WEINIG SCHOT IN DE EUROPESE
KWESTIES
BOLSWARDER BEGRAFENISONDERNEMER
POOGDE ZIJN VROUW TE VERGIFTIGEN
Leeuwarden wint de Gouden Freulepartij
ós hjoed
to sizzen
Ongeluk met
zichtmachme
Anderhalf jarige misdadige practijk.
Amerikaanse voedselpakkettenactie
geslaagd
ALS er vorderingen op het gebied van
A het Duitse vraagstuk worden gemaakt,
kan volgens Moskou ook het Oostenrijkse
Verdrag aan de orde komen. Er schijnt di
plomatiek contact tussen *Moskou en We-
Hwat hai CjClbc OClf
Grote Paardenfokdag
met ruiterdemonstra-
ties te Bolsward
No. 61
Vrijdag 7 Aug. 1953
49e Jaargang
1
Streekblad voor West» en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A. J. OSINGA
B olsward
Buitenlands Overzicht
I
Prachtige kaatsdag ging uit als een nachtkaars
r.
Oosterlittens de grote verrassing
Bolswards Nieuwsblad
7.
13.
20.
22.
25.
29.
33.
39.
41.
opgewekt het referendum te boycotten.
met het Westen kunnen veroorloven. Dat
2.
Zie vervolg pag. 2, 4e kolom bovenaan.
de
een
parlement, omdat de oppositie daar steeds
afwezig bleef, zodat er geen voldoend
aantal leden kwam om een vergadering
wettig te doen zijn.
Verdachte heeft bekend dat het z.g. opzet
ten van vogels, genoemd in zijn eerste
verklaring, fantasie was en dat hij de be
doeling had zijn vrouw op langzame wijze
te doden.
De genoemde zich in een scheldlngsproces
gewikkelde vrouw moet van deze practijk
hebben afgeweten.
Verdachte werd enige tijd geleden wegens
diens ongeoorloofde verhouding met ge
noemde vrouw als koster ontslagen. Voor
dien stond hij in het algemeen gunstig be>-
kend. Thans geeft hij zijn dubbel leven toe.
Tevens gaf hij toe zich bezig te hebben
gehouden met spiritisme en occultisme.
Ook had verdachte reeds een plan ge
maakt om er te zijner tijd met de meerge
noemde vrouw, met wie hij tot op de dag
zijner arrestatie dagelijks contact onder
hield, vandoor te gaan. Volgens deze vrouw
zou v. d. W. haar scheidingsproces bekos
tigen. Ook zou de door haar te Sneek ge
huurde kamer door de heer v. d. W. wor
den betaald.
Abonnement»prij s
f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling
Advertentieprijs: 12 cent per m.m.
Giro 87926
Foar in fleurich hert Is it
altiten feest
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie:
Marktstraat 13 Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
derdaad geslaagd te zijn als propaganda
middel tegen het huidige Oost-Dultse re
gime, al heeft zij haar gevaarlijke kant,
omdat als de Oost-Dultse bevolking weer
in opstand komt er waarschijnlijk weer
veel bloed zal vloeien omdat de Bussen dan
weer zullen ingrijpen. Uit humanitair oog
punt zou het daarom maar beter zjjn als
Rusland het Amerikaanse aanbod aannam
om het Oost-Duits dollartegoed in de Ver.
Staten te deblokkeren als er voedsel voor
O.-Duitsland voor wordt gekocht.
Grotewohl had vorige week al op zoiets
aangedrongen. Er blijft dan toch ook nog
wel enig propagandistisch voordeel voor
de Ver. Staten! behouden. Overtuigend is
overigens al bewezen, dat het communis
tisch bewind in O.-Duitsland niet de sym
pathie van de arbeidersmassa’s geniet.
In de Europese kwesties, welke in verband staan met de verhouding
tussen Rusland en het Westen, is de laatste tijd weinig schot gekomen.
