aangebracht.
Tal van belangstellenden woonden de ope
ning bij. Bij de receptie in den Hof van
Holland werd nog het woord gevoerd door
de heer H. W. Pehlemann, dir. der Lagere
Technische School.
De meeste partijen hebben bij de samenstel
ling van haar lijsten gerekend op de uitbrei
ding van de Staten-Generaal. De Regering
hadn.l. een voorstel ingediend om de Grond-
na 25 Juni demissio-
In de bak. Een 78-jarige inwoner van St.
Oedenrode ging dezer dagen achter slot
en grendel. H(j had familieleden in zijn
huis opgenomen, zonder dat deze in het
bezit waren van een vestigingsvergunning.
Dat werd een boete, maar de Oedenroder
kon deze niet betalen en ging dus de bak
in.
Kersenverkopingen vallen tegen. Op de
grote jaarlijkse kersenverkopingen te Gel-
dermalsen waren de prfjzen lager dan het
vorige jaar. Tien der beste boomgaarden
brachten thans tezamen f 10.900 op, tegen
vorig jaar f 14.460 en in 1949 f 26.700. De
kwekers waren zeer matig tevreden. Men
vreest dat met de reeds begonnen oprui
ming der bomen in versterkte mate zal
worden doorgegaan.
Meisje stal f 8000 en pa fuifde. Een 17-ja-
rige dienstbode en haar 64-jarige vader
zijn gearresteerd, omdat de dochter in
haar betrekking een bedrag van f3125 in
enkele maanden spoorloos had laten ver
dwijnen. Het geld gaf zij aan pa, die er een
vrolijk leventje van leidde. Bij zijn arresta
tie werd nog f 1100 bij hem in beslag ge
nomen.
Uit boom gevallen en gedood. Vrijdagmid
dag even na twaalf uur Is de 22-jarige
ongehuwde fruitteelt-arbeider G. C. van
Schalk uit Ingen, in de gemeente Lienden
uit een bjj de ouderlijke woning staande
kerseboom gevallen en een half uur later
aan de gevolgen overleden.
forset en yn de measte gefallen is men der op
üt de dingen sa to meitsjen, dat it de ünder-
skate groeien bynt. Dat leste is it moaiste.
Om sa dwaen to kinnen moatte hja seis op
in heech peil stean, in karakter hawwe, dat it
goede wol, it goede by in oar sjen wol en
siket nei wegen om safolle müglik meirne-
koar üt 'e wei to setten. In sterke stimulans
yn rizze rjochting kriget it Kollege fan üs
Kommissaris. Fan him kin ik allinnich sizze,
dat hy as ideael skynt to hawwen, hwat de
Fransen sizze: „le serviteur des serviteurs” to
wezen. En sa echt en sa oertsjügend as men
it selden tsj inkomt. En hjiroan is it net op
it léste plak ta to skriuwen, dat ie hiele kol
lege dit stimpel hat.
Warbere, bikwame mannen en geve karakters
op dy plakken to hawwen, dér kin men Frys-
lan mei lokwinskje. En hja skrome ek net, de
swetten hwat üt to lizzen en wurk to dwaen,
hwat winliken in joar dwaen moast, mar troch
omstannichheden net oan ta komme kin. Sa
leit foar de kommende sitting in ütstel, dat
op ’e nij sjen lit, hoe’t har eagen oer de
hiele provinsje en oer alle fasetten fan it
libben geane. In kwestje, dy’t foar Boalsert
en ek mannich doarp üt de omkriten fan
bilang is. Wy doele hjir op de beukerskoal
len, de iennichste tüke fan ünderwiis, dy’t j it
op eigen krêften oanwiisd is. Wol leit der
al jierren in üntwerp fan Wet to wachtsjen,
mar oan diz tiid ta is der noch net op ’e hispel
komd.
Dit kin sa net langer, sizze Deputearre Stea-
ten en hja wolle sjen litte. dat hjir great en
driuwend forlet is. Dêrom dogge hja it üt
stel om de hannen dermei yn to stekken.
Hwant it sjocht der mar sjofel üt mei dy
beukerskoallen.
De ynspekteur fan de „Geneeskundige
Dienst” hat 80 fan de 140 beukerskoallen
ófkard sa’t se nou binne. Der moat for-
oaring komme. Under dy tachtich hearre ek
de beide Boalserter skoallen. To min Ijocht,
minne flieren, gjin genóch W.C.’s, gjin fin-
tilaesje genóch en al sa mear, dat binne de
swierrichheden. Yn de measte gefallen
binne de skoallen ek to lyts, der moatte lo
kalen by. Mar hwat sil dit bitelje? Dit ütstel
wol de bistjüren oantrünje om to. bigj innen
en har der by helpe. Mear mei in oanmoe-
Geen levensmiddelen naar overzee. De Im-
migratie-autoriteiten in Canada zijn zeer
ontstemd over de aanzienlijke hoeveelhe
den ham, worst en spek, die tussen de ba
gage van aankomende emigranten werden
aangetroffen, wegens het gevaar van be
smetting met mond- en klauwzeer. Deze
zaken zullen onherroepelijk worden gekon-
flskeerd en vernietigd.
