it Martinytoer KRISKRAS door Nederland us hjoed to sizzen F. W. Steenhuissen benoemd Fan de Noor d-Kor eanen bleken Zuid-Koreanen Rys mei rezinen Oudheidkundige vondsten te Rergum ,.Kom over tot burgemeester van F r aneker adeel No. 49 48e Jaargang Dinsdag 24 Juni 1952 Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland Uitgave van Drukkerij Fa OSINGA - Bolsward A. J. de brug’’’ Hwat hat Gabe Skroar Bolswartls Nieuwsblad Gesprek bij de brug De dus, worden ingericht. soene jo wol Skipper: Dat is healwizepraet. i de J. Janke: Freesllk Ju! Mar hè jou dan noalt foor It lapke? Gysbert Japiks: Boeren, skippers en sted- Iju! De Boargemaster hie my frege hjoed jit ien kear yn üs aide stéd tq kom men om de iepening fan de brêge, dy’t myn namme drage sil, by to wenjen. Ik hearde nils jim strideraesje en tochte yn my seis: „Al is der yn dizze trije hflndert jier gAns in heap foroare, de minsken binne jit krekt gelyk as doe.” Jit altyd kin men sizze: „Hoe rom sopje oarelju’s petielen, En buorlju’s kij jaen greate mielen.” Fan in deskundige üt suvelkringen waer- den Inkelde oanteikens ynstjürd oangean-l Jimme moatte net, as In hynder mei each- lappen foar, aloan len kant ütsjen. It al- gemlen bllang fan stêd en plattelfin bel de Is hjlrmel tsjlnne. As men It mar hwat breed sjucht, is hjlr foardiel nel alle kan ten. En dêrom mynhear de Kommlssaris, Is It my in greate eare, üt namme fan it Twarls wakker bislein! Tafels ré ’t Broereplein Kloften minsken seach men der forskinen. 't Wie in gans drokke saek, Gasten krlgen de smaek, Fan de Boalserter rys mei rezlnen. Abonnementsprijs f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs: 12 cent per m.m. Giro 87926 Doe oerlei ’t stêdsbistjür Om foar boarger en boer, Der, yn styl, ris hwat nijs op to finen. Hat tsjinslaggen net teld, Heamieldagen ynsteld: Nel ’t aid Frysk menu: rys mei rezinen. Begin Juli zullen de UNO-strijdkrachten een begin maken met het vrijlaten van 27000 Koreaanse geïnterneerden. Velen van hen stonden in eerste instantie als Noord-Koreaanse krijgsgevangenen te boek, maar bleken bij nader onderzoek Z.- Koreanen te zijn, die waren geprest dienst te nemen in het Noordelijke leger. Anderen werden om veiligheidsredenen in ’t strijd gebied gevangen genomen, hoewel zij niet tot de communistische strijdkrachten had den behoord. Deze mensen kwamen niet op de lijst van krijgsgevangenen voor, die vorig jaar De cember aan de Noordelijken werd overhan digd. Hun verder lot Is nu, dat z|j ter beschik king van de Zuld-Koreaanse regering zul len worden gesteld, die hen „binnen enkele weken” naar huis zal zenden. en üt namme fan de omkriten, in forsyk to dwaen. Oan jo, mynhear de Kommis- saris, dy as net-Fries, mei folie oerjefte en mei ynset fan al Jou krêften stribje nei de geastlike en materiële bloei fan it Aide Fryslan, wol ik minlik freegje, dizze Gys bert Japiksbrêge iepen to stellen mei de hertlike winsk, dat dizze brêge, as in bi- wiis en as symboal fan de nije bloei fan üs aide Hanzestêd, tsjlnje mei ta nije wol- tier fan stêd en plattelAn yn in warber, ienriedich en fredich FryslAn. Tot zover het „Gesprek bfl de brug” dat door Bolswarders werd opgevoerd. Voor een volledig verslag over de opening van brug en rondweg zie men het nummer van a.s. Vrijdag. Stedeling: Nou meensen, dit is een mooie dag foor de stad. As je it goed be- kike, in grote dag. Want nou kinne se mar aveseare mei de bouwerij in plan Noard. Je