Gabe Skroar
Martinytoer
EEN ONBEGREPEN KUNSTENAAR
HERDACHT
KRIS-KRAS door Nederland
us hjoed
Fan de
Zwervende schilder, maar zeer gehecht aan
zijn geboorteplaats
Een eeuw geleden werd Vincent van Gogh
geboren
Eedsaflegging
in het Fries
Tsjecho-Slovakije volgt
Moskou’s voorbeeld
Kroetsjev Malenkow’s
opvolger
Russische stap bij
Noord-Korea
De grondslag van de
Friese Vrijheid
Dinsdag 24 Maart ’53
nra
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A.J.OSINGA - Bolsward
Hwat hst
to sizzen
L
s 1
I
VW
Bolswards Nieuwsblad
No. 23
49e Jaargang
p
i
i
i
binne, dy’t har taek fine yi
Har nammen binne yn ai:
‘J
t
1
t
t
i-
1
1
B
I»
a
f
i
I
r
B
B
De Friese taalcommissie heeft de regering
geadviseerd het mogelijk te maken, dat
de eed in het Fries kan worden afgelegd.
De commissie heeft de regering uitgewerk
te voorstellen toegestuurd; om de eedsaf
legging in het Fries mogelijk te maken,
schijnt wetswijziging noodzakelijk te zijn,
aldus de commissie.
Het gebruik van de Friese taal bij plaats
nomen, verkeersborden en plaatsaandui
dingen op stations acht de commissie niet
bezwaarlijk. Tegemoetkoming aan de ver
langens van Friese gemeenten op dit punt,
la wenselijk.
Tegen het schriftelijk gebruik van Fries
in de rechtspraak heeft de commissie over
wegende bezwaren, niet echter tegen mon
deling gebruik door verdachten, raadslie
den, getuigen enz.
100 Jaar Vincent van Gogh.
Over Vincent van Gogh zijn boeken
planken vol lectuur geschreven. Bij
velen is echter weinig bekend uit de
jeugdjaren van de grote tijdens zijn
leven onbegrepen schilder.
Dit artikel vertelt iets van jeugd
jaren en van zijn geboorteplaats
Zundert, dat zich thans o.a. door
het organiseren van een tenftoon-
stelling opmaakt Van Gogh's ge
boorte nationaal te doen gedenken.
mar it muoit my wol, dat
Kingma
d
k
h
n
Yanchijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat 13 Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
De omgeving van Van Gogh’s
huis.
Op de Markt staan thans nog drie gebou
wen, die in Van Gogh’s tijd al bestonden:
het Raadhuis, de school en de woning van
de paardenpostmeester Willem Passtoors
Achter deze paardenposteriJ lag de schuur,
waarin de postwagens werden gestald. Men
kon er vóór in- en achter weer uitrijden.
Vincent moet er van uit het ouderlijk huis
tegen aangekeken hebben.
Met algemene stemmen en na een plech
tigheid, die slechts een kwartier duurde,
heeft de Nationale Vergadering te Praag
de 68-jarige Antonin Zapotocky gekozen
als nieuwe president van de Tsjechoslo-
vaakse republiek. Hij volgt hiermee Ele
ment Gottwald op, die acht dagen gele
den aan een longaandoening overleed.
Zijn eerste officiële daad was de benoe
ming van de Slovaak Vliem Siroky als z<jn
opvolger tot premier. Tevens werd Anto
nin Nevotny (een protégé van Moskou) de
leiding van het centrale comité van de
communistische partij toevertrouwd. Hjj
blijft tevens vice-premier.
t.
t.
t
n
P
3
1
1
t
Abonnementsprijs
f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent per m.m.
Giro 87926
o
I
1
De sfeer in Zundert.
Het is bekend, dat Vincent op 11-jarlge
leeftijd Zundert verliet, om in Zevenbergen
de kostschool te bezoeken. Vier jaar later,
14 Maart 1868, is hjj er teruggekomen om
het in 1869 voor goed te verlaten. Op
29 Januari 1871 vertrok het hele gezin
Van Gogh naar Helvolrt.
