n DULLES: „DE PERIODE-EISENHOWER BEGINT, WAAR DE PERIODE-STALIN EINDIGT’ PANNEN ZONDER OREN us hjoed to sizzen Met de Europese verdediging blijft het sukkelen Houd regering vluchtschepen gereed? Volgens de Telegraaf liggen diverse parti culiere vluchtjachten over verschillende havens verspreid van Harlingen tot Vlis- singen. Deze jachten zouden bedoeld zijn om in geval van oorlog een veilig heenko men te zoeken. De eigenaars hebben zich, aldus genoemd blad, kennelijk laten inspi reren door het voorbeeld der Nederlandse regering, die nu al geruime tijd twee van Wm. Muller en Co. gecharterde vluchtsche pen, de „Willem I” en de „Willem II” vaarklaar laat houden in de haven van Hellevoetsluis. Critiek op het bouwbeleid I Huurverhoging van 17 tot 29 De legerdeken-affaire Vijf doden bij door Russen neergeschoten bommenwerper Onze profs wonnen met 21 de lam. No. 20 Vrijdag 13 Maart '53 49e Jaargang nmissie Streekblad voor Weit- en Zuidwest Friesland Uitgave Drukkerij Fa. A.J.OSINGA - Boliward van rs door Buitenlands Overzicht toonde iats van is, be- I ia (niet s) werd Hwat hat Gabe Skroar Een viermotorig Brits bombardementsvlieg tuig van het type Lincoln is in de Britse zone, pal aan de Oostduitse grens, door straal jagers van het type MIG neergeschoten. Vijf der inzittenden kwam om het leven. Van de twee overlevenden is er inmiddels één gestor ven. Het vliegtuig kwam van een opleidings school van de R.A.F. in Lincolnfield en was op een oefenvlucht Ooggetuigen waren het er allen over eens, dat net vliegtuig zich nog boven de Weste lijke zone bevond, midden in de luchtcorri dor van Hamburg naar Berlijn. De aanvallende straaljagers twee in getal droegen de kentekenen van de Russische luchtmacht. Zij kwamen plotseling opduiken en openden het vuur. Reeds na de eerste aan val vloog een van de motoren van de Lin coln in brand, waardoor het vliegtuig on middellijk hoogte verloor. Elf Nederlandse profs, die feitelijk geen team konden vormen, hebben kans gezien het Franse elftal, dat uit tientallen prima spelers kon worden gekozen, een 21-nederlaag toe te brengen. Door doelpunten van De Harder en Appel, beide na rust gescoord, nadat de Franse ploeg in de 31ste minuut voor de rust de leiding had genomen. Het was een magnifiek einde van een sublie me wedstrijd, die voor het eerst sinds vele jaren weer langs de lijnen die stemming en sfeer bracht, die vroeger de Nederland België-ontmoetingen kenmerkten. M Bolswards Nieuwsblad Baard Vernet in de vazalstaten? KAMEROVERZICHT iet. jt htgen. erend. Jeltje oalle, ering en it i hja Stalin: man van geduld. Bovendien hadden z|j in Hitler met een dolleman te doen, terwijl de huidige macht hebbers in Rusland koel berekenende lie den z|jn, die zich de lessen van Stalin nog wel lang zullen herinneren. Het was de man van het geduld en meende dat he>t Westen zich in onderling krakeel gaandeweg zo zou verzwakken, dat een tot de tanden toe bewapend Rusland het ten slotte als het ware in de zak kon steken. Alléén: het is gemakkelijker voor één dic tator om dat geduld te oefenen, dan voor een driemanschap, waarvan het Russisch bewind thans veel heeft, al is Malenkow dan de officiële leider. In zo’n drieman schap ontstaat altijd wrijving omdat de een sneller vooruit wil dan de ander. Tito te Londen. In Albanië heet verhoogde activiteit van partisanen te zijn, maar dat feit moet men toch niet zo ernstig nemen, anders had maarschalk Tito het naburige Zuid-Slavië niet voor een vrij langdurige reis naar Lon den verlaten en was hij op zijn post ge bleven. De maarschalk zal in Engeland over allerlei problemen spreken