GISTERAVOND OVERLEDEN
STALIN
I
NEDERLAND—DENEMARKEN
üs hjoed
wereld wacht in spanning af
De
Tussen
Boekenweek
Conflict in Perzië (voorlopig) bezworen
Priisfraech
X
Gemenebest en Verenigde Staten
botert het niet
A.s. Zaterdag
D. de Loor (PvdA)
burgemeester van Delft
Als opvolger van mr G. E. van Walsum
is tot burgemeester van Delft benoemd de
heer D. de Loor uit Leeuwarden, lid van
de Tweede Kamer en van Gedep. Staten
van Friesland voor de PvdA.
Mr Linthorst Homan
met gezin
aan dood ontsnapt
voor koart forhael
No. 18
49e Jaargang
Vrijdag 6 Maart *53
Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA -
Streekblad voor West-
B o 1 s w a r d
e n
I
Buitenlands Overzicht
to sizzen
e
blf
'4
4
i
1
V
V
lenho-
jor J.
geluis-
:n op.
lijclub
or het
Hwat hat Ga be Skroar
Bolswartls Nieuwsblad
Iets te
De E. D. G.
Conflict in Perzië.
PIET.
de
t 1
en
k
7
Hedennacht 2 uur meldde Moskou, dat Stalin gisteravond 10
minuten voor 8 is overleden. H(J is niet meer by kennis geweest.
Een speciale commissie zal de begrafenis voorbereiden.
.am by
kleur
tardoor
De toestand van maarschalk Stalin, die in de thacht van 1 op 2 Maart
door een zware beroerte werd getroffen, was Woensdagmiddag van
dien aard, dat het Kremlin het nodig oordeelde, alle vooraanstaande
leiders van de Oost-Europese satellietstaten naar Moskou te ontbieden.
Na de beroerte van Zondagnacht is Stalin vrijwel ononderbroken buiten
bewustzijn geweest. Het hart en het ademhalingsmechanisme werden
ernstig gestoord. De gehele rechterzijde van het lichaam was verlamd.
inzicht tussen Washington en Londen valt
te constateren. Verschillen eer groter dan
kleiner geworden sedert Eisenhower pre
sident is. Wel heeft die zijn tijdens de ver
kiezingen aan het Amerikaanse volk be
loofde politiek terwille der bondgenoten
Egypte.
In Egypte is het ten slotte inzake de Soe
dan nog gelukt tot overeenstemming te
komen, met het Suez-kanaal zal het wel
heel wat meer voeten in de aarde hebben,
en wat Perzië betreft, stuit men op een
halsstarrig man als Mossadeq, met wie
zelfs de Amerikanen weinig kunnen be
ginnen. Zeker zo koppig als zijn Engelse
tegenspelers, heeft hij ieder redelijk voor
stel inzake het oliegeschil afgewezen, met
het gevolg dat door derving van inkomsten
Perzië economisch aan de grond zit.
Het boek komt in de tas,
Wat is hij in zijn sas,
*t Geschenk is als de lente.
Het tovert bigde gloed,
Een goed boek, heus het doet
De tijd door blijvend rente.
Het boek één week centraal,
In bonte omslagpraal,
Klinkende schrijversnamen,
Het lokt de wandelaar.
Nieuws en kijklustig naar
De etalageramen.
Krijgt ieder dit gevoel,
Vast het verheven doel,
Der boekenweek zal slagen.
Je kimt drievoud plezier,
Je zelf de winkelier
Je naaste gaan behagen.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
I
an en-
lommi-
zerftjn-
r werd
oor be
kanten
at dit
>rp als
der de
plaata
•oepen,
ar be-
regls-
rgelljk
zij dit
dewer-
Ie toe-
dat de
i plek-
ras.
liefde,
gelijke
;en en
Ier de
0 bur-
ze re-
onge-
aanlng
irgery,
onze
n der-
>erfec-
1, wei
dt
Nog meer tegenstellingen.
