I
d
MOSKOU KNIPOOGT NAAR Z.-AMERIKA
COMMUNISTEN UIT WATERSNOOD-
COMMISSIE GEWEERD
I
üs hjoed
to sizzen
Aziatisch vertrouwen in de Rus getaand
Het lot van de E.D.G. nog onzeker
Nationaal fotoboek
Soldaten deden
Rusland heeft bruik-
Einde der Deense
Wel Fries, geen Esperanto op Lagere School
Driehonderd
vermisten
Jaar zonder ongelukken
De Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen
die binnenlandse Ljjnen bedienen, hebben
juist een vol jaar zonder ongelukken af
gesloten. In die tjjd is er elke zeven se
conden een vliegtuig opgestegen of geland.
bare atoomwapens
hun plicht
muiterij
,J)e Ramp”
z 'i
Vrijdag 20 Februari ’53
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa
A. J.OSINGA
B o I s w a r d
Buitenlands Overzicht
st,
I.
EftB
Hwat hat Gabe Skroar
71
No 14
49e Jaargang
Bolswarils Nieuwsblad
Dagorder
eljjk
Zeg,
t nu
roeg
b I
me!
S
;stig
H. M. heeft hier behalve
met de autoriteiten ook
uitvoerig met de bewo
ners gesproken.
1 hot
was
eten
ia 42
sleek,
aard-
i zijn
t ge-
weg-
i uur
>n en
noch
een
sreld,
een
aasd
een
leest
>mst
oude
ewe-
naar
ade-
een
zjjn
l-hi”
ken.
de
veet
ider.
een
wel
hou-
rong
Heb
een
Het informatiebureau van het Rode
Kruis te Den Haag beschikt nog
over de namen van ongeveer drie
honderd personen, die nog steeds als
vermist zjjn opgegeven en waarvan
nog geen positieve mededelingen zjjn
ontvangen, dat ze zjjn omgekomen.
Deze namen werden nog niet in de
verlleslijsten gepubliceerd.
Moet Engeland de tol betalen?
De Engelsen beklagen zich dat steeds
maar weer zij het moeten zjjn, die conces
sies doen. Men heeft die toon ook in som
mige Engelse conservatieve bladen kunnen
beluisteren, nadat minister Eden de over
eenkomst met Egypte over de Soedan ge
sloten, had uiteengezet. Volgens die over
eenkomst zal de Soedan onder internatio
naal toezicht van de Ver. Staten, Pakistan
alen,
Dat
i as
één
was
een
dit
Hij
een
over
ssst,
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
bo-
i die
kist
kist
kist
zóne
aan-
irste
>val-
idui-
wer-
ver-
uit-
i al-
de
Zo-
1 op
lian
en India over drie jaren zelf mogen be
slissen of het zelfstahdig wil blijven of
zich bjj Egypte aansluiten. Eden had in
het Lagerhuis nog gezegd, dat als de Soe
dan voor zelfstandigheid koos, dat niet
wilde zeggen, dat het zich niet vrijwillig
bjj het Engelse gemenebest mocht aanslui
ten.
Maar generaal Naguib heeft aan die illu
sie al een eind gemaakt door te verklaren
dat Egypte dit laatste niet zou accepteren.
Dit maakt de pil van deze opoffering, want
dat is het prijsgeven van de Soedan voor
Engeland, nog wat bitter.
De Engelsen hebben deze geslikt mede
onder Amerikaanse druk zeggen sommige
Engelse conservatieven om de weg naar
een bondgenootschap met Egypte over de
defensie van het Suezkanaal en omgeving
te effenen. Maar hier zitten nog allerlei
haken en ogen. Niet alleen omdat Egypte
die verdediging alleen wenst te voeren en
geen Britse troepen in de kanaalzöne wil,
maar ook omdat bij de besprekingen over
zo’n verdrag Egypte ongetwijfeld andere
eisen ter tafel zal brengen met name ten
opzichte van de verhouding van het Wes
ten tot Israël.
jaar
man
lagen
nder-
at de
vroeg
eelde,
zoon
u, ik
p de-
1 aan
B2 en
>n en
go-
het
moe
karen
e in-
New
rsica.