salie ris kike, hoe’t it er met in paar jaar ütslet, hierre. Nije huzen, nije meensen, nije klanten. „Dat liekt er op,” bu van Oever sêgge. Ik docht fleden jaar, doe’t se se an it hakketakken warren over it plak fan dizze brugge, at se nou mar niet de feugel over it net fliege late met hun getsjansel, mar gelukkig, it is deur- gaan en nou kin de stad him mar ütbrei- de. We sitte al dicht an de achtdüzen, hè’k hoard, en nou met dizze brugge kinne se mar ferder raek bouwe, der is nou wear rümte genoeg. Mear meensen, mear klan ten, watte! Ik su sêgge, ien hoeratsje foor de nije brugge. Hiep. Fan ’e wike opnfl, Gryp de kAns dy’t jim krtj; Elkien sil him der wol by bifine. De foarrle is wer rom, Kom opteln Friezen kom! Bn fal oan op de rys mei rezinen! PYT. hannel en forkear goed fortsjinje litte, kin oan de lAnbou goede prizen jaen. En moat net üt de stêd wei foer en kunst mest, masines en reau, klean en hüsrie oan it boerefolk brocht wurde? Binne dêr net de dokters en fé-artsen, de tsjerken, skoal- len en sikehüzen, dy’t har tsjinsten dogge oan it plattelAn? Is hjir net it plak foar har gearkomsten, har merk, har fordlvedaesje Moat hjir net de oplieding fan de bern op HüshAld- skoalle, LAnbouskoalle, Suvelskoalle, ULO- skoallen, Technyske Skoalle en H.B.S. har plak fine? Hwat better ep folsleiner de stêd ynrjuchte is, hwat mear it plattelAn derfan profitearret. graech wer misse twolle, mar is it fuort net! Boer: Né, dat docht er ek net gau! Mar as er soks sjocht en de eagen droe’ch hAldt, dan moet er him al bidimje, dat slz ik jo. Mar, och, hwat bigrypt in steds- juffer fan soks. As dy mar jild barre kin. Het reliefbeeld van Gysbert Japicx, dat in de voormuur van het wachthuisje bij de brug is aangebracht. Het is ontwor pen door de beeldhouwer Adema van Hulzum. trije Ducroba-ynstallaesjes) 8.48, 8.60 9.45, Heech (Van den Broek) 9.57. Hjirby docht bliken, dat fan de measte typen mar ien ünder it dübeltsje bliuwt, de oaren rinne nei de 13 sinten en der- boppe, wylst de trije Ducroba-droegers dit in dienst van de gemeente Franekeradeel trad. Op 1 Mei 1922 werd hij tot secretaris van die gemeente benoemd. De laatste twee en een half jaar nam de heer Steenhuissen ’t burgemeesterschap waar in verband met ziekte van de burgemeester. Hfl bekleedt vele functies In het openbare leven en in I het verenigingsleven. De heer Steenhuissen is VrtJz. Ned. Herv. en lid van de Partij van de Arbeid. Better mei de romte te rieden as mei de krapte, mar yn it Heamielforhael stiet in ward tof olie en dat is spitich. Yn de tredde kolom moat it wurdtsje „nu” forfalle. Tinke jo der efkes om? Fierdere: Dat it jo goed smedtsje mei! Foartyds, it hea gaedllk woun Wie ’t de léste hjeljoun tradysje üt boere-forline. EQk Biet mei oan it miel, Krige oerfloedich syn diel Fan de feestlike rys mei rezinen. Lykwols it tj) 1b forroun, Wurdt nou 't hea flugger woun, 't Aide brükme bigoïm stil to kwinen. Boeren; ’t Is üs blkend, Noch mar trije presint Dy’t traktearje op rys melrezinen. Janke: Of dlchtgroetje late, lyk as an It Hoog Bolwerk. BIn de skippers der se wils met? Gezin bjjna gestikt. Door een lekkage in de gasleiding is Vrijdagmorgen in Weert een gezin van 8 personen bijna gestikt. Een vrouw en vijf kinderen, die reeds in bewusteloze toestand verkeerden, konden nog bijtijds naar een ziekenhuis worden Stedeling: A’k jou goed bigryp, hadden jou liever had, dat se mar in dam in it Laag Bolwerk lelt