o.a. over zijn betrekkingen met Italië, die Londen en Amerika beter willen hebben, waarvoor echter een oplossing der Triëst-kwestie no dig is. De Italianen laten daarvoor allerlei proef ballonnen op, doch Tito houdt zich op de vlakte, tot hij te Londen overlegd heeft, zich bovendien sterk wetend door zijn nieu we verdrag met Griekenland en Turkije. Maar om op de verhoudingen binnen het Sovjetblok terug te komen, de aandacht van het Westen is ten deze vooral geves tigd op de ontwikkeling der betrekkingen tussen het nieuwe Russische bewind en het Rode China. Voorjaar op de grote bloemententoonstelling te Heemstede, welke a.s. Vrijdag door H. M. de Koningin zal worden geopend. Enige meisjes bij de crocussen, welke hun kopjes boven de grond uit steken. Op de achtergrond het monumentale hoofdgebouw. ibod toch niet kunnen doen, omdat dit al een heel vreemde indruk op het Russische volle en de volken van de satellietstaten zou maken, men zou het aanvoelen als een aantasting van de onfeilbaarheid van de overleden Russische dictator. Abonnementsprijs f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs: 12 cent pet m.m. Giro 87926 1953. Mar- dsrtjp: :e van r Cor- Hans 1953. Igs en lof de 1953. Klaas iarne- Herrit Ree m en ndrik Vries Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie: Marktstraat 13 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) gaan zal onder do nieuwe Russische lei ding, welke niet het gezag van Stalin die door Mao als zijn leermeester werd be schouwd bij de grote partner in het Verre Oosten heeft. Misschien ontstaan over deze dingen moeilijkheden te Peking zelf omdat men er naast een Moskou min der toegedane, ook een sterke pro Russi sche party heeft. Maar alle gezaghebbende commentatoren op buitenlands politiek ge bied in het Westen zijn toch wel van oor deel, dat men om de kracht van het nieu we Russische regiem te peilen eigenlijk naar Peking moet zien. Er gaan ook stem men op in het Westen, die er voor pleiten juist nu te trachten rood China losser te maken van Moskou, maar de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dulles, meent, dat de Amerikaanse politiek daar op het ogenblik weinig aan kan doen. Een houding, welke te Landen weinig waar dering zal vinden, maar van Amerika be grijpelijk, nu dat zjjn kaarten weer meer op Tsjang Kai Sjek zette waarna toenade ring tussen Washington en Peking uitge sloten is. alle al ris s kri- Rjlm 1 del >u yn 1 oar srset, er it i lust lende tsjin moai moai dat t wie aek- s, sa mei mei loan- oan B|jl- .eleln. 1 jr„ (won. i D|jk 1953. n Jo- e, zv na te Hem- Sto- itum. i An- sa’n seis bem fyt», in. dele wer’t in de je as Rood China. Hoeveel betekenis Moskou hecht aan die betrekkingen blijkt uit het feit, dat het een nieuwe ambassadeur te Peking heeft benoemd, Koesnetsof, een kenner van het Verre Oosten, die ook de titel voert van onderminister van buitenlandse zaken en in rang gelfk staat met Wysjinski, die permanent Russisch vertegenwoordiger bij de Var. Naties is geworden. 953. ra en r Fer- ,b, zv 'oseph Wil- Maria Jouwe Anna Ontmoeting Elsenhower-Malenkow Wel heeft Eisenhower zich bereid ver klaard, Stalins opvolger te ontmoeten, maar men meent dat dit op het moment al heel weinig vruchten zou afwerpen, want zelfs al wilden de nieuwe Russische leiders concessies doen, wat niet aanneme lijk is, dan zouden zij dit vlak na Stalins Vertrouwen van het leger. Van deze trouw van het leger hebben Ma lenkow en de zijnen zich trachten te ver zekeren door allerlei belangrijke posten In de regering, ook het, in wezen echter on betekenende presidentschap der