Ra-
daire
ithe-
uw
nsen,
over-
n al-
r toe
i aan
Aziatisch vertrouwen in Rusland
getaand.
Het vertrouwen in Rusland bleek er niet
op vooruit te ztjn gegaan, het besef, dat
men het Westen voor de economische ont
wikkeling van Azië nodig had, bleek ge
groeid. Misschien hebben de ervaringen de
Aziatische landen in dezen iets geleerd. Op
dezelfde conferentie in 1951 in Singapore
gehouden, boden de Russen in ruil voor
Aziatische grondstoffen de levering van
velérlei machines enz. aan.
ras-
an,
een
weg
zei
ug?
irden
eerd,
ïinde
i in-
Ver-
hun
itale
stijf-
anen
t op
door
laire
jiten
Een dergelijk optreden van Sovjetzijde is
begrijpelijk. Perón is een fel tegenstander
der Ver. Staten, het liefst zou hij de Ver
enigde Staten van Latijns Amerika vor
men, welk blok dan tegenover de Verenig
de Staten van Noord-Amerika stelling zou
nemen. Perón heeft zich dezer dagen nog
uitgesproken voor een unie met Chili waar
hij op bezoek is bij president Ibanez, die
een bewonderaar van hem ia Rond deze
unie zouden zich dan de andere Z.-Ameri-
kaanse landen moeten scharen. Hoewel ’n
Zuid-Amerikaans blok een wensdroom van
Perón is, welke niet zo gemakkelijk zal
worden verwezenlijkt, is dit optreden van
de Argentijnse president toch wel een voor
Washington verontrustende factor. Men
streeft daar naar een Zuid-Amerika dat
ook het leiderschap van Washington zal
erkennen en dat van harte zal meewerken
aan de Westelijke strijd tegen Rusland en
aanhang. Ook dat streven van Washington
lijkt een hersenschim, want de meeste Z.-
Amerikaanse landen voelen weinig voor
Geen Esperanto op de L. S.
Ook is er een wijziging in de L.O.Wet
aangebracht. De verlofregeling voor on
derwijzers is gelijkgesteld met die voor
ambtenaren, terwijl tevens een wettelfjks
basis voor het smartegeld is gemaakt.
Het lot van de E.D.G. nog onzeker.
Evenmin als in het Westen de Europese
Defensie Gemeenschap er nog is. De Fran
se staatslieden zijn te Londen geweest,
daar scheen men wel sympathiek te staan
tegenover sommige Franse verlangens,
Onder grote belangstelling (er waren 294
journalisten aanwezig) hield Eisenhower
zijn eerste persconferentie als president.
Hjj brak met de traditie door eerst zelf
een aantal onderwerpen te bespreken en
vervolgens reeds na enkele vragen de bij
eenkomst te beëindigen.
Over de Russische atoombom verklaarde
de president, dat het naar zijn mening
„absoluut waar” was, dat de Sowjet-Unle
over atoomwapens beschikt.
Eisenhowers bevestiging lijkt in tegen
spraak met de bewering van president
Truman na diens aftreden, dat Rusland
naar zijn mening niet over een bruikbare
atoombom beschikt. Verondersteld wordt
echter, dat Truman bedoelde, dat Rusland
wel atoomexplosies kan veroorzaken, maar
geen onafhankelijke detonator heeft ont
wikkeld.
Over acties tegen het Chinese vasteland
verklaarde de president, dat hem officieel
geen voorstellen voor blokkade van of een
ambargo tegen communistisch China had
den bereikt. Wel wordt de kwestie op
enkele ministeries bestudeerd.
Opzegging van alle voorheen geheime ver
dragen achtte Eisenhower voorts niet wen
selijk.
Op de vraag of htJ het mogelfjk acht, dat
alle geallieerde soldaten uit Korea worden
teruggetrokken, wanneer het Zuid-Kore-
aanse leger zal zijn versterkt, gaf hij geen
direct antwoord. Tenslotte sprak Eisenho
wer nog over enkele onderwerpen van
binnenlandse politiek.