hadden. Was dat beter? Bij de restauratie vn de 700 jaar oude Ned. Hervormde Kruiskerk te Bergum, die zeer in verval was geraakt, heeft men belang wekkende vondsten gedaan. Leden van ’t genealogisch werkverband van de Fryske Akademy hebben, onder leiding van de heer R. S. Roorda te Leeuwarden, aller eerst onderzoekingen Ingesteld naar de oude grafzerken, welke vóór de restaura tie ten dele bedekt waren. Men vond o.a. een priesterzerk en een Bremer altaardek- steen. De meeste zerken bleken afkomstig te zfln uit de 17e eeuw. Een bijzondere vondst was een grafkelder, waarvan niemand het bestaan wist. Er werden geen aanwijzingen gevonden, die een antwoord zouden kunnen geven op de vraag, van wie deze grafkelder oorspron kelijk afkomstig is. Lit my fan dizze saek ek ris in wurdman- nich sizze. Stêd, plattelAn en skipperij hawwe allegearre har eigen bilangen en it liket soms wol of’t de iene de fjjAn is fan de oare. Dochs is dat in misbigryp. Hwant sünder intierich plattelAn kin de stêd net libje. Dat de stedlju harren blild meitsje mei dizze nije brêge en optein bin ne oer de nije müglikheden, dy’t hjirtroch komd binne, lit him maklik bigripe. Mar ek de skippper koe in fleurich sin hawwe. Hwant hwer fynt hy wurk en brea. Yn Hwer wurde de fearten ütbaggere, de wAllen opknapt en de brêgen modernisearre En hwa bltellet dat foar it allergreatste part? DE WEG VAN ALLE GOED Onbekenden hebben in Darmstadt in Duitsland de ingang van het belas tingkantoor dichtgemetseld met stenen die van een bouwterrein wa ren ontvreemd. Op eeh briefje stond vermeld, dat de stenen „niet gesto len waren, maar de weg zjjn gegaan van alle goed: naar het belasting kantoor." Reddingbootschlpper vertelt. Aanstaande najaar zullen de memoires van de bekende schipper der K.N.Z.H.R.M. Klaas Toxopeus verschijnen onder de titel „Vliegende storm”. Marrum, De Peln en AldwAlde. Net ien fan de droegers üt dizze hoeke en wol trije üt de WAlden. Under de 18 komt hjir yn FryslAn mar ien en dat is Idaerd. Nou kin men mei dit gehalte net alles fêstlizze, mar it is wol tige wichtich. En ek hjir is it wer düdlik, dat de WAlden tige mei- dwaen kinne. Der is ek yn it öfroune jier oan de ynstallaesjes fan de droegerijen gAns forbettere en dit giet jit altyd troch. It binne foaral trije fabrikaten, dy’t nou Van den Broek en de Ducroba. Rekkent men de oan- en óffierkosten der net by, dan kin men sizze, dat it gemiddelde sa- hwat om it dübeltsje de kilo spilet. Mar nei belde kanten is der nochal hwat for- skil. Hjir komt in llstke fan de droegers, dy’t minder as in dübeltsje koste ha per kilo droegers. Akkrom (Hubert) 8.64, Aldeskoat (Tem plewood 2) 9.48, Harich (Templewood 3) 9.71, Wolvegea, Idaerd en Warkum, (alle I trije Ducroba-ynstallaesjes) 8.48, 8.60 en rekkene mei in ófskriuwing fan gebouwen en masines yn sawn jier. Men wit fansels net, hoefolle ynfloed der ynsit fan de tiid, dat de droegers boud binne. Dat kin yn de eksploitaesje gAns forskil meitsje en ek hoefolle kapaciteit in droeger hat. De Templewood 3, de Ducroba en de Van den Broek binne greate droegers, dy’t sa- hwat 400 oant 500 kilo per üre en mear forwurke hawwe. De lytsere „Hubert” en de „Santo” dy’t m*en op inkelde plakken jit fynt, gean der üt. Ut it hiele forslach docht wol bliken, dat men yn dit nije bi- driuw jit kostbere ünderfinings opdocht en men kin forwachtsje, dat de ütkomsten jit aloan better wurde sille. Neist hea en I 1 is it droege gers op