Wjel is er een Sovjetvoorstel zowel aan Wenen als aan de Grote Drie om
de besprekingen over een staatsverdrag met Oostenrijk te hervatten
mits het door het Westen voorgestelde verkorte staatsverdrag wordt
ingetrokken, maar we zien daarin nog geen grote vooruitgang. Na enige
honderden conferenties over een compleet staats (vredes-) verdrag met
Oostenrijk bleken de Grote Vier destijds daarover niet tot overeenstem
ming te kunnen komen. Daarop hebben de Grote Drie Rusland een
verkort verdrag voorgelegd, waarmee Rusland niet, Oostenrijk wel in
stemde. In Juni van dit jaar heeft Engeland ten slotte Rusland gevraagd
een tekst te ontwerpen welke het wel zou willen aanvaarden. Daarna is
mets van Rusland gehoord, tot het nu voorstelt' de besprekingen maar
weer eens te hervatten.-
1 staten verkeren, in aanmerking neemt.
Uit de gretige aftrek, welke de Ameri
kaanse voedselpakketten bij de O.-Duitsers
hebben gevonden, ondanks hpt feit, dat zij
die ze haalden aan allerlei bedreigingen
bloot stonden, blijkt de grote nood, welke
in dergelijke gebieden heerst.
Oosterlittens van Baard 5-3 6-2; Harlingen
van Witmarsum 5-2 6-4; L. Vr. Par. van
Peins 5-2 6-0; Beetgum van Sneek 5-1 6-0;
Arum van Ried 5-3 6-2; O.-Bildtzijl van
Stiens 5-3 6-6; Leeuwarden van Jelsum
5-0 6-0; Achlum bleef staan.
Maandagmiddag werd door de gemeente
politie van Bolsward te Sneek gearresteerd
verdacht van poging tot moord op zjjn
vrouw de 45-jarige te Bolsward woon
achtige begrafenisondernemer W. v. d. W.,
voorheen tevens koster te Bolsward.
Reeds geruime tijd rezen tegen genoemde
persoon van wie bekend was, dat hij veel
vuldig contact had met een in een schei-
dingsproces gewikkeld zijnde Bolswarder
vrouw, bedenkingen, dat hij pogingen tot
vergiftiging van zijn zich thans in het R.K.
ziekenhuis te Sneek verpleegd wordende
echtgenote zou hebben ondernomen.
Deze vrees werd na laboratoriumonderzoek
tot zekerheid, waarna er gerede aanlei
ding was de heer v. d. W. te arresteren.
Verdachte heeft inmiddels toegegeven zijn
vrouw herhaaldelijk, minstens gedurende
anderhalf jaar, arsenicum te hebben toe
gediend. Verdachte heeft zich daartoe
grote porties arsenicum laten verschaffen
of zelf gehaald uit drogisterijen en apo
theken buiten Bolsward. Herhaaldelijk gaf
hij zich hierbij uit voor een preparateur
van vogels. Gedurende een lange periode
wist hij zijn vrouw het gif op een verra
derlijke en misdadige manier toe te dienen.
In verschillende tractaties als stukjes
worst, versnaperingen, een appelbol enz.
bracht hij kleine hoeveelheden arsenicum
aan. De verdachte heeft deze practljken
kunnen voortzetten tot op drie weken voor
zijn arrestatie, zelfs toen zijn vrouw reeds
in het ziekenhuis vertoefde. In zijn woning
werd een hoeveelheid arsenicum aangetrof
fen, groot genoeg om geheel Bolsward te
vergiftigen.
TTET is de vraag of de Russen thans ge-
matigdepin him eisen zjjn geworden,
uit hun nota blijkt dit niet, want daarin
wordt weer uitdrukkelijk naar het ontbre
ken van dergelijke bepalingen in de con
ceptverdragen van het Westen verwezen.
Misschien hebben de Russen hun voorstel
gedaan ter voorbereiding van hun ontmoe
ting met de Grote Drie in September. Zij
hebben de uitnodiging daartoe onder be
paalde voorwaarden aanvaard. Zij menen
nl. dat naast het Duitse vraagstuk ook
andere problemen, welke de spanning tus
sen Oost en West veroorzaken, aan de
orde moeten komen, ook het vraagstuk
der ontwapening en ook Aziatische kwes
ties, waarom naar Russisch inzicht ook
rood China ter conferentie moet uitgeno
digd worden.
