ENKELE GETALLEN OVER KOM OVER DE BRUG MATERIAALVOORZIENING KRIS-KRAS door Nederland Martinytoer „BESCHERMING BURGERBEVOLKING” Fan de ■■i Canadees dorp in vlammen Verkiezingspapier-actie De vrijwilligers krijgen donkerblauwe „uniform-overall” I Knaapje dood in struiken No. 47 48e Jaargang Dinsdag 17 Juni 1952 Streekblad voor Weit- en Zuidwest Friesland Uitgave van Drukkerij Fa A.J.OSINGA - Bolsward üs hjoed to sizzen hiel hwat mear progressy I Tj. de J. Oer it ginnerael sit der yn hiel hwat mear progressy as hjirre. i it op, dat der greate fabriken oinne, 1930 7.899.017 7.264.409 5.641.346 6.281.622 5.208.031 5.736.042 5.736.042 6.175.259 10.171.189 1951 7.868.144 8.462.785 6.444.823 6.832.387 7.438.820 7.298.062 7.298.062 5.774.712 8.492.336 1930 12.010.169 8.596.806 8.072.148 7.607.169 6.523.005 9.491.032 8.932.554 7.104.866 12.032.955 1951 20.356.114 10.636.737 10.565.278 14.620.768 11.305.311 14.585.666 11.353.306 12.326.221 17.496.371 1 De Walden Burgum Boarnburgum Donkerbroek Ie Elslo Gerkeskleaster Jobbegea Olterterp Twizel ■c Bolswards Nieuwsblad 10.30 een 11.30 Redactie Bolswards Nieuwsblad. Kg Zeldzaam. PIET de suvelfabriken neigiet. fikenlyk as Warkum, Wei- Belde begrotingen tezamen belopen 61% millioen gulden. Wij hebben een reeks cij fers weggelaten, om niet al te cijferachtig te worden, doch vermelden nog, dat tot heden voor 32 millioen aan orders is ge plaatst, voor 29 millioen in voorbereiding is en dat reeds 10% millioen is betaald. Het verkregen en te verkrijgen materiaal wordt zo over het land gedistribueerd, dat overal ploegen zo vlug mogelijk met de instructie kunnen beginnen. Wat vrouwen bereiken. Mej. A. A. Derks, tot nu toe hoofd-employé 1ste klasse in Arnhem, is korte tijd geleden benoemd tot directeur van de PTT te Schagen. Zij is de tweede vrouweljjke directeur In Nederland. In Oosterhout vervult mevrouw Schuring- Meyerbuur deze functie. Verkiezing komt In 't zicht, Sprekers gaan zich uitsloven, Want elke partij verplicht Zich weer tot veel beloven. Men wil op „sociaal” En „recht” zich gaan bezinnen, Maar 't is een oud verhaal, Wie mag niet graag wat winnen? Verkiezing komt in ’t zicht, Men schermt met vette namen; Voelt ’t lokkende gewicht. Van de papler-reclame. Gaat trouw van huls tot huls, Folders - biljetten - kranten; Doe toch de goede keus! Neem! Lees! Wordt onze klanten. Verkiezing komt in zicht, „Verbroedering” is gekomen. Men ziet ze in ’t volle licht Op schuttingen en bomen. Eensgezind naast elkaar, De Haagse antipoden, Wordt de practijk ’t gewaar? Wordt straks de hand geboden? Verkiezing komt In ’t zicht, Doet het papier zijn rente? Straks gaat de stembus dicht, De kassen zonder centen. ’t Bestuur zit met de strop, Men zal ’t ook nu weer leren: Door een reclame-kop Kan niemand één „bekeren". Abonnementsprijs f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs: 12 cent per m.m. Giro 87926 dingen bard. Ik hoopje, hjirre, op en nij de krik op to strüpi de twadde ij dat it dêrre mar in hwat earmoe- mei minne tinne bistjes en de rest navenant, •y of dy komt ut de Walden, seit 10.000 kg Ijzdr gestolen. Van een terrein aan de Steenbakkersweg te Hengelo zijn 200 ijzeren blokken van elk 50 kg gestolen. Deze 10.000 kg tfzer is vermoedel|jk in 2 keer met een grijs geschilderde vrachtauto vervoerd. De politie heeft de zaak in on derzoek. Fisk en flut, Skande dat it sein wurdt. Thans Is het officiële programma bekend geworden van de opening van de Gysbert Japicxbrug etc. Hier volgt het: 10.uur: 10.15 Donderdag werd in