Over het algemeen gelooft men niet, dat
Eden te Washington grote resultaten za1
boeken, noch op economisch noch op poli
tiek terrein, waar ook menig verschil van
Een voorbeschouwing, ons afgestaan door de heer H. W. H. Herberts,
oud-voorzitter van de Keuze-Commissie der K.N.V.B.
verzacht, o.a. door te Jalta met Rusland
gesloten overeenkomsten niet formeel op
te zeggen, maar enkel te verklaren dat de
Ver. Staten de daaruit ontstane situatie
wat het Russisch beleid ten opzichte van
Verhouding EngelandVer.
Staten.
Engelands minister van buitenlandse za
ken, Eden, is thans in de Ver. Staten.
Bij de besprekingen zal zeker de verhou
ding EngelandU. S. A. de belangstelling
hebben.
Het Gemenebest moge vroeger n.l. als im
perium een machtige eenheid geweëst zijn,
na de oorlog is veel veranderd. Al is India
in naam nog een deel van het Gemenebest,
het gaat in de buitenlandse politiek zijn
eigen, neutrale, weg, Zuid-Afrika doet wat
het wil en heeft diep verschil van mening
met Londen over de te volgen politiek ten
opzichte van de kleurlingen. De verhouding
Ver. StatenCanada is haast inniger dan
tussen Canada en het moederland en zal
dat nog meer worden, omdat het hoge
Noorden gaandeweg een gemeenschappe
lijke AmerikaansCanadese operatiebasis
tegen Rusland wordt. Australië en Nieuw-
Zeeland hebben met de Ver. Staten een
verdedlgingsverdrag voor de Pacific ge
sloten, waarbuiten Engeland is gehouden.
En de vervreemding tussen deze twee do
minions en het moederland zal nog groter
worden als het Suezkanaal eens niet meer
door Engeland, maar door Egypte wordt
verdedigd, zelfs al zou Egypte en de Ara
bische wereld in ruil daarvoor een verbond
met het Westen sluiten. De Engelse be
heersing van het Suezkanaal is niet alleen
eèn zeer wezenlijke verbinding tussen be
langrijke delen van het Gemenebest, maar
ook een symbool voor de Britse eenheid en
het is geen wonder dat tal van Britse con
servatieven alles op haren en snaren wil
len zetten om het Kanaal in de klauwen
van de Britse leeuw te houden, al geven
zij dan daarmede blijk de tekenen des
tjjds slecht te verstaan.
Hwat men üt jins frjje wille docht,
Dat docht men meastentiids mei nocht;
Mar as men 't selde moat troch twang,
Dan is men der fan as fjür sa bang.
Hij kjjkt en overlegt,
Hoe zal ik nu eens echt
Een ander gaan verrassen,
't Is nu de mooiste kans,
Boeken verspreiden glans,
Geschenken die steeds passen.
In de Westelijke landen heeft het nieuws omtrent Stalin’s ziekte begrij
pelijkerwijs groot opzien gebaard. Men verdiept zich in de gevolgen voor
de wereld. Eisenhower ontbood Allen Dulles, chef van Amerika’s Inlich
tingendienst bjj zich. In Joegoslavië meent men, dat Stalin’s toestand
tot binnenlandse moeilijkheden in Rusland kan leiden. Ook in andere
hoofdsteden vraagt men zich (met zorg) af, of men aan de vooravond
staat van een strijd om de macht in het Kremlin, welke internationale
gevolgen zal hebben.
Het gehele Russische volk zag met spanning uit naar meer nieuws.
Na het eerste bulletin werd gisteravond reeds meegedeeld, dat Stalin
een inzinking had gehad.
In de orthodoxe kerken van Rusland werden bidstonden gehouden. De
radio bant de lichte muziek uit de aether.
