MILDER RUSSISCHE POLITIEK STICHT
VERWARRING
nd
WORDT DE OPENBARE LAGERE SCHOOL
VERPLAATST?
I
9
z° redden de Grote Drie een stukje ini-
*-* tiatief uit de verbijsterende lawine van
welwillendheid, welke Moskou thans over
de wereld uitstort, ook over Turkije, waar
mede de Russen zeggen betere betrekkin-
«wam 4 a «Tananw «\zxlr AxtAV Daririn zxm rw^lr
us hjoed
D* senator zeide deze eis te stellen om-
dat een dergelijke toezegging het ver
zet van Syngman Rhee tegen de wapen
stilstand waarschijnlijk zou doen afnemen.
No. 47
49e Jaargang
Vrijdag 19 Juni 1953
Zuidwest Friesland
Streekblad voor West- en
Uitgave van Drukkerij Fa A. J. OSINGA -
B o 1 s w a r d
Buitenlands Overzicht
to sizzen
Eisenhower krijgt het moeilijker
Wethouderssalarissen niet verhoogd
r
Aan onze abonné’s
I
rd.
Zomerbeeld
I
„Verbijsterende lawine van welwillendheid*’
V’ we het toch over boven-nationale or-
1 ganen hebben zij vermeld, dat te
Straatsburg deze week de gemeenschappe.
lijke vergadering van de Kolen- en Staal
gemeenschap bijeen was, d.w.z. het kolen
en staalparlement waaraan het bestuur van
die gemeenschap, de z.g. Hoge Autoriteit
verantwoording schuldig is. De president
van de laatste, Jean Monet, pleitte in zijn
openingsrede voor ben verenigd Europa,
maar de schaduw van wat er zich thans in
i ons werelddeel afspeelt, viel ook op deze
gevangenen
ij heid
I J
Red.
I
I
Hwat hat Gabe Skroar
Bolswards Nieuwsblad
i
2.
ledi-
srsma, Pingjum.
nader
mee
een
ootste
Steel
toging
et ge-
omen,
r uur.
echte*
itellen
Ame-
Noor,
lagen
1 heb
nken,
Van dat andere strijdtoneel in Azië, Indo-
China, is enig politiek nieuws te melden.
De koning van Cambodja, een der drie
153.
g en
Is om
i het
omen
it een
zwakke Frankrijk graag af wil van haar
oorspronkelijk eigen plan: de Europese
Defensiegemeenschap waarin zij een over-
oVereenstemming is bereikt
eniging van Korea.
Beet van adder brengt jongen in gevaar
De 18-jarige zoon van de heer H. van der
Veen uit Steenwjjk kreeg Zondagmiddag
>oi-staking. Bijna de
luctrices van de West-
eg Mij. in Loosduinen
1st op de bussen in het
ren om zoals voorheen
ochte kaartjes 80 cent
chauffeur, als bijdrage
Aangenomen wordt, dat roof het motief
is geweest. Waarschijnlijk heeft de dader
gedacht een groot bedrag aan geld in de
woning te vinden, want het gerucht ging,
dat de oude vrouw ettelijke duizenden gul
dens in huis zou hebben. Vrijwel alles in
de kamers was overhoop gehaald; op een
tafel is een opengebroken spaarklokje ge
vonden.
In gouden ring op in bargesnüt, dat Is
in kreaze frou sünder forstAn.
Straks is het voorjaar weer voorbjj,
Volgt weer een ander jaargetij.
De lente ging weer buitengaats,
De zomer komt er voor in plaats.
Het boerenleven stelt zich in
En maakt met ’t zomerwerk begin;
Rijpen gaat wat werd gezaaid,
De maaimachine wordt gepraaid,
En 't grasveld wordt weer afgemaaid.
Weg voorjaarsbeeld en bloemenpraal,
De zomer spreekt een andere taal,
’t Gemaaide gras dat ligt in zwaden,
Nu geurend in de zon te baden.
Gebruinde hooiers uit Groon’gerland,
Kwamen reeds helpen een hand,
De boer om het hooi te garen.
En wintervoorraad in te klaren.