het fraai gelegen Montferland te Bergh (Gld.) persbijeenkomst gehouden, waarop ir H. A. Vreeburg, hoofd Materiaal voorziening „Bescherming Burgerbevolking” van het Departement van Binnenlandse Zaken een reeks gegevens verstrekte over de stand van zaken ten aanzien van de materiaalaanschaffing. Het nieuws van de B.B. heeft zich de laatste tijd bepaald tot de verslagen over de behandeling van de betrokken wet in de Kamers en menigeen zal zich hebben afge vraagd, of de vrijwilligers, als zij zich over enkele maanden in groten getale kunnen melden, dan kunnen beschikken over het nodige materieel. Dat zullen zij inderdaad, want juist om na de wervingsactie meteen te kunnen doorzetten, is het kader reeds lang in opleiding en wordt met spoed gewerkt aan de vervaardiging van uniformen en materieel. Het enthousiasme van de vrijwilligers zal dus meteen worden opgevangen door hun gelegenheid te geven tot oefenen. De getallen geven bovendien het vertrouwen, dat de regering en deskundigen op dit gebied het nodig en verantwoord vinden, een B.B.-organisatie op te bouwen. Want we zijn hier niet gewoon om zo maar „voor de leus” tientallen millioenen uit te geven of beslag te leggen op de tjjd van enkele honderdduizenden personen. I De uniform. Om te besluiten met de uitrusting: elke man ontvangt een uniform-overall van schreef, dat de president de benoeming met genoegen aannam. Ook bracht de heer Simmons de Purmerenders dank voor de toegezonden „clubpjjp”. Dansen in Alphen op 'Zondag. Er zal in Alphen aan de R|jn in „Avifauna” op Zon dagen mogen worden gedanst. De burge meester heeft thans de vergunning daar voor verstrekt. Truman erelid pfjprokersclub. President Truman heeft het ere-lidmaatschap aan vaard van Opa Kltjzlng’s pjjprokersclub „De Gesellighe Dampkring” te Purmer- end. De voorzitter heeft een desbetreffen de mededeling ontvangen van de chef van het protocol van het departement van Bui tenlandse Zaken, John F. Simmons. Deze De trochsné-biwenner fan dizze hoeke fan Fryslan, is grif op ien punt wunderlik ien- siaich, tocht ik fan ’e wike, doe’t wy under lieding fan de Rykslanboukonsulint in mid- dei bistegen oan in bisiik oan de greate proef - buorkerij to Selmien by Drachten. Hoefolle lezers ut de swiere greidhoeke soene dit plak thus bringe kinne Wy witte fan Hich- tum en Skraerd, de Klieuw en Grauwe Kat, mar as it oer de Walden giet, dan liket it wol oft wy earne yn Drinte torjochte komme. En dat is net allinnich it gefal mei de plak ken en nammen, mar like goed mei hwat der bart en omgiet. Wy hawwe fan bern óf sa de gedachte, dat it dêrre mar in - dich en suterich spultsje is, groun en f Dy of dy komt üt de Walden, seit men. O, dat is in waldpyk? en men laket hwat skealik. Ik siz it miskien in bytsje stuf, mar it is der net fier nest. De tastannen en forhaldingen fan fyftich jier lyn hawwe destiids wol oan- lieding jown ta dizze opfettings, mar yn 1952 is it der fier by trocn. De nije fabryk, dy’t dizzer dagen yn Don- pene wurden is, lit fannijs sjen, e Walden hiel hwat mear bart as 'n Bof In het meervoud. Bij een winkelbeurs in De Rijp heeft de duizendste bezoekster bij elke stand een cadeau in ontvangst mo gen nemen. Zij kwam thuis met een blik koek, een electrlsch theelicht, een asbak, postpapier, een boek, een mud kolen, een wijwaterbakje, een das, een bus verf, fiets, banden, een worteldoek, zes koppen-en- schotels, thee, ranja en vier knotten wol. Peel-oorlogskerkhof weldra officieel open. Het Duitse oorlogskerkhof in de Peel bij IJsselsteijn, waarop