De bevolking in Van Goghs geboorteplaats
vond voornamelijk haar bestaan in de
landbouw. Er was wel enige industrie: leer
looierijen en bierbrouwerijen telde Zun
dert verschillende. De boomkwekerij, thans
van zo eminent belang, moest toen nog op
komen, al had de gemeente reeds in 1822
gepoogd een eigen poothof voor de beplan
ting der gemeentewegen aan te leggen.
Niet ver van de kom in westelijke en zui
delijke richting, lagen de enorme heide
velden en moerassen, die op Vincent zo’n
grootse indruk moeten hebben gemaakt.
Van deze helde zei hij: „Daar in de hei
was het zo mooi, al was het donker, kon
men toch onderscheiden hoe die heide
vlakte en moerassen en mastbossen zich
heinde en ver uitstrekken” (1877). En een
jaar later: „Zie er zijn soms ogenblikken
in het leven, dat alles ook binnen in ons
vrede en stemming is, en het ganse leven
Hiermede menen we enige Indruk gegeven
te hebben van Zundert, zoals het was in
Van Gogh’s tgd; van de Invloed, die het
heeft uitgeoefend op de grote kunstschil
der en van de wijze, waarop hij en zijn fa
milie hier hebben geleefd en zich hebben
gedragen.
Een gedenksteen in zijn geboortehuis zal
Vincent blijven eren. De beeldhouwer Niel
Steenberghe heeft hierin de Phoenix uit
gebeeld als symbool van ’s schilders on-
uitblusbare roem, de beroemdheid, die her-
Mocht dy juater hwat mlslearje,
Hjoed net bjuster krimmenearje.
Moam wer op nij probearje.
Van Gogh’s Jonge jaren.
Het staat wel vast, dat Vincent in zijn
jeugd de dorpsschool heeft bezocht, al was
het dan maar tot zijn 11e jaar. Wel is er
in het gezin Van Gogh een gouvernante
geweest, een zekere Anke Maria Schuil,
maar die vertoefde er grotendeels in de
tijd toen Vincent op de kostschool was.
Die gouvernante schijnt overigens meer
voor de meisjes bestemd te zijn geweest.
Vincent moet dus tussen de 150 jongetjes
en meisjes in het lokaaltje aan de Markt
gezeten hebben. Hij heeft er het lezen en
schrijven geleerd, misschien ook gedeeld
in de toenmaals niet malse straffen des
schoolmeesters. Hoofd van de school was
toen Jan Nlcolaas Dlrks.
Na Van Gogh’s tijd moet deze niet altijd
oppassend geweest zijn. In 1866 schrijft de
plaatselflke schoolcommissie hem een brief,
waarin hij wordt vermaand wegens de vol
gende feiten: 1. het veelvuldig verlaten der
school tijdens de lesuren; 2. het geheel
niet bezoeken van de school; 3. tijdens een
publieke verkoping had hij niet alleen de
dag- en avondschool verzuimd, maar was
bovendien dronken op straat gesignaleerd,
,„tot schande der Ingezetenen en kwaad
voorbeeld zijner leerlingen,” 'zoals de com
missie zegt.
Blijkens de nasporlngen van, Mr. Benno J.
Stokvis was Vlnncent niet zo speels als
andere jongens. Hij las veel in allerlei boe
ken. Nooit waren er klachten omtrent ge
breken in zijn schoolkennis. Hij was een
een beetje stil en bemoeide zich weinig met
andere kinderen. Hij was „goedhartig,
voorkomend, lief en medelijdend”. Zijn rood
haar en sproeten zjjn overbekend. Hij
bracht soms met veel enthousiasme be
zoeken aan de timmerman Franken en
knutselde zelf ook wel. Volgens de weduwe
Honcoop had hfl echter „aorlge" manieren,
hij had iets vreemds en was kinderachtig
De kinderen Van Gogh mochten niet op
straat spelen, maar wel was hun de om
gang met de kinderen van een boomkwe
ker toegestaan. Zfl gingen zeer eenvoudig
gekleed. Zij hadden drie geiten en een
zwarte hond.