20 Hectare hei geblakerd. Een enorme
brand, zoals de Veluwe in lange tijd niet
gekend heeft, maakte Donderdagmiddag
te Ede van bffna twintig hectare heide één
zwartgeblakerde vlakte. Weinig scheelde
het of de brand nam catastrophale afme
tingen aan, want slechts op het laatste
moment kon met man en macht voorko
men worden, dat het vuur oversloeg op de
uitgestrekte boscomplexen die de helde
ten Noorden begrenzen.
Luchtmachtfllmpje. Voor de werving van
personeel heeft de luchtmacht opnieuw aan
Karei Nort opdracht gegeven een film
scenario te schrijven voor een aantrekke
lijk filmpje, waarvan de productie is op
gedragen aan Polygoon-Profilti.
Enige haast is wel geboden. Men moet maar
op een plaats staan, die alleen verkiesbaar is
als de uitbreiding doorgaat! De candidaat
moet zekerheid hebben of hij in de Kamer
zal komen of niet. Hij moet zijn werk daar
naar inrichten. Al maandenlang verkeert hij
in de onzekerheid. Een spoedige beslissing
moet daaraan een eind maken.
Laten we met Prof. Romme hopen, dat dit
gebeurt. En dat de uitbreiding, nu alle par
tijen daarop min of meer hebben gerekend,
maar zal geschieden.
Een moeilijkheid is er ontstaan doordat de
Eerste Kamer tegen haar eigen uitbreiding
heeft gestemd. Velen vrezen dat nu de ver
houding tussen de Eerste en Tweede Kamer
wordt doorbroken. Zullen we 50 leden van
de Senaat en 150 Tweede Kamerleden krij
gen? Die doorbreking kunnen we niet erg
vinden. Men zal moeten toegeven, dat het
werk der Eerste Kamerleden niet zo slopend
is als dat van hun jongere collega’s, die min
der bezadigd zijn. Zij winnen zelfs aan be
tekenis als zij met 50 man kunnen tegenhou
den wat 150 besluiten. Het feit, dat krach
tens de grondwet de beide kamers in be
paalde gevallen samen moeten vergaderen,
legt ook geen groot gewicht in de schaal,
daar het hier meestal zaken betreft, waarin
men eenstemmig behoort te zijn, terwijl de
Eerste Kamer ook in de huidige verhouding
steeds overstemd kan worden.
meeste partijen een
van onze hoogste wet niet zo urgent
De uitbreiding van T2. Y~-
best kunnen wachten tot onze grondwet vol
ledig op de helling wordt genomen, hetgeen
in 1956 zal kunnen gebeuren. Gedane zaken I
nemen geen keer. Maar het is de vraag of de
candidatenlijsten der verschillende partijen er
niet anders hadden uitgezien als de uitbrei
ding der Tweede Kamer van meet af aan
zo twijfelachtig was geweest.
Nu zitten de partijfunctionarissen en niet het
minst de Kamercandidaten in angst en be
ven. Hoe zal de situatie zich ontwikkelen?
Zal de uitbreiding in beide Kamers der Sta
ten-Generaal de vereiste tweederde meerder-
heil halen? Uitgesloten is dat nog steeds
niet. In eerste lezing werd in de Tweede Ka
mer de tweederde meerderheid reeds be
haald, terwijl de helft maar nodig was. Maar
wat doet de Eerste Kamer? Zal de drie
stemmen meerderheid tot een tweederde
meerderheid uitgroeien? Het antwoord kan
alleen de Eerste Kamer geven. Elke veronder
stelling is dus speculatief. Prof. Romme
jelaten. Hij wees er op, dat
le Kameruitbreiding in haar
urgentieprogram heeft staan. De nieuwe
Kamerleden voor y
bonden en moeten dus in tweede lezing
stemmen. Is de wens de Vader der geaa
Want het zijn juist de amendementen An-
driessen (k.v.p.) ‘betreffende de stemover-
Haech
gau as
dit ün
derwiis liket nearne op. As men wit, dat de
kosten per learling oan gebouwen, learkrêf-
ten, meubilair en nelpmiddels trochinoar op
f 100 komme en men wol dan fan it parti-
kulier initiatyf fergje om dit byinoar to
bringen, dan wit men al tofoaren, dat dit net
slagje sil. De gemeentebistiüren dogge wak
kere üngelyk. Sommige komme mei in fiks
bidrach, oaren mei in bytsje en by party is
it net mear is as in foai. Hja kinne meastal ek
net fierder gean om har finansjes, hwant
hwat hja ütjaen kinne, wurdt har fan heger
han taparten.