mannich bidriuw al ünmisber wurden en as men de boeren hjiroer heart, dan foldocht it yn it fuor- jen skoan. Salang de foerposysje sa bliuwt as se nou de léste jierren is, mei men bllid wêze met de droegers. We soene se net ja, forgees Kin dat fan dy pear brêgeslnten dien wur de. De Boargemaster hat my seis sein, dat dizze brêge alhiel frj) is fan brêgejild. KIn men de skippers jit mear yn ’e mjitte komme It is wier! Foar de boeren is it in forties, as it skoandere lAn tsjinje moat foar nfje diken en nije strjitten. Soks is bigreatlik, i stêdsbistjür, üt namme fan de Boalserters mar net to kearen. Hwant alllnnich in Hedenmorgen werd de Gysbert Japicxbrug officieel geopend. Tijdens het bloeijend en warber lAn, hwer’t yndustry, afdrukken van dit blad moest deze plechtigheid nog plaats vinden, zo- dat we pas Vrijdag hiervan een verslag kunnen geven. Op het programma stond o.a. een „Gesprek by de brug”, dat wij hierby afdrukken. Janke: Ik dochte, dat in boer se gau niet gülde! Janke: ok nog met te gülen! vervoerd. Een 70-jarige man, die er het ergst aan toe was, kon eveneens in het ziekenhuis worden bijgebracht. Het gezins hoofd, L. R., wist zichzelf in veiligheid te brengen. Philipsfabriek te Drachten deze week in gebruik. Het nieuwe Philipsgebouw aan de Meeuwweg te Drachten is thans zover gereed, dat in de loop van deze week het eerste gedeelte in gebruik zal worden ge nomen. De thans in gebruik zijnde mon den geplaatst van een kwart millioen gul- tagehal zal dan worden ontruimd en weer den voor de levering van benzinetanks. 1 voor het oorspronkeiyke doel, als cantine Boete van f 67.500 voor melkfabriek. De j economische politierechter te Groningen heeft de Coöperatieve melkfabriek „De Ommelanden” te Groningen, die was ge dagvaard wegens het overtreden van de zuivelverordening, veroordeeld tot een geldboete van f 67.500. De heer F. W. Steenhuissen is, Ingaande 1 I Juli, benoemd tot burgemeester van de gemeente Franekeradeel. Tot nu toe was de heer Steenhuissen secretaris van die gemeente en waarne mend burgemeester. De heer Steenhuissen is 19 December 1893 te Ezinge in de provincie Groningen ge boren. Reeds in 1917 vestigde hy zich ech ter in Friesland. Hy heeft dus ruimschoots de gelegenheid gehad met aard en zeden j van de Friese bevolking vertrouwd te ra ken. Op 1 October 1910 ving hy zyn ambteiyke loonbaan aan als volontair ter secretarie van de gemeente Aduard. Van 1 November 1913' tot 24 April 1917 was hy werkzaam op de secretarie van St. Anna Parochie. Toen werd hy tot 1ste ambtenaar ter secretarie van de gemeente Franeker be noemd. Sindsdien was hy woonachtig in Franeker, ook nadat hy op 20 Febr. 1918 Skipper: De stêd it foardiel en wy de Bkea, sa is 't minsken. De skippery moat dochs altyd it gelach bitelje. De brêgen wurde makke foar de auto’s, wei- nen, karren, fytsen en sa mear en wy meye derföAr lizze to wachtsjen, to tütsjen en boppedat brêgejild bitelje. Is der grea ter ünrjucht op ’e wrAld? Us konkurrinten hawwe de wille en it foardiel en de rek ken is foar de skippery. Wy mochten de flagge wol healstók hingje, dat wie gAns better. Reddingboot In zee omgeslagen. De red dingboot „Albatros” uit wyk aan Zee is Zaterdagmiddag kwart voor drie op 76 meter uit de kust omgeslagen. Alle acht opvarenden, onder wie drie passagiers, kwamen onder de boot terecht. Na veel moeite zyn allen gered. De „Albatros" hield zyn maandeiykse oefening en was in de branding scheef