11 KOREA-CONFERENTIE LEVERT MOEILIJKHEDEN KORT EXCERPT UIT DE MILJOENEN NOTA 1954 7 No. 73 49e Jaargang Vrijdag 18 Sept. 1953 StreeKblad voor West- en Zuidwest Friesland Uitgave van Drukkerij Fa. A. J. OSINGA - B olsward Buitenlands Overzicht üs hjoed to sizzen Nog meer Aziatische kwesties 100.000 Amerika gaat zijn eigen gang a.; 2e 30.—- 60.— ia en oubli- Ook mevrouw MacLean verdwenen liem- cstra- 54.— 52.— 98.— 99 97.— 30.— 30.— 30.— 45.— 50.— 50.— n G. eren: t; 2e veen; naar, t Y. rasse- je en Hwat hat Gabe Skroar Ondanks groot tekort, reden tot gematigd optimisme p het >g de men :n de Nederlaag voor Malan Bolswards Nieuwsblad prtjs: n ge- I I tsma, laerd. Page- Lok, Durk ie op ma- voerd. T)IT betekent voor het ogenblik stellig 3nge; innes PIET. ■lama f 401 mln f594 f 995 mln 00.— gesla- 96.— 48.— 44.— :eats- 1 fan leite, et to e op- awed- 78.— oekje, i kant ïn de steeds Jfl ln- t vol gorden :e kus ia ne- dia, Pakistan, Birma en Indonesië. Zoals 1 uit de V. N. de vorige maand uitgemaakt, dat het alleen de oorlogvoerenden en des gewenst de Sovjet-Unie zouden zijn. een defensief verbond in de Pacific, welk verbond de verantwoordelijkheid voor de bestaande verhoudingen daar zou moeten aanvaarden? Of is het omdat Engeland over de oplossing van een aantal Aziatische vraagstukken anders denkt dan Amerika? gingen de grenzen van het in het ko mende jaar financieel mogelflke kunnen geacht worden te zijn bereikt. „Korea: honderdduizend wezen. Een kort en simpel nieuwsbericht ’k Had het, heel vluchtig maar, gelezen, Noemde ’t en deed de krant weer dicht. Maar 'k kon me er niet van bevrijden, Las in gedachten telkens weer, Wie voelt in dit onzegbaar lijden Niet de ene wens: geen oorlog meer. Daar gaan die honderddulzen wezen, De tol van waanzin, machtlust, nijd, Ze zwermen rond als kleumse wezens, In jachtsneeuw, barre wintertijd. Geen vader zal hen ooit omarmen, Geen moeder koestering lief en teer Waar klopt een hart nog vol erbarmen? O werd het maar: geen oorlog meer. Moeten dees honderdduizend wezen In oorden, zwart verschroeid en kaal, Niet elke nacht een droombeeld wezen, Voor staalmagnaat en generaal? Moet hen niet het geweten steken, Schrijnen als door een harde zweer, Hoorden ze bang het bidden, smeken, O, ’t is genoeg: Geen oorlog meer. Korea: honderdduizend wezen, Kon deze ons aller zware schuld, De wereld van machtswaan genezen. God heeft met ons nog steeds geduld. Hij vraagt van elk het vurig streven, Vervul het hoogst gebod en leer Uit liefde en broederschap te leven, Wie is getrouw? Geen oorlog meer... overwe- van Pran- a-Ra- irage. r. Na vriend ir de eerde, jn. leurt, tante zien. Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Redactie en Administratie: Marktstraat 13 - Bolsward Telefoon 451 (K 5157) Abonnementsprij s f 1.50 per kwartaal bij vooruitbetaling Advertentieprijs: 12 cent per m.m. Giro 87926 as op altijd, in zal want :e be- nover paar 32.— 91.— 73.— jdam tizen, >e pr. r Ids .e pr. 40- ’okke Vorige week is te Washington de Raad van Ministers van de Anzus, d. w. z. het besturend lichaam van he<t Velligheidspact dat de Ver. Staten, Australuië en Nieuw Zeeland omvat, bijeen geweest. Deze bijeenkomst kreeg bijzondere betekenis door het tijdstip waarop ze werd gehouden, nl. terwijl een conferentie over Korea in het verschiet ligt en de Fransen vrezen voor een versterkte steun van communistisch China aan de Indo- Chinese opstandelingen. Beide kwesties zijn er volgens het communiqué dat is