Na het belangwekkende debat in de Twee
de Kamer over de watersnood, waarbij de
regering duidelijk kon maken, dat ze heeft
gedaan wat ze kon en waarbij minister
Algera verschillende maatregelen heeft
opgesomd die het vertrouwen in zijn be
leid beslist groter maakten, heeft men
deze week op het Binnenhof nog een ver
volg gehad op deze zaak, die nu niet be
paald van de alleraangenaamste aard was.
De Kamer had besloten een watersnood-
commissie in te stellen, die regelmatig
met de regering de situatie zal bespreken.
Tal van wetsontwerpen zullen o.a. door
deze commissie worden bestudeerd.
Nu rijst tegenwoordig in de Kamer van
Honderd direct de vraag of ook commu
nisten deel moeten uitmaken van derge-
Ijjke commissies. Het criterium dat men
daarvoor stelt is het landsbelang. De com
munisten zjjn daarom wel vertegenwoor-
De laatste tijd duiken er voortdurend berichten op over een toenadering
tussen de Sovjet-Unie en Argentinië. Het is geen nieuws, dat twee dicta
turen, hoe verschillend van ideologie ook, elkaar zoeken als het er om
gaat de democratieën een hak te zetten. Stalin en Hitler wisten elkaar
wel te vinden aan het begin van de tweede wereldoorlog, waarom zouden
Stalin en Perón dat dan nu ook niet kunnen. Het heet dat de Argentijnse
communisten uit Moskou opdracht hebben gekregen Perón te steunen
in zijn strijd tegen de oppositie en dus zijn bewind, dat van die zijde
bedreigd wordt, te versterken.
Zuinig op vriendschap.
Misschien zou er aan een dergelijke Zuid-
Amerikaanse politiek overigens nog een
niet ongunstig tintje zitten voor Europa.
Ze zou misschien te Washington het in
zicht doen groeien dat men de werkelijke
vrienden welke men heeft op prijs moet
stellen en er een beetje omzichtig mee om
moet gaan. Die wenk heeft de Canadese
regering zelve ongerust over de moge
lijke gevolgen van een verscherping van
de Amerikaanse politiek in Azië ook te
Washington gegeven en in het Canadese
parlement is nu medegedeeld, dat de rege-
ring-Eisenhower niets tegen China zal on
dernemen wat de verhouding met dat land
nog verder zou kunnen verscherpen, zon
der dat eerst de Amerikaanse bondgenoten
er in zjjn gekend.
De
verzekeren, dat zij zoiets niet zouden heb
ben gedaan, als zij en niet de Amerikanen
de militaire leiding hadden gehad. Men
weet hoe de z.g. nieuwe Aziatische poli
tiek van Eisenhower in India ontvangen
is. Nehroe had er geen goed woord voor
over en verklaarde het een grote fout te
achten dat het Chinese communistische
bewind met welks politiek hij het ove
rigens niet eens was niet door de Ver.
Staten erkend was. Een eventueel agres
siever politiek van Amerika in het Verre
Oosten en steun aan Tsjang Kal Sjek
die zonder die steun niet veel kan uitrich
ten wordt door kenners van de verhou
dingen in Azië ook daarom betreurd om
dat net op de bijeenkomst van de econo
mische commissie der V. N. voor Azië te
Pandoeng gehouden, is gebleken, dat de
Aziatische volken lang niet meer zo ge
voelig zjjn voor Russische bangmakerij en
vleierij als betrekkelijk nog kort geleden.
Een Russische motie waarin de westelijke
mogendheden beschuldigd werden van een
streven naar overheersing met economl-
che middelen, verwierf enkel de stem der
Russen zelf.
Japan ongerust.
Ook in Japan is er trouwens onge
rustheid ontstaan over Amerika’»
optreden, meer in het bijzonder over
dat van de Amerikaanse militairen
idle in Japan hun basis hebben en op
twee Russische vliegtuigen hadden
laten schieten die zich boven Japans
gebied bevonden.
Japanse autoriteiten haastten zich te
Bikroadzje dy net om „fan büten”,
HAld tige „fan binnen” da wacht,
En steur oan de wrAld dy net folie,
Mar nim dy wol foar har yn acht.
leiding uit het Noorden, maar dat is toch
nog heel wat anders, dan dat deze Z.-Aane-
rikaanse staten, onder leiding van Perón
een blok zouden gaan vormen, dat zeer
beslist anti-Noord-Amerikaans zou zijn.