komen te liggen. Na het ongeluk klommen de mannen op de om geslagen boot, die door de golven naar het strand werd teruggeslagen. Een van de mannen, die dreigde weg te giyden, werd door de anderen vastgegrepen. By de eer ste zandbank bleef de „Albatros” steken. Zwemmend wisten de schipbreukelingen het land te bereiken. Een roeibootje, dat te hulp was gekomen, bracht de laatste aan wal. Lyk aangespoeld op Texel. By de Mok op Texel is Donderdag ’n lijk aangespoeld; men vermoedt dat het een der slachtoffers is van het ongeluk in het Marsdiep, waar bij een straaljager uit een duikvlucht neer stortte op een Engels marinevliegtuig. Het stoffeiyk overschot is ter identificatie naar Den Helder overgebracht. Aantal tongblaargevallen sterk vermin derd. Biykens een opgave van het Cen traal Bureau voor de Statistiek was het aantal met mond- en klauwzeer besmette bedryven eind Mei 111, tegen 296 eind April. Eind Januari was het aantal be smette bedryven nog 3196 „Opzetjes” vervangen. By de aanbeste ding van kantorenbouw voor de Raad van Arbeid te Nymegen heeft men elke bona fide inschrijver f 400 verstrekt als vervan ging van de vroegere voordelen der „op zetjes”. In overleg met architecten en op drachtgever zijn de „opzetjes” niet toege past. Skipper: Like min as dy boer dêrre. Mar as jo op it wetter jou brea fortsjinje moasten, Boene jo wol oars piipje. Jo moasten mar ris In heale del rinne to kloetsjen of mei de ladene sküte in del yn 'e beage hingje, dan woe 'k jo wol ris wer hearre. Boer: HAld op man, mei jo healwiis ge- bjalt. BIn jo blild dat der wer twein- tich, tritich pounsmiet skoander lAn for- griemd is. Ik neam it in skandael. Se frette üs Ilbben op mei har nije fearten, deade plakken dêr’t neat bart? nye diken en ütwreidingsplannen. Hwer fine sokke koumelkers nou wer in hoekje lAn om in stikje brea to fortsjinjen? Al dat béste lAn forgroeven en forknoeid. Me” soe der om güle, sjedêr. Ik slen it al, Jou beginne straks Wie mist een St. Bernard? By de Rijks politie te Koudum Is een St. Bemardhond aangelopen. Millioenenorder. De machinefabriek Nel len te Rotterdam heeft van de Turkse re gering een order van 2% millioen gulden ontvangen voor het vervaardigen van land- bouwschuren, bestemd voor Ankara. De schuren worden te Rotterdam gedemon teerd opgeleverd. Voorts heeft de Ameri kaanse luchtmacht by dit bedrijf een or- 1ste verantwoording: fa A. J. O. f 50. A. G. f 100.—H. G. f50.—; B. J. Z. f45.— D. W. f2.50; W. f250.—; H. A. f25.—; F. B. f25.—; R.K. H.B.S. f 10.—; Past. O. f 10.—K. P. en Zn. f5.—; G. H. P. f5.—; Mevr. P. f2.50; v. I. f2.50; F. f2.50. To taal f585. Heeft U Uw bydrage al gestort? U kunt' het doen door het strookje In te leveren dat zich bevindt aan de U toegezonden fol der. men brükt, de Templewood 2 en 3, de Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie: Marktstraat 15 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) gjln foroaring brings yn de saek, hwer’t it om to dwaen wie. Winliken komt dy hjirtroch jit düdllker nel foaren. Ek wiist dizze deskundige derop, dat dé fabryk te „Ie” winllk net by de WAlden neamd wurde kin, omdat hja de measte molke fan de klaei kriget. Ik nim dat daedlik oan, mar dat wie op de kaert net sa to sjen. De blmerking, dat hjir ek de opheffing fan de fabryk to Dokkumer Ny- syl mei tusken slt, nlmme wy graech oer. Al mei al binne wy de skriuwer tankber foar syn oanfolllngs en hoopje, dat syn foarbyld ek oaren, dy’t