Dit voedsel voor het zwartbont vee
Is kwaliteit, de eerste snee;
Maar als het hooi is binnen,
Dan gaat het feest beginnen,
Het hooimaal is weer daar;
De spullen staan weer klaar.
Als men van tafel op gaat staan,
Dan is een ieder welvoldaan.
Maar wilt U het soms overdoen?
Bolsward geeft straks ruim rantsoen,
Men komt u vriendltjk vragen:
Bezoekt de „Heamieldagen”.
i het
egen-
gege-
Ikheid
ir re-
daar-
Ook
verla-
id af.
brief
:omen
kende
treef-
dags-
een-
.oeder
Verichijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
B.
1.
mipte
or de
naar
het
bij de
-JWW* -J-Z V»-UVVÖVLM4U, V CUJ
een ambtenarencorps 13.3 pet.* boven de
70 jaar is, is onhoudbaar. Bovendien moet
men verwachten, dat dit percentage nog
zal toenemen.
nenskamers af of de
senschap wel zou bie
sland herenigd en ge-
vermoedeltfk zou dat
ttreden.
anse republiek Colum-
1 staatsgreep te mel-
m piin of meer in het
■geroorlog tussen con-
ralen, eindigde deze
p van het leger uitge-
ler liberalen, welke de
int Gomez noopte het
l meent dat thans de
m uit beide partijen
in een poging Colum-
k democratisch bewind
die Bolswands Nieuwsblad per post ontvan
gen, geven wij gaarne tot
TOT 1 JULI
de gelegenheid het abonnementsgeld voor
het tweede halfjaar 1953 ad f 3.op onze
girorekening 87926 (ten name van fa A. J.
Oslnga, Bolsward) hfj te schrijven.
Na deze datum wordt door ons gedispo
neerd, verhoogd met 15 ets. Incasso-kosten.
reten,
richt,
paard
ik je
lijven
ij zul
Maar misschien zou er, als hij zijn zin
kreeg, helemaal van geen wapenstilstand
meer sprake zijn. Het lijkt er trouwens op
dat Syngman Rhee al wat bedaarder wordt
waartoe allicht ook het offensief dat de
Chinezen op de Zuid-Koreaanse stellingen
hebben geopend, heeft bijgedragen. De Z.-
Koreaanse president voelt nu waarschijn
lijk beter wat het zou betekenen, als zijn
leger alleen weerstand aan de vijand zou
moeten bieden, temeer nog als hem geen
Amerikaans oorlogsmateriaal meer werd
geleverd.
Nu houden blijkbaar de Westelijke deelne
mers aan de strijd in Korea hun troepen
zoveel mogelijk buiten de actie, omdat het
onzinnig zou zijn nog mensenlevens op te
offeren, terwijl een wapenstilstand nabij
i lijkt. Alleen als de Noordelijken werkelijk
in belangrijke mate hun linies zouden ver
schuiven op Zuid-Koreaans gebied, zou in
grijpen nodig zijn, omdat dan de kwestie
te zullen brengen, maar dat zal niet zo
vlot gaan omdat Parijs de verhouding tot
I Indo-China een binnenlandse kwestie acht.
den over een gezamenlijk vredesverdrag met Oostenrijk, nu Moskou
echter ook in dat bezette land het regime verzacht, hebben zij bij de
Russische regering geïnformeerd hoe zij denkt, dat een vredesverdrag
moet z(jn opgesteld dat alle betrokken partijen zou kunnen bevredigen.
•udum
doofd
m, de
fkom-
ding van radio-Seoel
anti-communistische
Zuid-Korea op bevel
ise chef van de krijgs-
luitenant-generaal
n volgeling van presi-
s) in vrijheid gesteld,
ggetrokken in de ber-
dberg een adder in de
t van het dier in de
sel wat tijd verstreek
bij een dokter was en
jeg zijn werk te doen,
iging naar het zieken
zakelijk. Daar kon men
n of andere reden ech-
levensgevaarlijke toe-
le jongen daarop naar
Hoogeveen, waar men
i. Het levensgevaar is
Hond doodde 24 konjjnen. De rijkspolitie
te Diemen heeft Maandagmiddag een klei
ne fox-hond, die 24 konijnen had doodge
beten, achterhaald in het huis aan zijn baas
aan de Ooster Ringdijk te Amsterdam. Het
dier dat ’s nachts op roof uitging, had in
de afgelopen week bij zes Dlemer konijnen
houders een ware slachting aangericht in
de hokken.
i net
y har
leden
st.