Dat zou Rusland slechts in de kaart spe
len. Men begrijpt nu ook waarom Moskou
thans zo lonkt naar Buenos Aires.
maar besliste toezeggingen schijnen niet
te zijn gedaan. Dat kon ook niet, want de
Franse wensen betreffen ook de Ver. Sta
ten. Parjjs wil o.a. dat Engeland en Ame
rika zich verplichten troepen op het vaste
land van Europa op de been te houden
voor de duur van de Europese Defensie
Gemeenschap, d. w. z. 50 jaar. Inwilliging
van deze eis en enige andere die de Franse
regeling stelde zou deze de waarborgen
tegen Duitsland geven, welke ze meent
nodig te hebben om het ontwerp-verdrag
er in het Franse parlement door te krij
gen. Niet alleen de Amerikaanse regering
maar ook het Amerikaanse Congres zou
dergelijke concessies als de Fransen wen
sen moeiten goedkeuren. Het is weinig
aannemelijk, dat het laatste dit zal doen,
dr Adenauer heeft bovendien al heftig ge
protesteerd tegen sommige Franse ver
langens, als bijv, dat Frankrijk vrij zou
blijven troepen aan de Gemeenschap te
onttrekken als de toestand elders in de
Franse Unie dat nodig maakte. Volgens
dr Adenauer zou een dergelijke concessie
het gezag van de bovennationale leiding
van de E.D.G. aan tasten. Neen, het lot van
de E.D.G. blijft zeer onzeker. En de weg
van de G.K.S., de Europese eenheidsmarkt
voor kolen, ijzer en staal, het zg. plan-
Schuman, dat reeds in werking is getre
den, ligt vol voetangels en klemmen. Want
nu moeten de prijzen der producten be
paald worden en bepaalde leveringen, o.a.
van schroot, verdeeld, hiermee zjjn weer
nationale belangen gemoeid en dit leidt tot
tegenstellingen, ook al is er een over
gangstermijn.
Moskou brak met Israël.
Het zal wel geen toeval geweest zijn, dat
tegelijkertijd met het bericht dat Engeland
een overeenkomst met Egypte inzake de
Soedan had gesloten, Moskou de diploma
tieke breuk met Israël meldde. Met de
overeenkomst inzake de Soedan bracht ’t
Westen een offer voor de gunst van de
Arabische wereld, de breuk met Israël
moet diezelfde wereld overtuigen, dat Mos
kou toch maar de ware vriend der Arabi
sche volken is. Als Israël dan ook beweert
dat de aanslag op het Russische gezant
schap te Tel Aviv niet de ware reden voor
de diplomatieke breuk is, heeft het onge
twijfeld gelijk; als het de houding van
Rusland tegenover de Joodse wereld voor
de Ver. Naties wil bréngen zal het mis
schien in ideëel opzicht succes kunnen
boeken, maar de harde werkelijkheid is,
dat Israël de inzet is van het spel tussen
Oost en West om de samenwerking met
de Arabische wereld. Israël moge niet
meer van de kaart zijn te vegen, we ver
moeden, dat Egypte voor overeenstem
ming met het Westen zware eisen zal stel
len o.a. afstand door Israël van een deel
van de Negeb-woestijn aan Egypte, waar
door de verbinding tussen dit land en de
andere Arabische landen weer zou worden
hersteld en eisen inzake de honderdduizen
den Arabieren die destijds uit Israël
vluchtten.
Neen, een verbond tussen het Westen en
de Arabische wereld is er nog niet.
Verlaging van verevenlngshefflng.
Overigens komt het werk van de Tweede
Kamer steeds meer in normale banen. Zjj
ging accoord met een verlaging van de
verevenlngshefflng tot vier procent. Een
half procent lager dus. Dit is het gevolg
van de invoering der Wachtgeld- en Werk
loosheidswet. Minister V. d. Kleft is met
dit ontwerp door het oog van de naald
gekropen. Het is reeds vrij oud en heeft
een terugwerkende kracht tot 1 Juli 1952.