Omdat de omgang met de dorpskinderen
hun tezoer „verruwde” werd Vincent ten
slotte In 1864 naar de kostschool te Ze
venbergen gezonden. Uit die periode ie nog
weinig bekend.
We merkten reeds op, dat De van Gogh
een zachtzinnig, werkzaam man was. Hij
was te Zundert zeer gezien, ook bfl de
I Katholieken. Hij genoot een achting als
I zelden opgemerkt werd. Een oude katho
lieke vrouw vertelde aan mr. Stokvis: „Hij
was bij ons zo gezien, dat ze wel met de
knieën door het water zouden zijn gekro
pen voor hem.”
Volgens burgemeester Van de Wall was
hij een streng man „een echt Protestants
Paps je”. De dominee bracht dikwijls geld
aan de kruidenier om eetwaren uit te de
len aan de arme katholieke gezinnen. Met
zijn vrouw en de gouvernante der meisjes
ging hij elke dag één uur met de kinderen
buiten wandelen.
In 1861 tekent Ds van Gogh in op een
collectelijst voor de slachtoffers van de
watersnood in de Bommeler waard. Even
als de burgemeester schonk hij fö.dat
was het hoogste bedrag waarvoor inge
tekend werd.
Zundert schijnt een goede voedingsbodem
te zijn voor voorname en opmerkelijke fa
milies. Stamt ook niet van hier de voor
name familie van Lanschot en leefde hier
niet genjme 'tijd de zo pas gestorven
dichteres Henriëtte Roland Holstvan der
Schalk De Zundertse sfeer sohtjnt ook bij
zonder geschikt te zijn voor de bloei van
het contemplatief geestelijk leven, getuige
de vestiging der Trappistenabdij, die drie
jaar geleden reeds haar 50-jarig bestaan
mocht vieren.
Kindje bfl brand omgekomen. Doordat een
straalkachel te dicht bij een rieten wieg
was geplaatst, brak dezer dagen brand uit
in hotel „La Montagne” te Rhenen. Het
vjjf weken oude kindje van de hotel eige
naar, dat in het wiegje lag, kwam in de
vlammen om.
dezen is uit de as van zijn miskenning en
zijn tragisch einde. En het randschrift her
innert zeer terecht aan de eigen mening
van Vincent over zijn werk: „Ik gevoel
dat mijn werk in het hart van het volk
ligt.”
Vlak na zijn ziekte te Auvers schrijft hij
de grote schilder „Gedurende mijn ziekte
heb ik elke kamer van het huls te Zundert
teruggezien, elk voetpad, elke plant In de
tuin, het uitzicht rondom de velden, de bu
ren, het kerkhof, de kerk, onze moestuin
achter, tot zelfs het eksternest in de hoge
acacia op het kerkhof.” En nog bondiger,
meer duidelijker Is zijn verzuchting In 1876
„O dat Zundert, de gedachte daaraan la
soms bijna al te sterk.”
Radio Moskou heeft heden bekend ge
maakt, dat premier Malenkov op eigen
verzoek is ontheven van zijn post als se
cretaris van de communistische partij van
de Sovjet-Unle.
Zijn opvolger Is Nikita Kroetsjev, lid van
het centrale comité van het presidium en
van het centrale comité van het partij-
secretariaat.
dat het in nood verkeerde. Een van hen
viel te pletter, de ander bereikte onge
deerd de grond. Het stoffelijk overschot
van de overleden piloot is overgebracht
naar het ziekenhuis in Kampen, -c.