Sa kin it bistean, dat de beukerskoallen hjir
yn ’e stêd fanwegen har tastan allebeide óf
kard binne, wylst yn dyselde stêd in Tech-
nyske skoalle oan it groeijen is, dy’t inkelde
tónnen kostet. Wy gunne it de léste wol, mar
hie de tachtichjierrige tsjinst, dy’t it parti
culiere initiatyf oan de mienskip bean hat,
gjin better lot fortsjinne? En hie men dizze
beide skoallen, hwer’t alle minsken biJang
by hawwe, net mei mear rjocht in moderne
wente ta skikke kinnen?
Wy hoopje tige, dat troch it initiatyf fan it
Provinsiael Bistjür He suterige sitewaesje,
hweryn dizze skoallen en har learkrêften en
har fierdere helpmiddels yn de measte plak
ken forkeare, nou einlings en to’n lésten ris
foroare wurdt.
Foar de 500 beükers, dy’t Boalsert ryk is en
har alden soe dit in skoander ding wêze en
wiswier it is, sa’t de dichter seit: De berne-
wrald sa tear, sa fyn, dér leit de hiele ta-
komstyn!” Tj. dej.
Een van de vele problemen waarmee de par- dracht en het quorum, die de uitbreiding
tijen hebben gezeten toen zij de verkiezingen 1 twijfelachtig hebben geacht. En over deze
voorbereidden, was wel de candidaatstelling. punten, die opgenomen zijn in de uitbrei-
Moest men rekenen op de uitbreiding van de dingsontwerpen, wordt in net urgentiepro-
Tweede Kamer of niet? Bovendien kwamen gram gezwegen. Maar goed, het kan in ieder
de partij organisaties in het geweer om be- geval wel zo zijn dat de Eerste Kamer zich
paalde personen aan te bevelen. Wat dit laat- 1 niet meer verzet als de Tweede Kamer twee-
ste betreft, ziet men in de k.v.p., dat het maal achtereen met tweederde meerderheid
overleg met de groep Steenberghe-Duynstee de ontwerpen heeft aangenomen,
enig resultaat heeft opgeleverd. Op de can- i Prof. Romme heeft op nog een r
didatenlijst staan enkele namen, die^nge- gewezen. Op 25 Juni a.s. kiezen wij 100
de oude fractie veelalhet geval was. Bij de weer over de uitbreiding. Dan kunnen er dus
tige loflik tsjügenis jown fan de halding,
dy’t it Provinsiael Bistjür de léste jierren oan-
nommen hat. En dat kaem fan in side, dy’t
ige earnstige biswieren hie en
levere op dit officium. Men
lid mei weze, hwant it libben
leart aloan wet, dat de minsken as hja el-
koarren forstean en yn ’e mjitte komme
wolle, tsienris mear mei elkoar kinne as dat
hja fan wjerskanten de hoarnen yn 'e wal
stekke. Foar de foarm binne Provinciale Stea-
ten it lichem, dat al dizze aingen docht, mar
yn wêzen is it binammen it Kollege fan De
putearre Steaten, dy’t har stimpel set op de
bistjürsdieden fan de provinsje. En hwat my
it measte goed docht is dit, dat hjir yn Frys-
lan dit Kollege bistiet üt trije mannen fan de
Party fan de Arbeid, twa fan de Antirevo
lutionaire Party en ien fan de Christelik
Histoaryske Uny. Sa op it each in kombi-
naesje, hwerfan men noch al hwat stride-
raesje forwachtsje soe. Nou is it fansels ek
net sa, dat yn dit Kollege de mieningen net
ris botse en dat it der j immer moai waer
wêze soe. Dat soe ek net reëel wêze, mar as
men sjocht nei it tal fruchtbere initiativen,
dy’t fan dit Kollege mei syn eminente Foar-
sitter ütgien binne, dan kin men net oars as
dy Fryske krante gelyk iaën. It is krekt hjir-
om sa goed, omdat ut dit feit düdlik is, dat
de leafde en soarch, dy’t al dizze mannen
hawwe foar har eigen kontrij de sterke blykt
to wêzen, dy’t har allegearre bynt. Der wurdt
yn en om it Provinsjehüs in hüd fol wurk
digingspremy as mei folie iild, hwant dat
hat de Provinsje spitigemóen net biskikber.
Mear as f 2500.foar ien skoalle wurdt der
yn gjin gefal jown en it mei per jier oer de
niele provinsje net mear kostje as f 50.000.