verschenen, speciale onderwerpen van besprekingen geweest. Over het resultaat daarvan wordt natuurlijk niet gerept, maar men was het er over eens dat onder dei huidige omstandigheden communistisch China niet erkend kon worden en deze landen zich dan ook zouden verzetten tegen toelating van Peking tot de Ver. Naties. De ontwerp-begroting voor het jaar 1954 wijst aan een tekort op de lopende dienst waaronder de watersnood- uitgaven van en een tekort op de kapitaal- dienst van om vang van het te verwachten kastekort en i de daarvoor aanwezige dekkingsmogelflk- j heden, een aanwijzing, dat mede als ge volg van de voorgestelde belastlngverla- Vanwege het Britse consulaat-generaal te Genève ie meegedeeld, dat mevrouw Me linda MacLean, de echtgenote van de ruim 2 jaar geleden verdwenen Britse diplomaat Donald MacLean, met haar kinderen is verdwenen. Het Foreign Office is hiervan in kennis gesteld. Volgens het hoofd van de politie te Ge nève hebben alle Zwitserse grensposten op dracht gekregen naar de vermisten uit te zien. Voor de opening van de Staten-Generaal vertrokken dit jaar voor het eerst Z. K. H. Prins Bernhard en H. M. de Koningin vanaf het Paleis Lange Voorhout per gouden koets naar de Ridderzaal. Foto: De Gouden Koets is voorgereden en H. M. de Koningin neemt plaats in de Gouden Koets voor het Paleis op het Lange Voorhout. TNTUSSEN is de bespreking van de Saa - kwestie in de Raad van Europa die deze week bijeenkwam evenals de algeme ne vergadering der Ver. Naties, waar voo Frankrijk ook zo netelige kwesties als die van Tunesië en Marokko aan de orde kun nen komen uitgeöteid om Duitsland en mei, maar ook wat zij wei Wl Frankrjjk gelegenheid te geven onderling Uit Egypte wordt gemeld, dat contact over deze zaak te zoeken. In die plot van officieren ontdekt is, die het ko- andere moeilijke kwestie welke het Westen ningschap wilden herstellen. Daar zal dus met zorg vervult, die over Triëst tussen weer worden gezuiverd. gaf de Minister een schets van de budge- taire ontwikkeling, welke in 1953 heeft plaats gevonden. te verhogen en op deze wijze, zonder het verkregen monetaire evenwicht in gevaar te brengen, via de Rrjksbegroting een zo j groot mogelijke bedrage te leveren aan ’n verhoging van de nationale welvaart. Lyk as de gjirrichheit üs bldraecht, foar al üs muoite en sloovjen üs neat jowt as slyk, modder en weaze, sa leanet de ear- sucht üs mei wyn en reek. De nationale schuld. Blijkens het in de millioenennota opgeno men overzicht van de Nationale Schuld heeft de daling van de totale Staatsschuld, die in de 12 maanden, eindigende 30 Juni j 1952, 1795 mln gulden had belopen, zich in de periode 1 Juli 1952 tot 30 Juni 1953 ver- I der voortgezet, ditmaal met een bedrag van 818 mlllioen, waarvan 598 millloen be- I trekking heeft op de binnenlandse schuld I en 22Q millloen op de buitenlandse schuld. De totale schuld per 30 Juni 1953 be draagt 22.800 millloen gulden. TTET opmerkelijkste besluit ter conferen- tie van de Anzus was echter, dat En geland, dat met Frankrijk en nationalis tisch China had gedongen naar het lid maatschap van dit verbond, niet werd toe gelaten evenmin als de beide andere lan den, al zal het wel op de hoogte worden gesteld van genomen beslissingen. We heb ben eigenlijk nergens dit besluit, dat onge twijfeld op Amerikaans intiatief is geno men, duidelijk zien toegelicht. Op Amerikaans initiatief zeggen we, om dat het niet aan te nemen is dat de twee leden van het Gemenebest het moederland