RUSSEN WENSEN VERWARRING DER FRANSE GEESTEN POLITIEKE EN ECONOMISCHE INTEGRATIE KRIS-KRAS door Nederland A üs hjoed p p to sizzen 1 Buitenlands Overzicht Avondrood Klein-Europa nog geen stap gevorderd Engeland zet Kababaka af: zij wilde Boeganda los van Oeganda >pr. J. S. 144 pr.. Mossadeq wil worstelen Zijn socialisten BegersirigsstandpcsM ontrouw geworden? Het Fries bij de post :rv. eit- G. STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND M. ■i", p-; on, tra, P-> :en. n”, ode ist! h”, P- pr.; P- P-, gel mi, Hwat hat Cjabe Skroar over Bolsward Vrijdag 4 December 1955 49e Jaargang No. 95 (Zondag 29 Nov. j.l.) on, bedekken. Ginds zag zij KAMEROVERZICHT Aan eer hinein” tot Abonnementsprijs: f 1.50 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Advertentieprijs: 12 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Handelsadvertenties bij contract reductie Officiële Friese namen kunnen steeds èn overal worden gebruikt Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitgave: Fa A. J. OSINGA te Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Telefoon 451 - Na 18.30 uur 305 of 335 (K 5157) de een Dounssealen binne de sjittinten fan Amor de ser ran ite- jke ;en ig* log net ede in- na! der aar tel- 'in- on een oor >ral ten in het lof ch ons bu- als ;uc- zo- ing de id- te 1 srd :rv. in als de aar lia- en, H. ita- el- na, el- ge na. rda 'g- at- :ej. het ag ed, tad ar ils- eb- gel, ird. d”, M. ar., A. van net nag B. irg> al- Bolswards Nieuwsblad Waarin opgenomen: De Bolswardsche Courant, Westergoo en De Jong’s Nieuwsblad jes, bu nt.; ich, du- ia nd- d”, De grote intocht van St. Nicolaas in Amsterdam Sint Nicolaas met zijn knechten tijdens zijn tocht door Amsterdam Te weinig belasting betaald. De procu- reur-generaal bij het gerechtshof te Leeuwarden heeft een gevangenisstraf van drie maanden gevraagd tegen een winkelier in Leeuwarden, die eerder door de rechtbank in Leeuwarden we gens het doen van een onjuiste aangif te voor de belastingen, tot zes weken veroordeeld was. ■zijn nog lang niet overtuigd. Dat zal de komende weken wel blijken. Wij heb ben slechts een mogelijkheid geopperd voor de toekomst, maar primair stel len wij ons onverkort achter het stand punt van de Regering, zeggen zij. waren, dat onze Ministers de politieke integratie nïet van de economische wil den losmaken. Maar terwijl de Minis ters in Den Haag hun hoofden braken over de bijna onoplosbare problemen, terwijl iedereen zich afvroeg hoe men een tussenoplossing zou kunnen vin den, tussen het Franse en het Neder landse standpunt op dit gébied, stond de heer Nederhorst in de Tweede Ka mer op en hield een redevoering, die ongetwijfeld ver over de landsgrenzen bekendheid heeft gekregen. Ruim één millioen te kort. De gemeen tebegroting van Emmen wijst, bij een normale uitkering uit het Gemeente fonds, een tekort aan van f 1.312.000. Voor dekking hiervan zal een beroep moéten worden gedaan op een extra bijdrage. omsloot, Toen rode glans de wolken kwam Tussen de bedrijven door aanvaardde de Tweede Kamer nog een wetsontwerp om een Raad voor de Jeugdvorming op te richten, die de Minister zal adviseren over de vorming van de jeugd buiten schoolverband. Op de begroting van Oorlog en Marine komen we nog nader terug. De Kamer werkt momenteel in een moordend tem po. Ook de Maandagen worden inge schakeld, zodat het aantal avondverga deringen in één week thans op vier is gebracht. Het Kamerleven Is een ver moeiend leven en daarom valt het niet te verwonderen, dat meer dan eens een blik op de kalender wordt geslagen om te kijken, wanneer de verlossende Kerst dagen eindelijk aanbreken Twee jongemannen gedood. Bij Emmel- oord (NOP) is een ernstig