De Europese Defensie Gemeenschap speelt
ook een rol in de verhouding Amerika
Engeland. De Amerikanen willen dat de
Engelsen het hunne zullen doen om deze
defensiegemeenschap te verwezenlijken, ’t
liefst zouden zij willen dat Engeland als
lid toetrad doch Londen heeft nog pas
herhaald dat hot daaraan niet denkt, al is
het wel bereid Frankrijk bepaalde toezeg
gingen te doen welke het dit land gemak-
kelijker kunnen maken het E.D.G.-verdrag
te aanvaarden. Eigenlijk komt het hierop
neer, dat Washington vindt dat Engeland
een groter rol moet willen spelen in Euro
pa en een minder grote in de wereldpoli
tiek, de Engelsen voelen daar niet voor.
Het blijkt ook uit het feit, dat direct na
dat Eisenhower had verklaard dat hrj be
reid was aan zo’n bespreking deel te nemen
m. a. w. Engeland wil er bij zijn. Overi
gens heeft deze kwestie geen zin meer,
nu Stalin als staatsman heeft afgedaan.
De Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken Dalles gaat eerstdaags een reis ma-
ken naar het Midden Oosten om, zoals het
heet, er het preetige der Ver. Staten te
verhogen. Hjj gaat dus de concurrentie
aan met Moskou om de gunst van de Ara
bische wereld en dat belooft niet zoveel
goeds voor Israël.
H(j is heus wel zo wfls,
Zeurt niet over de prijs,
Hy blijft wel zonder schulden.
Een koop die nooit berouwt,
Wie echt van boeken houdt,
Die kijkt niet op een gulden.
wurde
st en
e oan
tille-
wen-
e lyk-
inslu-
t wol
noch
riet it
al oer
rezen.
j it ris
if dat
r har
I
De heer De Loor zal geen lid blffven van
de Tweede Kamer. Voor de opvolging
komt het eerst in aanmerking mevr. D.
HeromaMeilink.
Strijd om de macht?
Voor millioenen mensen in de gehele we
reld deed het nieuws van Stalin’s ineen
storting één belangrijke vraag rijzen: Zal
het de kansen op een oorlog doen toene
men, of zullen zij kleiner worden?
De meningen in het Westen zjjn ongeveer
gelijk verdeeld, meldt Reuter in een over
zicht uit de verschillende hoofdsteden.
Vele diplomaten hebben „een strijd om de
opvolging” voorspeld.
Andere waarnemers in het Westen zeiden,
.dat Stalin’s dood grotere stabiliteit voor
de internationale toestand zal betekenen
en de vrees voor oorlog zou doen afnemen.
Diplomatieke kringen te Parijs hechten er
bijzondere betekenis aan, dat Stalin ten
tijde van de onthulling van het z.g. „kom-
plot der negen artsen” in Moskou was.
en niet op de Krim, waar htf gewoonltjk
omstreeks deze tyd van het jaar verblijft.
Z|j meenden, dat hfj zfjn vacantie had af
gebroken en naar Moskou was terugge
keerd, toen hfj hoorde van een bittere strijd
tussen Malenkof en Beria en gepoogd
heeft tussen hen te bemiddelen. Zou Sta
lin sterven, dan zou er een grote strijd om
de opvolging ontbranden, voorspelden deze
kringen.
Berlijn: De West-Berltjnse burgemeester
Reuter (eens een medewerker van Stalin
en nu een vurig antl-communist) zei: „Sta
lin’s einde, dat we zo goed als zeker bin
nen enkele dagen of hoogstens enkele we
ken kunnen verwachten, zal het begin van
een grote verandering betekenen. Een ver
andering welke het Westen een grote kans
biedt. Ik bedoel, dat er een ander politiek
klimaat zal worden geschapen, dat gun
stig voor het Westen zal zijn en waarin
een nieuw diplomatiek offenpief of een
nieuwe aanpak van de grote problemen,
zoals Duitsland, Korea, Oostenrijk en het
Verre Oosten, zou kunnen worden begon
nen.”
geschoven. En om het geval voor de nieu
we Keuze-Commissie nog wat moeiltjker
te maken, hebben de natuur-elementen ook
nog eens een duit in het zakje gedaan,
waardoor er de laatste tyd zeer weinig ge
legenheid is geweest om spelers te beoor
delen.