I
T7NIGSZINS is dit ook in Italië het ge
val waar de democratische partijen,
ondanks het feit, dat zjf nog een krappe
meerderheid In kamer en senaat bij de
verkiezingen behaalden, toch aanzienlijk
verlies ten bate van niet-democratlsche
partijen van rechts en links hebben gele
den. Deze belde Latijnse staten zijn zwak
ke broeders in de rij der democratische
landen.
In België is een grondwetsherziening
waarmede dus nieuwe verkiezingen gepaard
gaan aangekondigd om de overdracht
van bevoegdheden van de souvereine staat
mogelijk te maken. Ofschoon de regering
meent dat de Europese Defensie Gemeen
schap zonder grondwetsherziening kan
worden aangenomen wat de oppositie
bestrijdt is zfl van oordeel dat er een
Europese politieke gemeenschap moet ko
men en dat de Belgische grondwet toetre
ding tot zo’n gemeenschap mogelijk moet
maken.
k en
ng te
.an.
een Viermogendhedenconferentie voor er
overeenstemming is bereikt over de her-
serieus te beoordelen of deze school ver
vangen moet worden en zo ja, waar deze
dan geplaatst moet worden.
De heer VAN DER ZEE sluit zich bij de
mening van de heer Boekema aan.
De heer ENSINGH kan zich niet voorstel
len, dat een school die in 1905 gebouwd, in
1933 tegen de mening van de deskundigen
in gerestaureerd is, in 1953 nog kan vol
doen aan de eisen, welke men aan een
school mag stellen. In 1933 heeft het ge-
uit zuinigheidsoverwegin-
dus een conservatieve politiek, de
school gerestaureerd, zonder voldoende te
letten op de niet juiste ligging van de
school. Sedert dien is door aanbouw in wijk
Zuid de ongunstige ligging in druk verkeer
nog aanmerkelijk ongunstiger geworden.
Het is niet mogelijk in dit gebouw rustig
onderwijs te geven. Met de idee van de
heer Boekema is het vraagstuk van de
speelplaats niet’ op te lossen. Het sane
ringsplan zal nog geruime tijd op zich
laten wachten en uitvoering hiervan, in
dien dit 5% millioen gulden zal kosten, is
nog zeer onzeker. Het heeft thans geen
zin op vaststelling van dit plan te wach
ten, daar dit een uitstel van 20 jaar be
tekent. Wel zal hij gaarne inlichtingen
ontvangen of B. en W. reeds hun gedach
ten hebben laten gaan over de plaats waar
een nieuwe school gebouwd moet worden,
omdat een architect hiervan zal moeten
uitgaan bij het ontwerpen van een plan.
De heer PRAAMSMA kan zich aansluiten
bij de mening van de heer Boekema. Veel
gebreken kan deze school niet hebben, het
gebouw is constructief nog uitstekend, de
lokalen zijn ruim genoeg, het onderhoud is
voldoende verzorgd. Er ontbreekt een
speelplaats en een deel der lokalen ligt op
het Noorden. Het eerste euvel is te ver
helpen, het tweede is direct nog geen reden
om zonder meer en zonder grondige studie
te besluiten tot nieuwbouw. Hij wenst
eerst het saneringsplan af te wachten.
De heer BIJVOETS vindt de binnenstad
nog steeds de plaats voor een school, de
ligging is dan centraal en beter dan aan
de rand van de stad. Z.i. zal men moeten
zoeken naar expansie van de terreinen bij
deze school, wat thans nog niet heeft
plaats gehad, zodat men niet kan zeggen,
dat dit voorstel voldoende is toegelicht.
