SI
KRIS KRAS door Nederland
Martinytoer
EEN FUNKE, GOEDE HUISVROUW OP DE
NEDERLANDSE TROON
üs hjoed
to sizzen
Fan de
GS-
Half millioen
toeschouwers
Grote Zwitserse waardering voor het
Nederlandse vorstenhuis
LES
SPREKKERS!
Churchill geridderd
Mijnramp eist 25 doden
zagen bloemencorso
IB
Dinsdag 28 April *53
No. 32
49e Jaargang
Uitgave van DruKKerij Fa. A. J.OSINGA -
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
B olsward
Hwat hat Gabe Skroar
I
DONDERDAG A.S. VERJAART H.M. KONINGIN JULIANA
ZWITSERS WEEKBLAD:
Bolswartls Nieuwsblad
in.
BYT.
Nog zes arbeiders worden vermist.
1 Bols-
Hoofd
sbreid
gas ii
Abonnementsprijs
f1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent per m.m.
Giro 87926
Prinses Beatrix, origineel type.
Prinses Beatrix is een origineel type. Toen
de inwoners van Bilthoven, waar de school
van Boeke is gevestigd, haar in het begin
te veel aankeken, moet zij eens gezegd
hebben: „Zo ben ik van voren en zo van
achteren. En laat me nu met rust.”
In probleem, hwer’t Boalsert ek mei to
krjjen hat, is de kwesje fan it gas. Dy
leit wer hiel oars, mar is net sünder great
gemeentelik bilang. Minister Zijlstra, dy’t
lêstendeis hjir west hat, hat in konferinsje
hawn mei de autoriteiten en derüt is wol
safolle düdlik wurden, dat men de kwesje
fan it ierdgas as tige reëel en driuwend
bisjen moat. BIn ik net to fier mis, dan
is de prils, hwer’t men dit nije gas foar
krije kin, aerdich foardiellger as it fabryks-
gas. Tominsten foar de measte plakken.
Inkele moannen lyn is de nije keameroun
Kursist? Ik hie it swier oerweage,
Oant immen my syn ried oanbea,
Dyjinge brocht my ünder eagen,
„Och, jong, dat sprekken kin net leard,
Men ken in rou stik stienkoal slypje,
Mar wurdt it dan in diamant?
Ken ea yn stiengroun siedden rypje,
En makket men in sirkel kant?
Sprekken heart ta de oanbeme jeften,
Dy’t ien op hündert mar bisit,
En dy’t men mei de béste krêften,
Net samar yn in müle oerjit.
Men kin allinne „skroorn” genêze.
Doe naem ik nelst in stom bislüt,
Lit my mar net in sprekker wêze,
’k Bitankje foar it Ynstitüt.
1.50
i.65
'endier
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
arantii
De measten ha ’t wol yn ’e gaten,
It is ornaris in great geriif,
Hat men in goejje hén fan praten,
Hwant wierlik, it stiet net yn ’e kiif,
Dy’t op in gearkomst altyd swije,
Ha neistenby noait it aventür
Dat hja ek ris in baentsje krge,
Yn ’t ienp of oare heech bistjür.
’t Is gaedlik dryst fan wél to stekken,
Sjoch fry nel alle kanten üt,
Skoarje net langer Lear it sprekken!
En jow jim op foar ’t Ynstitüt.
iUGD
lP
lei a.s.
HTEN
m.
aat ii; I
te Dijl-
Koningin Elizabeth H heeft Vrijdagavond
Winston Churchill geridderd en hem de
versierselen van de orde van de Kouseband
uitgereikt. De Britse premier zal dus
voortaan de titel Sir dragen en officieel
„Sir Winston Churchill, ridder in de orde
van de Kouseband’’ heten.
Eèn 'ontploffing in een Amerikaanse zil
vermijn op 120 km van de stad Mexico
heeft naar men vreest, 25 doden geëist.
j kenden de prinses bijvoorbeeld tot
hen sympathiserenden. Ook was zij, aldus
Koningin Juliana heeft, aldus begint een artikel in het Zwitserse week
blad „Die Weltwoche”, uiterlijk niets van een sprookjeskoningin. Eigen
lijk lijkt zij op het eerste gezicht veel meer te hebben van een flinke
goede huisvrouw met in haar persoon verenigd alle deugden van de Ne
derlandse vrouwen. Maar als zij glimlacht komt zelfs de meest verstokte
republikein onder haar bekoring.