Sovjet Unie, toe te vertrouwen aan maarschal- 1 Deze schepen hebben elk een gezagvoerder en een kernbemanning aan boord. Zij zijn bestemd voor de evacuatie van hoge amb tenaren, die daartoe elk een speciale pas hebben ontvangen en van wie een nauw keurige l|jst wordt b|jgehouden door de daarvoor aangewezen regeringsinstaritie. Aangenomen wordt, dat de leden van het zittende kabinet in geval van oorlogsnood- zaak per vliegtuig zullen uitwjjken. In 1940 heeft men echter ervaren, dat het ontbre ken van topfunctionnarissen der departe menten grote moeilijkheden oplevert voor het vormen van een regeringsapparaat bui ten Nederland. Dit heeft de ministerraad doen besluiten permanent enige schepen voor de overtocht van hogere functionarissen in gereedheid te houden. we mogen veronderstellen, voorlopig in ieder geval de toestand in het eigen land volkomen in de hand, het is wel de vraag hoe het zal gaan in de landen, welke b|j het Sovjetblok aangesloten zijn. In de buur- of vazalstaten van Rusland is de meerderheid der bevolking tegen de Rus sische overheersing, maar de naam Stalin had er een magische klank. Nu deze is heengegaan, vraagt men zich af of er zich in deze landen actief verzet zal openbaren. In de laatste jaren is in Polen zowel als Tsjecho-Slowakije, Bulgarije, Hongarije en Roemenië zoveel in de communistische partijen, welke er met Russische steun re geren, gezuiverd, dat voorlopig ook daar de trouw aan Moskou verzekerd sch|jnt, evenals in Oost-Duitsland, waar het Rus sische bezettingsleger de zaak vast in han den heeft. Foster Dulles. Waar thans de algemene verwachting in het Westen is, dat voorlopig in ieder ge val de Russische politiek geen verandering zal ondergaan, is het ook begrijpelijk, dat Dulles verklaarde, dat de Amerikaanse politiek niet zal veranderen, hij verwacht te echter dat de koers door de Ver. Staten in de koude oorlog gevolgd, na Stalins dood meer kans van slagen zou hebben. „De periode-Eisenhower begint, waar de periode-Stalin eindigt,” zei Dulles. „Stalin kan zijn prestige aan niemand achterla ten.” Het gezag van Stalin zou in het ver volg het streven naar onafhankelijkheid, vrijheid, vrede en beleving der mensen rechten niet meer remmen. Dulles doelde hier waarschijnlijk op de Amerikaanse propaganda in de satellietstaten om het juk van Moskou af te werpen. Men schijnt daar te Washington nu grote resultaten van te verwachten, in Europa is men scep tischer gestemd. Maar zowel in de Ver. Staten als in ons werelddeel blijft men van mening, dat de waakzaamheid en militaire voorbereiding geen ogenblik mag worden verslapt. Incidenten. De Denen, hoewel lid van het Atlantisch Pact, weigeren dezen een Russisch militair vliegtuig van het nieuwste type, waarmee een Pools piloot op him gebied gedaald is, te laten onderzoeken om de Polen, die uit levering van machine en piloot eisen, nog niet meer te vertoornen dan de Deense voorlopige weigering van deze uitlevering reeds deed. Een ander incident met een vliegtuig, het neerschieten van een Amerikaanse straal jager boven W.-Duits gebied door Tsjecho- Slowaakse jagers heeft tot scherpe pro testen te Praag geleid, de regering Eisen hower is in deze ongemakkeljjker dan die van Truman. Tenslotte moge nog even ver meld een geschil tussen Engeland en Saoedie Arabië over de bezetting door laatstgenoemd land van de oase Boerend, die volgens Londen behoort tot het door Engeland beschermde sultanaat Oman. Ibn Saoed van Saoedie Arabië wil deze zaak voor de Ver. Naties brengen, waarbij h|J betoogt dat zjjn land de heerschappij toekomt over alle petroleumrflke sul tanaten