DE GEESTELIJKE ACHTERGROND
VAN DE ACTIE VOOR EEN EUROPESE
FEDERATIE
Martinytoer
KRISKRAS door Nederland
üs hjoed
to sizzen
Truman-Eisenhower
(politike „freonskip”)
Hitler wilde in 1939
Fan de
Dodelijk auto-ongeluk
bij Deersum
Contra gratie Lages
Complot in Praag
Geboortecijfers tonen
daling
Nederland
reeds aanvallen
No. 81
48e Jaargang
Dinsdag 14 October 1952
StreeRblad voor West- en Zuidwest Friesland
B o 1 s w a r d
i
I
Hwat hat Gabe Skroar
Uitgave van DruRRerlj Fa. A. J. OSINGA -
Bolswards Nieuwsblad
I I
Red. B. N.
t
Tj. de J.
Abonnementsprijs
f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent per m.m.
Giro 87926
macht, in een ontzaglijke diepte. Er Ie geen
terrein van menseljjk denken en handelen,
of het nu ie politiek of economie, of weten
schap, waarvan het zich niet heeft trach
ten meester te maken. En het doet ditzelf
de in onze Westerse sfeer in het platvloer
se materialisme, waaruit de mensen, God
dank, bezig zijn op te schrikken. Ik ben
geen cultuur-pessimist; ik kan dat niet
z|jn, omdat ik geloof in een Almachtig
God, die ons leidt; omdat ik meen, dat wy
ons leven moeten leiden als menson, die
(let op do prachtige omschrijving hier, die
de Bijbel geeft) blind zijn voor de toe
komst, maar zien op het gebod.
GEESTELIJKE ACHTERGROND
Op de oriënteringsavond die onlangs
ten stadhuize werd belegd, met en
kele vertegenwoordigers van de Ne
derlandse Raad der Europese Bewe
ging, werd o.a. de vraag gesteld,
wat eigenlijk de geestelijke achter
grond van dat alles was.
In het laatste nummer van 't maand
blad „Nieuw Europa” vonden we op
deze vraag een antwoord, samenge
vat in een artikel van Mr. C. van
RtJ. Wy drukken dit artikel onver
anderd (alleen voorzien van tussen
kopjes) hier als hoofdartikel af, zon
der hiermee te zeggen, dat w(j dit
het enige antwoord op de bedoelde
vraag achten. Het is in elk geval
een poging om tot een antwoord te
komen en stemme tot nadenken.
Tweeërlei taak.
Want die taak is tweeërlei. Eerst: de met
het Schumanplan gedane stap door andere
laten volgen. Juist om de achtergrond van
het gebeuren; juist omdat geestelijke vrij
heid, omdat onze cultuurbasis, n.l. de aan
vaarding van eeuwige en absolute normen
Rentmeester geschorst, De rentmeester van
de stichting „Gools natuurreservaat", de
heer S. uit Bussum, is door het bestuur
geschorst in afwachting van het resultaat
van het onderzoek door de rijksrecherche,
naar bepaalde handelingen in de afgelopen
jaren. Men vermoedt, dat er geknoeid is
met de verkopen van hout uit de bossen
van het reservaat.
Dienstweigeraar b(J Hold Fuat. Deze week
werd de 25-jarige dienstplichtige soldaat
F. A, B. uit Amersfoort door de Krijgsraad
in Den Haag veroordeeld tot-een gevange-
De wagenbouwer Tiemen Douma uit Snoek
is Vrijdagavond omstreeks tien uur tussen
Deersum en Schamegoutum met zijn auto
uit een bocht gevlogen en dodelijk gewond.
De wagen, die, naar ooggetuigen meedelen,
met een behoorlijke snelheid reed, raakte
in een flauwe bocht vier bomen aan de
linkerkant van de weg en werd totaal ver
nield. De heer Douma werd er uit geslin
gerd. Men trof hem levenloos aan in de
wal van de bermsloot.