ongeluk ge beurd, dat aan twee jongemannen uit Vollenhove het leven heeft gekost. Op de Banterweg, enige km ten Noorden van Emmeloord, was een trailer, toe behorende aan de firma Willems uit Den Hulst (Ov.) bezig op de weg te draaien. Vanaf Emmeloord naderde een personenwagen met twee inzittenden, die in volle vaart onder de trailer Berlijn confereren zij di j men in die rosse kimmen De transen van een stad in 't avondgloren. Haar lichten er om heen als zacht te glimmen, Geruchten uit haar midden kon men horen. Daar is de situatie op dit moment te verwarrend voor. Nu mag het als be kend worden verondersteld, dat Neder land er bezwaar tegen heeft boven de Kolen- en Staalgemeenschap en Europese Defensie Gemeenschap Europees Politiek Gezagsorgaan in te stellen, als dit laatste orgaan geen an dere taak krijgt dan alleen maar te overkoepelen. Nederland vindt terecht, dat het scheppen van zulk een orgaan geen reële zaak is. Men maakt een ge meenschap, die een lege huls zal zijn, omdat zowel de K. S. G. als de E. D. G. over haar eigen organen beschikken. En de Nederlandse Regering, gesteund door het Parlement, stelde op de con ferentie te Rome en op al de bespre kingen, die daarvoor hebben plaats ge vonden: Politieke integratie is best, maar zij moet absoluut worden verbon den aan een economische eenwording. Dat is begrijpelijk, want een gemeen schappelijke markt in Klein Europa, de vrijheid van het goederenverkeer, is voor ons land een groot levensbelang. Wij moeten het van export hebben. Eind April heeft de Tweede Kamer een debat gevoerd over de samenhang van de politieke- en economische integratie. Een debat, dat daarop uitliep, dat alle fracties de communisten zonderen wij gemakshalve maar uit zich ach ter de Regering schaarden en verheugd i materiaal voor E.D.G. door er Russen wilden praten sche is verkrei standpunt is, zoals bekend, dat deze beide hand in hand dienm t- gaan. In beginsel is in Den Haag laatstgenoemde gedachte aanvaard. Doch al deze kwesties zijn thans louter academisch, evenals het Haagse besluit dat te zijner tijd de Volks- onder de landen van >g verschil van mening if de politieke eenheid voor de economi- Het Nederlandse Het silhouet van de Martinitoren Rees uit de stad op hoog in de verkleurde lucht. Wat schone rust die ieder moet bekoren, Waarvoor all’ gejaagdheid in dit leven vlucht Terwijl wij dit schrijven zijn de hoogste staatslieden van Engeland en Frankrijk bijeen op de Bermudas om over de belangrijkste vraagstukken van de wereldpolitiek, die bijna alle tenslotte weer kunnen worden samengebundeld in het probleem van de verhouding van het Westen tot Rusland en rood China, te beraadslagen. Erg optimistisch over de resultaten der conferentie kan men niet zijn, vooral niet omdat de Franse staatslieden er eigenlijk zonder gezag verschijnen. De regering Laniël kreeg wel een zg. motie van vertrouwen in de Kamer, maar dank een aantal onthoudingen en dan nog een zeer kleurloze motie. de Ver Staten kamer voor Klein Europa tot stand zal If. hphnoriiWp komen door directe verkiezingen in alle betrokken landen. Nederland had voor het begin een Kamer gewenst, waarvan de leden door de nationale parlementen werden aangewezen Deze wens heeft het opgegeven onder voorwaarde dat een be hoorlijke kieswet zaï tot stand komen. Het is echter nog niet zover. De Europese eenheid blijft een mooi ideaal, dat vurig dient nage streefd, maar de werkelijkheid is er nog een heel eind van af. Hoe lang al duurt de voorbereiding van de Benelux, en hoe ve- .s d’ weg nog voor de eenheid daar is bereikt. Curiositeitshalve zij hier nog even ver meld dat deze dagen in onze Kamer werd onthuld, dat het secretariaat dat allerlei