Sigarenwinkels tot 7 uur open. Een alge
mene maatregel van bestuur met betrek
king tot de Winkelsluitingswet bepaalt,
dat winkels waar uitsluitend of in hoofd
zaak tabak en tabaksproducten plegen te
worden verkocht, uitsluitend voor het ver
kopen van die waren met Ingang van
Maandag 23 Maart over het gehele land
tot des avonds 7 uur geopend mogen zijn.
7 m. Aardolie. Bfl de proefboringen naar
aardolie in de polder bij Veen, Is op een
diepte van 900 meter een olielaag van 7
meter aangeboord. Ook blijkt er veel aard
gas aanwezig te zijn.
1000ste schip in haven. Te Amsterdam is
21 Maart het 1000ste schip van dit jaar
de Amsterdamse haven binnengekomen.
Het is het Nederlandse m.s. „Brouwers
gracht”, geladen met hout. Vorig jaar
kwam het 1000ste schip op 27 Maart aan.
Vlam sloeg In vetpan. Een felle uitslaande
brand heeft Zaterdag gewoed in de woning
van de familie Slump aan de Ganzevoort-
singel te Groningen. De brand ontstond
op het moment, dat de vrouw des huizes
beneden met de buren een praatje maakte.
Uit het voorlopig onderzoek Is gebleken,
dat zij op een kachel een pan met vlees
en vet had laten staan. Waarschijnlijk
heeft het vet vlam gevat. De woning
brandde geheel uit.
Graanmolen opgevlst. Een wel zeer bijzon
deze vangst had schipper Brlnksma van
de garnalenschuit „Stellendam 36”, toen
hfl ter hoogte van Scheveningen een
graanmolen opviste, die zeer waarschijnlijk
uit het rampgebied afkomstig is. Totdat
de eigenaar zich gemeld zal hebben, is dit
zonderlinge gevonden voorwerp in een
pakhuis aan de Scheveningse haven opge
slagen.
Top Naeff ereburgeres. De gemeente Dord
recht is voornemens mevr. A. van Rhfln
Naeff de bekende schrijfster Top Naeff
die binnenkort haar 75ste verjaardag
viert, te eren met de gouden eremedaille
der stad Dordrecht, hetgeen betekent, dat
zij wordt benoemd tot ereburgeres van
Dordt. De gemeenteraad komt voor het
nemen van dit besluit in een bijzondere
zitting bijeen op Dinsdag 24 Maart, ’s
middags om 16.30 uur.
Twee paarden door trein gedood. Op de
onbewaakte overweg bij Beugen is een voor
De 30ste Maart 1853 werd Vihcent Willem van Gogh, zoon van Theodorus
van Gogh en Anna Cornelia Carbentus in de Hervormde pastorie te
Zundert geboren. Het huis, waarin Vincent’s eerste geschrei weerklonk,
staat er niet meer. In 1903 viel het den sloper ten offer.
Deze geboorte is voor de kunstwereld van ontzaglijke betekenis geweest.
Een leven begon, dat voor het grootste deel gewijd zou worden aan de
schilderkunst, aan de weergave van mensen, dingen en toestanden en
dit op een wijze, en in een sfeer als men nooit tevoren had aangetroffen,
Hoeveel eeuwen er ook zullen vergaan, de naam Van Gogh zal haar
klank blijven behouden. En aan die naam zal de naam Zundert steeds
verbanden blijven.
ons voorkomt als een weg door de hel te
zijn.” Nog in 1842 was de helft der ge
meente heide. Slechts 1/3 was bouwland;
de rest bos. Arm en sober moet het leven
der heideboertjes geweest zijn. Al was de
omvang der „goede” gronden niet zo groot,
toch was Zundert geen echt arm dorp, 't
beleefde een zekere welvaart.
Die welvaart dankte het voornamelijk aan
het grote verk.eer. Zundert is tot omstreeks
1855 invalspoort van Nederland geweest.