De hear E. S. DE JONG wol graech ek it
iepenbier ünderwiis, dat trochgeand de
soarch fan de gemeente ha moat, goed
bihertigje. It gebou is noch tige hecht, dus
dêrom hoecht men net to bouwen. Der bin
wol in tal brekken oan it gebou en dêrom
moat dizze saek earnstich bisjoen wurde.
Nei hy mient to witten stiet dizze skoalle
noch net op de urgentielist foar skoallebou
en soene> de kansen hjirta lytser wurde as
de ried nou dit foarstel oannimt. It is
mooglik tige formeel, mar it liket him
better ta earst alles to dwaen dizze skoalle
op de urgentielist to krijen, öfsjoen fan it
feit, dat eventuele grounoankeap blykber
noch net fan alle kanten bisjoen is.
De heer LEURINK acht ’t een vaststaand
feit, dat deze school in geen enkel opzicht
voldoet aan de te stellen eisen. Dit blijkt
toch voldoende uit het rapport van de In
specteur van de Volksgezondheid, van de
schoolarts, de gemeente-architect en uit
de jaarlijkse rapporten van de commissie
van toezicht op het lager onderwijs in deze
gemeente. Hij kan zich niet voorstellen hoe
men dan kan adviseren tot een verder
gaand onderzoek, daar hij niet weet welke
deskundigen hierover nog hun oordeel
moeten geven. De ligging op het Noorden
en het ontbreken van een speelplaats kan
op deze plaats niet verholpen worden en
dit zijn juist de grootste gebreken aan de
uen i» Kijnrai. i ussen ae uien en as twin- T
tig mannen, vrouwen en kinderen werden
getroffen.
Niettemin, de uiteengestoven menigte
kwam hier terug en later op de avond zag
zij het grote „Columbushaus” een gróót
staatswarenhuis, dicht bij de sectorgrens
in brand staan.
(Vervolg raadsverslag der gemeente Bolsward)
bekwaamheden van de technische staf on
zer gemeente, maar wel rekening houdende
met het feit, dat het bureau gemeente
werken reeds overbelast is, menen B. en
W. voor het ontwerpen van een schetsplan
een voldoende bekwaam particulier archi
tect te moeten aanzoeken.
Aan deze architect zou voorlopig een af
geronde opdracht n.l. enkel het schetsplan,
gegeven kunnen worden.
Indien dit schetsplan de instemming heeft
van de raad en verder de goedkeuring ge
kregen heeft van de daartoe aangewezen
instanties, zal een opdracht kunnen Wor
den verleend voor een definitief en gede
tailleerd plan voor de beide scholen la
ger- en uitgebreid lager onderwijs.
De kosten van de bouw van de lagere
school worden globaal geraamd op f 220.000
die van de u.l.o. op f 80.000 of totaal op
f 300.000.—.
Dit bedrag kan volgens B. en W. worden
gefinancierd uit de aanwezige reserves
van de gemeente-begroting.
en W. stellen voor:
tot de bouw van een nieuw schoolge
bouw voor het openbaar lager en het
openbaar uitgebreid lager onderwijs;
voor het maken van een schetsplan
aan hun college ’n crediet beschikbaar
te stellen van f 2000.daartoe een
post op de begroting 1953 te plaatsen
en hen te machtigen, na goedkeuring
van deze begrotingswijziging, aan ar
chitect J. Grunstra een opdracht te
verstrekken voor het ontwerpen van
een schetsplan voor de onder 1 ge
noemde scholen.
De heer BOEKEMA vindt het moment,
waarop dit voorstel tot de raad komt min
der gelukkig gekozen. In het voorstel voor
de R&hobothschool wordt terloops melding
gemaakt van het op komst zijnde sane
ringsplan. Dit plan zal zeker ook betekenis
hebben voor de HoogstraatWitheren
straat en dus voor de openbare school. Bij
een toekomstige doorbraak door het Hof
zal de ligging van deze school rustiger
worden. Het gevraagde crediet van f 200C
is een begin, de bouwkosten liggen veel
hoger.