4470 kg molke mei 4.01 fet,
3706 kg molke mei 3.51 fet.
Op de Amsterdamse Nieuwmarkt, waar
eens duizenden Joodse mensen bijeen wer
den gedreven, om deportatie en dood tege
moet te gaan, verzamelden zich Zondag
middag duizenden achter de spandoeken
van het „Protest-comité tegen de gratie
verlening aan Lages”.
Het was het begin van een massale de-
monstratietocht, die zich zonder enig inci
dent dwars door de hoofdstad bewoog, van
verzetsmonument tot verzetsmonument en
haar einddoel vond voor de bouwvallen van
het door bommen vernielde SD-hoofdkwar-
tier in de vroegere Euterpestraat.
In de afgelopen week heeft de Rotterdamse
politie scherp toezicht gehouden op de wo
ning van de minister van Justitie, mr L.
A. Donker, in de Charlotte de Bourbon-
laan. Dit in verband met pogingen van een
groepje mensen om mr Donker te zijnen
huize een protest tegen de gratieverlening
aan Lages te overhandigen.
Dank ztf het wakend oog van de politie zyn
incidenten niet voorgekomen.
Een nieuwe tyd.
Neen, dat is meer. We leven in een volsla
gen nieuwe tijd, met nieuwe vormen. Dat
is niet een gevolg van een eerste of een
tweede wereldoorlog, want die oorlogen zijn
in deze ontwikkelingsgeschiedenis alleen
maar „kristallisatie-punten” geweest; ze
hebben ons de ontwikkeling duidelijk ge
maakt. De mensheid wordt, weer een keer
in haar geschiedenis, geplaatst voor een
ontzaglijke bedreiging èn een keuze.
Het nihilisme heeft zich georganiseerd op
een ontzaglijke schaal, met een ontzaglijke
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
luropese Fe-
Volgens radio-Belgrado is in Praag een
complot van officieren ontdekt tegen de
staat. Er zouden 200 tot 600 arrestaties
hebben plaats gehad, en in een der Praag
se kazernes zou het zelfs tot een schiet
partij zbn gekomen.
De Tsjechische generaal Sartori, chef van
het militaire kabinet van president Gott
wald, zou tijdens doze arrestaties de hand
aan zichzelf hebben geslagen.
Berichten in Tsjechische vluchtelingenkrin
gen maken melding van eén mislukte over
val op de grote Pankrasijgevangenis in
Praag, waar vele politieke gevangenen
worden vastgehouden.
Enige overvallers zouden zjjn gedood en de
overigen gearresteerd.
Op ’e forkiezingsjacht
Rekket men üt de beage,
Hertstochten krij’ oermacht;
Wurden kin net mear weage
Wizen foroarje yn bem.
Har lüd snijt foarser, rauwer,
Men heart it fan Truman
Allyk fan Eisenhouwer.
Wie 't foartiids koeke en aei,
Tusken dy beide hearen,
Nou sitte se elkoar net
Lyk gTomjend Hike beren.
In warber president,
Blykt samar „plicht forjltten”,
In kriichsman, geef bikend,
Hjit hjoed in „bokkesjitter”.
’t Jildt hjir wer stmdert mis,
Dat falske solo-sjongen
It skerpste wapen is.
De rédde, fine tonge,
Lju fan it heechst blstjür,
Oars yn fatsoen de f oars ten,
Hja bin sa’n stuit har „roer"
Opswypke, net mear master.
In alle West-Europese landen met uitzon
dering van Ierland en Luxemburg, is in
1951, evenals in het daaraan voorafgaande
jaar, het geboortecijfer gedaald. Dit blijkt
uit de jaarlijkse bevolkingsstatistieken, ge
publiceerd door de Wereldgezondheids-or-
ganisatie.
Malta met 30.1 geboorten per 1000 inwo
ners had het hoogste geboortecijfer, ge
volgd door Portugal (24.1), Finland (22.9)
en Ierland (21.2). Laatstgenoemd land had
echter tevens het hoogste sterftecijfer, nl.