Hier passeerden de groten der wereld
wanneer zfl vanuit Frankrijk naar Neder
land reisden, de Czaar van Rusland, Na
poleon, onze Nederlandse vorsten. Hier
was een station der paardenposterij. Hier
was een kantoor der brievenpost en een
ontvangkantoor der belastingen. Na de
Belgische opstand werd aan de grens te
Wernhoutaburg een douanekantoor opge
richt. Alle goederen die per as naar en
vanuit België vervoerd werden, passeerden
Zundert. Als men bedenkt, dat dit alles
per paard ging, kan men zich voorstellen,
dat hier soms een ongelooflijke drukte ge
heerst moet hebben. De paarden moesten
worden gevoederd of verwisseld; de reizi
gers verversten zich in een der talrijke
herbergen. Men overnachtte hier vaak en
bracht zodoende geld in het laadje der ne
ringdoenden.
Deze grote bedrijvigheid heeft tijdens Van
Gogh’s jeugd een einde gevonden.
Omstreeks 1855 werd de spoorbaan van
Roosendaal naar Antwerpen aangelegd.
Het vrachtvervoer nam zienderogen af. De
herbergiers klaagden en de nering liep
achteruit.
;er fan Mr Algera
izze stiet dan de
van
der Meulen, Notaris Zwart fan Dokkum en
Mr A. Hannema fan Hichtum, lid fan de
Steaten. Dizze seis leden binne allegearre
gandastik fan inkelde lüdroppers mar omt I
njir mannen oan it wurd binne, dy’t nimmen
fortinke kin fan iensidige of bikrompen yn- j
stelling. Mannen fan standing en mannen
fan erudysje. Hja i
de stean fan it Fryske alftal, yn de „halfliny’
hawwe hja in beste wedstriid spile. Dat is
in lokwinak wurdich.
Aflossing troepen van Nieuw - Guinea.
Enige dagen geleden heeft Antara bericht,
dat de Nederlandse regering 26 vliegtui
gen heeft gecharterd voor het vervoeren
van troepen naar Nleuw-Guinea. Het
transport is, naar wij van het ministerie
van Marine vernemen, nodig voor de nor
male aflossing van mariniers, die om de
anderhalf jaar geschiedt. Van een ver
sterking van het troepencontingent is geen
sprake.
Engelse straaljager bij Urk neergestort.
Bij Urk is een Engelse Meteor-straaljager
neergestort. Er waren, twee inzittenden,
die beiden het toestel verlieten toen bleek,
hawwe yn Fryslan. Se kinne dus fan under-
fining sprekke en fan in sterke ban mei dat
folk, dat harren yn bitrouwen op har kunde
en karakter ütkarde ta Eedende posysjes.
Yn in noat helje hja it foarbyld oan fan in
man üt Haulerwyk, dy’t yn 1893, doe’t Ke-
ningin Wilhelmina jit trettsjin jier wie, for-
oardield waerd om’t hy sein hie: „Hwat
meitsje se in drokte om sa’n smoarch fanke”.
Dizze waerd ta in moanne tichthüs foroar-
dield, om’t de rjochter dizze wurden oersette
yn: „Smerig koninginnetje.” Dat hie de
man fanseis net bidoeld to sizzen. Hy brukte
dizze wurden yn de Fryske bitsjutting fan;
lyts, neatich famke, hwer’t sa’n drokte om
makke waerd. Mar alhoewol in deskundige
Fries, de hear Hepkema, dizze ütliz alhiel
bifêstige, de man gyng de bak yn!!! It is
moedjaend, dat de juristen, dy’t mids it folk
steane deselde miening hawwe as it folk
seis, it is spitich dat de trije hearen dit net
meistimme koene. Har juridyske biswieren
wurde fan de mearderheit sjoen as net oan
de praktyk mar inkeld oan de theory ünt-
Sa fiele wy it ek. Wylst de biswieren komme
üt de praktyk fan it libben en in hiel ein
binne ut ’e wei romme wurde kinne, bliuwe
de lju, hwer’t de minderheit fan de Kom-
misje ta biheart, stiif stean op har specifyk
juridysk fuotstik.