ruim 25000 gesneuvel de Duitsers begraven liggen, zal op 27 Juni definitief voor het publiek worden opengesteld. Dit zal zonder enige officiële plechtigheid geschieden. Tot nu toe werd bezoek van nabestaanden der gesneuvelden slechts officieus toegestaan. Koninklijke gift voor hagelslachtoffers. Ko ningin Juliana en Prins Bernhard hebben een gift geschonken aan het actiecomité Kesteren-Llenden, dat opgericht is om de nood te lenigen in het op 6 Juni door hagel geteisterde gebied. Hulp voor vissers in Argentinië. De bur gemeester van Urk, de heer G. Keijzer, j die nog steeds actief is in het behartigen 1 der belangen van de Urker vissers In Mar del Plata, heeft te Amsterdam met enige -- Vroege aanvoer rode bessen en frambozen. Op de veiling te Kapelle werden de eerste rode bessen en frambozen aangevoerd. Dat is tien dagen vroeger dan vorig jaar. Voor de bessen werd f 1.07 per kg betaald en voor de frambozen f2. Leeuwin Mllo wondt haar dompteuse. Mlla een van de zes „Quo Vadis”-leeuwinnen van het circus Mlkkenle, heeft Zaterdag tfjdens de avondvoorstelling te Bergen op Zoom de kleine Duitse dompteuse Anita verwond. Anita vervangt Miss Bellta die kort geleden tweemaal door de leeuwin werd aangevallen. Anita is In het zieken huis tegen wondkoorts behandeld en ver bonden. Hengelaar in zee geveegd. Toen Zondag morgen omstreeks kwart voor acht de loodsboot Procyon de Nieuwe Waterweg binnenvoer, zag een opvarende, dat een aanrollend zeetje een hengelaar van de Noorderpier veegde. Onmiddell|jk streek de loodsboot de jol en het gelukte de dren keling, de heer J. Schuurman uit Rotter dam, aan boord te krijgen.' H|j kwam er met de schrik en een nat pak af. Burgemeester voor de klas. De burge meester van Mijdrecht heeft Zaterdag voor de klas gestaan. Aan enige lagere scholen van Mijdrecht heeft hij voor de leerlingen der hoogste klassen twee lessen gegeven over de organisatie van het staats-, provinciaal en gemeentebestuur. Om de lessen was verzocht door de school hoofden en de inspecteur van het 1. o. had z|jn toestemming verleend. Huurverhoging aan de orde. De regering heeft de Sociaal-Economlsche Raad ver zocht, haar op zo kort mogeltJke termfln te adviseren omtrent het vraagstuk van de huren. De regering wjjst er op, dat het bestaande huurpell verre van homogeen Is. Voor het oude hulzenbezlt gelden thans huren van 115 pet. t.o.v. het vooroorlogse huurpell, terwijl de huren van de nieuw gebouwde woningen sterk variëren. Zaterdagmiddag omstreeks 5 uur Is nabij ’t hospitaal van het strafgesticht te Veen huizen achter de struiken en afgedekt door wat bladeren het lichaam gevonden van de 7-jarige Jannes Houkes, het zoontje van de zaalopziener bij de strafgestlchten. Het kind was gewurgd. De verdenking gaat uit naar een gedeti neerde uit het gesticht. H|j is In verzeker de bewaring gesteld, maar heeft nog geen bekentenis afgelegd. Sinds Zaterdagochtend half elf werd de kleine Jannes vermist. H|j was met een vriendje gaan spelen, maar dit knaapje kon niet zeggen, waar Jannes gebleven was. Men kwam te weten, dat het kind was aangesproken door een man, die hem een kraal zou hebben beloofd. De gehele Zaterdag zochten de ouders en buurtbewoners, tot z|J tegen v|)f uur het lichaam vonden op een terrein, dat alleen voor gestlchtswachten en hun familieleden toegankelijk is. Verwelkoming in Vierschaar Stadhuis. Vertrek van het Stadhuis door versierde stad naar de nieuwe Gysbert Japicxbrug. Na aankomst bij de brug: „Gesprek bij de brug” Officiële opening brug en wegen