De Stichting van de Arbeid adviseerde
destijds om deze heffing met twee pro
cent te verlagen. De regering wilde daar
niet aan. De verevenlngshefflng wordt
door de werkgevers betaald. De regering
financiert daaruit verschillende sociale
maatregelen die te harer laste komen, o.a.
de Noodwet Ouderdomsvoorziening. Het is
een Duitse maatregel, waartegen de werk
gevers zich uit alle macht verzetten. Te
recht, en er was dan ook alle reden om
te verwachten, dat dit ontwerp stevig zou
worden geamendeerd. Het is niet gebeurd.
Minister Van er Kieft wenste geen amen
dementen te slikken, omdat binnenkort de
maatregelen aan de orde komen, o.a. be
lastingverlaging, die verband houden met
de werkgelegenheidspolitiek en de huurver
hoging. Bg het debat over dit complex
van maatregelen zal er alle aanleiding zijn
om aan de verevenlngshefflng „te peute
ren”. Dit zal beslist gebeuren, want alle
rechtse fracties waren over de gang van
zaken maar matig tevreden. Zjj sputterden
wat na, maar slikten het ontwerp toch
$nder het motto: beter wat dan niets.
digd in de commissie voor onderwijs e.d.,
maar niet in commissies, die de verdedi
ging van ons land bespreken, hetzij mili
tair, hetzij in het kader van de bescherming
der burgerbevolking.
Het was de socialistische fractievoorzitter,
Burger, die de knuppel in het hoenderhok
gooide. Voordat Voorzitter Kortenhorst
de namen had genoemd van de vijftien
personen, die naar zjjn mening in deze lij
delijke commissie zitting moeten nemen,
diende de heer Burger een motie in om te
voorkomen, dat communisten een kans
kregen. Deze motie werd ondersteund door
de heren Romme (kvp), Schoutenar),
Tilanus (ch), Welter (knp) en Lemaire
(knp).
Door de omstandigheid, dat Ds Zandt een
beetje laat in de Kamer was, ontbrak zjjn
handtekening onder dit voorstel, dat hij
overigens harteltfk steunde.
De chef van de Generale Staf heeft
de volgende dagorder uitgegeven:
„Nu de militaire bestand ten behoe
ve van de watersnood In algemene
zin is geëindigd, stel ik met voldoe
ning vast, dat de Koninklijke Land
macht paraat is gebleken.
Allen, zowel beroeps-, reserve- als
dienstplichtige militairen, hebben
zich met hun gehele persoon ingezet,
zonder aarzeling, dikwijls in koude,
storm en regen, met onverpoosde
Ijver, zonder acht te geven op ver
moeidheid en veelal met moed ge
varen trotserend, tot redding van
mens en dier en tot het dichten of
versterken van dijken.
ZJJ hebben hun plicht gedaan zoals
van een goed soldaat in het bijzon
der in tijd van nood wordt ver
wacht."
Abonnementsprijs
f 1.50 per Icwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent per m.m.
Giro 87926
Een dezer dagen heeft
H. M. de Koningin het
zwaar getroffen Oude
Tonge op het eiland
Overflakkee een bezoek
gebracht.
De voorzitter van de liberale Stractie, de
heer Oud, was dus de enige de commu
nisten uiteraard uitgezonderd die deze
motie niet ondersteunde. Meenden de heer
Burger en de andere ondertekenaars, dat
deze watersnoodcommissie tal van zaken
te behartigen krijgt, die niet voor commu
nistische oren bestemd ztjn, de heer Oud
was een geheel andere opvatting toege
daan. Zoveel mogeljjk moet men de com
munisten in de commissies betrekken, zo
zeide htf. Ook in deze commissie, want het
landsbelang wordt er niet door geschaad.
Moeten er toch geheime dingen worden
verteld, dan kan de regering zich alttjd
wenden tot de defensie-commissie of tot
de commissie voor de burgerbevolking.
De heer Oud ging verder: „Zij moeten juist
in deze commissie. Hun voze critiek zal
dan nog duidelijker worden en door hun
dwaze en ongefundeerde houding komen
zij nog grondiger in hun hemd te staan.”