technische kwesties moet regelen, welke verband houden met de 'tvoenng van de Nederlands-Belgisch-Luxemburgse douane overeenkomst alleen Nederland f 428.000.per jaar kost. Begroting van Economische Zaken. Dit debat van goed gehalte over heerste totaal bij de begroting van Eco nomische Zaken. Dat was niet zo erg, want veel nieuwe problemen zijn ook nu weer niet aan de orde gekomen. Het De hemel was verkleurd tot avondrood, Met lichtend aan de horizon haar open plekken. Een schoon gezicht, dat alle pracht was voor Minister Zijlstra overigens weer eens een geijkte gelegenheid om een voortreffelijk betoog op te zetten over het thema: structuur en conjunc tuur. Maar het gaat niet op om een economische terugslag te verwachten, omdat het al zo lang is goed gegaan. In deze moderne tijd beschikken wij over mogelijkheden om tegendruk te kunnen uitoefenen als de conjunctuur terugloopt. En verder blijven we afhan kelijk van buitenlandse factoren. Als bijv, de productiviteit in Amerika te rugloopt, zullen we daar onmiddellijk de weerslag van ondervinden. Staatssecretaris Veldkamp, deelde me de, dat de Middenstandsnota b(jna ge reed iS. Binnenkort wordt zij gezonden na interdepartementaal overleg naar de Raad voor Economische Aan gelegenheden uit de Ministerraad. De situatie, waarin de Middenstand ver keert, vond hij niet zo ongunstig als men algemeen hoort verkondigen. Minister de Bruyn toonde zich optimis tisch over de gang van zaken met Së P. B. O. en dat optimisme putte hij uit de wetenschap, dat binnenkort verschei dene product- en bedrijfsschappen tot stand zullen komen. De wettelijke voor bereidingen daarover bevinden zich reeds in een vergevorderd stadium. Hoe lichting 1954 opkomt. Voor zover het de landmacht betreft zullen de dienstplichtigen van de lichting 1954 in zes ploegen, steeds om de twee maan den, onder de wapenen worden geroe pen. De eerste indeling is in begin Fe bruari. De opkomst bij de zeemacht zal in het algemeen eenmaal per vier we ken geschieden; die bij de luchtmacht in de loop van de eerste maand van elk kwartaal. Minister Algera heeft aan de Tweede Kamer het volgende meegedeeld: De adressering van poststukken in het Fries ontmoet geen bezwaar, indien het betreft in Friesland geposte en tevens voor Friesland bestemde poststukken. Voor stukken, gepost in F iesland, doch bestemd voor stukken buiter Friesland gepost, kan het gebruik van de Friese be naming van plaatsen (en straten) in ge vallen waarbij schrijfwijze en woordbeeld in het Fries belangrijk verschillen van het Nederlands, bezwaar opleveren (b.v. Zutphense veemarkt verdwijnt. De Zut- fense veemarkt, die tijdens de bezet tingsjaren reeds achteruitging, is na de oorlog geheel verlopen. Wel is op alle manieren getracht de markt nieuw leven in te blazen, maar niets mocht baten. Zelfs niet de aanleg van een kostbaar marktterrein, dat een grotere oppervlakte heeft dan welke markt ook in deze provincie en het omzetten in een t.b.c.vrije markt niet. B. en W. hebben nu de raad voorgesteld de vee markt met ingang van 1 Januari 1954 op te heffen. T Tit de uitlatingen in de Franse Kamer scheen te blijken dat er nauwelijks een meerderheid voor de E.D.G. was te vin den, zelfs de socialisten stemden verdeeld, al waren de meesten voor de defensiege- meenschap. Practisch is het een, met het oog op de a.s. presidentsverkiezing op 17 December, demissionaire en tot het ne men van belangrijke beslissingen niet be voegde Franse regering, welke op de Bermuda-conferentie is vertegenwoor digd. De Russen hadden het hunne ge daan om de verwarring der geesten in Frankrijk nog groter te maken door, enkele dagen voor de stem ming in de Franse Kamer plotseling te zwenken