door Mr H. P. Linthorst Homan, Commissaris der Koningin in de provincie Friesland Onthulling van een aan het brugwachtershuisje aan gebracht relief van Gysbert Japicx, vervaardigd door de beeldhouwer G. J. Adema. Frysk Folksliet Kranslegglngen bij het relief van Gysbert Japicx. Aanbieding geschenk van del burgerfl. Rit over de officieel geopende brug en wegen. Bezichtiging belangrijke verbetering kruispunt Rijks weg 43. Ontvangst ten Stadhuize. We zijn zo vr|j geweest een tweetal details van dit programma vet te drukken, omdat U er belang bij heeft. Heeft U al plannen de stad te versieren? Heeft U Uw bijdrage al bepaald voor het geschenk van de burger|j? U weet nog het gironummer? Uw bijdrage wordt verwacht op giro 1117 van Kingma’s Bank of giro 80436 van A’damse Bank, bijkantoor Bolsward met vermelding: „Actie Kom over de Brug”. Hartel|jk dank. donkerblauwe krimpvrfle Banfor-drill, een helm en een petje. Elke vrouw een blouse en een rok van dezelfde stof en een mutsje I met een klepje. De „mannelijke" overall heeft twee borstzakken en twee zakken op de broekspijpen en om het middel een cein- tuur. Distinctieven worden niet aange bracht. Aan de kleur der epauletten zal men kunnen zien, tot welke afdeling iemand behoort. Blauw is leiding, rood brandweer, groen geneeskundige dienst, oranje sociale dienst, geel reddingsdienst en grijs administratie en melding. De functie wordt op een strookje voluit aangegeven. Allen krijgen ’t borstlnsigne. een leeuwtje, on^kaderd door 2 B’s. Dat de uniformen er keurig en fleurig uitzien, konden wij constateren in de „toonzaal” van de Berghse Confectie Industrie, waar z|j voor het eerst aan buitenstaanders ge toond werden, nadat het fabricageproces door allen van snijtafel tot eindfase was gevolgd. Elke 3 minuten kwam er een uniform gereed in dit tot de jonge industrie van Bergh behorende atelier. Humanistisch vacantieoord. Hotel Park heuvel te Nunspeet, dat eigendom is ge worden van 't Humanistisch Verbond, zal op Zondag 22 Juni opengaan. Het Is het eerste humanistische vacantle-oord In Ne derland. vooraanstaande zakenlieden 'n bespreking gevoerd over het bouwen van drie kotters. Deze vissersvaartuigen zouden dan aan de Urkers ter beschikking worden gesteld. Opleving voor Twente. In de situatie van de Twentse textielindustrie is de laatste weken een wending ten goede gekomen. Het totaal aantal werkloze textielarbei ders, dat bfl het GewestelUk Arbeidsbureau te Hengelo- staat Ingeschreven, bedraagt ruim 850. Ontslagen komen vrflwel niet meer voor en In Enschedé worden zelfs door enkele fabrieken nieuwe arbeids krachten gevraagd. dy fan in tweintich jier forlyn, dan sjocht men dudlik de greate „lijn”. Hjir komme se: Dizze hoeke Grou Himmelom Koudum Easthim Roardhuzum Skearnegoutum Twellegea Warns Wytmarsum Hwat haf Gabe Skroar De geldbedragen, door ir Vreebrug ge noemd, vormen de som van hetgeen op de begrotingen van 1951 en ’52 voor de aan schaffing van materieel is uitgetrokken. Ter bevordering van de overzichtelijkheid z|jn de getallen gesplitst in onderdelen. Over de organisatie der B.B. hebben wij indertijd reeds geschreven. Men zal zich herinneren, dat door coördinatie van plaat sen, gebieden en provincies op het ogen blik van rampen een maximale nuttigheid en paraatheid van de hulpdiensten is ge waarborgd. Daarvoor Is een goede tele communicatie nodig, zowel van telex- als van radionetten. Hiervoor z|jn nodig 212 complete telefoon-centrales met reserves, waarop 6000 toestellen z|jn aangesloten. Voor de