De houding van de heer Oud sproot dus
beslist niet voort uit communistische nei
gingen. Met afschuw gewaagde hij van hun
houding in het watersnood-debat. Maar
we moeten het communisme met geeste
lijke wapens bestrijden, zo vervolgde hfl. Na
elke verkiezing moeten er minder verte
genwoordigers van deze groep in de Ka
mer komen. Door hun optreden in deze
dagen leveren z|j daarvoor zelf een waar
devolle bijdrage.
De meningen waren dus verdeeld. Een na
deel van het standpunt Oud is, dat de ver
gaderingen van de watersnoodcommissie
geheim zijn. Ook al komen de communisten
dan ook in hun hemd te staan; dit zal al
leen maar duidelijk zijn aan de leden van
de commissie, die daarvan in het openbaar
niets mogen laten blijken.
I
Rubberleveranties.
Welnu Malakka leverde sedertdien voor
bijna 300 millioen gulden aan rubber aan
Rusland, dat in ruil daarvoor precies 10
ton kaviaar naar Malakka zond, de rest
moest in geld worden verrekend.
Overigens geven idle 300 millioen
gulden rubber uit Malakka, dus En
gels gebied aan Rusland geleverd te
denken. Rubber Is een strategisch
artikel en men kan zich voorstellen,
dat dergelijke Engelse leveringen
aan Moskou de Amerikanen een
doorn in het oog zijn.
Men begrijpt dan waarom Washington, als
de bondgenoten van de Ver. Staten geen
blokkade van China welke in Amerika
in studie is wensen, van hen verlangt
dat zij zelve een eind zullen maken aan
de levering van goederen aan de Russen
en aan communistisch China, waartegen
vooral Engeland bezwaren heeft omdat
daardoor zijn Aziatische gebieden in moei
lijkheden zouden komen.
Aan de mniterjj onder de soldaten in en
kele Deense garnizoenen, welke haar oor
zaak vond in het feit, dat de diensttijd in
deze garnizoenen van 12 tot 18 maanden
is verlengd, is een einde gekomen.
De minister van Defensie, Harald Peter
sen, heeft ter kennis gebracht, dat er een
snel en grondig onderzoek zal worden in
gesteld naar de oorzaak der muiterij. Ge
zien het ernstige karakter der gebeurtenis
sen wordt getracht de aanstichters' zo
spoedig mogelijk op te sporen.
De militaire leiders zijn correct opgetre
den en het valt te betreuren, dat een aan
tal recruten zich door provocateurs heb
ben laten misleideh. De schuldigen zullen
krachtens de militaire wetten worden ge
straft. Van de totaal 17000 recruten waren
er slechts enkele honderden bij de actie
betrokken.
Verondersteld wordt, dat het hier een
communistische actie betreft, welke een
internationaal karakter draagt, daar zich
het vorig jaar in België soortgelijke in
cidenten voordeden.
De verkoop van „De Ramp” heeft de
stoutste verwachtingen en alle records ge
broken. Reeds nu zjjn meer dan 300.000
exemplaren verkocht. Voor deze oplage is
ongeveer 100.000 kilo papier nodig, die
thans bij Ned. Papierfabrieken in bewer
king is. Van de papierfabriek gaat het
naar de drukkerijen en daarna komen de
binderijen aan bod.
Dit alles vergt tijd en door de enorme op
lage zal het wel enige tijd duren voor het
boek kan verschijnen. Wanneer het boek
verschijnen zal, is daarom momenteel nog
niet vast te stellen, maar insiders zijn van
mening, dat het wel begin April kan wor
den.
Zolang wil men echter het Rampenfonds
niet laten wachten en daarom is directe
betaling zeer gewenst. Wie zijn boek reeds
besteld, maar nog niet betaald heeft, wordt
verzocht dit nog zo spoedig mogeljjk te
doen, opdat de Ver. v. d. Boekhandel flinke
bedragen aan het Rampenfonds kan af-
dragen.
Geheel de opbrengst komt nl ten goede
aan het Nationaal Rampenfonds.