aan de Perzische Golf. Een nieuwe aanslag dus van Arabische zijde op Enge- lands positie. Heeft aanvankelijk de ziekte en dood van Stalin aanleiding gegeven tot allerlei veronderstellingen over wat er nu in Rusland gebeuren ging van de meest rooskleurige van Franse z|jde dat er met het nieuwe bewind te praten zou z|jn tot de meest zwartgallige dat de koude oorlog nu wel spoedig in een echte zou veranderen toe later kwam er meer eenheid in de verwachtingen. Toen men wist dat Malenkow Stalins plaats als premier zou innemen, Beria met de zorg voor de veiligheid van het land ook Binnenlandse Zaken kreeg en Molotof terugkeerde aan buitenlandse zaken, had men wel door dat deze aan Stalin verknochte lieden z|jn politiek even hard, onaandoenltjk en meedogenloos zouden voortzetten als h|j ze zelf voerde met als einddoel een door Rusland overheerste wereld en als tussenstation een gewapende vrede tussen Oost en West. De genoemde Russische leiders hebben trouwens bij de begra fenis van Stalin dat duidelijk laten uitkomen ook. ken en generaals van het Rode Leger. Het z|jn voor een belangrijk deel strijdmakkers van Stalin en misschien kunnen zij nog wel eens een stabiliserend element in de Rus sische politiek vormen, als in een moge lijke strjjd om de macht tussen de politieke figuren, zij het gewicht van het Rode Leger in de schaal werpen. De aanwezigheid van vele militaire functionarissen in het nieu we bewind behoeft op zich zelf voor het Westen geen reden tot ongerustheid te z|jn Men heeft hier met mensen te doen die de oorlog en z|jn precaire kansen van aan gezicht tot aangezicht kennen en die daar om eer geneigd zouden kunnen z|jn een matigende invloed uit te oefenen als be paalde figuren in het nieuwe bewind, mis schien uit eerzuchtsoverwegingen het land in een oorlog willen storten. De Duitse generaals zijn er weliswaar nim mer in geslaagd Hitler van dergelijke avonturen te weerhouden, maar zij namen in vredestijd dan ook nimmer zo’n belang rijke plaats in het bewind in als nu hun Russische collega’s. Wel heeft Mao tee Toeng, de Chinese com munistische leider, de steun van z|jn land aan het nieuwe Russische bewind toege zegd en z|jn trouw aan het verbond met Moskou betuigd, maar een feit bl|jft het dat Mao rood China zelf en niet Rusland als het leidend land in het Verre Oosten wil zien beschouwd. Daarover z|jn onder Stalin al moeilijkhe den tussen Moskou en Peking geweest en I men wacht met enige spanning af hoe dat (TQRti «zal nndor dn vniöiixxrö WnaalanViA Politiiek is onberekenbaar. Dat (zal mi nister Witte ook wel hebben gedacht, toen hij deze week in de Eerste Kamer zat. Was hij in de Tweede Kamer niet met ge juich begroet? En werd dat gejuich niet groter, toen hij in zijn eerste redevoering een uiteenzetting van zijn beleid had ge geven. Het zij zo, maar wie daaruit de conclusie wil trekken, dat de Senatoren domweg in het koor zouden meezingen, heeft zich schromelijk vergist. Neen, het is niet zo erg, dat het lot van de nieuwe bewindsman aan een zijden draad hangt. Daarvan is nog geen sprake, maar wel is er door het debat in de Eerste Kamer een domper gezet op misschien al te hoge verwachtingen. Het p|jnl|jkste voor de bewindsman was, dat z|jn partijgenoot Kraayvanger (k.v.p.) de oppositie opende. Deze afgevaardigde is een groot man in de Roterdamse archi- E. D. G. bl|Jft sukkelen. Overigens: het blijft met de Europese ver dediging nog sukkelen, het lot Van de Europese Defensie Gemeenschap bl|jft door de geschillen tussen Bonn en Parijs on zeker. Frankrijk is ook niet tevreden over de Engelse toezeggingen en het overleg