Op het ogenblik is* er nergens in de wereld een regerende monarch (de
BO-jarige Haakon van Noorwegen inbegrepen), die zozeer de bewonde
ring en sympathie heeft van de Nederlandse pers, van de wereldpers en
van de man in de straat, dan deze bescheiden 43-jarige vrouw. Toen zij
in April 1952 een officieel bezoek bracht aan de Verenigde Staten, werd
zij door de Amerikanen met veel grotere geestdrift ontvangen dan Eliza
beth, destijds kroonprinses van’ Engeland. De huisvrouw won het van de
sprookjesprinses. Na een rede voor het Congres brachten de Amerikaanse
vertegenwoordigers haar een ovatie, die een kwartier duurde. Ook met
de Amerikaanse journalisten kon zij bijzonder goed opschieten.
door koningin Juliana afgeschafte ceremo
nie van kniebuiging, die aan het Britse
hof nog in ere wordt gehouden. Tenslotte
werd men het er over eens, dat de dames,
die in het Britse koninklijke paleis aan de
Nederlandse koningin zouden worden voor
gesteld wel de buiging zouden maken, doch
dat dit niet het geval zou zijn in de Ne
derlandse ambassade.
de stuurknuppel van zijn vliegtuig in de
hand. Hij is een charmant gesprekspartner,
die echter tegelijkertijd 'n prins-gemaal is
vol tact en die precies zijn plaats weet.
Met de politiek laat hij zich dan ook niet
De chef van haar kabinet is geen deftige
ambtenaar in een of ander prachtig uni-
De maitiid is op kommende wei, al kin it
nachts noch frieze, dat it knapt. De grei-
den, hwer’t de boer net oan foarby gien is
mei dong, jarre of kunstmest, lizze bést,
de oaren skine üt in readens, fan earmoede
of skamte, dat stiet der net by. Oan de
tagongsdyk fan de Gysbert Japiksbrêge
bigjinne de nijplante beammen al üt to
rinnen, dat kin in kreas kuijerpaed wurde.
Fierderop in leantsje nei it Tsjerkhóf mei
de ütwreiding en sa wer op ’e Frentsjer-
terdyk, dat sil it paed wol wurde, Snein-
tomiddeis. Nou’t de tünoanliz fan de Tech-
nyske skoalle sichtber wurdt, komt it
manske gebou jit better üt en fan de nije
strjitten yn plan-Noard binne de earste
huzen sa goed as klear.
Kómt men jouns nei de stêd, dan is ek de
forbettere forljochting düdlik sichtber en
ropt de reizger it wolkom ta.
Yn Süd sjit it nije blokje huzen ek al op
en reitsje de huzen fan forline jier al mear
yn grien en blommen. Sa is der in bulte
to weardearjen yn de stêd, dy’t nei de
oarloch toane wol, dat hja libbet en strib-
bet. Lykwols is der ien ding, dat nou al
sa lang ta argewaesje west hat, dat men
der net langer oer swije kin. En dat is de
tsjinst fan de „gemeentereiniging”.
Men hoecht wier net oer in strie to strof-
feljen as inen seit, dat dit langer neame
nei roait. It is wier, ek foar jierren wie it
net in modem bidriuw, mar it wie wol
tige forsoarge en men koe oan alles
merkbite, dat der oarder en regel yn siet.
It materiael wie net lüks, mar goed Onder
holden en de wurklju evenredige en bi-
helpsume minsken. Mar de léste tiid is it
I Granaat 8 Jaar onder spoorlijn. Bij werk
zaamheden aan de spoorlijn onder Holtnees
is een granaat gevonden, die het 8 jaar
lang onder het geweld der passerende trei
nen heeft volgehouden. Tijdens veldwerk
te Holthees heeft de landbouwer H. L.
verschillende granaten en een bom van 50
kg blootgelegd. Dit oorlogstuig, dat inmid
dels door de opruimingsdienst uit Venlo
onschadelijk gemaakt is, is afkomstig uit
de dagen dat in deze omgeving de tank-
slag om Overloon woedde.
fier ünder de mjitte. Hwer’t it krekt yn
sit, dat doar ik net to sizzen, mar de wize
hwerop de jiskefetten en sa ophelle wur
de, is koart mar düdlik sein: in skandael.
De skurve, skeinde wein, hwermei in pear
hastige knapen de stêd trochfleane, sün
der lüken of dek, spot mei alles, hwat men
oars yn Boalsert fynt. It liket mear op
in maskerade-rit op éldjiersjoun, as op in
forantwurde gemeentellke tsjinst.
Soms, as de Noardewyn blaest, dan stout
alles de strjitten oer en moat men mar
meitsje fan de strjitte óf to kommen, wol
men net mei jiske yn it hier thüs komme.