14.3 per 1000 inwoners.
Voor Amerika was het geboortecijfer 24.5
per 1000 inwoners, hetgeen vergeleken met
1950 een etyglng met één geboorte bete
kent.
De laagste sterftecijfers zijn die van Ne
derland (7.6 overledenen per 1000 inwo
ners), Noorwegen (8.3) en Denemarken
,(8.9).
Hitler wilde reeds in het begin van No
vember 1939 Nederland en België binnen
vallen, maar kreeg toen van de generale
staf te horen, dat het leger hiertoe niet
gereed was.
Op 5 November had hij hierover een fel
twistgesprek met veldmaarschalk Von
Brauschisch, destijds opperbevelhebber en
uit louter ergernis hierover gelastte Hitler
toen de aanval op 12 November te onder
nemen.
Doch het leger was werkelijk niet gereed
en Hitler’s bevelen werden eenvoudig niet
opgevolgd, aldus generaal Halder, voorma
lig chef van de Duitse generale staf.
dat daarbij grote uitingsverschiUen zijn op
getreden en dat de leer van de onbelem
merde ontplooiing der (zondige) persoon
lijkheid een geweldig verval heeft ge
bracht, op de voet gevolgd op het politieke
terrein door de ruïnes, veroorzaakt door
Rousseau’s theorie van het maatschappe
lijk verdrag en de algemene volkswil
Maar toch: dit cultuurleven als geheel en
in zijn kern handhaaft de gedachte der
absolute normering; het erkent, dat aan
het menseltjke leven vorderingen zijn en
worden gesteld, die een absolute waarde
bezitten.
En die werkelijkheid toont ons ten derde,
dat het leven, ten behoeve van zijn zelf
handhaving, zich organiseren moet in bre
dere vormen. Dat het kleine daarin niet
meer mee kan. Dat het kleine zijn eigen
vorm en waarde alleen behouden kan, als
het zich vernieuwt en in die brede vormen
zich Invoegt.
„De mens wil heit niet alleen goed hebben: hj) wil ook dat z(jn leven zin
heeft," zegt Professor Brugmans in zjjn mooie boekje: Schets van een
Europese Samenleving. En in het laatste hoofdstuk concludeert h(J:
„Weet wel, dat elke politiek de actualisering van een mensbeschouwing
is en dat wil in laatste instantie zeggen: van een Godsbeschouwing. Ieder
die spreekt, immers, van verantwoordelijkheid, ziet Idts of Iemand, ten
opzichte van wie hjj zich reëel te verantwoorden heeft.”
Waarom Europese éénwordir
Waarom (zeer concreet) een
deratie? Alleen maar omdat er in Oost-
Europa meer dan 200 divisies klaar staan,
die ons zouden kunnen overrompelen? Na
tuurlijk is dat een ernstig feit, maar we
zouden met bondgenootschappelijke samen
werking tussen kleine en grote machten
van het Westen, in volledig behoud onzer
souverelniteit daartegen ons kunnen orga
niseren. En by een zeer goede wil in die
organisatie nog kunnen slagen ook niet
tegenstaande de ernstige vermaningen der
geschiedenis. En als het gevaar voorbij is,
zouden we weer ons zelf kleine knusse Ne
derland kunnen zyn.
Durf realist te zijn.
En dit gebod, nu, in 1952, voor ons Neder
landers?
Dat wa eerst zien de werkelijkheid, waarin
we geplaatst worden. En de taak, die ons
is gesteld. Die werkelijkheid toont een
bedreiging. Van alles wat we ztfn en be
zitten. Niet alleen van ons bestaan, van
onze welvaart, van ons leven voor velen on
der ons, of van onze vryheid van beweging.
Maar veel meer van wat de kom van ons
bestaan uitmaakt van ons geestelijk zyn.