harres to sizzen hawwe, oantrünje sil om har blmerkings net thüs to hAlden. Hja kinne der wis fan wêze, dat wy se graech oan de lêzers trochjowe, hwant twa witte omaris mear as ien. Dè skriuwer slüt mei de opmerking, dat de greatere molkoanfier yn de WAlden foar in bilangryk part taskreaun wurde moat oan de kunstmest en it féfoer. Ek dêrmei kinne wy akkoart gean. De fraech is nou mar oft wy hjir op de swie- re klaei wol genöch profitearje fan dizze dingen. It soe wêze kinne, dat men troch de greatere natuerlike fruchtberens fan de j klaei minder gebrük makke fan dizze allegearre klearspylje. By dizze kosten is kostlike helpmiddels. It measte hea sit nou wer yn ’e skuorre. Der komme noch in moanne as fjouwer, hweryn mear as minder groeije kin. Mar nou’t it aerdich reind hat, kin men mei de kunstmest hiel hwat dwaen. Der sille grif party boeren wêze, dy’t de kunptmestsek oer it lAn gean litte, mar der binne ek noch oaren en ik leau hjir mear as yn de WAlden. Hoe folle heawaer der komme sil, wit men net. Mar de gersdroegerijen en de kuilbulten kin men dan grif binutte. Neffens it jier- forslach fan de Foriening van Coöperative Gersdroegeryen spylje yn dit stik fan sa- ken de WAlden ek wer goed by. Net al- linnich yn it oantal en it tal forwurke kilo’s, mar hwat it measte opfalt, ek yn de kwaliteit fan it produkt. Wy hawwe ris neigien, hwer’t it béste droege gers weikomt en hiene doe fêst yn ’e holle, dat de klaei alteast dizze rit win- ne soe. Mar is dat sa? It droege gers wurdt ündersocht op it gehalte oan aei- wyteftige stoffen en dat gehalte lelt sa- hwat by de 18 of 19 proslnt. Inkelde kom me boppe de 20 pet. en neffens it for slach binne dat hjir yn FryslAn: Gietsjerk, Skipper: Meast net! En as men it al hat, dan sitte jo dy üngelokkige brêgen ek noch yn 't paed. Om my koene se allegearre wol opfleane. de de sifers fan de molkfabriken fan for-l line wike. Hy wiist der op, dat de alge- miene konklüzje oer de greatere taname I yn ’e WAlden wol krekt is, mar dat by de yn dat nümer neamde fabriken ek oare faktoaren meispile hawwe. Ik hie der seis ek al mei in pear wurden op wiisd troch tb sizzen, dat hjir en dêr troch it weifAllen fan de iene of oare fabryk de saek wol ris oars lizze koe as yn it alge- mien, mar ik kin my skoan yntinke, dat de lju, dy’t der mei to krijen hawwe, dit wol hwat krekter oanjown hiene. Oars soene der minsken wêze kinne, dy’t troch forgeliking fan bipaelde plakken ta for- kearde konklüzjes komme koene. Der is allerearst dan de fabryk fan Wyt- marsum, dy’t yn tweintich jier sakke wie. Dat komt hjirfan, dat yn 1930 de pro- duksje opnomd is fan 16 moanne omt men doe fan it kalenderjier oergie nei it boek- jier fan Maeije op Maeije. Fansels dat makket de saek gAns oars en dermei is Wytmarsum wer alhiel yn de rige. Roard- huzum is foarütgien, mei troch it weifal- len fan Weargea; Burgum troch it for- dwinen fan Drachtster Kompanij. Tsjom hat profitearre. fan it weifallen fan Win- sum, en Weidum wol fan twa kanten, to witten Hylaerd en Deinum. Fan Deinum hat ek Marssum sines krige en boppedat profitearre fan it fordwinen fan Aldebilt- syl. De Ryp krige ekstra klanten omt Ried en Winsum it oerjoegen, wylst Twizel en Gerkeskleaster boeren oernamen fan Bü- tenpoat. Al dizze oanfolllngen jowe wy graech troch, alderearst omdat it üs giet om de krekte situaesje en twad omdat se j

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1952 | | pagina 1