willen weren, al hebben zfj er zich bfl neer gelegd. Acht men in Washington Engeland nog niet zo volkomen van koloniale smet- r Franse regering een steuntje te geven bij haar poging het verdrag betreffende de Europese defensiegemeenschap door haar parlement te doen aannemen. Er zijn Fran se partijen, die een zekere band van de E. D. G. met Engeland eisen voor ze hun stem aan het verdrag geven, omdat ze an- I ders een te sterk Duits overwicht in de I Defensiegemeenschap vrezen. Ook i. Frankrijk een regeling van de Saarkwestle voor de E. D. G. werkelijkheid wordt. Ook W.-Dultsland wenst dat, het komt er maar op aan of er een basis is waarop een com promis kan worden gesloten. De Fransen, zijn voor Europeïsering van het Saarland doch de douane-unie met Frankrijk en de economische banden met dat land zond' moeten worden gehandhaafd, de steenkool- rijkdom van ’t Saarland zou de macht van Frankrijk als industrieland dan in even wicht houden met die van W.-Dultsland De Duitsers hebben zich bereid verklaa” met de Fransen over deie kwestie te pr ten, zij hebben wel eens gezegd met Euro peïsering mee te kunnen gaan, maar of ze dat nu nog doen is een epen vraag en ze ker zullen ze niet voetstoots de Franse voorwaarden betreffende douane-unie e aannemen. ontspanning en stabilisatie, 1 merkte de Minister van Financiën op, den gezegd, dat bfl de samenstelling van de ontwerpbegroting 1954 als richtsnoer heeft gegolden het streven om door ver groting van de bestedingsmogelijkheden in de bedrjjfs- en gezinshuishoudingen de levensstandaard van het Nederlandse volk ielkje lorrie wo- Dlde- igen, dum, :rdag Hing. T|AT was het Amerikaanse standpunt, dat toen zegevierde. De Engelsen hadden er India ook wel bij willen hebben. We krij gen nu in de algemene vergadering der Ver. Naties weer een nieuw debat over deze kwestie, waarbij het haast niet kan uitblljven of de gehele positie van rood China komt aan de orde, daar zal de Azia tische groep wel voor zorgen. We vermoe den dat Engeland er echter van zal afzien zijn verschil van mening met Amerika daarbij op de voorgrond te brengen, het heeft nu geen zin de verdeeldheid van het Westen ten deze in de assemblée meer te demonstreren dan nodig is. 1VTISSCHIEN zal Engeland, nu Amerika -L’x in de andere delen van de wereld, min of meer zijn eigen weg gaat, in Europa wat meer neiging tonen tot een hechte sa menwerking met de vastelandsmogendhe- den. Daartoe is te meer aanleiding voor Londen, omdat door Adenauers verkie zingsoverwinning W.-Duitsland in het vrije deel van Europa een positie inneemt, wel ke een aantal andare West-Europese lan den naar wat meer evenwicht doet verlan gen, nu Frankrijk daar blijkbaar niet voor kan zorgen. De Engelsen hebben dan ook aangekondigd dat zij hun band met het vasteland en eventueel met de Europese Defensiegemeenschap sterker zullen ma- verbetering van de levensomstandigheden ken. Allicht is dit ook bedoeld om de der volken daar. In Rusland zelf zal dat I onder leiding van Kroesjtsjew geschieden, die als eerste secretaris van het centrale partfl-comité nu een zeer belangrijke figuur is geworden en wiens plan voor de ontwik keling van de landbouw wordt doorge- derhalve een tekort op de ge hele dienst van De uitgaven van de gehele dienst zijn ge raamd op f 6.512 millloen en de middelen op f 5.517 millloen. Dit deelde de Minister van Financiën mede in de Millioenennota, die Dinsdagmiddag aan de Staten-Generaal is aangeboden. Alvorens over te gaan tot een