Dat, wat we vrijheid noemen en persoon
lijke verantwoordelijkheid. En ze toont ons
ook, dat wy, Nederlanders, niet alleen
staan. Dat er anderen naast ons staan, van
eenzelfde geestelijke structuur, met een
zelfde cultuurleven. O, ik weet het wel,
nisstraf golijk aan het voorarrest wegens
dienstweigering tydens de oefening Hold
Fast. De militair weigerde als Katholiek
op Zoondag dienst te doen en verliet zyn
loopgraaf. Naderhand bloek, dat de Katho
lieke militairen by voorbaat -dispensatie
hadden gekregen, maar hiervan was de sol
daat B. niet op de hoogte.
Kindertekeningen voor Koningin. Op ini
tiatief van burgemeester Boelens hebben
leerlingen van de protestanta-christeiyko
school „De Waver” H. M. Koningin Juliana
een album toegezonden, waarin varschel-
Loovje de polltyk!
Har slaven koel en dimmen
Goal elkoor lyts mei slyk
Om in hftnfol ntje „stlmmen”
Lykwols de striid oanein.
Hja dy’t it dreech forduorren,
Sit yn dlselde wein,
En neam elkoar wer „bruorren”.
PYT.
82 karpers in een seizoen. De heer Sj.
Postma te Surhulsterveen is er in geslaagd
sinds de opening van het visseizoen 32 kar
pers met de hengel te vangen. Een presta
tie In een tyd, waarin geklaagd wordt over
bar slechte vangsten. Maar er zyn ook
„vissers” en vissers.
Urn gevonden te Berllkum. Bij het graven
van een gierput achter de woning van R.
Nleuwhof te Berllkum, hebben de arbeiders
op ongeveer twee meter diepte fragmenten
gevonden van 'n grote urn, die naar schat
ting tweeduizend jaar oud is. De vondst is
aan het Fries Museum geschonken.
Een proefproces, Te Zaandam heeft een
banketbakker na zes uur.’s avonds en on
der politietoezicht by eon collega uit diens
automaat een appelbol gekocht. Er werd
procesverbaal opgenmakt en de economi
sche rechter zal nu moeten uitmaken of 't
verkopen via deze automaat na zes uur
al dan niet een overtreding is van de nieu
we Winkelsluitingswet.
Plastic handgranaat ontplofte te vroeg.
Tydens een oefening van het in de Palm-
kazome te Bussum gelegerde regiment
luchtdoelortlllerie is de 20-jarige kornet
M. uit Naarden ernstig gewond. Doordat
een plastic handgranaat Iets te vroeg ont
plofte, werd een van de handen van de
militair verbryzeld, terwyi hy voorts ver
wondingen aan het gelaat opliep.
Christelijke mensen: realistische
mensen.
Christejyke mensen zyn altyd erg reële
mensen. In de steun, die zy aan de Rege
ring hebben geboden by de behandeling
van het Schumajiplan (het eerste echte be
gin Vun de Europese federatie) la dat ge
bleken, Ze hebben de werkelijkheid aan
vaard. En ze hebben toen de taaie aan
vaard, die hen werd gesteld.
Ir. S. B. sybrandy, Dlrekteur fan de Sin-
trale Molkkontróletajinst yn Arnhlm,
stjürde my fan wike it nye jlerforslach
ta fan dlzze ynstelling, hwer't ik him tlge
tank foor slz.
En alhoew.pl in jlerforslach üt de aerd fan
de saek gfins sifers en feiten jowt, is it
foar de bllanghawwen.de lézer tlge nys-
gjlrrich. It Ut üs op ’en ny sjen, hoe’n
bilangryk wurk de pyoniers fan de molk
kontróle foar de boeren en foar üs bilang-
rykste nationale wolfeartspylder dien haw-
we. Kontróle op de produksje, hwat is der
natuerliker? Witte hwat men docht, hwat
lelt mear foar de hén? En sünt de molke
nei it fetgehalte ütbitelle wurdt, hwat is
der finansieel wichtiger as dit?