De Officier van Justitie van Leeuwarden,
Mr H. Gelinck heeft zich te Bolsward per
soonlijk op de hoogte gesteld van de vor
deringen van het onderzoek, terwijl ook de
politiedeskundige dr Zeldenrust, te Bols-
.vard is geweest.
Vandaag zal verdachte worden voorgeleld
tot de Officier van Justitie te Leeuwarden.
Het onderzoek naar mogeltjk andere mis
daden van verdachte wordt voortgezet.
daaruit te hebben afgeleid, dat Oostenrijk
misschien genoegen zou nemen met een
verdrag, waarbij het ontwapening en neu
tralisatie werd voorgeschreven. Engeland
heeft Oostenrijk reeds gewaarschuwd, dat
dit verdrag geen ftussisch-Oostenrtjkse
zaak alleen kan zijn maar bij de Grote Vier
thuis hoorde. Het Westen zal n.l. een der-
geljjke neutralisatie van Oostenrijk niet
aanvaarden, niet alleen omdat het een vol
komen vrij Oostenrijk wenst dat bfl het
Westen thuishoort, maar ook omdat dit
voorbeeld een uiterst slechte invloed op de
positie van Adenauer in Wjest-Duitsland
zou hebben. Het zou daar de soc.-democra
ten, tegenstanders van de E. D. G. bij de
verkiezingen slechts in de kaart spelen. Is
een geneutraliseerd ontwapend Oostenrijk,
klein als het is, misschien met van zo grote
betekenis voor het Westen, een dergeljjk
Duitsland is nu eenmaal voor het Westen
even onaanvaardbaar als het voor de Rus
sen verkieslijk is. Het is 'niet onmogelijk,
dat Moskou ook tot zijn stap gekomen is
om ook nog eens wat in de Duitse verkie
zingscampagne te roeren.
Franeker van
Sexb.-Pietersbierum 5-2 6-6; Terzool van
Deinum 5-3 6-2; Blrja van Dongjum 5-5
6-2; Tzum van St. Anna Par. 5-2 6-4;
in de 50 jaar, dat de Freulepartij heeft bestaan, 1b er nooit een partuur
zo gemakkelijk aan de gouden klokjes gekomen als op deze jubileum-
parttj Leeuwarden.
De tegenstander uit de eerste omloop, Huins, was zo onsportief om ab
sent te blijven. De 2de omloop ging het zwakke Jelsum, zonder Jensma,
er in met 5-0 6-0; op de 3de lijst moest O.-Bildtzül er met 3 spel om 1
eerst aan geloven; eindelijk op de zes moesten ze het opnemen tegen
een partuur van formaat, n.l. Arum, dat eerst op de stand 5-4 6-6 capi
tuleerde; op de drie bleven ze staan en in de finale hadden ze geen partij
aan een uitgespeeld Oosterlittens, dat tevoren het kunststukje had uit
gehaald twee favorieten, Harlingen en Franeker, te verslaan, aldus ook
nog In de kaart van Leeuwarden spelende.
Terwfll de landbouwer W. A. te Plngjum
op het land bezig was met een zlchtma-
chine, waarvoor een tractor, geraakte hij
met een zijner broekspijpen beklemd tus
sen een z.g. aftak-as.
De gevolgen waren ernstig. Met een *ver-
De 3de lijst bevatte de volgende 12 partu
ren:
45.
De heer v. d. W. is vader van drie min
derjarige kinderen.
/TV’OG zij aangestipt dat in Italië de chris-
1 tendemocraat Piccioni tracht een re
gering te vormen uit de vier democratische
I centrumpartijen, d.w.z. chr. democraten,
gematigde socialisten, liberalen en republi
keinen, doch dit schijnt grote moeite te
kosten en succes is niet verzekerd. Een
overeenkomst tussen Spanje en de Ver.
Staten over het gebruik van Spaanse
lucht- en marinebases door de Amerikanen
in ruil voor economische en militaire steun
schijnt nu nabij.
Franco heeft van de gelegenheid gebruik
gemaakt Engeland nog eens op te wekken
Gibraltar aan hem af te staan en met een
soortgelijke regeling als Amerika nu ge
troffen heeft genoegen te nemen. Maar
Londen is voor zoiets niet te vinden, het
zal Gibraltar als sleutel tot de toegang van
de Middellandse Zee en als symbool van
Britse macht in handen willen houden.