Ik herinner me uit mijn eigen tijd, dat we
eens voor dezelfde moeilijkheid zaten; dat
was in 1946. We hadden in Luxemburg de
eerste wedstrijd met het Ned. elftal ge
speeld, na de bevrijding. Wel hadden we
daar met vry groot verschil gewonnen,
maar de belangrijke thuiswedstrijd tegen
België zou toch grote veranderingen in de
elftalsamenstelling nodig maken. Onze tyd
van voorbereiding was kort en het bleef
maar regenen en sneeuwen. Nauwelijks 2
weken voor de grote strijd tegen België
leefden we nog in het ongewisse. In heel
Nederland was maar één terrein min of
meer geschikt voor een proeiwedstrijd en
we vonden dit in Ede, toevallig de woon
plaats van de tegenwoordige voorzitter
van de K.C. Daar hebben we toen zo goed
en zo kwaad als het kon, tussen twee elf
tallen een oefenwedstrijd georganiseerd.
Het elftal, dat daaruit uit de bus kwam,
won de Zondag daarop de historische wed
strijd tegen de Belgen, dank zij een vol
ledige overgave, onder de ogen van de ge
hele Koninklijke Familie, met 6'3.
Mogelijk kan men een dergelijke ervaring
bij de komende' ontmoeting op Zaterdag
middag tegen de Denen zien als een gun
stig voorteken. We verloren in September
j.I. te Kopenhargen met 32, hoewel we
met 20 de leiding hadden gehad. Na deze
voorsprong viel onze oranje-vertegen-
woordlging weer terug in een slappe la
tentie, het initiatief kwam aan de Denen
en de wedstrijd ging verloren.
De nieuwe Keuze-Commissie schijnt uit
deze ondervinding reeds een wijze les ge
trokken te hebben. Zij zocht het by de sa
menstelling van het nieuwe Ned. elftal
in verjonging en jeugdig enthousiasme.
Niet minder dan zeven plaatsen zfjn ge
wijzigd, vergeleken b(j de ploeg, die in
L
voor-
erend,
voord,
goeds
ie af-
jonge
voor-
3g een
sprak
k aan
;en te
rzame
og een
erend,
r dooi
eef er
De Commissaris van de Koningin in de
provincie Friesland, mr H. P. Linthorst
Homan, zijn echtgenote en zijn zoontje ont
snapten Woensdagmorgen omstreeks half
tien als door een wonder aan de dood, al
dus meldt Het Vrije Volk.
Bij Van Ewijcksluls op de hoek Betonweg-
Lelystraat kwam de personenwagen, door
de heer Linthorst Homan bestuurd, in bot
sing met een truck met oplegger. De per
sonenauto werd aan de linker voorzijde ge
heel vernield, terwijl de voorruit werd ver
brijzeld.
De oorzaak van de botsing moet gezocht
worden in de mist en het natte wegwek,
zodat de heer Linthorst Homan, die uit de
richting Wieringen kwam de truck, die uit
de richting De Kooy naderde, pas op het
laatste moment heeft gezien. De personen
auto schoof onder de oplegger met het bo
venvermelde gevolg. Wonder boven wonder
mankeerde de heer Linthorst Homan niets,
terwijl de belde andere Inzittenden, zijn
echtgenote en zfjn zoontje, kleine glaswon
den in het gezicht opliepen. Mevrouw Lint
horst Homan Is per ziekenauto naar Leeu
warden gebracht, waar ze In het zieken
huis is opgenomen.
aan onderling vertrouwen noodlottig voor
de geest van het elftal. Menige wedstrijd
van de afgelopen jaren was als het ware
dood, er zat geen leven in het elftal; we
misten de wilskracht en de begeestering,
welke voorheen menige tevoren verloren
gewaande ontmoeting tot een succes wis
ten om te toveren. Geloof In de eigen zaak
ontbrak bfl de leiders en geloof in eigen
kracht was zoek bij de spelers.