En dochs is de lytste helt fan de ky yn
Nederlftn jit büten de kontróle. Dizze boe
ren witte dus allinnich mar hoefolle it
gemiddelde gehalte fan de ky meiinoar is,
mar fan elts bist bliuwe hja ünkundich.
By it forkeapjen bliuwt it dér mar in rie
den, hokfor bist der it béste üt kin en by
it fokken is men alhiel sünder in fêste ba
sis. Wy hjir yn Fryslftn, hwer’t likemöch
75 pct. fan de kij ündersocht wurde, kinne
üs hast net yntinke, dat er jit kriten bin-
ne, hwer’t de molkkontröle mar in inkelde
foarstanner fynt. Yn bipaelde hoeken fan
Utert is dit.noch tige min. Dat komt foar
in dlel ok hjlrfan, dat der in bulte boeren
blnne, dy’t seis tails meitsje. De fette tsils
wurdt der makke fan de swietemolke en
party boeren mlene, dat it dêrom foar
har gjin sin hat om de molkkontróle yn
to fleren. Mar ek hiel hwat sitte jit gröt-
fol fan frjemde foaroardlelen. Doe’t ik fan
it simmer yn dy hoeke ris rounsneupte,
hearde ik der bjusterbaerllke dingen. Dy
het nodig maken tot een andere organisa
tievorm te komen, dan wy in het verleden
hebben gekend en om daarin en daardoor
juist onszelf te kunnen biyven. En voorts:
by die stappen invloed te oefenen op vorm
en inhoud. Europa mag niet gebouwd wor
den op een vals principe. Dit Europa, dat
groeit omdat het naar een eeuwig raads-
plan nu groeien moet, ter bescherming van
het hoge goed der Christelijke cultuur, mag
niet gevormd worden naar valse theorieën
en met miskenning van de natuurlijke
grenzen, aan de verschillende sferen van
menseiyke activiteit gesteld.
Europa organiseert zich, omdat zijn vol
ken beseffen en zijn staatslieden zien, dat
in het beeld van de tyd de vrijheid en de
welvaart onmiddellijk aan elkaar verbon
den zijn, en dat zy in gerechtigheid niet
gediend kunnen worden dan door de for
matie van dit grote verband.
boeren praatten oer bidrooh en jlldkloppe-
ry, apekool en jit folie raarder wurden, Ik
ha my der oer blsaud, sa'n bytaje bigryp
men der jit hie fan de serieuze methoade
fan ündersyk en de strange kontróle op de
ütfiering. Hjir bliek wer klear, dat man by
it foarüt- en omheeahbringen fan de Iftn-
bou tlge syn omtinken jaon mout oan in
goede Ontwikkeling, hwant domme minsken
kin men fan alles wils meitsje.
Yn Utert binne mar 85 pct. by de kon
tróle, wylst yn Sélftn in echte Iftnbou-
provinsje dit persintaezjo mar 24 pot.
is. Fryslftn stiet yn dizzon boppeoan, wylst
Drinte mei 62 pot., Oerisel mei 55 pot. en
Noard-Hollftn mei 51 pet. boppe de helt
bliuwe. De oaren lizze der ollegearro On
der. Mar net allinnich it tal ky is hjir fler-
wei it heohste, ek yn do konti-óle seis kin
it bést melkomme. Allinnich de provinsje
Gelderiftn nlmt yn dlzzen in apart plak yn.
Dy hat mar ien soarto fan kontróle talit-
ten, de twa-wykse. Yn de oare provinsjes
ken men démeist de trye-wykse en fjou-
werwykse kontröle. It seit himsels, dat
de earste de béste is, mar ek- de measte
kosten meibringt. Hoe langer men de kon
tröle ütstelt, hoe tafalliger de ütkomsten
binne, De fjouwerwykse kontröle wurdt yn
de measte provinsjes derom net mear er
kend, mar de twa-wykse of de trije-wykse
der is forskil fan miening oer.