beschou- ten vrfl, dat het opgenomen kan worden in i Wing van de ontwerp-begroting voor 1954 VTAN de Balkan moge nog vermeld, dat ook Bulgarije weer poogt de diploma tieke betrekkingen met Amerika en Grie kenland weer aan te knopen; met Rusland aan het hoofd schflnen ook de satelliet staten thans in Europa te streven naar iets vriendelijker betrekkingen met het Wes ten, maar op basis van de bestaande ver houdingen. Men zegt ook, dat Rusiand de uitnodiging der Grote Drie voor een be spreking over Duitsland en Oostenrijk zal aannemen, zij het niet te Lugano. Voorlo pig kan men slechts zeggen dat ’t Oosten een adempauze wil en zich toeleggen op Uitgangspunten. Aangezien de betalingsbalans gedurende 1952 een gunstig beeld bleef vertonen, doch de werkloosheid in de laatste helft van dat jaar nog geen verbetering te zien gaf, acht te de Regering verdere maatregelen tot verruiming van de werkgelegenheid op korte termijn noodzakelijk. De watersnood heeft de voor 1953 verwach te ontwikkeling grondig gewijzigd. De kosten van de herstelwerkzaamheden en de andere uit de ramp voortvloeiende uit gaven betekenen een zware belasting van de Rjjksbegroting, waarmede naar schat ting in totaal tenminste 800 millloen gul den zal zijn gemoeid, van welk bedrag de helft inmiddels ten laste van 1953 is ge bracht. De inhoud van de ontwerp-begroting 1954 wordt, evenals dat in vorige jaren reeds het geval was, in belangrijke mate be paald door de verplichtingen, waartoe ons land zich heeft verbonden in het kader van de Noord-Atlantische defensie-inspanning. Ook in 1954 zal het Nederlandse volk zich zware offers moeten getroosten ten be hoeve van zijn militaire bijdrage aan het gemeenschappelijk verdedigingssysteem. Voor defensiedoeleinden wordt opnieuw ’n bedrag van 1500 millioen aangevraagd. Voorts wordt het uitgavenbeeld ongunstig beïnvloed door de gevolgen van de waters nood. Evenals in 1953 is ook in de begro ting 1954 ten behoeve van het herstel van de rampschade een bedrag van 400 mil- oen uitgetrokken. Van de hoge uitgaven, welke met ’t her stel van de getroffen gebieden zullen zijh gemoeid, mag evenals in 1953 een gunstig effect op de werkgelegenheid worden ver wacht. Ook zal de werkgelegenheid worden bevorderd door het onlangs bfl de Tweede I sloten, zfln het vooral structurele Kamer der Staten-Generaal TN het rijtje belangrijke Aziatische lan- den, die Peking tot de z.g. Korea-confe- rentie wil zien uitgenodigd, zoekt men te vergeefs Japan. Geen wonder, want com- een vermindering van het oorlogsge vaar, maar het Westen zal toch waakzaam moeten blflven omdat als eenmaal de ver houding tussen de oorlogsproductie en de voorziening van de levensbehoeften in de Oost-Europese landen in evenwicht is ge bracht en de bevolking eb kanonnen en bo ter heeft, dit gevaar juist weer zeer drei gend kan worde®.. I Van het nieuws uit Amerika mag nog dat betreffende het aftreden van de Ameri kaanse minister van arbeid, Durkin, wor den vermeld. Hij was de enige democraat in de regering Eisenhower, die aftrad om dat deze regering nog zo weinig van haar verkiezingsbeloften vervulde. In 1954 zfln er weer congresverkiezingen en de demo craten maken zich blijkbaar klaar voor de campagne; Truman en Adlal Stevenson, die de strfld om het presidentschap tegen Eisenhower verloor, zfln ook al weer op het oorlogspad. Stevenson heeft in een ra diorede de Amerikaanse regering aange spoord nog eens een poging te doen tot al gemene ontwapening te komen. Deze rege