dat de Engelse staatslieden ,te Washington pleegden over economische en andere vraagstukken schijnt ook niet geheel be vredigend verlopen te z|jn. Daarover horen we eind van deze maand meer als de mi nisters der landen welke deelnemen aan de Europese economische samenwerking ver gaderen. Maar we weten nu al vast, dat Engeland zich verplicht heeft Britse sche pen geen vergunningen meer te verlenen strategische goederen naar rood China te vervoeren, zeer tot verontwaardiging van Ceylon, ook een deel van het Gemenebest, dat zeer veel rubber aan China levert. Zit er muziek In Kleln-Europa Te Straatsburg is het ontwerp grondwet voor een Europese gemeenschap opge steld door de vergadering van parlements leden uit de landen van Klein Europa aan de ministers van buitenlandse zaken der zes landen overhandigd. Daar zit mis schien voor de toekomst muziek in, de harde feiten van het ogenblik z|jn echter dat vele geschillen de landen van het Wes ten nog verdeeld houden. Soms heel eigen aardige als daar bijv, is het geschil tussen de militaire leiders van het Atlantisch pact en Denemarken. Mei ’t jawurd lit him immen bine; It néwurd jowt in blauwe skine, Dit léste is in koarte pine, Mar ’t earste kin men lang oan kwine. I heer Kraayvanger gaf toe, dat het direct na de oorlog noodzakelijk was genoegen te nemen met noodoplossingen. Het was als met de pannen zonder oren. Toen deze na de bevrljding in de handel kwamen, waren alle huisvrouwen daarover verrukt, want zij hadden helemaal geen pannen. Maar toen er weer normale pannen ver schenen, was de Uefde voor de pannen zonder oren verdwenen. Maar wat de wo ningbouw betreft, zitten we nog steeds in het stadium van de pan zonder oren. Noodoplossingen z|jn niet meer nodig, zo vervolgde de heer Kraayvanger. Onze hui zen moeten nu zo worden gebouwd, dat ze in het jaar 2000 het aank|jken nog waard zijn. Groot was de critiek op de minister, om dat z|jn Memorie van Antwoord niet de indruk gaf met het oude beleid te zullen breken. Het leek een stuk, door de ambte naren, opgesteld, ter verdediging van het beleid van de vorige ministers. En daar onder heeft de nieuwe bewindsman z|)n handtekening gezet. Een eigen beleid werd nu verlangd. Wij moeten af van de te klei ne woningen, waardoor huisgezinnen ver keren tussen tafelkleed en schoorsteen kleed, zonder zich te kunnen verroeren. Te kleine woningen, waarin kinderen niet kunnen spelen, tenz|j zij ’t spelletje „roer loos zitten” en „stokstijf staan” speten. Deze critiek werd eigenlijk door bjjna alle afgevaardigden onderschreven. De socia list Woudenberg maakte een uitzondering, maar op andere punten was hij zeker niet gematigder. De pvda-fractie is uiteraard niet verheugd dat z|j haar partijgenoot In ’t Veld op dit departement heeft moeten verspelen. Z|jn beleid had het vertrouwen van de socialisten, al moest de heer In ’t Veld vaak critiek van hen slikken. Juist van de heer Woudenberg die nu minister Witte als doelwit had gekozen. Hoe meer deze bewindsman tegemoet komt aan de m en 9 van lebers Zou 1 Januari a-s. Ingaan. De regering heeft na nauwgezette bestu- Heeft het nieuwe Russische bewind, naar dering van het advies van de Sociaal Eco nomische Raad en van alle facetten, wel ke het probleem van de huurverhoging heeft, het principiële besluit genomen ove te gaan tot de langverwachte huurverho ging met ingang van 1 Januari a.s., aldus schrijft De Telegraaf. Het blad vervolgt met te zeggen: In de grote steden zullen de huren met 17 worden verhoogd, in de tweede klas ge meenten met 20 in de derde klas ge meenten met 23 In de vierde klas ge meenten