Hwat is de reden dochs, dat dizze saek sa
by de gemeentlike bistjürders forwaerloaz-
ge wurdt? As it my net mist, is der al
jierren lyn praet oer reorganisaesje fan
dizze tsjinst. Ik ha wol ris heard, dat men
der efkes mei wachtsje woe oant men in
nije baes op ’e jiskepólle hie. Nou, dy is
der nou al in moai skdfke en liket my in
fiks jong, keardel. Mar ik leau net dat
de hear Yssels ea tastien hie, dat syn
tsjinst sa’n skandalige rommel wurden wie
as it nou is. Jitteris, hwer’t it oan leit,
wit ik net, mar it liket my ta, dat sawol
de Ried as de leden fan it Deistich Bistjür
hjir handich in ein oan meitsje moatte, sil
it net „berucht” wurde foar eigen en
frjemd. Né, hwer’t men it bistjür ek om
prilzgje kin, hjirom grif net. Dit komt
oan de eare fan üs skjin en himmel stedtsje
hwer’t safolle goede nije dingen bard binne,
op in rare wize to nei. It roer moat om,
mannen, it kin sa net mear en men mei
net forjitte, dat men op sa’n wize ek alle
arbeidsfreugde by de lju, dy’t ta dizze
tsjinst hearre weinimt. Dat se dan ünfor-
skillich wurde, kin men skoan bigripe.
Hwannear’t in folk strlidt foar syn frjjhelt,
kriget it troch syn oerwinning fakentiids
neat oars as nije masters.
En dy’t sa’n leargong nea bisochten,
Hja moat üt eigen bést oanret,
Bliuw op sa’n gearkomst üt ’e Ijochten,
Oars wurd’ hja sa mar skaekmat set,
Kursisten sil har müle snuorje,
En der is net nel üt to sjen,
Ik doar soks lang net aventürje,
Ik hie direkt de slach forlem.
En ’k grits al fan it debatteren,
’k Waerd kreake as in hazzenüt,
Troch ien fan dy bitüfte hearen,
De stjerren fan it Ynstitüt.
Een bijzonder nieuwsgierige verslaggever
vroeg de koningin, of prinses Beatrix wel
eens een afspraak had met jongeheren.
Bijzonder slagvaardig antwoordde zij: In
Nederland zijn jongens voor de meisjes
van de leeftijd van Beatrix alleen maar
vervelende verschijnselen. En onder het ge
lach van de aanwezigen voegde de ko
ningin er aan toe: Is het echter waar, dat
meisjes van veertien jaar in Amerika al
afspraakjes maken met jongens? Een
verslaggever antwoordde geruststellend:
Niet alle meisjes.
Ook het in 195,0 aan Londen gebrachte be
zoek had veel succes. In het bijzonder toen
bekend werd, dat de hofmaarschalken van
de beide hoven het met elkaar oneens wa
ren!. Die onenigheid had betrekking op de
Spreker in de cel. De metselaar J. S. uit
Finsterwolde heeft in een openbare ver
gadering van de OPN te Beerta verkon
digd, dat de oorlogsmisdadigers uit Breda
niet waren ontsnapt, maar werden vrijge
laten, teneinde hun oude beulswerk, deze
keer tegen de arbeiders, wederom op te
vatten. De officier van justitie eiste hier
voor zes maanden gevangenisstraf.
Rusthuis uitgebrand. Tot grote conster
natie van de patiënten, die voor het me
rendeel op de bovenverdieping in bed la
gen, brak Vrijdagmiddag brand uit in het
rusthuis Pasadena” aan de Verlengde
Slotlaan in Zeist. In een ommezien ver
spreidden de vlammen zich langs het rie-
Het Zwitserse weekblad „die Welt
woche” heeft enige tijd geleden een
artikel gepubliceerd van de hand van
de journalist Hans Tasiemka, over
het koninklijk huis en met name dan
over H. M. Koningin Juliana. Het
leek ons interessant om onze lezers
ter gelegenheid van de verjaardag
van Hare Majesteit eens kennis te
laten maken met een buitenlandse
mening over ons vorstenhuis.
Wij laten dit artikel, zoals dat door
de Nw. Apeld. Crt. gepubliceerd
werd, volgen. Zoals begrijpelijk is,
staat een buitenlandse journalist an
ders tegenover het Nederlandse Ko
ningshuis, dan wij, Nederlanders.
Maar in waardering blijken de Ne
derlandse en de Zwitserse visie niet
of vrijwel niet uiteen te lopen.