In Perzië heeft op Mossadeqs wens een
deel van het volk bfl referendum uitge
maakt, dat het parlement moet worden
ontbonden. Er waren nauwelijks tegen
stemmers want de stemming was niet ge
heim. Mossadeqs aanhang beschouwde
iedere tegenstemmer als verrader en Kas-
jani, de Mohammedaanse leider, vroeger
een krachtige steun voor Mossadeq,- nu brijzeld been werd de ongelukkige opgeno-
diens tegenstander, had zijn aanhangers men en naar het ziekenhuis vervoerd.
Er wordt gevreesd, dat het been geampu-
Mossadeq wenste de ontbinding van het teerd zal moeten worden.
TTEZE oppositie beschuldigt Mossadeq er
U van geen redelijke overeenkomst in
zake de afzet van de Perzische olie te wil
len waarom Amerika de Perzische re
gering ook financiële steun onthoudt
de verdere ontwikkeling van het land te
belemmeren en zijn vriendjes te begunsti
gen. Mossadeq is thans een soort dictator
naast de in zijn macht beperkte Sjah,
maar het is een veeg teken dat de hand
langster van Moskou, de Tudéh-partij, hem
steunt. Deze partij verwacht uiteindelijk
zelf aan de macht te kunnen komen, maar
Mossadeqs tegenstanders schijnen nog al
tijd op het leger te hopen.
Het Engelse parlement heeft nu het ,plan
voor een federatie in Centraal Afrika van
Nyassaland, Noord-Rhodesia en Zuid-Rho-
desia goedgekeurd. Zoals bekend zijn de
inheemsen ter wonen 6 millioen Inboor
lingen tegen 200.000 blanken er tegen
omdat zij, die in ieder geval voorlopig min
der rechten krijgen dan de blanken, vre
zen voor een rassenpolitiek als In Zuid-
Afrika gevoerd wordt. Zjj waren liever
onder direct bestuur van Londen gebleven.
Veel hangt er van af hoe de premier, de
Engelsman Sir Godfrey Huggins, de zaak
nu verder zal aanpakken; daar is veel takt
■voor nodig wil hij in zijn gebied zowel Ma-
lan-politiek als een Mau Mau-beweging
voorkomen.
TN Oost-Duitsland heeft dit aanleiding
A gegeven tot nieuwe onrust en de Ame
rikaanse voedselpakkettenactie schijnt in-
TN Oostenrijk maakt men zich al blij, ook nen geweest te zijn en de Russen schijnen
omdat Rusland op zich neemt in het
vervolg zelf de bezettingskosten te züllen
betalen, wat Amerika trouwens al lang
doet. Als Londen en Parijs dat voorbeeld
volgen, zal het Oostenrijk ongeveer een 500
millioen schilling per jaar besparen. Maar
uit niets blijkt, dat de Russen overigens
hun houding tegenover het verdrag heb
ben gewijzigd. Het had destijds bezwaar
tegen het verkorte verdrag omdat het als
herstelbetaling van Oostenrijk concessies
op de Oostenrijkse oliegebieden wilde be
houden en bovendien eiste Rusland dat in
het verdrag bepalingen zouden worden op-
genomen inzake denazificatie, beperking
van bewapening en democratisatie. Van
deze bepalingen zijn de grote, Drie huive
rig omdat deze ook in de verdragen met
de huidige satellietstaten voorkwamen en
er toe hebben geleld, dat de communisten
er het heft in handen kregen en hun lan
den aan Moskou overlevecden.
Achlum: Tj. Kikstra, W. Bijlsma en
M. Bjjma.
Franeker: H. Seerden, W. van Sme
den en J. van der Wal.
5-0
niet opgek.
Achlum-Wier
Proefmobilisatie voor oefening „Drietand”. De opgeroepenen
gaan al vroeg op pad om zich bij hun onderdeel te melden.
Bepakt en bezakt komen zij op de perrons aan.