De nieuwe Keuze-Commissie heeft het
roer radicaal omgegooid. Haar taak is
overigens waarlijk niet eenvoudig, want
we zijn Inderdaad met ons internationale
voetbal wel naar de diepte gezonken. We
hebben ons volkomen laten verblinden
door een opgelegde systematiek, en we
hebben in het jongste verleden maar al te
weinig aandacht geschonken aan de na
tuurlijke gaven, waarmede een goed spe
ler zich tgdens een wedstrijd, over een
systeem heen, kan aanpassen aan de be
hoeften van het ogenblik. We hebben als
het ware gehad een devaluatie van het
begrip Nederlands-elftal-speler, eenmaal
gebruikt en geprobeerd, vervolgens als
waardeloos in het z.g. systeem aan de kant
Vertrek van Hr. Ms. „Piet
Hein” uit Hongkong. Het
schip werd door alle aanwezi
ge Britse en Amerikaanse oor
logsbodems „uitgejoeld”. De
foto werd genomen vanaf de
Britse kruiser HMS „Bir
mingham”, waarvan de be
manning op de voorgrond
zichtbaar is.
een aantal volken betreft, met ergernis
1 gadeslaan, maar er blijven verschillen ge
noeg.
In de eerste plaats wel ten opzichte van
de jegens rood China en Tsjang Kal Sjek
te volgen politiek. Wysjinsky heeft in de
algemene vergadering der Ver. Naties na
tuurlijk scherpe kritiek geoefend op de
nieuwe Amerikaanse politiek in het Verre
Oosten, hD zei o.a. dat de voornaamste taak
der regering-Eisenhower bleek te zijn:
„voorbereiding van oorlog”.
De Engelsen zullen hem dit niet na zeg
gen, maar betreuren toch wel de verscher
ping van de verhoftdingen tussen rood
China en het Westen, welke uit de Ame
rikaanse steun aan Tsjang Kai Sjek moet
voortvloeien. Ook in het Midden en Nabije
Oosten lopen de Amerikaanse en Engelse
politiek uiteen. In Engeland zegt men wel
eens, dat terwijl de Britse posities er ge-
llkwideerd worden, de Amerikaanse er
steeds sterker worden. Dat laatste Iflkt een
wat al te rasse conclusie, maar een feit
is dat de Amerikanen steeds met bezorgd
heid de weinige geneigdheid der Engelsen
om in Perzië en Egypte concessies aan de
nationale verlangens dier landen te doen,
hebben gadegeslagen.
Blijkbaar heeft de Sjah in verband daar
mede bij Mossadeq gepleit voor aanne
ming van het laatste AmerikaansEngel
se voorstel, dat Mossadeq wil verwerpen,
omdat hy op meer concessies rekent. Mos
sadeq schijnt toen de Sjah te hebben wil
len dwingen het land te verlaten, doch zijn
eerste poging mislukte, omdat een natio
nalistisch leider, Kasjaiti, die hem tot nu
toe steunde, de zijde van de Sjah koos,
evenals een aantal officieren van 't leger.
De grote massa daarvan bleef echter ach
ter Mossadeq staan, zodat tenslotte deze
wel zal winnen en de Sjah wel het land zal
moéten verlaten. De Engelsen hadden het
gaarne anders gezien, doch de Amerikanen I
achten Mossadeq de enige staatsman die i
het Perzische volk in het gareel kan hou-
den en verhinderen, dat de TudehpartU,
welke Rusland toegedaan is, dé overhand
verkrijgt. Lopen de zaken zoals het thans
Hjkt, dan schijnt het inderdaad dat Mos
sadeq zijn zin zal krijgen.