Oer it hiele Iftn wurde 44 pet. om de trye
wike en 48 pet. om de fjtrtjin dagen ün
dersocht. Yn de provinsjes Limboarch, N.-
Brabftn, Sélftn, Süd-Hollan, Utert en Grins
ken men praktysk de twa-wykse kontröle
net, yn Noard-Hollên is mear as 75 pet.
by de fjouwer-wykse kontröle. Yn Fryslftn
is 86 pct. by de twa-wykse kontröle en dêr-
mei stiet hja net allinnich yn tal, mar ek
yn yntensiteit oan ’e spits. Ek it tal ky
per bidriuw is op ien nei Süd-Hollftn
Fryslftn it heechst. Ut dit alles docht bli-
ken, dat yn it Iftn fan de ünforjittelike su-
velkonsullnt: Dr Mesdag, syn moedich
foargean, wol neifolging foun hat. De prak-
tyk hat al lang biwiisd, dat de boeren fan
dizze kontróle tlge foardiel hawn hawwe
en alle dagen noch hawwe. It is wier, de
natuer wurket hjir yn Fryslftn ek tlge mei.
mar de mlnske is jit altyd in bilangrlke
faktor, dat is net minder wier. En stilslt-
ten hat men hjir net, dat blykt. De moanne
fan September hat wer ris op 'en ny sjen
litten, dat hjir in greate leafde en bilang-
It meliyen komt wol ris op in baen, as
it al to let is.
L-ILLJ-1-U-U-UHJ BI.',-'-1■■Bgl—U.
dene tekeningen zyn opgenomen. Het bevat
indrukken van het onlangs gehouden
Oranjefeest, die door de kinderen spontaan
en dikwyis op originele wyze op papier
zyn gezet.
Meer variatie. „Om het succes van het
werk onzer at ode bouwkundigen practisch
mogeiyk te maken, is het gewenst om zo
spoedig dit mogeiyk is een grotere variatie
in woningtype- en -inhoud toe te staan.”
Dit zei Minister ir. H. B. J. Witte, die Vrij
dagmorgen voor het eerst als bewindsman
een openbare rede hield by de opening van
de tentoonstelling „50 jaar wonen” in hfet
nieuwe Haagse stadhuis.
Voor ogen van broer en zus gedood. Toen
de vierjarige Tonny Bresse Donderdagmid
dag met zijn, broertje en zusje hand in hand
de onbewaakte overgang bij Gouda was
overgewandeld, rukte hy zich plotseling
los, liep terug en kwam onder de juist pas
serende Rhein-Main-expres. Het kind was
op slag dood.
Een goed jaar. Verwacht wordt dat 1952
het beste productiejaar zal worden, dat de
Nederlandse landbouw na de oorlog heeft
gekend.
Voor het verwaarloosde kind. Ged. Staten
van Limburg hebben een legaat van hon
derdduizend gulden, dat in 1941 by testa
mentaire beschikking door iemand uit Beek
bestemd werd voor opvoeding van verwaar
loosde kinderen, toegewezen aan het kloos
ter van de zusters van de Goddeiyke Voor
zienigheid te Ottersum.
Zaden naar Duitsland. De West-Duitse
autoriteiten hebben ’n bedrag van 6.720.000
dm beschikbaar gesteld voor de invoer van
bloemen- en groentezaden uit Nederland.
Een kustmjjnenveger krijgt de naam „Dok-
kum”. Het heeft de Koningin behaagd aan
een der 37 kustmynenvegers, welke onder
het z.g. „offshore procurement” program
ma in Nederland worden gebouwd ten be
hoeve van de Kon. Marine, de naam „Dok-
kum” toe te kennen. Waar deze mynenve-
ger zal worden gebouwd, en wanneer het
schip gereed zal komen, is nog niet be
kend.