Aan dit markante gebouw zal wel het een
en ander haperen, hoewel de gebreken niet
erger zijn dan van de Rehobothschool, be
houdens misschien de ligging. Nu de vorige
school niet is aangenomen, vraagt hij ot
voor deze school een andere houding moet
worden aangenomen. Ook voor deze school
vraagt hij een diepgaand onderzoek, mede
in verband met het saneringsplan. In 1933
heeft de gemeente deze school grondig
gerestaureerd, waarbij deze voldeed aan de
eisen, welke men toen stelde aan een
school. Deze eisen zullen thans anders zijn,
maar of men alleen om de ligging van een
gedeelte van deze school op het Noorden
een nieuw schoolgebouw moet stichten,
gaat hem te ver,'daar er meer scholen de
zelfde ligging hebben, zonder dat dit een
directe reden is tot verandering. Z.i. is
het mogelijk door aankoop van panden een
speelplaats aan deze school toe te voe
gen. De beste oplossing is dit voorstel
voorlopig te verdagen, op spoed aan te
dringen voor het saneringsplan en daarna
De milder politiek welke de Russen nu in het mede door hen bezet Oos
tenrijk toepassen en door hun communistische handlangers in Oost-
Duitsland laten uitvoeren, heeft nogal verwarring in het Westen veroor-
uit het Russische gebaar de voor de hand liggende consequentie getrok-
ken. Deze grote Drie hebben het nooit met Rusland eens kunnen wor-
staten waaruit Indo-China bestaat, is uit
geweken naar Siam om door deze opzien
barende daad te protesteren tegen het feit
dat Frankrijk zo weinig haast maakt met
de Indo Chinese staten zelfregering binnen
de Franse Unie te verlenen. De koning
dreigt zelfs de zaak voor de Ver. Naties
wicht van Duitsland vreest. In het aan de
vooravond der verkiezingen staande West-
Thiitalanr! do mnf’hfio’A ad omon in 1
meentebestuur
j gen, dus een
is bij Witmar.
irking wat wel
ind. De gloeien-
engt het op de
werking.
Abonnementiprij»
f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent per m.m.
Giro 87926
Kropsla draaide door. Honderden kisten
kropsla zijn tijdens de afgelopen dagen
op de Venlose groenteveiling door de klok
gedraaid, daar de minimumprijs van 2%
ct. per krop niet kon worden gehaald. Het
betrof hier geen product met afwijkingen,
maar kropsla van prima kwaliteit.
Prinses Wilhelmina ontving C. J. M. V.ers.
Naar aanleiding van het onlangs gevierde
eeuwfeest van het Christelijk Jongeman
nen Verbond ontving prinses Wilhelmina
Zaterdag op Soestdjjk een aantal leden van
deze jeugd-organisatie op de thee. Het ge
zelschap vertelde de prinses uitvoerig over
de werkzaamheden, die thans door het ver
bond worden verricht.
Kamperen op straat. Al een week kam
peert een Hoorns gezin, bestaande uit
man, vrouw en twee kleine kinderen, on
der een zeil, dat over het trottoir is ge
spannen. De man, de straatmuzikant P.
Oerlemans, is vorige week door de sterke
arm uit een huis aan het Gerritsland ge
zet. Hij woonde oorspronkelijk in een on
bewoonbaar verklaard huis aan de Kuil,
raar kreeg vergunning van B. en W. om
een ander huis, aan het Gerritsland, te be
trekken. De eigenaresse van deze woning
weigerde echter O. als huurder te> accep
teren. Op een nacht brak O. in en instal
leerde zich met zijn gezin toch in die wo
ning. De'eigenaresse liet het er echter niet
bij zitten. Een deurwaarder en enige assis
tenten zetten O. weer op straat.
Frieslands roem. De Friese stier „Moose-
heart Prince” werd door de Australische
autoriteiten in U.S.A, aangekocht ten be
hoeve van het Artificial Insemination Sta
tion in Aberdeen NSW-Australië. Onder
de nakomelingen van deze „broeder” be
vinden zich 50 dochters met een Jaarpro
ductie van 15000 1b 6810 kg). Ook het
Ministerie van Landbouw in N.-Zeeland
overweegt de aankoop van Friese stieren
uit U.S.A, ten behoeve van de kunstma
tige inseminatie.