A-gemeenten 42 netten; 70 voor de B-gemeenten en -kringen en 40 hulp- tafels en 280 aansluitingsnetten voor cen trales onderling. De radio-verblndingen vragen 3 netten (een hoofdnet over het gehele land, provinciale verbinding en ver binding van plaatsen in A- en B-gebieden). Hiervoor zijn 13 zenders begroot, 570 mo bilofoons, 342 van andere types en 1736 „walkie-talkies”. Bovendien z|jn hiervoor een aantal nood- aggregaten nodig, waarvan reeds z|fn ge kocht 177 stuks en 513 stroomvoorzienin gen, 112 inrichtingen voor het laden van accu’s, 120 doorverbindingen voor com mandoposten, enz. Telefoon en radio vra gen tezamen f 11.200.000. Voor de alarmering ztjn 1000 complete si renes nodig, behalve die, welke nog intact zfln van de laatste oorlog. Dit vergt 2 mil lioen. De belangrijkste en duurste post vormt de uitbreiding van de brandweer. Sommige gemeenten mogen him bestaande appara tuur ultbrelden, maar de grootste schep geld gaat zitten In de materiaalvoorzie ning voor de z.g. mobile colonnes, die bij rampen overal snel kunnen worden inge zet. Hiervoor zijn begroot 264 autospulten, 580 motorspulten, 132 trekkers, 44 gereed- schapswagens enz. In tijd van nood zullen dan nog de nodige wagens gevorderd wor- den voor het vervoer van de motorspulten. Ook zullen er 700 m. slangen worden aan geschaft. Deze post Is begroot op 25% millioen gulden. Het Is de hoogste van alle. De geneeskundige dienst, waarbij de EHBO wordt Ingeschakeld en waarmee 230 mo biele geneeskundige groepen worden ge vormd, vergt veel geld voor brancards, dekens, bedden enz. Hiervoor Is uitgetrok ken f 3.660.000. Voor de opruimlngs- en reddingsdienst Is ruim 3 millioen begroot en voor de So ciale verzorglngsdlenst 1% millioen. Deze laatste zal beschikken over 3 rijdende keu kens, die elk per dag 20.000 liter voedsel kunnen bereiden. De bouw van kleinere schuilkelders en de bescherming van monumenten vergt 3 millioen. Gerekend is daarbij op 600 kel ders voor 50.000 personen totaal. Voor de drinkwatervoorziening zijn 8 grote zuiveringsinstallaties in bestelling en de gasbescherming vraagt b|jna 3 millioen. Over de atoombom maakt men zich nog niet te veel zorgen, maar voor de perso- neelsuitrusting heeft men ruim 6 millioen ter beschikking. ’e Wélden dus hjirre. Ek fait hoppe de 1Ö millioen hiel hwat, wylst dy op de klaei tin siedde binne. Warkum rint der hjir üt, yn beide opsichten. Warkum gie fan 10.000.000 nei 20.000.000 kg en ek op de rénne fan de bouhoeke yn de Ryp en Mars- sum stean fikse fabriken, mar troch de bank binne de Waldmannen de baes al wurden. Dêr komt by, dat krekt yn dy hoeke de plan nen lizze foar fjirdere yndustrialisaesje en fierdere üntsluting. Men is dêr noch lang net op ein. As der skylk troch bettere forbi- ningswegen nije müglikheden komme, dan sil it oerwicht fan de Walden jit düdliker wurde as it nou al is. De sterke ütwreiding fan de k.i. hat de lytsere boeren yn dy hoeke mei de féforbettering ek wet in stik holpen en men sjocht der as regel de kat net sa lang üt de beam as hjir wolns bart. Ik wol mei dizze dingen inkeld wize op in gefaer, dat alle dagen neijer komt, ik bidoel dat de bitsjutting fan üs eigen omkriten sta- dichoan sakket omdat it op oare plakken folie hurder foarut giet. Dat hat op gans dingen syn ynfloed en it is goed, dat wy dêrüt leare, dat wy net al to wiis mei eigen prestaesjes wêze moatte, hwant in oar kin ek hwat, dat blykt nou wol. Foar heechhertigens tsjinoer de Waldman is tominsten gjin reden mear, earder oarsom. Der binne oan de oare kant