Greate stikken kin men der net mei ütheevje,
mar alles helpt en as de gemeentebistjüren
harren hjir nou by oanslute, dan kih der al-
teast oan de slimste tokoarten in ein makke
wurde. Wy hoopje tominsten, dat dit initia
tyf wjerklank fynt by de oare kolleges en net
minder,dat dit de regearing yn Den
oer it deade punt hinne helpe sil sa
hja kinne. Hwant de sitewaesje fan
enig resultaat heeft a
didatenlijst staan enkel
twijfeld meer rechts zijn georiënteerd dfen in
de oude fractie veelal het geval was. Bij de
a.r. zien we dat Prof. Scholten, bekend door
zijn radiopraatjes, op nummer
plaatst, nadat daarvoor een warm pl-
was gevoerd. De oppositie van de heer
Schmal c.s. in de c.n.u. is min of meer op
een nederlaag voor de opposanten uitgelo
pen. Het is gebleken dat voorzitter Tilanus
stevig in het zadel zit, hetgeen de oppositie
echter niet zal smoren.
Twee Kamerleden hebben verklaard niet o
meer te willen terugkomen. Dat zijn de In- 1 het Kabinet
donesië-experts Meijering (a.r.) en Vonk uitmaken, te beoordelen, in theon
(v.v.d.). Zij hebben hun taak volbracht en I inderdaad een moeilijkheid. Maar
trekken zich op het juiste ogenblik terug, na 1t
verdienstelijk werk. De communisten hebben meestal wel zo eenstemmi.
iets aparts. Op hun lijst staat Piet van Stave- ding na de vorming van 1
ren, woonachtig in de strafgevangenis te
Leeuwarden, waar hij zeven jaar moet zitten
wegens
veel
20 is ge- bij de verkiezingen niet voldoende stemmen
>leidooi i heeft behaald voor één zetel er ook na de
uitbreiding niet aan te pas zal komen. Als
nu het Kabinet snel wordt geformeerd, be
staat de mogelijkheid dat er 100 leden zijn
die hun oordeel daarover kunnen uitspreken.
De 50 die er bij komen, moeten echter met
hetzelfde Kabinet werken, zonder in de ge
legenheid te zijn geweest het program van
en de personen die daarvan deel
Vonk uitmaken, te beoordelen. In theorie is dat
aan de
andere kant zijn de fracties in de Kamer
ig dat een uitbrei-
het Kabinet in de
moeilijkheden zal opleveren.
gedachtengang van Prof Romme is het
z rklaren, dat hij het oude Kabinet nog
kans om in de Kamer te kómen maakt I met de verdediging van de grondwetswijzi-
:de lezing wil belasten. Dat is
ïnogelijk. De voorstellen, hoe weinig ingrij-
zijn, vormen een inzet van de
.■erkiezingsactie. Terugnemen gaat niet meer.
heeft gestemd. Velen vrezen dat nu de ver-
d<
Om sa dwaen to kinnen moatte hja seis op
goede wol, it goede by in oar sjen wol en
wegen om safolle mügl”-1
-1- —XX— T_
rjochting kriget it Kollege fan üs
.ris. Fan him kin ik allinnich sizze,
ideael skynt to hawwen, hwat de
heeft zich echter in „de Volkskrant” nogal
optimistisch uitg<
o.a. de k.v.p. de
Kamerleden voor de k.v.p. zijn daaraan ge-
2_ J vol
stemmen. Is de wens de vader der gedachte
leooen i inccsi
Stave- J ding
practijk geei
In de gedad
desertie. Ook al staat hij candidaat, te ver]
hij niet, daar eerst zijn straftijd voorbij zal gingen in twee,
moeten zijn. mogelijk. De 4
I pend zij ook zijn, ---
1 verkiezingsactie. Terugnemen gaat niet meer.
Regering Men zal verder moeten roeien. Dat kan het
huidige Kabinet, dat
Behaalde dit ontwerp een ruime meer- dige behandeling, zodat het nieuwe Kabinet
12„geen (theoretische!) nadelen kan
ng, terwijl de uitbreiding van de t ondervinden. Deze gedachte is beslist ook
Kamer daar werd aangenomen met i aanvaardbaar omdat anders de uitbreiding
drie stemmen meerderheid. Hier wreekt zich i van de Kamer ettelijke maanden in beslag zal
een beleidsfout van de Regering. Want tij- 1 nemen.
dens de debatten bleek duidelijk, dat de Men heeft uitgerekend dat als de behande-
gedeeltelijke wijziging ling in tweede lezing (in de Tweede Kamer)
t niet zo urgent vonden, niet voor September zal plaats hebben, het
de Tweede Kamer had j minstens Januari 1953 zal worden voordat
wet zodanig te wijzigen. In de Tweede Ka- nair is, ook doen. Dan bereikt men een spoe-
mer 1
derheid, maar de Senaat verwierp haar eigen I daarvan
uitbreiding, terwijl de uitbreiding A
Tweede T
(theoretische!) nadelen kan