Er zit in de geschiedenis van het Neder
landse voetbal de laatste jaren een be
hoorlijk stukje tragiek. We hebben dit de
laatste tyd allemaal in uitvoerige beschou
wingen en sensationele artikelen kunnen
lezen.
Het onderling wantrouwen en de strijd
achter de schermen bij de technische lei
ding van de K.N.V.B. namen zulke vor
men aan, dat het pestuur van de Bond
zich tenslotte genoodzaakt gevoelde in te
grijpen. De vroegere Keuze-Commissie
werd aan de dijk gezet en vervangen. Ook
aan de trainer zal daarbij zfln medege
deeld, dat meer souplesse zou dienen te
worden betracht en dat niet hy, maar de
Keuze-Commissie en de Keuze-Commissie
alleen, de verantwoordelijkheid draagt voor
de samenstelling en de leiding van het Ne
derlands elftal. Zo hoort het ook en daar
mede zijn wij ook teruggekeerd tot de
gang van zaken, zoals die vroeger be
stond.
Het was mij niet onbekend, dat er in de
boezem van onze technische leiding heel
veel wrong en dat er grote verdeeldheid
bestond. Uit de aard der zaak was gebrek
De stifting „It Fryske Boek” skriuwt in
priisfraech üt foar in koart forhael. De
trjje béste dy’t opnommen wurde yn in
bondel, dy’t mei de Boekewike '53 ütkom-
me sil, wurde honorearre mei elkmls f 50.
as se fansels oan de easken fan de jury,
dy’t blstiet üt de hear W. Q. Baarda, Snlts
juffer A, A. Jelsma, Ljouwert en de hear
Jan Wybenga to Wommels, foldogge.
De kopU, dy’t op syn heechst in tal wurden
ha mei fan 6000, moat ünder skülnammo
stjürd wurdde en moat foar 15 Maetfe yn-
kommen wêze by de skrluwster fan de
stifting, adres: Transvaalstrjltte 3, Ljou
wert.
Eventueel komt ek yn 'e bineamlng ien
greate novelle fan op syn heechst 20.000
wurden, dy’t dan leanne wurdt mei flöO.
Abonnementsprijs
f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent per m.m.
Giro 87926
Jozef Wissarionnewitsj Stalin
(3 x getrouwd)
1879 geboren te Gori, ware naam
Dschugasjwili, zoon van
schoenmaker Wissarion.
1887 Op 8-jarige leeftijd in Grieks-
Orthodox Theologisch Inter
naat.
1894 Eindexamen.
1896 In priesterseminarium te Tiflis
1901 Stichter van eerste illegale
Marxistische party. Tot 1 jaar
dwangarbeid en 3 jaar verban
ning naar Siberië veroordeeld.
1902 Ontsnapt uit Siberië en aan
sluiting by /communistische
party.
e 1903 Huweiyk met Jekaterina Swa-
nldse.
1917 Chef-redacteur van de „Prav
da”.
1917 Tweede huweiyk met Nadjesa
Alliloeweja.
1921 Volkscommissaris.
1928 Triumviraat met Zlnojef
Rykov.
1932 Partyzuivering
1935 Opneming van Rusland in Vol
kenbond.
1937 Huweiyk met Marina Raskovoa
1939 Poging tot verdrag van weder-
zydse by'stand met Engeland
mislukt.
Handelsverdrag met Duitsland
gesloten, gevolgd door non-
agressiepact met Duitsland.
1939 Fins-Russische oorlog.
1941 Non-agressiepact met Japan.
1941 Oorlog met Duitsland.
1944 Groot-maarschalk der Sovjet
unie.
1945 Conferentie in Yalta.
1945 Confentie te Potsdam.
1949 Orde van Lenin ontvangen.