fan it Fean de léste tsientallen jierren greate dingen bard. Ik hoopje, dat êe üs minsken hjirre, op en nij de kriich jaen sille om de boksen op to strópen. De earste reed wie foar üs, de twadde is grif foar de Wélden, mar trije kear is in Aid skipperrjocht. Héld faesje! mannen, de kriich sit der noch wol yn, hwatte? it Sanatorium Appelsgea, dat, tusken heak- jes aloan it omtinken freegjen bliuwt fan Fryslan. Hwant der binne kapers op 'e kust en alhoewol der goede wurden sprutsen binne op ’e gearkomste fan forline jier, ik héld myn hert noch mei beide hannen fêst oer de takomst. It bliuwt my fierstento stil en de krêften, dy’t it har yn 'e holle set hawwe om it nei Grins to brlngen, wurkje ynban- nich troch. „Caveant consules Yn 1946 is dit bidriuw oernomd en as men nou sjocht, hoe’t de produksje yn dizze fiif jier gien is, dan nimt men doch wol efkes it petsie óf. De pleats bistiet üt 24 ha greide en 6 na bou. It earste jier molk met dêrre 94.000 kg molke, it twadde jier: 100.000 kg, it tredde jier 122.000 kg. Fan Maeije ’49 oant Maeije ’50 waerd dat 147.444 kilo en it leste jier birikte men it kolossale sifer fan 185.759.000 kilo molke. Yn fiif jier waerd dus de opbringst forbübele yn kilo’s wylst it fet boppe de fjouwer persint lei. Lit men nou mar oannimme, dat de bou ek foar de kij brukt is, dan komt men noch op goed 6000 kilo molke per ha mei 4 fet of mear. Dat is pürbêst en der hoecht men net foar nei de klaei to gean, hwant dêr binne de measten der under. Dizze foarutgong kin men likegoed merkbite, hwannear men de gong fan saken op de suvelfabriken neigiet. As men inkelde faorikenlykasWarkum,Wei- dum en Tsjom ütsündert, bliuwe de measte fabriken yn dizze hoeke op itselde peil stean of komme swietsjeswei hwat omheech. Troch it ütfallen fan in bipaelde fabryk kin it wol ris oars lykje, mar oars is it net bot, hwat wy hjirre omheech geane. Ik haw ris neigien, de sifers fan in fiks tal fabriken hjirre en yn ’e Walden en dan kin men seis sjen, dat dit gjin los praetsje is. Lit üs ris nimme de sifers fan nou en dy fan i Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie: Marktstraat 13 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) Een Canadees dorpje, Saint Urbain, on geveer 140 km van Quebec, Is Vr|jdag voor drie kwart In vlammen opgegaan, nadat 's morgens brand was uitgebroken in een restaurant. Vierhonderd personen waren Vrijdagavond dakloos en ten minste 65 huizen en win kels z|jn in de as gelegd. Vrijwillige brandweercorpsen uit de om trek stonden vr|jwel machteloos: er was een tekort aan brandweermateriaal en bo- men trochstrings tinkt. Der sit avensaesje yi vendien waren de bronnen, waaruit water it spul en men giet der forgoed mei de ttid - --x ji- i jk soe wojj s;22e yn ;n hurc|ei. rimpo as men hjir docht. Wv wiene der dan op ien fan de Boschma's pleatsen, dy’t okkerjiers oan it Beatrix-Oard jown binne, en hwerfan dizze forhierd is oan it Ryk as proefbuor- kerij. In seldsum foarbyld fan meilibjen mei Door een koe van de heer K. Oevering te Boksum werden niet minder dan vier stierkalveren ter wereld ge bracht. De dieren bleken alle dood te ztjn. Ze hadden een gezamenlijk gewicht van 240 pond. kerbroek iep< j dat der yn c men troch< It Spi zou kunnen worden geput, droog. mei. Het enige water, waarover het dorp nog kon beschikken, was afkomstig van een op enige afstand er van gelegen stroompje. Door een verandering in de windrichting bleef de kerk gespaard.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1952 | | pagina 1