Wy oinne oer it rapport yn syn gehiel tige
torreden. Net allinmcn om de konklüzjes mar
ek om de oertsjügende argumentaesje fan de
measte leden. It is in fikse stap foarut, dit
rapport en men fielt de oprjochte djip-
minskhke toan op manmeh bledkant. It ar-
senael fan de Fryske striid is forrike mei in
wichtich en histoarysk dokumint, des to
wichtiger omt it hjir net giet om in propa-
meije net yn de foarhoe- stuurslid van de Prof, dr Titus Brandsma
Stichting, de heer M. P. van Buitenen, zal
a.s. Vrijdag aan de Gem. Universiteit van
Amsterdam promoveren tot doctor in de
rechtsgeleerdheid, op een proefschrift, ge
titeld „De grondslag van de Friese vrij
heid.” Iri dit werk wordt een geheel nieuw
licht geworpen op de zeer oude Friezen
kerk te Rome en op de historische achter
gronden van het Friese Vrijheidsideaal.
De pastorie, waarin de grote schilder ge
baren werd, was zeer oud.
Ds van Gogh, de vader van de schilder,
werd te Zundert, zijn eerste standplaats,
al spoedig actief. Hi) stichtte een orgel
fonds, waaruit in 1853 een klein kerkorgel
werd bekostigd. Hij was een zachtzinnig,
werkzaam man, of zoals een oud vrouwtje
te Etten zelde: „Een ijselijk goed ventje.”
Het duurde drie jaren, eer het huwelijk
van het predikantengezin met een kind
werd gezegend. Het heette Vincent, naar
de grootvader, doch bleek niet levensvat
baar. Het komt dan ook niet in het doop
boek voor. Een zerkje achter de consisto
riekamer herinnert nog aan dit eerste kind
met de woorden:
„Vincent van Gogh
1852
Laat de Kinderkens
tot Mij komen, want
derzulken. is het
Koninkrijk
Gods.
Lucas 18 16”.
Juist een jaar later zag de tweede Vincent
het levenslicht. Hij werd 24 April 1853 ge
doopt en groeide, voorzover Wij weten,
voorspoedig op. Drie zusjes en twee broer
tjes kwamen later nog ter wereld, het laat
ste in 1867.
In overeenstemming met de wens van de
Russische minister van Buitenlandse Za
ken, Molotov, zal de regering van de Sov-
jet-Unie bij de Noordkoreaanse autoritei
ten stappen doen om de vrijlating te be
werkstelligen van 9 Britse burgers en
Ierse zendeling, die gevangen werden ge
nomen toen ide communistische troepen
in 1950 Seoel wisten! te bezetten. Ond°r
hen bevindt zich de voormalige Britse ge
zant In Zuid-Korea, Holt.
Deze Russische tegemoetkoming, welke
slechts enkele dagen na Malenkov’s „vre-
desrede” voor de Opperste Sovjet aan de
dag wordt gelegd, is een antwoord op de
stap, die Eden op 17 Februari heeft on
dernomen bfl de Russische ambassadeur
te Londen, Gromyko.
hege ivoaren toer?
Hoe’t de oarsaken ek wêze meije, it is spi
tich, dat it forskynsel fan net ynskikken
krekt fan dizze kant komme moast. De wur-
dearring foar de rjochterlike macht soe tige
woun ha as it oars west hie. Sa’t de mear
derheit fan de Kommisje seis seit, sil de
iepenbiere miening, dy’t op alle terrein it
brüken fan eigen tael respektearret, it min
forneare kinne, dat de rjochterlike macht
him yn in ütsünderingsposysje stelle wol.