en zich bereid te ver klaren een Viermogendhedenconfe- rentie over de Europese vraagstuk ken te aanvaarden. Te voren hadden zij immer geëist, dat er eerst een Vijfmogendhedenconferentie, dus waar ook rood China zou zijn, zou plaats hebben. De tegenstanders van de E.D.G. in Frankrijk putten daaruit nieuw zijn gemaakt. Een samenwerking tussen dit tweetal dat zich beide door commu nistisch China bedreigd voelt en ook met wantrouwen naar Japan ziet, lijkt anders wel logisch. In Indo China heet Ho Tsji Minh een poging te hebben gedaan om ir overleg te treden met de Vietnamese regering om een eind aan de strijd te maken. Sommige waarnemers zien er een poging in van Russische en Chinese zijde om de Franse vastbeslotenheid om de strijd voort te zetten te ondermijnen vlak voor de Ber muda-conferentie. De Russische regering heeft bij Pa kistan geprotesteerd tegen het vestigen van Amerikaanse bases in dat land, zoo wel van Amerikaanse als Pakistaanse zijde wordt ontkend, dat hierover is on derhandeld. In de Soedan schijnen de Unionisten, de partij welke het land met Egypte willen herenigen een aanzienlijke meerderheid .verworven te hebben. Na guib is zeer in zijn nopjes en meent dat het succes van zijn onderhandelingen met Engelancj over de ontruiming van de ka naalzone, nu nog maar een kwestie van tijd is. Engeland heeft er weer een kwes tie met een zijner protectoraten bij. Het heeft de 29-jarige kababaka dat schijnt koning te betekenen Moetesa II van Boeganda, de centrale provincie van Oeganda afgezet. Deze koning wilde Boeganda los van Oeganda maken, tot een Afrikaanse staat binnen het Ge menebest. De Br-itse regering beschouwt dit als een bedreiging van het welzijn van het volk. Om nog even bij Afrika te blij ven: een nieuw conflict dreigt tussen de Unie van Zuid-Afrika en de Ver. Naties nu dit lichaam een commissie van onder zoek heeft ingesteld voor Zuid-West- Afrika, dat de UnU heeft geannexeerd ofschoon ze slechts mandataris is en al", zodanig rapporten bij de Ver. Naties over de ontwikkeling van dit gebied moest indienen. Nu de Unie dit weiger de, komt er deze commissie. Zal het nog zover komen dat Zuid-Afrika uit de V.N. treedt jyu de Fransen geen regering hebben welke in internationale zaken met ge zag kan spreken, was het duidelijk, dat ook de Haagse conferentie betreffende de Europese politieke Gemeenschap, het zg. Kleine Europa, zoals niet een misluk king, dan toch weinig vruchtbaar zou zijn. De Franse minister van buitenland se Zaken, Bidault, verscheen er zelfs eerst hun verzet tegen de op te wijzen dat nu de i en dat misschien resultaten zou opleveren, het helemaal geen zin had thans over te gaan tot de stichting der Defensie Gemeenschap. Wat de Russen dan ook werkelijk bedoe len met hun aanbod, of het hun alleen te doen is om de E.D.G. te torpederen, dan wel dat ze werkelijk naar een ontspan ning streven, ze hebben alvast de winst, dat de E.D.G., wat Frankrijk betreft, minstens van de baan is tot de conferen tie met de Russen gehouden. Moskou neemt gaarne de schijn een diplomatieke j nederlaag geleden te hebben, omdat het nu immers toestemt in een viermogend- hedenconferentie, op zich zelf in ruil voor dat resultaat de vooravond van conferentie, die verleden week in Den Haag werd gehouden, heeft zich in de oude balzaal van de Staten van Hol land, waar nu de Tweede Kamer verga dert, een debat ontwikkeld, dat direct verband hield met de beraadslagingen van de Ministers in de De Lairessezaal. die ook al te vinden is op het unieke Binnenhof. De Ministers van Buitenlandse Zaken van Klein Europa (Benelux, Frankrijk, Italië en Duitsland) spraken over bran dende Europese problemen: de totstand koming van een