Kinderverlamming te Paesens. By de 24-
jarige Wiebe Stellema is kinderverlamming
geconstateerd. Stellema is naar de barak
ken te Leeuwarden vervoerd.
’t Wordt steeds gezelliger. Volgens gege
vens van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek bedroeg het aantal inwoners van
Nederland op 1 September j.l. 10.398.232.
Werkloosheid daalde. Het aantal werklo
zen daalde in September met 8500 en be
droeg nog ruim 100.000 aan het einde van
die maand.
Nedorlaaid carillon voor Peru. De klokken-
fletery van de gebroeders Van Bergen te
Helligerleo heeft de opdracht ontvangen 'n
carillon ta vervaardigen voor de toren van
Lima, do hoofdstad van de Z.-Amerikaanse
staat Poru. Het klokkenspel zal bestaan
uit 32 klokken; de zwaarste zal 1250 kilo
gram wogen. Vóór Kerstmis van dit jaar
moet het reeds In de toren van Lima zyn
ópgehangen,
12 pot. vet. De veehouder KI. Weening te
Oudega (Sm.) heeft een koe, die melk geeft
met een vetgehalte van 12 pot. Een liter
melk van deze koe brengt dus 80 ct, op.
stelling is foar it fokken fan bést fé en wy
binne tlge bllld, dat Boalaert dizkear sa
treflik en lenriédlch üt de hoeke kaem.
Alle jlerren sterker komt ek yn oare for-
middens it blsef, dat dizze fokkery in Ne-
derlftnsk bilong Is fan de earste greatte.
De greate kranten blgjinne. dat ek yn to
sjen, hoe oerlangsum dlzzo dan ek bigryp
krye fan dizze oernationale bidriuwstüke.
It sil in lange wei wurde dizze not-agra-
riërs ta It blsef to bringen, dat it hjir net
In groepsbllang mar in echt folksbllang is,
dat om har bllungstelling ropt.
En nou do risseltaten. Nimme wy de pro
vinsje mei de measte molkkontróle en de
produksje, neist de provinsje mei de min
ste kontröle en de produksje dérre, dan
Is dit dochs wol tige learsum.
Fryslftn;
Utert:
Dat makket per kou In mindere produksje
fan mear as 50 kilo büter per jier. Yn
Fryslftn binne 256.077 melke ky. Dat is
dus in meardere produksje fan 13.000.000
kilo büter, allinnich troch dat de produksje
op in heger peil stiet as yn Utert.
Dit kin men fansels net allinnich op rek
ken skriuwe fan de molkkontróle, mar dat
dizze der in hiele hoeke ta bydroegen hat,
stiet net yn ’e kiif. In provinsje as Noard-
Hollftn, hwer’t de' lênsdouwe better groun
sjen lit as Fryslftn, kin, mei troch de pri
mitive kontröle, net heger komme as 3.72
pet. fet en minder molke as hjir. Noard-
Hollftn is allegearre klaei, as fean, wylst
Fryslftn yn de Wftlden in hiele hoeke sftn-
groun hat. Hwat hjir birikt is, hie yn N.-
Hollftn grif ek birikt wurde kinnen, mar
dan moat men der hwat foar oer ha. De
léste tiden giet it hjir hurder foarüt, bi-
nammen troch de K.I.-boll^h. Sa wikselje
de tiden en omstannichheden en moat men
aloan wer op syn iepenst wêze om foar
to bliuwen. En dêrmel stean wy foar de
frage oft wy yn de molkkontróle genoch
stimulans ha foar in trochsette forbette-
ring fan it fé. Is it genóch nei to gean,
hwat; der üt komt? Of moasten wy üs ek
ris hwat mear gelegen llzze oan hwat deryn
komt? Heart mei oare wurden neist in
produksje-kontróle ek net in kontróle op
it fuorjen? En hoe stiet it dêrmel yn üs
krite?
Dêroer de oare kears.