met 26 en in de vijfde klas ge meenten met 29 Hierbij wordt uitgegaan van de gemeente- klasse -indeling der Noodwet Ouderdoms voorziening. Plaatsen waar dus momenteel lagere huren gelden moet een hoger per centage opbrengen. Van bevoegde Belgische z|)de heeft men een opzienbarende commentaar gegeven op het bericht, dat het Nederlandse ministerie van Oorlog een order voor dekens ter waarde van f 3 millioen b|j de Belgische industrie heeft geplaatst. Volgens deze officiële bron zou de gang van zaken als volgt z|jn: „De Nederlandse regering plaatst zoveel mogel|jk orders bjj de Nederlandse in dustrie, indien deze de desbetreffende pro ducten kan leveren. Wanneer dit laatste echter niet het geval is, wordt aan buiten landse industrieën een offerte gevraagd. Bij de millioenenorder voor dekens had de Nederlandse textielindustrie een komplot gemaakt en slechts 1 pr|jsoffe(rte gemaakt in de veronderstelling, dat de order toch wel aan de Nederlandse industrie zou toe vallen. Tegenover deze houding heeft de Neder landse minister van Oorlog stelling geno men en een offerte gevraagd aan de Bel gische textielindustrie. Aangezien de prijsopgave van de Belgen aanzienlijk la ger was dan die der Nederlandse industrie heeft het ministerie van Oorlog de order voor dekens b|j de Belgische industrie ge plaatst. eren P. ;rde bij in orde j meer s klaar mlp te tig, dit n film d. De gehele reorganisatie van de Russische regering na Stalins dood geschiedde zo vlug en zo vlot, dat men wel mag aanne men, dat deze zaak al lang tevoren beke ken was en in overleg met Stalin zelf ge regeld. Dat wil natuurlijk niet zeggen, dat er na verloop van t|jd niet iets gebeuren kan, dat weer wijzigingen, al of niet met schokken gepaard, in deze reorganisatie brengen kan. Dat hangt maar van de ka rakters der Russische leiders, die thans in het Kremlin de eerste rol spelen af. Streeft een van hen naar het volkomen dictatorschap van Stalin, dan zal wrijving tussen hen onderling niet uitbl|jven, stel len ze echter hun persoonlijke begeerten achter bU de grote, imperialistische idee, welke Stalin beheerste, dan zullen ze een drachtig samenwerken om die te verwe zenlijken. Misschien zal er in Rusland zelf gaandeweg meer verzet rijzen tegen het regiem zelf nu Stalin dood is. Hij toch was voor het gehele Russische volk, on danks bezwaren welke een deel er van te gen zjjn dictatuur moet hebben gehad, een zeer grote figuur en verweven met de Russische overwinning op Hitler. Maar zo lang dat regiem kan rekenen op de trouw van het leger, kan dat verzet zich toch niet op indrukwekkende wijze uiten. bij de d, door f deling liddag- de kin- i onge- film t over- er kort :n ver en, die tectenwereld. Hij weet iets van woning bouw af en hij kan daarover op meester lijke wijze vertellen. Zijn woord heeft daar om gezag. Van deze meester in de bouw kunst was het niet te verwonderen, dat hij bezwaren maakte tegen het beleid van het departement van Openbare Werken en Volkshuisvesting. Een departement kan ’t scheppend vermogen van een architect do den, zo zeide hij. Als wij die eentonige gr|jze woningblokken in de grote stoden uit de grond zien verrijzen, dan breekt er iets in ons. De bouwkunst wordt armetie rig en mechanisch. Goede architecten heb ben moegestreden het hoofd in de schoot gelegd. De grootste taak van de minister zal dan ook moeten zijn om het huisves tingsbeleid te veranderen. Daarvoor is visie nodig. En daarnaast moed en uit houdingsvermogen om die visie in het ka binet en het Parlement te verdedigen. De

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1953 | | pagina 1