Donderdag 13 Augustus organiseert de
Paardenfokver. „Sneek en Omstreken’1 in
samenwerking met de Landelijke Rijver-
enigingen in de Zuid-Westhoek en
Paardensportvereniging „Bolsward”,
grote Paardenfokdag van het Bovenlandse
ras op het IJsbaanterrein te Bolsward.
’s Morgens 9 uur beginnen de keuringen in
de 12 rubrieken, waarvoor ruim 100 paar
den en veulens zijn ingeschreven en wordt
ook een aanvang genomen met de Paar-
dendressuur en wedstrijden der Landelijke
Rïjverenigingen.
’s Middags 1 uur is er een groot défilé
door de stad, waaraan deelnemen de kam
pioen Fokdag 1953, de prijswinnaars van
de diverse rubrieken en de Landelijke Rij-
verenigingen. In totaal zullen ongeveer
100 paarden in de stoet meetrekken.
De route is als volgt: Snekerweg, Broere-
straat, Dijlakker, Nieuwmarkt, Skilwyk,
Marktstraat, Jongemastraat, Snekerweg.
Na aankomst op de ijsbaan stellen de
paarden zich in gelid op, voorop de kam
pioen 1953, waarna het Fries Volkslied zal
worden gespeeld.
Dit kan een imposant gezicht worden.
’s Middags om 2 uur begint de aangespan
nen keuring voor concours- en luchtwa
gens. Demonstraties van de Landelijke Rij-
verenigingen.
Een hoogtepunt wordt ongetwijfeld het
veelzijdigheidsnummer met ruiters, enkel-
span, dubbelspan, drie- en vierspan en een
tandem, gereden voor concours- en of
luchtwagens.
De paardenliefhebbers zullen dan ook on
getwijfeld in grote getale naar de ijsbaan
trekken. Ook de dames zullen natuurlijk
vertegenwoordigd zijn.
Als bijzonderheid kunnen wij melden, dat
voor de toekenning van de prijs van het
schoonste geheel in rubriek 13, keuring
fokmerries enkelspan voor concourswagen
een vrouwelijke jury is gevormd, bestaan
de uit mevr. Wiarda-de Vries, Njjland;
mevr. Lycklama NtJeholt-Kroondijk te
Oudega (W.) en mevr. Sikkens te Sneek.
De lijst bevatten 46 parturen; scheidsrech
ter de heer Y. Bouma.
De uitslagen van de eerste omloop waren:
Pingjum-Franeker 0-5 6-6; Bolsward-Sex-
bierum-Pietersbien m 2-5 0-6; Zweins-Dei-
num 4-5 4-6; Terzool-Marssum 5-4 6-0;
Dongjum -Emmeloord 5-1 6-4; Kimswerd-
Blija 4-5 4-6; Tzum-Schalsum 5-2 6-0;
hebbers schijnen uitgemaakt te hebben Warga-St. Anna Par. 5-5 0-6; Wijtgaard-
dat zij zich op dit ogenblik geen oorlog i Baard 2-5 2-6; Wijnaldum-Oosterlittens 0-5
met het Westen kunnen veroorloven. Dat 2-6; Menaldum-Harlingen 2-5 6-6; Wom-
lijkt ook alleszins aannemelijk als men de mels-Witmarsum 2-5 4-6; L. Vr. Par.-St.
erbarmelijke toestand waarin hun satelliet- Jac. Par. 5-3 6-0; Wïnsum-'Peins 5-5 6-6;
P. wint; Beetgum-Makkum 5-5 6-4; Sneek-
Berlikum 5-3 6-4 Arum-Huizum 5-0 6-6!
Roordahuizum-Ried 0-5 2-6; Hijum-Stiens
1-5 6-6; O.-Bildtzijl-Rauwerd 5-0 6-0;
Leeuwarden-Huins, Huins
Jelsum-Hitzum 5-3 6-4;
5-2 6-4.
In de 2e omloop wonnen:
TJEHALVE deze nota over Oostenrijk
heeft het Russisch ministerie van bui
tenlandse zaken er in deze overzichtsperio-
de nog een verzonden, n.l. een nieuwe pro-
testnota aan Turkije over de bezoeken van
grote Amerikaanse en Britse eskaders
oorlogsschepen aan Istanboel. Zoals in een
vorig overzicht al yermeld, is hierbij de
Dardanellenkwestie betrokken, een zaak,
die geen Russische regering, communis-
tich of niet, ooit heeft laten rusten. De
drang van dit grote rijk naar de Middel
landse zee zal steeds een vraagstuk van
de eerste orde blijven in de Internationale
politiek, zolang daarin machtposities en
machtsevenwicht een rol spelen.