Jongen gedood. Zaterdag omstreeks vijf
uur raakte het 12-jarig zoontje» van de
heer R. Tjoelker te Buitenpost, ter hoogte
Van de begraafplaats aan de Kulpersweg,
onder een vrachtauto van de firma De Rui
ter te Blauwverlaat. Het kind was op slag
dood.
Zeiljol omgeslagen. Do zelljol, waarmee
de 23-jarige Theo en de 13-jarige Adriaan
Maigret omstreeks één uur uit de haven
van Den Helder het Marsdiep opvoeren, is
Zondagmiddag omgeslagen. Beide broers
hebben zich aan het bootje kiftmen vast
houden, doéh de jongste bleek bij zijn red
ding reeds overleden te zijn. De oudste
broer is in zorgwekkende toestand naar
het gemeentelijk ziekenhuis te Den Helder
vervoerd.
form, maar haar vriendin uit de studen
tentijd in Leiden; haar naam is Marianne
Tellegen en zij is een energieke, flinke
vrouw, die van plechtigheden niets moet
hebben.
Het huwelijk met prins Bemhard, dat op
7 Januari 1937 werd gesloten, is zo geluk
kig als maar mogelijk is. Degenen, die
250.000ste Flora-bezoeker. Dezer dagen
heeft de Flora haar 250.000ste betalende
bezoeker gehad. Het is de laatste dagen,
dank zij het zonnige weer en nu tulpen zo
wel als narcissen en hyacinten in voilé
bloei staan, zeer druk op de tentoonstel
ling geweest.
lag 38.
literlijk
15 ct.
Fries vee naar rampgebieden. In Fries
land zijn 1500 stuks rundvee geschonken
ten behoeve van de rampgebieden, met een
geschatte waarde van een millioen gulden.
In totaal werden in Nederland circa 2000
stuks vee ingezameld. Friesland spant
hierin dus wel de kroon. Binnenkort zal
met de verzending van het vee worden be
gonnen.
Zestien koeien bij brand omgekomen. Op
de boerderij van de heer M. Selles te Zwol-
lerkerspel is Vrijdagmorgen een felle
brand uitgebroken, waarbij zestien melk
koeien zijn omgekomen.
As dy kursisten strak los komme,
Hoe sil it in gearkomst dan forgean.
In sprekker spilet net foar stomme,
De ien nei de oare giet grif stean.
„Mei ik it wurd, menear foarsitter?”
„Hou hou, meniear, ik frege earst!"
Dat mei in einebyt straks hjitte,
Hja krjje allegear de geast.
Hoeg’ om har wurden net to sykjen,
Hja sjogge net op in minüt,
’t Is plicht de neiste to forrykjen
Mei fruchten fan it Ynstitüt.
Product van opvoeding.
Ook koninginnen zijn, als alle mensen, het
product van haar opvoeding. Het is prins
Hendrik geweest die wenste, dat zijn doch
ter een moderne opvoeding zou krijgen.
Daarom studeerde prinses Juliana aan de
Leidse universiteit rechtswetenschappen,
deed daar haar doctoraal examen in de
letteren en wijsbegeerte, dichtte een nieuw
universiteitslied en deed alles om niet als
een prinses te worden behandeld. Prinses
Juliana was een voortreffelijk studente en
zij zou zonder twijfel een groot advocate
geworden zijn. Ook had zij geen politieke
vooroordelen. Socialistische studenten re
de met
yn gebrük nomd en men wie doe nochal
greatsk op de modemisearre ynrjochting.
It sil de fraech wêze oft dit in forstan-
nige ynvestearing west hat. Men wist doe
ek al, hwat der op kommende wei wie en
mear as in jier lyn haw ik hjir op itselde
plak al op wiisd. De produksje fan ierd
gas is folie greater as 'de earste birjuch-
ten üs fortelden en de nije Minister hat
datoangeande flergeande plannen. It kin
jin derby hwat oan it hert gean, dat men
de eigen produksje yn it gemeentelik bi
driuw priis jaen moat, mar it algemien bi
lang en it gemeentelik bilang wize de kant
fan it ierdgas üt. En ek in gemeente moat
as, goed keapman witte, dat by in werom-
rinnende merk it earste forties it foardie-
lichste is. Al sitte oan dizze saek dan ek
minder oangename konsekwinsjes, hwant
as it tjj forrint moat men op 'e tiid de
beakens forsette.