ring moest in het algemeen haar standpunt in de buitenlandse politiek eens iets duide lijker maken en niet alleen zeggen wat zfl nen komen uitgesteld om Duitsland en niet, maar ook wat zfl wel wil. er een com- Italië en Zuid-Slavië is sedert de vorige week geen verandering gekomen. Pella, de premier van Italië, heeft een volksstemming in Triëst geëist en Tito heeft die even resoluut afgewezen, zolang de honderdduizend Slovenen er niet zfln teruggebracht, die Mussolini destflds ui* dit gebied liet verbannen. TVU het Westen in de politieke commis- N sie der V. N. eenmaal overeengekomen is dat de conferentie een beperkte om vang en een beperkt doel, nl. de vrede in Korea, zal hebben, kan men zich daaraan nu beter maar houden. Het kennelijk doel van rood China is het Westen te verdelen en in een brede confe rentie allerlei Aziatische vraagstukken ter tafel te brengen en wellicht Korea als ruil object te gebruiken. Blijkbaar streeft Pe king er naar de leiding in Azië te nemen en een front van Aziatische naties tegen het Westen te vormen. De Amerikanen vreesden voor zo iets en zij waren het daarom vooral die op een con ferentie met een beperkt doel aanstuurden, terwijl Syngman Rhee voor Zuid-Korea een soort veto eiste ten opzichte der besluiten van de conferentie. Hij is trouwens nu de enige niet meer, want communistisch Chi- op langere termijn. Nu de financiële en monetaire situatie van de Nederlandse Volkshuishouding zich se- voor verschillende Inkomensgroepen" dert enige tfld kenmerkt door een zekere rol gespeeld. kan, aldus I De begroting 1954 vormt, gezien de iën op, wor- vang van het te verwachten kastekoi TAIT behoeft nog niet te betekenen, dat Australië en Nieuw Zeeland zich vol komen hebben verenigd met het Ameri kaanse standpunt in dezen, dat al lang be kend was. Vermoedelflk willen Australië en Nieuw Zeeland van de houding van communistisch China ter conferentie over Korea laten afhangen of zij Peking ten slotte zullen erkennen of niet en blijven ze daarmee dan toch in de buurt van het standpunt van Engeland, dat wel is waar communistisch China in theorie reeds er kende, doch voor het gaat pleiten voor toe lating van Peking tot de Ver. Naties, eerst wil afwachten of China ter Korea-confe- rentie tegemoetkomend is of niet. Hoopvol lijkt dat niet, want Peking zelf heeft d gehele Korea-conferentie ook al weer o, i munistisoh China beschouwt dat rijk als losse schroeven gezet door aan d V? een pion van Amerika in Azië en vooi Naties te vragen, dat, behalve de staten lopig is het dat ook nog. die aan de oorlog deelnamen daar ook te- Amerika wil Japan weer sterk maken als genwoordig zullen zfln de Sovjet-Unie, In- I tegenspeler tegen het communisme in Azië TSnIHatnn TMr-ma en TnHnnoaiS. j en he,t gaf daarom (Jjt rflk OOk Zeer ge- bekend heeft de politieke commissie makkelijke vredesvoorwaarden. Zo gemak- kelflk, dat Australië en Nieuw Zeeland er eigenlijk wat bang van werden en zo ont stond de Anzus, waarbfl Amerika de ge noemde landen een garantie verleende te gen eventuele Japanse agressie. Thans is, zoals men uit het communiqué van de An- zus-conferentie kan afleiding, de doelstel ling veranderd of uitgebreid, de Anzus is een defensief verbond geworden van een drietal blanke landen aan en in de Pa cific, die op het ogenblik het meest zor gen hebben over het optreden van rood China, al zullen Australiërs en Nieuw Zee landers ook wel de haren te berge zfln gerezen over de suggestie van een groot Amerikaans