Europees leger en van een Europees politiek gezag. Bij het debat over de begroting van Buitenland se Zaken zal er alle aanleiding zijn om hierop terug te komen. Wij volstaan dan ook ditmaal met de opmerking, dat ’t enige „winstpunt” van deze conferentie is, dat Nederland zijn halsstarrige hou ding tegen directe verkiezingen voor de Europese volkenkamer heeft laten va ren en dat alle andere moeilijkheden nog steeds niet zijn opgelost. En zoals te doen gebruikelijk is, men stelt dan een studiecommissie in, die medio Maart haar rapport klaar moet hebben. Maar deze commissie heeft geen en kele richtlijn ontvangen, zodat de kans groot is, dat zij „in’s blaue werkt. De Ministers van Buitenlandse Zaken hebben geen kans gezien deze richtlij zen er andere wegen? De heer Nederhorst (arb.) nu, bleef de samenhang tussen de politieke en eco nomische integratie voorop stellen. Maar, zo vroeg hij zich af, als nu blijkt, dat in de practijk geen meerderheid is te vinden vooi’ de vrijmaking van het goederenvervoer in Klein Europa, dan moet men bedenken, dat er ook nog an dere middelen zijn om tot de economi sche integratie te geraken. Want economische integratie is niet al leen vrijmaking van de goederenstroom, maar ook coördinatie van het finan ciële, monetaire en fiscale terrein. En als het nu zo zal lopen, dat we de politieke integratie moeten aanvaarden om de E. D. G. in andere landen vooral Frankrijk er door te krijgen, dan kunnen we ook volstaan met de coördinatie van de drie genoemde ge bieden. Begint men daarmee, dan zal de economische integratie vanzelf een feit worden, omdat de gemeenschappe lijke markt daarvan een logisch gevolg zal zijn. Men kan de heer Nederhorst er dus niet van beschuldigen, de samenhang van de politieke en economische integratie niet belangrijk meer te vinden. Wat hij doet is slechts een vooruitkijken voor het geval het Nederlandse standpunt niet aanvaard zal worden. Maar juist dat vooruitkeken is hem kwalijk genomen. Niet door Minister Zijlstra, die niet in ging op de politieke aspecten van deze zaak. Met zijn grote kennis van zaken stelde deze vast, dat een gemeenschap pelijke markt eerder is te bereiken dan de coördinatie van het financiële, fis cale en monetaire terrein. Dat een ge meenschappelijke markt niet voldoende is voor de economische integratie, leert de Benelux. De coördinatie is dus nood zakelijk. Maar waarom zullen we met het moeilijkste beginnen Verscheidene Kamerleden namen het standpunt Nederhorst echter hoog op. Aan de vooravond van de Ministerscon ferentie schiet de heer Nederhorst een bres in het Regeringsstandpunt, aldus de heer Blaisse (kvp). De heer Van Leeuwen (vvd) ging al spreken over het „incident Nederhorst” en de heer Dodelijk ongeval. Op de Rijksstraat- weg Leeuwarden-Groningen in de kom van het dorp Hardegarijp, is de heer H. v. d. Berg aldaar door een uit de richting Leeuwarden komende perso nenauto aangereden en gedood. De chauffeur van de auto kreeg een shock. j^Je Fransen, verblijd met ieder uitstel, waren het meest enthousiast over de Russische geste, de Engelsen minder, zij zien wel in dat de Russische aanvaar ding van de uitnodiging no helemaal niet betekent dat de Grote Vier het eens zullen worden, betwijfelen het zelfs, maar Churchill heeft altijd zo’n confe rentie gewild en dv gaat Engeland op het Russische voorste] in. Misschien zal het trouwens nog heel wat voeten in de aarde hebben werkelijk tot een confe rentie te komen want de Russen willen in en van Westelijke Ie voelt men daarvoor bitter weinig. Helemaal niet enthousiast zijn de Amerikanen. Zij vermoeden dat de Russische bereidwilligheid niet an ders beoogt "dan de E.D.G. in een zee van tijd en