Voor „vakwerk” 2 jaar geëist. „Ik be
schouw dit als een zware kraak en daar
vakwerk beloond dient te worden, eis ik
tegen deze beide verdachten twee jaar met
aftrek,” zei Woensdag de officier van
Justitie bij de Leeuwarder rechtbank. In
de avond van 8 Maart j.l, verschaften de
31-jarige marktkoopman S‘. K. en de 42-
jarige los werkman W. S. uit Leeuwarden
zich door braak toegang tot de woning van
In dé ontwerp-begroting voor 1953 haddenl
B. en W. een bedrag van f 2000.uitge-l
trokken voor het maken van een schets-'
plan voor een openbare school voor lager
en voor Uitgebreid lager onderwijs.
Zoals bekend hebben B. en W. hun voor
stel voor deze post in de vergadering,
waarin de begroting werd behandeld, te
ruggenomen om de raad in de gelegenheid
te stellen zich nader over dit voorstel te
beraden.
Zij achten thans de tijd gekomen, dit on
derwerp opnieuw aan de orde te stellen.
Het gebouw van de openbare school is ge
sticht in 1905 en in 1933 geheel gerestau
reerd en voorzien van gasverwarming, wa
terleiding, closets met waterspoeling enz.
In die tijd waren in onze gemeente nog 2
openbare scholen gevestigd. Van ’t school
gebouw in de Witherenstraat was toen de
bovenverdieping bestemd voor de u.l.o.-
school en de benedenverdieping voor de
lagere school.
In verband met de klasse-bezetting aan
de beide openbare scholen is in 1942 beslo
ten de openbare lagere school aan de Kerk
straat op te heffen. De laatste jaren is het
aantal leerlingen van de openbare school
gestegen tot een aantal, dat recht op een
7e verplichte leerkracht gaf.
De benedenverdieping, bevattende 6 les
lokalen, heeft hierdoor sedert 1 Januari
1952 te weinig ruimte voor de lagere
school met als gevolg, dat een der klassen
is gehuisvest op de bovenverdieping.
Een goed overzicht over het onderwijs en
het toezicht door het hoofd der school
wordt hierdoor niet bevorderd.
Het gebouw is thans 48 jaar in gebruik,
maar is desondanks constructief nog vol
doende hecht en verkeert in een goede
staat van onderhoud. Toch heeft dit
schoolgebouw verschillende gebreken en
wel: de ligging op het noorden van een
groot deel der school is ongunstigde
lichtschepping is onvoldoende en wordt op
storende wijze gehinderd door de hoge be
bouwing aan de overkant van de smalle
Hoogstraat, de ligging aan de Hoogstraat
en Witherenstraat is in verband met het
verkeer onrustig voor het onderwijs en ten
slotte is er geen afgesloten speelplaats.
De inspecteur van de volksgezondheid
komt in zijn rapport tot de conclusie, dat
dit schoolgebouw ernstige gebreken heeft,
die pleiten voor de bouw van een nieuwe
school. Verder trekt de inspecteur een ver
gelijking met andere scholen in deze pro
vincie en acht daarbij de vervanging van
onze school niet het meest dringende.
Het is volgens B. en W. niet mogelijk,
zelfs niet door het aankopen van belen
dende panden, de gebreken voortvloeiende
uit de ligging van het schoolgebouw, op
voldoende wijze op te heffen. De belangen
van het onderwijs aan de kinderen vragen
hier een radicale oplossing in de vorm van
een nieuw schoolgebouw.
De aangewezen methode om hiertoe te ko
men, achten B. en W. het ontwerpen van
een schetsplan, dat aan de onderwijsdes
kundigen in eerste instantie de inspec
teur van het lager onderwijs in de in
spectie Sneek ter goedkeuring wordt
voorgelegd. Zonder tekort te doen aan de
Oude vrouw vermoord. In een woning aan
de Van Beuningenstraat in de hoofdstad is
Dinsdagmiddag het l(jk aangetroffen van
de 78-jarige vrouw D. van Geenen. Het
lichaam toonde aan het hoofd een zware
wond, welke moet zjjn toegebracht met
mes of een scherphoekig stuk Ijzer.