Sünder safolle geroft giet de electriciteits-
oansluting hjir syn gong. Wiene nei de
oarloch, yn 1947 mar 45 pct. fan de biwen-
ners op it net oansluten, der is nou al frij-
hwat foroaring yn komd. Yn 1949 wie dat
57 pet., yn 1950 jit 67 pet. en yn 1952 jit
78 pet. En dizze foroaring sil. jit fierder
rinne, der kin men wis fan wêze. Yn de
stêd binne jit 412 wenten, dy’t jit gjin
electriciteit hawwe tsjin 1466, dy’t al oan-
sluten binne. Goed fiifhündert wenten bin
ne yn dizze nei-oarlogse jierren by it net
komd en ek dat hat syn ynfloed op de
gasleveransje. Ljouwert en Dokkum binne
nou kompleet electrificeard en de oare
Fryske stêdden sille, de ien hwat earder
en de oare hwat letter, wol folgje.
Op it plattelan giet it folie stadiger, mar
ek dêrre binne der risseltaten. De lytste
helt fan de perselen, dy’t nei de oarloch
jit sünder stream sleten, binne nou oan
sluten. Goed 15000, foar in bilangryk diel
buorkerijen, wachtsje jit noch. Mar alle
wiken reitsje wer inkelden üt dizze bi-
swierlike situaesje wel, al moat it dan ek
bloed kostje.
Wy hoopje, dat der mei gauwens bettere
birjuchten to jaen binne oer dizze swakke
stéën yn üs stedtsje, hwant wy binne it
hjir meastentiids wol lens mei de mannen
op it stedshüs. Mar dit rint oer de hege
skuon. Tj. de J.
nog steeds Die Weltwoche, allesbehalve ’t
tipe van de blauwkous. Zij dronk bij gele
genheid een cocktail, rookte tamelijk veel
en was bijzonder levendig.
Koningin Juliana heeft het systeem van
haar opvoeding ook voor haar eigen kin
deren in de practijk gebracht. De prin-
I sesjes bezoeken bijvoorbeeld de meest voor
uitstrevende school in Nederland, die door
Kees Boeke, Quaker en overtuigd paci
fist, werd opgericht. De leraren op deze
school worden door de kinderen bij him
voornaam genoemd. De leerlingen mogen
zelf uitzoeken wat zij willen leren en zon
der uitzondering moeten zij nu en dan
de vloeren schoonmaken en de ramen lap
pen.
Sindsdien worden zij en haar zusjes niet graag spreekwoorden gebruiken, kunnen in
meer door nieuwsgierige mensen lastig ge-dit geval gemakkelifk het „uitersten raken
vallen. elkaar” aanhalen. Immers, prins Bemhard
Op paleis Soestdljk dragen de bedienden is vol temperament, impulsief en een spor-
geen llvrelën. De audiënties worden meer 1 tlef man, die zich het plezierigst voelt met
gevoerd als informatieve gesprekken en de
koningin doet alles om het de bezoekers
zo prettig mogeljjk te maken. Daarbij ko
men haar humor en haar grote kennis van
allerlei kwesties haar te hulp.
Meer dan een half millioen- mensen heb
ben Zaterdag in ademloze bewondering het
fraaijste bloemencorso, dat~ooit is vei<-
toond, aan zich voorbij zien trekken.
Tien minuten voor halftwee begonnen bij
Bènnebroek de eerste praalwagens weg
te glijden, voorafgegaan door de stram
marcherende Kon. Militaire Kapel, gesto
ken in schitterende galatenues.
Een „bloemrijke” Veelkleurige slang van
bijna 2% km lengte zocht zich een 15 km
lange route door de bollenstreek. De exo
tisch met bloemen versierde wagens waren
soms 10 tot 15 meter lang en vier tot v|jf
meter hoog.
In Hillegom arriveerden kort voor ’t corso
prins Bemhard en prinses Margriet, die
telkens als een prachtige corso-wagen
voorbijgleed, enthousiast applaudiseerden.
Verheugende invloed.
Maar terzake vele kleine dingen heeft hij,
aldus het Zwitserse blad, een verheugen
de invloed op de kóningin. Voor haar hu
welijk hield zij van felle kleuren voor haar
kleding; zij at te veel en te goed. Nu is
de koningin slanker dan vroeger en zfl
kleedt zich met een uitstekende smaak.
In deze dingen heeft de prins een beslis
sende stem gehad. Dit huwelijk is dan ook
een gelukkige verbintenis van impulsivi
teit en intellect, van temperament en
overleg, van intuïtie en wetenschap.
Nederland, zo besluit Die Weltwoche dit
artikel over het koninklijk huis, heeft zich
geen zorgen te maken over een revolutie.
De huisvrouw op de troon heeft niet slechts
de bewondering weten te verwerven van
dit sympathieke, ijverige volk, maar ook
van vele andere in de Wereld.