verwarring te- laten verdrinken en de onderlinge ver houding tussen Frankrijk, Engeland en Amerika grondig te bederven. Er is geen denken aan dat de Russen zul len toestemmen in een hereniging van Duitsland dat vrij zou zijn aan het Wes ters verdedigingsblok mee te werken, de scheidslijn zal dwars door Duitsland blij ven lopen, menen de Amerikanen. Tal van Fransen schiinen echter bereid, zo wel om de gevaren van een sterk Duits land te voorkomen als uit wangunst om dat dit Duitsland Frankrijk weer boven het hoofd zou groeien, de Russische wens te steunen dat een herenigd Duitsland geneutraliseerd zou blijven, een toestand zowel voor het Westen als Duitsland zelf onaanvaardbaar. Op de twinstigste daj van het proces heeft de voormalige perzische premier dr Mohammed Mossadeq, de openbare aanklager uitgedaagd voor een worstel wedstrijd. Mossadeq beschreef zijn ont snapping uit zijn huis, toen dat in Augus tus j.l. door een woedende menigste werd belegerd. De aanklager vertelde de recht bank, dat Mossadeq sterker was dan hij er uitzag en kans had gezien over een tuinmuur te springen om te ontsnappen. Mossadeq wees op de voorzitter van de rechtbank generaal Moghbeli, en zeide: „Als ik kwaad ben, dan ben ik sterker dan U generaal”, en zich wendend tot de aanklager verklaarde hii Als u het toe staat, zal ik met genoegen een partij wor stelen met Azemoden”. Zelfs de aankla ger moest hier wel om lachen. £^root nieuws van buiten Europa is er I nauwelijks te melden. Svngman Rh.e is bij Tsjang Ka: Sjek op Formosa ge weest, doch ontkent dat er afspraken bezwaar Deventer is Dimter, De in het Fries geschreven namen van plaatsen en gemeenten, voor zover deze niet officieel zijn vastgesteld, zijn bij de postdienst niet in het gehele land be kend. Het is noodzakelijk dat op bedoel de stukken de plaatsnaam in elk geval ook in het Nederlands wordt vermeld. Geschiedt dat niet, dan zal vertraging in overkomst niet zijn uitgesloten. Indien de Friese namen de officiële zijn, kunnen deze steeds en overal worden ge bruikt. De post- en telegraafkantoren in Fries land, waaronder Leeuwarden, beschikken over personeel, dat in staat is telegram men die in de Friese taal worden aange boden, aan te nemen en over te seinen. Als plaats van bestemming in telegram men zal, eventueel naas' de Friese bena ming de Nederlandse moeten worden ver meld. Friese adresseringen worden door de postcheque- en girodienst aanvaard en op de girobiljetten gedrukt, met inachtne ming van hetgeen ten aanzien van post stukken werd vermeld. de Ministers- nen voor de commissie op te stellen. I Schouten (ar) betwijfelde de juistheid van de rede zeer sterk. Zij betekent vol gens hem in ieder geval een verzwak- 1 king van het Regeringsstandpunt. De hele wereld weet, dat Nederland aller eerst een vrije markt wil. En op het moment dat niemand nog weet hoe de ontwikkeling precies zal gaan, komt de heer Nederhorst vertellen, dat de eco nomische integratie ook anders is te bereiken. Neen, de heer Schouten was daarover niet verrukt en hij vond de redevoering dan ook tactisch onjuist. Maar de socialistische afgevaardigden te elfder ure, hij was tijdens de bespre kingen vervangen door een secretaris generaal. Men kon zonder gezaghebben de Franse deelneming niet veel regelen, en ware het anders geweest, dan was er nog niet veel gebeurd, want het is allang duidelijk dat alle betrokken landen een min of meer uiteenlopende mening heb ben in welke richting de politieke een heid moet worden gezocht. Bovendien is er Klein Europa no, over de vraag oi mag tot stand gebracht ,„I„zgen. 1 ils bc' hand dienm t- gaan. In beginsel

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1953 | | pagina 1