dagblad, dat Nieuw Guinea tot gebied zou worden bestemd waar Japans overbevolking onderdak zou moeten vin den. Slotbeschouwing. Teneinde de beschouwingen in de Millipe- nennota over de toestand van ’s Rflks fi nanciën te plaatsen in het ruimer verband van de ontwikkeling der Nederlandse eco nomie besloot de Minister van Financiën de nota met enige opmerkingen over die ontwikkeling, waarbfl hfl in het kort enkele vraagstukken en moeilijkheden ter sprake bracht, die momenteel bfl het bepalen van het Regeringsbeleid de bijzondere aandacht vragen. Zo heeft, met name in de eerste helft van dit jaar, de binnenlandse bedrijvigheid zich duidelflk hersteld. De industriële productie bereikte haar tot dusverre hoogste stand, waarbfl het peil van de eerste helft van 1951 en 1952 met resp. 7 en 11 pet. werd overschreden. Ook de werjkloosheid ver toonde in de loop van dit jaar een opmer kelijke daling. De belastingverlagingen zfln er mede de oorzaak van, dat in 1954 in samenhang met de financiering van de Rijksbegroting naar alle waarschijnlijkheid een belangrijk kastekort zal optreden. In het voorgaande zfln enkele algemene gezichtspunten genoemd, die bfl het beoor delen van de begroting 1954 van betekenis zijn. Kenmerkend voor deze begroting is enerzflds het bfl voortduring hoge niveau der uitgaven (niet slechts in absolute zin, doch ook in relatie tot het nationale inko men). Het nog steeds hoge peil der mili taire uitgave®, de voortgaande uitkeringen van oorlogsschade, de nog altijd omvang rijke lasten van de nationale schuld, de uit gaven als gevolg van de watersnood, zo mede de bedragen gemoeid met een groot aantal verdere noodzakelijk voorzieningen verklaren dit beeld. Anderzijds staat de nieuwe begroting in het teken der belastingverlagingen. Zoals i in hetgeen eerder werd opgemerkt ligt be- -_U_ 1—4. _x_.22.._;,3 overwe_ ingediende gingen geweest, te weten de belangen van wetsontwerp, houdende fiscale voorzienin- de werkgelegenheid op lange termfln, die gen in het belang van de werkgelegenheid tot deze verlagingen de aanleiding hebben gevormd. Daarnaast heeft de wenselflk- I heid van een verlichting van belastingdruk verschillende inkomensgroepen een De Zuid-Afrikaanse regering van dr Malan is er niet in geslaagd de tweederde meer derheid te behalen, die zij nodig had voor de invoering van aparte kieslijsten voor de naturellen in de Kaapprovincie. Bij de stemming in het parlement, dat in verenig de vergadering bijeen was, kwam zfl zes tien stemmen te kort. De nederlaag van de regering-Malan was de derde, sinds zfl een jaar geleden de apartheidspolitiek ook in het kiesstelsel wilde doorvoeren. Aanvankelijk werd de wet voor de naturellenlijsten met een ab solute meerderheid aanvaard, doch het Hooggerechtshof bepaalde kort daarop, dat voor het van; kracht worden van deze wet een grondwetsherziening noodzakelflk was, waarvoor een tweederde meerderheid in het parlement is vereist. na wenst dat alle besluiten ter conferen tie met algemene stemmen moeten worden genome®. Al met al ook Noord-Korea wees de voorstellen betreffende de Korea- conferentie door de politieke commissie der V. N. gedaan af is het hoogst on zeker, wat er van een eventuele Korea-con ferentie nu zal terechtkomen. En dat deze gevolgd zou worden door overleg over Aziatische vraagstukken in het algemeen lijkt wel zeer twflfelachtig, de situatie is daarvoor trouwens niet rijp. - s

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1953 | | pagina 1