Hja achtsje dit net reedhk en foarsjogge, dat
yn tanimmende mjitte forset komme sil tsjin
sa’n halding. Dizze leden binne net mijen
yn it ófkarren fan dy holding en sprekke it
hjir üt, dat de rjochtspraek dan liedt ta spot
en argewaesje. It „summum jus" wurdt dan
„summum injuria” sizze hja, hwat safolle
sizze wol as: it heechste rjocht wurdt dan it
heechste ünrjocht. En dat sizze hja wylst hja
krekt as juristen in jierrenlange underlining
De Rijksarchivaris in Friesland en be-
Sa is dan nei in jier fan biried en studzje it
rapport utkommen fan de Kommisje, dy’t
troch de Ministers fan Binnenlanske Saken
en Justysje ynsteld is om nei to gean hoe’t
de biswieren, dy’t hjir yn Fryslan nei foaren
komd binne oangeande it Druken fan de
eigen tael, foar de oerheit en de rjochtbank
oer, oplost wurde kin. It is fan bilang to sjen,
hoe’t dizze Kommisje gearstald wie.
Hwant it makket gans forskil hwa’t hjiroer
hwat seit. De njoggen mannen wiene net al
legearre üt Fryslan, twa hege amtners fan de
Ministearjes, de hear Mr J. B. Kan, Rieds-
adviseur op it Ministearje fan Binnenlanske
Saken en Mr H. B. Kazemier, Riedsadviseur
op it Ministearje fan Justysje wiene üt Den
Haech. De foarsitter, troch de Minister bi-
neamd, wie Mr H. Kingma Boltjes, Rieds-
hear by it Ljouwerter Gerjochtshóf. Trije
hege juristen, hweroan seis leden tafoege
wiene, dy’t op twa nei wol jurist binne yn de
bitekenis fan Mr en noch ien dy’t as notaris
mei it rjocht in bulte nedich hat, mar hwer-
fan men sizze kin, dat it allegearre minsken
binne, dy’t har taek fine yn it folie libben.
Har nammen binne yn dizzen fan bilang.
Alderearst Mr J. Algera, de tsjintwurdige
Minister, destiids Deputearre fan Fryslan,
twad: de hear D. de Loor, ek Deputearre,
mar sünt inkele dagen boargemaster fan
Delft en lid fan de Twadde Keamer, lyk as
I Mr Algera. De tredde is: Mr D. Okma, de
nije Deputearde, as opf
yn it kolleezje. Neist
Boargemaster fan Ljouwert: Mr A. A.
minsken, dy’t in liedende funksje hawwe yn
it iepenbiere libben fan Fryslan mar net yn
de Fryske Biweging. Gjinien fan dizze seis
hat yn iepenbiere colleges it wurd fierd yn
de Frysk tael. Hja dogge dat yn mearderheit
ek net yn har gewoane libben.
Ik siz dit om gjin inkelde oare reden dan om
fuortendaliks têst to lizzen, dat hjir net de
miening werj own wurdt fan Fedae Schurer
of Eeltsje B. Folkertsma mar fan in groep
minsken, dy’t folie mear yn de efterste rigen
stean as it giet oer hwat men neamt: Fryske
Striid. Ik achtsje harren der net minder om
en net mear. Bits moat earlik wêze, dy’t er is
en fan de earlike tawijing fan dizze seis min
sken bin ik fêst oertsjüge. De earste trije ken
ik net persoanlik, mar it muoit my wol, dat
nou krekt de Haechse hearen en Mr Kingma
Boltjes blyk jowe, dat hja yn in wichtich
punt in oare miening hawwe as de seis oaren.
Dit is dêrom spitich, om’t men forwachtsje
mocht, dat de lenriedige opiny fan de seis
foaroansteande leden ut Fryslan de Haechse
hearen ta it ynsjen brocht hie, dat hja hjir
op glêd iis stiene. It hat sa net wêze moei
ten, hoe’t de oaren ek pleite hawwe. Hja
blike gjin bigryp krije to kinnen fan de site-
waesje hjirre en dat is spitich. It sil der
ta bydrage, dat de tins oer Den Haech, dy’t
by it bisyk fan de Ministers optimistysk wie,
wer yn in oar flak komt to lizzen.
Is de ban mei it libben by harren wol ster-
kernóch bliuwe? Libje se net tofolle yn in