Voor het ogenblik lijkt die drang echter
niet gevaarlijk en kan Turkije, gesteund
als het zich weet door de gehele macht van
het Westen, een dergelijke nota gerust ter
zijde leggen. De werkelijke heersers te
I Moskou en dat zjjn naar men thans in
het Westen aanneemt de militaire bevel-
Terzool: P. Sipma, R. Ypinga en Th.
Meintema.
12. Blija: J. Hoekstra, G. Hoekstra en
A de Jong.
Tzum: J. Dijkstra, K. van der Wei)
en K. Reinalda.
Oosterlittens: J. OoStra, M. Santema
en J. van der Veen.
Harlingen: S. Helfrich, J. van Straten
en M. Dijkstra.
L. Vr. Par.: Chr. Oostenburg, W.
Slooterdjjk en L. Martin.
Beetgum: J. Weiland, H. Weiland en
J. Halma.
Arum: J. Buwalda, T. Post en J. zyi-
stra.
O.-BlldtziJl: K. Jansen, G. Bergsma
en J. Jansen.
Leeuwarden: J. Dijkhuis, D. van der
Zee en W. Hulscher.
Achlum gaf Franeker kranig partij, maar
kon het niet verder brengen dan 3 eersten.
Bljja sloeg er tegen Terzool geducht op
los en gunde de tegenstander geen eerst,
terwijl Tzum het tegen Oosterlittens niet
verder bracht dan 1 eerst.
Een sensationele partij speelden Harlingen
en L. Vr. Par. Mede doordat Chris Oosten
burg tweemaal op 6 gelijk het perk mist,
loopt Harlingen uit tot 2 spel en schijnt
regelrecht op de overwinning af te ste
venen.
Maar dan herstelt L. Vr. Par. zich. Vooral
Chris Oostenburg komt in grootse vorm.
Onder grote spanning weten ze gelijk te
I maken en als Chris dan op 6 gelijk een
ongenietbare bal in het perk zendt, heb
ben ze de leiding overgenomen met 5 eer
sten om 2 spel. Riet Helfrich vuurt vanaf
de perstribune zfln jongens hartstochtelifk
aan om vol te houden.
Als op 5-3 6-6 de opslagbal van S. Helfrich
niet wordt verwerkt, is de stand 5 eersten
gelijk. Laatste eerst: 2 kaatsen, elk één,
2-2, van Straten boven 4-2, Harlingen
maakt dan 2 kaatsen, die niet worden ge
passeerd, zodat L. Vr. Par. op de stand
5-5 6-2 toch nog sneuvelde.
De kranige Beetgumers, van welk partuur
H. Weiland de gehele dag prachtig spel
liet zien, geven Arum de handen vol werk,,
maar verder dan 2 spel brengen ze het
niet.
Leeuwarden heeft een zacht kostje aan O.-
Bildtzijl, dat slechts 1 eerst weet te be
machtigen.
Óp de 4de lijst komen 2-12, 20-22 en 33-41.
Al deze parturen zjjn al zeker van een
horloge.
Bljja kan tegen Franeker zjjn vorm van
de vorige partijen niet vinden en moet
met een eerst genoegen nemen.
De algemene verwachting is, dat de partij
tussen Harlingen en Oosterlittens net een
der zal verlopen.
Het lijkt er ook veel op, want in een mini
mum van tjjd i heeft Harlingen een voor
sprong van 3 eersten en 6-2. Op 6-6 weet
Oosterlittens dit eerst nog in te pikken; en
het volgende eerst halen ze op 6-2; als
dan op 4 gelijk Helfrich tweemaal het perk
mist is de stand 3 eersten gelijk.
Harlingen neemt de leiding weer, als San
tema op 6-4 de kaats niet’ passeert, maar
in snel tempo maakt Oosterlittens op 6-0
1
